Wiadomości piccczjalne
LUBELSKIE.
1919 rok.
E&3
L U B L I N .
Nakład Kurji Diecezjalnej, Druk A. Rozdoby.
I. Dokumenty Stolicy Apostolskiej.
O prekońizacji ks. Marjana Fulmana pa biskupa lubelskiego bulla 38 Do diecezjan lubelskich o prekońizacji ks. Marjana Fulmana. bulla . 39 Bulla zezwalająca na udzielenie poza Rzymem sakry biskupiej ks. Mar-
janowi Fulmano^Svi . ... . . 40
Zawiadomienie Wizytatora Apost. Mosingnóre'a A. Ratti’ego o pozwo- . leniu na konsekrację ks. M. Fulmanowi pomimo nienadejścia b u l l i ... ... k . 41 Circa quasdam propositiones de scientia , animae Christi decretum S. Congr. S. Officii . . . . . . . " . 129 De clericis e militia redeuntibus decretum S. Congr. Consistorialis . 130 O prekońizacji ks. A. Jełowickiego na biskupa-Sufragana lubelskiego bulla ... 166
O nominacji ks. W . Koglarskiego na protonotarjusza apostolskiego b r e v e ... 167
nominacji ks. Z. Kwieka na protonotarjusza apostolskiego breve . 230 O katedrze chełmskiej od Nuncjusza Apost. w Warszawie . ; . 264 Nowe prefacje . . . . . . . . . '274
Z powjdu otrzymania świętopietrza ...353
Dokument o konsekracji ks. M. Fulmana na biskupa lubelskiego przez J. E. ks. Arcyb. A. R a k o w sk ie g o ...43
II. Rozporządzenia i wskazówki pasterskie. Absolucja udzielana tercjarzom . . . . . . . . . 172
Absolutio ab haeresi ... ... 50
Aprobata do słuchania śpowiedzi . ...323
Bielizna dla żołnierzy (zbiórka)... -i * 74 Binacja mszalna . . . . ‘ ... 71
Brewiarz. . . . ... 45
Cohabitatio cum mulieribus... 46
Czerwcowe nabożeństwo . . * . . . . . . . . 170
Dewdcja w parafji... 29°
Dokumenty wymagane do ś l u b u ... 20
Dziekani i . . . . . . . . . . . . 74
Dyspensowania władza . . . . . . 141
Dyspensy (podania o n i e ) ...j .. * . 48
Dzierżawa własności kościelnej ... . . . 67 '
Egzaminy księży . w ... ... . . / 258
Imperata oratio . . ... . . .48,260 Inwentarza kóścielnego księga ... ■ . . 49
Inwentarza'spis . . ... . . . . 228
Kancelarja parafjalna , . . . . ... 67
Koloratka ... 225
Konferencja diecezjalna (termin) ... ... . 263
Kongregacja dekanalna . . . • / • • • • • v. 101 Kwestjonarjusz o stanie parafji ... .. . . 136
Majątki kościelne. . ...109
, Majowe nabożeństwo . < ... 1 0 0 ' Małżeństwa katolików zawarte wobec duchownych niekatolickich' . 138 Małżeństwa mieszane . . . . . . . . . . 140
Misje i rekolekcje w parafjach . . . . . . . . . 65
Msza św-, ranna z nauką w święta . ...99
Msza św. (zbieranie na nią ofiar po kościele) . . . . . . 100
Nauczanie katechizmu . 1. . . ; . . . . . . .169
(Nauczanie Ireligji w szkołach według prayra państwowego 97 (Obejmowanie w zarząd parafji . . . . ’ . . , 260
Odpust ża poddanie się woli Bożej w przyjęciu śmierci ■: . . 172
Ofiary obowiązkowe na seminarjum . ; . ... '70
Ofiar zbieranie po kościele... . . 68
Ofiar zbieranie na seminkrjum . . . v . . . . 71
Ofiary na głodnych w Wilnie ». . . . . . 174
Ołtarż; stały 1 przenośny . . ., . . . • ,* • ■ 135
Organizacje religijne (ich stworzenie) . • . . . . . . 104
Ostatnie olejem św. namaszczanie w nagłych wypadkach . . 172
; Panaiątkowe napisy w kościołach . .* . . . ‘ . 194
Październikowe nabożeństwo , . . • ...227
Plany budowy i restauracji kościelnych . 1 . . . . 195
Pielgrzymki na Jasną Górę a tyfus . ' . . : . . . . ' . < 174 Podział diecezji na dekanaty . . . . . . . . . 72
Pomniki w kośęiołach . . . . . . . . . . 194
Posługi bezpłatne religijne . . ... ... 69 '
Posługi duchowne dla w ojskow ych... ... 265
Pożyczka państwowa (jej poparcie) . . . . . . . ‘ . 75
, Przeprowadzka księży (jej t e r m i n ) ... 324
„Przewodpik S p o łe c z n y " ... ... . . . . 324
Rachunkowe księgi w parafji ' ... ... . 49
Słuchanie spowiedzi w konfesjonale . . . . . . 193
Stypendja mszalne ■... '. . .68,291 Święcenie potraw w W. Sobotę. ' ... 66
Świętopietrze... 173
Szkody wojenne (ich rejestrowanie) . . . . . 109
Tacka i puszki w kościele (cel ofiar) . • . . . 100
Tonsura . . . . . . . . . . . . . . • 225
Uroczystość św. Józefa. . . ...65
Uroczystość św. Stanisława Kostki v... ... 262
Wezwanie do n ^ t i k i ...292
>fWiadomości Diec. Lubelskie11 . . . . . . . . . 2 0
Wolnego stanu b a d a n i e ... 21 Wolnego stanu badanie w razie zaginięcia współmałżonka . . >. 24 Wstrzemięźliwość i p o s t ... , . . . 47
Wystawienie N. Sakramentu (sposób) . . . . . 225
Zakończenie roku sfórego i rozpoczęcie nowego .1 . . . 322 Zdawanie i obejmowanie probostwa wóbec dziekana . 48 Zmiana nazwy „konsystorz“ na „kurja“ . . . . . . . 48 Zmiana służby kościelnej przy zmianie proboszcza . . . . 98
• III. Listy pasterskie.
