Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego 2001-2011 : daty i fakty

Wanda M atwiejczuk

iblioteka Główna

Uniwersytetu Opolskiego

2 0 0 1 - 2 0 1 1

Daty i fakty

W anda M atwiej czuk

Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego

2001-2011

Ex libriś

Biblioteki Głównej

Uniwersytetu Opolskiego

1951-2011

U N IW E R S Y T E T O P O L S K I

Wanda Matwiej czuk

Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego

2 0 0 1 - 2 0 1 1

Daty i fakty

O P O L E 2011

Redakcja:

Lidia Twardowska-Gajda Renata Zemojcin

Skład i łamanie:

Waldemar Szweda

Projekt okładki:

Jolanta Brodziak

Fotografia na okładce:

Danuta Szewczyk-Kłos

Książka została wydana dzięki dofinansowaniu przez firmy ALEPH Polska oraz Wydawnictwo Naukowe PW N SA.

ISBN 978-83-7395-474-8

Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 45-037 Opole, ul. H. Sienkiewicza 33. Nakład 300 egz. Składanie zamówień 77441 0878 (sekretariat),

e-mail: wydawnictwo@uni.opole.pl Druk: Drukarnia Świętego Krzyża

Spis treści

P rzedm o w a... 7

Daty i fakty - lata 2 0 0 1 - 2 0 1 1 ... 39

Dyrektorzy Biblioteki Głównej Wyższej Szkoły Pedagogicznej, a następnie Uniwersytetu O polskiego...124

Struktura organizacyjna i skład osobowy Biblioteki Głównej i bibliotek specjalistycznych Uniwersytetu O p o lsk ie g o ...134

Bibliografia w w y b o r z e ... 138

Wykaz skrótów nazw instytucji i organizacji... 144

Indeks n a z w is k ...145

Przedmowa

Jubileusz sześćdziesięciolecia działalności Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego jest okazją, by przypomnieć w zarysie historię i działalność współ­

czesną największej naukowej biblioteki na Opolszczyźnie.

W 2001 roku, podsumowując pięćdziesięcioletni okres funkcjonowania Biblioteki Głównej, zebrano fakty przypominające wydarzenia wiążące się z tworzeniem i rozwojem zbiorów bibliotecznych, osoby kierujące różnymi zakresami pracy, jak również bibliotekarzy podejmujących ważne codzienne zadania w zakresie gromadzenia, opracowania, zabezpieczania, udostępnia­

nia, upowszechniania księgozbioru oraz informacji naukowej w środowisku akademickim. Zbiór kilkuset zapisów dokumentujących ten okres zamiesz­

czono w publikacji Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego 1951-2001. Daty i fakty1.

Powstanie i działalność Biblioteki Głównej wiążą się ściśle z historią opol­

skiej nauki, której początki przypadają na okres wrocławski, kiedy to w li­

stopadzie 1950 roku wydane zostało rozporządzenie w sprawie utworzenia Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej we Wrocławiu2. Pierwsze zbiory biblioteczne zaczęto gromadzić już w 1950 roku. Znaczny niedobór nauczycieli na Opolszczyźnie i potrzeba kształcenia młodzieży do pracy w szkolnictwie przyczyniły się do podjęcia starań o przeniesienie Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej z Wrocławia do Opola3. W 1954 roku rozpoczyna się opolski okres działalności Biblioteki Głównej Wyższej Szkoły Pedagogicznej. Księ­

gozbiór liczył wówczas 25 222 woluminy. Kierownictwo Biblioteki w 1954 roku powierzono mgr Krystynie Suberlak. Od września 1955 roku Biblioteką

1 W. Matwiejczuk, Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego ipyi—2001. Daty i fakty, Opole 2001.

2 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 listopada 1950 r. w sprawie utworzenia Pań­

stwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej we Wrocławiu, Dz.U. RP, nr 55 z 12 grudnia 1950 r., poz. 499.

3 Uchwała Rady Ministrów nr 698 z dnia 26 października 1954 r. w sprawie przeniesie­

nia siedziby Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej we Wrocławiu do Opola, Mon.Pol.

Dz.Urz. PRL, nr 106 z 13 listopada 1954 r., poz. 1411.

kierowała mgr Irena Mirska. W lipcu 1956 roku stanowisko dyrektora objął adiunkt mgr Tadeusz Stożek i kierował Biblioteką Główną do lutego 1969 roku. W kolejnych latach czyniono starania o powiększenie zbiorów i prenu­

meratę czasopism, a przede wszystkim dostosowanie tematyczne księgozbioru do istniejących i tworzonych kierunków studiów. Z Biblioteki PWSP zorga­

nizowanej we Wrocławiu, której zbiory bliższe były w prohlu dziedzinowym szkolnej niż uczelnianej bibliotece, rozwijała się placówka z księgozbiorem naukowym i dydaktycznym, pod koniec 1959 roku liczącym 59 250 wolumi­

nów książek i czasopism4.

W latach 1960-1969 następuje dalszy wzrost tempa rozwoju księgozbioru, tak pod względem jakościowym, jak i ilościowym. Do 30 grudnia 1969 roku w Bibliotece Głównej zgromadzono 197 953 woluminy książek, czasopism i zbiorów specjalnych. Zakres treściowy obejmował filozofię, nauki społeczne z wyodrębnioną pedagogiką, językoznawstwo, psychologię, literaturę polską i powszechną, wyodrębnioną literaturę rosyjską, historię, biografistykę, chemię, fizykę, matematykę, nauki przyrodnicze, geografię, ekonomię, sztukę i inne.

