Antoni Śledziewski
Sprawozdanie z działalności
Towarzystwa w okresie od września
1973 do sierpnia 1974 r.
Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza 9, 177-194
A n to n i Ś led ziew ski
SPRAW OZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI TOWARZYSTWA w okresie od w rześnia 1973 r. do sierp nia 1974 r.
W o kresie spraw ozdaw czym działalność T ow arzystw a nie odbiegała zasadniczo od stosow anych od szeregu la t form działalności naukow ej i popularyzacyjnej, a liczba oddziałów i członków uległa tylko m inim al nej zmianie.
I. SPRAWY ORGANIZACYJNE
W końcu poprzedniego okresu spraw ozdaw czego Tow arzystw o posia dało 27 Oddziałów i około 1090 członków. W styczniu 1974 r. została zaw ieszona działalność O ddziału dla w ojew ództw a w arszaw skiego z sie dzibą w W arszaw ie-R em bertow ie przy Instytucie K ształcenia Nauczycieli i Badań O św iatow ych z pow odu trudności organizacyjnych w ynikających m.in. z jego szczególnej lokalizacji i nietypow ego charakteru, co uniem ożli w iało Zarządow i u trzy m yw an ie k ontaktów z członkami oraz członków pom iędzy sobą. Na m iejsce Oddziału R em bertow skiego pow ołany został now y Oddział w G rójcu obejm ujący tych członków z poprzedniego Od działu, k tórzy m ieszkają w G rójcu i n a teren ie p ow iatu grójeckiego oraz osoby nowo przy jęte. Prezesem O ddziału G rójeckiego pozostał m g r Z. Szeląg, k tó ry był prezesem O ddziału Rem bertow skiego.
W styczniu 1974 r. reaktyw ow ano rów nież Oddział w Szczecinie (istniał tam Oddział w latach 1953 - 1964), wobec czego Tow arzystw o n a sze zw iększyło liczbę Oddziałów z 27 do 28. Liczba członków w zrosła w ty m czasie do 1170, co je st w ynikiem nie tylko pow ołania nowego, liczącego 35 członków O ddziału w Szczecinie, ale rów nież zw iększenia się liczby członków w kilku innych oddziałach. W śród 28 oddziałów 18 zlokalizow anych je st w m iastach posiadających wyższe uczelnie z. kie ru n k am i h um anistycznym i (uniw ersytety, W SP lub WSN) i z tym : uczel niam i w spółpracujących, a 10 oddziałów, zlokalizow anych jest w m
sta c h pow iatow ych lu b w ojew ódzkich (Koszalin) nie posiadających uczel n i wyższych lub kieru n k ó w hum anistycznych.
Pew ne trudności organizacyjne p rzeżyw a obecnie Oddział K atow icki w zw iązku z p rzeniesieniem W ydziału H um anistycznego U n iw ersy tetu Śląskiego z K atow ic do Sosnowca i skoncentrow aniem się tam w łaśnie środow iska polonistycznego i znacznej liczby członków O ddziału K ato wickiego. S tw arza to jedn ak możliwość pow ołania nowego O ddziału w Sosnowcu. Przeprow adzono już podstaw ow e rozm owy i p rzygotow ania w spraw ie pow ołania O ddziału w Sosnowcu i form alne rozpoczęcie jego działalności n astąp i n a początku now ego ro k u akadem ickiego 1974/1975.
W spom niane w poprzednim spraw ozdaniu trudności organ izacyjne n iek tó ry ch Oddziałów, spowodow ane m .in. reorganizacją system u p o rad n ictw a naukow o-m etodycznego w szkolnictw ie (likw idacja O kręgow ych O środków M etodycznych oraz pow ołanie Oddziałów In sty tu tu K ształce n ia Nauczycieli i Badań Oświatowych), zostały n a ogół już przezw y cię żone i jedy nie Oddział Koszaliński nad al nie w ykazuje dostateczn ej dzia łalności organizacyjnej i odczytow ej. W w ielu O ddziałach T ow arzystw a n ieterm inow o zbierane są składki członkowskie i zaległości ro sn ą z roku n a rok, n a co zw raca nam uw agę Biuro F inansow e PAN. Z arządy Od działów pow inny tej spraw ie poświęcić znacznie w ięcej uwagi.
II. DZIAŁALNOŚĆ ODCZYTOWA
W okresie spraw ozdaw czym wygłoszono w T ow arzystw ie 223 odczy ty, co stanow i liczbę nieco wyższą niż średnia osiągana w k ilk u ostatn ich lata ch (1970 - 180, 1971 - 222, 1972- 208). Liczba ta m ogłaby być jeszcze wyższa, ale n ieste ty Oddział Koszaliński n ie zorganizow ał w tym czasie an i jednego odczytu, Oddział Poznański zaledw ie 2, a Oddział Jaro sław s ki tylko 3 odczyty. Szczególnie dużo odczytów zorganizow ały n ato m iast oddziały w Rzeszowie (25), Częstochowie (17), O lsztynie (16), E lblągu (14), C.eszynie i W rocław iu (po 11) oraz w Pabianicach i Opolu (po 10). K ilka Oddziałów zorganizow ało w ty m czasie in teresu jące sesje n au k o w e i po pularnonaukow e, k tó re spotkały się z żyw ym zaintereso w aniem środo w iska polonistycznego. Po dw ie sesje zorganizow ały oddziały w Rzeszo w ie i W rocławiu, a po jednej w Elblągu, Łomży, Opolu i Pabianicach. Oddział Rzeszowski, w spólnie z T ow arzystw em P rzyjaciół R egionu La- sowiackiego w Stalow ej Woli i T ow arzystw em M iłośników Ziemi N iżań skiej w Nisku, zorganizow ał w październiku 1973 r. w U lanow ie n ad Sanem sesję popularnonaukow ą pośw ięconą działalności n aukow ej i p e dagogicznej prof. M ichała Janika, a w spólnie z R zeszow skim T ow arzy stw em P rzyjaciół Nauk, W ydziałam i K u ltu ry U rzędu W ojew ódzkiego w Rzeszowie i U rzędu Pow iatow ego w Dębicy oraz W ojew ódzkiego Domu
K u ltu ry w Rzeszowie dw udniow ą sesję popularnonaukow ą w Rzeszowie i Dębicy, poświęconą twórczości Jerzego Żuław skiego n a tle epoki w związku z setną rocznicą jego urodzin. W sesji tej uczestniczył syn p isa rza, Juliusz Żuław ski, znany tłum acz i a u to r biografii literackich, k tó ry udostęnił Oddziałowi szereg zdjęć ojca pochodzących ze zbiorów rodzin nych, a w arszaw skie M uzeum L ite ratu ry w ykonało z nich nieo dpłatnie pow iększone odbitki. Zdjęcia te i pierw odruki dzieł Jerzego Ż uław skiego złożyły się na m ałą ekspozycję tow arzyszącą Sesji. Koszty obu sesji po kryli w spólnie wszyscy w spółorganizatorzy, a Rzeszowskie T ow arzystw o
Przyjaciół N auk p okryje p o n ad to koszty w ydania publikacji sta n o w ią cych pokłosie tych sesji.
Oddział W rocław ski zorganizow ał — w spólnie z Instytutem Filologii Polskiej U n iw ersy tetu W rocław skiego — w październiku 1973 r. sesję naukow ą pt. „S tereo ty p w lite ra tu rz e ”, a w lutym 'br. podobną sesję n t. „ak tu alny ch ten den cji w m etodyce nauczania lite ra tu ry ” .
S esja w Elblągu pośw ięcona była aw angardow ej litera tu rz e 20-lecia m iędzyw ojennego (W itkacy, Gombrowicz), w Pabianicach W yspiańskiem u (w 105 rocznicę u ro d zin p atro n a Liceum Ogólnokształcącego, w k tó ry m mieści się siedziba Oddziału), w Łomży Zygm untow i Glogerowi, a w Opo lu Julian o w i Tuw im ow i i K onstantem u I. G ałczyńskiem u w 20-1 ecie ich
śmierci.