* T • • *
List pasterski J. E. Biskupa Lubelskiego przy obejmowaniu diecezji. 1 List pasterski J. E. Biskupa Lubelskiego z powodu krzywd socjalnych 33 Biskupi polscy do duchowieństwa i wiernych w grud. 1919, .po 96 Biskupi polscy do duchowieństwa w styczniu 1919 r. . 161 Biskupi polscy zebrani u grobu św. Wojciech# . .po 320
11
IV. Z Kurji Biskupiej.
t
i Termin przenoszenia się duchowieństwa z diecezji Lubelskiej do Po
dlaskiej i przeciwnie . ...: . . 26- Marszruta wizytacji wiosennej J.,E. Biskupa - Ordynarjusza w dek.:
Chełmskim, Hrubieszowskim, Tyszowfieckim...142 Marszruta wizytacji wiosennej E. Biskupa-Sufragana w dek.: Kra
śnickim, Zaklikowskim, Janowskim...1:43 Wznowienie odłożonej wizytacji JJ. EE. Biskupów. . , ’ . 191 Rozkład rekolekcji kapłańskich . . . . . . . j 204 'Marszruta wizytacji jesiennej J. E. Biskupa-Ordynarjusza w dek.: Kra
snostawskim, Zamojskim, Hrubieszowskim . . . 2 3 1 Kwestjonarjusze o stanie parafji. • . . . . . 275 Groby i cmentarze poległych ż o łn ie r z y ...275 Ż poWodu pierwszej rocznicy konsekracji J. E. Arcypasterza . . 293
W sprawie budownictwa wiejskiego . . . . . . . 326
V. Przewodnik duszpasterza.
Duch i organizacja Apostolstwa modlitwy — Ks. E. Matzel. . 196 Zwierciadło duszy naszej — testament . . . V- . ■ . . . 293 Nasze ambony — ks. I. Cyraski . . . . . . . . 296, 329 Kaplice w parafji . ...3^7 Nabożeństwa i zebrania Apostolstwa modlitwy — ks. E. Matzel. 335
r
VI. Z życia stowarzyszeń.
Związek k s i ę ż y ... ... . . . . 114 Ustawa związku kapłańskiego „Unitas“ . • • • • 1 J 7 Koło księży prefektów diec. Lubelskiej. Statut koła . . . . 119 Odezwa organistów z 5 dekanatów diec. Lubelskiej . 128 Odezwa ks. Ż. Kwieka w sprawie zaprowadzenia Ąpqsfolstwa Mo
dlitwy . . . . . . . . . . . . . 202
Sprawozdanie z kursów sekretarzy jenerąlnych w Poznaniu .. . 224-
Informacja w sprawie zaprowadzenia Apostolstwa Modlitwy. . . 231
Poświęcenie rodzin Sercu Jezusowemu . . . . . 232
. Stowarzyszęnia polskich kobiet p ra c u jąc y c h ... 241
Szkoła organistów w Przemyślu pod kierunkiem 0.0. Sależjąnów . 250 Głos. z prowincji' (O Żywym Różańcu) ' . . . . 252
Koło opieki religijnej nad żołnierzem i jego statut . . . 264
Cele Tow. św. Wincentego a Paulo . . . , . ; ; . 267
„Przewodnik Społeczny** . ... 267
Organizowanie związku „Unitas" . . . . . . 333
Zjednoczenie robotnicze . . . . 333
Dom Ludowy w Lublinie . ... 335
Pobyt referenta do spraw społecznych w Nabrożu, Hrubieszowie, Chełmie i Lubartowie . . . . , . . 347
pismo fachowe dla księży prefektów . . . . . . . 347
Odezwa prefektów warszawskich w sprawie szerzącego się zepsucia 348 VII. Artykuły. ’ Prawo kościelne o małżeństwie w nówym kodeksie — x. J. M. . 50
Cenzury i rezerwaty w nowym kodeksie . . . 75
Stare książki — ks. L. Zalewski . . . . . : 79
Do p.^acy! — ks. E. Fijołek . ■ i • • 110' Duchowieństwo poznańskie wobec ruchu społecznego — („Pracownik Polski*') . . . 121
Koeduka’cja — Biskup A. J. Nowowi ej ski . . . . . . 145
W sprawie szkół wyznaniowych w Polsce . .. . . . 150 ~
Własność prywatna — S... ... . . .' 178
Z okazji artykułu „Do pracy** — ks. M. Dworzycki . . . ■ , • 209-
Organizujmy młodzież polską — ks. J. Matusz . . . . 276^303- Komisja organistowska — J. Frąckiewicz... 2^p Wszechnica Lubelska — ks. W. Kneblewski . . . . . 353
\ : VIII. Rozporządzenia prawno-państwowe. Uposażenie prefektów . . . . . . . . . . 123
Pogrzeby zmarłych na tyfus plamisty ; ... 144
Dekret o stowarzyszeniach...174
Przepisy wykonawcze do dekretu o stowarzyszeniach . . . . 175
Zniżka taryfy kolejowej dla pątników do Częstochowy . . - . 176
Wstrzymanie pielgrzymek z powodu epidemji . . . . 177
Urząd konserwator? na okręg l u b e l s k i ...215
Ułatwianie opracowania projektów normalnej sieci szkolnej . 234* Wydawanie wypisów a k t ó w ... ... 235
Dzierżawcy majoratów a budownictwo parafjalne . . . . . 276
Małżeństwa osób w o js k o w y c h ...277
Dyspensa od czasu w d o w ie g o ... ... . . . 278
Opłata stemplowa na wypisach metrycznych . . t . . . 278
Opodatkowanie księży ... 319
Fundacje i zatwierdzanie darowizn i zapisów . . . . . 358
Podatki od duchowieństwa . . . . . . . v , 361
Zarząd budynków i placów państwowych
Postępowanie karne w sprawach osób duchownych (, Wydział odbudowy kraju ...
