Ćwiczenie nr 6:
Authoring płyt Blu-Ray
Opracowanie: dr inż. Karolina Marciniuk
1. Wprowadzenie
Celem laboratorium jest przećwiczenie procesu authoringu materiału audiowizualnego w oprogramowaniu TMPGEnc Authoring Works 6 (a także w innych programach podobnych poprzez wskazanie metodyki działania i kluczowych etapów pracy).
Typowe formaty wspierane przez program:
-
MPEG-1/2,
-
H.264/AVC (również 10-bit 4:4:4),
-
H.265/HEVC AVI,
-
WMV,
-
MOV,
-
GoPro recorded files,
-
MXF,
-
ISO,
-
XAVC S,
-
WebM/Ogg,
-
GIF.
Przepływności.
Dla płyt Blu-Ray – typowo 15-40 Mbps (upewnić się, że stworzone nagrania mają takie parametry). Dodatkowo, warto znać standardy telewizji dla regionu Europy – proporcje ekranu, odpowiedni klatkaż (ang. frame rate) i rozdzielczości. Całość przedstawiono w poniższej tabeli.
KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH
LABORATORIUM
Tabela 1. Standardy TV dla formatu Blu-ray względem regionu
1.1.
Ważne kroki przed laboratorium:
I.
Upewnij się, że formaty zapisu poszczególnych nagrań są identyczne (Polska leży w Europie). - Pamiętaj o właściwych proporcjach na każdym obiekcie (klipie, audio).Pamiętać o
jednakowych fps.
- Zaplanuj poruszanie się po płycie.
II. Do wykonania ćwiczenia wymagane będzie posiadanie gotowych nagrań zrealizowanych w trakcie semestru:
- realizacja dubbingu i udźwiękowienia w 5.1; - realizacja materiału wideo;
- realizacja formy audiowizualnej (teledysk); - miks.
DODATKOWO
- grafika menu w formacje 16:9; - ew. grafiki na przyciski.
III.
Proporcje…
Większość z obiektów w panelu opcji może mieć zmodyfikowany aspect ratio – ważne, by na całej płycie, każdy z obiektów miał taki sam. W przypadku rozmiaru pikseli – jeżeli dodany obraz po transkodowaniu ulega lekkiemu rozmyciu problemem może być błędny rozmiar pikseli, dla trybu PAL 4:3 to 1,066, a przy 16:9 – 1,422.
2. TMPGEnc Authorning Works 6
Program posiada darmową wersje testową. Działa 30 dni i jedynym ograniczeniem jest okno przypominające o fazie testów na wstępie. Produkt jest stosunkowo tani jak na swoje możliwości (kosztuje ok. 100$, stanowi więc dobrą alternatywę dla nierozwijanego już Adobe Encore). Samo okno
startowe programu pozwala na wybór ostatnio edytowanego projektu lub stworzenie nowego na podstawie wybranych ustawień. UWAGA - dla rejonu Europy należy wybrać PAL.
Program korzysta z akceleracji Intel Media SDK Hardware, NVIDIA CUDA, NVIDIA NVENC, AMD Media SDK.
Program jest stosunkowo rozbudowany, co ma swoje zalety i wady. Przed przystąpieniem do zadania warto przygotować pliki we właściwych parametrach – przepływność, proporcje. Program umożliwia dodanie innych plików audio – więc nie ma potrzeby podwójnego konwertowania plików z udźwiękowienia 5.1 (sześciokanałowy wave powinien wystarczyć – zapamiętać, która ścieżka odpowiada za który głośnik).
W przypadku miksów audio – lepszym rozwiązaniem będzie dodanie Slideshow i dodanie podkładu jako ścieżki audio.
Rys. 2.1 Okno startowe programu
2.1.
DODAWANIE PLIKÓW ŹRÓDŁOWYCH
W dalszej kolejności pojawi nam się pomocnik dodawania plików (rys. 2.2) (jeżeli nie,
można go uruchomić z menu Source –> Source Wizard (po prawej stronie, rys. 2.3)
Rys. 2.2 „Pomocnik” dodawania klików.
Typowo okno działania programu wygląda tak jak na poniższym rysunku. Przed dalszym modyfikowaniem płyty, warto ustawić język płyty i nazwę w Disc Setting.
