Karolina Purłan, Ewa Gliniewicz
Ogólnopolska konferencja naukowa
"Nowa poezja polska wobec tradycji",
Olsztyn 16-17 października 2013 roku
Prace Literaturoznawcze 2, 369-371
UWM PRACE Lit e r a t u r o z n a w c z e II ISSN 2353-5164
2014 369-385
KRONIKA NAUKOWA
K a ro lin a P u rła n , E w a Gliniew icz
O g ó l n o p o l s k a k o n f e r e n c j a n a u k o w a N o w a p o e z j a p o l s k a w o b e c t r a
d y c ji, O ls z ty n , 1 6 -1 7 p a ź d z i e r n i
k a 2013 rok u
W d n iach 1 6-17 p a ź d z ie rn ik a 2013 ro k u n a W ydziale H u m an isty cz n y m U n iw e rsy te tu W arm ińsko-M azurskieg o w O lsztynie odbyła się ogólnopolska k o n fe re n c ja n a u k o w a N o w a p o ezja p o ls k a wobec tra d ycji. P o m ysłod aw cą konferencji był Z ak ład Teorii L ite ra tu r y p rzy In sty tu c ie Filologii Polskiej. D r h ab. S ław om ir B u ry ła, prof. UW M, oraz d r M a r ta Flakow icz-Szczyrba zorganizow ali konferencję, k tó ra p rz y ciąg n ęła u w agę n ie tylko b ad aczy lite ra tu ry , lecz ta k ż e studentów .
Z pow odu dużego z a in te re so w a n ia u d z ia łe m w s p o tk a n iu re fere n tó w z całej P olski, w y stą p ie n ia zostały podzielone n a dw ie sekcje, k tó re odbyw ały się jednocześnie. W konferencji wzięło u d ział w ielu zn an y ch bad aczy i zn a w ców lite ra tu ry spoza U n iw e rsy te tu W arm ińsko-M azurskiego, m iędzy innym i: prof. zw. d r h ab . Zofia Z a rę b ia n k a (U J), d r h ab . prof. nadzw . Tom asz C ieślak (UŁ), d r h ab . prof. nadzw . K a ta rz y n a K u c zy ń sk a-K o sch an y (UAM) oraz d r J a ro sła w K lejnocki (UW), a ta k ż e p o czątk ujący pracow nicy naukow i. C e lem w szy stk ich biorących u d z ia ł w w y d a rzen iu p releg en tó w było u k a z a n ie nowej poezji polskiej w o d n iesien iu do tradycji. Z ałożenie to zostało zrealizo w an e w sposób zróżnicow any oraz w yczerpujący i spełniło oczek iw an ia n a w e t n ajb ard ziej w ym agających słuchaczy.
N ie sposób przyw ołać tre śc i w szy stk ich referatów , k tó re zo stały wygło szone n a k o n fe re n c ji, a le m o ż n a pod jąć p ró b ę z re fe ro w a n ia n ie k tó ry c h z nich. N ajw iększym za in te reso w a n ie m cieszyły się w y stą p ie n ia p oety i te o re ty k a lite ra tu ry d ra Ja ro sła w a Klejnockiego, prof. Zofii Z arębianki, d ra To m a sz a C ieślaka-Sokołow skiego, prof. Z bigniew a C hojnow skiego, prof. K a ta rzy n y K uczyńskiej-K oschany i prof. M agdalen y R abizo-B irek.
K onferencję rozpoczął d r Tom asz C ieślak-Sokołow ski w y stąp ien ie m z a ty tu ło w anym N a jn o w sza poezja p o lsk a wobec tra d ycji a w a n g a rd o w ej - w a ria n t
R y sza rd a K rynickiego, A n d rze ja Sosnow skiego i Z en o n a Fajfera. P u n k te m
370 Kronika naukowa
koncepcję nowej poezji. R e fe re n t omówił d u alisty czn y podział n a m a in s tre a m i aw angardę, zastanaw iając się rów nież n a d tym , ja k m iałaby wyglądać współ cześnie t a ostatnia. W łaściw ą częścią w ystąp ien ia było skupienie się n a twórczo ści autorów wym ienionych w ty tu le referatu. A utor zwrócił uwagę, że Andrzej Sosnowski, podobnie ja k M arcin Sw ietlicki oraz E ugeniusz Tkaczyszyn-Dycki, n ad aje to n najnowszej polskiej poezji. C iekaw ym zjaw iskiem , n a które w skazuje Cieślak-Sokołowski, je s t lib eratu ra. Jej przykład stanow i w iersz B ia ła p la m a R yszarda Krynickiego, który okazał się po p ro stu b ia łą s tro n ą oraz to m ik O ka
leczenie Z enona F ajfera, stw orzony n a w zór harm o nijk i.
J a ro sła w K lejnocki podjął „próbę au to d e k o n stru k c ji” w łasnej tw órczości, co w yróżniało jego w y stąp ien ie spośród in nych, ró w n ie zajm u jący ch re fe ra tów. Za m o tto swojego w y stą p ie n ia p re le g e n t p rzy jął słow a U m b e rta Eco, że a u to r nie pow inien in te rp re to w a ć , ale m oże opow iedzieć ja k i dlaczego pisał. P o e ta przy zn aje, że chce m ówić po sw ojem u, ale odw ołuje się do tego, co ju ż n ap isan o . Chce m im o w szystko odnosić się do trad y cji, k o rz y s ta ta k ż e z dóbr p o p k u ltu ry . J . K lejn o ck i tłu m a c z y ł pod w ó jn e k o d o w a n ie , k tó re sto s u je w swojej tw órczości — zam ieszczan ie aluzji do tre n d ó w w ysokich i niskich. J a k o p o e ta ceni sobie in te rte k stu a ln o ś ć , jego poezja w y pełnion a j e s t krypto- c y ta ta m i i k ry p to c y ta ta m i peryfrasty czn y m i. C zęsto odnosi się do p iosen ek oraz poetów sta ry c h i nowych. K lejnocki przy zn aje, że pisze d la dwóch czy telników : je d e n przyjm ie w iersz bez o d k ry w a n ia aluzji, d ru g i będzie czerpał przyjem ność z deszyfracji utworów.