Im prezą naukow ą cieszącą się dużym zainteresow aniem słuchaczy b ył rów nież cykl odczytów zorganizow any w k w ietn iu 1974 r. w W arszaw ie przez Zarząd Głów ny Tow arzystw a a pośw ięcony lite ra tu rz e i n au ce o lite ra tu rz e polskiej w X X X 4 eciu PRL. Odczyty zw iązane z tą rocznicą wygłoszone zostały rów nież w niektórych Oddziałach, a n a d rug ą połow ę roku 1974 i pierw szą połow ę 1975 szereg Oddziałów zaplanow ało sesje naukow e i popularnonaukow e lub cykle odczytów pośw ięcone lite ra tu rz e X X X -lecia (np: Bydgoszcz, Częstochowa, Gdańsk, G rójec, Jarosław , L u blin, Pabianice, P io trk ów Tryb. i Zielona Góra).
N iektóre planow ane z okazji tej rocznicy im prezy naukow e nie m ogły zostać zrealizow ane z p rzyczyn niezależnych od organizatorów , jak np. nie udało się Oddziałow i L ubelskiem u sfinansow ać cyklu odczytów „Poeci o poetach” oraz k o n k u rsu dla studentów polonistyki, któ reg o tem atem m ia ła być ocena n iek tó ry ch w yd an ych po w ojnie książek o M ickiewiczu.
W n iek tó ry ch Oddziałach zostały zorganizow ane w ubiegłym roku szkolnym odczyty specjalnie przeznaczone dla nauczycieli, w tym głów nie d la nauczycieli dokształcających się zaocznie, n a co Zarząd Głów ny o trz y m ał specjalną jednorazow ą dotację z M in isterstw a O św iaty i W ychow ania. K ilka Oddziałów zaplanow ało n aw et na rok szkolny 1974/1975 specjalne sesje lu b cykle odczytów pośw ięcone problem atyce literadko-m etodycznej.
III. DZIAŁALNOŚĆ WYDAWNICZA
W listopadzie 1973 r. Zarząd G łów ny T ow arzystw a i redakcja „Rocz n ik a ” przekazały do d ru k u kolejny, VIII tom „Rocznika” o dotychczaso w ej objętości i nakładzie. Zgodnie z zapow iedzią redakcyjn ą pcdaną w „Roczniku” V II czasopismo jest już d ru kow an e techn iką typograficzna i rozprow adzane Członkom T ow arzystw a odpłatnie z rabatem 25%, czyli po 15 zł (począwszy od n u m eru VII).
Większość Oddziałów rozprow adziła już „Rocznik” V II i uzyskane ze sprzedaży pieniądze przesiała na konto Z arządu Głównego zgodnie z za leceniam i B iura Finansow ego PAN. N iestety, kilka oddziałów dołąd nie
rozliczyło się z o trzym anych egzem plarzy.
Drugim sukcesem w ydaw niczym T ow arzystw a było uzyskanie zgody i dotacji Polskiej A kadem ii N auk na w znow ienie „B iblioteki T ow arzy s tw a ” . W m arcu 1974 r. T ow arzystw o przekazało już do O ssolineum k o lejny, IX tom „B iblioteki”, k tó ry ukaże się w sprzedaży w połowie roku 1975. IX tom em „B iblioteki” jest książka Ja n in y K ulczyckiej-Saloni pt. W łodzim ierz Spasowicz. Zarys m onograficzny. Jednocześnie T ow arzy stw o nasze otrzym ało już w stępne zaakceptow anie p lanu w ydaw niczego n a rok 1976 w dotychczasow ej objętości 27 ark. wyd., tj. 12 arkuszy na
„R ocznik” i 15 arkuszy n a „B ibliotekę” .
W okresie spraw ozdaw czym Oddział Częstochowski przygotow ał i przekazał do d ru k u kolejny, XX V II tom „K om unikatów N aukow ych” , a Oddział Przem yski złożył w d ru k a rn i (przygotow any już wcześniej) II tom Z dziejów k u ltu r y i literatury Z iem i P rzem yskiej, na którego w y d a nie uzyskał specjalną dotację z U rzędu M iejskiego w Przem yślu. Tom ten ukaże się w sprzedaży na początku 1975 r.
Na specjalne podkreślenie zasługuje też pozycja w ydaw nicza przygo tow ana w roku 1973 przez W arszaw ski Oddział T ow arzystw a i pośw ięcona dorobkow i naukow em u Prezesa T ow arzystw a prof, d ra Ju lia n a K rzyżanow skiego. Pozycja ta, to Dzieło Juliana K rzyżanow skiego zaw ierająca biblio g rafię prac Profesora za la ta 1913-1973, w opracow aniu Zofii Sw idw ińs- kiej-K rzyżanow skiej i M arii Bokszczanin oraz rozpraw ę prezesa Oddziału W arszaw skiego T ow arzystw a prof. Z. Libery pt. Nad bibliografią prac J u liana K rzyżanow skiego. K siążkę tę o objętości 10 ark. w yd. przygotow ał Oddział na 60-lecie d e b iu tu naukow ego Profesora, a w ydał ją P ań stw o w y In sty tu t W ydawniczy.
W dniu 8 października 1973 r. odbyło się w W arszaw skim Oddziale To w arzystw a uroczyste zebranie, n a k tórym w ręczono prof. K rzyżanow skie m u bibliografię Jego prac, po czym P rofesor wygłosił odczyt pt. Na tro pach autografów Sienkiew icza. Przy tej okazji w arto podkreślić, że Za
rząd Główny T ow arzystw a uczcił 60-lecie pracy naukow ej prezesa Tow a rzystw a w ydaniem specjalnego m edalu w ybitego w brązie. D otację na ten cel w wysokości 20 000 zł przyznała T ow arzystw u Polska A kadem ia N auk.
W d n iu 18 stycznia 1974 r. Zarząd Głów ny T ow arzystw a w spólnie z In sty tu te m Badań Literackich PAN zorganizow ał uroczysty wieczór, na który m w ręczono Profesorow i m edal oraz okolicznościowy drulk bibliofil ski w y d any przez IBL.
IV. NARADA PREZESÓW ODDZIAŁÓW
W celu przedyskutow ania z przedstaw icielam i Oddziałów dotychczaso w ych osiągnięć i trudności T ow arzystw a oraz ustalenia podstaw ow ych kierunków i form jego działalności na rok 1974, rok 30-lecia PRL oraz 30-letniego dorobku lite ra tu ry i nauki o litera tu rz e polskiej, Z arząd Głów ny zorganizow ał w d n iu 18 g ru d n ia 1973 r. w W arszaw ie n ara d ę Prezesów Oddziałów. Poprzedziło ją opracow anie i rozesłanie proponow a nych następ ujący ch tem ató w do dyskusji:
1. ocena działalności Towarzystwa w okresie od Zjazdu Lubelskiego;
2. ocena współpracy Zarządu Głównego z Oddziałami, jej pozytywne i nega tywne strony;
3. zakres i w yniki współpracy Oddziałów z innymi społecznymi organizacjami naukowymi i kulturalnymi, instytucjami naukowym i i oświatowym i, placówkąmi kulturalnymi oraz terenowym i organami administracji państwowej;
4. ocena „Rocznika” Towarzystwa, ze szczególnym uwzględnieniem ostatniego tomu ;
5. ocena akcji odczytowej, jej kierunku tematycznego i strony organizacyjnej; propozycje Oddziałów w tym zakresie: jakie w spółczesne problemy nauki o litera turze uważają za istotne i konieczne do uwzględnienia w tej akcji;
6. ocena sytuacji i gospodarki finansowej Towarzystwa.
