SDHI nowa technologia fungicydowa w ochronie zbóż

Numer 22 Maj 2013

SDHI nowa technologia fungicydowa 32

w ochronie zbóż

Sytuacja na rynku zbóż w sezonie 18

2012/13 i prognoza na sezon 2013/14

List otwarty KFPZ 7

3

biuletyn informacyjny KFPZ biuletyn informacyjny KFPZ

2

o Federacji o Federacji

Świat Zbóż Nr 22 Maj 2013 Świat Zbóż Nr 22 Maj 2013

Henryk Ordanik

WHOZRMZLHONRSROVNLHOXEXVNLHGROQRĂOÈVNLH Ryszard Szczukowski

tel. 601 830 309 woj. pomorskie, zachodniopomorskie 5DIDï0ïDGDQRZLF]

tel. 608 755 255 woj. zachodniopomorskie, pomorskie i kujawsko-pomorskie

Krzysztof Bojar

tel. 601 276 156 woj. lubelskie, podkarpackie -HU]\+ïDZLF]ND

WHOZRMRSROVNLHĂOÈVNLHPDïRSROVNLHĂZLÚWRNU]\VNLH -RDQQD/HĂQLHZVND

WHOZRMPD]RZLHFNLHïöG]NLHSRGODVNLHZDUPLñVNRPD]XUVNLH Leszek Bosek

tel. 663 763 467 woj. opolskie

Kontakt w terenie:

Henryk Ordanik

WHOZRMZLHONRSROVNLHOXEXVNLHGROQRĂOÈVNLH Ryszard Szczukowski

tel. 601 830 309 woj. pomorskie, zachodniopomorskie 5DIDï0ïDGDQRZLF]

tel. 608 755 255 woj. zachodniopomorskie, pomorskie i kujawsko-pomorskie

Krzysztof Bojar

tel. 601 276 156 woj. lubelskie, podkarpackie -HU]\+ïDZLF]ND

WHOZRMRSROVNLHĂOÈVNLHPDïRSROVNLHĂZLÚWRNU]\VNLH -RDQQD/HĂQLHZVND

WHOZRMPD]RZLHFNLHïöG]NLHSRGODVNLHZDUPLñVNRPD]XUVNLH Leszek Bosek

tel. 663 763 467 woj. opolskie

Kontakt w terenie:

Redakcja

redaktor naczelny: Joanna Leśniewska kom. 667 958 199

e.mail: redakcja@swiatzboz.pl www.swiatzboz.pl

Skład i grafi ka

e-mail: magda@printomato.pl www.printomato.pl

Krajowa Federacja Producentów Zbóż ul. Świętokrzyska 20 lok 402 A 00-002 Warszawa

kom. 667 958 199 www.kfpz.pl e-mail: biuro@kfpz.pl

3

Ś Ś

Członkowie wspierający:

Za treść ogłoszeń, reklam i artykułów sponsorowanych redakcja nie odpowiada.

ŻYWIENIE

1. Dobre, zdrowe bo … ze zboża (część 1I) 37 - Urszula L. Kwiatek

37

BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie

Zobacz efekt Osiris i przekonaj się, jak wyjątkowo działa każda jego kropla

Buduj z Osirisem doskonałą jakość plonu i odnieś piramidalny sukces

Zobacz efekt Osiris

Osiris ^® O FEDERACJI ⁴

1. List Prezesa 4

2. Doświadczenie łanowe zlokalizowane w 4 województwach 5 - JL

3. Szkolenie producentów zbóż w Kwidzynie 5 - JL

4. Sprawozdanie z udziału w obradach Grupy Roboczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych

COPA-COGECA i spotkania Grupy Doradczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych COPA-COGECA

w Komisji Europejskiej (DG Agri) 6

- Jerzy Grabiński

5. List otwarty 7

- Rafał Mładanowicz

6. Straty w uprawach zbóż spowodowane nalotami

gęsi zbożowych 9

- JL

7. Co dalej z reformą systemu podatkowego i ubezpieczeń

społecznych w rolnictwie 9

- Joanna Leśniewska

8. W skrócie... 10

9. Spotkanie z Polską Izbą Nasienną 11 - JL

WYWIAD Z ...

1. Wywiad z Ryszardem Szczukowskim Prezesem

PPHZ Ziarn-Pol Sp. z o.o. 13

- Joanna Leśniewska

13

UNIA EUROPEJSKA

1. Końcowy etap negocjacji nad budżetem wieloletnim

UE i reformą WPR na lata 2014-2020 15

- Joanna Leśniewska (na podstawie materiałów z seminarium) 2. Europejscy rolnicy i europejskie spółdzielnie rolnicze przyjmują

deklarację, w której apelują o silny budżet UE 2014-2020

dla silnej WPR? 16

- JL

15

RYNEK ZBÓŻ 18

1. Sytuacja na rynku zbóż w sezonie 2012/13

i prognoza na sezon 2013/14 18

- Wiesław Łopaciuk

3. Wiadomości zbożowe ze świata 23 - Beata Michalska-Klimczak

4. Przegląd wiadomości z rynku wschodniego 25 - Beata Michalska-Klimczak

PRAWO 27

1. Przedstawiciele sektora OZE domagają się

regulacji prawnych 27

- Joanna Leśniewska (na podstawie materiałów pokonferencyjnych) 2. Jak modernizować energetycznie polską wieś 28

- Joanna Leśniewska (na podstawie materiałów pokonferencyjnych) 3. Nieprawidłowości w handlu na rynku rolno-spożywczym 30

- Jan Tokarski, Przemysław Antas

4. KFPZ zgłasza weto do Ustawy o środkach ochrony roślin 31

AGROTECHNIKA

1. SDHI nowa technologia fungicydowa w ochronie zbóż 32 - Zuzanna Sawinska

2. Kielisznik zaroślowy (Calystegia sepium L.)

– nowe zagrożenie w uprawie kukurydzy 34 - Dorota Gala, Jacek Kieć

32

biuletyn informacyjny KFPZ biuletyn informacyjny KFPZ

o Federacji o Federacji

W marcu 2013 roku KFPZ dzięki środkom z Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych roz- poczęła realizację projektu: Doświadczenie w łanowe zlokalizowane w 4 województwach. Doświadczenie zlokalizowane jest na: Pomorzu Zachodnim, Wielko- polsce, Zamojszczyźnie i Śląsku na polach rolników, którzy wyrazili chęć wzięcia udziału w pionierskim doświadczeniu.

Celem doświadczenia są badania których celem jest ocena sku- teczności biologicznej i efektywności ekonomicznej oraz wpływ na jakości produktów rolnych w wyniku stosowania środków do produkcji rolnej oferowanych przez przemysł fi tofarmaceu- tyczny polskiemu rolnictwu. O przebiegu doświadczenia oraz jego wyniku końcowym będziemy Państwa informować na bie- żąco w biuletynie Świat Zbóż oraz poprzez stronę internetową federacji.

(JL)

Szanowni producenci, czytelnicy!

Wydłużona o kilka tygodni zima spowodowała spiętrzenie prac polowych koniecznych do wykonania w jak najszybszym czasie po roztopieniu pokrywy śnieżnej. Zboża jare wysiano w zależności od regionu kraju nawet miesiąc później niż w latach poprzednich. Opóźnione siewy jarych z pewnością odbiją się na wielkości plonów i strukturze gatunkowej zbóż w kraju, prawdopodobnie w tym roku rolnicy wysieją więcej kukurydzy niż to planowali jeszcze zimą.

Według informacji opublikowanych przez GUS we Wstępnej ocenie przezimowania upraw ozimych z 30 kwietnia br. uprawy ozime przezimowały zdecydowanie lepiej niż w roku ubiegłym. Jednak długotrwała zima zwiększyła starty w uprawach ozimin powodowane przez zwierzynę łowną, nieco szerzej ten temat poru- szamy na stronie 9 biuletynu.

W tym numerze Świata Zbóż publikujemy także nasz list otwarty skierowany do Pana Stanisława Kalemby Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz najważniejsze fragmenty odpowiedzi przesłanej przez Pana Ministra (strony 7, 8, 12). Poruszamy także problemy branży odnawialnych źródeł energii i koniecznej modernizacji energetycznej polskiej wsi.