D użym za in te reso w a n ie m cieszyło się w y stąp ien ie prof. K a ta rz y n y Ku- czyńskiej-K oschany Tyle słów o je d n e j śm ierci. B ru n o J a s ie ń s k i u poetów
(dzisiaj), pośw ięcone p rz e d sta w ie n iu śm ierci B ru n o n a Ja sie ń sk ie g o w tw ó r
czości w spółczesnych poetów. R e fe ra t rozpoczął się d y g re sją n a te m a t d aty zgonu jednego z czołowych polskich futurystó w , wokół k tó rej było w iele n ie jasności. Do l a t 90. XX w iek u d o p atry w an o się w y m ia ru sym bolicznego jego śm ierci. J e d n a k ro k 1992 o k azał się przełom ow y w tej sp raw ie dzięki K rzy sz tofow i J a w o r s k ie m u , k tó r e m u z a w d z ię c z a m y w y ja ś n ie n ie te j z a g a d k i: 17 w rz e śn ia 1938 ro k u to fa k ty c zn a d a ta śm ierci Jasień sk ieg o . Prof. Kuczyń- sk a-K oschany zw róciła uw agę n a to, że odkrycie tajem n icy zgonu a u to ra
B u ta w butonierce nie zaw ażyło n a poetyce m ó w ienia o jego śm ierci, p o nie
w aż c h a ra k te r y z o w a ła się o n a w ciąż e n ig m a ty c z n o ś c ią i o szc zęd n o śc ią w p rz e d sta w ia n iu faktów.
Kronika naukowa 371 lu b całkiem św ieżych czasów zaw sze nosi p iętn o pew nej in te rp re ta c ji. J e d n a k poeci m a ją obow iązek re lacjo n o w an ia i u trw a la n ia w pam ięci lu dzi ich dziejów. N ależy ponieść ofiarę ew e n tu a ln y c h p rz e k sz ta łc e ń h isto rii oraz s u biektyw nego sp o jrze n ia n a n ią w im ię w yższych celów: po zo staw ien ia św ia dectw a d la potom nych.
B ib lijn e śla d y w w ierszach M a rcin a Sw ietlickiego prób o w ała odnaleźć
prof. Zofia Z arę b ia n k a . R e fe re n tk a zw róciła u w ag ę n a n ieoczyw istą religij ność poety kojarzonego z b u n te m , k o n tr k u ltu r ą i „ b a rb arzy ń stw em ”. Swie- tlick i w w ielu u tw o ra ch k re u je p rz ew ro tn y obraz Boga, o dbierając m u boskie atry b u ty , podw ażając jego w szechm ocność. Z d an iem Z aręb ian k i w szystkie te zabiegi m a ją służyć d em istyfikacji S tw orzyciela, re in te rp re ta c ji p ra w d wiary, p o sz u k iw a n iu nowego se n su . S w ietlick i su b ie k ty w n ie ro z u m ie w iarę, n a p rz e m ia n ro z w ia n ą i k ry s ta liz u ją c ą się, p o m ag ają cą odnaleźć siebie. P re le g e n tk a n a p o tw ierdzenie p o staw ionych tez przy w o ły w ała liczne cy ta ty z po szczególnych utw orów , np. B u rzen ie, A p o kry f, P rzedpotop, J o n a sz , Gorzko.
K onferencja N o w a poezja p o lsk a wobec trad ycji sp e łn iła o czek iw an ia za rów no jej organizatorów , ja k i uczestników . N iem al w szy stk ie w y stą p ie n ia prow okow ały dyskusje, k tó re rzuciły now e św iatło n a om aw ian e za g a d n ie n ia. S p o tk a n ia m iały c h a ra k te r żywej w ym ian y poglądów, słuchacze nie po zo staw ali obojętni n a p o ru sz an e tem aty. M iejm y nad zieję, że k on ferencja s ta n ie się w y d arzen iem cyklicznym ze w zględu n a sw oją u n iw e rs a ln ą i sta le a k tu a ln ą p roblem atykę.
B e a ta K u rz ąd k o w sk a
O g ó l n o p o l s k a k o n f e r e n c j a n a u k o w a X X I w i e k w l i t e r a t u r z e , O ls z ty n , 4 -5 k w i e t n i a 20 1 4 r o k u
W d n iach 4 -5 k w ie tn ia 2014 ro k u odbyła się w O lsztyn ie ogólnopolska ko n feren cja n a u k o w a X X I w iek w literaturze, zo rg an izo w an a przez Z akład L ite ra tu r y W spółczesnej I n s ty tu tu Filologii P olskiej U n iw e rs y te tu W a rm iń sko-M azurskiego w O lsztynie oraz Tow arzystw o L itera ck ie im. A d a m a M ic kiew icza, oddział w O lsztynie. N aukow e sp o tk an ie uroczyście otw orzył p ro re k to r prof. d r hab. G rzegorz B ia łu ń sk i oraz p ro d z ie k an W ydziału H u m a nistycznego, d r hab. M ieczysław Jag ło w sk i, prof. UWM.
