Postępy w Kardiologii Interwencyjnej 2010; 6, 2 (20) 77
Raport Komisji Wrodzonych Wad Serca Sekcji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego za rok 2009
Report of Congenital Heart Diseases Committee of Working Group on Interventional Cardiology of the Polish Cardiac Society in 2009
Małgorzata Szkutnik, Jacek Białkowski, Agnieszka Janas
Kliniczny Oddział Wrodzonych Wad Serca i Kardiologii Dziecięcej, Śląski Uniwersytet Medyczny, Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze
Post Kardiol Interw 2010; 6, 2 (20): 77-79 DOI: 10.5114/pwki.2010.14168
Adres do korespondencji/Corresponding author:
prof. dr hab. n. med. Jacek Białkowski, Kliniczny Oddział Wrodzonych Wad Serca i Kardiologii Dziecięcej, Śląski Uniwersytet Medyczny, Śląskie Centrum Chorób Serca, ul. Szpitalna 2, 41-800 Zabrze, tel.: +48 32 271 34 01, e-mail: jabi_med@poczta.onet.pl
Praca wpłynęła 2.06.2010, przyjęta do druku 14.06.2010.
Sekcja Interwencji Sercowo-Naczyniowych PTK/Working Group on Interventional Cardiology of PCS
Niniejsze doniesienie przedstawia podsumowanie rapor- tów przesłanych z 9 ośrodków kardiologii pediatrycznej.
W tym roku 4 ośrodki, które w poprzednich latach rapor- towały zabiegi kardiologii inwazyjnej u osób dorosłych z wrodzonymi wadami serca, przesłały te informacje do bazy danych zabiegów kardiologicznych u dorosłych. Z tego względu przedstawiona ogólna liczba zabiegów w roku 2009 jest nieco niższa niż w latach poprzednich (tab. 1., ryc. 1.). Z otrzymanych danych wynika, że w roku 2009 zabiegi kardiologii inwazyjnej wykonywano wyłącznie u cho- rych poniżej 18. roku życia w 4 z 9 raportujących ośrodków.
Są to: Centrum Zdrowia Dziecka (CZD) w Warszawie, Uni- wersytecki Szpital Dziecięcy (USD) w Krakowie, Instytut Pediatrii (IP) w Poznaniu oraz Warszawski Uniwersytet Medyczny. W pozostałych ośrodkach zabiegi diagnostycz- ne oraz inwazyjne wykonywano zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych (powyżej 18. roku życia) (ryc. 2.).
W zespole hemodynamiki Śląskiego Centrum Chorób Ser- ca (SCCS) w Zabrzu oraz Uniwersytetu Medycznego (UM) w Gdańsku odsetek leczonych dorosłych był istotny (pra- wie 50% interwencji w SCCS i 30% interwencji w Gdańsku), podczas gdy w Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki (ICZMP) w Łodzi, Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym (WSS) we Wrocławiu oraz Samodzielnym Publicznym Woje- wódzkim Szpitalu Zespolonym (SPWSZ) w Szczecinie licz- ba pacjentów dorosłych była niewielka. Spośród pracowni pediatrycznych do roku 2008 cztery miały akredytację typu B (kryterium powyżej 100 zabiegów inwazyjnych w ciągu roku u chorych z wrodzonymi wadami serca). Były to: SCCS w Zabrzu, ICZMP w Łodzi, CZD w Warszawie oraz UM
w Gdańsku. W roku 2009 do tych ośrodków dołączył USD w Krakowie (112 zabiegów kardiologii inwazyjnej u chorych z wrodzonymi wadami serca). Kategorię A miały dotąd USD w Krakowie (obecnie kategoria B – konieczne dopełnienie formalności podczas Walnego Zjazdu PTK), IP w Poznaniu oraz UM w Warszawie. Dotychczas nie przyznano akredy- tacji ośrodkom we Wrocławiu i w Szczecinie (brak stałej kadry zabiegowej).