W kwietniu Ministerstwo Rolnictwa rozpoczęło konsultacje społeczne dotyczące Programu Rozwoju Ob- szarów Wiejskich na lata 2014-2020. Prace nad PROW 2014-2020 mają się toczyć mimo ciągłych donie- sień zmian budżetowych, kryzysu, nakładanych przez Komisję Europejską kar, nieprzyjętych rozporządzeń na szczeblu unijnym. Nowy okres programowania zbliża się wielkimi krokami, tym bardziej powinniśmy właściwie ukierunkować wsparcie, by podmioty korzystające z niego gwarantowały efektywne wykorzystanie otrzymanej dotacji.

W dniach 26-27 czerwca 2013 r. federacja będzie uczestniczyć w Dniach Pola w Budziejewie. Na terenie ekspozycyjnym Agro Budziejewo będzie można obejrzeć kontynuację ubiegłorocznego doświadczenia z zastoso- waniem biostymulatorów w uprawie zbóż. Zapraszam wszystkich zainteresowanych tematem biostymulatorów na stoisko KFPZ. Tegoroczne wyniki z poletek będziemy publikować w kolejnych numerach biuletynu.

Dzięki przyznanemu wsparciu z Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych w 2013 roku Federacja rozpoczęła innowacyjny projekt: „Doświadczenie łanowe zlokalizowane w 4 województwach”, a także cykl szkoleń z „Produkcji zbóż konsumpcyjnych”.

Podobnie jak w latach ubiegłych i w tym roku w okresie przedżniwnym federacja będzie organizować Debatę przedżniwną z udziałem producentów, podmiotów handlowych i przetwórców, do udziału w której już dziś Państwa serdecznie zapraszam.

Z poważaniem,

Rafał Mładanowicz Krajowa Federacja Producentów Zbóż

8 marca KFPZ zorganizowała bezpłatne szkolenie w Kwidzynie, którego tematem była: „Produkcja zbóż konsumpcyjnych”. Szkolenie było pierwszym z 5 szkoleń zaplanowanych przez federacje w 2013 w ramach projektu fi nansowanego ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych. Uczestników szkolenia przywitał i po- prowadził całą część ofi cjalną szkolenia Ryszard Szczukowski.

Następnie zaprezentowano wykłady:

Technologia uprawy zbóż z uwzględnieniem systemu orkowego

i bezorkowego – dr inż. Zuzanna Sawińska (UP w Poznaniu), Skuteczność stosowania pestycydów a integrowana ochrona zbóż – dr inż. Łukasz Sobiech (UP w Poznaniu),

Wpływ optymalizacji nawożenia zbóż na wielkość i jakość plo- nu – Rafał Mładanowicz (Prezes KFPZ).

Kolejne szkolenia planowane są w województwach: wielko- polskim, śląskim, lubelskim, łódzkim. Informacje o terminach i miejscu będą dostępne w biurze federacji oraz na stronie internetowej www.kfpz.pl.

(JL)

Doświadczenie łanowe zlokalizowane w 4 województwach

Szkolenie producentów zbóż w Kwidzynie

Zdjęcia: Z. Sawinska

biuletyn informacyjny KFPZ biuletyn informacyjny KFPZ

o Federacji o Federacji

14 marca 2013 r. w Brukseli w siedzibie Sekretariatu COPA-COGECA odbyło się posiedzenie Grupy Ro- boczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych COPA-COGECA.

Jednym z pierwszych punktów obrad Grupy Roboczej była wy- miana informacji dotyczących stanu zasiewów i sytuacji na rynku zbóż. Z wypowiedzi przedstawicieli wynikało, że w niektórych krajach warunki jesienią nie sprzyjały prawidłowemu i termino- wemu wykonaniu siewu ozimin. Przykładem na to jest Wielka Brytania gdzie doszło do dużego zmniejszenia zasiewów pszeni- cy ze względu na niekorzystny rozkład opadów. Jednak sytuacji klęskowych tak jak w sezonie minionym nie było. Wypowiedzi określające sytuacje dotycząca stanu zasiewów i uwarunkowań rynkowych w poszczególnych krajach podsumował pan Arnaud Petit z Sekretariatu Copa-Cogeca. Poinformował on, że produk- cja pszenicy miękkiej w UE nieznacznie wzrośnie, natomiast dla pszenicy twardej przewidziany jest wyraźny spadek. Nie przewi- duje się większych zmian w areale uprawy kukurydzy i pozosta- łych gatunków. Całkowita produkcja ziarna zbóż w UE powinna nieznacznie wzrosnąć.

W kolejnym punkcie obrad wystąpił wiceprzewodniczący orga- nizacji Euromalt. Jest to europejska organizacja powstała w 1959 roku, która zrzesza przetwórców jęczmienia na cele browar- niane. Jednym z najważniejszych priorytetów tej organizacji jest utrzymanie pozycji UE jako eksportera słodu. Z przekazywanych przez przedstawiciela Euromaltu wynikało, że rentowność prze- mysłu słodowego jest coraz mniejsza, a jednym z dużych proble- mów w produkcji słodu są mykotoksyny. Padło także stwierdze- nie o zjawisku wysiewania jarego jęczmienia zimą. Ten sposób produkcji ziarna na cele słodowe zdobywa pewną popularność we Francji i w krajach Europy Środkowej. Uczestnicy mieli możli- wość obejrzenia fi lmu prezentującego dotychczasową działalność organizacji Euromalt.

Następnie została przekazana uczestnikom posie- dzenia informacja na temat reformy WPR. Informacje z tego zakresu dotyczyły:

niewykorzystanych funduszy przez poszczególne państwa członkowskie w latach 2007-2013,

przewidywanego terminu końca negocjacji politycznych (koniec czerwca br) i podania pierwszych konkretnych liczb przez Komisję Europejską związanych z „nową” WPR (lipiec 2013 r.).

trudności osiągnięcia przez niektóre państwa pełnej konwer- gencji

Zostaliśmy także poinformowani o pewnych propozycjach po- wstałych, w niektórych państwach (Francja) związanych ze wzmocnieniem płatności dla gospodarstw o wielkości do 50 ha oraz pewnej przychylności Rady w tej kwestii.

Podczas posiedzenia poruszony został również temat neoni- kotynoidów. Zostaliśmy poinformowani, że sekretariat COPA- -COGECA chce włączyć ten problem w prace grupy roboczej.

W lutym odbyła się w Parlamencie Europejskim konferencja, na której mówiono o wpływie neonikotynoidów na pszczoły. Zda- niem sekretariatu COPA-COGECA powinniśmy współpracować z pszczelarzami w tej kwestii. Musimy uczyć się jedni od drugich by lepiej siebie rozumieć. Producenci muszą przygotować się na częściowy lub całkowity zakaz stosowania neonikotynoidów.

Ponadto uzyskaliśmy informację, że sekretariat pragnie zebrać informacje z poszczególnych państw na temat funkcjonowania rynku zbożowego. W tym w szczególności na temat problemów związanych z eksportem: jak ziarno pszenicy jest eksportowa- ne (sposób transportu), ile jest przedsiębiorstw eksportujących, jakie są główne kierunki eksportu itp. Ponadto dla lepszego zro- zumienia funkcjonowania rynków wewnętrznych poproszeni zostaliśmy o przysłanie do sekretariatu COPA-COGECA infor- macji odpowiadających na pytania: kiedy 50% ziarna zebranego jest sprzedane na rynku, jakie są możliwości przechowalnicze polskich producentów, kiedy rozpoczyna się import ziarna, czy istnieje import z krajów unijnych, jakie są możliwości przerobowe przemysłu młynarskiego.

15 marca odbyło się posiedzenie Grupy Doradczej ds.

Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych COPA-CO- GECA z udziałem przedstawicieli Komisji Europejskiej w Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa KE (DG Agri).

Zwyczajowo pierwszym punktem programu było zaznajomienie Grupy Doradczej z sytuacją na rynkach płodów rolnych przez przedstawiciela Komisji. Z przedstawionych informacji dotyczą- cych rynku zbóż wynikało między innymi że:

obecnie jest duża nadwyżka podaży transportu umożliwiają- cego transport płodów rolnych (nowe statki),

mamy obecnie najniższy od 17 lat poziom zapasów zbóż, głównym importerem ziarna w Unii pozostaje Hiszpania na-

tomiast głównym eksporterem Francja,

Sprawozdanie z udziału w obradach Grupy Roboczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych COPA-COGECA

i spotkania Grupy Doradczej ds. Roślin Zbożowych, Oleistych i Białkowych COPA-COGECA w Komisji Europejskiej (DG Agri)

główne kierunki eksportu ziarna unijnego pozostają bez zmian.

