A C T A
G E O L O G I C A p O L O N . I CAVot XIII 1963 No. 2.
KRY:STYNA GROCHOCKA-RECKO
Budowa geologiczna W yżniejSwist6wki
STRESZCZENIE: W oparciu o nowe Wydzielenie stratygraficzne w triasie wiercho- wym, została'szczegółowo'opracowana budowa fałdu CzerWonych Wierchów w kotle'
Wyżnia Swistówka, w górnej części· Doliny Małej Łąki w masywie Czerwol1-ych Wierch6w. Fałd Czerwonych Wierchów składa się tu z dwóch jednostek - jed- nostki południowej (Ździarów) i północnej (Organów), przy czym jednostka połu-·
dniowa jest nasunięta na północną. Na obydwie te jednostki nasunął się parauto- chtoniczny fałd Stołów, ciągnący się daleko ku północy w spągu nasunięcia czapek
tektonicznych krystaliniku fałdu Giewontu.
HISTORIA BADAJ,q'
Kocioł Wyżniej Śwmtówiki, będący najwyższą ICZęSClą Doliny Ma- łej Łąki, me s1JaJnOIw:ił dotychczas przedmiotu osobnego oipraoowama re- giOJILa:linego. Wiele danych o bUJdoIwie tego obszaru ,znajduje się w pra-
cach F.
RaboWLSikiego (1925,1931). Naj'Pełriiejszy OIbraa; budowy terenu Wyżniej"' ŚIwrlstówki odJnalarz;ł się w rękopiśmiennych malt.ernru.aoh F. Ra- 1:xiwskiegOl (1959) ora!Z jest przedstawiony na jegOl matp:ach (Rabotwski 1955, Mich:a!li:k 1959).Do ()JbszaTu WyŻl1iiej ŚWdlstówki odnosi sięIWiele xolzważań F. Ra- bowskiego; dotyIC.zącydh budowy taMu Cz€!l."\vonych Wie.rchów~· W jego
ujęciu (Rabowski 1959) faMy wiercholWe miały 'zaJI"Ó\WlO skrzydła' grzbie- tOlWe jak i brZUS22Ile, jed:na!k IW fałdzie OZęrlWooych Wierchów w strefie
na.jlWiększytch wyciśnrięć nastąpiłOI ode.rrwanie się w.an:sbW i Z€Ś1i:zg:nięcie skIrzydła lllKJIl'IIIl;a1m.ego po łupkach albu. Sk!rzydło brzuszne faibd'u Cze!I"!WIO- nYICh Wierchów nie łączy 'się bezpośrednio ze skrzydiem lIl(J(rrn1a;!nym, a je~ynie ze skrętem kO!I"zen:iowym fałdu ,Cze:rwionych Wiere!hów. Pod
w:płYIWenl na:cislkÓIW zpołud.niiai skTżydło, brzu:s:zIlle fałdu _ CzerwolIlych Wierehówrazemz jego Skrętem lrorzeniowym nasunęłOI sięczęściOiWO
na slqzydłOl 1Il00000000001ne. Fałd Gie!WOIl1tu po!WStad: z odgięcila ku pó'łn.ocy
nO!J,"JllaJlnego Skrzydła fałdu Czer!wonycl1 Wierohów. Niasuwający się na
fałą~.c;::'ze:r!WQlIlychWierc'h6w Sk,ręt Stołów UlWażalIly był przez F. RaboiW-
skiegOl za skręt kOlrzeniowy CzerwOlIlych .Wierchów. W oparciu Ol pdIwyż
~e Ullożeni:a, F. RabolWSki zinterpretował budowę fałdu· Ozer>wonych Wierdhów m.dn. w gÓI'nych piętrach Doliny Małej Łąki.
F-.••
:240 KRYSTYNA GROCHOCKA-REĆKO
Przy reclaiJreji aIl"kusza "Czemvone Wie1'lChy" S2JCzegółowej Ma'PY' 'Tatr w skali 1:10000 (Michaili!k '1959) na terenach, które od C!Z&SÓwF. Ra- bowslciego nie były iprzedmiOltem badań, przyjęto wydzielenia straty~a
liczne jury i kredy wed~ug RaOOwskiego. Powstał przy tym problem .stratygrafii triasu dolnego i środkowego, o Iczym wspomiJna S. Soko~
łowski (1959). F. RabolwSki. miaJIlolWicie IW obrębie triasu wyrożnił trias .bI'lelwjolWalty (staxszy) i trias' środkowy (młodszy). W 'wyndlku~zeg61o';'
wych prac Z. KOItJańskiego (1955a, 1955b,' 1956a) nad triasem lwiereho~
wym,zall'ÓlW:nO trias dolny (sei.lS, 1mmpil) jak d. środlrowy (allliz,yk, 'ladyn)
..wstały jednoZllalc:zmie określOlIle. Panieważ z jednej strolIly trias wek- cjOlWalty Rabotwskiego obejmolWał :kaanpil dolny i góxtny olra'z częściowo
dOlIny aI!l'i:zytk, a z dlrugi,ej znów s:trr-olIly miejscami dolomity ka:mpHu za:li- ezolIle były przez F. RabolWLsiki:ego do triasu środkowego,zdecydowano P()lzolSl1;,ąmić wy,dizdelen!i:aRa,boIWSllcitego bez zmiainy,
P9ffI1imo
klh oczy;wistej'niejednolitości. J edIIlym -z -zadań niniejszej pracy jest danie pełniejszego
obra:zu budoIWY faidu CZ-eI'IWOlIlych WieI"Chów w WyŻlIliej Świstórwce
W oparciu ó nowe wydzielenia :stratygraficZIIlo--litOllogiczne triasu w uję
ciu Z. K'OtańSkdego.
Według F. Rabowski-ego (1959) południowa ,część górnego skrzydła fałdu CzerwOlIlY'ch Wierooów na MałołącZIIliaku i Kopie KOIllm-ackiejma -chairalkter oba!loiIlej, stoounkOlWO płytkiej :SY'iIlkliiIly. Na
PraiWym
zboczu DOI1!im.y Maaej Łąki IW jąK:h"ze tej synk1!inyznajduje się dogger i ma'lm Mn:ichawych 'Turni (Dziadki-Babki wg RaoowSlkiego). Jest 1;0 już strefa kOlrzeo:riOlWa fałdu GieWontu: WściJanach Wi'elkiej Turni nad NiżIIlią Świstówką występują dwa pasma malmu - północne ze skrzydła grZJbieto- weJgo fa'łdu Czenw()lnych Wierchów i południO'we synklinalne o' stlromych
południOlwych Upadadl, odd:zń;elOlIle od pasma pó1noClIlego triasem środ
koiWy!Il. SynkiliiIlę :ma!1mu ze ścian Wielikiej Turni F, RaIboiWstki (1959),
łączył z maJmem MntchoJwych TUrni. W osi Doliny Małej Łąki F~ Ra- , 00wSk:i (1925) przyjmuje istnienie depresji tlraJllSW€TS'aJnej.
Nową inrterpreta<cję budowy fałdu , CzerwOiIlych Wierchów i Gie-:-
wontupod:ał-'2. Kotailski'(1961).
