Edward Sztafrowski
Posoborowe prawodawstwo
kościelne : 2. Konstytucja Apostolska
"Regimini Ecclesiae universae" - o
Kurii Rzymskiej
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 11/3-4, 255-302
Co zaś ty m N aszym P ism em w y d an y m z w łasn ej w oli zostało za rządzone, to w szystko n ak a z u je m y uw ażać za m a jąc e m oc i z a tw ie r dzenie, bez w zględu n a ja k ie k o l w iek p rze ciw n e zarządzenia.
D an w Rzym ie, u św. P io tra , d n ia 6 sie rp n ia 1967 ro k u , w św ię to P rz e m ie n ie n ia P.N .J.C h., p ią teg o N aszego P o n ty fik a tu . P A P . PA W EŁ V I
2
K O N S T Y T U C J A A P O S T O L S K A„REGIMINI ECCLESIAE UNIVERSAE” — O KURII RZYMSKIEJ C O N S T I T U T I O A P O S T O L I C A
D E C U R I A R O M A N A
AAS 59 (1967) 885— 928 PA U LU S E PISC O PU S
Servus Servorum Dei ad perpetuam rei m emoriam R E G IM IN I EC C LESIA E U N I V ERSAE R om ani P ontifices, B eati P e tr i Successores,1 pro te m p o ru m ad iu n ctis et n ec essita tib u s co n su le r e s tu d u e ru n t, ascitis v iris p e ritis qui sibi consilio e t a u x ilia tric e ope r a p rae sto essent. Ad hoc quod a t t i net, in p rim is P re sb y te riu m U rbis e t S.R.E., C a rd in aliu m Collegium , quod e x illo v o le n tib u s saeculis originem tr a x it, s u n t m em o ran d a. P a u la tim e tiam , u t n o tu m est, e x O fficio quod, ad e x p e d ie n d as L itte ra s P o n tificias p e rtin e n s, saeculo IV
PA W EŁ B IS K U P Sługa Sług Bożych na w ieczną rzeczy pam iątkę B IS K U P I RZYM SCY, n astęp c y św. P io tra ,1 pod ejm o w ali w y siłk i w celu u sp ra w n ie n ia rząd ó w K oś cioła Pow szechnego, stosow nie do okoliczności czasów oraz p o trze b , d o b ie ra ją c dośw iadczonych m ężów , k tó rz y b y służyli im ra d ą i gotow i byli św iadczyć pomoc. M ając to na uw adze, trz e b a w spom nieć n a jp ie rw D uchow ieństw o R zym u i K olegium K ard y n alsk ie, k tó re z niego w zięło sw ój początek. P ow oli rów n ież — ja k to w iadom o — z U rzędu, k tó ry zapoczątkow ał sw o ją d ziałalność 1 Cf. Cone. Vat. I. Sess. IV. dogm. P astor aeternus, cap. 2: Denz. n. 3057; C.I.C., can. 218 § 1; Cone. V at. II, C onst, dogm. L u m e n g en tiu m , n. 18, AAS 57 — 1965) 21; D ecr. C h ristu s D om inus, η. 2, AAS 58 (1966) 673.
256 R E F O R M A K U R I I R Z Y M S K I E J
[6]
p rim u m in c h o atu r, p lu ra m a n a ru n t O ffic ia ; q u ib u s accessit A uditorium , q u o d , saeculo X III v eru m effectu m T rib u n a l,2 a Jo a n n e X X II (1316— 1334) p erfec tiu s est o rd in a tu m .3 A u- gescente v ero neg o tio ru m m a g n itu d in e , C oetus seu C om m issiones P u r p u ra to ru m P a tru m , q u i ad p ec u lia re s q u aestio n es p e tra c ta n d a s e r a n t delecti, saeculo X V I Sum m o P o n tific i efficaciore ra tio n e adesse c o e p e ru n t; e qu ib u s d ein d e R om a n a e C u ria e C ongregationes su n t o r ta e. X ysto V, D ecessori N ostro, la u d i cedit, quod in C o n stitu tio n e I m m en sa A e te rn i Dei die X X II m e n sis Ia n u a rii M D L X X X V III e d ita ,4 eiusm odi S acra C onsilia apto o rd i n e disposuit e t R om anae C u riae fo r m am p ro v id e descrip sit. P ro g re d ie n te v ero a e ta te fa c tu m est u t q u a e d a m absolescerent, quaed am e s se n t addenda, q u ae d am a lite r
com ponenda. Quod opus D ecessor N o ster S an ctu s P ius X est a g g re s sus, C o n stitu itio n em a v e rb is S a p ie n ti C onsilio in cip ien tem die X IX m ensis Iu n ii anno M CM VIII ed e n d o .5 C uius ordin atio n es, sa g a cis et so llertis illiu s E cclesiae P a sto ris p ere n n e d ocum entum , in Co dicem Iu ris Canonici, paucis m u ta tis, su n t recep tae.
N on est d iffid en d u m R om anae C u ria e O fficiales, q u o ru m n u m e ru s sa ep e sa tis p a rv u s fu it, R om anis P o n tificib u s et u n iv e rsa e E cclesiae eg re g iam op eram navasse, m axim e
w IV w ieku, m ając jako za d an ie przygotow yw anie pism pap iesk ich , w yłoniły się liczne U rzędy. Do rtich doszedł U rząd S praw iedliw ości, k tó ry staw szy się w X III w iek u p ra w dziw ym Trybunałem ,2 został d o sko n alej zorganizowany przez J a n a X X II (1316—1334).3 G dy w z ra sta ła liczba spraw , w X V I w. w sposób skuteczny przyszły P apieżow i z po m ocą, Zespoły czyli K om isje O jców P u rp u ra tó w , które b y ły pow ołane
do rozpatryw ania szczególnych
spraw . Z nich to n astęp n ie p o w sta ły K ongregacje K u rii R zym skiej. Je st zasługą S ykstusa V, Naszego P o p rzed n ik a, że K o n sty tu c ją „Im m en sa A eterni D ei”, w y d a n ą dn ia 22 stycznia 1588 ro k u ,4 zorganizo w ał w e właściwy sposób tego r o dzaju R ady i o k reślił ro ztro p n ie s tr u k tu r ę Kurii R zym skiej. Z b ie giem czasu pewne rzeczy p rz e s ta rzały, niektóre należało dodać, p ew ne znow u inaczej zorganizow ać. D zieła tego dokonał P o p rzed n ik Nasz, św. Pius X, w y d ają c d n ia 29 czerw ca 1908 roku K o n sty tu c ję , za czynającą się od słów : „ Sapienti C onsilio”.6 Jej zarządzenia, będące w ieczystym św iadectw em b y stro ści i roztropności owego P a ste rz a K oś cioła, zostały w łączone z n ie w ie l k im i zmianami do K od ek su P ra w a Kanonicznego.
N ie da się zaprzeczyć, że U rz ęd nicy K u rii Rzymskiej, k tó ry c h licz ba często była niew ielka, św iadczyli
2 N. D e 1 R e , Lo Curia R om ana, L in e a m e n ti storico giuridici, Rom a 1962; p. 217—218.
3 Cf. B u lla riu m R o m a n u m , Ed. R om ana, T. III. P. II, p. 195 B. C on s titu tio R atio Iu ris, quae sine die n unc d a tu r, in editionibus R om ana T a u rin e n si B u lla rii R om ani sub anno 1326 pointur; a tta m e n auctores recentiones, u ti M ichael T a n g l e (Die Paepstlichen K a n zleio rd n u n g en von 1200— 1500, O eniponte 1894 p. 83 (et Emmanuel C e r c h i a r i (C apellani Papae et A postlicae Sedis auditores Causarum Sacri Palatii A po sto lici seu Sacra R om ana R o ta ab origine ad diem usque 1S70, III, R om ae 1919 p. 69), qui eam denuo e x c u d e ru n t e codicibus, su b anno 1331 eam dem ponunt.
4 Cf. B u lla riu m R o m a n u m , Ed. T au rin e n sis, T. VIII p. 985—999. 5 Cf. AAS 1 (1909) 9— 135.
e x quo C oncilium T rid e n tin u m c h ri- stifid e liu m fam ilia e novum tr ib u it vigorem .
P ro fec to non m in im a ex p a rte e o ru m m e rito contigit, u t a u c to ri ta s A postolicae Sedis e t E cclesiae C a th o licae m agis in dies a u g e re t u r et nom em C hristianum p e r hos fe re L X annos p ro x im e p ra e te rito s in to tu m te rr a r u m orbem , p r a e s e r tim in reg io n ib u s m issio n ali opere excolendis, fe lic ite r p ro p a g a re tu r.
A tta m e n ob c e le rrim u m v ita e h o d ie rn a e cu rsu m e t m u ta ta s te m p o ru m n o stro ru m et ipsius E cclesiae conditiones, v isum est R om anam C u riam , eg reg ia la u d e dignam p r o p te r eius stu d io sam o b se rv a n tia m , n av itatem , in d u stria m , p ro b i ta te m , a p ta ra tio n e accom m odare, ita u t p la n e congruens e t e ffica - cissim um e v a d at v e lu ti in s tru m e n tu m eius, cui su p rem u m m a g iste r ii et reg im in is m u n u s est cred itu m . Iam v e ro no n est q u i ig n o ret, in ta m veloci h u m a n a ru m r e ru m p ro g re s sione, n u n tia huc, q uasi ad ce n tru m , in c re d ib ili cum c e le rita te a f fe rri, in s tru m e n ta com m unicationis socialis m iris p ro v ec ta esse in c re m e n tis, sum m am itin e ru m f a c ilita te m no n lev i esse E piscopis com modo.