W zakresie rynku roślin oleistych poinformowano nas m.in. o:

wzroście w stosunku do minionego sezonu areału uprawy na świecie rzepaku i soi,

zmianach w zakresie produkcji roślin oleistych w EU (w Polsce wzrost w stosunku do roku minionego o 15%, a w Niem- czech o 10%, a także pojawieniu się dużego zainteresowania uprawą rzepaku w Rumunii).

W dyskusji zwrócono uwagę, że prognozy zbiorów wykony- wane w marcu są obarczone dużym błędem. Zwłaszcza, że w dużej części naszego kontynentu zalega jeszcze śnieg. Ponadto podkreślano konieczność podejmowania ciągłych działań zabez- pieczających poziom rentowności podstawowych ziemiopłodów.

Ze strony Komisji usłyszeliśmy informację, że istnieje ciągle trend do eksportu ziarna mimo opłat. Jeśli chodzi o przyszły sezon to Komisja przewiduje nadal raczej wysokie ceny zbóż.

Następnie zostaliśmy zaznajomieni z perspektywami rozwoju rynków rolnych w perspektywie lat 2012-2022.

Najważniejsze zmiany w tym okresie będą dotyczyły:

likwidacji kwot mlecznych,

zmniejszenie limitu produkcji biopaliw do 2020 roku do poziomu 8,5% (było 10%),

zmian w zakresie powierzchni upraw (zwiększenie powierzchni uprawy jęczmienia i pszenicy).

W informacji na temat rynku nawozów usłyszeliśmy, że powinno dojść do zmian jakościowych na rynkach nawozów. W zasadzie wszystkie nawozy powinny spełniać normy unijne (pełna harmo- nizacja). Obecnie trwają prace nad kryteriami dotyczącymi oceny zanieczyszczeń w nawozach. Propozycje w tym względzie wyda-

ją się być realistyczne i prawdopodobnie zostaną zaakceptowane przez poszczególne państwa EU.

W kolejnym punkcie obrad znalazła się informacja na temat re- formy rynków fi nansowych. Zostaliśmy poinformowani, że z dniem 15 marca 2013 roku wchodzą w życie regulacyjne stan- dardy EMIR. Natomiast MIFID (Dyrektywa w sprawie rynków instrumentów fi nansowych) umożliwiająca fi rmom inwestycyj- nym świadczenie usług inwestorom na terenie całej Unii bez ko- nieczności spełniania dodatkowych wymogów lokalnych powinna wejść w życie w najbliższych latach. W związku z powyższymi informacjami padły pytania o to na ile reformy rynków fi nanso- wych mogą mieć pozytywny wpływ na zmniejszenie wahań cen.

Z informacji na temat zakończenia negocjacji EU z Ukrainą wyni- kało, że zostały określone limity eksportowe ziarna zbóż do EU, a porozumienie zostanie podpisane prawdopodobnie w 2013 roku. Trwają prace nad przygotowywaniem odpowiedniego do- kumentu dla tego porozumienia.

Poinformowani zostaliśmy także o przygotowaniach do negocja- cji EU ze Stanami Zjednoczonymi. Być może rozpoczną się one w czerwcu br. Jest wola polityczna, aby tak się stało. Zwrócono uwagę, że w negocjacjach ze Stanami Zjednoczonymi zamierza się wziąć pod uwagę kwestie związane z pochodzeniem impor- towanych produktów. Chodzi o to by wyeliminować sytuacje, w których produkty sprowadzane do Unii nie pochodziły z kra- jów innych niż USA.

Następnie została nam przekazana lakoniczna informacja na te- mat wpływu przystąpienia do Unii Chorwacji. Komisja nie prze- widuje by ten wpływ był duży.

prof. Jerzy Grabiński IUNG w Puławach

List otwarty

Pan Stanisław Kalemba Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi KFPZ jako organizacja pozarządowa reprezentująca polskich producentów zbóż wobec organów państwowych pragnie wyrazić za- niepokojenie pogarszającą się sytuacją krajowych producentów zbóż.

Dzisiaj dla nas pięć najważniejszych problemów, które bezpośrednio wpływają na osłabienie naszej konkurencyjności wśród europej- skich producentów zbóż to:

1. Podejmowanie działań zmierzających do wprowadzenie w Polsce zakazu stosowania jakiegokolwiek środka ochrony roślin za- wierającego substancje aktywne: imidachlopryd, chlotianidynę czy tiametoksam, bez podania wykazu substancji zastępczych do stosowania, jest działaniem daleko nieodpowiedzialnym. Jak mamy w obliczu kolejnych zakazów produkować zdrową i najwyższej jakości żywność?

Za zasadne uważam najpierw zlecenie przeprowadzenia niezależnych zgodnych z metodyką naukową badań, z których wnioski posłużą do podjęcia ewentualnych dalszych kroków i wskażą możliwe zamienniki dla tych substancji aktywnych.

2. Niesystematycznie wypłacane dopłaty dla polskich rolników, a skumulowane zastrzyki środków fi nansowych z tytułu dopłat bezpo- średnich i innych w okresie grudzień-marzec, powoduje brak płynności fi nansowej towarowych gospodarstwach. Kumulacja wy- płat dopłat bezpośrednich i pozostałych dopłat w okresie grudzień-marzec powoduje bezzasadne rokroczne podwyżki środków do produkcji rolnej głównie nawozów mineralnych, podwyżki te sięgają nawet 40%; (proponowane rozwiązanie – doprowadzenie do systematycznych wypłat dopłat bezpośrednich w okresie całego roku kalendarzowego).

biuletyn informacyjny KFPZ biuletyn informacyjny KFPZ

o Federacji o Federacji

Dodatkowo w komunikatach informujących o kwotach już wypłaconych dopłat warto zawrzeć informacje, nie tylko o ilości bene- fi cjentów, ale także w przeliczeniu na hektary.

3. Za niezrozumiałe uważam działanie Rządu zakazujące uprawy roślin GMO, a brak interwencji w stosunku do produktów spo- żywczych zawierających GMO. Obecnie istnieje możliwość wprowadzania do obiegu spożywczego produktów zawierających GMO na terenie Rzeczpospolitej Polskiej bez obowiązkowego właściwego oznakowania tychże produktów. Ta sytuacja stawia polskich rolników na z góry przegranej pozycji, w stosunku do Państw nie wprowadzających zakazu uprawy roślin GMO (możliwe rozwiązanie – obowiązkowe znakowanie produktów spożywczych wytworzonych z dodatkiem GMO, pozwoli to konsumentom świadomie dokonywać wyboru najwyższej jakości żywności).

4. Potrzeba kontynuacji rozmów na temat procesu prywatyzacji spółki ELEWARR z udziałem polskich producentów rolnych (propo- nowane rozwiązanie – program pilotażowy w 3 regionach Polski, producenci są gotowi do dalszych rozmów w tym temacie).

5. Konieczność rozbudowy istniejącej infrastruktury eksportowej drogą morską mająca na celu poprawę konkurencyjności krajowego eksportu, (możliwe rozwiązanie – przy procesie prywatyzacji ELEWARR-u uwzględnienie konieczności rozbudowy istniejącego nabrzeża portowego Trójmiasta, którego aktualnie właścicielem jest Skarb Państwa. Obecna infrastruktura spedycyjna spółki ELE- WARR pozwala na poprawę konkurencyjności producentów z południowych regionów Polski, z uwzględnieniem wykorzystania infrastruktury Polskich Kolei Państwowych.).

Apeluję o podjęcie działań zmierzających do poprawy opłacalności produkcji polskich producentów zbóż. Powyżej nakreślone pro- blemy i zaproponowane koncepcje ich rozwiązania z pewnością przyczynią się do poprawy konkurencyjności polskich producentów zbóż. Ze swojej strony deklaruję pełną gotowość do dalszego działania w powyższych kwestiach Krajowej Federacji Producentów Zbóż.

Rafał Mładanowicz Prezes KFPZ

Ze względu na obszerną treść odpowiedzi otrzymanej od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na stronach 8 i 12 publikujemy najważ- niejsze jej fragmenty..