N aradzie przew odniczył w iceprezes Z arządu G łównego T ow arzystw a prof. d r E. Saw rym ow icz, któ ry otw ierając obrady złożył krótkie spraw o
zdanie z działalności T ow arzystw a w okresie od Zjazdu Lubelskiego do listopada 1973 r.
W prow adzeniem w problem atykę n a ra d y i zagajeniem dy skusji b y ły dw a przygotow ane w y stąpien ia: w iceprezesa Zarządu Głównego Tow a rzy stw a prof, d r E dm unda Jankow skiego n t. zadań T ow arzystw a w św ietle 4>brad i u chw ał II K ongresu N auki Polskiej oraz prezesa Oddziału O lsztyń skiego m gr Jadw igi L ind n er nt. potrzeb naukow ych i m etodycznych te re nowego środow iska polonistycznego oraz możliwości i zadań w tym za k re sie T ow arzystw a Literackiego. Prof. Jankow ski podkreślił n a w stępie, że Tow arzystw o nasze zostało pozytyw nie ocenione przez Polską A kadem ię N auk w trak cie przygotow ań do II K ongresu N auki Polskiej oraz na kon ferencji tow arzystw naukow ych zorganizow anej w k w ietn iu 1973 r. przez
Radę Tow arzystw N aukow ych i U pow szechnienia N auki p rzy P rezydium PAN, a n astęp n ie zreferow ał podstaw ow e zadania staw iane przed to w a rz y stw am i naukow ym i w referatach program ow ych II K ongresu N auki Polskiej i w w ypow iedziach hum anistów biorących udział w obradach X V II k o n gresow ej „Sekcji n au k historycznych, n au k o literatu rze, języku i sztuce” oraz w U chw ale Kongresu. Pow ołując się n a n iek tó re w ypow iedzi uczes tn ik ó w K ongresu w zyw ające m.in. do zachow ania rów now agi m iędzy n ie odzownym cywiOizacyjno-technioznym skokiem a odpow iednim w zbogace niem w artości hum anistycznych pro feso r Jankow ski przed staw ił po d sta w ow e zadania T ow arzystw a Literackiego jako' hum anistycznej organizacji spo-łeczn-o-naukowej. Realizując Uchw ałę Kongresu, k tó ra fo rm u łu je rów n ież 'podstawowe zadania to w arzy stw naukow ych, T ow arzystw o L iterackie
im. A. M ickiewicza pow inno — zdaniem pro feso ra Jankow skiego — p ro w adzić 'działalność przede w szystkim w 4 podstaw ow ych k ieru n k ach :
1. aktywnie uczestniczyć w rozwijaniu różnych form życia naukowego i upo wszechnianiu nauki;
2. publikować w yniki działalności naukowej i popularyzatorskiej;
3. zapewniać członkom Towarzystwa udział w sesjach naukowych organizowa nych przez w yższe uczelnie i instytuty naukowe;
4. organizować poradnictwo naukowe oraz naukowe diagnozy i ekpertyzy.
Podstaw ow ą form ą działalności naukow ej i upow szechniania nauki jest i pozostanie w T ow arzystw ie organizacja odczytów i sesji naukow ych, k tó re — w m iarę m ożliwości Oddziałów — pow inny stanow ić in terd y scy plinarne forum sk upiające uczonych różnych dyscyplin hum anistycznych i k tó re oddziaływ aniem sw oim p ow inny obejm ow ać obok nauczycieli po lonistów p rzede w szystkim młodzież oraz w ychodzić naprzeciw jej asp ira cjom i potrzebom . Je d n ą z istotnych form oddziaływ ania na m łodzież jest organizacja olim piad polonistycznych, w trakcie k tó ry ch pow inno w yłaniać się talen ty nau k o w e i roztaczać nad nim i opiekę. T ow arzystw o nasze m a w praw dzie w ty m zakresie osiągnięcia, ale rów nież i zaniedbania. Pow aż nym zaniedbaniem Tow arzystw a jest zbyt n ikły jego k o n ta k t z młodzieżą, b ra k w jego szeregach ludzi m łodych i w konsekw encji starzenie się To w arzystw a. Dailszą niew yzyskaną d o tąd szansą T ow arzystw a jest m ożli wość organizow ania diagnoz i ekspertyz naukow ych w te re n ie oraz a k ty w ny udział — a n aw et inicjow anie — w szerokich społecznych dysku s jach n a d podręcznikam i h isto rii litera tu ry , zarów no u n iw ersy teckim i (np. Klimowicza czy H ernasa), jak i dla szkół średnich. T ow arzystw o nasze jest wreszcie w pełni pred esty n o w an e do tego, aby stać się właściwym, forum do p rezentacji różnych w arsztatów , a może n a w e t m etodologii naukow ych, tu ts j bowiem skupiają się uczeni i popu lary zatorzy n ie p rzy pisan i „z urzę d u ” do jednej szkoły, ale reprezentanci różnych m etod badaw czych. Ma ono zresztą w ieloletnią trad y cję prow adzenia sw obodnej d y sk usji nauko
wej i k o n ty n u u jąc ją pow inno — m iejm y nadzieję z pow odzeniem — uczestniczyć w szeroko pojętym w spółczesnym ruchu naukow o-literackim i podnosić przez to sw oją społeczno-naukow ą rangę. Dużo uw agi w swoim w y stąp ien iu prof. Janko w ski poświęcił rów nież p raktyczno-organizacyj- nym , ale przecież istotnym d la spraw nego funkcjonow ania organizacji społecznej, spraw om , bo ty lko p rzy dobrej organizacji działalności zada nia postaw ione przez K ongres m ogą być przez Tow arzystw o nasze zreali zowane w pełni. R ozm iary tego spraw ozdania nie pozw alają zreferow ać innych om ów ionych przez w iceprezesa Jankow skiego problem ów (jak „R ocznika” i „B iblioteki”, o czym w podobnym charakterze piszę tu taj
w III części tego spraw ozdania), w obec czego na zakończenie w yp ad a mi tylko zasygnalizow ać takie spraw y poruszone przez R eferenta, jak m ożli wość pew nej rejonizacji działalności oddziałów, tj. objęcie naukow ą pom o c i oddziałów zlokalizow anych w m iastach pow iatow ych przez sąsiednie oddziały znajdujące się w m iastach posiadających wyższe uczelnie, konie
czność rozw inięcia w spółpracy z „P olonistyką” i „Ruchem L iterackim ” , k tórych Tow arzystw o jest współw ydaw cą, jak potrzeba dalszego podnie sienia poziom u „R ocznika” , potrzeba w iększej inicjaty w y Oddziałów wo bec: Z arządu G łów nego czy p otrzeb a społecznego zaangażow ania się działa czy Tow arzystw a w spraw y, do których ono zostało statuto w o powołane. N astępnie p rezes Oddziału Olsztyńskiego m gr Jadw iga L indner, opie rając się na dośw iadczeniach terenow ych, p rzedstaw iła zadania, jakie To w arzystw o może spełniać w stosu n ku do nauczycieli, oraz om ówiła pew ne przejściow e trudności organizacyjne oddziałów pow iązanych dotychczas
z O kręgow ym i O środkam i M etodycznym i przekształconym i ostatnio w Od d ziały In sty tu tu K ształcenia Nauczycieli i Badań Ośw iatowych.W zw iązku
z dokonanym i zm ianam i w szkolnictw ie nastąp iło zlikw idow anie dnia wolnego od zajęć a przeznaczonego na k o nferencje nauczycieli. W yrosły trudności w organizow aniu prelekcji i u trz y m an iu k o n tak tu z polonistam i pracującym i w terenie. W tej sytuacji Oddział O lsztyński próbow ał oży wić pracę w m iastach pow iatow ych i organizow ał w pełni udane p re le kcje w Nidzicy, D ziałdow ie i Lubaw ie. Dążył także do tego, aby w ytw orzyć w m iastach pow iatow ych zespół osób odpow iedzialnych za organizację prelekcji na m iejscu. W ty m celu naw iązał kon tak ty z dyrekcjam i i p ra cow nikam i bibliotek pow iatow ych oraz z w izy tatoram i inspekto rató w ośw iaty, zapoczątkow ał tak że pew ną now ą form ę zeb rań Zarządu, a m ia nowicie dotychczasow e zebrania organizacyjne przekształcił w zebrania organizacyjno-naukow e, n a k tó ry ch om aw iane są rów nież prace naukow e (np. przygotow yw ane rozpraw y doktorskie) członków Oddziału.
