Kamila Siejka
Pojęcie
Pojęcie
Klasyfikacja
Klasyfikacja
Obowiązki związane z Obowiązki związane z
fazą nawiązania fazą nawiązania
stosunku pracy stosunku pracy
Obowiązek informacyjny (29 § 3, 104 3 § 2 kp)
polega na zaznajomieniu pracowników podejmujących pracę:
1) z zakresem ich obowiązków,
2) ze sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach,
3) z podstawowymi uprawnieniami
Obowiązek szkoleniowy
polega na uprzednim przeszkoleniu pracowników
w zakresie bhp przed dopuszczeniem do pracy.
Obowiązki związane z fazą Obowiązki związane z fazą
trwania stosunku pracy trwania stosunku pracy
Obowiązek należytego organizowania pracy polega na:
organizowaniu pracy w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy (art. 94 pkt 2 kp),
stworzeniu pracownikom podejmującym zatrudnienie po ukończeniu szkoły zawodowej lub wyższej warunków sprzyjających przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy (art. 94 pkt 7 kp),
organizowaniu prac monotonnych oraz prac
w ustalonym z góry tempie w sposób zapewniający
zmniejszenie ich uciążliwości (art. 94 pkt 2a kp).
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą trwania stosunku fazą trwania stosunku
pracy pracy
Obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
zasada prawa pracy (15 kp)
pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim zastosowaniu osiągnięć nauki i techniki. (art. 207 § 2 k.p.),
obowiązek ma bezwzględny charakter, jego realizacja nie jest uzależniona od możliwości finansowych i organizacyjnych pracodawcy,
obowiązek ten jest bezwarunkowy, powszechny,
jednostronny, realny, dynamiczny, ewolucyjny,
Obowiązki związane z fazą Obowiązki związane z fazą
trwania stosunku pracy trwania stosunku pracy
Obowiązek prawidłowej i terminowej wypłaty wynagrodzenia na tenże obowiązek składają się:
reguły określające porządek wypłaty wynagrodzenia (wskazanie minimalnych okresów, za które ma nastąpić wypłata, ustalenie stałych terminów, miejsca i czasu wypłaty – 85 § 1 kp),
prawo wglądu do dokumentów płacowych w celu weryfikacji wyliczeń pracodawcy stanowiących podstawę ustalenia wysokości płacy (85 § 5 kp),
obowiązek wypłaty wynagrodzenia w formie pieniężnej (częściowe jego spełnienie w innej formie jest dopuszczalne pod warunkiem, że przewidują to ustawowe przepisy prawa pracy lub układ zbiorowy pracy 86 § 2 kp),
obowiązek wypłaty wynagrodzenia na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy (wypłata w inny sposób może nastąpić jedynie, gdy pracownik złożył w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych 86 § 3 kp),
ustalenie dopuszczalnych potrąceń z wynagrodzenia za pracę oraz
zasad ich dokonywania, ustalenie kwoty wolnej od potrąceń, wymóg
pisemnej zgody na potrącenie należności innych niż wymienione
w kp (91 kp)
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą trwania stosunku fazą trwania stosunku
pracy pracy
Obowiązek ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych
tj. zdobywania lub uzupełniania wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą (103 1 § 2 kp)
jest także zasadą prawa pracy, (17 kp) polega na:
powinności ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych tzn. braku odmowy bez uzasadnionych przyczyn udziału w wybranej przez pracownika formie szkolenia oraz tworzeniu pozytywnej atmosfery wobec uczących się pracowników,