Straty w uprawach zbóż spowodowane nalotami gęsi zbożowych

25 marca br. Krajowa Federacja Producentów Zbóż zwróciła się do Ministra Środowiska - Pana Marcina Karolca z prośbą o wykonanie ekspertyzy pozwalającej na oszacowanie strat ponoszonych przez rolników w wyniku nalotów gęsi zbożowych (Anser fabalis) na plantacje upraw zbóż i rzepaku. Według szacunków KFPZ straty w plonie w wyniku na- lotów gęsi zbożowych mogą dochodzić regionalnie nawet do 50%. Zasadne jest zatem wydłużenie terminu polowań na Anser fabalis i wypłata rekompensat przez lokalne koła łowieckie z tytułu poniesionych szkód. Zmasowane naloty gęsi zbożowych występują na Żuławach oraz w rejonie Centralno-Południowym (województwa: dolnośląskie, opol- skie, wielkopolskie, lubuskie).

(JL) (J )

Co dalej z reformą systemu podatkowego i ubezpieczeń społecznych w rolnictwie

10 kwietnia Komitet Rolnictwa i Obrotu Rolnego Krajowej Izby Gospodarczej zorganizował w Warszawie posiedzenie komitetu, którego tematem było: „Co dalej z reformą systemu podatkowego i ubezpieczeń społecznych w rolnictwie”.

Podczas spotkania Marek Zagórski (EFRWP) i Jarosław Neneman (Doradca Prezydenta RP ds. Samorządu) przedstawili wspólną koncepcje reformy systemu. Jako negatywne aspekty braku opodatkowania działalności rolniczej podatkiem dochodowym wymieniono:

brak konieczności ewidencjonowania przychodów,

brak możliwości określenia sytuacji dochodowej (trudności w odpowiednim adresowa- niu instrumentów polityki rolnej),

konieczność utrzymywania odrębnych systemów ubezpieczeń społecznych, trudności w uzasadnieniu potrzeby wspierania rolników,

brak możliwości uzależnienia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od osią- ganego dochodu,

spadek ogólnej efektywności gospodarki – nieefektywne wykorzystanie zasobów siły roboczej, kapitału i ziemi,

utrudnione przejście do bardzo efektywnych sektorów gospodarki, demoralizacja, propagowanie bierności.

Według autorów obecny system jest kosztowny, postrzegany jako niesprawiedliwy, utrudnia przemiany na wsi i umożliwia nadużycia. Koncepcja reformy systemu zakłada utrzymanie wsparcia dla części rolników ale:

pozostali za wyższą składkę otrzymają wyższe świadczenia,

umożliwia zróżnicowanie kwot składek na ubezpieczenie społeczne w oparciu o przy- chód lub dochód gospodarstwa (nie kryterium ziemi),

pozwala na ograniczenie wsparcia w miarę wzrostu dochodów/ przychodów, nie tworzy barier ograniczających uzyskanie dochodów poza rolnictwem.

Po prezentacji członkowie Komitetu i przedstawiciele instytutów badawczych różnie odnie- śli się do zaprezentowanej koncepcji. Zaprezentowana Koncepcja jest propozycją do dalszej dyskusji, która z pewnością będzie w powracać w najbliższym czasie.

Joanna Leśniewska

biuletyn informacyjny KFPZ biuletyn informacyjny KFPZ

o Federacji o Federacji

22 kwietnia 2013 r. odbyło się spotkanie organizacji członkowskich FBZPR z Polską Izbą Nasienną. W spo- tkaniu uczestniczyli przedstawiciele FBZPR, Polskiego Związku Producentów Ziemniaków i Nasion Rolniczych oraz KFPZ Joanna Leśniewska. Natomiast Państwową Izbę Nasienną, Karol Marciniak – Prezes oraz Maja Karpiel – Sekretarz Generalny. W spotkaniu uczestni- czył również Paweł Kochański – przedstawiciel Agencji Nasiennej Sp. o. o. w Lesznie.

Podczas spotkania Polska Izba Nasienna zwróciła uwagę na na- stępujące kwestie: bardzo niski udział kwalifi kowanego materiału

siewnego w zasiewach (ok.10%); szkodliwość nielegalnego obro- tu nasionami dla hodowców, rolników i całego legalnego rynku nasiennego; udzielanie wsparcia odpowiedzialnym fi rmom na- siennym, które przygotowują dla rolników materiał siewny wyso- kiej jakości i rzetelnie rozliczają się z właścicielami odmian; straty ponoszone przez rolników stosujących niskiej jakości nasiona, pochodzące z nielegalnego obrotu; wdrożenie i realizacja kontroli korzystania z odstępstwa rolnego. Karol Marciniak – Prezes PIN podkreślił zalety stosowania materiału kwalifi kowanego tj.: opty- malne (niższe) koszty produkcji, wyższe plony, dobra jakość zbio- ru, możliwość uzyskania dopłat z programu „de minimis”, wyższa jakość produktów przetwórstwa, pewniejszy zbyt. Zwracano uwagę na wyzwania stawiane obecnie rolnictwu tj. zapewnienie samowystarczalności żywnościowej. Obecni na spotkaniu przed- stawiciele rolników podkreślili, że przyczyną niskiego udziału kwa- lifi kowanego materiału siewnego w zasiewach jest rozdrobnienie gospodarstw rolnych w Polsce i zbyt mała wiedza ich właścicie- li o korzyściach wynikających z jego stosowania. Dyskutowano m.in. nad tym czy sytuację poprawiłoby wprowadzenie przez przemysł na większą skalę kontraktacji, w warunkach której byłby obowiązek stosowania kwalifi kowanego materiału siewnego.

(JL)

22 lutego 2012 r. podczas spotkania Konsorcjum oraz Rady Na- ukowej Centrum Kompetencji PUŁAWY, prezes zarządu KFPZ Rafał Mładanowicz w swojej prezentacji przedstawił dotychcza-

sową działalność i perspektywy na kolejne lata Krajowej Federa- cji Producentów Zbóż. Następnie Federacja została przyjęta na nowego członka Konsorcjum Centrum Kompetencji w Puławach.

5 marca br. w Brukseli odbyło się VII Forum na rzecz Przyszłości Rolnictwa pt.: Produkcja żywności i ochrona środowiska – sprosta- nie wymaganiom. Zrównoważona intensyfi kacja produkcji żywno- ści”. Szóste Forum było poświęcone wyzwaniom, jakie stoją przed rolnictwem, efektywnemu wykorzystaniu zasobów i technologii w rolnictwie oraz powiązaniu Wspólnej Polityki Rolnej z działania- mi prośrodowiskowymi.

W tegorocznym Forum udział wzięli m.in. Jose Manuel Barroso Przewodniczący Komisji Europejskiej, Robert Zoellick, były Prezes

Banku Światowego oraz Paolo de Castro, Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego. KFPZ repre- zentował Rafał Mładanowicz - prezes zarządu.

Na Forum zwracano m.in. uwagę na wyzwania stojące przed dzi- siejszym rolnictwem w obliczu zwiększonego zapotrzebowania na żywność na świecie wynikającego z rosnącej liczby ludności. Po- nadto dyskutanci zwracali uwagę na konieczność dbałości o środo- wisko naturalne, koniecznie jest połączenie rozsądnej intensyfi kacji z dbałością o środowisko naturalne.

5 marca br. Krajowa Izba Biopaliw wraz z Przedstawicielstwem Komisji Europejskiej w Polsce zorganizowała konferencję pt.

„Biopaliwa – jaka przyszłość?” poświęconą omówieniu propo- zycji KE z października 2012 r. zmian w Dyrektywach 98/70/

WE oraz 2009/28/WE. Proponowane modyfi kacje związane są z tzw. zjawiskiem ILUC tj. pośrednią zmianą użytkowania gruntów wynikającą z produkcji biopaliw oraz ograniczeniem wykorzystania na ten cel surowców rolnych. Proces legislacyj- ny będzie kontynuowany w Radzie UE oraz w Parlamencie Europejskim.

Z dystansem do propozycji KE odnosi się polski rząd. – Wszelkie zmiany powinny być wprowadzane stopniowo i brać pod uwagę potencjał istniejących instalacji – mówił Janusz Pilitowski, Dyrek- tor Departamentu Energii Odnawialnej w Ministerstwie Gospo- darki. Jak zaznaczał, kolejne generacje biopaliw nie mogą powo- dować wzrostu cen paliw ani perturbacji na rynku zatrudnienia, a w przypadku propozycji KE nie ma takiej pewności. – Polska

w sposób zdecydowany nie zgadza się na propozycję ogranicza- jącą zaledwie do 5 proc. możliwości realizacji celu dotyczącego udziału energii ze źródeł odnawialnych w transporcie w 2020 r.

przy wykorzystaniu biopaliw wytworzonych z surowców spo- żywczych – mówił Pilitowski.