R a tio etiam , quem ad m o d u m d e cet, h a b e n d a est o p ta ti P a tru m C on cilii O ecum enici V aticani Secundi, quod hisce v e rb is est e n u n tia tu m : „D icasteria, quae qu id em R om ano P o n tific i a tq u e E cclesiae P a s to r i b u s ex im iu m p ra e b u e ru n t au x iliu m , novae o rd in atio n i, n e c essita tib u s te m p o ru m , reg io n u m ac R itu u m m agis ap ta ta e , su b ic ia n tu r, p r a e s e r tim quod sp e c ta t ad eo ru n d em n u m eru m , nom en, co m p ete n tia m p ro - p ria m q u e p ro ced en d i ra tio n e m , a t q u e in te r se la b o ru m coo rd in atio - n e m ”.°
Viam au tem qua e x o p ta ta R o m a nae C u ria e N o strae ren o v a tio p ro cedere debeat, non alia esse p u ta m us qu am eam , q u ae ipsius In s
ti-w y d a tn ą pom oc R zym skim B isk u pom i K ościołow i pow szechnem u, zw łaszcza od czasu, gdy S obór T ry den ck i tc h n ą ł now ego d u ch a w r o dzinę ch rześcijań sk ą.
R zeczyw iście nie m a łą z ich s tr o ny je s t zasługą, że a u to ry te t S to li cy A postolskiej oraz K ościoła K a to lickiego w z ra sta ł coraz b ard z iej z dnia n a dzień, a im ię ch rz eśc ija ń skie przez ty c h p ra w ie 60 o sta tn ic h la t zostało szczęśliw ie rozgłoszone po całym św iecie, zw łaszcza n a te re n a c h o b jęty ch p ra c ą m isy jn ą.
Je d n ak ż e z pow odu n iezw ykle szybkiego te m p a obecnego życia oraz zm iennych w a ru n k ó w w spół czesnych czasów i sam ego K ościoła okazało się, że K u rię R zym ską, go dn ą n iezw ykłej poch w ały ze w zglę d u na p iln e p rze strzeg a n ie p raw a, gorliw ość, przedsiębiorczość i r z e teln o ść — trz e b a w odpow iedni sposób przystosow ać ta k , by sta ła się w p ełn i odpow iednim i sk u te cz nym n arzędziem tego, k tó re m u zo sta ł pow ierzony n ajw yższy urząd n au czan ia i kierow ania. K ażdy d o brze w ie, że w zw iązku z ta k szyb kim postępem cyw ilizacji, tu ta j — ja k gdyby do ce n tru m — d o cierają w iadom ości z niezw y k łą szybkością, że społeczne śro d k i p rze k azy w a n ia m yśli ro zw inęły się w p rze d ziw ny sposób, że B iskupi m a ją n ie zw y kle u ła tw io n ą kom unikację.
T ak ja k w ypada, należy także w ziąć pod uw agę życzenie Ojców Pow szechnego S oboru W a ty k a ń sk ie go D rugiego,, w y rażo n e w ty c h oto słow ach: „D y k asterie, k tó re bez sprzecznie św iadczyły og ro m n ą p o moc B iskupow i R zym skiem u i P a sterzom K ościoła w in n y być n a n o
wo uporządkow ane, z w iększym
p rzy sto w an iem do w y m ag a ń cza sów, k ra jó w i obrządków , zw łaszcza gdy chodzi o ich liczbę, nazw y, u p ra w n ie n ia , w łasn y sposób p o stę pow an ia oraz w zajem n e u zg a d n ia n ie p ra c ”.6
S ądzim y zaś, że nie m a in n e j d ro -6 Cone. V at. II, Decr. C h ristu s D om inus, η. 9, AA S 58 (19-6-6) 57-6.
zoo KLrWKlViA KUKU KZ. Y IV12>KlJi,J
tu to ru m E cclesiae re n o v a tio n is p ro p ria esse cognoscitur. E tenim , u t a l te ra m Concilii V aticani S ecundi sessionem die X X IX S ep te m b ris anno M C M L X III ap e rien te s d ec la ra v im u s: „re n o v atio ad qu am C on cilium sp ectat, n e q u e p rae sen te m E cclesiae v ita m su b v e rte re ducenda est, neq u e eius tra d itio n e s in te r scindere, in iis quae su n t p o tissim a et v en e rab ilia, sed p otius his ipsis tra d itio n ib u s honorem h ab e re, ca ducis e t m endosis form is ex u tis, a t- que easd em sin ceras ferac esq u e e f f i cere v elle”.7
De n e c essita te q uidem R om anae C uriae n u llu m du b iu m p o te st m o v eri. Quom odo enim v a le re t S u m m us P o n tifex , to t ta n tisq u e la b o ri bus d isten tu s, e a solus p e rfe rre , si ne a d iu to rib u s, sine consiliariis, quae cum so llicitu d in e co n n ectu n - t u r om nium E cclesiarum ? P a ri n e c e ssitate illa est se rv a n d a quoad p rim a ria m suam com pagem necnon n ecessitu d in em cum R om ano P o n tifice, u tp o te o rganicum in s tru m e n tu m quod Ipse ad h ib et in su p rem a p o te sta te ex ercen d a, quam „secun dum C h risti ipsius institutionem ... in u n iv e rsa m E cclesiam o b tin e t”.8 Ideo, retin en d o s esse censem us, li cet in p lu rib u s renovandos, tre s p raecip u o s D icasterio ru m ordines, n em pe S ac ra ru m C ongregationum , T rib u n aliu m et O fficiorum , ad iu n c- tis vero S e c ra ta ria tib u s c e rta e t f i r m a ra tio n e conditis.
S acro ru m D icasterio ru m n u m e ru s, etsi q u ib u sd am suppressis, a u g e tu r in stitu tio n e C onsilii de laicis, S e c re ta ria tu u m , G en eralis Ecclesiae R a tio n a rii seu O fficii, u t aiu n t, „ sta tistic a e . M agni m om enti, e x q u a optim os ex p ectam u s fru c tu s, in d u cta e s t in n o v a tio A postolicis L itte
-gi, k tó rą winna pójść p o żąd an a r e fo rm a Naszej K urii R zym skiej, ja k ta, k tó rą uznaje się za w łaściw ą do odnow y Instytutów sam ego K ościo
ła. Oświadczyliśmy m ianow icie,,
o tw ie ra jąc w dniu 29 w rz eśn ia 1963 ro k u d ru g ą sesję Soboru W a ty k a ń skiego Drugiego: „O dnow a, k tó re j zadaniem jest S obór n ie p o w in n a zdążać an i do spow odow ania p rz e w ro tu w obecnym życiu K ościoła, an i nie powinna zryw ać z jego t r a dy cjam i w tym w szystkim , co je s t n ajlep sze i czcigodne, lecz rac zej p ow inna odnieść się do ty c h tr a d y cji z szacunkiem, o d rzu cając fo rm y b łęd n e i przestarzałe oraz p ra g n ą c je uczynić nieskażonymi i o b fitu ją cym i”.7
Nie ulega żadnej w ątp liw o ści ko nieczność Kurii R zym skiej. W ja k i bow iem sposób m ógłby P ap ież za absorbow any tylom a i ta k w ie lk i m i p racam i, łączącymi się z tro sk ą o w szystkie Kościoły, sam je z a ła tw ić bez pomocników, bez d o ra d ców. Ta sama konieczność dom aga się zachowania jej zarów no co do p ie rw o tn e j struktury, ja k co do zw iązania z Rzym skim B iskupem , ja k o mianowicie w łaściw ego n a rz ę dzia, którym p osługuje się On w w ykonaniu najw yższej w ład z y , ja k ą „zgodnie z u stan o w ien iem sa m ego Chrystusa... o trzy m u je w s to su n k u do całego K ościoła”.8 S ąd zi m y przeto, że należy za trzy m ać — choć w wielu rzeczach odnow io ne — trz y zasadnicze g ru p y D yka- steriów , a mianowicie: K o n g re g a cje, T rybunały i U rzędy, d ołączając zorganizow ane odpow iednio S e k re ta ria ty .
L iczba Dykasteriów, chociaż n ie k tó re zostaną zniesione, pow iększy się z ra c ji powołania (u stan o w ie
-7 P a u l u s VI, Alloc. h a b ita in a lte ra Concilii V aticani I I S essione, 29 sept. 1963 AAS 55 (1963) 851.
8 Cone. V atic. I, Sess. IV, Const, dogm. P astor aeternus, cap. 2 (Denz. n. 3057).
Tis P ro com perto sane m o tu p r o
p rio die VI m ensis A ugusti
M CM LXV II d atis, q u ib u s qu id am E piscopi dioecesani, u ti M em bra, singulis S acris C o n gregationibus as- s in g n a n tu r; ite m q u e ad m u tu a s r a tiones in te r S acras C ongregationes o rd in an d a s e t fovendas co n stitu e re voluim us, u t tum negotia m ix ta e co m petentiae, qu ae d ic u n tu r, com m u n i consilio p e r tr a c ta re n tu r, tu m fa c ta convocatione p e r C a rd in ale m S e c re ta riu m S tatu s, om nes C a rd i nales D icasteriis p rae p o siti m u n e ra et opera m u tu o o rd in e n ex u q u e com ponerent.