Według Z. Kotańsikiego fałdy wierehowe 'zbudOlWaiIle są jedynie ze
skrzytdeł g,rzbietoiWyCh, które po odkłuciu (przeIWa.imi.e 'W po;ziomie 'WaMw kampilu) spły!Wały grawita,cyjiIllie do depresji" skierowują<c się ku.naj- '
więks:z.ęm:u ob.ni.żen:iu depresjd. 'UndUi1aJCje po&OtŻa istniały więc przed powsta!nitem fałdów wieI'lchOlWYch. Ponieważ fałdy ,wierchowe pDIWIS'ta:ły
z odkłucia i nie mają ska-zydeł brzusznych, !Więc nie mOŻIDa mówić o przej-
ściu w skręcie ikoTlzeniowym jedlnego fałdu óW Idrugi. Sk!I"ęt kO!I"zemolWY faMu GiewOiIltu F. Rabolws1ciego (1959) jest *ęt:em Małej Łąki fałdu
Czerwonych, -Wierchów powstałym pood w,pływem nasuwania się fałdu
Giew{)IIltu, a fałd StołÓIW - u'waZainy przez F. R.aoowsIki'ego za skręt k()-' rzeniOlWY fałdu Ozerwonych Wierchów ,-' jest nasUiIliętym na ten fałd
BUDOWA GEOLOGICZNA WYŻNIEJ SWISTÓWKI 241
skrętem fałdu parautochtonkznego, który powstał na longitu.dynalnej elewacji Smreczyńskiego. W obrębie depresji Gorr-yC'2Jrofwej-JaJWO!f'a ist- nieje szereg drugotr'zędnych IUlIlJdulaJcjd tramswe:rml!Pych i longituJdytnal- DY'ch podłoża. Na opracoWl8JIl:ym przeze mJnie terenie łub IW 'PObliżu znaj-
dują się: lom.gitudym.alna, wysunięta na póm.OIC elewacja Matołączrrri:aik - Myśl€'l}!iCkie rumie, tr,alD.lSlWersal1na elewalcja Kopy KOlIlJdraJckiej i tranS:"
wersalna depresja Małołączniaka. Odkrycie i eksplo!racja JaSkini Śnież
nejpoZJWOll.ii.ły stwierdzić obecność triasu środ'lrowego i kamp:i!lu lIla głę
bokości. 1100 m iIl.p.m.,pod MałołąOZl:l!iaJkiem (Kotańsiki 1961). Według
F. RabolW5ikiego (1959) pod Ma~łą'CZlIlia!kiem na tej (wyoolkości ,niiały się znajdować łup'ki aolbu TO'2ldzielają-ce autolohton od fałdu Czerwonych W!i€!I'IChów. W opareiu o dane m.in. z· Jaskirni ŚnieŻlIlej Z. Kotański przyj- muje istnienie dwóch jednostek (dygitalcjri) IW obrębie :faMu CZ€'f1WO!I1ych WierehÓlW. Jednostka, połu.dniowa (źd:ziarów) jest 'SynkImą :zapadającą na pohidlnie o dobrze ,wyksZWCOlIlym skrzyd:1egrzbietowytID, zbudorwa~
. nymz serii odwróconej i CZęściOIWO za,chorwam.ym s~ydle b:rrusznym. .
..Jednostka półnOC!lJia (Orga!llórw) zapada na ogół pod niewielkim kątem
na północ i jedynie j-ej 1część południowa tworzy synklilIlamy skręt Małej Łąki. Dygita-cjla -południowa (Źdz::i:axów) nasunięta jest nadygitację pół
nocną. (Orga!llów) wzdłuż płas~czyzny nasunięcia Orga!llów. Nasunięcie
Organów można .prześledzić od Doliny Kościeliskiej do Doliny KOIJl- Idratowej.
Dokładniejsze. poznanti.e przebiegu i budowy tyJCh nowym jednostek tektoarlczny;ch jest podstawowym celemnilIlliejszego opraloolWlalnia. Ser- decznie dziękuję doc. dr Z. KOitański€mu z:a opiekę :nadcałakształtem
mej pracy magisterskiej, kO'IlSuli:aJcję ,w terelIlie oraz pr.zedyskut<r wame wielu problemów tektomczn)11Ch i pomoc w opraoowaniu stra- tygrafii. Za umo,żliwienie pracy na zdjęciach foltograrmetryJCznych dzię- . kuję prof. K GuzikolWi. Pralgnę równi-eż podziękOlWać mgr J. Le:felldorW1
~ pOttlOC 'W opracowaniu mikrofauny,· mgr W, Jaroszewskiem:u, mgr M. Bac i mgr M. SzulcZl6Wskiemu za dySkusję IW t~enie oraz mgr S. Osta- fiezukolWi, mg-r M. WHczyń-skiemu i mgr J. MfOIczlwwskiemu za wyko- nanie IW terenie:zxijęć :fototeodolitem.
STRATYGRAFIA Górnykampjl
Najsta.Tslzymi utworami widocznymi w WYż:n!i.ej Świstówce są (poza kryst'ali:ni'kiem :fałdu Giewontu) ut,wory górnego kampihi.
Do górnego lkiam.pilu należą wamwy myophoriowe i dolomity naJd- myophoriOlWe, ktÓTy!Ch stratygrafię o.praoował Z. Kotański (1956). Wy- chodnie górnego kampilu znajdują się w górnej części Doilinki Koprowej i pod grzędą Kopy KolIlJd.raekiej o:raz ciągną się poprzez 'zbqocza Małołącz- 7
242 KnYS~NA GROCHOCKA-RECKO
niaka i Kopy KomdTaokiJej dwoma dość szero!ltimi pasmami, rozdzieló~
nymi ś:ro,dkoiWylIIl triasem. lPasma te przebiegają od DoJ.i!nki Koprowej.
poprzez pn .... wschodnie i pn.-zachodnie zbocza Kopy KOIl1drackiej i pn.-
~chodnie :zboc:ze Małołącznialka, do grani OIpaIdają1cej 'z Małołączni:aka
na Wi1elką Turnię.F. RabolWSki (1955, 1959; Michaa.ik 1958) ząmaczył dwa JpasIn'a "triasu brekcjowatego" (mniej więcej odpowiadającego kampi:' lowi) tylko na Kopie Kondrackiej, n:atomilast p&SIIIltl kampilu występu
jące w pn.-zachodniej części Kolibisik na Małołączniakuzaliczył do triasu
środkowego.
Górtny Ikampił ze :zboczy Kopy KOIIldra!ckiej i Mało,łąc2lI1.iaka (pl. I i III) tworzy strefę antyklina1ną najbaro,11i.ej południotwej części jednostki
południOlWej (2dzi:arów) fał!d.u Czerwony.ch Wierehów. 1P0łudnioIWe pasIIlIo górnego kampilu na zboczach Kopy KOiIl!drackiej i Małołączni.aka gra- niczyod góry tektoln!ic2lI1.iez młodszymi ogniwami stratygraficzm.ymi fał
du Stołów, a od dołu z
trmsem
środlrolwym tej lS,amej jednostki (Ździa-rów). .
J
W osi Do,liny Małej Łąki, pod Przełęczą MałołąCką IWaxstlwy kam- pHu' schodzą najniżej, 00 jest m.in. wynikiem istnienia cliepresji trans- wersalnej, którą wyróżnił F. Rabolwski {1925, 1959).