przyznaniu pracownikowi:
urlopu szkoleniowego,
zwolnienia z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania (103 1
§ 2 kp), z zachowaniem prawa do wynagrodzenia,
pracodawca może ponadto przyznać pracownikowi podnoszącemu
kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, w szczególności pokryć
opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie (103 4 kp)
Obowiązki związane z fazą Obowiązki związane z fazą
trwania stosunku pracy trwania stosunku pracy
pracodawca zawiera z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe umowę na piśmie określającą wzajemne prawa i obowiązki stron (103 4 § 1 kp), przy czym nie ma obowiązku zawarcia powyższej umowy gdy pracodawca nie zamierza zobowiązać pracownika do pozostawania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych (103 4 § 3 kp),
pracownikowi zdobywającemu lub
uzupełniającemu wiedzę na zasadach innych niż
określone w art. 103 1 - 1035 kp mogą być
przyznane: zwolnienie z całości lub części dnia
pracy bez zachowania prawa do
wynagrodzenia, urlop bezpłatny - w wymiarze
ustalonym w porozumieniu zawieranym między
pracodawcą a pracownikiem (art. 103 6 kp)
Obowiązki związane z fazą Obowiązki związane z fazą
trwania stosunku pracy trwania stosunku pracy
Obowiązek zaspokajania potrzeb socjalnych pracowników
jest także zasadą prawa pracy (16 kp)
pracodawca jest obowiązany zaspokajać w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników (94 pkt 8 kp),
nie tworzy roszczenia po stronie pracownika, obowiązek może być realizowany przez :
stworzenie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej (bytowej, rekreacyjnej, kulturalnej, wypoczynkowej) na rzecz pracowników i innych wskazanych osób,
wypłatę świadczenia urlopowego (w przypadku
pracodawców, którzy nie mają obowiązku tworzenia
funduszu).
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą trwania stosunku fazą trwania stosunku
pracy pracy
Obowiązek stosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników oraz wyników ich pracy
reguły obiektywności mogą być wyznaczane przez normy prawne lub pozaprawne (etyczne, zwyczajowe, prakseologiczne itp.),
ocena sprawiedliwa jest wynikiem
stosowania takiej samej miary wobec
wszystkich, stosowania tych samych
kryteriów do oceny ich sytuacji,
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą trwania stosunku fazą trwania stosunku
pracy pracy
Obowiązek prowadzenia i przechowywania dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownika (94 ust. 9a i 9b kp)
Akta osobowe pracownika składają się z trzech części
A.
w części A dokumenty zgromadzone w związku z ubieganiem się o zatrudnienie (np. kwestionariusz osobowy, świadectwo pracy z poprzedniego miejsca zatrudnienia, fotografie),
B.
w części B dokumenty dotyczące nawiązania stosunku pracy i przebiegu zatrudnienia (np. umowa o pracę, odpisy zawiadomienia o ukaraniu),
C.
w części C dokumenty związane z ustaniem stosunku pracy (np.
oświadczenie o wypowiedzeniu, kopia świadectwa pracy),
pracodawca prowadzi ponadto dokumentację dotyczącą: podejrzeń
o choroby zawodowe, chorób zawodowych i wypadków przy pracy
oraz odrębnie dla każdego pracownika karty ewidencji czasu pracy,
koszty wypłaconego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą
oraz kartę ewidencyjną przyznanych środków ochrony indywidualnej.