In su p e r quo ap tiu s p ro sp ic ia tu r c u ra e r e ru m Ecclesiae p e r to tu m o rb em te rr a r u m diffusae, eos, qui A postolicae S edi in illa reg e n d a ad sin t, u n d iq u e g en tiu m p la ce t a d v ocari, id q u e ex m o re in stitu to q u e R om anorum P ontificum . S in g u lare s au tem anim i dotes, q u ae in eiusdem C u riae a d m in istris sp e cta tae v ir tu tis v iris p rio re a e ta te re fu lse ru n t, h is et fu tu ris te m p o rib u s iisque m a gis re sp le n d e a n t o p o rtet: e n ite a t in iis g erm a n a p ie tas v ita eq u e in te g ri ta s; suae u tilita tis im m em ores, uni E cclesiae ac fid eliu m bono a rd e n ti stu d e a n t am ore, eos non in fle c ta t fa v o r; non m u n e ris v e l perso n ae c o rru m p a t accep tio ; g ra v ita tis re ru m sibi m a n d a ta ru m conscii, re c o g iten t opus suum in C hristianae com m u n ita tis com m odum a u t d e trim e n tu m v e r te re posse; vi in genii con- siliiq u e p ra e d iti, d ilig en te s sin t o ffi cii e t n a v ita te insignes, in d o ctrin a e t re p a s to ra li a ffa tim v e rsa ti, quos in v e stig a n d o vel ex p erien d o colle g e rin t p r o fe ra n t fru c tu s.
H uc accedit, u t C ongregationum P ra e p o siti et M em bra, sive C a rd i nales sive Episcopi, e t C onsultores in p o ste ru m n o nnisi ad q u in q u e - n iu m assu m e n tu r, licet eiusm odi m u n u s iis p o ssit S um m i P ontificis iudicio prorogari.
E adem de causa e x p e d ire visum est u t C a rd in ale s qui D icasteriis R om anae C u riae p ra e fic iu n tu r, a m u n e re suo disced an t, cum S u m
-nia) R ady Św ieckich, S e k re ta ria tów , G łów nego U rzędu S ta ty sty c z nego K ościoła. N iezw ykle w ażnym m om entem , z czego spodziew am y się w sp an iały c h owoców, je st n o wość w p row adzona przez P ism o P a p iesk ie „P ro com perto sane” , w y d an e z w łasn ej w oli d n ia 6 sie rp n ia
1967 ro k u , k tó ry m p rzy d ziela się
do poszczególnych K ongregacyj
w c h a ra k te rz e członków n ie k tó ry ch B iskupów d iecezjalnych. T ak sam o celem u p o rzą d k o w a n ia i ułożenia pow iązań pom iędzy K ongregacjam i zarządziliśm y, ażeby zarów no s p r a w y tzw. m ieszanej k o m p e ten c ji b y ły ro z p a try w a n e po w spólnym po ro zu m ien iu się, ja k rów nież, by po zw ołaniu przez K a rd y n a ła S e k re ta rz a S ta n u w szy stk ich K a rd y n a łów, P rzew odniczących D y k astery j, fu n k c je i p race były u k ła d a n e we w zajem n y m p o rzą d k u i p o w iąza niu.
A żeby lepiej zaradzić tro sce
o sp raw y K ościoła ro zp rze strzen io nego po całej k u li ziem skiej, w y p a da ze w szystkich naro d ó w pow oły w ać i to n a pod staw ie p ra w a i po sta n o w ien ia R zym skich B iskupów — tych, k tó rzy by służyli S tolicy A postolskiej pom ocą w k ie ro w a n iu nim . P o trz e b a zaś, aby szczególne przy m io ty c h a ra k te ru , ja k ie w p ra - ców nikach tejże K u rii, m ężach n ie zw ykłej cnoty, u ja w n iły się w p o przednim okresie, jeszcze b ard z iej ja śn ia ły w nich obecnie i w p rz y szłości': niech się w y ró ż n ia ją a u te n tyczną pobożnością i n ie sk a z ite ln o ścią życia, nie p a m ię ta ją c o w łasn ej korzyści, niech k ie ru ją się w yłącz nie gorliw ym u m iłow aniem d obra K ościoła i w iern y c h ; niech nie u le gają p o ch leb stw u ; niech ich nie skaża w zgląd n a u rzą d lu b osobę. M ając św iadom ość w ażności p ow ie rzonych sobie sp ra w niech z a sta n a w ia ją się n ad tym , że ich dzieło może sta ć się pożyteczne lu b szko dliw e dla ch rz eśc ija ń sk iej społecz ności. W yposażeni w m oc c h a ra k te r u i roztropności, niech m iłu ją sw o je zajęcia i o d zn aczają się gorliw
o-260
R E F O R M A K U R I I R Z Y M S K I E J[10]
m u s P o n tife x m o rte c o rrip itu r; qua lege e x im u n tu r C ard in alis V icarius G en eralis in U rbe, C am erariu s, P a e n ite n tia riu s M aior, qui o rd in a r ia negotia, ad S um m um P o n tifi cem non re fe re n d a , p e rg e n t ex p e d i r e ; quae au tem ad eu n d em P o n tifi cem re fe re n d a essent, S acro C a rd i n aliu m Collegio p roponant.
Ad ipsos laicos anim um con v e rte n tib u s v ald e p ro d esse visum est N obis eorum consibo u ti, qu o ties su b iecta m a te ria id re q u ira t su ad eatq u e.
A d m in istra n d a e a u tem iu stitia e m in iste rio o p p o rtu n is legibus p ro s p ic ere sta tu im u s, sive quod p e r ti n e t ad S acra m R om anam R otam , cuius p o te sta tem seu com p eten tiam ex ten d im u s in om nes causas ad S an ctam Sedem r ite d elatas seu d e fe re n d a s de n u llita te m atrim o n ii; sive quod sp e cta t ad S ig n a tu ra m A postolicam , cui non m odo in te g ru m co n firm am u s in v ig ilan d i m u n u s ite m - que con stitu en d i, n ec essita te p o stu la n te , nova T rib u n a lia R egionalia v el In te rre g io n a lia , q uem adm odum m u l tis iam in regio n ib u s p ro v id e n tissi m e actum est; v eru m etiam novam ad d im u s c o m p e t e n t i a m circa co ntentiones o rtas e x actu p o te sta tis a d m in istra tiv a e ecclesiasticae, firm is lim ita tio n ib u s suo loco s ta
tu tis.
A d O fficia quod a ttin e t, A postoli cam C an cellariam ita o rd in a re p la cuit, u t u nicum O fficium A postoli- cis L itte ris ex p e d ie n d is e fficiatu r.
Ob au c ta s a u te m rec en tio rib u s te m p o rib u s n ec essita tes n ovum con d ere censuim us O fficium quod m u nus o b tin e a t in v ig ilan d i u t bona im m o b ilia et m obilia, quae A posto ł k a Sedes possidet, p ru d e n te r a d m in is tre n tu r, necnon p a rte s im p lea t officii censorii recognoscendis re d i tib u s e t su m p tib u s eiusdem A posto- licae Sedis, V olum us p ra e te re a , ut eidem O fficio m u n u s c o n c red atu r in v ig ilan d i cunctis A d m in istra tio - nibus A postolicae Sedis, non ex c ep ta A d m in istra tio n e P ra e fe c tu ra e C iv ita tis V aticanae, eas apto n ex u
ścią, a w sposób n ie p rz ec iętn y zo rie n to w a n i w nauce i d u sz p a ste r stw ie niech w ydają owoce, k tó re zeb rali przez poszukiw anie i do św iadczenie.
A p o n ad to P rzew odniczący K o n g regacji i Członkowie, czy to K a r dynałow ie, czy B iskupi oraz K on- sulto rzy będą m ianow ani w p rz y szłości, n a okres pięcioletni, chociaż p ia sto w an ie tej fu n k c ji m oże być im przedłużone w edług u zn a n ia P a pieża.
D la te j samej przyczyny w ydało się słusznym postanow ić, by K a r
dynałow ie, którzy przew odniczą
D y k asterio m Kurii R zym skiej u stę pow ali ze swego u rzę d u z chw ilą śm ierci Papieża. Od tego p ra w a w y jm u je się: K ard y n ała W ik a riu sza Generalnego M iasta, K a m e rlin - ga i Wielkiego P e n ite n c ja rz a , k tó rzy m ogą załatwiać zw yczajne s p r a wy, ja k ich nie pow inno się p rz e d staw iać Papieżowi. Te zaś, k tó re w in n y być przedstaw ione P ap ieżo w i, m a ją przedłożyć K olegium K a r dynałów .
Z w ra ca jąc Naszą m yśl k u św iec kim w ydało Nam się bardzo poży tecznym , by korzystać z ich pom o cy, ilekroć przedstaw iona sp ra w a dom agałaby się tego lu b rad ziła.
W ykonyw aniu zaś sp raw ie d liw o ś ci postanow iliśm y zaradzić przez w y d an ie odpowiednich zarządzeń, czy to co do R oty R zym skiej, k tó re j władzę czyli k o m p e ten c ję rozszerzyliśm y na w szystkie s p r a w y dotyczące niew ażności m a łże ń stw a, praw nie przekazane czyli sk ie row ane do Stolicy Ś w ięte j; czy to
co do Sygnatury A postolskiej,
k tó re j nie tylko p o tw ie rd z am y n ie n aruszone zadania czu w an ia o raz u sta n o w ian ia — gdy się dom aga k o nieczność — nowych T ry b u n a łó w R egionalnych lub M iędzyregional nych ja k to już w sposób n a jb a rd z ie j słuszny zostało d o k o n an e w w ielu k ra ja c h — lecz ta k ż e p rzy z n aje m y now ą k o m p e t e n c j ę odnośnie sporów· powstałych n a tle w y k o n y w an ia w ładzy adm in istracji ko
ściel-com ponendo et si casus fe ra t, r e cognoscendo.
Itaq u e , in consilium a d h ib itis p lu rib u s S.R.E. C a rd in alib u s aliisque v iris p eritis, circa R om anam C u ria m haec, qu ae se q u u n tu r, sig n illa - tim sta tu im u s a tq u e d ecernim us.
nej, zachow ując w m ocy og ran icze n ia o k reślone w sw oim m iejscu.