Rys. 2.3 Okno główne zarządzania źródłami w projekcie
Ustawienia renderu i kodowania plików ustala się osobno dla każdego obiektu Track
(jest to odpowiednik Timeline z Encore). Można ustawić główny format – tj. zaznaczyć opcje
pozwalającą na ustawienie parametrów jednego klipu jako główne – i jednakowe dla
pozostałych klipów (Output mode, rys. 2.4.).
Domyślnie, Encoder performance ustawiony jest
na „Szybkie”, w zależności od zaawansowania i różnorodności zmian obrazu w klipach,
warto zmienić to na slow lub normal (rys. 2.5). Jeżeli ścieżka jest w języku polskim – należy
zaznaczyć, że ta ścieżka jest w j. polskim.
OKNO OPCJI GŁÓWNYCH PROGRAMU
PODMENU OPCJI POSZCZEGÓLNYCH ZAKŁADEK USTAWIENA PŁYTY LISTA KLIPÓW Ustawienia pozwalają na zaawanso-waną edycję
Rys. 2.4 Okno edycji – modyfikacja parametrów poszczególnych klipów
Rys. 2.5 Okno ustawień działania enkodera
Po dodaniu klipu, domyślnie otwiera się okno edycji. Po lewej widoczne będą chaptery,
na dole jest możliwość docięcia klipu. Ważnym elementem jest zakładka Clip Properties (rys.
2.6.).
Program umożliwia dodawanie efektów na klipy. Przejście do tego okna znajduje się w prawym menu zakładki Source (Rys 2.3.), pod zakładką Edit clip jako Transition. Efekt możliwy jest do załączenia na koniec klipu. Dostępne jest naprawdę sporo predefiniowanych efektów przejść, jednak część z nich nie powinna być stosowana w poważnych klipach (rys. 2.7).
Rys. 2.7 Podgląd okna efektów, wybór z listy wraz z możliwościami szybkiego podglądu w oknie na dole lewej strony. Można modyfikować czas działania klipu i obejrzeć jego wpływ na klip
Dodawanie Slideshow
Program nie pozwala na dodawanie samych plików audio jako klipów. W celu dodania efektów pracy nad miksem, konieczne jest dodanie pokazu slajdów. Po wybraniu zdjęć w tle (najlepiej 16:9 ale program umożliwia edycję każdego zdjęcia) możena przejść do dodawania pliku audio – (Rys. 2.8 po prawej) Jeżeli nie modyfikowano długości wyświetlania zdjęć – można zaznaczyć opcję Adjust
Slideshow Duration to Match Audio 1 Duration.
Rys. 2.8 Okno edycji pokazu zdjęć z możliwością dodania ścieżki audio
2.2.
AUDIO
Program umożliwia kontrolę audio – przesunięcie, redukcję szumów, normalizację czy dodanie łagodnego wejścia i wyjścia. Parametry ustalone dla jednego klipu można zapisać jako domyślne lub
przekopiować je na pozostałe źródła. Opcje te możliwe są z punktu edycji poszczególnych klipów jak i kilku jego ścieżek. Jeżeli podmieniany jest klip audio (”Browse…” na rys. 2.10) można edytować rozłożenie kanałów.
Rys. 2.9 Edycja ścieżek audio
Rys. 2.10 Okno Properties klipu - możliwość podmieniania plików (ułatwienie przy dodawaniu ostatecznej wersji materiałów). Obok edycja przypisania głośników do ścieżek, dostępne po podmienieniu ścieżki audio.
2.3.
Tworzenie menu płyty
Ważnym elementem ćwiczenia jest stworzenie logicznego i płynnego sposobu poruszania się po płycie. Program zawiera kreator menu, jak i posiada już gotowe schematy możliwe do edycji. Na wstępie program pyta o format menu (zalecany taki sam jak filmów) oraz o formę tworzenia (rys. 2.11). Dostępne menu posiadają bardzo ubogą formę graficzną. Jednak bazując na tych przykładach możliwe jest podmienienie plików graficznych na swoje. Odbywa się to w sposób intuicyjny – poprzez dwukrotne kliknięcie na interesujący obszar menu.
Rys. 2.11 Tworzenie menu - okno startowe
Dalszym krokiem jest tworzenie struktury płyty – dostępne możliwości są wyświetlone po lewej stronie, w obszarze po prawej pokazywany jest schemat ideowy przepływu (rys. 2.12-2.16).