Województwa a Kościół . . . . .
- IX. Korespondencje.
Konferencja dziekanów w d. r8 grudnia 1918 r. • . Apostolska-praca'Biskupa .Lubelskiego — ks.-1. Cyraski. . Konferenęja diecezjalrta w d. 29 kwietnia . . .
Wizytacja pasterska J. E. Biskupa Lubelskiego od 17 maja do 24 czerwca Wizytacja pasterska J. E. Biskupa-Sufragana w dek.: Kraśnickim, Za-
klikpwskim i Janowskim . . . i . .
Rekolekcje kapłańskie w lipcu i sierpniu . . .
Z życia zakonnego w Diecezji . .
Muzeum dękanalne w Szczebrzeszynie .
Konferencje dekanalne . .
Anarchja w Lubelszczyźnie. . . . ”
Wizytacja J. L. Biskupa w Kiełczewii ach ' .
Konsekracja J. E. ks. Achillesa R atti^g o ...
Wizyta kanoniczna J. E. Biskupa Lubelskiego od 6 do 22 września Uroczystość św. Stanisława Kostki . . . . . Kapituła Zamojska . ...
Wizytacja J. E. Bis upa-Sufragana od 20 września dó 4 października- Z Monastyrka. . . s . .
Z par. Szpikołosy . . .
, X. . Nowe książki.
Bujak Fr. O podziale ziemi
Kalendarz św. Piotra Klawera nA rok 1919 . .
Buzek dr. Projekt Konstytucji Państwa Polskiego i ordynacji wybor
czej sejmowej ■. / .
Ks. Wójcicki A. Sprawa szkoły katolickiej na zachodzie i u nas Ks. Szydelski. Religja a wychowanie i szkoła
$-ki A. Stanowisko religji w szkole . Niewiasta katolicka — czasopismo
Kobieta Polska — czasopismo . . . . .
Głos św. Franć. Serafickiegoczasopism o . . . . .
Nowa Jutrzenka — czasopismo . . . . . . .
Głos Eucharystyczny — czasopismo . ...
Ks. ks. jezuici. O wybprach . . . . . . . .
Robotnik Polski — czasopismo . 3 str. okł. Nr. 3
Robotnik — czasopismo . . . . • • 3 » )) » 3
Nasza Gazeta . 3 » » » 3
Głos Ludu w • 3 '> » ■a 3
Podręczniki db nauki religji 2 » * M » 10
Keller IV Baśń ostatnia . . .- .
Benson R. Pan świata . . .
Ks. Adamski Wal. JĆwiczenia fizyczne w stowarzyszeniach młodzieży
363 363 144 347
88 211 217 236 268, 272 274 27.S 27'5 276 281 • 3 °7 312 346 346 351 365
6r 61 62 62 62 62 62 63 63 63 63 63
344 344 345
Strony: . . / . 32, 58, 86, 125, 155, 189, 286, 310, 349
XII. Dziennik kurji diecezjalnej.
Strony: . . 87, 126, 155, 190, 216, 255, 287, 311, 350
J XIII. Zmiany osobiste wśród duchowieństwa.