G dy chodzi o U rzędy, to w ydało sie słusznym ta k zorganizow ać K a n celarię A postolską, aby p o w stał je den ty lk o U rząd d la p rzy g o to w y w a n ia P ism P apieskich.
Z pow odu zaś zw iększenia się w dzisiejszych czasach p otrzeb, p o stan o w iliśm y pow ołać now y U rząd, k tó ry by o trz y m a ł fu n k c ję czu w a nia n a d w łaściw ą a d m in istra c ją dó b r nieru ch o m y ch i ruchom ych, p osiadanych przez S tolicę A postol ską, ja k rów nież w y p ełn iał obow ią zek k o n tro li w ro z p a try w a n iu p rz y chodów i rozchodów te jże S tolicy A postolskiej. C hcem y ponadto by te m u U rzędow i było zlecone z a d a nie czuw ania nad w szy stk im i ad m i n istra c ja m i S tolicy A postolskiej, n ie w yłączając A d m in istra cji P a ń stw a W atykańskiego, przez k o o rd y n ow anie odpow iednio ich d ziała ln o ści oraz gdy zajdzie p o trze b a przez korygow anie.
Z asięgnąw szy przeto zdania w ie lu K ard y n ałó w , ja k rów nież innych rzeczoznaw ców , odnośnie do K u rii R zym skiej, szczegółowo p o sta n a w iam y i zarządzam y, co n a stęp u je.
N O R M A E G E N E R A L E S Caput I
Normae C onstitutivae
1. § l. C u ria R om ana, q u a S u m m us P o n tife x negotia Ecclesiae u n i v e rsa e e x p e d ire solet,9 co n stat C on g reg atio n ib u s, T rib u n a lib u s, O fficiis e t S ecre taria tib u s..
§ 2. C ongregationes su n t in te r se iu rid ic e p ares.
§ 3. C onflictus com p eten tiae, si q ui o r ia n tu r, S ig n a tu ra e A postoli-
cae su b ic ia n tu r.
Z A S A D Y O G Ó L N E Rozdział I
Normy ustanaw iające
1. § 1. K u ria R zym ska, przy p o m ocy k tó re j zw ykł P ap ież z a ła tw ia ć sp raw y K ościoła pow szechne go,9 sk ła d a się z K ongregacji, T ry bunałów , U rzędów i S ek reta riató w . § 2. K ongregacje są p ra w n ie m ię dzy sobą rów ne.
§ 3. G dyby p o w stały ja k ie ś k o n flik ty co do kom p eten cji, p rz e k a z u je się je S y g n atu rze A postolskiej. 9 Can. 7 C.I.C.
2 6 2 R E F O R M A K U R I I R Z Y M S K I E J
[12]
2. § 1. C ongregationes coalescunt ex C a rd in alib u s, quos S um m us P o n tife x ascribendos censuerit.
§ 2. F irm is o rd in a riis coetibus P a tru m C a rd in aliu m , ad p e r tr a c ta n d a s res m aioris m om enti et n a tu ra m p rin cip ii g en e ralis habentes, C ongregationibus P le n a riis in te r sunt, ta m q u a m ea ru m d em M em bra, E piscopi dioecesani n o m in a ti a S u m m o P ontifice.
C onvocatio E piscoporum fie ri d e b et ad norm am L itte ra ru m A posto- lic aru m P ro com perto sane M otu P ro p rio d a ta ru m die 6 au g u stii 1967.
Quod a ttin e t ad S. C o ngregatio nem pro Religiosis s e rv e tu r p ra e s crip tu m p ec u lia re in eodem M otu P ro p rio s ta tu tu m sub. n. V; quod ad S. C ongregationem pro G entium E vangelizatione, seu de P ro p a g a n da Fide, sp ectat v a le n t no rm ae s ta tu ta e sub n. 83, §§ 2—3 h u iu s C o n stitutionis.
§ 3. C ongregationibus p ra e e st et eas d irig it C a rd in alis P ra efec tu s.
§ 4. C a rd in ali P ra efec to a d iu tri- cem o peram p ra e s ta n t S ecre tariu s, electus a Sum m o P ontifice, necnon S u b sec re tariu s, etiam a Sum m o P o n tifice nom in atu s, aliiq u e O fficia
les.
§ 5. C ard in ales q u a M em bra Con gregationis, ite m q u e C ong reg atio num S e c re ta rii n o m in a n tu r ad q u in q u e n n iu m et po ssu n t confirm ari. In d ig en t au tem co nfirm atione a d v en ien tis novi Sum m i P ontificis, ex a c tis ab electione trib u s m e n si bus.
Ii vero om nes de q u ib u s in s u p e rio re § 2 ad q u in q u e n n iu m n o m in a tu r, iu x ta p ra e sc rip tu m ed itu m in comm. M otu P ro p rio diei 6 a u g u sti 1967 sub n. VI.
3. O fficiales se lig u n tu r ex v ariis gentibus in te r eos qui v ere p e riti sin t et e x p e rie n tia p a sto ra li p ra e d i ti.
4. E lecti ad aliquod officium non p o ssu n t sibi v in d ic are ius ascen den d i ad superius.
5. § 1. Im om nibus D icasteriis a d su n t C onsultores, a Sum m o P o n
ti-2. § 1. Kongregacje sk ła d a ją się z K ardynałów w yznaczonych przez
O jca św.
§ 2. Zachowując zw ykłe z e b ran ia K ard y n ałó w , dla ro zp a trz en ia w a ż niejszych spraw, m ający ch c h a ra k te r ogólnej zasady, w P osiedzeniach P le n a rn y c h biorą udział ja k o ich C złonkow ie Biskupi d iecezjaln i m ia now ani przez Papieża.
Z w ołanie Biskupów w in n o się d o konać zgodnie z n orm ą P ism a A po stolskiego „Pro com perto sane”, w y danego z własnej w oli d n ia 6 s ie rp nia 1967 r.
G dy chodzi o K ong reg ację Z ak o n ników , należy zachow ać przepis specjalny, ustanowiony w tym że M otu poprio pod n. V; co zaś d o tyczy Kongregacji E w angelizow ania N arodów , czyli R o zkrzew iania W ia ry obowiązują przepisy w y d an e w n. 83, §§ 2—3 te jże K o n sty tu cji.
§ 3. Kongregacjom przew odniczy i k ie ru je nimi K ard y n a ł P re fe k t.
§ 4. K ardynałowi P re fe k to w i św iadczą pomoc: S e k re ta rz w y b ra ny przez Papieża, ja k rów nież P o d se k re tarz, także m ian o w an y przez O jca św. oraz inni U rzędnicy.
§ 5. Kardynałowie ja k o C złonko w ie Kongregacyj oraz S e k re ta rz e K ongregacyj m ianow ani są n a p ię ciolecie i mogą być (ponownie) z a tw ie rd z an i. Potrzebują je d n a k z a tw ie rd z en ia nowego P apieża, w cią gu trze ch miesięcy od w yboru.
W szyscy zaś, o k tó ry ch m ow a w e w spom nianym wyżej § 2 są m ia n o w ani n a pięciolecie, zgodnie z p rz e pisem wydanym w e w spom n. M otu P ro p rio z dnia 6 sie rp n ia 1967 r., w n. VI.
3. Urzędników w y b ie ra się z ró ż nych narodów' spośród tych, któ rzy są rzeczywiście biegli i odznaczają się doświadczeniem d u sz p aste rsk im .
4. W ybrani na ja k iś u rząd nie m ogą uzyskać p ra w a do aw ansu.
5. § 1. We w szystkich D y k aste- riac h są Konsultorzy m ianow ani przez Papieża na pięciolecie z ró ż nych części świata ta k spośród B is kupów rezydencjalnych lu b ty tu
-fice ad q u in q u e n n iu m electi ex u n i verso orbe te rra ru m , tu m in te r E p i scopos resid e n tia le s vel titu la re s , tu m in te r clericos dioecesanos v el religiosos v e re perito s, p ru d e n tia et u su re ru m com probatos, necnon, si m a te ria alicui D icasterio subiecta id su a d ea t, in te r laicos v irtu te , scientia, e x p e rie n tia p ra e sta n te s, p ra e se rtim ex m a g istris stu d io ru m
U n iv ersitatu m .
§ 2. C onsultores p o ssu n t co n fir m a ri ad aliud q u in q u e n n iu m .
§ 3. C o n su ltatio h a b e ri p o te st tu m p e r sc rip ta vota, R om am m itten d a , tu m in coetibus p ro o p p o rtu n ita te cogendis.
§ 4. P ro neg o tio ru m v a rie ta te p ra e te re a C onsultores a u d iu n tu r, q u o ru m consilium n ecessariu m vel o p p o rtu n u m v isu m fu e rit.
§ 5. In singulis casibus alii ad co n su len d u m vo cari p o ssu n t qui, li cet in C on su lto ru m n u m e ro non r e la ti, p e c u lia ri p e ritia re i p e r tr a c ta n
dae, com m endentur.
