Polski Związek Krótkofalowców Oddział Terenowy w KRAKOWIE K
rakowskieT
owarzystwoO
peratorskieKTO p.
SP9DH, SP9KZ, SP9ADU Rok zał. 1981.
Pomocnik radiooperatora – amatora (krótkofalowca).
Pozycja 1:
Odbiór QTC
w WAE DX Contest.
W 1.03
Opracowanie
Andrzej T. Pelczar SP9ADU KTOp # 1.
K r a k ó w, 2 0 1 7 O C T
sp9adu@op.pl TLF: 690492236
1. Spis zawartości.
1. Spis zawartości ………..str. 1.
2. Wstęp………..str. 2.
3. Odbiór QTC w WAE DX Contest CW………..str. 3-5.
4. Prowadzenie łączności półautom. „EZW” [ESM].…….str. 6.
5. Bufory CW dla WAE DX Contest w „N1MM Log.”….str.7.
6.
Odbiór QTC w WAE DX Contest SSB...str. 8-11.
6.1. Przed zawodami………..str. 8-9.
6.1.1. Dodatkowe pliki WAV………..str. 8.
6.1.2. Ustawienie buforów SSB………..str. 9.
6.2. W zawodach………str. 10-11.
6.2.1. Odbiór QTC na SSB w „N1MM Logger”…str. 10.
6.2.2. Łączność SSB systemem półautom. EZW...str. 11.
Opracowania związane:
Dostępne m.in. na witrynie SP3PL:
(1)
„Dokumentacja operatorska programu logującego N1MM Logger V7” SP9ADU W 1.01 2012 MAY (2) „Uzupełnienie 1” jw.(3) „Uzupełnienie 2” jw.
(4) „Korzystanie z programu DX Spider” W 1.02 SP9ADU 2013 SEP.
- 2 -
2. Wstęp.
Odbiór QTC w zawodach WAE DX Contest sprawia sporo trudności początkującym operatorom – zarówno na CW jak i na SSB. Niniejsze opracowanie może być pomocne dla opanowania tej trudnej sztuki.
Zasadniczo omówię odbiór QTC na CW, tym niemniej odbiór na SSB przebiega zupełnie podobnie. Zarówno na CW jak i na SSB stacje europejskie tylko odbierają QTC do stacji pozaeuropejskich (DX). Procedura odbioru QTC jest łatwiejsza na CW, gdyż program automatycznie nadaje potrzebne teksty (lub zaprogramowane teksty w buforach), natomiast na SSB operator dodatkowo musi nadawać właściwe zwroty „z mikrofonu”.
Wymiana QTC w zawodach WAE RTTY wymaga osobnego omówienia, gdyż tam nie tylko odbieramy, ale i nadajemy QTC.
Wprawni korespondenci nadają QTC na telegrafii Morse’a tempami rzędu 40-50 WPM (200 – 250 znaków na minutę), rzadko wolniej. Praktycznie nie ma możliwości zapisania i zalogowania „w papierze” przy takich tempach – musimy wspomóc się komputerem stacyjnym z odpowiednim programem logującym. Oprócz umiejętności odbioru CW w takich tempach konieczna jest zatem umiejętność szybkiego i dokładnego zapisania odebranego tekstu (co należy ćwiczyć na klawiaturze komputera sporo przed zawodami).
Szereg dobrych programów logujących posiada opcje odbioru i zapisu QTC, ze swej strony mogę polecić bardzo dobry program „N1MM Logger”. Jest on dostępny do darmowego pobrania w Internecie i można go bezpłatnie używać. Kompletną instrukcję operatorską można znaleźć na witrynie SP3PL (warto pobrać i wydrukować). Pełne korzystanie z opcji odbioru QTC wymaga zainstalowania interfejsu CW (połączenia komputera stacyjnego z radiem dla nadawania CW) , co opisane jest m.in. w „Załączniku 1” na witrynie SP3PL.