1 sierpnia 1965 roku na stanowisko dyrektora Biblioteki Głównej powołany został dr Jan Reiter, kustosz dyplomowany, i był nim do 1967 roku. W okre­

sie 1967-1976 początkowo pełnił obowiązki, a następnie był dyrektorem Biblioteki Głównej kustosz dyplomowany dr Jan Jakubowski. Stopniowo powiększał się zespół pracowników i w 1969 roku liczył już 24 osoby. Lata siedemdziesiąte zaznaczyły się znacznym wzrostem potrzeb czytelników na usługi informacyjne. Temu zapotrzebowaniu wychodzi naprzeciw Uczelnia, powołując w 1972 roku na wniosek Senackiej Komisji Bibliotecznej Oddział Informacji Naukowej. Ten kolejny okres w rozwoju Biblioteki, zapocząt­

kowany organizacją warsztatu informacyjno-bibliograficznego, tworzeniem kartotek zagadnieniowych, prowadzeniem zajęć dydaktycznych z informacji naukowej i historii książki, trwa nadal, ale obecnie w zmienionym i unowo­

cześnionym zakresie. Od 1976 roku obowiązki dyrektora Biblioteki Głównej przejęła dr Wanda Matwiejczuk. W tym czasie Wyższa Szkoła Pedagogiczna rozwijała bardzo intensywnie swą działalność, kształcąc studentów na takich kierunkach, jak: historia, filologia polska, filologia rosyjska, nauki społecz­

ne, pedagogika, matematyka, fizyka i chemia. Rozszerzony zakres studiów wymagał systematycznej rozbudowy księgozbioru; zapewnione przez władze

4 J. Jakubowski, Biblioteka Główna, [w:] Dwudziestolecie Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu: ięyo—ięyo, red. H. Borek, J. Jakubowski, Opole 1970, s. 204-205.

Uczelni odpowiednie środki finansowe na zakup nowej literatury umożliwiły zgromadzenie do końca 1980 roku ponad 336 600 woluminów książek, cza­

sopism i zbiorów specjalnych.

Lata osiemdziesiąte, a w szczególności rok 1981 i 1982, były tym okresem, kiedy bardzo poważnie ograniczona została dostawa książek i czasopism z im­

portu, a ogólna sytuacja społeczno-polityczna przyczyniła się do zmniejszenia wpływów nowych publikacji naukowych. Równocześnie pogorszył się stan techniczny pomieszczeń magazynowych w Bibliotece. Obiekt naruszony po wybuchu 1971 roku w auli Wyższej Szkoły Pedagogicznej, podlegający drga­

niom spowodowanym nasilonym ruchem transportowym w jego pobliżu, uległ bardzo znacznej degradacji. Gromadzone przez trzydzieści lat zbiory wymagały dodatkowej powierzchni na ich odpowiednie rozmieszczenie. Z a­

szła wówczas pilna potrzeba poprawy bazy lokalowej. Inicjatywa zmiany lo­

kalizacji agend bibliotecznych i przemieszczenia zbiorów podjęta została przez ówczesnego rektora Wyższej Szkoły Pedagogicznej prof. dr. hab. Tadeusza Gospodarka. Przejęty w stanie rozpoczętej budowy nietypowy obiekt, a był nim budynek Komitetu Wojewódzkiego PZPR, po dziewięciu latach prac adaptacyjnych i budowlanych, w 1989 roku stał się nową siedzibą Biblioteki.

Scalony księgozbiór liczący wówczas 384 000 woluminów, dobre warunki do nauki i studiów, a także dogodniejsze miejsca pracy dla bibliotekarzy sprzyjały dalszemu wzrostowi liczby czytelników, wypożyczeń i usług bibliotecznych.

W latach 1975—1995 rozwinęła się struktura organizacyjna Biblioteki Głów ­ nej, która pod koniec tego okresu obejmowała siedem oddziałów i sześć biblio­

tek specjalistycznych. Samodzielne księgozbiory miały biblioteki: Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii, Wydziału Ekonomicznego, Instytutu Filologii Angielskiej, Instytutu Filologii Germańskiej, Instytutu Techniki i Studium Wojskowego.

Od września 1991 roku stanowisko dyrektora Biblioteki Głównej objął prof.

dr hab. Józef Długosz, historyk, kustosz dyplomowany, wcześniej dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu i wicedyrektor Biblioteki Politech­

niki Wrocławskiej. Z jego inicjatywy ukazał się pierwszy „Rocznik Biblioteki Głównej” , którego wydawanie kontynuowano przez następne lata.

Fot. i. Pierwsza siedziba Biblioteki Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu przy ul. Luboszyckiej 3 (fot. A. Jaworska)

Fot. 2. Biblioteka Główna Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Powstańców Śląskich, przenie­

siona w 1989 r. do budynku przy ul. Strzelców Bytomskich 2 (fot. K. Świderski)

Fot. 3. Czytelnia im. J.E. Osmańczyka w Bibliotece Głównej (fot. K. Świderski)

~Ł'

I I ... i p - - x 4 J t

■ ) ? * f e t a W ' x§. ■«'Wmnmr *

^ F - Ł -

" ' ' '

H k o H I

Fot. 4. Czytelnia Biblioteki Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii (1989 r.), przemianowanej 23 kwietnia 2009 r. na Międzywydziałową Bibliotekę Nauk Ścisłych (fot. W. Pacha)