6
. In quovis D icasterio colligan t u r n o titia e ra tio n a le s, tr a n s m itte n dae G en e ra li E cclesiae R ationario. 7. Q uaestiones q u ae iu d ic ia lite r s u n t cognoscendae, re m itti deb en t ad co m p ete n tia trib u n a lia .8
. R atio h a b e a tu r v o to ru m quae a C oetibus E piscopalibus p ro la ta s u n t, a tq u e re s seu ra tio n e s o p p o r tu n e fo v e a n tu r cum sim ilibus in s ti tu tis in te rd io ec esa n is v el re g io n a li bus. E piscopis sine m o ra ac c e p ti la tio m itta tu r q u o ru m v is acto ru m q u a e ipsi tra n sm ise rin t, iisque n o ti- fic e n tu r, q u ate n u s fie ri possit, D i- c a ste rio ru m D ecreta, q u ae e o ru m - dem dioeceseos p e c u lia rite r in te r s in t, a n teq u a m haec p ro m u lg e n tu r. 9. § l. R elatio n es ab Episcopis aliisv e S u p erio re m non h ab e n tib u s in f ra R om anum P ontificem , de s ta tu et p ro g re ssu dioecesium a lio ru m - q u e in stitu to ru m , sta tu tis te m p o ri b u s confectas, D ica ste ria R om anae C u ria e , in tr a lim ite s suae cuiusque co m p ete n tia e, sedulo et q u a m p ri m u m p e rd e n d a n t, u t te m p estiv e ealarnych, ja k spośród d u ch o w ień stw a diecezjalnego i zakonnego, rz e czyw iście biegłych, odznaczających się cnotą, w iedzą i dośw iadczeniem , ja k rów nież je ślib y tego dorad zała sp raw a podległa ja k iem u ś D yska- te riu m , spośród św ieckich, o d z n a czających się cnotą, w iedzą i do św iadczeniem , zw łaszcza spośród w ykładow ców U niw ersytetów .
§ 2. K o n su lto rzy m ogą być z a tw ie rd z en i na dalsze pięciolecie.
§ 3. K o n su lta cji m ożna udzielać zarów no przez w nioski pisem ne, p rzesy łan e do Rzym u, ja k i na ze b ran ia ch odbyw anych zależnie od potrzeby.
§ 4. Zależnie od różnorodności
spraw , zasięga się ponad to ra d y k onsultorów , ilek ro ć ich zdanie w y da się konieczne lub pożyteczne.
§ 5. W poszczególnych w y p ad k a ch m ożna zasięgnąć zdania ta k że i in nych, któ rzy chociaż nie należą do liczby K onsultorów , to je d n a k za leca ich szczególne zorien to w an ie w sp raw ie, k tó ra m a być ro z p a try w ana.
6
. W każdym D y k asteriu m w inno się zbierać odpow iednie w iad o m o ści, k tó re należy przesy łać do G łów nego U rzędu S tatystycznego.7. S p raw y , k tó re w in n y być ro z p a try w a n e w p o stęp o w an iu sądow ym należy p rze słać do k o m p e ten tn y ch try b u n ałó w .
8
. N ależy b rać pod uw agę w n io ski zgłaszane przez Z e b ra n ia B is kupie, oraz należy ułożyć odpow ie dnio pow iązan ia czyli sto su n k i z p o dobnym i in sty tu ta m i m iędzydiece- zjaln y m i lub regionalnym i. B isk u pom należy bezw łocznie przesłać
p o tw ierd zen ie o d bioru ja k ic h k o l w iek ak t, p rzesłan y ch przez nich, ja k rów n ież należy ich p o w ia d a m iać, o ile to m ożliw e, jeszcze przed pro m u lg acją, o D ek retach D y sk ate- ry j, k tó re w sposób sp ecjaln y d o ty czą ich diecezji.
9. § 1. R elacje sp orządzane w określonym czasie przez B iskupów i innych, k tó rzy bezpośrednio po d le g a ją P apieżow i, a dotyczące s ta n u
264
R E F O R M A K U R I I R Z Y M S K I E J[141
a p p a re n tu r qu ae bono E cclesiae n e c essaria v el u tilia v isa fu e rin t.
§ 2. H unc in fin em q u ae sita a G e n e ra li Ecclesiae R a tio n a rio e x a re n tu r , b re v ita te e t p e rsp ic u ita te e n i te n tia , n o rm ae q u e tr a d a n tu r ad apte conficiendam rela tio n e m , eam que unicam , p e r p a rte s o rd in atam , e t ad S acram C ongregationem p ro E p is copis m itte n d a m singulis q u in q u e - niis.
10. R om anam C uriam fas est a d i re, p ra e te rq u a m o fficiali la tin o se r- none, etia m linguis ho d ie la te cog nitis.
11. § 1. A D icasteiris co m p ete n ti bus e x p e d ia n tu r in fo rm a B ullae ta n tu m g ra v io ra negotia, exclusis iis qu ae a ttin g u n t collationem b e n e fi ciorum , vel o fficiorum non consi- sto ria liu m .
§ 2. In m in o rib u s expediendis n e gotiis, d o cum enta seu ac ta re d ig a n tu r fo rm a sim pliciore, i.e. B revis v e l epistolae, vel re sc rip ti p ro d i v e rsa eo ru m d em n a tu ra , dum m odo rite o b sig n ata e t a u th e n tic ita tis p rae sid iis m un ita.
§ 3. E x p ed itio n i au tem tu m B u l la ru m tu m m aio ris m o m en ti B re viu m v ac at C a n ce lla ria A postolica, iu x ta ed e n d as n o rm as p eculiares.
12. F irm is p ra e sc rip tis C.I.C.,10 p r a e te r n o rm as su p e riu s sta tu ta s se rv a n d a e su n t tu m n o rm ae com m u nes seu O rdo p ro x im e edendus, tu m n o rm ae speciales a singulis D ica- ste riis, etiam collatis consiliis, ubi o p o rtu e rit, q u am p rim u m condendae e t a p p ro b a tio n i Sum m i P ontificis subiciendae.
i rozw oju diecezji i innych in s ty tu tów , D ykasterie K u rii R z y m sk ie j, pow inny pilnie i w m ożliw ie n a j bliższym czasie rozw ażyć, aby zno w u w odpowiednim czasie p rzy g o tow ać to, co konieczne lu b u ży tec z ne w ydaw ałoby się d la d o b ra K o ś cioła.
§ 2. W tym celu G łów ny U rz ąd S taty sty czn y Kościoła w in ie n p rz y gotow ać krótkie i p rz e jrz y ste f o r m u la rze pytań oraz należy w y d ać p rzepisy mające n a uw adze odpo w iednie przygotowanie sp raw o zd a n ia i to jednego, podzielonego n a odpow iednie działy, a p rze sy łan e g o w każdym pięcioleciu do K o n g re gacji Biskupów.
10. Do K urii R zym skiej m ożna się zw racać, oprócz oficjalnego ję z y k a łacińskiego, również w ję zy k a ch pow szechnie dziś znanych.
11. § 1. W formie B ulli w in n y być w y d aw an e przez k o m p e te n tn e D y- k a s te ria jedynie pow ażniejsze s p r a w y, z wyłączeniem tych, k tó re do tyczą nadawania b en eficjó w lu b urzędów niekonsystorskich.
§ 2. W załatw ianiu m niej w aż nych sp raw dokumenty, czyli a k ty należy sporządzać w pro stszej fo r m ie tj. w formie B rew e, lis tu lu b re sk ry p tu , zależnie od ich c h a ra k te ru , byleby tylko b yły odpow iednio opieczętow ane i po siad ały g w a ra n cję autentyczności.
§ 3. Wysyłaniem zaś ta k B ulli ja k i B rew e w ważniejszych sp raw ac h , za jm u je się K ancelaria A p ostolska zgodnie z wydanymi p rze p isam i szczegółowymi.
12. U trzym ując w m ocy p rze p isy K .P .K .10 należy zachować oprócz w y żej określonych n o rm ta k zasady ogólne czyli R egulam in, k tó ry w k ró tc e będzie w ydany, ja k i p rz e pisy szczegółowe, k tó re p o w in n y być ja k najszybciej p rzy g o to w a n e przez poszczególne D y k asteria, n a w et po odbyciu w spólnych n a ra d , gdyby to było potrzebne, i p rz e d s ta w ione O jcu św. do z a tw ie rd z en ia . 10 Can. 243, § 2 et can. 244, §§ 1—2.
Caput II
Normae quoad negotia m ixta 13. N egotia v e l m ix ta, q u ae p lu - riu m D ica ste rio riu m co m p ete n tia m in g re d iu n tu r, vel sim ilia, e x a m in a n da su n t collatis consiliis cum D ica ste riis, q u o ru m in te r s it; quodsi su - b ie c ta m a te ria id p o stu lat, re s d e f e r tu r p le n ario co n v e n tu i; si vero m in o ra su n t n egotia, ra tio h a b e a tu r p ra e sc rip ti, de quo in pro x im o n. 16.
14. U t consilia c o n fe ra n tu r, a C a r din a li P ra efec to , cui re s p riu s d e la ta est, co n v o cetu r conventus, a u t ex officio, a u t p e te n te alio D icaste- rio, a u t p ro p rio m a rte , a u t ad in sta n tia m eius, cuius in te re st.
15. § 1. C o n v en tu i p ra e e st C a rd i nalis, qui eu n d em coegit.
§ 2. H isce in coetibus p rim u m serm o n em in s titu it C a rd in a lis R e la to r, si a d s it; eo ab sen te, C a rd in a lis P ra e fe c tu s q u i conv en tu m con vocavit.
§ 3. S e c re ta rii m u n e re fu n g itu r P ra e la tu s a S ecretis D icasterii, quod coetum in d ix it; e t eius e r it sc rip tis tr a d e re atq u e P a tru m ap p ro b a tio n i, in fin e sessionis, su b icere fo rm u lam reso lu tio n is v e l saltem p a rte m dispositivam .