Ciągły profil górnego kampilu południowego pasa iWhloczny jest tylko w dwóch żlebach - na Kopie Kondrackiej IW żlebie znajdującym się na pn.-wschód od żlebu spadającego
z
Przełęczy Mało'łącldej, oraz na Mało~ączmiaku, w żlebie położonym 'W' pn.-!zachodn:iej'czę§ci Kołibisk.Cały pozostały obsZIall"występowania kaanpi1u pokryty jest zwiffirzelilną
i porośnięty tra/Wą.
Profil górnego kampilu w żlebie położonym na północny wschód od Przełęczy Małołąckiej (od spągu do stropu):
l. łupki czarne, bitumiczne, wietrzejące na kolor szaro-brązowy, miąż
dZOŚĆ 1 m,
2. dolomitycienkoławicowe, brekcjowate, ciemnoszare, wietrzejące na kolor
szaro-żółty, miąźśzość 8 m,
3. brekcja śródwarstwowa, składająca się z okruchów czarnych wapieni i żół
tych dolomitów do 5 cm średnicy, tkwiących w szaro-żółtej substancji ilastej,
miąższość 1 m,
4. dolomity cienkoławicowe, ciemnoszare, wietrzejące na kolor szaro-żółty,
z wkładkami czarnych łupków tworzących ławice do Hl cm miąższości; ogólna
miąższość 10m,
5. wapienie gradowe, bitumiczne, czarne, przewarstwione czarnymi lupkami o miąższości do 3 cm; ogólna miąższość 3 m,
6. brekcja śródwarstwowa, składająca się z okruchów żółtych dolomitów i czarnych wapieni, o rozmiarach dOChOdzących do 10 cm, tkwiących w czarnych
łupkach; miąższość 7,5 m,
7. dolomity brekcjowate ciemnoszare, wietrzejące na kolor szary, z cienkimi (do 5 cm)' przewarstwieniami bitumicznych łupków czarnych, miąższość 13 m,
BUDOWA GEOLOGICZNA WYŻNIEJ ŚWISTÓWKI 243
8. brekcja spływowa,skadająca się z okruchów czarnych, gradowych wa- pieni o średnicy 5 cm, tkwiących w szaro-brązowej substancji ilastej; miąższość
0,5 m,
9. łupki czarne, bitumiczne, przechodzące ku stropowi w łupki ciemnoczer- wone, miąższość 0,2 rn.
Śledząc kontakt k~mpi1u z fałdem Stołów na zboczu Kopy Kondrackiej,
można znaleźć w zwietrzelinie fragmenty żółto wietrzejących dolomitów komór;' kowych, reprezentujących prawdopodobnie kampil dolny. Natomiast warstwy opi- sane w tym profilu należą w części do warstw myophoriowych górnego kampilu.
Warstwy znajdują się w położeniu odwróconym, a kontakt z anizykiem tej samej jednostki jest tektoniczny, gdyż nastąpiło tu niewielkie· zluźnienie.
Profil górnego kampilu w źlebie spadającym z Małołączniaka na Kolibiska (od spągu ku stropowi):
1. kompleks naprzemianległych dolomitów cienkoławicowych, .wietrzejących
na kolor szaro-żółty, czarnych, bitumicznych gradowych wapieni oraz łupków zie- lonych, czerwonych i szarych. Warstwy wapieni nie przekraczają 8 m, warstwy dolomitów - 15 m, a warstwy łupków -60 cm; miąższość całego tego kompleksu wynosi 35 m,
2. kompleks wapieni i dolomitów o miąższości 8 m. W stropie znajduje się
brekcja śródwarstwowa składająca się z okruchów żółtych dolomitów i niebiesko- -szarych wapieni (do 10 cm), tkwiących w spoiwie dOlomitycznym,
3. czarne, bitumiczne wapienie gradowe z cienkimi (dą 5 cm)przewarstwie- niami czarnych łupków; miąższość l m,
4. dolomity cienkoławicowe, wietrzejące na kolor szaro-żółty z przewarst- wieniami łupków czarnych, których miąższość dochodzi do 60· cm; łączna miąższość
wynosi 7 m,
5. wapienie czarne, gradowe, bitumiczne, z przewarstwieniami łupków czar- nych (do 40 cm), czerwonych i zielonych (do 20 cm); ku stropowi warstewki łupków stają się coraz bardziej zaburzone iskała przechodzi w brekcję spływową; łączna miąższość wynosi 1,5 m,
6. dolomity brekcjowate żółto wietrzejące z przewarstwieniami bitumicz- nych łupków czarnych; miąższość 8 m.
Warstwy te w całości należą do warstw myophoriowych górnego kampilu, a ich -łączna· miąższość wynosi tu 60 m. Kontakt z anizykiem należącym do tej samej jednostki ma· charakter tektoniczny.
Porównując profil górnego kampi:1u z Kopy Kondradciej iz Mało
łączn:iaJka, wydaje się, że na Kopie Kandra!Cldej obecne są st.alrsze ogniwa warstw myophoriowy;oo niż !I1a Małołącz:niaku, gdyż na. Kopie KOlIlJdraic- kiej kOint~tują one przynajmnriej c'zęśdowo ze strzępami kampi'lu dol- nego, któTego
me ma na
Ma!łołączniaku, a po~ tym )Wapienie gmdowe pojawiają się tu IW stropowych warstwadl, podczas· gdy iW żlebie naMałołą:cz:rri:a:ku obec!lle są ;w całym. pro.filu lWaJI"stw myophOlriowy;ch. W obu
~rofi1adh brak jest dolomitów nad'rIlyophoriowych na granicy z ani- zytkiem.
Pół:noane p:asmo ikampi1u, oddzielone od pasma, pOlłUJdnio,wego tria-
S€!IIl środlrowym., ma d.ągły profil roiWnież dobrze w:iJdO!Czny tylko w d1wóelh
żlebach - na Kopie KOnJdr.a'ckiej w żlebie spadającym spod krystallniku do kotła Wyżni·ej Świstówki i na Małołą'czuiaku IW żlebiepołO'żonym w pn.-zachodniej 'części Koltbisk. .
244 KRYSTYNA GROCHOCKA-RECKO
Profil górnego kampilu w żlebie na Kopie Kondrackiej (od spągu ku stropowi):
1. czarne łupki wapniste, bitumiczne, miąższość 2,5 m,
2. dolomity cienkoławicowe, ciemnoszare, żółto wietrzejące, miąższość 7 m, 3. łupki czarne z cienkimi (do 10 cm) warstewkami czarnych bitumicznych wapieni 'gradowych, o łącznej miąższości 3 m. W stropie tego zespołu warstw znaj- duje się brekcja śródwarstwowa,składająca się z okruchów czarnych wapieni gradowych, tkwiących w czarnym łupku,
4. dolomity brekcjowate, ciemnoszare, wietrzejące na kolor szaro-żółty
z przewarstwieniami łupków czarnych o miąższości do 20 cm; łączna miąższość
tego zespołu wynosi 11 m,
5. łupki czarne bitumiczne, wietrzejące na kolor od żółtego do ciemnoszarego z cienkimi (do 10 cm) warstewkami czarnych bitumicznych wapieni gradowych;
łączna miąższość 1,2 m,
'ii. dolomity cienkoławicowe, ciemnoszare, wietrzejące na kolor szaro-żółty z przewarstwieniami łupków szarych, a w stropowych częściach -łupków czer- wonych i zielonych; łączna miąższość 8 m,
7. łupki czarne, bitumiczne, wietrzejące na kolor szaro-brązowy, miąż~
szość 0,5 m,
8. dOlomity cienkoławicowe z przewarstwieniami (do 20 cm) czarnych łup~
ków; łączna miąższość wynosi 18 m,
9. brekcja śródwarstwowa, składająca się z okruchów czarnych wapieni i żółtych dolomitów (do 15 cm), tkwiących w czarnej substancji ilastej; miąż
szość 1 m,
10. dolomity cienkoławicowe, ciemnoszare, wietrzejące na kolor szaro":żółty, miąższość 5 m,
11. kompleks szarych, gradow,vch wapieni, bitumicznych, dolomitów żółto wietrzejących i łupków zielonych; łączna miąższość wynosi 10 m,
12. wapienie czarne, gradowe z przewarstwieniami (cio 15 cm) łupków czer-· wonych; miąższość 2 m,
13. brekcja śródwarstwowa, składająca się z okruchów dolomitów, tkwiących
w spoiwie dol<lmitycznym; miąższość 0,5 m,
14. dolomit brekcjowaty żółto wietrzejący, miąższość 3 m,
15. brekcja spłyWowa, wapienno":dolomitowa z przewarstwieniami łupków
czerwonych i zielonych, miążsżość 0,8 m.