Zwykle telegrafista przystępujący do odbioru QTC w WAE odczuwa zrozumiałą tremę -
„czy dam sobie rady ?” Jedynym lekarstwem jest:
• intensywne wcześniejsze ćwiczenie zapisu na klawiaturze (dowolnych tekstów),
• przeprowadzenie (z pomocą kolegi-operatora) „wirtualnego odbioru QTC”
programem N1MM Logger,
• śmiałe i odważne branie udziału w WAE, wyszukiwanie wolniej pracujących stacji DX i odbieranie od nich QTC (ew. z pomocą dodatkowego operatora zapisującego QTC „w papierze” dla ew. korekty logu po zawodach).
Zadowalającą umiejętność odbioru QTC można nabyć tylko przez praktykę odbioru w zawodach WAE!
I jeszcze jedna uwaga – niniejsze opracowanie omawia pracę stosowaną przeze mnie wersją V7 programu – praca nowszymi wersjami może różnić się w szczegółach. Kto napisze instrukcję dla najnowszej wersji „N1MM plus” ?
Ew. dodatkowych wyjaśnień chętnie udzielę – mój adres sp9adu@op.pl 73 i życzę powodzenia w WAE!
Andrzej „ANDY”
SP9ADU
N1MM Logger
3. ODBIÓR QTC w WAE DX CONTEST cw.
Ustawiona jest metoda “SZiW” [S&P], druga dwunastka buforów, oraz czynny interfejs CW.
1. Przy wpisanym w oknie logowania znaku stacji DX, odczytujemy u dołu okna „czy i ile QTC” możemy jeszcze od danej stacji odebrać.Przy tym nie jest istotne, czy łączność z wpisanym znakiem już była – czy jeszcze nie.Jeśli nie, możemy ewentualnie najpierw spróbować przeprowadzić łączność z daną stacją.
2. Jeśli jest możliwość odebrania jakiś QTC, zapytujemy o takie QTC komendą klawiaturową:
Ctrl – Z
co nada tekst„QTC?”
Równocześnie okno logowania zmieni się w okno odbioru QTC . Ewentualny powrót do okna logowania dokonujemy powtórnym nadaniem komendy Ctrl-Z.
O QTC można też zapytać tekstem z buforu F10.
3. Zwykle w tym momencie korespondent zapyta o nasz znak (Call ?), gdyż nie wie on, która stacja go o QTC pyta, a musi przecież sprawdzić ilość i przygotować zestaw do nadania.
Odpowiadamy podając nasz znak np. z buforu F4:
F4
co nada np. SP9PKZ4. Po chwili otrzymamy informację o ilości dostępnych wierszy QTC oraz zapytanie o gotowość odbioru, np.:
SP9PKZ QTC2 QRV?
5. Odpowiadamy nadając np. z buforu F11 :
QRV
6. Korespondent rozpoczyna nadawanie od podania numeru serii QTC i ilości zawartych w nim wierszy, np.:
SP9PKZ
QTC 12/2
Wpisujemy zatem 12/2 w pole N/N i naciskamy <ENTER> co spowoduje nadanie krótkiego potwierdzenia „R” i przeniesienie kursora do pierwszego wiersza QTC w pole
„TIME”.
7. Wobec otrzymania potwierdzenia odbioru nagłówka, korespondent przechodzi do nadawania kolejno poszczególnych wierszy – zatem odbieramy i wpisujemy np.:
1134
w pole „TIME” i naciskamy spację przechodząc do pola „CALL”
SP4GFG
w pole „CALL” i naciskamy spację przechodząc do pola „NR”
12
w pole „NR”Jeśli nie odebraliśmy poprawnie którejś z w/w 3 pozycji, prosimy o jej powtórzenie np.:
TIME ? czy „CALL ? czy też NR ?
Poz.1. QTC WAE
- 4 -
SP9ADU 2017 OCT 22
N1MM Logger
3.ODBIÓR QTC w WAE DX CONTEST cw cd.
7 cd. Po poprawnym odebraniu całego wiersza QTC naciskamy
<ENTER>
co spowoduje nadanie potwierdzającego „R” i przeniesienie kursora do drugiego wiersza QTC do pola „TIME”.Podobnie odbieramy i wpisujemy drugi zapowiedziany wiersz, niech to będzie np.:
36 OK1KZ 24 lub 36/OK1KZ/24
Uwaga: tutaj czas nadany został systemem skróconym tj. tylko minuty bieżącej godziny, tak też zapisujemy – niektóre wersje programów same automatycznie uzupełniają cyfry godziny.