W propozycjach Komisji Europejskiej jest racjonalne jądro, jednak wątpliwości budzi sposób ich wprowadzenia – mówił Zygmunt Gzyra, Prezes Zarządu Krajowej Izby Biopaliw, reprezentującej wytwórców biokomponentów i biopaliw w Polsce. – Biorąc pod uwagę fakt, że realizacja celów dla biopaliw w wielu państwach UE przekroczyła poziom 5 proc., propozycja Komisji jest nie- korzystna przede wszystkim dla produkcji europejskiej, jako że zahamowałaby gwałtownie rozwój sektora w zainteresowanych państwach członkowskich, spowodowałaby spowolnienie dzia- łalności rolniczej i przemysłowej oraz utratę miejsc pracy.

W konferencji uczestniczyła Joanna Leśniewska – dyrektora biura KFPZ.

Aby zachęcić Polki i Polaków do spożywania kaszy i wprowa- dzenia jej na stałe do codziennego jadłospisu całej rodziny, a tak- że by obalić mity i pokazać jej nowoczesne oblicze... Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych (której organizacją członkowską jest KFPZ) 13 marca br. w Warszawie zainauguro- wała, smakowitym spotkaniem z „udziałem” promowanym kasz,

ogólnopolską kampanie „Lubię kaszę - kasza na stół, na zdrowie, na co dzień”!

Więcej informacji o kaszach i kampanii znajdą Państwo bezpo- średnio na stronie www kampanii www.lubiekasze.pl Działania w tej kampanii są fi nansowane ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.

18 lipca w Gdańsku na Dworze Artusa odbędzie się IV edycja

Gdańskiej Giełdy Zboża. Więcej informacji o tegorocznym spo- tkaniu w ramach Giełdy znajdą Państwo na stronie internetowej www.gdgz.pl

W skrócie... Spotkanie z Polską Izbą Nasienną

biuletyn informacyjny KFPZ

o Federacji biuletyn informacyjny KFPZ wywiad z ...

Wywiad z Ryszardem Szczukowskim Prezesem PPHZ Ziarn-Pol Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Przetwórstwa i Handlu Zbożem Ziarn-Pol Sp. z o. o. w Kwidzynie działa od 1998 r.

Udziałowcami Spółki jest 130 producentów zbóż i rzepaku z terenu Powiśla i Żuław (powiat kwidzyński, malborski, iławski i sztumski),

którzy prowadzą uprawy na ponad 30.000 ha. Firma na stałe współpracuje z 800 kontrahentami i dostawcami produktów rolnych. Spółka posiada dwa Elewatory zbożowe o pojemności składowania 50.000 ton zbóż z pełną infrastrukturą towarzyszącą (Elewator Górki gm. Kwidzyn woj. pomorskie oraz Elewator Dąbrówka gm. Susz woj. warmińsko-mazurskie). Firma pięciokrotnie otrzymała Gazele Biznesu przyznawane przez Puls Biznesu.

W 2012 roku PPHZ Ziarn-Pol Sp. z o.o. zajęła 189 miejsce w kategorii najdynamiczniej rozwijających się małych i średnich przedsiębiorstw na ok 4400 ocenianych w kraju oraz 18 miejsce w województwie pomorskim.

Jakie są plany rozwoju Firmy na najbliższe lata?

Mamy pilną potrzebę powiększenia powierzchni magazyno- wej. Do tej pory zmuszeni byliśmy korzystać z magazynów zewnętrznych oraz pozostawiania części zbóż na składowanie w gospodarstwach. Jednak korzystanie z tych zewnętrznych powierzchni stanowi dla nas koszt związany z koniecznością wykonania dodatkowych zabiegów na doczyszczanie i konser- wację tego towaru. Wymaga to również ponoszenia kosztów transportu związanych z przemieszczeniem surowca do Ele- watora w celu przygotowania jednolitych partii do sprzedaży.

Zwiększenie powierzchni magazynowej jest zatem pierwszo- planową naszą potrzebą.

Od kogo Spółka wynajmuje dodatkowe powierzchnie magazynowe?

Dodatkowe powierzchnie pozyskujemy w różnego rodzaju magazynach, niekoniecznie przystosowanych do przechowy- wania zbóż. Są one wynajmowane w niewielkiej odległości od Elewatorów Natomiast część wynajmuje się w większych gospodarstwach w rejonie Malborka czy też Nowego Dworu Gdańskiego.

Liczymy bardzo na kontynuację rozmów z Panem Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stanisławem Kalembą w sprawie prywatyzacji Spółki Elewarr. Prywatyzacja Elewarru bar- dzo dobrze wpisywałaby się w potrzeby dalszego rozwoju naszej Firmy.

Spółka rozpoczynała swoją działalność w zakresie skupu, han- dlu i magazynowania zbóż oraz rzepaku. W następnych latach poszerzyła zakres swojej działalności o zaopatrzenie kontra- hentów w środki do produkcji rolnej, a także usługi magazy- nowania innych towarów.

Plany inwestycyjne w Firmie idą również w innym kierunku.

Od ponad roku Firma zajmuje się hurtowym handlem pali- wem. Obecnie Spółka dysponuje 2 cysternami oraz przyczepą cysterną. Zakup trzeciego samochodu jest w trakcie realizacji.

Chcielibyśmy stworzyć bazę magazynową paliw z jednocze- sną sprzedażą detaliczną. Rozpoczęliśmy już starania w tym kierunku. Przygotowujemy grunty w odpowiednim miejscu i prowadzimy rozmowy w sprawie sfi nansowania tej inwestycji.

Praktycznie na ten moment nasza oferta zaopatrzenia w środki do produkcji rolnej nie uwzględnia tylko środków ochrony roślin.

Z czym Firma obecnie ma największy problem?

Najwięcej problemów przysparza nam obecnie współpraca z portami, która w związku z okresowym natężeniem do- staw i brakiem odpowiedniej infrastruktury portowej znacząco utrudnia nam terminową realizację kontraktów.

Inny problem to zbyt duże koszty związane z podatkami, a konkretnie z podatkiem od nieruchomości. Od lat mówimy o tym, że podatek ten należałoby zróżnicować. Na chwilę obecną metr powierzchni np. sklepu jubilerskiego i metr po- Najważniejsze fragmenty odpowiedzi otrzymanej od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na List otwarty KFPZ (dokończenie ze strony 8).

biuletyn informacyjny KFPZ

wywiad z ... biuletyn informacyjny KFPZ Unia Europejska

DuPont^TM

Granstar

Ultra SX

herbicyd

www.dupont.pl

ŚWIĘTY SPOKÓJ.

Granstar® Ultra SX® 50 SG to herbicyd najnowszej generacji zwalczający 40 gatunków chwastów dwuliściennych w zbożach ozimych (pszenica, pszenżyto, żyto) i jarych (pszenica, jęczmień, owies*).

Granstar® Ultra SX® 50 SG to unowocześniony Granstar. Granstar® Ultra SX® 50 SG zawiera dwie substancje aktywne sformułowane w technologii SX®

dzięki czemu działa bardziej optymalnie, radząc sobie lepiej niż Granstar z takimi chwastami jak: fi ołek polny, bodziszek czy też przytulia czepna. Granstar®

Ultra 50 SG SX® to doskonały wybór na wiosnę.

Nowy lepszy Granstar, to właśnie Granstar® Ultra SX®!

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.

Opróżnione opakowania przepłukać trzykrotnie wodą, a popłuczyny wlać do zbiornika opryskiwacza z cieczą użytkową. Opróżnione opakowania po środku zwrócić do sprzedawcy, u którego środek został zakupony. Granstar® Ultra 50 SG, SX®, DuPont TM, Th e miracles of science TM – znaki handlowe zarejestrowane przez E.I. Du Pont de Nemours & Co. (Inc.).

* obie substancje aktywne zawarte w środku Granstar Ultra SX są zarejestrowane do stosowania w owsie w UE.

wierzchni magazynu zbożowego są obciążone tą samą staw- ką, a różnią się znacząco możliwością wypracowania zysku.

Rotacja w magazynach zbożowych jest najczęściej jednokrot- na w ciągu roku, natomiast rotacja w jednostkach handlowych jest zdecydowanie większa.