Opisane wyżej warstwy należą w całości do warstw myophoriowych górnego kampilu. Ich kontakt z leżącym niżej .środkowym triasem tej samej jednostki ma charakter tektoniczny. Warstwy zapadają pod kątem 50° w kierunku depresji w osi Doliny Małej Łąki.
iProfil górnego kampilu w żlebie na Małołączniaku (pl. III), (od spągu ku stropowi):
1. dolomity cienkoławicowe z przewarstWieniami łupków czarnych, miąż
szość 8 m,
2. wapienie bitumiczne czarne ,przechodzące ku górze w brekcję śródwarst
wową, miąższość 3 m,
3. dOlomity ciemnoszare, brekcjowate z wkładkami łupków (do 20 cm), miąż
szość 6 m,
4. kompleks wapienno-łupkowy o łącznej miąższości 12 m,
a) wapień czarny, przeławicony .substancją marglisto-ilastą koloru szaro-
-brązowego,
BUDOWA GEOLOGICZNA WYŻNIEJ ŚWISTÓWKI 245
b) wapień czarny, gradowy, bitumiczny, przeławicony substancją marglistą,
c) wapień gradowy bitumiczny, ciemnoszary, miejscami różowy z cienkimi (do 2 cm) przewarstwieniami zielonych łupków,
d) brekcje śródwarstwowe - okruchy wapieni (do 4 cm) w zielonym łupku.
e) brekcja spływowa - fragmenty wapieni (do 4 cm) VI czarnym łupku.
f) łupki c·zarne bitumiczne, przechodzące ku s"tropowi w łupki ciemno- ,czerwone,
5. kompleks dolomitów brekcjowatych ciemnoszarych wietrzejących na kolor
szaro-żółty z przewarstwieniami łupków czarnych (do 10 cm); łączna miąższość 8 in, 6. wapień bitumiczny szary, miejscami różowy z cienkimi (do 8 cm) prze- warstwieniami łupków czarnych, miąższość 2 m,
7. dolomity brekcjowate z przewarstwieniami łupków czarnych i brekcji
śródwarstwowych w stropie. W łupkach znajdują się niewyraźne odciski łodyg roślin lądowych; miąższość 17 m,
8. brekcja spływowa z okruchami wapieni gradowych (do 6 cm), tkWiącymi
w łupkach zielonych i czarnych; miąższość ~,5 m.-
Warstwy kampiluzapadają pod kątem 45° na południe. Kontakt z leżącym niżej triasem środkowym tej samej jednostki tektonicznej, przynajmniej tam gdzie można to 'było prześledzić, jest tektoniczny.
Na podstawie opisanych po'wyżej szczegółowych profilów warstw myophori()lwych górnego kampilu, którego miąższość dOiChod'zJ do 80 m,
można scharakteryzować warstwy myophoriowe 'W następujący sposób.
Cechą charakterystyczną warstw myophoriowycll jest naprzemianległość skał ,węglanowych (IWapienie i dolomity) i łupków czaT'Ilych, czerwonych i ziel()l1lyteh, przy ,czymłupiki czarne przeważają 'w dole, a łupki ,crerwone i zielone pojawiają się 'w górnej części iWaTS1lw. Miąższość przewarstwień łupków czarnych do'chodzi do 80 cm, podczas gdy miąższość łupków
czerwon)11oh i zielorriych osiąga najwyżej 30-40 cm. Dolomity z wan-sbw m)11Opho.riowych wietrzeją na koilO![' szaro-żółty i są cietnkołalWicolWe
(5-30 om) i drobnokrystaJliczne. W łupkachcŻarnych w jednym ze ile- bów na Małołączniaku, praiWldopodobnie fW żlebie położonym na północny
zachód od żle'bu spadają,cego z Przełęczy Małołąckiej, F. Ra:bolWslki (1959)
znJalazł ślady flory. Ni,ewyraŹ!ne odciski roślin zn:allazłam IW czarnych
łuploo.chpółno!cnego. pasma k:ampihi na Małołącznialku (pl. III, pU!Jl~t A).
Warsi'Wy myophorio,we, zwłamcza iwapienie gradolWe i łupki odznaczają się silną b:i,tum:iCZ1Iloocią. Genezę czarn)11ch, gTafd:olWych wapieni należy
zapewtne wiązać z obecnością glonów (Kotański 1956). Barozo liczne w warstwach inyophorio.WY'dh są bre~cj.e śródwarsUwOlWe, a także i spły~
wowe .
. Cykliczno·ść sedym,entaJcji mo.żna zauważyć tylko m pewlIlYch 00- citn:kach profiJlu waTStw myophoriowych, szczególme w środkOlWej części
profilu południOIWego pasma karopilu na MaŁołączniaku. Przy p€'lnym cyklu profill wygląda następująco.
Na WlaT'stwi'e dolomitu cienkołarwioolWego Q miąższości 4-5 m ostrą granicą 'leży łupekczamy o .miąższości około. 60 cm. W stropowej części
warstwy łupku pojawiają się cienkie, stopniotWo. g.rubiejące wao:stewki
246 KRYSTYNA GROCHOCKA-RECKO
iWapienia gradowego, aż /Wreszcie Skała przechodZli w oien:koiławi'OOiWy' wapień o średniej Illliążs·zości 3-4 m. Na /Wapieniu ootTą 'gra'llką leżą łupki {!za!l"!Il!e, ,CzeTWOIIle lubZ'ielOlIle Ol miąższości 30 om, wyżej :zmów
po.jawiają Slię dolom:iJty. Przew:a0nie Jednak ,cykl jest niepełny, a w jego.
skład /Wchodzi tyllro dolomit i łupek z denkimi w:arrmeIWkami Wllpieni
iW ·stroipie lub z brekcją śródwarsitwowązłożOną ·z olkrucl.b.ów wapienia
tkwiących w łupku. Sytuację kompUkują jesreze oz:ęste wytłoozenia łupków.
W górnej iCZ,ęŚai Do.lilIlki KoprO'Wej znajdują sri.ę [1ÓIWID.ież wychodnie .k.aanpi!lu, należące do jednost!ki OrgalIlów. Stratygrafia j,est jednak tutaj niezwykle trudna odQ ustaJ.enia, gdyż cały 'kompleks uległ silnemu strzas-- kall'lii.u i w:tórlD.ejcem€!Ditacji ka:kytem.
