Zasady etyki
prawniczej
Definicja etyki zawodowej
Etyka zawodowa wyznacza ramy postępowania zgodnego z ogólnymi regułami przyjętymi przez dane środowisko
zawodowe jako imperatywy postępowania profesjonalnego, uczciwego, solidnego oraz respektowania pożądanych relacji
z otoczeniem społecznym.
To normy opisujące:
wzór osobowy,
cele etyczne zawodu,
normy postępowania w danej sytuacji zawodowej,
konflikty etyczne w praktyce danego zawodu.
Definicja etyki prawniczej
Etyka prawnicza to zbiór norm moralnych zawodów prawniczych, pochodzących z czterech systemów normatywnych-religii, obyczajów, moralności i prawa.
Oficjalne regulacje etyki prawniczej:
Zbiór Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu
Zbiór Zasad Etyki Zawodowej Sędziów KRS
Kodeks Etyki Radcy Prawnego
Kodeks Etyki Doradców Podatkowych
Zbiór Zasad Etycznych Prokuratora
Kodeks Etyki Zawodowej Notariusza
Kodeks Etyki Zawodowej Komornika Sądowego
Poziomy etyki prawniczej
Normy spisane – odpowiadające na pytania jak
prawnicy powinni postępować ze względów
moralnych.
Własne
przekonania
moralne prawnika Poziom postępowania
prawnika oceniany według kryteriów moralnych
Zasady etyki prawniczej
Zasada zaufania
Zasada poufności
Zasada konfliktu interesów
Zasada uczciwości
Zasada kompetencji
Zasada akwizycji i reklamy
Zasada honorowania wynagrodzenia
Zasada zaufania
Dwa aspekty:
1) W odniesieniu do relacji prawnik-klient- oznacza przede wszystkim ochronę zaufania klienta do prawnika poprzez konsekwentną pomoc w realizacji interesów klienta.
2) W odniesieniu do relacji niezindywidualizowanych- oznacza obowiązek dbania o zaufanie społeczeństwa do prawników i zawodów prawniczych.
. Z zasady lojalności wyprowadzić można wiele zasad etyki prawniczej, przede wszystkim ochronę tajemnicy zawodowej i unikanie konfliktu interesów.
Zasada poufności
Odnosi się do faktu, że interesy klienta objęte są tajemnicą zawodową;
Prawnik ma obowiązek dołożyć możliwych starań w celu niedopuszczenia ujawnienia lub wykorzystania poufnych informacji lub tajemnic klienta przez prawników, współpracowników lub inne osoby, z wyjątkiem ściśle określonych przypadków;
Dylemat moralny: osoba popełniająca przestępstwo a rola obrońcy (przedstawienie sprawy w dobrym świetle).
Zasada kompetencji
Profesjonalne przygotowanie prawnika do danej sprawy:
wykorzystanie wiedzy ogólnej, sumienne zbadanie, rozwiązanie i rozstrzygnięcie sprawy;
Refleks sytuacyjny – wykorzystanie w odpowiednim momencie posiadanej wiedzy i zdolności;
Sztuka komunikacji – właściwe wykonywanie obowiązków pod presją mediów;
„Dobry prawnik łączy w sobie cechy dobrego profesjonalisty z cechami moralnie dobrego człowieka”.
Zasada akwizycji i reklamy
Sprzeczne z godnością zawodu prawnika i niedopuszczalne jest:
Korzystanie z usług pośredników;
Narzucanie komukolwiek swej pomocy prawnej;
Pozyskiwanie klientów w sposób niezgodny z zasadami lojalności wobec kolegów;
Umieszczanie reklam w prasie lub innych środkach masowego przekazu.
Zasada honorowania wynagrodzenia
Zasada związana z opłacaniem pracy prawników- różnica pomiędzy etyką adwokacką i radcowską a sędziowską:
Adwokat i radca prawny działają z woli klienta (za pieniądze klienta w ramach łączącej ich umowy) lub udzielanie pomocy prawnej z urzędu, Sędzia i prokurator działają w interesie publicznym, opłacani ze środków publicznych.
Skrupulatność adwokata w stosunku do klienta w sprawach finansowych;
Adwokatowi nie wolno:
uzależniać wydania klientowi pism i dokumentów od uprzedniego uregulowania przez klienta opłat i kosztów przypadających na rzecz adwokata,
zaniechać czynności prowadzonej sprawy z tego powodu, że klient nie wniósł
ustalonego honorarium, a w szczególności nie wolno mu odmówić stawiennictwa na rozprawie.
Podstawowe sankcje za naruszenie norm etyki prawniczej
Sankcje za naruszenie norm etyki prawniczej:
• Pozbawienie sprawowanego urzędu;
• Zawieszenie w czynnościach służbowych;
• Upomnienie, nagana ( w formie ustnej lub pisemnej ; prywatna lub publiczna).