Numer ćwiczenia:
7
Samoindukcja cewki
Ocena z teoriiNumer zespołu:
7
Paweł Zajdel
Ocena z zaliczenia ćwiczenia:Data:
9.02.2010r.
Wydział Rok Grupa Uwagi:
EAIiE I 2
1) Wiadomości teoretyczne:
a) prawo Ohma - Natężenie prądu elektrycznego płynącego przez przewodnik jest wprost proporcjonalne do wartości napięcia elektrycznego na jego końcach i odwrotnie proporcjonalne do rezystancji przewodnika. Prawo Ohma wyraża się wzorem:
R I U
(1.1)b) prawo indukcji Faradaya - prawo opisujące zjawisko tworzenia się przepływu prądu w pętli z przewodnika umieszczonej w zmiennym polu magnetycznym: zmiana strumienia wektora indukcji magnetycznej przechodzącego przez powierzchnię ograniczoną pętlą z przewodnika powoduje powstanie w tym przewodniku siły elektromotorycznej SEM przeciwdziałającej zmianom pola, zgodnie z równaniem:
dt N d
B
(1.2)Gdzie N- liczba zwoi
Ф – strumień pola magnetycznego Ε – SEM
SEM jest równa szybkości zmian strumienia pola magnetycznego B przechodzącego przez powierzchnie rozpiętą na obwodzie. Jednostką SEM jest J/C który jest równy woltowi.
Minus we wzorze (1.2) wynika z zasady zachowania energii.
SEM można też obliczyć z równoważnego wzoru:
Edl
(1.3)Gdzie E – natężenie wyidukowanego pola elektrycznego dl – nieskończenie mały odcinek pętli
c) samoindukcja cewki – zjawisko występujące gdy zmienny strumień magnetyczny wytwarzany przez zmienny prąd I przechodzi przez dwie lub więcej cewek znajdujących się blisko siebie. Zmienny strumień pochodzący z jednej cewki powoduje indukowanie się w pozostałych cewkach SEM. Indukowana SEM pojawi się też w pierwszej cewce. Powstająca SEM jest nazywana SEM samoindukcji i tak jak każda SEM podlega prawu Faradaya.
Dla dowolnej cewki:
LI N
B
(1.4) Gdzie L – indukcyjnośćPozostałe – patrz punkt b Z prawa Faradaya:
dt N
d
BL
) (
(1.5)Ostatecznie:
dt L dI
L
(1.6)Kierunek SEM wynika z reguły Lenza.
Cewka indukcyjna jest to urządzenie wykonane z przewodnika, które umożliwia skupienie energii pola magnetycznego powstałego na skutek przepływu prądu przez tę cewkę. Istnieją cewki o różnej geometrii, od której zależą ich właściwości.
d) rezystancja – miara oporu czynnego.
Zwyczajowo rezystancję oznacza się symbolem R (wielka litera R ).
Jednostką rezystancji w układzie SI jest om (1 Ω).
Rezystancja dotyczy tylko elementów czysto rezystancyjnych (rezystor ).
Zachodzi:
S R l
(1.7)Gdzie: R- opór
ρ – opór właściwy l –długość przewodu
S - pole przekroju poprzecznego
e) reaktancja - wielkość charakteryzująca obwód elektryczny zawierający kondensator (pojemność ) lub cewkę (indukcyjność ). Jednostką reaktancji jest om .
Reaktancję oznacza się na ogół symbolem X.
Gdy przez cewkę lub kondensator płynie prąd przemienny, wtedy część energii magazynowana jest w polu, odpowiednio magnetycznym lub elektrycznym. Wywołuje to spadek napięcia wprost proporcjonalny do iloczynu prądu i reaktancji. W przypadku obwodów prądu stałego nie mówi się o reaktancji, bowiem (pomijając stan nieustalony) cewka stanowi zwarcie, zaś kondensator przerwę w obwodzie.
Odpowiednio dla cewki i kondensatora:
L X
L
(1.8)X
CC
1
(1.9)f) impedancja – uogólniona oporność obwodu elektrycznego w przypadku pobudzania obwodu sygnałami sinusoidalnie zmiennymi, ozn. Z jX
R
Z (1.10)
g) konduktancja – odwrotność rezystancji, zachodzi:
l G S
(1.11)Gdzie σ – przewodność właściwa
h) susceptancja – część urojona admitancji (patrz punkt i), oznaczana jako B, jednostką jest 1 siemens i) admitancja – odwrotność impednacji
jB G
Y (1.12)
Gdzie: G- konduktancja B – susceptancja
j) częstość – wielkość określająca jak szybko powtarza się zjawisko okresowe, związana z częstotliwością i okresem:
f T
2 2
(1.13)Gdzie: f- częstotliwość T- okres
k) częstotliwość – liczba cykli w jednostce czasu, jednostką częstotliwości jest 1 Hz (Hertz)
f T 1
(1.14)l) przesunięcie fazowe między zmiennym napięciem i prądem – rożnica pomiędzy wartościami faz: napięcia i pradu m) krzywa namagnesowania ferromagnetyka – jest to krzywa przedstawiona na rysunku 1,
Stosunek Bm/Bmax został wykreślony w funkcji B0. Materiał ferromagnetyczny został
umieszczony w pierścieniu Rowlanda . Bm jest wartością indukcji pola pochodzącą od rdzenia żelaznego a Bmax maksymalną wartością Bm. Krzywa ta pokazuje do jakiego stopnia przyłożone pole
magnetyczne może uporządkować atomowe momenty magnetyczne w materiale.
Rys. 1