8.
Po odebraniu kompletu potwierdzamy jeszcze raz, tym razem jako całość nadając na przykład „z ręki”QSL 12/2 TU SP9PKZ e e lub z buforu
F12:
QSL TU SP9PKZ e e9.
Logujemy odebrane QTC (!) i okno przełączamy na logowanie łączności komendą klawiaturową:
Ctrl – Z
uwaga: niektóre wersje programu w tym momencie nadają potwierdzenie odbioru QTC, co czyni punkt 8 zbędnym.
10.
Jesteśmy gotowi do prowadzenia następnych łączności lub odbioru QTC od następnych stacji – rozpoczynając od punktu 1.
N1MM Logger
3. ODBIÓR QTC w WAE DX CONTEST cw cd.
Emisja CW Metoda SZiW [S&P].
Lp .
Czynność operatora Komputer nada Korespondent nada
1. Wpisanie znaku (DX) --- TEST DE W1KM W1KM TEST
2. Sprawdzenie ilości QTC --- --- 3. Naciśnięcie Ctrl-Z QTC? ---
4. Nasłuch --- CL ?
5. Naciśnięcie F4 SP9PKZ ---
6. Nasłuch --- SP9PKZ QTC2 QRV?
7. Naciśnięcie F11 QRV --- 8. Wpisanie nagłówka N/N ENTER R SP9PKZ QTC 12/2 9. Wpisanie 1-go wiersza --- 1134 SP4GFG 12 10. Naciśnięcie ENTER R --- 11. Wpisanie 2-go wiersza --- 36 OK1KZ 24 12. Naciśnięcie ENTER R --- 13. Na koniec serii naciśnięcie Ctr-Z (zalogowanie QTC,
powrót do okna logow.)
---
14. Naciśnięcie F12 R QSL TU SP9PKZ ---
Poz.1. QTC WAE
- 6 -
SP9ADU 2017 OCT 22
N1MM Logger
4. WAE DX CONTEST cw – łączność „metodą CQ”
systemem półautomatycznym „EZW” [„ESM”].
1. Załączamy „metodę CQ” [Run].
2. Załączamy system półautomatyczny komendą klawiaturową Ctrl-M.
Lp .
Czynność operatora Naciśnięty klawisz
Program nada
1. Naciśnięcie <ENTER> ENTER TEST DE SP9PKZ SP9PKZ TEST 2. Wpisanie znaku wołającej stacji Wpisać znak --- 3. Naciśnięcie <ENTER> ENTER W1KM 5NN012
4. Odebranie i wpisanie numeru kolejnego
Wpisać nr ---
5. Naciśnięcie <ENTER> ENTER R TU SP9PKZ TEST
(i następuje zalogowanie łączności)
WAE DX CONTEST cw – łączność „metodą SZiW”
systemem półautomatycznym „EZW” [„ESM”].
1. Załączamy metodę SZiW [S&P].
2. Załączamy system półautomatyczny komendą klawiaturową Ctrl-M
Lp. Czynność operatora Naciśnięty klawisz
Program nada
1. Wyszukanie i wpisanie znaku, kontrola koloru wpisu
Wpisać znak --- -
2. Naciśnięcie <ENTER> ENTER SP9PKZ
3. Odebranie i wpisanie numeru łączności Wpisać nr --- 4. Naciśnięcie <ENTER> ENTER R 5NN124
5. Sprawdzenie, czy korespondent odebrał --- --- Kolory wpisanego znaku (lp.1)
SZARY - łączność niepunktowana, skasować wpis Alt-W.
NIEBIESKI – nowa stacja, zrobić łączność.
CZERWONY – nowa stacja i nowy mnożnik – zrobić !!
ZIELONY - nowa stacja i nowy podwójny mnożnik – zrobić koniecznie!!
W razie potrzeby korzystać z buforów pomocniczych F7 i F8.
5.
Bufory CW dla WAE DX Contest (w “N1MM Logger”)
Pierwsza 12-ka dla pracy “metodą CQ” [Run].