Fot. 5. Zespół Oddziału Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów - 1975 r. Przy stole od lewej:

mgr O. Ptasiewicz, mgr A. Sil - kierownik oddziału, M. Strehlau; wyżej: A. Nowaczewska, I. Sokalska, H. Sabatowicz (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 6. Zespół Oddziału Opracowania Druków Zwartych —1975 r. Od lewej: mgr J. Tkaczec- ka, mgr H. Graczyńska, M. Kośniewska (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 7. Dzień Bibliotekarza - maj 1977 r. Wspólna uroczystość zorganizowana przez opolski oddział SBP w Bibliotece Głównej WSI w Opolu - spotkanie pracowników Biblioteki Głów­

nej WSP i pracowników Biblioteki Głównej WSI z udziałem przedstawicieli władz obu uczel­

ni. Na zdjęciu: doc. dr hab. F. Marek, dr H. Wopiński, mgr W. Matwiejczuk, mgr 1. Bryll, dr J. Bar i pracownicy BG W SP (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 8. Dzień Bibliotekarza - maj 1977 r. Pracownicy Biblioteki Głównej WSP (fot. z Archi­

wum Biblioteki Głównej UO)

Uniwersytecki okres działalności Biblioteki Głównej

Z połączenia Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Powstańców Śląskich i In­

stytutu Teologiczno-Pastoralnego w Opolu i października 1994 roku utworzo­

ny został Uniwersytet Opolski, tym samym Biblioteka Główna uzyskała status biblioteki uniwersyteckiej i przyjęła nazwę Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego.

Wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu środowiska naukowego na infor­

mację z zakresu nauk pedagogicznych, poszerzono zakres tematyczny bazy informacyjnej PED A G O G , utworzonej w 1990 roku, o nowy profil - edu­

kację elementarną i wychowanie przedszkolne. Oddział Informacji Naukowej kontynuował systematyczną działalność wystawienniczą, promując dorobek naukowy poszczególnych instytutów i pracowników naukowych. W paź­

dzierniku 1995 roku uruchomiono pod kierownictwem prof. dr. hab. Józefa Długosza specjalizację bibliotekarską dla studentów z kierunku pedagogiki.

Bardzo ważnym etapem w rozwoju Biblioteki było podjęcie działań związa­

nych z komputeryzacją prac bibliotecznych. Proces ten rozpoczęto już w 1986 roku od skomputeryzowania merytorycznych bibliotekarskich czynności poprzez wdrożenie systemu SW O B (System Wspomagający Opracowanie Biblioteczne), by w następnych latach, przechodząc różne etapy moderniza­

cji i wprowadzając system SOWA, objąć w konsekwencji jego zasięgiem całą drogę książki od gromadzenia poprzez opracowanie, informowanie i udo­

stępnianie w systemie OPAC, co nastąpiło w 1997 roku. Czynności związane z unowocześnianiem form pracy w Bibliotece trwają cały czas i wynikają z jednej strony z rozwoju technologii informatycznej, a z drugiej - ze stale rosnących potrzeb czytelników.

W styczniu 1995 roku powstało Konsorcjum Bibliotek Śląskich, które po­

łączyło w programie T E M P U S Bibliotekę Główną Uniwersytetu Śląskiego, Bibliotekę Główną Akademii Ekonomicznej z Katowic i Bibliotekę Główną Uniwersytetu Opolskiego. Kontynuowana w następnych latach współpraca bibliotek, poszerzona o inne placówki biblioteczne w regionie śląskim, przy­

niosła wiele osiągnięć: wprowadzono do usług informacyjnych nowe bazy o zasięgu światowym (Social Science Citation Index i Science Citation Index),

a zastosowany system InfoWare umożliwił nawigację i dostęp do wielu zbio­

rów krajowej i zagranicznej informacji naukowej. Uczestnictwo w programie T EM PU S umożliwiło opolskim bibliotekarzom odbycie stażów zawodowych i poznanie nowoczesnych bibliotek: w Trewirze, Tours, Brukseli, Londynie i Madrycie.

Najtrudniejszy okres w minionym pięćdziesięcioleciu to czas od 9 lipca do pierwszych dni października 1997 roku. Tragiczna powódź, w wyniku krórej 10 lipca kilka minut po godzinie 10 rano woda zalała dwie kondygnacje obiektu Biblioteki Głównej, spowodowała znaczne straty w księgozbiorze bibliotecznym (usunięto około 120 tysięcy woluminów książek i czasopism) i zniszczyła również pomieszczenia magazynowe. Zbyt późne ostrzeżenie o czasie i rozmiarach zbliżającego się kataklizmu uniemożliwiło przeprowa­

dzenie sprawnej akcji ewakuacyjnej, która objęłaby całość zbiorów. Od pierw­

szych dni katastrofy Biblioteka otrzymała szczególną pomoc ze stron władz Uniwersytetu Opolskiego i Ministerstwa Edukacji Narodowej. W zmaganiach ze skutkami powodzi obok bibliotekarzy stanęli ludzie dobrej woli, pracow­

nicy naukowi, wojsko i wolontariusze. Największy trud jednak spoczywał na bibliotekarzach, którzy od pierwszych dni, kiedy można było wejść do budynku Biblioteki, pracowali z wielkim oddaniem, nie szczędząc sił i czasu, w trudnych warunkach pokonywali wielokilometrową, krętą drogę koryta­

rzy, wynosząc tysiące woluminów. W pamięci wszystkich, którzy pracowali w tamtym tragicznym czasie, pozostanie zawodowa solidarność, koleżeńska pomoc i wygrany wyścig z czasem, dzięki czemu udało się tak wiele wykonać w tak wyjątkowych okolicznościach.

Biblioteka ponownie rozpoczęła działalność 6 października 1997 roku. Od tego dnia do jesieni 2001 roku otrzymano ponad 75 000 woluminów darów z kraju i z zagranicy, od instytucji i osób prywatnych5. Ponad 250 ofiarodaw­

ców przekazało Bibliotece Głównej książki i czasopisma. Tak spontanicznej, życzliwej i wielkiej pomocy nikt nie śmiał oczekiwać.