W iele uw agi pośw ięciliśm y — pow iedziała m gr J. L ind ner — aktualnej sytuacji w szkolnictw ie w zw iązku z ogrom nym ożyw ieniem w zakresie kształcenia nauczycieli szkół podstaw ow ych i zdobyw ania dyplom ów m a
gisterskich. Uważam y, że działalność T ow arzystw a pow inna w yjść n a p rz e ciw dążeniom szerokich rzesz nauczycielskich. A kcja odczytow a pozosta n ie nadal główną form ą pracy, ale pow inna ona obejm ować m niejsze zes poły słuchaczy, sprzyjając dysku sji n a określony tem at, n a podstaw ie danej wcześniej -bibliografii. W przyszłości, gdy dochow am y się k a d ry w łasnych naukow ców odbyw ających obecnie stu d ia doktoranckie, m ożna będzie m yśleć rów nież o pracach badaw czych op arty ch n a przeszłości lite rackiej regionu.
S taram y się w ykorzystać w szystkie m ożliw e drogi, aby o rientow ać się w zapotrzebow aniu teren u , uczestniczyć w e w zroście in te le k tu a ln y m śro dowiska, służyć sp raw ie n au ki polskiej w zakresie lite ra tu ry i dziedzin pokrew nych, b rać udział w podnoszeniu w iedzy i k u ltu ry h um anistycznej.
Pow ołując się n a rozm ow y ind y w idu alne i d ezy d eraty członków Tow a rzystw a zgłoszone n a W alnym Z ebraniu Oddziału, m g r L in d n er postulo w ała następ n ie zw iększenie liczby odczytów na tem aty z zakresu teorii li te ra tu ry , współczesnego sta n u bad ań lite ra tu ry poszczególnych epok, współczesnych syn tez literackich, zagadnień ogólnokulturoznaw czych w y kraczających poza sp raw y ty lko literackie, lite ra tu ry w spółczesnej i te a tru . U zasadnieniem tych p ostulatów są przew idyw ane zm iany w organiza cji szkolnictw a wyższego (przekształcenie in sty tu tó w filologii polskiej w in sty tu ty k u ltu ry i języka), k tó re m ają iść w k ieru n k u rozszerzenia problem atyki naukow ej poza spraw y tylko historycznoliterackie.
.M gr L indner om ówiła następ n ie n iek tó re szczegółowe kw estie o rg an i zacyjne i w ydaw nicze zaw arte w p rzesłanych p rzed n a ra d ą proponow a nych k ierun k ach dyskusji, zw racając przede w szystkim uw agę na o kreś lenie roli i ran g i O ddziału T ow arzystw a w m iejscu swojej działalności a także na form y i zakres w spółpracy z inn y m i organizacjam i społeczny mi, placów kam i naukow ym i i ośw iatow ym i oraz z całym środow iskiem nauczycieli polonistów.
R eferen tk a podała też — zgodnie z tezą 4 Z arządu G łównego — uwagi sw oje dotyczące „Rocznika”, k tó re jako istotne p odajem y w brzm ieniu do
słow nym :
„ O c e n a «R о с z n i к а»- VII. «Rocznik» VII, om ówiony na jednym z zebrań Zarządu, znalazł ocenę jak najbardziej pozytywną. Zjazd Lubelski, tak wyraźnie osadzony w e współczesności, budził żyw e zainteresowanie. Szkoda, że pozostałe re feraty nie znalazły m iejsca w «Roczniku». Zamieszczone M ickiewicziana wnoszą w iele cennego materiału, część sprawozdawcza podaje bogate inform acje o sprawach Towarzystwa, kronika zawiera cenne karty poświęcone pamięci ludzi, którzy dali wkład pracy własnej w całokształt działalności Towarzystwa. «Rocznik» VII w li czbie 40 egz. rozszedł się dość szybko. Pod adresem następnych numerów życzenia, aby uwzględnić tematykę przydatną do studiów magisterskich i podyplomowych kształcących się nauczycieli”.
problem y red ak cy jn e, k o n cen trując się głównie n a now ych zadaniach re dakcji w zw iązku z przejściem „R ocznika” na d ru k typograficzny oraz omówił zaw artość oddanego do d ru k u V III tom u. Ponadto poinform ow ał zebranych, że PW N p ro p o nu je ew entualne w ydzielenie z „Rocznika” dzia łu spraw ozdaw czego i w yd aw an ie pow ielanego b iu le ty n u organizacyjnego jako bezpłatnego do d atk u do „Rocznika”, i prosił o w ypow iedzenie się w tej spraw ie.
Po om ów ieniu sp ra w red ak cy jn y ch rozpoczęła się dyskusja, w której udział w zięli: doc. d r S. Frycie, prof, d r A. Bukowski, d r M. Fidelus, doc. d r R. Leszczyński, prof. d r B. Nadols'ki, prof, d r Z. Libera, d r H. Dubo- wik, d r W. Łukszo, prof. J. M ikołajtis, H. Czernek, d r A. Paluchow ski, m gr Cz. Szetela, dr R. W ojciechowski, m g r A. Śledziewski, prof. d r E. Jan ko w ski, d r S. Św irko i prof. d r E. Sawrym owicz.
W toku d y sku sji om ówiono szeroki zakres spraw naukow ych i organi zacyjnych, w ty m rów nież ustosunkow ano się do problem atyki zapropo now anej w piśm ie Z arządu G łównego zapraszającym n a naradę, a także do zadań T ow arzystw a przedstaw ionych przez w iceprezesa Zarządu Głó wnego prof. d r E. Jankowslkiego i prezesa Oddziału Olsztyńskiego m gr J. Lindner. Ponadto uczestnicy narad y podnieśli szereg innych, istotnych dla działalności T ow arzystw a problem ów, a także zgłosili pew ne postulaty pod adresem Z arządu Głównego. Postulow ano w dyskusji m. in.: bardziej jednoznaczne określenie p ro filu T ow arzystw a n a tle innych tow arzystw naukow ych i in sty tu cji zw iązanych z lite ra tu rą (prof, d r Z. Libera); z n a cznego zw iększenia w spółczesnej p rob lem atyki literack iej w działalności odczytow ej T ow arzystw a (prof, d r A. Bukowski, d r A. Paluchow ski, m gr Cz. Szetela); częstszego aktualizow ania listy prelegentów i tem atów p re lekcji (prof. A. Bukow ski, d r A. Paluchow ski); um ożliw ienia w ypow iada n ia się w sp raw ach literack ich osobom nie m ającym am bicji stricte n a u kowych poprzez organizow anie odpow iednich zebrań k am eralnych (prof, d r Z. Libera); b ardziej jednoznaczne o kreślenie profilu „Rocznika” i jego m iejsca w śród innych naukow ych czasopism hum anistycznych (prof, d r Z. Libera); włączenie się Tow arzystw a w proces edukacji narodow ej w yn i kający z przygotow yw anego now ego system u ośw iaty i zw iększenie zakre su w spółpracy O ddziałów z In sty tu ta m i K ształcenia Nauczycieli i Badań O św iatow ych (doc. S. Frycie); podniesienie honorariów za odczyty do sta w ek obow iązujących w Zw iązku L iteratów Polskich (dr H. Dubowik); pod jęcie sta ra ń o odrodzenie w ysokiego a u to ry te tu społecznego Tow arzystw a (dr A. Paluchow ski); odpow iednie zaakcentow anie 30-iecia PRL w dzia łalności T ow arzystw a w ro k u 1974 (dr R. W ojciechowski); zorganizow anie konkursu z nagrodam i dla stu d en tó w piszących prace o M ickiewiczu (dr R. W ojciechowski)- u trzy m an ie w „R oczniku” części spraw ozdaw czej n a dotychczasow ych zasadach (mgr Cz. Szetela, d r M. Fidelus, prof. d r E.