| Strony: . • . 32, 59, 95, 126; 156, .190, 216, 255, 287, 312, 3^0
XIV. Nekrologja. 1
Ks. Śliwiński Edward . . . . . . . . . 156
Ks. Czyżewski Feliks . . . . . . 157
Ks. Wąsowicz Władysław Marjąn . . . . . , . . 158
Ks. Skrzetiiski Stefan Zenon ... . . 15®
Ks. ^Viąskowski Wojciech ... 158
Ks. Chęciński. F r a n c is z e k ... . 191
Ks. Szyprowski Eugenjusz ...192
l<s( Suski Wiktor . ... 192
Ks. Dyka Franciszek . . . . . . . . . 223
Ks. Orłowski A l f r e d ... 223
Ks. Komorowski Antoni . ... 2123
XV. Varia. Życiorys J. £. ks. Biskupa M. Fulmana 27 Otwarcie Uniwersytetu Lubelskiego... 30
Odezwa Komitetu Kobiet Lubelskich dla Kresów . . . . . . 31
Bunt dzwonów . ' . . . . . 55
Zmiany w seminarjum . . . - . . . .' . . , 58
O bieliznę i pościel dla ż o ł n i e r z y ...' 6®
Wymiana telegramów między J. E. Biskupem Lubelskim a p. Preze sem Ministrów . ... ... . . . 96
Qddanie sreber kościelnych przez 0.0. Bernardynów w Lublinie na poparcie powstania w 1794 r, . , . . . 126
Zaproszenie do udziałów na kasę wydawnictw teologicznych . .. 159
Życiorys J. E. ks. Biskupa-Sufragana A. J; Jełowickiego . . 185
Wymiana telegramów między J- E. Biskupem , Lubelskin^ a Monsi- gnorem Ratti i Naczelnikiem Państwa Piłsudskinł . 215 Pamięci biskupa Jaczewskiego : . . . . . . . . 273
Nowy rok szkolny w Seminarjum Duchownem . . . . . 273
„Bratnia Pomoc“ alumnacka V • . ... 276
W sprawie listu past. Biskupów polskich ; . . . .. . 308
Nowy rok akadetnicki na Uniwersytecie Lubelskim . . ; . ,308
Portret Ojca świętego dla J. E. Biskupa Lubelskiego .. . . .. 311
Doterja Dobroczynna . . . . . . . . . . . 347
Mpdlitwa szkolna . . . . . . . . 348
Co zaprenumerować na rok 1920 . . . . . . . . 367
Podajmy dłoń bratnią Galicji Wschodniej... 284
Życzenia duchowieństwa diec^ Lubelskiej dla j. E. Arcybiskupa r. Achillesa Ratti’ego w dniu Jego konsekracji... 289
Wobec Groty Betleemskjej... ... 331
L U B E L S K I E .
P R A W O D I E C E Z J A L N E .
______ sse______
‘ *
Koloratka.
Zwyczajem rzymskim kler katolicki na całym świecie nosi biały kołnierzyk stojący, zwany powszechnie koloratką. Nawet w tych krajach, gdzie księża noszą w życiu prywatne ubranie krótsze, zamiast zwykłej sutanny, to i tam koloratka zwyczajna rzymska jest stąle używana dla wyróżnienia się od ludzi świec
kich. Niedobre robi wrażenie, jeśli ksiądz, zamiast koloratki, no
si zwykłe świeckie kołnierzyki, nieraz według najświeższej mody i bardzo rażące. Noszenie koloratki obowiązkowe.
Tonsura.
Prawo kanoniczne (kań. 136) nakazuje klerowi nosić tonsu- rę i to nawet tak dalece, że nieposłusznych, jeśli upom nienia biskupiego nie posłuchają, poleca surowo karać, nawet zawie
szeniem od obowiązków (kan. 2379)1 Jeśli kto stale ex professo file nosi tónsury, zasługuje na surową naganę. Niezawodnie go
lenie tonsury połączone jest z pćwnemi trudnościami, zwłaszcza u tych, którzy sami się golą i fryzjera nie używają lub nie m ają.
Lecz tonsurę m ożna wystrzygać nóżyczkami i to służący dosko- nąlę uczynić potrafi.
Sposób wystawienia Najśw. Sakramentu.
Mając na uwadze ogólne prawo kościelnę i zwyczaje pol
skie, celem ujednostajnienia porządku wystawienia Najśw?/
Sakram entu, wydajemy następujące przepisy:
1. Wystawienie uroczyste odbywa się w monstrancji za po
zwoleniem biśkupiem. Rozpoczyna się śpiewem „Niechaj będzie
f " 1 ' „, i i ; ■ i^ j *
pochwalony”, poczem wkłada się hostję _św. do monstrancji»ir * okadza się ją, a następnie celebrans zwrócony do Judu z mon*
strancją w ręku śpiewa hymn „O salutaris hostia”, oraz „(Jni trinoque”, a wreszcie bez udzielania benedykcji ustawia ją na tronie i powtórnie okadza. Kończy się zaś wystawienie tem, że celebrans, okadziwszy Najśw. Sakrament, bierze monstrancję w ręce, odwraca się do ludu i śpiewa hy m n : „Tantum ergo”
oraz „Genitori G enitoque”, a gdy śpiew się skończy, wśród zupeł
nej ciszy, przy słabem zaledwie uderzeniu dzwonka, udziela ze
branym błogosławieństwa Najśw. Sakramentu, który po okadzeniu zaraz składa do tabernakulum i drzwiczki zamyka. Celebrans, klęcząc na stopniu ołtarzowym, może jeszcze ludowi zaintonować odpowiednią pieśń.
Poza tem nie wolno czynić żadnych dodatków, jak np. bło
gosławienia jeszcze Najśw. Sakramentem w puszce po wyjęciu hostji św. z monstrancji, co jest niewłaściwem.