F Napis na klawiszu Tekst w buforze
F1. CQ test TEST TEST DE * * <<TEST>>
F2. 599# <<<<5NN>>>>#
F3. R SK test R TU * <<TEST>>
F4. {MYCALL} * F5. His Call !
F6 QSO B4 ! SRI QSO B4 de * <<TEST>>
F7 QRZ? QRZ? DE * * AGN K
F8 AGN ?? AGN DE * K
F9 ? ?
F10 QTC? QTC?
F11 QRV QRV
F12 Call? ?CALL?? AGN CALL DE * KN
Druga 12-ka dla pracy “metodą “SZiW” [S&P].
F Napis na klawiszu Tekst w buforze F1 De {MYCALL} DE * * K
F2 R 599# R <<<<5NN>>>>#
F3 R SK R TU * [
F4 {MY CALL} * F5 His Call !
F6 Zaw.pełne ! DE * * K
F7 Nr ? ?NR?? AGN NR DE * KN
F8 AGN kr. ?AGN
F9 ? ?
F10 QTC? QTC?
F11 QRV QRV
F12 QSL QTC R QSL TU * e e
Poz.1. QTC WAE
- 8 -
SP9ADU 2017 OCT 226. ODBIÓR QTC w WAE DX Contest SSB.
6.1. PRZED ZAWODAMI.
6.1.1. Dodatkowe pliki WAV.
Należy dodatkowo (oprócz istniejących już fonicznych plików literowania, cyfr oraz zwrotów w zawodach – patrz {1} pkt.C5 str.C17 do C20), nagrać i wstawić do folderu WAV głównego katalogu programu N1MM Logger poniższe pliki głosowe WAV:
Nazwa pliku WAV Zawartość głosowa
Q_QTC.wav Do you have any QTC? QTC please!
QRV.wav I am ready, go ahead!
R.wav Roger, roger!
Cfm_QTC.wav I confirm all QTC. SP9PKZ. Thank you!
- 9 -
6. ODBIÓR QTC w WAE DX Contest SSB cd.
6.1. PRZED ZAWODAMI cd.
6.1.2. Ustawienie buforów fonicznych dla WAE DC w N1MM Logger.
Pierwsza 12-ka dla pracy “metodą CQ” [Run].
F
Napis na klawiszu Nazwa wpisanego pliku Zawartość głosowaF1 CQ test WAV\CQtest_PKZ.wav CQ Contest, SP9PKZ, Contest!
F2 59 # WAV\59.wav # Five, Nine (numer kolejny łączności)
F3 R SK test WAV\R_GL_PKZtest.wav Roger.Good luck. SP9PKZ, Contest!
F4 {MY CALL} WAV\SP9PKZ.wav SP9PKZ
F5 His Call ! znak korespondenta z okna logowania
F6 Roger WAV\R.wav Roger, roger
F7 QRZ? WAV\QRZ_PKZ.wav QRZ? This is SP9PKZ, again please!
F8 Again WAV\AGN.wav Again, again please!
F9 ? WAV\rpt.wav Repeat, repeat plese!
F10 QTC ? WAV\Q_QTC.wav Do you have any QTC? QTC please!
F11 QRV WAV\QRV.wav I am ready, go ahead!
F12 Call ? WAV\Q_call_PKZ.wav What is your call? Repeat call SP9PKZ Druga 12-ka dla pracy metodą “SZiW” [S&P].
F
Napis na klawiszu Nazwa wpisanego pliku Zawartość głosowaF1 de {MY CALL} WAV\de_SP9PKZ.wav Calling you SP9PKZ, SP9PKZ over!
F2 R59 # WAV\R59.wav # Roger,Five, Nine (numer kol. łączności)
F3 R SK WAV\R_GL_PKZ.wav Roger.Good luck. SP9PKZ.
F4 {MY CALL} WAV\SP9PKZ.wav SP9PKZ
F5 His Call ! znak korespondenta z okna logowania
F6 Roger WAV\R.wav Roger, roger
F7 Nr? WAV\Q_nr.wav Repeat number, repeat number please!
F8 Again WAV\AGN.wav Again, again please!
F9 ? WAV\rpt.wav Repeat, repeat plese!