Jankow ski); pow ołanie pism a polonistycznego przeznaczonego d la m ło dzieży licealnej (dr W. Łukszo); zw iększenie działalności odczytow ej Od działów poprzez uzyskiw anie dodatkow ych funduszy od członków w sp ie ra jących (instytucji), k tó rzy m ogą być obecnie w erbow ani przez Oddziały w zw iązku z w prow adzonym i zm ianam i w statucie T ow arzystw a (m gr A. Śledziewski); publikow anie n a łam ach „Rocznika” — obok bibliografii m ickiew iczianów rów nież bibliografii arty ku łów o T ow arzystw ie (prof, d r E. Jankow ski); u trzy m an ie „Rocznika” jako pism a bardziej u n iw ersaln e go, a nie ograniczonego jed y n ie do M ickiewicza i jego epoki, co było przedm iotem dysk u sji w gronie redakcji i Prezydium i co tu taj rów nież znalazło swój w yraz (prof. d r E. Jankqw ski).
Po zam knięciu dysk u sji przez przew odniczącego obrad red a k to r „Ro cznika” poprosił o przeprow adzenie głosow ania n a d w nioskiem PW N o
ew entualne w ydzielenie z „Rocznika” części spraw ozdaw czej i w yd a w a n ie pow ielanego b iu lety n u organizacyjnego. Z ebrani zdecydow aną większością głosów odrzucili jednak ten w niosek i postanow iii część spraw ozdaw czą u trzy m ać jako in teg raln ą część „R ocznika” .
Po krótkim podsum ow aniu obrad przew odniczący narad y wiceprezes Z arządu Głównego prof. d r E. Saw rym ow icz podziękow ał zebran ym za in teresu jące w ypow iedzi i p rzedstaw ione propozycje oraz zaapelow ał, aby Oddziały ze swej stro n y dołożyły w szelkich starań , by zarysow ane na naradzie podstaw ow e form y i kierunki działalności T ow arzystw a otwo rzyły przed nim now e społeczne i naukow e p e rsp ek ty w y i d ały okazję do podniesienia w środow isku jego społecznej rangi.
W YKAZ ODCZYTÓW
w ygłoszonych w Oddziałach Tow arzystw a w okresie od w rześnia 1973 do sierpnia 1974 r.
1. BIAŁYSTOK 15-460, ul. W aryńskiego 43 m. 54, prezes — d r S tani sław M orawski, liczba członków — 15, zorganizow ane odczyty — 5:
1. Stanisław Morawski — „Aktualne problemy metodyki nauczania języka polskiego w starszych klasach szkoły podstaw owej”
2. Barbara Bartnicka — „Z zagadnień nauczania słow otw órstw a w klasach V-VIII”
3. Halina Krukowska — „Analiza ballady Świtezianka Adama Mickiewicza w klasie VII”
4. Stanisław Morawski — „Możliwości wykorzystania film u fabularnego w starszych klasach szkoły podstawowej”
2. BYDGOSZCZ 05-064, ul. Chodkiewicza 30, prezes — d r H enryk Du- bowik, liczba członków — 22, zorganizow ane odczyty — 4:
1. Artur Hutnikiewicz — „O poezji Kazimierza W ierzyńskiego”
2. Jan Piechocki — „Życie kulturalne Bydgoszczy w okresie m iędzyw ojennym ” 3. Konrad Górski — „Semantyka ognia w praktyce pisarskiej M ickiewicza” 4. Henryk Dubowik — „Eksperymenty językow e w polskiej poezji w spółczes
nej”
3. CIESZYN 43-400, ul. Bobrecka 26A m. 5, prezes — m gr Franciszek Z ahradnik, liczba członków — 20, zorganizow ane odczyty — 11:
1. Kazimierz G ołębiowski — „Współczesne nagrody Nobla w dziedzinie lite ratury”
2. Franciszek Zahradnik — „Śląsk Cieszyński w powojennej literaturze” 3. Helena Karpińska — „Dzieje ekslibrysu”
4-5. Ludwik Brożek — „Gustaw Morcinek — piewca Ziemi Śląskiej” (dwu krotnie)
6. Kazimierz Gołębiowski — „Gawęda o Gustawie Morcinku”
7. Franciszek Zahradnik — „Tradycje czasopiśmiennictwa polskiego na Śląs ku Cieszyńskim ”
8. Kazimierz Gołębiowski — „Powojenna proza polska”
9. Kazimierz Gołębiowski — „Z zagadnień stylistyki praktycznej”
10. Franciszek Zahradnik — „Z dziejów polskiej książki na Śląsku Cieszyń skim ”
11. Franciszek Zahradnik — „Gustaw Morcinek — życie i twórczość”
4. CZĘSTOCHAWA 42-200, ul. Braci D om agalskich 2B m. 7, prezes prof. Józef M ikołajtis, liczba członków — 44, zorganizow ane odczyty — 17:
1. Stanisław Pospieszalski — „Nowe elem enty w prozie autora” (cz. II) 2. Józef Wójcicki — „Literatura emigracyjna okresu II w ojny św iatow ej”
(cz. II)
3. Józef M ikołajtis —„Sprawozdanie z obrad VII Międzynarodowego Kon gresu Slaw istów ”
4. Maria Borys — ,;0 kontaktach z metodyką angielską” (na podstawie po bytu w Anglii)
5. Czesław Eber — „O tradycjach kopernikowskich w K ieleckiem ” 6. Jerzy Starnawski — „Michał Janik na tle swojej epoki”
7. Barbara Czekaj — „Zapomniana etym ologia Kopernika”
8. Józef M ikołajtis — „O Norwidzie w K ieleckiem i Częstochowskiem ” 9. Anna Pernal — „Motywy satyry w twórczości K. I. Gałczyńskiego” 10. Andrzej Paluchowski — „Rozwój nauki o literaturze w Polsce po II w oj
nie św iatow ej”
11. Edmund Łągiewka — „Konstanty W ojciechowski — badacz, nauczyciel, pedagog”
12. Józef W ójcicki — „O niektórych dramatach L. Kruczkowskiego” 13. Józef Mikołajtis — „Putinas — zarys życia i twórczości”
14. Barbara Kubicka-Czekaj — „Grajnert — pisarz popularyzator”
15. Ryszard Karpowicz — Czasopiśmiennictwo polskie w Rosji na przełomie XIX i X X w ieku”
16. Jerzy Starnawski — „Wydawnicze osiągnięcia w X X X -leciu PRL” 17. Elżbieta Cichla-Czerniawska — „O twórczości Pośw iatow skiej”
5. ELBLĄG 81-300, ul. A rm ii Czerwonej 42 (Liceum Ogólnokształcące), prezes — m gr Józefina Jóźw iakow a, liczba członków — 29, zorgani zowane odczyty — 14:
1. Mieczysław Inglot — „Kordian J. Słow ackiego” 2. Mieczysław Inglot — „Twórczość K. M akuszyńskiego” 3. M ieczysław Inglot — „Miłość w Lalce Prusa”
4. Wanda Nowakowska — „Analiza Lotnej W. Żukrowskiego” 5. Wanda Nowakowska — „Lechoń jako krytyk literacki” 6. Jerzy Starnawski — Syntetyczna charakterystyka baroku” 7. Jan Prokop — „Poezja w spółczesna”
8. Jerzy Starnawski — „Średniowiecze jako epoka w dziejach kultury” 9. Jan Prokop — „Góry w literaturze m łodopolskiej”
10. Regina Paw łowska — „Analiza językowo-stylistyczna utworów staropol skich”
11. Regina Pawłowska — „W poszukiwaniu nowej koncepcji nauczania gra matyki w szkole”
12. Barbara Otwinowska — „Dzieje języka polskiego w staropolskich drama tach i m itach”
13. Jan Ciechowicz — „Tradycja w dramatach W itkacego” 14. Stefan Chwin — „Postawa Gombrowicza wobec kultury”
6. GDANSK 80-308, ul. W ita Stwosza 55, prezes — prof, d r Andrzej Bukowski, liczba członków — 44, zorganizow ane odczyty — 4:
1. Stanisław Dąbrowski — „Próba rozumienia poezji w spółczesnej” 2. Józef Bachórz — „Romantyczny Gdańsk Deotym y”
3. Małgorzata Czermińska — „Świat wyobraźni Teodora Parnickiego” 4. Stanisław Barańczak — „Miron Białoszewski a w spółczesne przemiany ję
zyka poetyckiego”
7
.