2. Wystawienie Najśw. Sakramentu w puszce nazywa się prywatnem. Czynić je należy modo romano w ten sposób: Na początku śpiewa się „Niechaj będzie pochwalony", przyczem otwiera sie tabernakulum narozcież, lecz nie wyjmuje się Najśw*
Sakramentu. Wobec takiego wystawienia śpiewa się suplikacje lub odmawia się różaniec, czy też inne modły, zatwierdzone przez Stolicę ś\V. lub Biskupa. Na zakończenie takiego wystawienia celebrans, klęcząc na stopniu ołtarzowym, intonuje hym n „Tan
tum ergo”, a po prześpiewaniu drugiej strofki śpiewa wiersz:
„Panem de coelo”, a następnie, stojąc, odśpiewuje modlitwę
„Deus, qui sub sacramento m irabili” oraz ad libitum orację do patrona kościoła lub inną dowolną sub una brevi conclusione.
Potem, wziąwszy na ramiona tuwalnię, wyjmuje puszkę z Najśw.
Sakramentem z tabernakulum , a zwróciwszy się do ludu, błogo
sławi wśród ciszy przy lekkiem uderzeniu dzwonka, a następnie bezpośrednio chowa Najśw. Sakrament i tabernakulum zamyka*
Okadzanie Najśw. Sakramentu w czasie wystawienia pry^
watnego nie jest obow iązkow em ; jeśli celebrans jednak sobie życzy, to może tego dokonać tylko raz jeden w czasie śpiewania
„Tantum ergo”.
3. Można też i uroczyste wystawienie najśw. Sakramentu w monstrancji urządzać modo romano w powyżej opisany spo
sób, jak w puszce, z opuszczeniem w takim razie hymnu „O sa
lutaris hostia”. Śpiewa się więc „Niechaj będzie pochwalony”, monstrancję ustawia się zaraz na tronie i okadza, a ńa zakoń
czenie śpiewa się na stopniach ołtarza „Tantum ergo”, wiersz i orację do najśw. Sakramentu, jak wyżej, poczem błogosławieństwo'
4. Zwyczajem przyjętym w Polsce większe uroczystości zwykły się kończyć wystawieniem specjalnem, które odbywa się
w ten sposób: Pod koniec nabożeństwa lub procesji śpiewa się
„Te D e u m ” aż do wiersza „Aeterna fac” włącznie, poczem cele
brans, stojąc przy ołtarzu z monstrancją w ręku, odwrócony do wiernych, trzykrotnie śpiewa „Salvum fac”, a przy trzecim razie, gdy w dalszym ciągu śpiewa tenże wiersz hymnu „et benedic haereditati tu ae ”,.udziela błogosławieństwa Najśw. Sakramentem.
Liw ag d, 1) Gdy się odbywa nabożeństwo z wystawie
niem Najśw. Sakramentu bądź to np. podczas śpiewu
„Gorzkich żali" lub suplikacji, czy litanii i t. p. celebrans nie powinien odchodzić od ołtarza i w tej porze spowiadać, chrzcić, wywodzić, lub też udawać się do dom u na śniada
nie. Byłoby to gorszące dla ludu i świadczące o braku pobożności. Przez cały czas nabożeństwa celebrans powi
nien klęczyć na stopniu ołtarza i z wielkiem namaszczeniem i pobożnością cześć Chrystusowi Panu oddawać. 2) Do wystawienia powinien być na ołtarzu ustawiony piękny tron stały lub ruchomy z baldachim em i na takiej wysokości, aby Najśw. Sakrament był dla wszystkich widzialny*
3) Umbraculum nie jest przedmiotem koniecznym, owszem może się bez niego obyć, ale jeśli go się używa w czasie kazania do zasłonięcia Najśw. Sakramentu, to powinien być koloru białego i piękny. 4) Ąntepedium przy ołtarzu wy*
stawieniazawsze ma być białe, bez względu na barwę szat liturgicznych, użytych przy nabożeństwie. 5) Na nabożeń
stwach nie ściśle liturgicznych, jak np. nabożeństwo majowe, czerwcowe, pasya i t. p. należy używać aparatów białych podczas wystawienia Najśw. Sakramentu. 6) Błogosławień
stwo Najśw. Sakramentem udziela się tylko na zakończenie procesyi lub na zakończenie wystawienia.
Nabożeństwo różańcowe w październiku.
Leon XIII dekretem z dnia 20 sierpnia 1885 r. nakazał, aby we wszystkich kościołach parafialnych oraz w kaplicach publicz
nych pod wezwaniem Najśw. Maryi P. codziennie, począwszy od ' pierwszego października aż do drugiego listopada włącznie, o d mawiać z ludem różaniec na publiczne intencje Kościoła św. Ta rozporządzenie Stolicy św. na całym ś w i e c i e . upowszechniło na
bożeństwo październikowe.. Również i w Polsce wszystkie już diecezje poszły za tym głosem najwyższego Pasterza. Słuszną
jest rzeczą, aby i diecezja Lubelska miała we wszystkich kościo
łach to nabożeństwo gorliwie odprawiane.
Idąc przeto za wolą Stolicy św., polecamy wielebnemu d u chowieństwu, aby odprawiało nabożeństwo różańcowe co rok w październiku we wszystkich kościołach parafialnych. Może się ono odprawiać i w innych kościołach i kaplicach publicznych, w porozumieniu jednak z miejscowym proboszczem, aby frek
wencja wiernych na tem nie ucierpiała. W miejscowościach, gdzie jest kilka kościołów, trzeba urządzać nabożeństwo w różnych po
rach dnia, stosownie do wygody ludności. Nabożeństwo może być rano przed lub po mszy św., po południu lub wieczorem.