Bezpośrednio po powodzi rektor Uniwersytetu Opolskiego prof. dr hab.

Stanisław S. Nicieja i wojewoda opolski Ryszard Zembaczyński podjęli ini­

5 A. Błaszczyk, E. Rybakowska, Odtwarzanie utraconego księgozbioru. Dary przekazane Bibliotece Głównej Uniwersytetu Opolskiego, „Rocznik Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego” 2000, R. V, s. 25-46. Zob. także: L. Bołd, M. Kurowska-Behning, Odtwarza­

nie utracołiego księgozbioru w powodzi ięęy roku. Drugi etap, „Rocznik Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego” 2002, R. VI, s. 85-96.

cjatywę budowy nowego gmachu bibliotecznego na suchym i bezpiecznym terenie.

Wśród ważnych wydarzeń na szczególną uwagę zasługuje fakt przyzna­

nia Bibliotece w 1997 roku egzemplarza obowiązkowego. Dzięki wpływom nowości z polskiej produkcji wydawniczej zaistniała możliwość szybkiego odrestaurowania utraconego księgozbioru.

Biblioteka Główna od wielu lat bardzo aktywnie uczestniczyła wżyciu Uniwersytetu Opolskiego, była współorganizatorem promocji wybitnych pisarzy, polityków, ludzi nauki i kultury z kraju i z zagranicy. Zainicjowana przez JM Rektora prof. dr. hab. Stanisława Sławomira Nicieję „Złota Seria Wykładów Otwartych” zorganizowana w Czytelni Biblioteki Głównej ma już swoją tradycję, zapoczątkowana w 1996 roku stała się okazją do zaprezento­

wania wielu ważnych i interesujących tematów, miejscem dyskusji i wymiany poglądów, nie tylko dla studentów i pracowników Uniwersytetu, lecz także dla mieszkańców Opola.

W celu umożliwienia użytkownikom korzystania z nowoczesnych technik poszukiwania i zarządzania informacją oraz danych zamieszczonych w zbio­

rach medialnych (audio, wideo, digital) w różnych zakresach i z różnych dziedzin wiedzy, uruchomiono Czytelnię Multimedialną wyposażoną w no­

woczesny sprzęt komputerowy i telewizyjny.

W roku akademickim 2000/2001, zamykającym pięćdziesięcioletni okres działalności Biblioteki Głównej i podległych jej agend w sieci bibliotecznej, zarejestrowano 20 579 czytelników. Wszystkie placówki biblioteczne od­

wiedziło 169 361 osób, które wypożyczyły do domu i skorzystały z 820 850 woluminów księgozbioru znajdującego się w czytelniach. Oddział Informacji Naukowej oraz czytelnie obsłużyły w ciągu omawianego roku akademickiego 73 835 użytkowników, odbiorców informacji, których potrzeby realizowano, opierając się na posiadanych zbiorach książek i czasopism, bazach danych i katalogach bibliotecznych.

Pod koniec września 2001 roku stan zbiorów bibliotecznych w Uniwersy­

tecie Opolskim obejmował 571 390 woluminów książek, czasopism, mikro­

filmów, 578 starodruków, zbiór dokumentów z Archiwum RO D ŁA , rękopisy i nagrania dźwiękowe, kasety i dyski V H S, D V D i inne. Z prenumeraty, kupna i egzemplarza obowiązkowego Biblioteka Główna i biblioteki specja­

listyczne przyjmowały do zbiorów ponad 2500 tytułów czasopism polskich i zagranicznych.

W Bibliotece Głównej i we wszystkich podległych jej agendach bibliotecz­

nych zatrudnionych było przy realizacji zadań obejmujących gromadzenie, opracowanie, udostępnianie, w informacji naukowej, magazynach bibliotecz­

nych i przy konserwacji zbiorów siedemdziesięciu trzech bibliotekarzy. Nad sprawnością sieci komputerowej czuwał trzyosobowy zespół informatyków.

Obsługę administracyjną, techniczną i porządkową zapewniała grupa siedem­

nastu pracowników. Rozbudowa sieci komputerowej ułatwiała czytelnikom dostęp do katalogów bibliotecznych, baz danych na CD-ROM -ach i informa­

cji znajdujących się w Internecie. Do dyspozycji kadry naukowej i studentów były bazy zagraniczne: E R IC , Science Citation Index, Social Science Citation Index, Beilstein, Chemical Abstracts, ATLA, Psyclnfo, Mathematical Reviews, a także zbiory informacji o zawartości czasopism naukowych zagranicznych EBSC O - projekt EIFL i Swets Blackwell - System Swetsnet Navigator. Włas­

na baza informacyjna PE D A G O G rozbudowana została do około jedenastu tysięcy rekordów z zapisem danych o publikacjach z zakresu pedagogiki opie­

kuńczo-wychowawczej, edukacji wczesnoszkolnej i wychowania przedszkolne­

go. Przez zastosowanie VLAN -ów w miejskiej sieci komputerowej Biblioteka Główna i sieć bibliotek Uniwersytetu Opolskiego uzyskały wspólną łączność, dostęp do katalogów bibliotecznych, kont czytelniczych i baz danych. Działal­

ność biblioteczna była w pełni skomputeryzowana. Biblioteka posiadała swoją stronę W W W i poprzez nią informowała o zbiorach bibliotecznych, bazach danych, o dostępie do księgozbiorów i o wszystkich ważniejszych działaniach podejmowanych na rzecz czytelników.