Występują tu wapienie gtradowe, łupiki ,czarne, zd.elo.ne i cZ€!I'WOIle, dolOlIlli:ty brekJcjowate i brekcja śródwarstwowa. NajlIli2lsze (iW odwróco- nym położeniu) ogni'wa tego komplelksu wykazują pewne podobieństwo
dOi dolnego karopilu. W dQlnej części DoJ:ilnki Koprowej, pod grzędą Kopy KOII1Ioca.clciej, znajdują się ezamll'e łupki kaJmpilu; kOlIlltaktują <me z tria-
semśrOtdkowym i kamPilem jednostki Żdziarów rw:?Jdłuż nasunięcia
Org8lll.ów .
Trias środkowy (anizyk)
Z utwOil"ÓW triasu ŚTodkolWego 'zbudOlWane są w pr2letWai:ająoej części
stoki Kopy Kondrackiej, prawe z.bocze Dolinki Koprorwej, ,zbocze Mało
łą'czniaka {Kolibiska) i ściany Wielkiej Turni. opadające do kotła Ni:żniej Świstówki (pll. I -VIII). Trias ś:rodko/wy z prawego 7loocza Dollimki Ko- prolWej li ścian Wielkiej Turni należy do. dygitacji północnej (Organów)
fałdu Czerwonych Wierchów, a trias środkolWY 'zboczy Kopy Koli:idrac- kiej i Ma;łQił~czniaka do dygi.ta1cji południOlWej (Ździarr'Ó!W) fałdu Czerwo- ny;ch Wierchów. .
Anizyk jednostki Organów (pl. I i IV-VII)
Ani:zylk na pramym zboczu Do:l:iJniki KopTOIwej składa się z warrstw wapieni i tdolOlll1!i.iów cukrowatych. Ich kontakt 'z kaanpile:m jest zakryty
zwietrzeli!ną. Dolomity są zbite, :krystaliczne, ,wietrzeją na ko,lotr żółty i są często brekcj()lW;ate, 2iwłaszcza w pobliżu uskoków. Niektóre 'Warstwy
są dolbrze ruH:aow10011:e, na ogbł droibnocukrolWate, lec:z .nigdy "sioateC2korwe".
Wapienie są l'ównież Icirobnocuikro1wate, szarr-e, hrek,cjOlWate ł !przecięte gęstą si·ecią żyłek ka:l<cY'tolwych. WarstJwy te na1eżą do naj:niilSZego ani- zyku. Stra;tygroafiC2'lIl!ie lWY'żej :nad progiem Wy2miej świstóWJki pojaJwiają się :wapienie robacz1kowe z pTiz€'WaIl'sbwieniami doloi]:n:irtl~w pły:tOowych żółto wietrzejących. W w.apieniach tY'ch znajdują się redeponowane szczątki
drobnych łodyżek UliOIWCÓW, ułQŻO'lle bezładlnie.
BUDOWA GEOLOGICZNA WYŻNIEJ ŚWISTOWKI 247.
UtWory śrotdlkowego triasu 'Z prawego zbOlcza' Dotinki Koprowej pl"zed~użają się ku zachodowi w progu Wyżniej ŚW!istówki, a następnie w ścianach Wiellciej 'Turni (pl. IV i VI). ZaroWiIlo w progu ,Wyżniej Świ'stóWlki jak i
w
ścia:nach Wielkiej Tum.i są to wapienie I"Q,balC2Jkowe i dolomity żółto lWietrzejące wyższych ogniw amzykU, :zaparlająlce na po-łudnie pod kątem 600 • Pasmo $rodkowego triasu IW' ścian:ach Wielkiej Turni od południa gl"aJIriczy 'z malmem dygi:taJcji połuciiniOtwej (Zdzia:rów)'
fałdu CzeI'IWony;ch Wievchów wZJdłuż linii naJSUlI1ięcia Organów, a ord pół
nocy z kelOlWej.em d oksfordem. Pord S'2'Jczy:tem WieJlki'ej Turni iW środko
wym triasie IW odległości oIkoło 10 metrów od granicy z Qoksfoodem 'znaj-
dują się żyły wapienibatońskich.
Anizyk jednostki Ździarów (pl. I-lV i VIII)
I
Z utwarów ŚI'OdkOlWego triasu zbudO!Wana jest grzęda Kapy Kon-
drackiej,półnoon:a część pn.-tzaooodniegozbocza Kopy KOłIlJdrackiej,
niemal całe Kolibisik:a i bula (nard Ja:sikinią Śnieżną. Oprócz tego, anizyik
występuje wąskim paiSem ma pn.-zachodnioh ZOOcZCł!ch Kapy Kotndraclciej i pn:-,wschodnich zboc~ch Małołączniaka, rozdzielająoe dwa pasn;ta kam- pilu, gdzie reprezentowany jest przez wapienie i rdolomity cuk!rorwate.
Kompletny, nie :zredukOlWany tektonicznie pro:ffil anizyku od spągu aż do granicy sedymentacyjnej z bajooem można pOipI"Olwadrić'W'Zl<fluż
dowoi1Jnej 'limii !I1Ja Kolibiskach. - Typowy profil anizyku Kolibisk przedstawia się następująco:
1. dolomity cukrowate, jasnoszare, brekcjowate, z brekcją śródwarstwową
w stropie i z wkładkami wapieni cukrowatych, miąższość około 40 m,
2. wapienie dolomityczne, cukrowate, szare, z gęstą siecią żyłek kalcytowych,
miąższość 18 m,
3.-brekcja śródwarstwowa, składająca się z okruchów wapieni cukrowatych • {do 15 cm), tkwiących w spoiwie dolomitycznym, miąższość 1 m,
4. gruby kompleks wapieni cukrowatych o wyraźnym warstewkowaniu frak- cjonalnym. Miejscami są to wapienie pasiaste i robaczkowe. Łączna mią~szość
tego kompleksu wynosi 50 m. W pn.-zachodniej części Kolibisk w połowie kom- pleksu znajduje się wkładka dolomitów cukrowatych grubiejąca ku NW.
5. dolomity cukrowate "siateczkowe" szare, wietrzejące na kolor szaro-żółty, miąższość 38 m,
6. wapienie szare, krystaliczne ze szczątkami drobnych łodyżek liliowców,
miąższość 3 m,
7. dolomit żółto wietrzejący, miąższość 1 m,
8. wapień szary, cukrowaty z częstymi "robaczkami", miąższość 22 m, 9. dolomit płytowy, żółto wietrzejący, miąższość 15 m,
10. gruby kompleks wapieni robaczkowych z przeławiceniami substancji mar- glisto-ilastej, w spągowych partiach koloru żółtego, w stropowych czerwonego;
miąższość 90 m, .
11. dolomit żółto wietrzejący, z warstewką 20 cm czerwonego łupku w stropie;
miąższość 3 m,
248 KRYSTYNA GROCHOCKA-RECkO
, , ,
12. wapie'ń robaczkowy z przewarstwieniami czerwonej substancji marglisto- -ilastej, miąższość 13 m,
13. dolomit żółto wietrzejący z warstewką 15 cm czerwonego łupku w stropie;
Iniąższość 2 m,
14. gruby (130 m) kompleks wapieni robaczkowych z przewarstwieniami czer- wonych łupków. Miąższość warstewek łupków dochodzi do 2 cm, a miąższość
warstw wapieni między warstewkami łupków oęiąga minimum 0;5 Cm. Kompleks ten kontaktuje wzdłuż granicy sedymentacyjnej z bajosem. Średni upad 45° na
południe.