Analizując liczbę zabiegów kardiologii inwazyjnej wyko- nanych u pacjentów poniżej 18. roku życia z wrodzonymi wadami serca, obserwujemy jej stały wzrost: 848 zabie- gów w roku 2007 [1], 917 w roku 2008 (wzrost o 7,5%) [2]
2004 2005 2006 2007 2008 2009*
Cewnikowania 1631 1813 1836 2019 2413 2181 diagnostyczne
Cewnikowania 979 1118 1037 1261 1370 1209 interwencyjne
Tabela 1. Cewnikowania diagnostyczne i inter- wencyjne we wrodzonych i strukturalnych wadach serca wykonane w Polsce w latach 2004–2009 (dzieci i dorośli)
Table 1. Diagnostic and interventional catheteriza- tions in congenital and structural heart defect per- formed in Poland in years 2004-2009 (children and adults)
* w roku 2009 nie uwzględniono danych z pracowni hemodynamiki dorosłych
Postępy w Kardiologii Interwencyjnej 2010; 6, 2 (20)
78
Małgorzata Szkutnik et al. Raport Komisji Wad Wrodzonych Serca SISN PTK
550 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
Ryc. 1. Liczba cewnikowań diagnostycznych i tera - peutycznych we wrodzonych i strukturalnych wadach serca wykonanych w roku 2009 w poszcze - gólnych ośrodkach
Fig. 1. The number of diagnostic and interventional catheterizations in congenital and structural heart defects performed in particular centers during the year 2009
SCCS Zabrze ICZMP £ódŸ CZD Warszawa AM Gdañsk USD Kraków IP Poznañ WSS Wroc³aw UM Warszawa SPWS Szczecin
453 479
429
281
242 227
226 216
166 112
72 127 166
71 109
66 22 12
250 200 150 100 50 0
Ryc. 2. Cewnikowania interwencyjne we wrodzo - nych i strukturalnych wadach serca u dzieci i doro - słych
Fig. 2. Numbers of interventional catheterizations in congenital and structural heart defects in chil- dren and adults
ICZMP £ódŸ CZD Warszawa SCCS Zabrze USD Kraków AM Gdañsk IP Poznañ UM Warszawa WSS Wroc³aw SPWS Szczecin
231 227
12
146 135
112 86
40
72 66 60
11 6 6
cewnikowanie diagnostyczne u dzieci i dorosłych cewnikowanie interwencyjne u dzieci i dorosłych
cewnikowanie interwencyjne u dzieci cewnikowanie interwencyjne u dorosłych
Ryc. 3. Diagram obrazujący spektrum zabiegów kardiologii inwazyjnej przeprowadzonych w roku 2009 u dzieci (< 18. roku życia)
Fig. 3. The diagram presenting spectrum of interventional catheterizations performed in children (< 18 year) in 2009 plastyka TP
66
plastyka BT 1
plastyka PS 80
plastyka balonowa
273
stent 70
Rashkind 99
inne 151
ASD 161 PFO 2
PDA 222
PDA 7
MAP CAS 1
CoA 24
TP 38 plastyka Ao
61 plastyka
CoA 76
ASD PFO PDA
plastyka balonowa stent
Rashkind inne
N = 1006
Postępy w Kardiologii Interwencyjnej 2010; 6, 2 (20) 79 i 1006 w roku 2009 (wzrost o 9,7% w porównaniu z rokiem
poprzednim). Wynikał on ze wzrostu liczby wykonanych balonowych walwuloplastyk płucnych (20 zabiegów więcej), implantowanych stentów (19 zabiegów więcej) oraz tzw. zabiegów „innych”, czyli najczęściej przeprowa- dzanych u pacjentów ze złożonymi wadami serca po wcześ- niejszych zabiegach chirurgicznych i/lub interwencyjnych.
Liczba tych zabiegów wzrosła z 95 w roku 2008 do 151 w 2009. Do tej grupy należą m.in. zabiegi hybrydowej implantacji stentów (w ścisłej współpracy z kardio - chirurgiem), poszerzanie lub zamykanie pochirurgicznych zespoleń, zamykanie niepożądanych przetok naczyniowych, zamykanie dodatkowej żyły głównej górnej, fenestracji lub napływu odkomorowego u pacjentów po zabiegach Fonta- ny, zamykanie mięśniowych ubytków przegrody międzyko- morowej, implantacja zastawki płucnej na stencie (Melo- dy), usuwanie ciał obcych z układu krążenia (ryc. 3.).
W podsumowaniu należy zaznaczyć, iż rośnie liczba zabiegów interwencyjnych wykonywanych u chorych z wrodzonymi wadami serca i coraz więcej rodzajów takich zabiegów jest przeprowadzanych. Innym ważnym aspek- tem jest też struktura wiekowa pacjentów – w przypadku dzieci wiek wydaje się coraz niższy. Będzie to przedmio- tem przyszłorocznych analiz.
Piśmiennictwo
1. Białkowski J, Szkutnik M, Janas A. Raport Komisji Wrodzonych Wad Serca Sekcji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Post Kardiol Interw 2009; 5: 31-34.
2. Białkowski J, Szkutnik M, Janas A. Raport Komisji Wrodzonych Wad Serca Sekcji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego za rok 2008. Post Kardiol Interw 2009; 5: 66-69.
79
Małgorzata Szkutnik et al. Raport Komisji Wad Wrodzonych Serca SISN PTK