Temat: Zmiany stanów skupienia ciał.
Cele lekcji: Przeanalizujesz zmiany stanów skupienia ciał. Przypomnisz w jakich stanach skupienia występuje materia.
1. Obserwacja zmian stanu skupienia wody podczas ogrzewania.
D.62/249 W nieco zmienionej formie – ogrzewanie pary można zaobserwować w kotle parowym.
Podobne doświadczenie możesz wykonać w umieszczając w rondelku kostkę lodu i ogrzewając go na palniku gazowym.
W: Woda występuje w trzech stanach skupienia.
Stan stały – lód – poniżej 0°C
Stan ciekły – woda – od 0°C do 100°C Stan lotny – para wodna – powyżej 100°C Pomiary:
t(s) 0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330 360
T0C -10 -5 0 0 20 40 60 80 100 100 100 110 120
Wykonaj wykres zmian temperatury w zależności od czasu biorąc dane z tabelki.
O: Podczas ogrzewania kociołka palnikiem:
1 – lód ogrzewa się od temperatury ujemnej np. -10 °C do temperatury 0°C
2. Lód topi się w temperaturze 0°C
3. Woda powstała z lodu ogrzewa się od 0°C do 100°C 4. W temperaturze100°C woda wrze i zamienia się w parę.
5. Po zamienieniu całej wody w parę temperatura rośnie ponad 100°C
Etapy ogrzewania:
1 – ogrzewanie ciała stałego
2 – topnienie
3 – ogrzewanie cieczy 4 – wrzenie
5 – ogrzewanie pary
2. Zmiany stanu skupienia wody podczas oziębiania.
Nad wylotem czajnika z gotującą wodą umieść zimną łyżkę. Co zaobserwujesz?
O: Na zimnej łyżce skrapla się para wodna.
W: Para wodna stygnąc do temperatury 100 °C skrapla się – zmienia stan skupienia z lotnego w ciekły.
Gorąca woda pozostawiona na kilka godzin stygnie do temperatury otoczenia.
Jeśli ostudzoną wodę wlejemy do woreczka foliowego, zamkniemy i umieścimy w lodówce to woda zamarznie. – zmieni stan skupienia z ciekłego w stały.
3. Podsumowanie
Jest możliwa zamiana lodu w parę – sublimacja i zjawisko odwrotne – resublimacja.
Przeanalizuj graf ilustrujący zmiany stanów skupienia na str. 250 w podręczniku.
Zmiana stanu skupienia substancji związana jest ze zmianą sposobu ustawienia cząsteczek i ich prędkością .
W ciele stałym cząsteczki są blisko siebie i wykonują tylko ruchy drgające, silnie ze sobą oddziałują.
W cieczy cząsteczki są blisko siebie , ale są między nimi luki, wykonują ruchy drgające i postępowe, słabo ze sobą oddziałują.
W gazach cząsteczki są oddalone wykonują ruchy tylko postępowe, nie oddziałują ze sobą poza momentami zderzeń.
Rozwiąż zadania 1 – 3 str. 252