Pro,fil środkowegotr:i&su ,na Kopie K'Oooracltiej obejmuje tylko
do~ne ogJrui!Wa arrll:zY'ku - wa!l'Stwy wapi,eni i dolomitów cukrolWatych;, które dochodzą do płaszczyzny nasunięcia Organów. Waipieni robaczk'O- wych na Kopi'e KOIIlidlraokiej .nie ma,.Pro,:fi!l doJomitów i Wlaipieni cukr'O- watyoh
Jest
·taki sam jak na Małołą;czniaku. Sj'ltuację k'Omplikuje siećusikoków i nachylenie waTsbw IW stronę depresji :wosi DoHny-Małej Łąki.
OgóZna charakterystyka utworów anizyku
CałkOfWi,ta miąższość anizylku iW Wyżniej SwiJstówce wynosi 470 m, z tego oik. 200 m stanolWią dolomity i ,waJpienie oulk.rowate. Zarówno dOllo- miJty jak i wapienie cukrowate chaTaktery~ują się obeCIliOŚcią z:iarrenek (o ŚDed1nky do 1 mm) detrytycmego dolom~tu, dają'cy,ch ,często W1a.nStew-- kow:a:nie. Zia!l"enka dolomitu w !Wielu miejsca'Ch łą;czą Się, UwO!I"'ząc sia- teczkę żylek bardziej 'Od spod.wa: odporny;ch n:a lWietrzenie (wapi.eni,e i do,..
lomity "siateczk'O!We"). Warstewkowanie bywa' frakcjonalne, przekątne
i rowrnolległe; 'W tym ostat:ruim przypadku na świeżej polW'i.e!r.zchni w:id:ać IlaIpTremitan1.egłe pasemka jaBrrlejsze i demniejsze(wapienie i dolomity pasiaste). W oomej części wa:nsitw <!Ukrowatych prZ€lWażają d()llomiJty i !Wapienie dolomityczne z przewaJrStwieniami orek,cji śródwail"srbwówydh,
podC2Ja\S gdy w górn-ejczęści prz€lWażają wapienie cukirolwate. W stropie wamtIW cUJk:rOtwa~YTch pojaIWiają się cieJl:ki,e przeiWIaa:stwien:ia żółtej sub- sta!ncji ilalSltej i lWapi€ln:ie robaczkowe. Można 'zao-bse:rm'Ować przejścia 'Od wapieni robaczkowych, przez lekko 'zaburzone do robalCz!k.owych zarówno ku stropowi jak i !Wzrdł·uż biegu jWarsIlw. Kompleks wapie!:tl!i robaczko- wych i żółto wi€itlrzejącYTch dobrze uławioony1Ch dołO'IIrltów Q ogólnej
miąższości około 250 m można podzielić na dwie części.
Część dolna' wapi·eni !robaczkowych (ok. 1/4 całego kompleiksu) cha- rakteryzuje się obeClIlością gruby;ch warsrtJw dolomitów i 'Obecnoocią żół
tej substancji ma!l"'gliSto-1:lastej, tworzącej cie!l1kie (do 0,3 cm) pTzew'a,r- stwienia IW waipietn:iu.
GÓTIna część 'wapieni robaczkOlwych charakteryzuje się tym, że ła
wice dOllOtInitów cienieją lub 11woTzą SClczawlki, a pojamiają się tu prze- warstwienia czerwonych łupków. Miąższość łupków sporadycznie docho-
BUDOWA GEOLOGICZNA WYŻNIEJ ŚWISTOWKI 249
Idzi do 30 ,cm i zaws:ze iwtedy leżą one na warstwie dolomitu, którry ,w są
siedztwie jest zabarwiony na. różo.wo. W łupkach miejscami występują ostrokrawędZiste okruchy dolomitów na przedłuż'ooiu lub w pobliżu den- kicll iWaTstawek dollomitu. W wapieniach roibac2Jkowych miąższość war:'"
st.ewelk ,czerwonych łupków nie przekracza 2 om, natomiast przewar- stwienda są baTdzo częste, co 0,5 om iW stropie ,całego kompleksu.
W ;wapieniach roba'czkowych można spotkać prz€lkrystaU:wwane skorupiki małżó-w i ślimaków (pl. III, punkt B) oraz liliolWCe z rodzaju Dadocnnus.
Rajas
Wapienie klry.n<J!id<Jwe baj<J\S'U występują jedynie iW jedn<JLSlbce Zd:zia- rów. CiągJl1ą się pastrneari o miąŻ'S'zości maksymalnej 10 m :mad progu kortła Wyżniej Sw:ilStówki przez ściany buJ.ti nad Jaslkinią Snieżną' i d~
ch<Jdzą do grani Wielkiej Turni na N od północnego krańca kTystaIiniku
Małołączmiaika. Pxócz tego bajos występuj,e rw pootaci. żył klasty;cznych w środ~mwym triasie .zarówno jednostki Zdzi:arów, jak i OrgalIlów (ObSZaT
występowania żył za'znaiCZ()łny jest na pl. lVi VI). M()Il"ze bajosu IWkro- czyło na zerodowany teren, wytwarzając ll.ajwet miejscami platformę abrazyjną 'z,e' śl.adami ;dJziałalności skałotoczy (prr. IV, punkt C) i lic'znymi szczelinami powstalymi w czasie młodszej fazy ruchów starokimeryj- 'Shlch. F. Ra.b<:)lWski (1959) widział !I1aJd progiem. Wymiej Swistówki w tria- sie żyły !Wypełnione wapieni:ami krynoidowymi bajosuze skupieniami hematytu. Zyły te ,wypełnione są ostrokratWęd:z:istymi okruchami (do 2 cm
średn:iJcy) różowy;ch wapiienikrynoirlowyc!h, sklejonych ka:1cy:tern. Dłu
gość żył klastycznYlch (odległość od spągu bajosu) wy;nosi 10-15 m, a ich
szerokość - 5 !cm. .osady bajosu leżąee na 'zerodowanej, nie2'lbyt rów- nej polWiei'2'lChnii utworów acizyku \Są to szrure i różowe lub czel'lWQ!lle s,itInie przek-rystalirowane wapieru.'e krytnoddowe, bez śladu materiału de- .try;tycznego. W tIl:ajntiższej części ty;ch .wapieni tkwią w m.aksy;maJnej od-
ległości 0,5 mod allti.'zyku ostrokr'a(Wędzisie oka-uchy dolomitów i wapieni
ŚirOdkOlWOttriasolWYCh. Na wapieniach bajosu, wypełniając tylko zagłębie
nia, !le'żą wapienie batonu lub bezpoŚTleldin!io rwapi'anie 'kellOlweju i oksfolr- duo Nad progi.em Wyżniej Swis.tÓIWki na odcinku około 150 .ID bajoskolll- taktuje telkronicznie wzdłuż linii. nasunięcia Organów z triasem środko
wym jednostki Organów.