GRÓJEC 05-600, ul. D w udziestolecia (Biblioteka Pedagogiczna), p re zes — m gr Zdzisław Szeląg, liczba członków — 23, zorganizow ane odczyty — 4:1. Antoni Śledziew ski — „Konopnicka a folklor” ,
2. Elżbieta Marcinkowska — „Tendencje w e współczesnej poezji polskiej” 3. Zdzisław Szeląg — „Wacława dzieje S. Garczyńskiego”
4. Maria Knothe — „Literatura a teatr i film ”
8. JAROSŁAW 37-500, ul. Opolska 12, prezes — m gr H elena Szcze panik, liczba członków — 29, zorganizow ane odczyty — 3:
1. Jan Nowakowski — „O sztuce W yspiańskiego” 2. Anna Jenke — „Dlaczego w łaśnie W yspiański?” 3. Anna Jenke — „Wyspiański jako twórca i człow iek”
9. KATOW ICE 42-042, ul. W ita Stwosza 17, prezes doc. d r M ieczysława M itera-D obrow olska, liczba członków — 31, zorganizow ane odczyty — 5:
1. Tadeusz Bujnicki — „Obraz rewolucji w literaturze polskiej” 2. Tadeusz Frączyk — „O Adamie Czartoryskim”
3. Marian Tatara — „Romantyzm Pana Tadeusza”
4. Małgorzata Czermińska — „O «Pamiętniku z powstania warszawskiego» M. Białoszew skiego”
5. Ireneusz Opacki — „Norwidowski rapsod o B em ie”
10. KIELCE 25-509, ul. Leśna 16 (WSP), prezes — doc. d r R afał Lesz czyński, liczba członków — 22, zorganizow ane odczyty — 7 :
1. Marian Plezia — „Kronika mistrza W incentego” 2. W acław Urban — „Z teki R ejow ej”
3. Jan Pacłowski — „Narracja w utworach K. Pruszyńskiego” 4. Stanisław Żak — „Stylistyka i kompozycja prozy J. Domagalika” 5. M ieczysław Brożek — „Antyk w twórczości W eyssenhoffa” 6. Michał Bojarczuk — „Leśmian — jakiego pamiętam” 7. Zdzisław Śliw ka — „Powieści historyczne T. Łopalewskiego”
11. KOSZALIN 75-525, ul. A rm ii Czerwonej 62, prezes — m gr Zenon K asprzak, liczba członków — 29, zorganizow ane odczyty — 0
12
.
KRAKÓW 31-007, ul. Gołębia 20, p.o. prezesa — prof, d r Tadeusz Ulewicz, liczba członków — 29, zorganizow ane odczyty — 4:1. Tomâsz Weiss — „Szopki .«Zielonego Balonika».”
2. Aleksander Wilkoń — „Struktura narracji i dialogu w Ogniem i mie czem ’’ 3. Marian Tatara — „Franciszek Bielak jako naukowiec”
4. Zenon Jagoda — „Franciszek Bielak jako pedagog i w ychow awca” Odczyty w ym ienione w poz. 3-4 zostały wygłoszone na uroczystym posiedze niu naukowym Oddziału (zorganizowanym w spólnie z Komisją Historycznoli teracką Oddziału PAN w Krakowie) poświęconym pamięci doc. dra hab. Frań- ciszka Bielaka, b. prezesa Oddziału Towarzystwa.
13. LUBLIN 20-037, Al. Racław ickie 14, prezes — prof, d r Czesław Zgo- rzelski, liczba członków — 41, zorganizow ane odczyty — 7 :
1. Elżbieta Rzewuska — „Czas w dramatach T. Micińskiego” 2. Czesław Zgorzelski — „Pierwsze poetyckie kroki M ickiewicza”
3. Marian M aciejewski — „«Polonus sum...» ks. Marka, Soplicy, Rzewuskiego” 4. Stefan Sawicki — „O syntetycznym ujm owaniu literatury”
5. Stanisław Eile — „Ideał powieści pozytywistycznej (Nad Niemnem — O rze szkow ej)”
6. Jerzy Swięch — „Obcą mową, dziką i zajadłą (o języku niem ieckim w po ezji konspiracyjnej)”
7. Marian M aciejewski — „M ickiewiczowskie «czucia wieczności«- (o liryce lo zańskiej)”
14. ŁOMŻA 18-400, ul.Sadow a 10, prezes — H elena Czernek, liczba członków — 36, zorganizow ane odczyty — 7 :
1. Anna Kutrzeba — Pojnarowa — „Zasługi Z. Glogera w dziedzinie etno grafii”
2. Renata Żurkowa — „Z. Gloger w Krakowie” 3. Aleksander Antoniuk — „Z. Gloger jako kolekcjoner” 4. Teresa Komorowska — „Z. Gloger — zasłużony folklorysta”
5. W iesław a Werner — „Badania kraju w okresie przedglogerowskim” 6. Józef Babicz — „Wykorzystanie dorobku Z. Glogera przez współczesną mu
geografię” '
7. Anna M uszyńska-Hoffm anowa — „Z. Gloger a współczesność”
15. ŁÓDŹ 90-237, ul. M atejki 34/38, prezes — prof, d r Zdzisław S kw ar- czyński, liczba członków — 49, zorganizow ane odczyty — 4:
1. Wanda Nowakowska — „Jan Lechoń jako krytyk literacki”
2. W iesław Pusz „Wokół Tańczącego ognia («Skamander» a pierwsze łódzkie czasopismo literackie)”
3. Maria Kamińska „Łódź jako teren badań językoznawczych” 4. Ryszard Wierzbowski — „O Cudzie Wojciecha Bogusławskiego”
16
.
