Bożena Szewczul
Doktorat ks. Piotra Kroczka
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 47/1-2, 307-309
2004
Z Ż Y C I A W Y D Z I A Ł U
P raw o K a n o n ic z n e 47 (2 0 0 4 ) n r 1-2
DO K TOR AT KS. PIOTRA KROCZKA
D n ia 18 lis to p a d a 2003 ro k u n a W ydziale P raw a K an o n ic z n e g o U n iw e rsy te tu K a rd y n ała S te fa n a W yszyńskiego w W arszaw ie o d b y ła się p u b lic z n a o b ro n a p racy d o k to rsk ie j ks. m g ra P io tra K r o c z k a ab so lw e n ta In sty tu tu P ra w a K a n o n icz n e go P ap iesk iej A k a d e m ii T eologicznej w K rak o w ie, k a p ła n a diecezji bielsko-ży- w ieckiej. D o k to r a n t p rz e d ło ży ł R a d zie W ydziału ro z p ra w ę pt. „ Z a s a d a cla ra n o n s u n t in te rp re ta n d a w p raw ie k a n o n ic zn y m ” , n a p is a n ą p o d k ie ru n k ie m ks. p ro f, d ra h ab . R e m ig iu sza S o b a ń s k i e g o . W c h a ra k te rz e re c e n z e n tó w w ystąpili: pro f, d r h a b . M aciej Z i e l i ń s k i (U S z) o ra z ks. d r h ab . Je rzy S y r y j c z y k , pro f.
UK SW .
J e d n ą z re g u ł in te rp re ta c ji p ra w a, d o ty cz ąc ą jeg o jasn o ści je s t z a s a d a cla ra n on su n t in te rp re ta n d a . K sią d z m g r P. K r o c z e k , w ra m a ch ro zp raw y d o k to rsk iej, p o d ją ł się z a d a n ia u k a z a n ia p e łn e g o o b ra z u pow yższej z asad y w p raw ie k a n o n ic z nym . J a k o z a d a n ie b ad aw cze p o staw ił so b ie z n a lez ien ie o d p o w ied zi n a p y tan ie ja k fu n k c jo n u je pow yższa z a s a d a w p ra w ie k a n o n iczn y m i jak i je s t jej w pływ n a p ro c es in te rp re ta c ji p raw a. Z a p o w ia d a ją c re aliz a cję z a d a n ia b ad aw cz eg o D o k to ra n t z a znaczył, że z a g a d n ie n ie to leży n a styku praw o zn aw stw a i m .in. teo lo g ii, p sy ch o lo gii, so cjologii o ra z logiki. S tą d treś ć d y sertacji b ę d zie zaw ie ra ła ro z w aż a n ia d o ty czące tych w ła śn ie d z ied zin wiedzy.
C a ło ść ro zp raw y d o k to rsk ie j ks. m g ra P. K r o c z k a licząca 125 s tro n z aw iera:
w ykaz sk ró tó w , spis treści, b ib lio g ra fię , w stęp , p ięć ro zd ziałó w m erytorycznych o ra z zak o ń c ze n ie.
W e w stę p ie d y sertacji D o k to ra n t u z asa d n ił w ybór p rz e d m io tu rozpraw y, sc h a ra k te ry zo w ał je g o ź ró d ła i lite ra tu rę , o k re ślił cele sw oich b a d a ń o ra z m e to d ę w y
k o rz y stan ą d o o p ra c o w a n ia te m a tu .
W pierw szym ro z d ziale n o szący m tytuł: Z a g a d n ie n ia w stę p n e zw ią z a n e z w y k ła d n ią p r a w a , A u to r w yjaśnił o g ó ln e k w estie zw iązan e z w y k ła d n ią p raw a, tj. o k re ś le nie w y k ład n i, e ta p y k sz ta łto w a n ia n iek tó ry ch z a g a d n ie ń zw iązanych z w y kładnią, typy k o n c ep c ji i k o n c ep c je w y k ład n i, a tak ż e ro d z a je w y kładni w y ró ż n ian e w ed łu g ró żn y ch kry terió w . W ro z d zia le tym w ym ienił też n ajw ażniejsze d o k u m e n ty p ra w n e re g u lu ją c e sp raw ę in te rp re ta c ji.
D ru g i ro z d ział p ra cy dotyczy w y k ład n i p ra w a k a n o n ic z n e g o w e d łu g k a n o n u 18 K o d e k su P ra w a K a n o n icz n eg o z 1917 ro k u o ra z k a n o n u 17 z aw arteg o w K o d ek sie
3 0 8 Z Ż Y C IA W Y D Z IA Ł U [2]
P raw a K an o n icz n eg o z 1983 roku. R o z d ział te n sta n o w i k o m e n ta rz tych niem alże to żsam y ch k a n o n ó w . W tej części p racy D o k to ra n t zajął się tak ż e p ro b le m e m in te rp re ta c ji w w y p a d k u s tw ie rd ze n ia luki p ra w n ej i w sk azał n a spo so b y ro zw iązan ia teg o ro d z aju p ro b lem ó w .
W ro z d ziale trze cim A u to r o d n ió sł się b e z p o ś re d n io d o ty tułow ej zasady clara n o n su n t in te rp re ta n d a w n a u c e p ra w a św ieckiego. S k o n c e n tro w a ł się n a p ro b lem ie jasn o śc i p ra w a o ra z je g o ro z u m ien iu , p o d d a ł z a s a d ę se m io ty czn ej an alizie, u k a z u ją c dw a sp o so b y je j u jęcia: opisow y i norm atyw ny. W k o ń co w ej części ro zd ziału przytoczył o p in ie p raw n ik ó w św ieckich o d n o sz ą c e się d o a n alizo w an ej zasady.