Fot. 9. Spotkanie inaugurujące współpracę bibliotek w programie TEM PU S - Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 18 marca 1996 r. W spotkaniu uczestniczył rektor Uniwersytetu Opolskiego prof. F. Marek. Na zdjęciu od lewej dyrektor W. Matwiejczuk i obok rektor F. Marek, po prawej stronie mgr W. Dziadkiewicz, dyrektor Biblioteki Głównej Uniwersytetu Śląskiego (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 10. Pierwszy staż w ramach programu TEM PU S w Bibliotece Głównej UO. Na zdję­

ciu od lewej: G. Decleve z Biblioteki Wolnego Uniwersytetu w Brukseli, S. Miillenbruck z Biblioteki Uniwersytetu w Trewirze i W. Matwiejczuk, 16 lipca 1996 r. (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. ^{i i}. Po wykładzie przeprowadzonym w ramach „Złotej Serii Wykładów Otwartych”

prof. L. Balcerowicz wpisał się do kroniki bibliotecznej - 2 grudnia 1996 r. Na zdjęciu obok prof. Balcerowicza prof. S.S. Nicieja i W. Matwiejczuk (fot. J. Mokrzycki)

Fot. 12. Ryszard Kapuściński po wykładzie „Świat, w którym żyjemy - problemy i tendencje”

- 22 kwietnia 1997 r. Na zdjęciu obok autora W. Matwiejczuk (z lewej strony) i T. Tomalska.

Był to kolejny wykład z cyklu „Złotej Serii Wykładów Otwartych” (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 13. Pracownice Biblioteki wynoszą książki z magazynów do pomieszczeń na wyższych kondygnacjach budynku. Na zdjęciu od lewej: S. Cwalina, A. Połoczańska, T. Tomalska (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 14. Przy ewakuacji zbiorów pomagali żołnierze z 3411 Jednostki Wojskowej w Opolu (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 15. Powrót książek do magazynów bibliotecznych i ponowne układanie ich na regałach.

Na zdjęciu od lewej: Cz. Banach, E. Dziewulska, T. Orłowski, T. Wiercińska, J. Żołna (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 16. Grupa żołnierzy z JW 3411, którzy pracowali przy usuwaniu skutków powodzi w Bi­

bliotece Głównej w lipcu i sierpniu 1997 r. W górnej częs'ci fotografii, z lewej obok dyrektor W. Matwiejczuk, stoi chor. S. Gaweł, dowodzący akcją ewakuacyjną po powodzi (fot. z Ar­

chiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 17. Czyszczenie i konserwacja mikrofilmów zawilgoconych podczas powodzi. Stanowi­

sko konserwacji zorganizował inż. A. Kimla. Na zdjęciu od lewej Z. Ratajczak i A. Kimla (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 18. Osuszanie zbiorów, książek i czasopism organizował dr K. Sochacki, dyrektor ad­

ministracyjny UO, system osuszania i kabinę zainstalowała firma Art Assistańce z Niemiec.

Na zdjęciu od lewej: W. Matwiejczuk, K. Sochacki, T. Tomalska (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 19. Pożegnanie grupy wolontariuszy z: Wielkiej Brytanii, Francji, Hiszpanii, Holandii, Niemiec i z Polski, którzy wraz z bibliotekarzami pracowali we wrześniu 1997 r. przy usuwaniu skutków powodzi. Na zdjęciu wolontariusze z koleżankami z Oddziału Informacji Naukowej mgr E. Kociołek i mgr B. Mueller (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 20. Merytorycznej pomocy w zakresie osuszania zbiorów i ich konserwacji po powodzi udzielali pracownicy Biblioteki Narodowej z Zakładu Konserwacji Zbiorów. Na zdjęciu od prawej: mgr M. Woźniak, dr B. Drewniewska-ldziak obok W. Matwiejczuk (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 21. Zespół Oddziału Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów przyjmował z wielu źródeł tysiące pozycji. Na zdjęciu od prawej:

mgr M. Kurowska-Behning, kierownik od­

działu, mgr M. Grzywa, mgr R. Podolan, mgr K. Chaińska (fot. z Archiwum Biblio­

teki Głównej UO)

Fot. 22. Dar przekazany przez Panią G. Stru- miłło-Miłosz 9 października 1997 r. Książki Cz. Miłosza przyjęła do zbiorów Biblioteki Głównej mgr M. Kurowska-Behning, kie­

rownik Oddziału Gromadzenia i Uzupeł­

niania Zbiorów (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 23. Olga Tokarczuk podczas spotkania autorskiego, które odbyło się 16 grudnia 1997 r.

w ramach „Złotej Serii Wykładów Otwartych” w Czytelni Biblioteki Głównej UO (fot. J. Mo­

krzycki)

Fot. 24. Poświęcenie pomieszczeń Biblioteki Głównej po odrestaurowaniu ich ze zniszczeń powodziowych - styczeń 1998 r. Na zdjęciu od lewej: ks. prof. H. Sobeczko, dr W. Matwiej- czuk, prof. S. Kochman, przewodniczący Rady Bibliotecznej, prof. W. Hendzel, członek Rady (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

= £ /

vo 'buA i U ło

{316U 0T & 0& ( jt d u y t n u M u tfsjTe ru cfaLuc&jo

Q'kAi.'CeC<yiJxjitX' G o '=foHhOp-^/ £>6cW-

/4/tA^7<Ł- CP& lĄŹ'

" ¡• i* y t k * n f T^„

S N

B IBLIO TEKA GŁÓ.

POWÓDŹ -Tysiąclecia .