Kolejna sprawa to brak powierzchni magazynowej, która mo- głaby zaspokoić potrzeby naszych udziałowców i rolników, z którymi współpracujemy.

Jest grupa rolników, chcących powiększyć grono udziałow- ców naszej Spółki, jednak ze względu na ograniczone moż- liwości magazynowe jest to niewykonalne. Powierzchnia magazynowa naszej Firmy w momencie zakupu wynosiła 24 000 ton a na chwilę obecną poprzez dokonanie szeregu inwestycji (również w ramach dotacji unijnych) zwiększyła się do 50 000 ton.

Ile osób pracuje w fi rmie Ziarn-Pol Sp. z o.o.? Jakie podatki rocznie odprowadza do budżetu Państwa?

W tej chwili zatrudniamy 30 osób na etacie, do tego dochodzi 5 osób na stałe współpracujących z fi rmą, plus fi rma ochro-

niarska. Rocznie fi rma płaci około 400 tys. zł podatku od nie- ruchomości (składowe podatku od nieruchomości: grunty, obiekty magazynowe, wartość zainstalowanych urządzeń na obiektach w Firmie). Ponadto za ostatnie 3 lata Spółka od- prowadziła ponad 510 tysięcy zł podatku dochodowego. Plus podatki od wynagrodzeń pracowników, podatek transporto- wy i inne opłaty.

Jak wygląda współpraca z rolnikami, czy to jest ciągle ta sama grupa udziałowców? Czy znacznie szersza grupa? Jakie województwa obsługuje fi rma?

Obecnie Spółka ma 130 udziałowców i około 800 kontra- hentów. Firma jest otwarta na wszystkich producentów w regionie. Działamy przede wszystkim na obszarze trzech województwach, u zbiegu których posiadamy Elewatory (po- morskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie).

W pierwszym roku działalności Firma skupiła około 4 tys. ton zbóż i rzepaku. W tej chwili skupujemy po kilkadziesiąt tysięcy ton ziarna rocznie (do końca roku gospodarczego 2012/2013 zamierzamy przekroczyć granicę 90 tys. ton).

To są bardzo dobre wyniki jak na fi rmę gdzie 100% udziałów należy do rolników.

No tak to wygląda. Firma, która powsta- ła na bazie grupy rolników trwa tyle lat i ciągle się rozwija. Myślę, że przykład naszej Firmy mógłby być wykorzystany przy prywatyzacji Spółki Elewarr.

Na przestrzeni 15 lat naszej działalno- ści Spółka 13-to krotnie kończyła rok gospodarczy zyskiem. Wypracowa- ne zyski umożliwiły nam sukcesywne doinwestowanie naszych obiektów, a co za tym idzie powiększenie majątku oraz zwiększenie kapitałów własnych.

Pozwoliło to zwiększyć naszą wiary- godność jako partnera biznesowego co w konsekwencji zdecydowanie ułatwia współpracę z bankami oraz odbiorcami naszych towarów. Dla naszych kontra- hentów stabilność fi nansowa Spółki jest natomiast gwarancją bezpieczeństwa i terminowej wypłaty zobowiązań.

Głównym celem działalności Ziarn-Pol jest zagospodarowanie wyprodukowa- nych przez kontrahentów zbóż i rzepaku oraz terminowa i godziwa zaplata za ten surowiec. Wielkość wygenerowanego zysku jest rzeczą dla nas drugoplanową i nie stanowi priorytetu naszej działal- ności. Nasz główny cel to zadowolenie naszych klientów.

Dziękuję za rozmowę.

Joanna Leśniewska

Końcowy etap negocjacji nad budżetem

wieloletnim UE i reformą WPR na lata 2014-2020

4 kwietnia 2013 r. w Centralnej Bibliotece Rolniczej w Warszawie odbyło się seminarium „Końcowy etap nego- cjacji nad budżetem wieloletnim UE i reformą WPR na lata 2014-2020”.

Podczas spotkania dr Waldemar Guba – Z-ca Dyrektora Departa- mentu Unii Europejskiej i Współpracy Międzynarodowej w MRiRW przedstawił prezentację pt. „Budżet ogólny UE i Wspólnej Polityki Rolnej na okres 2014-2020 po szczycie Rady Europejskiej w dn. 7-8 lutego" w której zwrócił uwagę na kontekst kryzysu – po raz pierwszy możliwe jest zmniejszenie budżetu UE. Pomimo propozycji przeję- cia przez WPR nowych zadań („zazielenienie”) jedynie dział 2. (WPR) zmniejszył swój % udział w budżecie UE (z 42,4% do 38,8%). Wzrost łącznej alokacji dla Polski, w tym wzrost w zakresie Polityki Spójno- ści (PS), całej WPR, PB (efekt phasing-in) i spadek w zakresie Rozwój Obszarów Wiejskich (ROW). Dopuszczalna większa elastyczność w wykorzystaniu „krajowych” alokacji:

między PS i WPR – dzięki możliwości podziału zadań w ramach Wspólnych Ram Strategicznych (WRS)

a także między fi larami WPR – dzięki przesunięciom środków (15% i 25%).

Równoległe ustalenia co do wielu aspektów fi nansowych WPR:

konwergencja, zazielenienie, elastyczność, aktywny rolnik, capping.

Poszukiwanie rezerw efektywności – Europa 2020, WRS i rezerwa wykonania.

Następnie Edyta Wieczorkiewicz-Dudek Dyrektor Departamen- tu Rozwoju Obszarów Wiejskich w MRiRW zaprezentowała „Stan prac nad założeniami Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020”. Parlament Europejski, Rada UE, Komisja Europejska będą musiały dojść do kompromisu w sprawie ostatecznego kształtu PROW. Osiągnięcie porozumienia międzyinstytucjonalnego planowa- ne jest na czerwiec 2013 r.(wg założeń Prezydencji Irlandzkiej).

W okresie 2014-2020 w ramach programu rozwoju rolnictwa i obsza- rów wiejskich współfi nansowanego ze środków unijnych realizowa- nych będzie 6 priorytetów Unii w zakresie obszarów wiejskich, okre- ślonych w art. 5 projektu rozporządzenia w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich.

(dokończenie na stronie 17)

biuletyn informacyjny KFPZ biuletyn informacyjny KFPZ

Unia Europejska biuletyn informacyjny KFPZ Unia Europejska

Unia Europppppppepeejeeeeejseejeeeeejsksksssskkkkkkkkkkkkkkakkkkkkkkkkkkkkkkkkkka

Europejscy rolnicy i europejskie spółdzielnie rolnicze przyjmują deklarację, w której apelują o silny budżet UE 2014-2020 dla silnej WPR

Rolnicy i spółdzielnie rolnicze z całej Europy zebrali się w Brukseli celem przyjęcia ważnej deklaracji, w której apelują o silną Wspól- ną politykę rolną (WPR) popartą silnym budżetem UE na lata 2014-2020. Kolejne cięcia w wydatkach stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa żywnościowego, wzrostu i zatrudnienia na ob- szarach wiejskich. Przedstawiciele sektora rolnego podpisali de- klarację tuż przez szczytem 7-8 lutego w Brukseli, w czasie które- go głowy państw i rządów mają podjąć decyzję odnośnie budżetu UE na okres 2014-2020. Trzeba uchwalić budżet jak najszybciej, aby rozwiać niepewności otaczające rolników.

Przemawiając w Brukseli w czasie ceremonii podpisania dekla- racji, w której uczestniczyło ponad 400 przedstawicieli unijnych rolników i spółdzielni rolniczych, przewodniczący Copa Gerd Sonnleitner powiedział: „Aktualny koszt WPR wynosi mniej niż 1% wszystkich wydatków publicznych UE, a korzysta na niej 500 mi- lionów obywateli UE. W szczególności, dzięki WPR konsumenci mogą wybierać pośród bezpiecznej, wysokiej jakości żywności dostępnej po przystępnych cenach. Co więcej, dzięki WPR 26 milionów osób znaj- duje zatrudnienie w gospodarstwach, a kolejne 10 milionów w sek- torach powiązanych, głównie na obszarach wiejskich. WPR wpływa również na atrakcyjność krajobrazu, ponieważ rolnicy i leśnicy dbają o trzy czwarte terytorium UE. Jednak nie można zapominać, że rol- nicy na całym świecie zmagają się z poważnymi wyzwaniami. Zmiany klimatu powodują coraz gwałtowniejsze burze, coraz dłuższe susze i zmiany w okresie wegetacji. To właśnie rolnicy i spółdzielnie rolnicze pierwsi padają ofi arą tych zagrożeń. Bez WPR, konsumenci musieliby dzielić z nimi ten ciężar. Nie możemy uznawać bezpieczeństwa żyw-

nościowego za pewnik. Tak strategiczny sektor jak rolnictwo potrze- buje strategicznej polityki. Nie możemy sobie pozwolić na osłabienie WPR. Bardziej niż kiedykolwiek wcześniej potrzebujemy silnej WPR popartej silnym budżetem. Dlatego też nie można dopuścić do cięć w budżecie WPR. Rolnicy z całej Europy jednoczą się w apelu o silny budżet WPR. W całej Unii podejmowane są odpowiednie działania."