16. In m in o rib u s q u ae stio n ib u s analoga ra tio n e p o ssu n t convenire v e l C a rd in ale s P ra e fe c ti vel P ra e la ti S e c re ta rii. In a lte ro casu, coetui p ra e e st S e c re ta riu s D icasterii con vo can tis a S ecretis m u n e re fu n g en te iu n io re, ad no rm am canonum .11
17. S tatis te m p o rib u s conv en ian t C a rd in ale s qui p ra e fic iu n tu r C on g reg a tio n ib u s pro E piscopis, pro C lericis, pro Religiosis et pro I n s ti tu tio n e catholica, si casus fe ra t, ad la b o re s coordinandos e t quaestiones e x p e n d en d a s cleru m u n iv e rsu m resp icien tes.
18. C a rd in ale s qui D icasteriis p r a e fic iu n tu r pro o p p o rtu n ita te con vocari p o ssu n t a C a rd in ali S
ecre-Rozdział II
Zasady dotyczące spraw m ieszanych 13. S p ra w y m ieszane, k tó re w cho dzą w k o m p e ten c ję w ielu D y k aste- ry j lu b podobne, pow in n y być ro z p a try w a n e po odbyciu n a ra d z za in te reso w an y m i D y k asteriam i. J e żeli w y m ag a tego przedłożona m a te ria , sp ra w ę p rze d sta w ia się posie d zeniu p le n arn em u . G dy zaś s p ra w y są m n iej w ażne, należy uw zglę dnić przepis, o k tó ry m m ow a w n a j bliższym n. 16.
14. W celu odbycia n a ra d , K a rd y n ał P re fe k t, k tó re m u sp ra w a zo sta ła n a jp ie rw p rze d staw io n a , zw ołu je posiedzenie, czy to z urzędu, czy n a p ro śb ę innego D y sk ateriu m , czy w łasn ą pow agą, czy też n a prośbę zainteresow anego.
15. § 1. P osiedzeniu przew odniczy K a rd y n a ł, k tó ry je zw ołał.
§ 2. N a tych posiedzeniach zabie r a n a jp ie rw głos K a rd y n a ł R e la to r, jeżeli ta k i je st; gdy zaś go nie m a, K a rd y n a ł P re fe k t, k tó ry zw ołał p o
siedzenie.
§ 3. F u n k c ję S e k re ta rz a sp e łn ia P ra ła t S e k re ta rz tego D y k a ste riu m , k tó re zw ołało sesję. Do niego będzie należało proto k ó ło w an ie oraz p rz e d sta w ie n ie do ap ro b a ty O jców, n a końcu sesji, fo rm u ły rez o lu cji lu b p rz y n a jm n ie j części d y spozycyjnej.
16. W sp raw ac h m niejszej w agi m ogą się zb ierać w sposób a n a lo giczny K ard y n ało w ie albo P ra ła c i S ek reta rz e. W d ru g im w y p a d k u ze b ra n iu przew odniczy S e k re ta rz D y k a s te riu m zw ołującego, podczas gdy fu n k c ję S e k re ta rz a pełn i m łodszy (od niego), zgodnie z p rzep isem k a nonów.
17. W o kreślonych te rm in a c h w in ni się zbierać K ard y n ało w ie, k tó rz y przew odniczą K ongregacjom : B is kupów , S p ra w D u ch o w ie ń stw a i N auczania katolickiego, gdy to b ę dzie p otrzebne, dla sk o o rd y n o w an ia p ra c i ro zw ażenia sp ra w dotyczą cych całego d uchow ieństw a. 11 Can. 106 C.I.C.
2 6 6 R E F O R M A K U R I I R Z Y M S K I E J [ 1 6 ]
ta r io S ta tu s ad lab o res om nium 18. K ardynał S e k re ta rz S ta n u co o rd in a n d o s ad n o titia s p ra e b e n - może, gdy zajdzie potrzeb a, zw oły-
d a s e t consilia capienda. w ać K ardynałów IT zew odniczących
D y k astery j, w celu sk o o rd y n o w an ia ich prac, przekazania w iadom ości i odbycia narad.
S EC R ETA R IA STA TUS SEU P A P A L IS E T SACRUM CO N SILIU M PRO PU B L IC IS
ECC LESIA E N EG O TIIS C aput I
S e c re ta ria S ta tu sse u Popelis 19 § 1. S e c re ta ria S ta tu s seu P a p a - lis cui p ra e e st C a rd in alis S ecre ta- riu s, opem fe re n tib u s S u b stitu to et A dessore, m u n u s o b tin e t pro x im e ad iu v a n d i S um m um P on tificem tu m in cu ra n iv e rsa e Ecclesiae, tu m in r a tio n ib u s cum D icasteriis R om anae
C uriae.
§ 2. Sede A postolica v acan te, S u b s titu tu s m o d eram en O fficii serv at, de quo resp o n d e t S acro Collegio C ard in aliu m .
20. Ipsius C a rd in alis S e c re ta rii e s t convocare sta tis tem p o rib u s, iu - x ta p ra e sc rip tu m n. 18, C ardinales D iste riis R om anae C uriae p rae p o si- catos, ad labores coordinandos, n o ti tia s p rae b en d as, consilia capienda.
21. A d S e c re ta ria m S ta tu s seu P ap alem p e rtin e t o m nia e x p e d ire q u a e S um m us P o n tife x eidem com m is e rit; in ea in c u m b ere qu ae o rd i n a r ia negotia a ttin g u n t e x tra com p e te n tia m p ro p ria m D icasterio ru m R om anae C u riae; ratio n es cum iis d e m fovere, p ra e te re a cum E pisco pis, cum L egatis S an ctae Sedis, cum civilibus G u b ern iis eo ru m q u e L eg a tis , cum p riv a tis p ersonis, salv a sem p e r m a n e n te co m p ete n tia S. C onsilii p ro P ub licis E cclesiae negotiis, et, q u a te n u s opus fu e rit, com m uni cum eo d em se n te n tia procedendo. P A P IE S K I SEKRETARIAT STANU I RADA DLA MIĘDZYNARODOWYCH SPRAW KOŚCIELNYCH Rozdział I P ap ie sk i S ek retariat S tan u 19. § 1. Papieski S e k re ta ria t S tan u , k tó rem u przewodniczy K a rd y n a ł S e k re ta rz , wspomagany przez S u b sty - tu ta i Asesora, o trzy m u je zadanie bezpośredniego w spom agania P a p ie ża zarów no w trosce o cały Kościół, ja k i w stosunkach z D y k a ste ria - m i K u rii Rzymskiej.
§ 2. W czasie w a k a n su S tolicy A postolskiej Urzędem k ie ru je S u b s ty tu t, za co jest odpow iedzialny w obec Kolegium K ardynalskiego.
20. Je d y n ie K ard y n ał S e k re ta rz m oże zwoływać w u sta lo n y c h t e r m in ach , zgodnie z przep isem n. 18, K ard y n ałó w Przew odniczących D y- ka'steryj Kurii R zym skiej, w celu koordynow ania prac, d o sta rc za n ia w iadom ości i odbyw ania n ara d .
21. Do Papieskiego S e k re ta ria tu S ta n u należy za ła tw ian ie tego w szystkiego, co mu zleci O jciec św .; zajm ow anie się w szy stk im i zw y czajnym i sprawami poza k o m p e ten cją poszczególnych D y k a ste ry j K u rii Rzym skiej, utrzym yw anie z n i m i kontaktów , a p o n ad to z B isk u pam i, z Legatami S tolicy Ś w iętej, z R ządam i cywilnymi i ich P rz e d staw icielam i, z osobam i p ry w a tn y mi, nie naruszając n igdy k o m p e te n cji R ady dla M iędzynarodow ych sp ra w Kościelnych, oraz — o ile
za-22. § 1. S e c re ta ria S ta tu s seu P a - p alis c o m p lec titu r quoque:
1° O fficium pro e x a ra n d is la tin a lin g u a L itte ris A postolicis, epistolis aliisve d ocum entis a Sum m o P o n ti fice eid em com m issis;
2° O fficium ex p e d itio n is B rev iu m m in o ris m o m e n ti; cuius est etiam co nficere e t e x p e d ire A postolicas L itte ra s, a C a rd in ali V icario e x sec u tio n i tra d e n d a s, pro collatione d i g n ita tu m , can o n icatu u m in fe rio ru m - q u e b en e ficio ru m in C ap itu lis tu m p a tria rc h a lib u s tu m collegialibus A lm ae U rbis ;
3° O fficium pro colligendis n u n tiis et e p h e m e rid ib u s, d ia riis a liis- q u e eiu sd em generis scrip tio n ib u s, necnon p ro n o titiis recip ien d is r ite - que ord in an d is.
23. S e c re ta ria S ta tu s seu P ap alis, u n a cum S acro C onsilio p ro P u b li cis E cclesiae negotiis, in v ig ilat p e c u lia ri m odo C onsilio in stru m e n tis com m unicationis socialis p ra e p o si to.12
24. Item S e c re ta ria S ta tu s in v ig i la t E cclesiae R a tio n a rio , quod „S ta- tis tic a ” vulgo ap p e lla tu r.
25. C a rd in a li S e c re ta rio S tatu s re sp o n d e re d eb et P ra e fe c tu ra (Go- v e rn a to ra to ) C iv ita tis V aticanae.
Caput II
Sacrum Consilium pro publicis Ecclesiae negotiis
26. L icet cum S e c re ta ria S ta tu s se u P a p a li assiduas h a b e re debeat ra tio n e s, ab eadem ta m e n ex n unc d is tin g u itu r C ongregatio q u a e h ac
-chodziłaby p o trze b a — w y d ają c raz em z nią w sp ó ln ą decyzję.