R o z d ział czw arty, n a jo b szern iejszy z o sta ł p o św ięco n y p ro b lem aty c e te k s tu ja sn e g o i n ieja sn eg o . A u to r sk u p ił się głów nie n a n ie k tó ry ch czynnikach, tak ich ja k czynnik k u ltu ro w y , psychologiczny, socjologiczny, k tó re je g o z d a n ie m w yw ierają w pływ n a h e rm e n e u ty k ę tek stu .
O s ta tn i, p iąty ro z d ział z o sta ł p o św ięco n y z asad z ie cla ra n o n su n t in terp reta n d a o ra z h e rm e n e u ty c e te k s tu w o d n ie s ie n iu d o p ra w a k a n o n ic zn e g o . D o k to ra n t przy
toczył o p in ie k a n o n is tó w w sto su n k u d o o m aw ia n ej z asad y o ra z p rzed staw ił specy
ficzn e d la h e rm e n e u ty k i p ra w a k a n o n ic z n e g o z a g a d n ie n ia , sk u p ia ją c sw ą uw agę n a czynnikach: teo lo g iczn y m i filozoficznym , ja k o tych k tó re odg ry w ają szczeg ó ln ą ro lę w h e rm e n e u ty c e te k s tu p ra w a k a n o n ic zn e g o . A u to r w ykazał, że w p raw ie k a n o n iczn y m z a s a d a clara n o n s u n t in te rp re ta n d a ro z u m ia n a je s t w sp o só b a b so lu tn y i n ie a b so lu tn y . W pierw szym ro z u m ie n iu p rz e z n a c z e n ie re g u ł p o m ocniczych czyli p ozajęzykow ych (w ed łu g te rm in o lo g ii n a u k i św ieckiej) je s t d o p u sz c za ln e jed y n ie w p rz y p ad k u n iejasn o ści w yników in te rp re ta c ji przy u p rz e d n im z asto so w an iu r e g uł głów nych czyli językow ych (w ed łu g w y k ład n i n a u k i św ieckiej). W tym w y p ad k u , z a s a d a cla ra n o n su n t in te rp re ta n d a to z ak a z w ykładni o p a rte j o re g u ły p o m o c nicze gdy reg u ły g łó w n e w y kładni w ykazały je d n o z n a c z n o ś ć w y raże n ia. N a to m ia st o m a w ia n a z a s a d a w id z ia n a w sp o só b n ie a b so lu tn y d o p u sz c za użycie czynników p o zajęzykow ych w w y k ład n i p raw a. N a w e t ro z p o z n a n ie te k s tu ja k o ja s n e g o n a g ru n cie re g u ł głów nych n ie kończy z ab ieg ó w in te rp re ta c ji. Przy tym tłu m a c z e n iu o d rz u c o n o p o jm o w an ie zasad y cla ra n o n su n t in te rp r e ta n d a , ja k o z a k a z u in te rp re ta c ji tek s tó w języ k o w o jasn y ch . S am A u to r przychylił się d o o p in ii k an o n istó w , k tórzy są z d an ia, że n a w et sło w a ja s n e w y m ag ają in te rp re ta c ji, co p o tw ie rd z a tre ś ć k o m e n ta rz y d o K o d e k su P ra w a K an o n iczn eg o . P o za tym te n sam te k s t jasn y d la p r o fe s o ra p ra w a, m o że być - b e z o d p o w ie d n ie g o k o m e n ta rz a - z u p e łn ie n ie z ro z u m ia ły d la a d re sa tó w p raw a.
Z n a c z e n ie p o d jęty c h p rz ez A u to ra b a d a ń p o le g a m .in. n a tym , że w ra m a c h dy
se rtac ji d o k to rsk iej n ie o g ran iczy ł się o n tylko d o k a n o n isty k i, a le p rz e d m io t swych b a d a ń o d n ió sł ta k ż e d o d o k try n y p ra w a św ieckiego, d o strz e g a ją c przy tym ró ż n o ro d n o ś ć k o n c ep c ji w y k ład n i w y stępujących w lite ra tu rz e św ieckiej. U w zg lęd n ił też
[3 ] Z Ż Y C IA W Y D Z IA Ł U 3 0 9
p o w ią za n ia m iędzy różnym i dyscyplinam i naukow ym i a p o jęc iem jasn o ści i n ie ja sności tek stu .
O b a j re ce n ze n ci o cen ili d y sertację ja k o o d p o w ia d a ją c ą w ym ogom staw ianym p rz ez o b o w ią zu jąc e p ra w o ro zp ra w ie d o k to rsk iej tak p o d w zg lęd em m ery to ry cz
nym ja k i fo rm aln y m o ra z stw ierd zili, że stan o w i o n a w ażny w kład w rozw o ju ka- non isty k i, szczeg ó ln ie n a p o lu in te rp re ta c ji pra w a i je s t p rz y d a tn a d la sta n o w ią cych p raw o .
R a d a W y d ziału P raw a K a n o n ic z n e g o U K SW , b io rą c p o d uw agę w yniki e g z a m in u d o k to rs k ie g o , w a lo r n au k o w y p rz e d ło ż o n e j p racy w łaściw y d la ro z p ra w d o k to rs k ic h , o p in ie re c e n z e n tó w o ra z pozytyw ny w ynik o b ro n y , n a d a ła ks. P io tro w i K r o c z k o w i s to p ie ń n au k o w y d o k to ra n a u k p raw n y ch w z ak re sie p ra w a k a n o n ic zn e g o .
B o że n a S ze w c zu l