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą trwania stosunku fazą trwania stosunku
pracy pracy
Obowiązek poszanowania dóbr osobistych i przeciwdziałanie dyskryminacji w zatrudnieniu
zasada prawa pracy (11 1 -11 3 kp)
dobra osobiste to prawnie chroniona więź pomiędzy osobą fizyczną
a jej indywidualnym światem przeżyć psychicznych związanych z istnieniem jej jako integralnej, społecznej jednostki,
jako przejaw naruszenia dóbr osobistych pracownika traktuje się m.in: ujawnienie osobom nieuprawnionym wysokości wynagrodzenia oraz zawarcie w treści świadectwa pracy informacji wykraczających poza przyjęte ramy normatywne,
problem kamer i podsłuchów,
pracodawca jest zobowiązany także do przeciwdziałania zjawisku mobbingu(94 3 § 2 kp)
pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać dyskryminacji
w zatrudnieniu, co jest równoznaczne z nakazem równego
traktowania pracowników z tytułu jednakowego wykonywania
takich samych obowiązków,
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą trwania stosunku fazą trwania stosunku
pracy pracy
do obowiązku poszanowania dóbr osobistych dołącza się także obowiązek przeciwdziałania dyskryminacji w zatrudnieniu (dział I rozdział IIa kp)
zakaz dyskryminacji oznacza niedopuszczalność jakiegokolwiek bezpośredniego lub pośredniego różnicowania uprawnień lub obowiązków pracowników w szczególności ze względu na:
płeć,
wiek,
niepełnosprawność,
rasę,
religię,
narodowość,
przekonania polityczne,
przynależność związkową,
pochodzenie etniczne,
wyznanie,
orientację seksualną
zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony,
zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą trwania stosunku fazą trwania stosunku
pracy pracy
zabronione jest nierówne traktowanie pracowników w zakresie:
nawiązywania lub rozwiązywania stosunku pracy,
warunków zatrudnienia,
dostępu do szkoleń,
chyba, że jest to uzasadnione obiektywnymi powodami (np. podyktowane rodzajem pracy, wymaganiami zawodowymi, ochroną rodzicielstwa),
• szczególnym przejawem dyskryminacji jest
molestowanie seksualne,
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą trwania stosunku fazą trwania stosunku
pracy pracy
Obowiązek wpływania na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego
stanowi drugą stronę pracowniczej powinności przestrzegania zasad współżycia społecznego,
obejmuje skierowaną do pracodawcy dyrektywę takiego postępowania, które sprzyja kształtowaniu pośród pracowników stosunków opartych na powszechnie społecznie uznanych normach: wzajemnej życzliwości, koleżeńskiej współpracy, lojalności, wzajemnym szacunku itp.
wpływ na to ma sposób realizacji innych obowiązków pracodawcy, szczególnie poszanowania dóbr osobistych
i sprawiedliwej oceny,
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą ustania stosunku fazą ustania stosunku
pracy pracy
Obowiązek wydania świadectwa pracy (97 kp)
•
pracodawca jest obowiązany do wydania pracownikowi świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy,
•
W przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy (971 kp)
•
przypadku nawiązania z tym samym pracownikiem kolejnego
stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia
poprzedniego stosunku pracy, pracodawca jest obowiązany wydać
pracownikowi świadectwo pracy wyłącznie na jego wniosek, złożony
w postaci papierowej lub elektronicznej, w ciągu 7 dni od dnia złożenia
wniosku,
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą trwania stosunku fazą trwania stosunku
pracy pracy
Treść świadectwa pracy
informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy,
a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień
z ubezpieczenia społecznego,
zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym,
na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach (art.
97 § 2 k.p.)
Obowiązki związane z Obowiązki związane z fazą trwania stosunku fazą trwania stosunku
pracy pracy
Sprostowanie świadectwa pracy
Skutki prawne Skutki prawne
niewykonania obowiązków niewykonania obowiązków
pracodawcy
pracodawcy
Skutki prawne niewykonania Skutki prawne niewykonania
obowiązków pracodawcy
obowiązków pracodawcy
Skutki prawne niewykonania Skutki prawne niewykonania
obowiązków pracodawcy
obowiązków pracodawcy
Skutki prawne niewykonania Skutki prawne niewykonania
obowiązków pracodawcy
obowiązków pracodawcy
Skutki prawne niewykonania Skutki prawne niewykonania
obowiązków pracodawcy
obowiązków pracodawcy
Skutki prawne niewykonania Skutki prawne niewykonania
obowiązków pracodawcy
obowiązków pracodawcy
Skutki prawne niewykonania Skutki prawne niewykonania
obowiązków pracodawcy obowiązków pracodawcy
Odpowiedzialność odszkodowawcza pracodawcy z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej
odszkodowanie należne w przypadku uszkodzenia lub utraty w związku z wypadkiem przy pracy przedmiotów osobistego użytku oraz przedmiotów niezbędnych do wykonywania pracy, z wyjątkiem pojazdów samochodowych oraz wartości pieniężnych (237 1 § 2 kp w zw. z 300 kp),