22. § 1. P ap ie sk i S e k re ta ria t S ta n u o b ejm u je także:
1° U rząd do spo rząd zan ia w ję zyku łaciń sk im P ism A postolskich, czy innych d o k u m en tó w zleconych m u przez P apieża;
2
° U rząd w y sy ła n ia pism p a p ie s kich w m niej w ażnych sp raw ach . Do niego należy rów n ież sp o rząd za n ie i w ysy łan ie P ism A postolskich, zleconych do w y k o n an ia przez K a r d y n a ła W ik ariu sza (M iasta), d o ty czących udzielenia p r a ła tu r, godno ści kano n ick ich o raz m niejszych b e neficjów w k a p itu ła c h ta k p a tria - c halnych ja k i kolegiackich W iecz nego M iasta;3° U rząd d la z b ieran ia w iad o m o ści i czasopism , dzienników i in nych tego ro d z a ju pism , ja k ró w nież d la p rzy jm o w a n ia i w łaściw e go p o rzą d k o w a n ia (nadsyłanych) w iadom ości.
23. P ap ie sk i S e k re ta ria t S ta n u r a zem z R ad ą d la S p ra w sto su n k ó w K ościoła z P a ń stw a m i w szczegól ny sposób otacza tro sk ą R ad ę dla sp ra w społecznych środków p rz e k az y w an ia m yśli.12
24. P odobnie S e k re ta ria t S tan u roztacza opiekę nad tzw. U rzędem S taty sty cz n y m Kościoła.
25. P rzed K a rd y n ałem S e k re ta rzem S ta n u w in n a odpow iadać A d m in istra c ja (G u b ern ato rstw o ) P a ń stw a W atykańskiego.
Rozdział II
Urząd dla M iędzynarodowych Spraw K ościelnych
26. K ongregacja, k tó ra nazy w ała się dotychczas dla N adzw yczajnych S p ra w K ościoła, chociaż w in n a być ściśle zw iązana z P a p ie sk im S e k re -12 Cf. L itt. Ap. In fru c tib u s m u ltis, M otu p ro p rio d a ta s die 11 ap r. 1964, A A S 56 (1964) 289—292.
2 6 8 R E F O R M A K U R I I R Z Y M S K I E J [ 1 8 ]
te n u s v o c a b a tu r p ro N egotiis E ccle siasticis E x tra o rd in a riis e t in po ste ru m a p p e lla b itu r S acru m C onsi lium pro P ub licis E cclesiae negotiis. 27. § 1. Consilio pro P ublicis E c clesiae negotiis p ra e e st C ard in alis P ra e fe c tu s, iu v a n tib u s S ecre tario e t S u b secretario .
§ 2. M u n e ra P ra e fe c ti S. Consilii pro P ub licis Ecclesiae negotiis et S e c re ta rii S ta tu s in eandem p erso nam c u m u lan tu r.
28. H uius S. C onsilii est om nia agere qu ae cum civilibus G u b ern iis ag en d a s u n t; in su p e r in ea negotia in c u m b ere, qu ae eius ex a m in i su b i- c iu n tu r a Sum m o P on tifice, p r a e se rtim e x illis quae cum legibus civilibus aliq u id h a b e n t coniun- ctu m ; item fovere ra tio n e s diplo- m aticas cum N atio n ib u s: agere quae ad N u n tia tu ra s, In te rn u n tia tu ra s , D elegationes A postolicas a ttin e n t, collatis consiliis cum S e c re ta ria S ta tu s, quacum in su p e r a rc tio rib u s n e x ib u s iu n g itu r quoties h u iu s quoque co m p en te n tia m m a te ria p e r tra c ta n
da in g re d ia tu r.
III
SACRAE CONG REG ATIONES Caput I
Sacra Congregatio pro Doctrina Fidei
29. S acra C ongregatio pro D o ctri n a F id ei m u n u s o b tin e t d o ctrin am de fid e e t m o rib u s in u n iv erso ca tholico o rb e tu ta r i.13
30. Ei p ra e e st C a rd in alis P ra e fe c
-ta ria te m S-tanu, je d n a k odtąd ró ż n i się od niego i jest oddzielona, a n a
przyszłość nazywać się będzie:
U rząd dla M iędzynarodowych S p ra w K ościelnych.
27. § 1. Urzędowi dla M iędzyna rodow ych Spraw K ościelnych p rz e w odniczy K ardynał P re fe k t, w spo m agany przez S ek reta rz a i P o d se k reta rz a.
§ 2. F unkcję P re fe k ta dla M ię dzynarodow ych S p ra w K ościelnych i S e k re ta ria tu S tanu p ełn i ta sam a osoba.
28. Do kom petencji w sp o m n ia n e go U rzędu należy to w szystko, co
dotyczy stosunków (kontaktów )
z R ządam i cywilnymi. P o n ad to z a j m u je się on tymi sp raw am i, k tó re zo staną m u zlecone do za ła tw ien ia przez Papieża, zwłaszcza m a jąc e j a kiś zw iązek z p raw odaw stw em cy w ilnym . Następnie należy do niego u trzym yw anie (w spieranie) k o n ta k tów dyplom atycznych z P a ń stw a m i o raz załatwianie w szystkiego co dotyczy Nuncjatur, I n te r n u n c ja tu r i D eleg atu r Apostolskich, u zg a d n ia jąc sp raw ę z S e k reta riate m S ta n u , z k tó ry m też n aw iązuje ściślejsze k o n ta k ty , ilekroć za ła tw ia n a s p ra w a wchodziłaby rów n ież w jego kom petencję.
III KONGREGACJE
Rozdział I Kongregacja N au k i W iary
29. Do zadań K ong reg acji N au k i W iary należy strzeżenie n a u k i w ia ry i obyczajów w całym św iecie k a tolickim .13
30. Przewodniczy je j K a rd y n a ł 13 Cf. L itt. Ap. In teg ra e servandae, M otu P ro p rio datas die 7 dec. 1965, A A S 57 (1965) 952.
tu s , iu v a n tib u s S ecretario , S u b se- c r e ta r io e t P ro m o to re Iu stitiae .
31. Ad eam sp e c ta n t q u aestio n es om n es, q u ae fid ei m o ru m q u e doc tr in a m a ttin g u n t, v el cum ipsa f i de co n n e ctu n tu r.
32. E x a m in a t novas d o ctrin as no - v asq u e opiniones, quavis ra tio n e e v u lg a ta s, a tq u e stu d ia de hac re pro m o v et, C ongressusque v iro ru m d o cto ru m fo v et; illas vero re p ro b a t d e qu ib u s co n stat fid ei p rin cip iis e sse oppositas, au d itis ta m e n E p is copis regionum , si eo ru m d em in te r sit.
33. D elatos sibi libros d ilig e n te r e x c u tit, e t eos, si o p p o rtu e rit r e p ro b a t, au d ito ta m e n au cto re, eique fa c ta f a c u lta te sese, etia m scripto, d efe n d en d i, e t n o nnisi p raem o n ito O rd in ario , u ti iam c a u tu m est in C o n s titu tio n e Sollicita ac p rovida B en ed icti XIV.
34. E iusdem p a rite r est cognosce r e in iu re a u t in facto qu ae circa p riv ile g iu m fid ei v e rs a n tu r.
35. E idem com petit iu d ic a re de e rro rib u s circa fidem , iu x ta p ro cessus o rd in a rii norm as.
36. A git ad sa c ra m e n ti P a e n ite n - tia e d ig n ita te m tu ta n d a m , se cu n d u m suas em an d a tas e t p ro b ata s n o rm as p ro ce d en s; qu ae quidem O rd in a riis locorum sig n ific a b u n tu r, fa c ta reo sese d efe n d en d i fac u lta te , elig en d iv e p a tro n u m ex iis q u i apud C ongreg atio n em ap p ro b a ti sunt.
37. R atio n es o p p o rtu n as fo v et cum P o n tific ia C om m issione de re b ib li- ca.
38. E idem C ongregationi coetus C o n su lto ru m adest, q u i a Sum m o P o n tifice ex v iris d o ctrin a, p ru d e n tia , usu p ra e s ta n tib u s ex u niverso te r r a r u m orbe e lig u n tu r.
C o n su lto rib u s adiu n g i po ssu n t, si m a te ria tr a c ta n d a id ex ig at, v iri p e riti, p rae cip u e ex m a g istris S tu d io ru m U n iv e rsita tu m electi.
39. C ongregatio d uplici m odo p ro ced it: vel a d m in istra tiv o v e l iu d i- ciali, pro d iv e rsa re ru m tr a c ta n d a ru m n a tu ra .
40. R egulae ad ord in em in te r
-P re fe k t, w spom agany przez S e k re ta rz a , P o d se k re ta rz a i P ro m o to ra S praw iedliw ości.
31. N ależą do niej w szy stk ie s p r a w y ,k tó re dotyczą n a u k i w ia ry i oby czajów albo są zw iązane z sam ą w iarą .
32. B ada now e d o k try n y i now e opinie, w ja k ik o lw ie k sposób o p u blik o w an e oraz o rg an iz u je b ad a n ia w te j m a te rii i p ro p ag u je zjazdy uczonych. O drzuca te opinie, o k tó ry ch w iadom o, że są p rzeciw ne podstaw ow ym zasadom w iary , w y słuchaw szy je d n a k zdania B isk u pów m iejscow ych, jeżeli są ty m za intereso w an i.
33. P iln ie b ad a p rzed staw io n e so bie k siążk i i w raz ie potrzeb y oce n ia je ja k o niezgodne z n a u k ą k a tolicką, w ysłuchaw szy je d n a k z d a n ia au to ra , d ają c m u m ożność o b ro ny, n a w e t n a piśm ie — p o w iad a m ia ją c zaw sze O rd y n a riu sza , ja k to ju ż było p rzew id zian e w K o n sty tu cji B e n ed y k ta X IV „ Sollicita ac p ro v id a ”.