Rys. 2.12 Okno edycji menu - tworzenie strony tytułowej w globalnym menu, ustalenie osobnych stron do audio i ścieżek dźwiękowych (przydatne przy płytach kilkujęzyczncyh)
Rys. 2.13 Kolejny krok Menu Wizard - ustalanie struktury płyty przy wielu ścieżkach (timeline w Encore)
Rys. 2.14 Ustalanie akcji startu i końca odtwarzania płyty (w przypadku tworzonej płyty, warto jego End Action ustawić
Rys. 2.15 Widok na podgląd menu. Po lewej okno struktury - na dole widać elementy tworzące menu (teksty, przyciski i tła). W części centralnej podgląd na efekt. Edycja poszczególnych elementów za pomocą podwójnego kliknięcia.
Rys. 2.16 Edycja poszczególnych elementów - możliwości programu są duże
Warto przygotować własne grafiki dla tła i przycisków. Ich wygląd i efekty można modyfikować w programie. Należy przy tym pamiętać, że domyślnie sterowanie płytą odbywa się z użyciem pilota (nie ma kursora) więc warto zwrócić uwagę jak zmieniają się aktywne i przejrzane już linki.
Rys. 2.17 Okno podglądu akcji przycisków jak i możliwości edycji efektów [1]
W przypadku błędów w menu, pojawia się wykrzyknik po lewej stronie (element/warstwa menu zawierająca problem), a w oknie głównym obszar krytyczny będzie zaznaczony na czerwono.
Dodatkowo, przy planowaniu warto uruchomić bezpieczne marginesy (prawa strona, dół – kwadratowe ikonki
Rys. 2.18 Reakcja programu na błędy w rozmieszczeniu - bezpieczne pole linku uwzględnia wprowadzone efekty zmian i przejść. Dodatkowo w liście po lewej pokazuje się wykrzyknik w planszy z błędem
Rys. 2.19 Intro do płyty [1]
2.4.
Symulacja i eksport płyty
Ostatnim etapem jest okno symulacji – pozwala na przejrzenie działania całej płyty. Po kilkukrotnym sprawdzeniu połączeń i dopasowania akcji początku i końca klipów/strumieni można przejść do tworzenia płyty – domyślnie tworzona jest do folderu na dysku, po wykonaniu procesu można podejrzeć wytworzone pliki by następnie zapisać je na płycie.
3. Źródła
4. Zadania do wykonania
4.1.
Przygotowanie matriałów zaliczeniowych
• Należy zebrać treści multimedialne wytworzone podczas pozostałych zajęć laboratoryjnych. Sprawdzić ich jakość i parametry.
• W przypadku nagrania 5.1 nie ma konieczności łączenia materiałów wideo i audio osobnym programem. Pamiętać jedynie o eksporcie w parametrze wspierającym dźwięk wielokanałowy. • Dla materiałów audio należy przygotować co najmniej jedna grafikę o przekątnej 16:9 i
rozdzielczości co najmniej HD.
• W przypadku tworzenia menu płyty zaleca się przygotowanie odpowiednich grafik (jako tło możliwe jest wykorzystanie plików *.gif jak i *.mp4. Dodatkowo przygotować można gotowe grafiki z podpisami tytułów tracków – tu rozumiane jako poszczególne zajęcia laboratoryjne (w zależności od dobranego schematu menu mamy albo grafiki – albo pola tekstowe).
4.2.
Zaplanowanie schematu płyty
• Przygotować należy (na kartce) projekt płyty wraz z opisem przemieszczania się po niej. Należy opisać materiał da poszczególnych zakładek jak i dostępne przyciski nawigacyjne. Schemat ten należy oddać po skończeniu zajęć laboratoryjnych prowadzącemu.
• Przy każdym pliku należy zawrzeć informacje o autorach i ich funkcjach w procesie tworzenia materiału.
4.3.
Na podstawie powyżej instrukcji laboratoryjnej należy przygotować płytę Blu-ray
• Przygotować ścieżki jak zaplanowano na schemacie menu i wprowadzić pliki do programu. • Jeżeli istnieje potrzeba, klip można przyciąć w programie, dodać efekty przejść i normalizacjeaudio.
• Sprawdzić symulacje płyty.
• Przed uruchomieniem kodowania płyty ustawić parametry nośnika i sprawdzić zajętość płyty.
4.4.
Przygotować szatę graficzną okładki płyty.
• Okładka powinna być czytelna i powinna zawierać informacje o autorach płyty. • Pamiętać o podpisaniu płyty