Fot. 25. Ekslibris do zbiorów pozyskanych po powodzi, pochodzących z darów i zakupu, autor ks. dr P.P. Maniurka

Fot. 26. Spotkanie z Wiesławem Myśliwskim - 19 maja 1998 r. Autor wygłosił wykład na te­

mat „Biografia i literatura” - „Złota Seria Wykładów Otwartych. Na zdjęciu W. Myśliwski i W. Matwiejczuk (fot. J. Mokrzycki)

Fot. 27. Pożegnanie mgr A. Sil, kierownika Oddziału Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów Biblioteki Głównej UO , lipiec 1998 r. Na zdjęciu od lewej: mgr T. Tomalska, wicedyrektor BG, mgr A. Sil, dr W. Matwiejczuk (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 28. Po spotkaniu pożegnalnym z mgr A. Sil. Grupa koleżanek i kolegów na wspólnym zdjęciu, od lewej: D. Hulist, T. Wiercińska, P. Gajos, W. Gromek, J. Zdobylak, J. Mokrzycka, R. Klimczyk, E. Węgrzyn, G. Pitera, J. Niemczyk, W. Matwiejczuk, M. Grzywa, E. Czer­

wińska, J. Stupnicka, [N.N.], A. Blicharska, E. Król, E. Kieszczyńska, L. Bołd, M. Strehlau - lipiec 1998 r. (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 29. Spotkanie noworoczne 7 stycznia 1999 r. Uczestnicy: bibliotekarze, przewodniczący Rady Bibliotecznej prof. S. Kochman, prof. W. Hendzel, członek Rady, oraz pracownicy administracji i obsługi w Bibliotece Głównej (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 30. Adam Hanuszkiewicz gościł w Bibliotece Głównej UO z wykładem „Mój teatr”

— 6 maja 1999 r. - „Złota Seria Wykładów Otwartych” . Na zdjęciu od lewej: W. Matwiejczuk, A. Hanuszkiewicz, prof. S.S. Nicieja (fot. J. Mokrzycki)

Fot. 31. W ramach współpracy w programie TEM PU S C. Pere z Biblioteki Uniwersytetu Ka­

rola III w Madrycie przebywała na stażu w Bibliotece Głównej UO w lutym 2000 r. Na zdję­

ciu z lewej B. Niedbalec, z prawej T. Tomalska (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 32. Ogólnopolska Fundacja Sienkiewiczowska wyróżniła medalem Bibliotekę Główną UO za wielkie zaangażowanie w odtwarzanie i konserwację księgozbioru zniszczonego po powodzi w 1997 r. Na zdjęciu z prawej: prof. M .M . Drozdowski w imieniu Fundacji wręcza dyrektor W. Matwiejczuk medal wyróżniający Bibliotekę Główną - 1 3 maja 2000 r. Na zdjęciu również red. L. Myczka z Radia Opole (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 33. Z cyklu „Złotej Serii Wykładów Otwartych” 11 października 2001 r. odbył się wykład prof. dr. hab. T. Gobana-Klasa na temat „Pokolenie SM S, czyli generacja medialna” . Na zdję­

ciu od lewej: prof. B. Kozera, prof. K. Borecka, prof. T. Goban-Klas, dr W. Matwiejczuk, dr L. Rubisz (fot. J. Mokrzycki)

Fot. 34. Wystąpienie mgr E. Kampy, przewodniczącej Zarządu Okręgu SBP w Opolu, podczas uroczystości jubileuszowej 50-lecia Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego - 7 listopada 2001 r. (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 35. Okolicznościowy wykład 7 listopada wygłosił dr H. Hollender, dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, temat wystąpienia: „Nowoczesna biblioteka uniwersytecka.

Mity i prognozy” (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

30

Fot. 36. Pracownice Biblioteki Głównej zostały wyróżnione Medalem Uniwersytetu Opolskie­

go. Na zdjęciu od lewej: T. Tomalska, H. Okoń, T. Wiercińska, J. Niemczyk (fot. M. Sztan- dara)

Fot. 37. Podczas uroczystości jubileuszowej rektor UO prof. S.S. Nicieja wręczył bibliote­

karzom listy gratulacyjne. Na zdjęciu wyróżnione pracownice, od prawej: dr A. Błaszczyk, mgr L. Bołd, mgr E. Fiedorowicz, mgr L. Twardowska-Gajda, mgr Z. Haładus, mgr M. Gęb- czak, mgr M. Kurowska-Behning, mgr I. Ostrowska i in. (fot. M. Sztandara)

Fot. 38. Listy z podziękowaniem za wieloletnią pracę w Bibliotece Wyższej Szkoły Pe­

dagogicznej w Opolu, a następnie Uniwersytetu Opolskiego otrzymały od rektora UO prof. S.S. Niciei emerytowane pracownice. Na zdjęciu od prawej: mgr W. Gromek, mgr E. Król, M. Kośniewska, M. Mazur, D. Hulist i in. (fot. J. Mokrzycki)

Fot. 39. Grono pracownic Biblioteki Głównej i bibliotek specjalistycznych podczas uro­

czystości jubileuszowych. Na zdjęciu od prawej: mgr D. Szewczyk-Kłos, mgr J. Zdobylak, dr A. Błaszczyk, mgr E. Fiedorowicz, mgr Z. Haładus, mgr L. Twardowska-Gajda, L. Bołd, J. Żołna, mgr I. Ostrowska, mgr M. Wojtkiewicz, w wyższych rzędach mgr j. Niemczyk, M. Grzywa, a także inne osoby uczestniczące w spotkaniu (fot. J. Mokrzycki)

IN a długą pamięć o wkładzie w dzieło połskjego 6i6łiotekgrstwa

M < E ( D A L

( B K B L I O W E C A M A Q N A

przyznano:

S $ i3 J j > O T £ c £ ¡ G Ł ó d f a / ź A

¿/d/'dfa/zisyp$ri' oPoj+sKfaę-o

Przewodn iczący

z a r z ą d

^\

... G Ł Ó W N Y -oj

.O/ A

\5 ł £y o u * o * * * e

‘W a r s z a w a , d n ia 2 5 p a id z U r Z K r * 2 0 0 ^ \

Fot. 40. Medal Bibliotheca Magna Perennisque (fot. W. Pacha)

A utor ekslibrisu P.P. M an iurka

A u to r ekslibrisu P.P. M an iurka

E X L I B R I S

BIBLIOTEKA GŁÓWNA

UNIWERSYTETU OPOLSKIEGO

A u tor ekslibrisu B . Polnar

oleílao pio Kalilficii, BL Lcflkone nigroSi adicii dudbus,tcrr4 Oppoli.