F10 QTC ? WAV\Q_QTC.wav Do you have any QTC? QTC please!
F11 QRV WAV\QRV.wav I am ready, go ahead!
F12 Cfm QTC WAV\Cfm_QTC.wav I confirm all QTC, SP9PKZ. Thank you!
Zapisane jako:
SP9PKZ buforyV7 WAEssb.mc
Poz.1. QTC WAE
- 10 -
SP9ADU 2017 OCT 226. ODBIÓR QTC w WAE DX Contest SSB cd.
6.2. W ZAWODACH.
6.2.1. Odbiór QTC na SSB w N1MM Logger.
Emisja USB lub LSB.
Metoda SziW [S&P].
Tryb Półautomatyczny Ctrl-M Czynny interfejs foniczny.
Lp. Czynność operatora Komputer nada Korespondent nada
1. Wpisanie znaku DX --- Contest, W1KM, Contest 2. Sprawdzenie ilości QTC --- --- 3. Naciśnięcie Ctrl-Z
oraz F10
Do you have any QTC?
(przełączenie na okno QTC)
--- 4. Nasłuch --- Your call, please call-sign.
5. Naciśnięcie F4 SP9PKZ --- 6. Nasłuch --- SP9PKZ QTC2. Are you
ready?
7. Naciśnięcie F11 I am ready, go ahead! --- 8. Wpisanie nagłówka N/N --- SP9PKZ QTC 24/2 9. Potwierdzenie nagłówka F6
<ENTER>
Roger,roger. --- 10. Wpisanie 1-go wiersza --- 2021 SP3PL 073
11. Potw.1-go wiersza F6
<ENTER>
Roger, roger --- 12. Wpisanie 2-go wiersza --- 24 HB9DAX 011 13. Potw. 2-go wiersza F6
<ENTER>
Roger, roger --- 14. Potwierdzenie całości F12 I confirm all QTC SP9PKZ --- 15. Naciśnięcie Ctrl-Z (zalogowanie QTC i powrót
do okna logowania
Roger, roger. Good luck!
- 11 -
6. ODBIÓR QTC w WAE DX Contest SSB cd.
6.2. W ZAWODACH.
6.2.2. Łączność trybem półautomatycznym EZW [ESM].
WAE DX Contest SSB w “N1MM Logger” V7.
• Ustawione i skonfigurowane zawody WAE DX Contest SSB.
• Ustawiona emisja USB lub odpowiednio LSB.
• Czynny interfejs foniczny.
• Załączona metoda “SziW” [S&P].
• Włączony tryb półautomatyczny komendą klawiaturową. Ctrl-M.
(powinien niebieskim kolorem świecić przycisk F4).
ENTER---> ENTER
Wpis znaku Wpis nr-u Kontrola odebrania
Lp .
Czynność operatora Naciśnięty klawisz
Program nada Korespondent nada
1. Wyszukanie i wpisanie znaku, kontrola koloru wpisu.
--- --- CQ Contest AA3B, Contest!
2. Naciśnięcie <ENTER> ENTER SP9PKZ --- 3. Odbiór i wpisanie n-ru
łączności od korespond.
--- --- SP9PKZ 59148 4. Naciśnięcie <ENTER> ENTER Roger, 59052 --- 5. Nasłuch – czy korespond.
odebrał.
--- --- Roger, AA3B Contest!
Kolor wpisanego znaku (Lp.1.).
SZARY - łączność niepunktowana, skasować Alt-W.
NIEBIESKI - nowa stacja, zrobić.
CZERWONY - nowa stacja i nowy mnożnik, zrobić koniecznie!
ZIELONY - nowa stacja i nowy podwójny mnożnika (np. w CQWW)
Jeśli nieodebraliśmy fragmentu, prosimy o powtórzenie:
F8 AGN Again F9 ? Repeat F12 Call ? Repeat call Alt-F7 Repeat number
Jeśli korespondent nie odebrał, powtarzamy;
F4 nasz znak SP9PKZ F2 wymiana 59052
Insert znak korespondenta + wymiana AA3B 59052 Insert F2 znak koresp. i 2 razy wymiana AA3B 59052 59052