Podczas nabożeństwa pozwala się na uroczyste wystawie
nie Najśw. Sakramentu w monstrancji lub prywatnie w puszce modo romano z benedykcją.
Nabożeństwo różańcowe ma się składać z cząstki różańca według formy zatwierdzonej przez Biskupa, litanii do N. Maryi P., wezwania ,,Módl się za nami, Królowo Różańca św.“ i modlitwy do Matki Boskiej Różańcowej, oraz modlitwy do św. Józefa, uło
żonej przez Leona XIII papieża. Książeczka różańcowa jest do nabycia w Kurji diecezjalnej.
Polecamy księżom dziekanom, aby czuwali nad wykonaniem ninijszego przepisu na swoim terenie.
Lud należy zachęcić do udziału w nabożeństwie lub do o d m a
wiania różańca w październiku po domach rodzinnych. Kościół naznaczył 7 lat i 7 kwadragen na każdy dzień za to nabożeństwo i odpust zupełny na zwykłych warunkach nawet za dziesięcio
krotny udział w ciągu października.
Książeczki różańcowe byłoby pożądanem rozpowszechnić wśród ludu.
Spis inwentarza.
Przy każdym kościele powinna być księga inwentarza ko
ścielnego i parafialnego, która nosi nazwę łacińską „Liber fundi instructi". Obowiązujem y duchowieństwo całe, aby koniecznie w tym roku wszędzie taką księgę sporządziło i złożyło kopję w Kurji diecezjalnej.
Na początku księgi należy wpisać wszystkie wiadomości hi
storyczne, jakie się dadzą zebrać o miejscowości, kościele, k a
plicach i przedmiotach z świątynią związanych, a następnie we
dług kwestjonarjusza, umieszczonego w kwietniowym numerze
„W iad. Diec.“ na str. 136, opisać kościół i całą parafię najszcze
gółowiej, podając rzeczy wszystkie dokładnie i wiernie. To będzie
stanowiło pierwszą cześć księgi inwentarzowej, tak zwaną histo
ryczną, z której kiedyś dziejopisowie korzystać będą przy opisie naszej Ojczyzny. Przy każdej wiadomości, trzeba wskazać źródło, skąd zaczerpnięta, a przy opowieściach niepewnych należy za
znaczyć ich mniejszą lub większą niepewność. Historyka może interesować każdy szczegół, więc warto najobszerniej wszystkie sprawy opisywać.
Drugą część księgi inwentarzowej będzie stanowił szczegó
łow y opis i wykaz wszystkich przedmiotów w następującym po*
rządku:
I. O p i s k o ś c i o ł a : zakrystji, ołtarzy, am bony, chrzciel
nicy, chóru, dzwonnicy, cmentarza.
II. O p i s r z e c z y kościelnych:złota, srebra,platerów ,m ie
dzi, mosiądzu, kompozycji, cyny, żelaza, porcelany, szkła i drzewa.
III. Opis aparatów kościelnych: ornatów we wszystkich ko- Jorach i bielizny.
IV. Opis obrazów i figur.
V. Biblioteka i archiwum ile posiada dzieł, dokum entów, ksiąg metrycznych i z jakich lat.
VI. Opis odpustów i przywilejów kościoła i bractw.
VII. Wykaz kapitałów i miejsc lokaty kapitałów.
VIII. Opis plebanii, wikarjatu i budynków kościelnych, oraz oszacowanie ich i ubezpieczenie.
IX. Grunty należące do kościoła i bractw.
X. Plan sytuacyjny budynków i gruntów kościelnych, zro
biony przez geometrę lub technika, oraz fotografia kościoła ca
łego i jego na osobliwą uwagę zasługujących części.
Lublin, 16 sierpnia 1919 r. Biskup lubelski
*j* Maryan Leon,
B R E V E
Jego Świątobliwości Benedykta XV Papieża
z dnia 26 marca 1919 r. którym ks. Zenonowi Kwiekowi, Kano
nikowi Kapituły Katedralnej Lubelskiej, nadana została godność Protonotarjusza Apostolskiego ad inslar participantium.
B E N E D I C T U S PP. XV.
D i l e c t e f i l i , salutem et Apostolicam benedictionem.
Te, pietate atque sacerdotalis animi probitate ornatum, saluti anim arum pia sollicitudine consulere refert ad Mos Venerabilis Frater Episcopus Lublinensis. Neque praeterea ignoramus, quanta cum diligentia prudentiaeque laude, ut Vicarius Capitularis ac generalis Administrator dioecesim illam ante hac gubernaveris.
Quare ut Episcopi tui votis concedamus et non impari merita tua rependamus praemio, quod tibi sit benevolentiae erga te Nostrae luculento testimonio, his te Litteris, auctoritate Nostra, PROTONOTARIUM APOSTOLICUM AD INSTAR PARTICIPAN
TIUM eligimus, facimus atque renuntiamus. Tibi proinde conce
dimus omnia et singula jura, privilegia, honores, praerogativas, indulta, quibus Ecclesiastici viri hac dignitate aucti utuntur, fru- untur, vi potissimum Constitutionis a fel. record. Decessore Nostro Pio PP. X. de Conlegio Protonotariorum, die XXI m. Fe
bruarii. an. M C M V editae, cujus Constitutionis exemplar, prae
lo impressum, ad te transmittendum curavimus. Porro dum statuimus, ut dignitatis huius in te collatae notitia ad Acta Con- legii Protonotariorum Apostolicorum participantium ex officio transmittatur, praecipimus ut, priusquam enunciatae concessio
nis beneficio perfruaris, coram Episcopo tuo, qui vices Decani eius Conlegii hac in re geret, fidei professionem emittas secun
dum articulos ab hac Sancta Sede propositos: debitae fidelitatis juris jurandi verba ex schemate concipias, quod pariter typis jussimus tradi, aliaque religiose serves, quae per eandem C on
stitutionem servanda praescribuntur. Non obstantibus contrariis quibuslibet. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub annulo Piscatoris die XXVI m. Martii anno MCMXIX Pontificatus Nostri*
Quinto.