Wiceprzewodnicząca Cogeca Antónia Figueiredo dodała:

„Ceny rynkowe ledwo pokrywają wzrastające koszty środków produk- cji, co poważnie odbija się na sytuacji rolników. Wahania rynkowe stanowią jeden z najtrudniejszych problemów, lecz rolnicy cierpią również ze względu na nieuczciwe praktyki handlowe, nadużycia i brak równowagi. W odpowiedzi na te wyzwania potrzebujemy skrojo- nych na miarę rozwiązań. A rozwiązania te znajdują się w pierwszym i drugim fi larze WPR. Rolnictwo musi stać się jeszcze wydajniejsze, nowocześniejsze i bardziej opłacalne. Rolnicy potrzebują wsparcia dla inwestycji, by mogli zwiększyć wydajność swojej produkcji, co z kolei przysporzy korzyści środowiskowych i pozwoli im na obniżenie kosztów. Dlatego też potrzebujemy porozumienia odnośnie budżetu, celem utrzymania silnej WPR. Sytuacja rolników jest bardzo niepew- na. Musimy położyć temu kres, co będzie możliwe dzięki podjęciu szybkiej decyzji odnośnie budżetu."

Podsumowując, Gerd Sonnleitner i Antónia Figueiredo wysto- sowali apel do głów państw i rządów UE, eurodeputowanych i Komisji Europejskiej o utrzymanie aktualnego budżetu WPR w okresie 2014-2020. Bez silnej WPR bezrobocie na obszarach wiejskich UE wzrośnie, co może doprowadzić do pogłębienia kryzysu gospodarczego. „Musimy wysłać jasny sygnał do instytucji UE, kładąc w ten sposób podwaliny pod zrównoważoną politykę rolną, która zapewni bezpieczną przyszłość rodzinom rolników" podkreślili.

06.02.2013 copa-cogeca.be

Polskę nadzwyczajnym posiedzeniu Komitetów Copa i Cogeca reprezentowało pięć organizacji rolni- czych: KRIR, NSZZ RI Solidarność, ZZ Samoobrona, KZRKiOR oraz FBZPR. Z FBZPR w konferencji uczestniczy- ło sześciu przedstawicieli: Marian Sikora – Przewodniczący Rady Federacji, Stanisław Kacperczyk – Wiceprzewodniczący Rady Fe- deracji, Julian Kwiatkowski – Sekretarz Rady Federacji, Zygmunt Gromek – Wiceprezes Polskiego Związku Producentów Ziemnia- ków i Nasion Rolniczych, Joanna Leśniewska – Dyrektor Krajowej Federacji Producentów Zbóż oraz Emilia Ożarowska – specjalista FBZPR.

(JL)

(dokończenie ze strony 15)

W kwietniu Ministerstwo Rolnictwa rozpoczęło konsultacje spo- łeczne dotyczące Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014- 2020. W resorcie opracowano „Wstępny zarys Programu Roz- woju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020”. Dokument został opublikowano na stronie MRiRW w zakładce: PROW 2014-2020.

23 kwietnia 2013 r. odbyło się pierwsze posiedzenie „Zespołu – Grupy Roboczej wspierającej prace nad przygotowaniem pro- gramu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014-2020”. Głów- nym zadaniem grupy

roboczej jest wspiera- nie ministra rolnictwa w pracach związanych z programowaniem wsparcia rozwoju ob- szarów wiejskich ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obsza- rów Wiejskich – EFR- ROW.

W skład grupy roboczej wchodzą przedstawicie- le organizacji i związków rolniczych, partnerów społeczno-gospodar- czych, organizacji poza- rządowych, jak również instytucji sektora pu- blicznego i administracji

publicznej. Pracom grupy roboczej przewodniczy podsekretarz stanu Zofi a Szalczyk, a funkcję zastępcy przewodniczącego pełni dyrektor Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich MRiRW Edyta Wieczorkiewicz-Dudek.

W pracach Grupy od 8 maja uczestniczy KFPZ reprezentowana przez Joanna Leśniewską, o efektach prac Grupy będę Państwa informować w biuletynie Świat Zbóż i poprzez stronę interne-

tową federacji. Joanna Leśniewska

(na podstawie materiałów z seminarium)

6 PRIORYTETÓW Rozwoju Obszarów Wiejskich

źródło: MRiRW, materiały konferencyjne

biuletyn informacyjny KFPZ biuletyn informacyjny KFPZ

rynek zbóż rynek zbóż

Sytuacja na rynku zbóż w sezonie

2012/13 i prognoza na sezon 2013/14

Rynek światowy

W sezonie 2012/13 na światowym rynku pogorszyły się relacje po- daży i popytu. Zbiory zbóż w 2012 r. były o 3,8% mniejsze niż w 2011 r., a zużycie może się zmniejszyć o 2,3%, na czym zawa- ży spadek zużycia paszowego i przemysłowego. W wyniku tego, niedobory powiększyłyby się z 0,8 mln ton w sezonie 2011/12 do 28,6 mln ton w sezonie 2012/13. Na koniec sezonu 2012/13 można się spodziewać redukcji zapasów do 335,5 mln ton, czyli o 7,8%, co stanowiłoby 18,6% zużycia, wobec 19,7% w poprzednim sezonie i 20,4% w sezonie 2010/11. Co ważniejsze, znacznie mniejsze będą zapasy zbóż w krajach, w których są one potencjalnie dostępne, czyli u większych eksporterów.

W sezonie 2012/13 presja popytu na rynku pszenicy jest znacznie większa niż w sezonie 2011/12. Zbiory pszenicy zmalały o 6,0%, a jej zużycie szacuje się na poziomie o 3,4% niższym niż w poprzed- nim sezonie. Pszenicy zebrano więcej tylko w Ameryce Północnej i na Dalekim Wschodzie. W pozostałych rejonach świata zbiory zmalały, w tym w WNP i Australii odpowiednio o 32,3 i 25,7%.

Redukcja zużycia paszowego (o 11,0%) i przemysłowego (o 1,1%) jest tylko częściowo równoważona wzrostem spożycia (o 0,7%).

Zużycie przewyższa produkcję o ponad 17 mln ton, wobec nie- wielkich nadwyżek w poprzednim sezonie. Zapasy końcowe psze- nicy zmniejszą się o 8,6% do 182 mln ton. Nadal będzie to poziom znacznie wyższy niż w sezonach 2006/07-2007/08, kiedy szacowa- no je w granicach 120-130 mln ton.

Na rynku zbóż paszowych relacje popytu i podaży również się po- gorszyły, chociaż w nieco mniejszym stopniu niż na rynku pszenicy.

W porównaniu z poprzednim sezonem, ich zbiory zmniejszyły¹ się o 2,5%, a zużycie może zmaleć o 1,6%, głównie za sprawą reduk- cji przerobu na biopaliwa. Niedobór bieżący powiększył z 1,3 do 11,4 mln ton. Poziom zapasów końcowych zmniejszy się o 6,9%

do 153 mln ton, czyli do wartości porównywalnej z niskim stanem na koniec sezonu 2006/07 (Tab. 1)

Zbiory pszenicy w głównych krajach eksporterskich (USA, UE, Ka- nada, Australia, Argentyna) w sezonie 2012/13 wyniosły 254 mln ton i były o 3,2% niższe od notowanych w poprzednim sezonie.

Na skutek dużej redukcji zapasów początkowych, podaż całkowita w tych krajach, w porównaniu z sezonem 2011/12, zmalała o 4,9%

do 301,3 mln ton. Nie przewiduje się większych zmian zużycia pszenicy. Nadwyżki i eksport mogą się zmniejszyć o około 10-11%.