OLSZTYN 10-147, Al. Przyjaciół 37 m. 2, prezes — m gr Jad w ig a Lindner, liczba członków — 79, zorganizow ane odczyty — 16:1. Izabela Lewańska — „Krajoznawstwo serdeczne W. Syrokom li”
2. Antoni Śledziewski — „Konwencje artystyczne w pieśni ludow ej” 3. Antoni Śledziewski — „Konopnicka a folklor”
4. Aleksander Bereza — „Narzędzia poznawcze nauki o literaturze” 5. Aleksander Bereza — „O czynnościach tekstotwórczych”
6-7. Stefan Sawicki — „O syntetycznym ujm ow aniu literatury” (dwukrotnie w różnych środowiskach)
8. Wanda Renikowa — „Polski teatr i dramat w X X X -leciu PRL” 9. Jerzy Starnawski — „Praca w ydaw cy”
10. Jerzy Starnawski — „Sylwetka M. Reja”
11. Henryk Bereza — „Tradycja i nowatorstwo w polskiej prozie w spółczes nej”
12. Jerzy Bartmiński — „Folklor a tzw. literatura chłopska”
13. W ładysław Słodkowski — „Z metodyki pracy nad literaturą w szkole śred- dniej”
14. W ładysław Słodkowski — „Analiza w iększych całości w szkole podstaw o w ej”
15. W ładysław Słodkowski — „Syzyfowe prace S. Żeromskiego (analiza w szko le)”
16. W ładysław Słodkowski — „St. Żeromski — pisarz i działacz narodowo- -społeczny”
17
.
OPOLE 45-052, ul. Oleska 48 (WSP), prezes — d r M arian K aczm a rek, liczba członków — 39, zorganizow ane odczyty — 10:1. Eugeniusz Sawrymowicz — „Wizja poetycka Krymu w Sonetach M ickiew i cza a rzeczywistość krymska”
2. Eugeniusz Sawrymowicz — „Korespondencja Adama M ickiewicza” 3. Jan Trzynadlowski — „Sztuka poetycka K. I. Gałczyńskiego” 4. W ładysław Studencki — „O poezji J. Tuw im a”
5. Jan Trzynadlowski — „Dramat — tekst literacki czy utwór sceniczny” 6. Bogdan Zakrzewski — „Twórczość obsceniczna Fredry”
7. Bogdan Zakrzewski — „O fałszerstwach literackich” 8. Artur Hutnikiewicz — „Dzienniki Lechonia”
9. Izabela Lewańska — „Miejsce literatury dla młodego pokolenia w kultu rze narodowej”
10. W incenty Danek — „Z nowych badań nad biografią J. I. K raszew skiego” Odczyty wym ienione w poz. 3-4 zostały wygłoszone na sesji naukowej zorganizowanej przez Oddział „W dwudziestolecie śm ierci poetów ”.
18
.
PABIANICE 95-200, ul. Pułaskiego ,29, prezes — m gr G enow efa Pewca, liczba członków — 34, zorganizow ane odczyty — 10:1. Urszula Becht — „Z zagadnień norwidowskiej teorii m ilczenia”
2. Michał Fidelus — „O pierwszych podręcznikach do nauki historii literatu ry polskiej”
3. Genowefa Pew ca — „O Zielonej gęsi K. I. Gałczyńskiego” 4. Jerzy Starnawski — „O dramatach S. W yspiańskiego”
5. Krystyna K apitułkowa — „Wyspiański w film ie A. Wajdy”
6. Stanisław Guzowski — „Plastyka W yspiańskiego na tle ówczesnych k ie runków artystycznych”
7. Teresa Paw łow ska — „Problemy życia, m iłości i śmierci w Nowelach w ł o
skich J. Iw aszkiew icza”
8. Krystyna Kapitułkowa — „Związki film u z literaturą w okresie X X X -lecia PRL”
9. Józef Mikołajtis — „Mickiewicz — Garczyński i Wacława dzie je” 10. Helena Karwacka — „Młodość literacka W. Broniewskiego”
Odczyty w ym ienione w poz. 4-6 zostały wygłoszone na sesji popularno naukowej poświęconej S. Wyspiańskiemu.
19. PIOTRKÓ W TRYB. 97-300, Al. W yzw olenia bl. 33 m. 6, prezes — d r M ichał Fidelus, liczba członków — 67, zorganizow ane odczyty — 9:
1. Stanisław Reperowicz — „Ludowe Wojsko Polskie w literaturze pięknej” 2. Michał Fidelus — „O pierwszych podręcznikach szkolnych do nauki historii
literatury polskiej (w dwusetną rocznicę powstania KEN)” 3. G enow efa Pew ca — „O Zielonej gęsi K. I. Gałczyńskiego”
4. Michał Fidelus — „Działalność naukowa i pedagogiczna Romana P len k ie- w icza”
5. Jerzy Starnawski — „Osiągnięcia edytorskie w X X X -leciu PRL” 6. Romuald Dobraczyński — „Kinematografia polska w X X X -leciu PRL” 7. Gerard Sruziński — „O Iluminacji K. Zanussiego” (prelekcja w ygłoszona
przed w yśw ietleniem filmu)
8. Eleonora Udalska — „Teatr polski w X X X -leciu PRL”
9. Jerzy M yśliński —1 „System doskonalenia zawodowego nauczycieli w P olsce”
20. POZNAŃ 61-874, ul. M archlew skiego 124/126, prezes — d r Zofia Trojanow icz, liczba członków — 32, zorganizow ane odczyty — 2:
1. Janusz Sław iński — „O dzisiejszych normach czytania” 2. Jan Błoński — „W. Gombrowicz i etos szlacheckie”
21. PRZEM YŚL 37-700, ul. M archlew skiego 33, prezes — Ju lia n Olszak, liczba członków — 35, zorganizow ane odczyty — 8:
1. Stefan Swierzew ski — „Ignacy Polkowski i Mikołaj Kopernik — jubileusz Kopernika sprzed stu laty w Toruniu w św ietle nieznanej korespondencji” 2. Przem ysław Bystrzycki — „W Anglii po latach — w spom nienia”
3. Jacek Kolbuszewski — „Poezja Jerzego Harasymowicza”
4. Stefania Kratochw ilowa — „Stanisław Orzechowski — publicysta i w archoł przem yski”
5. Stefania Krotochwilowa — „Miss Sarah Margaret Fuller — amerykańska przyjaciółka M ickiewicza”
6. Tadeusz Bujnicki — „Forma literacka Sienkiewiczow skiej trylogii” 7. Przem ysław Bystrzycki — „Wybrane w ątki z powieści”
8. Jerzy Starnawski — „W ydawnictwa naukowe w Polsce w X X X -leciu ”
22. RZESZÓW 35-055, ul. Chopina 11 (II Lic. Ogóln.), prezes m gr Cze sław a Szetela, liczba członków — 96, zorganizow ane odczyty — 25:
2. Stanisława Potocka — „Michała Janika działalność pedagogiczna” 3. Bronisław Cmela — „Michał Janik jako regionalista”
4. Jerzy Starnawski — „Literatura i kultura w ieków średnich” 5. Jerzy Starnawski — „Praca w ydaw cy”
6. Eugenia Łoch — „Dramaturgia S. I. W itkiew icza”
7. „Interpretacja dramaturgii J. Szaniawskiego w szkole średniej” — oprać, zbiorowe nauczycieli (por. poz. 25).
8. Lesław Forczek — „Recepcja twórczości H. Sienkiewicza w szkole gali cyjskiej” (w 90-lecie Trylogii)
9. Barbara Koc — „Pokłosie roku Reym ontowskiego” 10. Barbara Koc — „Działalność literacka Reymonta” 11. Barbara Koc — „O Lordzie Jimie Conrada” 12. Artur Hutnikiewicz — „O Dzienniku Lechonia” 13-14. Artur Hutnikiewicz — „O poezji K. W ierzyńskiego”
(wygłoszony dwukrotnie w różnych środowiskach) 15. Juliusz Żuławski — „Wspomnienia o ojcu”
16. Anna Goreniowa — „Historiozofia i utopia w polskim m odernizm ie’ 17. Regina Lubas — „Twórczość poetycka Jerzego Żuławskiego”
18. Eugenia Łoch — „Techniki narracyjne Trylogii k się życ o w e j” 19. Józef Nowakowski — „Jerzy Żuławski jako teoretyk sztuki” 20. Aleksander Żyga — „Związki J. Żuławskiego z Rzeszow skiem ”
21. Stanisław Kryński — „Niektóre aspekty poglądów estetycznych J. Żuław- kiego”
22. Stanisław Rogala — „Poglądy filozoficzne i społeczne w Trylogii księży
cow ej”
23. Anna Stafiej — „Historia w dramatach J. Żuławskiego” 24. Jacek Szczurek — „O nowelistyce J. Żuławskiego”
25. „Poezja współczesna. Analiza wybranych w ierszy M. Białoszewskiego, Z. Herberta i W. Szymborskiej wraz z propozycjami m etodologicznym i lekcji” — prelekcja zbiorowa (i dyskusja) przygotowana przez nauczycieli polo nistów z liceów ogólnokształcących w ramach tzw. „czarnej kawy poloni stycznej” organizowanej przez Oddział Rzeszowski Towarzystwa.