Baton
UtlWory bato!Ó.skie nie były doty;ch,ezas IW ogóle znane z Wyżniej
Swistówki. W jednostce Ździa'rów ,baton występuj,e nad bajosem. t)nlko w kUku miejscaJClh. Odkrywki batonu '2'Jnajtdują się w kotle Wyżniej ŚWis
tówki około 30 m polll:iżej wejścia do JaSlcini Snieżnej. Pod granią Wiel-
250 KRYSTYNA GROCHOCKA-RECKO
kiej Turni na kontakde bajosu z kelOlwejem, tam gdzie mo.żna bez.piecz- me do.jść, baltoin .nie wys.tępuje. NatomJiast w piargu pod ścianą buli- nad Jaskinią śnieżną w ko.t1e NiŻiniej Ślw:istówkiczęste są ,czerwone wapienie organodetrytyczne a nawet znalazł się czeI'IWony wapień ze stromatoli- tami. Wynikałoby z t'ego, że w ścianac!h buli nad Jaskinią Śnieżną muszą być przynajmniej na pe!WlIiydl odcilIlkach wapi,enie batonu. W odkTy1w- kach miąższość ba,Wnu nie przekr~za 0,5 m.
Utwory batolIlU są to 'czerwolIle wapienie organodertrytyczne z kry- nomami, przekrys1;a1!izowanymi skorupanri ,małżów z typu "Hado.bia"
i globoch.etami. Znajdują się w nich róWiI1ież okruchy sydeTytu oz ort;QlCZ- k,ami wotdiOlrotlenków żelazJa, detrytyc7IDy skaleń, prarwdopodobnie a1bit, turmaliny o.raz miejscami małe, do. 3 mm otoczaki żółtego. dolomitu.
Baton nie ,występuje w 'posltaci C!iągłej fWail"S'twy, a lW)"PełiIlia jedynte zagłębierl!i:a w bajosie polWLSltałe wcza:s:ie erozji przedbatońskiej. lPo. osa- dzeniu wapieni krynoidowych, bajosu a prz,ed transgresją morza batoń
skiego nastąpił etap ero:zji bajosu i miały miejsce ruchy środkowoiltime
ryjskie, iW wytn.iku których powsltalo szereg s~czelin w bajosie :i anizyku,
wypełnionych później przez olSady ba.;tO!llu. Żyly klasiylc.zne batOIIlU
znajdują się w warstwach ani:zyj~kic'h jednosilki Ździarow w ścian:kach buli nad Jaskinią ŚIl!i.eżną' i pod granią WielJkiej Turni (o.bszar wy-
stępowania żył klastycznych na planszy IV i ViI został .zaznaC'zony v), a 'w jednosltce Organów !WyStępują one na południowy wschód od wie!I"'z-
chałka Wielkiej Tum.i.
Skład żył jest taki sam, co wapieni bartonu leżącego. naJd bajooorn -
'.są to. wapienie czerwone, brekcj<JfWate, 'z syderytem, detryltY'cznymi ska-
leni:ami, turma.linem i oltoczakami (dQ 2 mm) żółtego dol<Jmitu, 'z "Halo- biami" li globochetam~. N:i!gdz.ie nie moima prześledzić żył , klastycZlI1ych batonu na całej ich długości, od str<Jtpu baj<Jsu, gdyż spoiy'kia się jedynie
,żyły w przekroju mni,ej lub więcej prostopadłym do kierunku żyły.
Średni,ca p!I"'zekroju nigdy me przekracza 8 '00l. Występują one w maksy- malnej orclległo.ści od spągu batonu 30-40 m. Brzegi szczelin są os1zro-
krawędziste, a wapieIrie baionuz żył klastyCZl1)ńch 'zawiernją okruchy
skał alll:i'zyjskich poch<Jdzące ze ścian szczeli!n. Częste są wtórne infil tra- cje tlenków żelaza. lPo osadizen:iu wapieni baronu nastąpił ok!I"'es erozji, który spowodował częściOwe lub całkowite rO!Zlmycie <JsadÓ'W batońskich.
Kelowej
Utwmy kelowejunie bY'ły dotychczas z.nanez Wyżniej ŚWistówki.
Występują ooezarowno w jednO\S!tce' Zdziarow,
Jaik
i Organów, !leżąctramsgresyJWl1ie na 1l!i.ższY'ch piętrach doggeru, lub bezpośredJn:io na anizyku.'
BUDOWA GEOLOGICZNA WYŻNIEJ .ŚWISTOWKI 251
Kelowej jednostki Organów (pl. V)
Na ikonta.kcie mahnu Wielkiej Turni- z triasem śmdJWlwym,
w dolnY'ch częścia,eh· ściany WieNciej Turni w kOlt'le Niżniej ŚWistÓW'ki znajdują LSlię wapienie· Q miąższości około. 4 'ID, n:a:leżące · być mo.:Żle do kelO'Weju. W odlegrości około. 60 m ord podnóża ściany rwatr'S'twy keloweju
wyklinowują się. BezpośredJnio 'z triasem ŚTOdkoiWym kontaktują tu jaLS'noszare !Wapienie m-obnok!rystali-cznez krynolidami, a wyżej :leżą ,wa- pienie różolWe, lub jasnoS'ZJalI"e z cienkimi (1 mm) wikł1adkami marglis1:o--:
-ilastymi z zielom.ą substaiI1lCją gla'llkonitową lub .czeTlWOlIlo-żelaJZiBtą
.() wyraźnej miejscami bulastości,znajrdują się w ru.'ch belemnity.Wa-.
pienie te ku górze przechodzą stopniowo w jasnoszaTe wapienie ok:s:- fmdu. W tym miejscu kelolWej nie był znany.
Kelowej jednostki Ździarów (pl. III i IV)
Pod graJllią Wielkiej Turni na wapie:Il!iach kry.noiidolWYch bajoou
leżą szaTO-różowe i cze:rtWone wapienie bulaste. Bula,stośćz.wiązatna jest
;z nagJI"OmaJdzeniem ez'e!I"lWo.nej suhstamcji hematytowej. Wapień ·jest przepehliolIly "Ha:lobiami". Z porówm.ania z profillem praJWego zbocm
Małej Św.istówkii. (Szulczewskii 1963) wynika, że jest Ito kelolwej. Wska,..
mj'e na 1;0 ohecno,ść struktUr bulasty;ch, nieWielka (2 m) odległość od bajoSll (batonu brak), wyraźna spaty,czność ska'ly ora!Z "halobiolWo."- -globochetowa nrikrofalcja t)'lch wapieni.
Oksford
Wapienie oksfo1"du występują również ,w obydwu jednostkach
fałdu CZeTIwolIlych Wiel"chów. Doikładnej granicy między kelOIWejem a otksfooo~ i oksfO!l"dem a wyższymi poziorn.ami ma'lmu przeproiWadzić nie można.
Pas oiksfooouje,dnostki Organów (pl. V i VI) ciągnie się ord pod- nóża ścian Wielktej Turni w kotle Niżniej Świstówki na sam wierzcho.-
łek Wielkiej Turni. Są to rÓŻJolWe lubprarwie białe wapienie bulaste,
przechodzące· ku stropowi ,w szare wapienie wy~zego malmu.·
Oksford Jednostki Ździarów (pl. III i IV) Iwystępuje pod granią
Wielkiej Turni. Są to l"Órowe, białe i jasnoszare wapienie, łączące się sedymenta.cyj:ruie z kelolWejem i z wy~zymJ poziomami malmu.