I i m frito fjit loiú Simona U lude ingirltuijUi; os,of>pJa« fuburbu utata Oppolicń cxultu, uailaticnć i l.p «d Kofz ly i i R ai hiboriam <>

ud. nJo. WLdiOaoCDOolieńcc DÜ chi,- randi non ta.iću- ftd ex wtidn:

rao.cn i.cjiufi

ouu;,&Uauudim uxoićm

anciua',4; Su a ii,d £ capów.______________ ______ __

$ caluus,dux Legraren, poft duas expcditiones (upenonbut ar knocum cemunum Luducem WranRuncñ Ł ć la t Adir dt te

Biblioteka Główna i biblioteki specjalistyczne w sześćdziesiątym roku działalności

Przewidywany na przyszłość kierunek rozwoju Biblioteki Głównej Uni­

wersytetu Opolskiego zainicjowany w 2001 roku był realizowany w kolejnym dziesięcioleciu jej działalności6. Ten kierunek wyznaczały: programy rozwoju Uniwersytetu Opolskiego, potrzeby czytelników, postęp techniczny, a w szcze­

gólności informatyzacja, jak również zmieniająca się forma książki i dostęp do publikacji elektronicznych w bogatych zasobach specjalistycznych baz danych.

Rozwój poszczególnych jednostek organizacyjnych Uniwersytetu przyczy­

niał się do tworzenia bibliotek specjalistycznych, a także ich reorganizacji.

Biblioteka Główna jest centralną placówką w systemie informacyjno-biblio- tecznym Uniwersytetu Opolskiego. W jej otoczeniu działa dziesięć bibliotek specjalistycznych, powstałych w różnych okresach. Są to: Biblioteka Wydziału Ekonomicznego (1979 r.), utworzona ze zbiorów Punktu Konsultacyjnego Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu; Biblioteka Wydziału Filologicznego, zorganizowana w 2002 r. z połączenia Biblioteki Instytutu Filologii Angiel­

skiej, Czytelni Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej i Czytelni Instytutu Filologii Polskiej; Biblioteka Wydziału Prawa i Administracji, przemianowana z Biblioteki Międzywydziałowego Instytutu Prawa i Administracji zorganizo­

wanej w 2001 r.; Biblioteka Wydziału Przyrodniczo-Technicznego, która tę nazwę otrzymała i zmieniła funkcję, rozszerzając działanie i usługi w obrębie tego wydziału od 2009 r., poprzednio była to Biblioteka Katedry Inżynierii Procesowej zorganizowana w 1984 r.; Biblioteka Wydziału Teologicznego (1997 r.); Międzywydziałowa Biblioteka Nauk Ścisłych, utworzona w 1989 r.

ze scalonych zbiorów bibliotek Instytutu Chemii, Instytutu Fizyki i Instytutu Matematyki - obecną nazwę otrzymała w 2009 r.; Międzyinstytutowa Biblio­

teka Politologii, Filozofii i Socjologii (2000 r.); Międzyinstytutowa Biblioteka

6 W. Matwiejczuk, Powstanie i działalność Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego w latach 1951—2001, [w:] Unowocześnianie organizacji i metod pracy bibliotek iv świetle zmie­

niających się potrzeb czytelników. Materiały z konferencji (Opole, 8 listopada 2001), Opole 2002, s. 17-18.

Pedagogiczna im. T. Musioła (2000 r.); Biblioteka Instytutu Filologii G er­

mańskiej (1991 r.), Biblioteka Instytutu Psychologii (2000 r.). Uległa zmianie struktura organizacyjna komórek tworzących Bibliotekę Główną. W dużym stopniu było to spowodowane wdrożeniem systemu komputerowego ALEPH , który objął cały zakres działalności Biblioteki Głównej oraz bibliotek specjali­

stycznych. W 2011 roku utworzono Oddział Udostępniania, Magazynowania i Konserwacji Zbiorów. Agenda ta powstała z połączenia Wypożyczalni, Czy­

telni i Oddziału Magazynowania i Konserwacji Zbiorów. Ta zmiana rokuje lepszą organizację pracy zespołu na rzecz czytelników. Wyodrębniono również dwa samodzielne stanowiska - bibliotekarza systemowego, które powierzono mgr Barbarze Orłowskiej, oraz bibliotekarza ds. zbiorów elektronicznych objęte przez mgr Dorotę Wierzbicką-Próchniak. Po przejściu na emeryturę st. kustosza dyplomowanego Wandy Matwiejczuk, przez szereg lat dyrektora Biblioteki Głównej, to stanowisko powierzono od września 2010 roku kusto­

szowi dyplomowanemu mgr Danucie Szewczyk-Kłos.

Wszystkie zadania obejmujące: gromadzenie zbiorów, udostępnianie, usługi informacyjne, konserwację zbiorów i obsługę informatyczną realizował ze­

spół 75 osób. Publikacje naukowe oraz udział pracowników w konferencjach naukowych i szkoleniach były wyrazem ich aktywności w kierunku rozwoju zawodowego. Bibliotekarze każdego roku realizowali zajęcia dydaktyczne:

z przysposobienia bibliotecznego dla studentów I roku, szkolenia i kursy z in­

formacji specjalistycznej oraz obsługi baz danych, wykłady z historii książki, jak również wykłady i ćwiczenia na podyplomowych studiach dla nauczycieli bibliotekarzy. Włączali się bardzo aktywnie w różne działania promujące Bibliotekę i jej księgozbiór, a także osiągnięcia Uniwersytetu Opolskiego.