W podobnym stopniu zmaleją też zapasy końcowe.

W sezonie 2012/13 sytuacja na rynku zbóż paszowych u głównych eksporterów jest trudniejsza niż na rynku pszenicy. Zebrano ich o 7,6% mniej niż w sezonie 2011/12. Zaważył na tym spadek zbiorów kukurydzy, szczególnie w USA, gdzie zmniejszyły się one o blisko 13%, czego nie skompensował wzrost zbiorów sorga i jęczmienia u innych eksporterów. Zużycie zbóż paszowych w krajach ekspor- terskich może się zmniejszyć o 3,1%. W wyniku tego, możliwa jest redukcja nadwyżek i zapasów końcowych o ponad 15% (Tab. 2).

W sezonie 2012/13 unijny rynek zbóż nadal jest pod presją popytu.

W porównaniu z poprzednim sezonem, zbiory pszenicy były niższe o 3,8%. Spadek bieżącej podaży tylko częściowo kompensowały wyższe zapasy początkowe i dlatego podaż całkowita zmniejszyła się o 2,3%. Zużycie pszenicy może się zmniejszyć o 4,2%, w wy- niku czego zwiększą się jej nadwyżki. Jednak na skutek znacznego wzrostu eksportu, znacznie zmaleją zapasy (o blisko 24,9% do 10 mln ton).

Zbiory zbóż paszowych w UE były o ponad 3,9% mniejsze niż przed rokiem. Niższy był też stan zapasów początkowych. W efek- cie podaż zmniejszyła się o 4,4%, co przy niewielkim wzroście zu- życia, spowoduje głęboką redukcję zapasów końcowych (Tab. 3).

W sezonie 2012/13 w krajach WNP ponownie zanotowano Tabela 1. Światowy bilans produkcji i zużycia pszenicy i zbóż pastewnych (mln ton)

Wyszczególnienie 2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13

szacunek 2012/13 2011/12 Produkcja

Pszenica 612,0 683,6 686,6 652,2 696,9 655,4 94,0

Zboża pastewne 1080,8 1112,2 1115,6 1099,5 1152,8 1124,5 97,5

W tym:

- kukurydza 794,7 800,6 824,0 832,5 882,5 855,9 97,0

- jęczmień 133,2 155,0 150,8 122,7 134,2 130,0 96,8

- sorgo 65,9 64,7 54,3 62,5 53,5 58,2 108,8

- owies 25,5 25,8 23,5 19,8 22,6 20,7 91,8

- żyto 14,4 17,3 17,5 11,4 12,2 13,9 113,6

- pozostałe zboża 47,2 48,8 45,5 50,6 47,8 45,7 95,7

Zużycie

Pszenica 617,5 643,7 653,5 654,7 696,5 672,6 96,6

Zboża pastewne 1057,8 1081,9 1113,0 1131,0 1154,1 1135,9 98,4

Bilans produkcji i zużycia; nadwyżka (+) niedobór (-)

Pszenica -5,5 39,9 33,2 -2,6 0,5 -17,1 x

Zboża pastewne 22,9 30,2 2,6 -31,5 -1,3 -11,4 x

Zapasy końcowe

Pszenica 127,0 168,3 201,5 198,9 199,4 182,3 91,4

Zboża pastewne 164,2 194,8 197,5 166,0 164,7 153,3 93,1

Źródło: FAS USDA: Grain: World Markets and Trade, kwiecień 2013 r.

Tabela 2. Bilans pszenicy, kukurydzy i jęczmienia w głównych krajach eksporterskich (mln ton)

Wyszczególnienie 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12 2011/12

szacunek 2012/13 2011/12 Pszenica

Zapasy początkowe 31,2 48,3 58,6 54,6 47,3 86,7

Zbiory 280,2 259,9 264,0 262,3 254,0 96,8

Podaż ogółem 311,3 308,1 322,5 316,9 301,3 95,1

Zużycie 181,5 173,7 172,6 180,7 180,9 100,1

Nadwyżki 129,8 134,6 150,3 135,9 121,0 89,0

- eksport netto 81,6 76,0 95,7 88,6 79,9 90,2

- zapasy końcowe 48,3 58,6 54,6 47,3 41,1 86,8

Nadwyżki z bież. zbiorów* 98,7 86,2 91,4 81,7 73,0 89,4

Kukurydza

Zapasy początkowe 49,3 51,5 59,5 46,4 39,0 84,0

Zbiory 395,9 425,3 409,7 420,3 386,8 92,0

Podaż ogółem 445,3 476,9 469,1 466,8 425,9 91,2

Zużycie 339,3 345,8 352,5 347,2 334,0 96,2

Nadwyżki 106,0 131,1 116,6 119,6 91,9 76,8

- eksport netto 54,4 79,3 70,5 79,8 58,7 73,6

- zapasy końcowe 51,5 59,5 46,4 39,0 35,0 89,8

Nadwyżki z bież. zbiorów* 56,6 79,6 57,2 73,1 52,9 72,3

Jęczmień

Zapasy początkowe 10,7 18,0 22,5 12,3 8,5 68,9

Zbiory 90,5 84,4 73,0 71,0 74,2 104,5

Podaż ogółem 101,2 102,5 95,5 83,3 82,7 99,2

Zużycie 75,2 74,1 72,6 65,9 66,5 100,9

Nadwyżki 26,0 28,4 22,9 17,4 16,2 92,9

- eksport netto 7,7 6,1 10,6 9,0 9,3 103,2

- zapasy końcowe 18,0 22,5 12,3 8,5 7,0 82,8

Nadwyżki z bież. zbiorów* 15,3 10,3 0,4 5,1 7,7 151,1

* zbiory minus zużycie

Źródło: FAS USDA: Grain: World Markets and Trade, kwiecień 2013 r.

Tabela 3. Bilans zbóż w krajach UE-27 (mln ton)

Wyszczególnienie 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12 2011/12

szacunek 2012/13 2011/12 Pszenica

Zapasy początkowe 12,4 18,9 16,2 11,7 13,5 115,4

Zbiory 151,1 138,8 136,0 137,2 132,0 96,2

Podaż ogółem 163,5 157,7 152,2 148,9 145,5 97,7

Zużycie 127,0 125,0 122,3 126,3 121,0 95,8

Nadwyżki 36,5 32,7 29,9 22,6 24,5 108,4

- eksport netto 17,7 16,6 18,2 9,2 14,5 157,6

- zapasy końcowe 18,9 16,2 11,7 13,5 10,0 74,1

Nadwyżki z bież. zbiorów 24,1 13,8 13,7 10,9 11,0 100,9

Zboża pastewne

Zapasy początkowe 12,7 20,8 25,9 16,3 14,9 91,4

Zbiory 162,1 155,0 140,5 147,4 141,6 96,1

Podaż ogółem 174,8 175,8 166,4 163,7 156,5 95,6

Zużycie krajowe 151,9 150,1 152,4 149,4 151,3 101,3

Nadwyżki 22,9 25,7 14,0 14,3 5,2 36,4

- eksport netto 2,2 0,0 -2,4 -0,5 -5,0 x

- zapasy końcowe 20,8 25,9 16,3 14,9 10,2 68,5

Nadwyżki z bież. zbiorów* 10,2 4,9 -11,9 -2,0 -9,7 x

Źródło: FAS USDA: Grain: World Markets and Trade, kwiecień 2013 r.

głęboki spadek zbiorów zbóż. Zbiory pszenicy zmniejszyły się o 32,9%, a zbóż paszowych o 12,4%. Szacuje się, że popyt we- wnętrzny na pszenicę i zboża paszowe zmniejszy się odpowiednio o 10,4 i 7,0%. W wyniku tego, nadwyżki tych zbóż zmaleją o 44,9 i 16,8%, co w znacznym stopniu ogranicza możliwości eksportowe krajów WNP w rejonie basenu Morza Czarnego (Tab. 4). To z kolei

co otwiera możliwości eksportu na rynki Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej dla innych eksporterów, głównie z UE.

W 2013 r. zbiory światowe pszenicy mogą wynieść 683 mln ton, tj, około 4% więcej niż w poprzednim roku. Wzrost będzie wynikał po części z wyższych o 4% plonów oraz ze zwiększonej powierzch- ni zasiewów, która może osiągnąć 222,3 mln ha, tj. najwyższą