Dilecto Filio Z e n o n i K w i e k
Sacerdoti.
(M. P.).
Wizytacja Biskupia
J e s i e n i ą . 101Q r . o d G d o 2 0 v s r r z e s n i a ,
w dekanatach: Krasnostawskim, Zamojskim i Hrubieszowski.
4 5 6 7 8
Dek. Krasnostawski Tarnogóra
Dek. Zamojski Skierbieszów
Dek. Hrubieszowski Grabowiec
Horyszów Polski]
Zawałów Trzeszczany Moniatycze Dubienka Horodło Hrubieszów
•J
6— 8 września
8 - 1 0
10—12 12 12-13 13-14 14-16 16— 17 17-19
sobota— poniedziałek
poniedziałek—środa
środa— piątek przejazdem piątek— sobota sobota— niedziela niedziela— wtorek
wtorek— środa środa— piątek Wyjazd 6-go września po południu.
Z życia Stowarzyszeń Apostolstwa Modlitwy.
I.
Podaje do wiadomości Wielebnych Księży Proboszczów, że otrzymałem w tych dniach od Generalnego Dyrektora Apostol
stwa Modlitwy w Tuluzie dyplom na Dyrektora diecezjalnego.
'Wobec tego nie staje już nic na przeszkodzie, żeby przyjmować do Apostolstwa zgłaszające się parafie.
Kartki wpisowe powinni W. Księża zam awiać wprost od W y
dawnictwa Księży Jezuitów — Kraków, Kopernika 26. W paraficch, gdzie się zaprowadza Apostolstwo, ma być księga wpisowa zało- io n ą , bo warunkiem istotnym, do ważności przyjęcia jest, aby członek Apostolstwa był wciągnięty w księgę wpisową i otrzy
mał kartkę wpisową, którą.K siąża dyrektorowie miejscowi, albo przez nich upoważnieni zelatorówie wystawią i podpiszą.
Ks. Zenon Kwiek
Dyrektor diecezjalny Apostolstwa Modlitwy.
Niniejszem mam zaszczyt donieść Księżom -dyrektorom Apostolstwa Modlitwy, że Ojciec święty Benedykt XV pcfwierzyć raczył naszemu stowarzyszeniu organizację tak gorąco przezeń zaleconego dzieła poświęcenia rodzin Boskiemu Sercu Jezuso
wemu. Zważywszy bowiem dobrze ideę i cel poświęcenia rodzin tem uż Najśw. Sercu, postanowił, aby odtąd to zbożne dzieło na- leżało do Apostolstwa Modlitwy, podobnie jak według zasad lo
giki część należy do całości, a gatunek do swego rodzaju. To najwyższe rozporządzenie, nadające zrazu we Włoszech defini
tywną organizację dziełu poświęcenia rodzin, ogłosił Jego Em i
nencja Kard. Sekretarz Stanu Gasparri pismem z dnia 10 maja.
1918 wszystkim Najprzewielebniejszym Księżom Biskupom we Włoszech, wymieniając przytem następujące najwyższe postano
wienia:
1. Generalnym dyrektorem dzieła poświęcenia rodzin Najśw.
Sercu Jezusowemu we Włoszech ustanawia się dyrekto
ra Apostolstwa Modlitwy w Rzymie;
2. Dyrektorowie diecezjalni Apostolstwa Modlitwy stają się bez dalszych formalności dyrektorami sekretarjatćw die
cezjalnych dzieła poświęcenia rodzin;
3. W końcu wszystkie sekretarjaty mają się również tworzyć w centrach Apostolstwa Modlitwy.
Otrzymawszy już 10 sierpnia 1917 r. przez pełnomocnika Ojca Mateo Crawley; któremu Ojciec św. zlecił rozpowszechnie
nie tego dzieła, upoważnienia do założenia sekretarjatu dla Pol
ski, zwróciłem się dnia 23 marca b. r. do Stolicy św. z uniżoną prośbą, aby analogicznie do Swe*go najwyższego postanowienia dla Włoch raczył Ojciec św. i dla Polski złączyć, definitywne dzieło poświęcenia rodzin Sercu Jezusow em u z Apostolstwem’
Modlitwy i ust&nowić dyrektorem generalnym każdorazowego dy
rektora Apostolstwa w Krakowie.
Prośba nasza i odpowiedź Stolicy Świętej brzmi:
Beatissime Pater.
Director Apostolatus Orationis pro dioecesi Cracoviensi et.
Promotor eiusdem Apostolatus pro tota Polonia ad pedes S an ctitatis Vestrae provolutus humiliter petit, ut opus Consecrationis familiarum SS. Cordi Iesu, quod in Polonia ope Nuntii SS. Cor
II.
dis Iesu in dies magis magisque promovetur, in Polonia eadęm prorsus ratione cum Apostolatu Orationis coniungatur ac iussu Sanctitatis Vestrae pro Italia constitutum fuit litteris Em. Card.