Odczyty wym ienione w poz. 1-3 zostały wygłoszone na sesji poświęconej Michałowi Janikowi, a w poz. 15-24 na dwudniowej sesji zorganizowanej 24 i 25 kwietnia 1974 r. w Rzeszowie i Dębicy w setną rocznicę urodzin Jerzego Żuławskiego (współorganizatorami tej sesji były: Rzeszowskie T o warzystwo Przyjaciół Nauk, W ydziały Kultury w R zeszowie i Dębicy oraz Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie)
23. SŁU PSK 76-200, ul. G rodzka 3, prezes — d r J a n Dżeżdżon, liczba członków — 36, zorganizow ane odczyty — 5:
1. Tadeusz Drewnowski — „Dzienniki M. Dąbrowskiej”
2. A licja Wysokińska — „Echa romantyzmu w literaturze II połowy X IX wieku”
3. Edmund Rabowicz — „Kuźnica Kołłątajowska w św ietle nowszych badań” 4. Małgorzata Czermińska — „Przemiany w poezji polskiej w X X X -leciu PRL” 5. Stefan Piekara — „Główne tendencje współczesnej literatury francuskiej”
24. SZCZECIN 70-387, ul. Tarczyńskiego 1 (WSP), prezes — m gr Mie czysław Czajko, liczba członków — 35, zorganizow ane odczyty — 8:
2. Jerzy Ziomek — „Co to jest tekst?” 3. Jerzy Ziomek — „Humanizm renesansow y”
4. Lech Ludorowski — „Komedie muzyczne w Polsce w epoce Aleksandra Fredry”
5. Eugeniusz Sawrymowicz — „O korespondecji Adama M ickiewicza” 6. Eugeniusz Sawrymowicz — „Główne tendencje powojennej prozy polskiej” 7. Jarosław M aciejewski — „Podteksty polityczne w Grażynie M ickiewicza” 8. Jarosław M aciejewski — „Polonistyka poznańska w okresie m iędzyw ojen
nym ”
25. TORUŃ 87-100, ul. K raszew skiego 20 m. 1, prezes — prof, d r B ro nisław Nadolski, liczba członków — 18, zorganizow ane odczyty — 4:
1. Bronisław Nadolski — „Ze stosunków literackich polsko-niem ieckich za oś w iecenia”
2. Bronisław Nadolski — „Droga do upaństw owienia szkolnictwa polskiego Komisji Edukacji Narodowej”
3. Bronislaw Nadolski — „O badaniach literatury samorodnej w Ziemi Łań cuckiej”
4. Bronisław Nadolski — „O renesansowym trionfo W ilhelma Gnafeusa w E l blągu w 1540 r.”
26. W ARSZAW A 00-325, ul. K rakow skie Przedm ieście 26/28 (Polonisty ka UW), prezes — prof, d r Zdzisław Libera, liczba członków — 189, zorganizow ane odczyty — 9:
1. Julian Krzyżanowski — „Na tropach autografów Sienkiew icza” 2. Juliusz Wiktor Gomulicki — „Sfałszowane teksty Chopina”
3. Janina Kulczycka-Saloni — „Włodzimierz Spasowicz i jego korespondenci” 4. W ojciech Natanson — „Molier w Polsce”
5. Maciej Żurowski — „Molier — krytyk i teoretyk”
6. Zygmunt Saloni — „Czego uczy nauczyciel języka' polskiego?” 7. Stefan Żółkiewski — „Problemy kultury literackiej”
8. Marc Soriano (prof. Sorbony) — „Crise de la lecture ou crise de la culture?” 9. Maciej Dąbrowski — „Początki drukarstwa polskiego”
Odczyty wym ienione w poz. 4-5 zostały wygłoszone na zebraniu nauko w ym Oddziału zorganizowanym z okazji trzechsetnej rocznicy śmierci Mo liera. Ponadto Zarząd Oddziału zaprosił im iennie wszystkich swoich człon ków na cykl odczytów poświęconych literaturze i nauce o literaturze pol skiej w X X X -lecie PRL organizowany w W arszawie przez Zarząd Główny.
27. WROCŁAW 50-140, PI. N ankiera 15, prezes — doc. d r M ieczysław Inglot, liczba członków — 22, zorganizow ane odczyty — 11:
1. Aleksander Bereza — „Stereotyp jako narzędzie komunikacyjne” 2. M ieczysław Inglot — „Obraz idealnej m iłości w Lalce B. Prusa” 3. Jan Miodek — „Szablon językowy nagłówków prasowych”
4. B olesław Chamot — „Stereotypowe elem enty struktury monologu w ew n ęt rznego w św ietle komunikacji literackiej (na przykładzie „strumienia św ia domości”)”
5. Janusz A nusiewicz — „Szablon stylistyczny w prozie fantastyczno-nauko w ej”
6. Hanna Walińska — „Wokół pojęcia stereotypu (stereotyp-szablon-schem at)” 7. Bogdan Zakrzewski — „O twórczości obscenicznej A. Fredry”
8. Edmund Gogolewski — „Życie uniwersyteckie w e Francji”
9. Edmund Gogolewski — „Życie emigracji polskiej w północnej Francji'’ 10. Edmund Gogolewski — „Walter Scott a Józef Ignacy Kraszewski”
11. Michał Jaworski — „Nauczanie programowe na lekcjach nauki o języku” Odczyty w ym ienione w poz. 1-6 zostały wygłoszone na sesji naukowej pt. „Stereotyp w literaturze” zorganizowanej w spólnie z Instytutem Filo logii Polskiej Uniwersytetu W rocławskiego (listopad 1973 r.). Ponadto Od dział był współorganizatorem sesji naukowej pt. „Aktualne tendencje w m etodyce nauczania literatury” (7 lutego 1974 r), na której wygłoszono 5 referatów.
28. ZIELONA GÓRA 65-069, PI. Słow iański 25, prezes — doc. d r W ła dysław M agnuszewski, liczba członków — 25, zorganizow ane odczy t y — 6:
1. W ładysław Magnuszewski — „Zagadka zaporosko-lisowskiego pseudoepi grafu”
2. Jerzy Olesiński — „Człowiek i przyroda w twórczości Włodzimierza Kor saka”
3. Anna Swirek — „Nad wierszami Tymoteusza Karpowicza”
4. Mieczysław Łojek — „Odbicie m otywów przyrody w strukturze poetyckiej utworów J. Tuwim a”
5. Janusz Śkuczyński — „Kompozycja przestrzeni, teatralnej w Lilii Wenedzie J. Słowackiego”
6. Franciszek Polarczyk — „Polska poezja heraldyczna XVI w .”
* * *
Odczyty zorganizowane w Warszawie przez Zarząd Główny Towarzystwa w związku z 30-leciem PRL:
1. Ryszard M atuszewski — „Proza polska w XXX-leciu?’ 2. Stefan Treugutt — „Dramaturgia polska w X X X -leciu ”
3. Julian Krzyżanowski — „Polska nauka o literaturze w X X X -leciu ”