34. Do niej rów nież należy ro z p a try w a n ie od stro n y p ra w n e j i f a k tycznej sp raw dotyczących p rz y w i le ju w iary .
35. P rz y słu g u je jej praw o sąd ze n ia w ykroczeń przeciw ko w ierze w ed łu g n o rm zw yczajnego procesu.
36. P ro w ad zi sp raw y m a jąc e n a uw adze obronę godności S a k ra m e n t u P o k u ty , p o stę p u ją c w ed łu g norm popraw io n y ch i za tw ierdzonych. O sp raw ac h ty c h będ ą p o w iad a m ia ni O rd y n a riu sze m iejsca; należy też dać m ożność obrony sam em u o sk a r żonem u lu b w y b o ru obrońcy spo śród tych, k tó rz y m a ją za tw ie rd z e n ie K ongregacji.
37. W sp raw ac h b ib lijn y ch pozo sta je w k o n ta k cie z P ap ie sk ą K o m isją B ib lijn ą.
38. T ejże K o n g reg acji pom aga ze spół K o n sultorów , w y b iera n y ch p rzez P apieża spośród osób z całego św iata, odznaczających się w iedzą, ro ztro p n o śc ią i dośw iadczeniem .
Do K o n su lto ró w m ogą być d o d a ni — gdy w y m ag a tego ro z p a try
-2 7 0 R E F O R M A K U R I I R Z Y M S K I E J [ 2 0 ]
n u m C ongregationis sp ectan tes, p e c u lia ri d a ta In stru c tio n e , publici iu ris fient.
Caput II
Sacra Congregatio pro Ecclesiis O rientalibus
41. Q uae ad h u c a p p e lla b a tu r S a
cra C ongregatio pro Ecclesia
O rien ta li, in p o ste ru m a p p e lla b itu r S acra C ongregatio pro Ecclesiis O rien talib u s.
42. H aec C ongregatio, cui p ra e e st C a rd in alis P ra efec tu s, ad iu trice m P a tria rc h a s E cclesiarum O rien tis a t- que A rchiepiscopos M aiores eisdem a e q u ip a ra to s n ec n o n C a rd in ale m a S um m o P o n tifice delectos, etiam P a tria rc h a s E cclesiarum O rien tis A rchiepiscopos M aiores eisdem a e
q u ip a ra to s necnon C a rd in ale m P ra e sid e m S e c re ta ria tu s pro C h ri stia n o ru m u n ita te fovenda, firm o p rae sc rip to de quo in N orm is ge n era lib u s, n. 2, § 2; C onsultores in su p e r asciscit sive in te r O rien ta les d iv e rso ru m ritu u m , sive in te r L a ti nos, qui d iscip lin aru m eidem su- b ie c ta ru m v e ra p e ritia e t usu re ru m fu e rin t com probati. In te r C onsulto re s se m p er a d n u m e ra tu r a S ecretis S e c re ta ria tu s pro u n ita te C h ristia
norum .
43. E adem C ongregatio to t officia h a b e t q u o t su n t ritu s E cclesiarum O rien ta liu m com m unionem h a b e n tiu m cum Sede A postolica.
44. C ongregatio pro Ecclesiis
O rien ta lib u s cognoscit om nia cu iu s v is gen eris negotia, q u ae sive ad p erso n as, sive ad disciplinam , sive ad ritu s E cclesiarum O rien ta liu m
w an a sp raw a — rzeczoznaw cy, w y b ra n i przede w szystkim spośród w ykładow ców U niw ersytetów .
39. Kongregacja, w zależności od ro d z a ju rozpatryw anych sp raw , p o stę p u je w podwójny sposób: a d m i n istra c y jn y lub sądowy.
40. P rzepisy dotyczące w e w n ę trz n e j procedury K ongregacji zo stan ą ogłoszone w specjalnej I n s tr u k c ji.
Rozdział II Kongregacja K ościołów
Wschodnich
41. Kongregacja, k tó ra n a z y w a ła się dotychczas K ongregacją K ościo ła Wschodniego, będzie się n az y w a ła w przyszłości: K o n g reg acja K oś ciołów Wschodnich.
42. Kongregacja ta, k tó re j p rz e wodniczy Kardynał P re fe k t, w sp o m agany przez S ek reta rz a i P o d se k re ta rz a , obejmuje jako C złonków , oprócz Kardynałów w y b ra n y c h przez Papieża, ta k że P a tria rc h ó w K ościołów Wschodu, oraz A rc y b is k u pów Większych p rzy ró w n a n y ch im, ja k również K a rd y n a ła P rz ew o dniczącego S ekretariatu jedności C hrześcijan, z zachow aniem p rz e pisu, o którym m ow a w N orm ach g en eraln y ch n. 2, § 2. O trz y m u je ponadto Konsultorów, w y b ra n y c h czy to spośród osób w schodnich różnych obrządków, czy też z K oś cioła Łacińskiego, k tó re w s p r a w ach J e j podległych o d znaczają się biegłością i dośw iadczeniem . Do grona Konsultorów zalicza się za wsze Sekretarza S e k re ta ria tu J e d ności Chrześcijan.
43. Kongregacja posiada ty le urzędów , ile jest o b rządków w K o ś ciołach Wschodnich, u trz y m u ją c y c h jedność ze Stolicą A postolską.
44. Kongregacja K ościołów W scho dnich rozpatruje w szy stk ie, ja k ie kolw iek rodzaju sp raw y , k tó re d o tyczą, czy to osób, czy dyscypliny,
p e rtin e n t, etiam si sin t m ix ta , q u ae scilicet sive r e i sive p e rso n a ru m r a tione, L atin o s quoque a ttin g a n t; eid em q u e u n i soli sib ic iu n tu r t e r r i to ria in qu ib u s m a io r C hristianorum p a rs ad ritu s o rien tale s p e rtin e a t; im m o in ipsis te rr ito riis la tin is se d u la cu ra, etiam p e r V isitatores, in v ig ila t n ucleis n o ndum o rd in a tis f i delium R itu u m O rie n ta liu m e o ru m - que s p iritu a lib u s n ec essita tib u s, quoad ■ fie ri p o test, consulit, p e r co n stitu tio n em q u o q u e p ro p ria e h ie - ra rc h ia e , si n u m e ru s fid eliu m et a d iu n c ta id exig an t.
45. § 1. C ongregatio om nibus f a cu lta tib u s g audet, qu ae aliae C on gregationes p ro Ecclesiis ritu s la tin i o b tin e n t, rem issis ta m e n ad ce te ra D ica ste rią negotiis ad ipsa sp e c ta n tib u s, in colum i se m p er iu re P a e n i- te n tia ria e A postolicae.
§ 2. Quod vero a ttin e t ad S o d a les religiosos la tin i ritu s, m issio n a- rios in reg io n ib u s de q u ib u s in n. 44; haec C ongregatio co m p ete n tia m h a b e t in q u id q u id eosdem qua m issio n aries, sive u ti singulos sive sim ul sum ptos, ta n g it; q u id q u id v e ro eosdem qua religiosos, sive u ti singulos sive sim u l sum ptos, a ttin git, C ongregationi p ro R eligiosis r e m ittit a u t re lin q u it.
§ 3. C onsilia p ra e te re a co n fert cum S e c re ta ria tu pro C h ristia n o ru m u n ita te , in iis quae ad E cclesias O rien ta les seiu n ctas p e rtin e n t, nec- non cum S e c re ta ria tu pro non C h ri stian is, p ra e se rtim quoad ratio n es cum relig io n is islam icae asseclis.
czy obrządków K ościołów W schod
nich, chociażby były m ieszan e,
a w ięc ta k ie, k tó re z r a c ji p rz e d m io tu lub osób dotyczą ta k że Ł a - cinników . J e j rów nież w sposób w y łączny po d leg ają te ry to ria , n a k tó ry c h w ięk sza część ch rz eśc ija n n a leży do o b rządków W schodnich, a n a w et n a te ry to ria c h ła ciń sk ich o ta cza p iln ą tro sk ę, ta k ż e przez W izy ta to ró w , jeszcze nie zorganizow ane pierw o cin y w iern y c h O b rz ąd k ó w W schodnich i w edle m ożności z a ra dza ich duchow ym potrzebom , ró w nież przez organizow anie w łasn ej h ie ra rc h ii, jeżeli w y m ag a ją te g o okoliczności i liczba w iernych.
45. § 1. K o n g reg acja posiada w szy stk ie u p ra w n ie n ia , ja k ie o trz y m u ją in n e K on g reg acje dla K ościo łów o b rzą d k u łacińskiego, z w y łą czeniem je d n a k spraw , należących do pozostałych D y kasteriów , pozo sta w ia ją c zaw sze n ie n aru szo n y m u p raw n ie n ie P e n ite n c ja rii A postol skiej.
§ 2. G dy zaś chodzi o z a k o n n i ków, m isjo n arzy ty c h regionów , o k tó ry ch m ow a w n. 44, n in ie jsz a K o n g reg acja posiad a w zględem n ich k o m p eten cję, o ty le , o ile coś d o ty czy ich ja k o m isjo n arzy , czy to b r a
nych pojedynczo czy zespołow o;
o ile zaś coś dotyczy ich ja k o za konników , b ra n y c h znow u p o je d y n czo albo grupow o — p rze sy ła lu b pozostaw ia K o n g reg acji Z a k o n n i ków .
§ 3. O dbyw a ponad to n a ra d y z S e k re ta ria te m jedności C hrześcijan, w ty m , co dotyczy K ościołów W scho
d nich odłączonych oraz z S e k re ta ria te m d la S p ra w N iech rześcijan , zw łaszcza gdy idzie o sto su n k i z w y zn aw cam i islam u.