Wsz1iiach z próbek pohranycJh w odległości 3-15 iIIl od ikelOlweju lub bajosu (tam gdzie nie ma keloweju) można zauważyć "Ha,lobie", globo- chety i pseurlooolity, skała jest sEnie przekrysta'lizorwaJla i miejscami brek,ejowata.
252 KRYSTYNA GROCHOCKA~REĆKO
Malmo-neoko'/'n
Pełn~o następstwa mikro:facji wyższego malmu i neokomu nie- można uSJtallić, gdyż w Wyżniej ŚwilSit6wce ni'e ma dąglego profHu tycll warstw. WyŻBzy malm występuje ·w jednos1Jce OrgaJIlów, Zdziarów- i fragnnentaTyCmlie w fałdzie Stołów.
Wyższy malm jednostki Ździarów (pl. IV i VI)
Pasmo ma'lmu biegnie od :kotla Wyżni.ej ŚwitStówki, z mIeJsca gdzie prog Wymiej świs;tówki WlChooo w ści.a!:ny bulli. nad Jasikinią ŚnieŻl11ą, do .grani Wielkiej TUT1l!i. Wymzy malm kOll1taktuje tu bez-
p<>Średnioz Oiksforrdem, przy czym grani,ca ta jest nieolSitria. Natomiast od północy malm gramiczy z alnizykiem jednostki Organów wzdłuż l!in:ii
nasunięcia Organów. Osady malmu są ,to szare, ciemniejące ku stropowi wapienie, bez śladu materiału terrygenicznego, 'z globochetami, sa,cco-
comalini i pseudoooiJitami. -
Malmo-neokom fałdu Stołów
Fragmenty malmo-neoikomu faŁdu Stołów ciągną się pasem o sze-
rokości około 40 m spod krys.taliniku Małołączniaka (pl. III i IV), maiz pod krystalinikiem Kopy Kom3ra-ckiej(pl. I-II, VII-VIII). Od góry war- stwy malmo-neo[komu graniczą tektonkznie z krrY'staJlinikiem jądrra
faJJdu Gi·eIWOlI1tu !Wzdłuż prraJWi·e poziomej płaszczyzny na\SUIlięcia, a od
dołu z urgonem iaJlhem fałdu Sto~ów, lU!b z triasem dolnym i Ś'rodkOiWym
jednostki ZdziaTów, a naJWet organów. Utwory malmo-neoikomu fałdu Stołów są to demnolSizaTe 'zbite wapienie ·z pseudOlOO1iJt:ami, Ba'ococomami i g.Jo'bochetami. KOIIltaJkt malmo""Ileolromu z u.rgonem jest sedymenta-- cyjny, ja!kkolwiek mia,ły tu mJi.ejsce ni€lWielkie wytłoczenia, odkłucia
i przesunięcia.
Urgon
Urgon ,występuje w Wyżniej Swjstówce tylko IW fałdzie Stołów.
Nad ma/Lmem Stołów na 'zboczu Małołącz:rriaka ciągną się dwa pasy urgOIlu, ll"ówllO'ległe do . polWi€!l"zchmi rrmsunięcia kTyst.aliniku fałdu Gie- wontu; Górny paiS'llTgonu ciągnli.e się od kry ikrystaliniku z pn.-zalchod- niego krańca KQilibilSik do zaJc'hodniego krańca Przełęczy Ma'łołąc!kiej.
POiI1iżej tego paiSlIlla urgonu pod granią Małołącz:nia:ka opadającą na Prze-
łęcz Małołącką, trochę na z,a'chód od miejsca gdziezaczyn:a się czapka krY'sta,lic.zna Małołączniaka, 2JI1ajdują się strzępy (5 m)' urgonu, oddzie- lone odwyŻ'Szegopasa urgOiIlu a1bem (pl. III). Wyższy pas urgonu jest
. fregmelI1tem grzbietowego sklrzydła fałdu Stołów, a !niższy - brzusznego.
W podobnej sytua·cji tektonJicmej ~ajduje się u:r;gon na Kopie Kon-
BUDOWA GEOLOGICZNA WYŻNIEJ ŚWISTOWKI 253 .
'drackiej (pl. I i II). Występuje OlI). w dwóch miejscach po,niżej czaplki
krys.ta!Lkznej - na północny wschód <Jtd Przełęczy M.ałołąckiej i na pół
nocnych stoka<!h Kopy Kondrackiej opadają<!ych do górnych pięter Do- liJnki Koprowej. Urgon reprezentują białe, 'Zoogerricznewapienie z licz- nymi śladamiorganiZlmÓiW n,aZ'Wietrzały!ch polW1.eTrohniaJch. Skała jest si,we przekrysta'li:rowana. Ciągłość setdymenta<!yj!I1a urgolllu· z leżącym wyżej neokomem jesi zachowana, jakikolwiek· obseI'IWuje się lokalne
przesunięcia warstw ,względem siebie i wytło,czenia.
Alb
Podobnie jak urgOlll, alb obecny jest· tylko w jednoske Stołów.
Występuje on na 'zboczu Małołączniaka (pl. III), w miejiSICu gdzie znaj- duje się urg()lIl skrzydła grzbietow,ego i brzusznego o!!"az nazbo<!zu Kopy KOIndi"aclciej (pl. I, II i VIII) również w sąsiedztwie urgonu.
Alb na zboczu Malolączniaka
Z urgonem do.}nego i górnego pasa gralIri<!zą ,wapienie oll'gano-
,detrytyczne albu, których miążsZlOść rue przekracza 0,5 m. W skład ,wa-
pieni wchodzą okruchy tdetrytycznego glaukOlIlitu glinowego, wokół
którego grupują się tlenki Fe. WidOlC'Zl1e są tu również okruchy kwareu O!I'az . automorli,ezne krysZItały węgl:am.ów spojone drobnokrysta.J.icznym
węglanem wapnia. Liczne są także 'komkrecje fosfo!I"ytoiWe 'z pseudo- morfo'Zami po OIrgani'zmach. Z mikroorgacizmów częSte - globigeryny i globochety . Między wapieniami 'z glaJUikoni1em ze skrzydła grzbieto:- wego i brzusznego wyctholdzą na powiierzdmię czarn.e łupki ma'rgliste,
two[':zące jądro f,ałdu Stołów. Miąższość łupków .nie przekracza 8 m.
Wi€'Vrzeją na kolo!!" żółto~zielorny. N a. liadlwietrzałych powierzchniach
"JWidoC'zne są sz<!zątki belemnitów.
Alb na zboczu Kopy Kondrackiej
Alb znajduje się tu w dwóch miejscach między pasami urgoou - na NE od Przełęczy Małołą,ckiej i na północnym zboczu Kopy KOIIldra'c- kiej w gómej 'Częścti. Dollink.i KOtpI'OlWej.Miąższość albu położonego
w pieriwSZym punlkcie dochodzi do. 10m, a iW DoIlince Koprowej - do.
15 m. Są 10 cza'l'IIle łupki margliste - taJkie jak na Małołącznia:ku, nie· ma. natomiast wap1eni z glaukonitem.
TEKTONIKA
Zbocza Kopy Kondxacldej i Ma,łołączniaka nad Wyżnią Świstówką
OIl'az śc:ila!ny Wielkiej Turni. !I1atd Ni,żn:ią ŚWliStówlką zbudowane są 'z litwo- rów fałdu Ozerwonych Wierchów, na kt6rynasunięty jest parautochto-