Gasparri die 10 maii 1918 ad om nes Ordinarios Italiae datis et ut Director Apostolatus Orationis pro dioecesi Cracoviensi Dire
ctor Generalis illius Operis pro Polonia constituatur.
Et Deus...
Cracoviae die 23 Martii 1919. "
Annuim us libentissime.
Benedictus P.P. XV die 5-a Maii 1919.
Dzięki łaskawemu poparciu tej prośby ze strony Najprze- wielebniejszego Księcia Biskupa krakowskiego Adama Stefana Sapiehy, Ojciec św. dnia 5 maja b. r. „ z g o d z i ł s i ę j a k n a j - c h ę t n i e j “ na wniesioną prośbę. Odtąd więc dzieło poświęcenia rodzin w Polsce posiadać będzie tę samą organizację, jak we Włoszech. Wszyscy dyrektorowie Apostolstwa są uprawnieni do zakładania sekretarjatów w łonie Apostolstwa Modlitwy, co jednak bynajm niej nie znaczy, jakoby jod zin y , poświęcające się Sercu Jezusow em u, musiały ju ż należeć do Apostolstwa, gdyż połącze
nie tych dwóch dzieł w jedną organizację nie pociąga za sobą obowiązku należenia równocześnie do obydwóch. Z d ru g ie j‘zaś strony przyłączenie się rodzin, poświęconych Sercu Jezusowemu, d o Apostolstwa Modlitwy należy jak najgoręcej polecać jako naj
stosowniejszy środek łączenia się członków rodziny z Sercem Zbawiciela i między sobą w duchu miłości tego Boskiego Serca.
Poświęcenie rodzin powinno się odbywać przed obrazem Serca P. Jezusa w .mieszkaniu własnem, nie wspólnie w koście-?
le. Można jednak w uroczystość Serca Jezusowego lub w inny dogodny dzień zebrać także rodziny w kościele i publicznie wraz z niemi odnowić akt poświęcenia się, uprzednio już uczyniony w dom u. Owszem takie uroczyste oddanie się rodzin całej par rafji może się przyczynić wielce do rozpowszechnienia się tej praktyki wśród rodzin jeszcze nie poświęconych Boskiemu Sercu.
Nigdy jednak publiczne poświęcenie się w kościele nie może zastąpić domowej uroczystości. Bliższe wyjaśnienia podają niżej wymienione druki i broszury*).
Zdobywajmy więc zapomocą gorliwych zelatorów i zelatorek -dom za dom em , rodzinę za rodziną dla Boskiego króla rodzin
naszych, gotując Mu tron w każdej rodzinie polskiej! Odnawiając rodziny w Chrystusie, przyczynimy się jak najrzetelniej do odro
dzenia moralnego całego narodu. Miech hasłu wrogów Chrystu
sowych: ,,Nie chcemy, aby ten królował nad nam i“ , rodziny na
sze przeciwstawiają śmiało i stanowczo swe wyznanie: „My chce
my panowania Serca Jezusowego w rodzinie, chcemy królowania Jego miłości wśród nas i całego społeczeństwa!".
Mamy zatem wspaniałą misję do spełnienia. Niech liczba dotąd zapisanych' w Generalnej dyrekcji rodzin (przeszło 10.000) za wspólną pracą naszą podniesie się stokrotnie i więcej ku czci Serca Zbawiciela.
K s. E rnest M atzel T. J .
Generalny dyrektor
Dzieła poświęcenia rodzin Sercu Jezusowemu w Polsce.
Rozporządzenia Rządowe.
Odezwa Wizytatora szkół średnich Ministerstwa W. R. i O. p.
z dn. 25-go czerwca r. b. w sprawie opracowania projektów normalnej sieci szkolnej.
W celu opracowania projektów normalnej sieci szkolnej Mi
nisterstwo W. R. i O. P. postanowiło utworzyć w miesiącu lipću i sierpniu b. r. przy Radach szkolnych okręgowych specjalne Ko
misje, które przy pomocy dozorów szkolnych gminnych, ewentu
alnie Rad gminnych, urzędów parafjalnych i nauczycielstwa, mia
*) W wydawnictwie księży Jezuitów Kraków, Kopernika 26 wyd ano następujące broszury i druki w sprawie poświęcenia rodzin Najśw. Sercu
Jezusowemu. ...
1. Poświęcenie rodzin Sercu Zbawiciela. Napisał Ks. J. R. TJ. (Głos katolicki Ńr. 225). Str. 32. Cena 30 Hal.
2. Poświęcenie rodzin Sercti Zbawiciela. Napisał Ks. J. R. TJ. W y d a nie drugie 2 dodatkiem modlitw: Str. 48. Cena 60 h. •
3. Kartą objaśniającą 4-stronicową. Cena 10 hal. L 4. A k t poświęcenia się wraz z dokumentem, który członkowie rpdzi- ny podpisują i składają przy kościele Serca Jezusowego w Krakowie. Cena 20 hal. (Setka 16 kor.).% '
5. Obrzęd poświęcania rodzin. (Dodatek modlitewny do Głosu kat.
Nr. 225). Str. 16. Cena 30 hal.