Zorganizowali dziesiątki wystaw: okolicznościowych, tematycznych, towarzy­

szących konferencjom naukowym i ważnym zdarzeniom oraz uroczystościom w Uniwersytecie Opolskim. Kontynuowana od 1996 roku „Złota Seria W y­

kładów Otwartych” była nadal stałą formą przybliżania osiągnięć wybitnych osobowości: nauki, kultury, literatury, polityki, a jej współorganizatorami byli pracownicy Biblioteki Głównej i bibliotek specjalistycznych.

Księgozbiór biblioteczny pomnażany rokrocznie o nowe nabytki, pocho­

dzące z egzemplarza obowiązkowego, kupna, wymiany i darów, osiągnął pod koniec września 2011 roku liczbę 899 539 wol./jedn. książek, czasopism, mikrofilmów, starodruków, druków XIX-wiecznych, rękopisów, zbiorów audiowizualnych, norm, dokumentów życia społecznego i archiwaliów. Baza specjalistyczna PED A G O G zapoczątkowana w 1990 roku osiągnęła ponad

19 60o rekordów, zawierających informacje o dokumentach z zakresu peda­

gogiki opiekuńczo-wychowawczej, edukacji wczesnoszkolnej i wychowania przedszkolnego. Gromadzony od 1997 roku egzemplarz obowiązkowy, prze­

chowywany archiwalnie w magazynach rezerwowych przy ul. Prószkowskiej, objął ponad 30 270 książek, 240 000 zeszytów/numerów wydawnictw ciągłych i blisko 5500 zbiorów specjalnych - dokumentów elektronicznych, map i atlasów. W roku akademickim 2010/2011 ze zbiorów Biblioteki Głównej korzystało 7747 czytelników, konta biblioteczne w systemie A LEPH posia­

dało 17 331 osób. We wszystkich agendach, wypożyczalniach i czytelniach Biblioteki Głównej i bibliotek specjalistycznych udostępniono ogółem ponad milion wol./jedn. książek, czasopism i zbiorów specjalnych. Użytkownicy korzystali z dwudziestu światowych interdyscyplinarnych i specjalistycznych baz książek i czasopism naukowych. W 2011 roku zorganizowano dostęp do zasobów polskich książek elektronicznych ibuk.pl i platformy Ebrary - książek zagranicznych z nauk humanistycznych i społecznych oraz MyiLibrary.

Zbiory biblioteczne systematycznie powiększane wymagają odpowiedniej powierzchni na ich gromadzenie i przechowywanie. Obecny obiekt Biblioteki Głównej, znajdujący się na terenie zalewowym Odry, nie jest bezpiecznym miejscem dla biblioteki. Konieczne staje się dążenie w przyszłości do budowy nowego, nowoczesnego obiektu na suchym terenie. Dwukrotne ewakuowanie zbiorów w okresach zagrożeń powodziowych w latach 2009 i 2010 potwier­

dza, że to zadanie powinno się stać priorytetowe, by nie utracić księgozbioru zgromadzonego z myślą o rozwoju nauki na Opolszczyźnie.

Publikacja wiążąca się z szóstym dziesięcioleciem działalności Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego jest kontynuacją tej, którą wydano z okazji pięćdziesięciolecia. Obejmuje ważniejsze daty i fakty z okresu od październi­

ka 2001 do 30 września 2011 roku, zebrane na podstawie sprawozdawczości bibliotecznej i dokumentów archiwalnych Biblioteki Głównej. Materiał ilu­

stracyjny pochodzi z kroniki bibliotecznej, dokumentów archiwalnych: Uni­

wersytetu Opolskiego, Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego, Archiwum Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, Archiwum Biblioteki Głównej Politechniki Opolskiej, Archiwum Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, jak również od osób prywatnych. Wsparciem w przywołaniu niektórych zdarzeń były wspomnienia i zapamiętane okoliczności, przekazane przez pracowników Biblioteki Głównej i bibliotek specjalistycznych, za co wszystkim osobom współpracującym ze mną pragnę serdecznie podziękować.

W szczególności kieruję słowa wdzięczności redaktorkom Pani mgr Lidii Twardowskiej-Gajdzie i Pani mgr Renacie Zemojcin.

Wiele przedsięwzięć, a przede wszystkim rozwój systematyczny księgo­

zbioru, było możliwych dzięki opiece nad Biblioteką władz Uniwersytetu Opolskiego i zaangażowaniu Rady Bibliotecznej, której przez szereg lat prze­

wodniczył prof. dr hab. Stanisław Kochman, a obecnie prof. dr hab. Stanisław Sławomir Nicieja.

Podejmowane zadania, może czasem bardzo trudne, realizowane z zespołem osób, które zawarły przyjaźń z książką i podjęły służbę na rzecz czytelników, przyczyniały się do współtworzenia wspólnego, społecznego dobra.

W tym miejscu pragnę wyrazić najserdeczniejsze podziękowanie wszystkim dyrektorom, wicedyrektorom, kierownikom i pracownikom, z którymi przez wiele lat pracy bibliotekarskiej podążałam wspólną drogą.

2001

Od 1 października Biblioteka Wydziału Ekonomii uzyskała powiększoną i zmodernizowaną czytelnię, a także dodatkowe pomieszczenie magazynowe przeznaczone na zbiory biblioteczne.

1 1 października w Czytelni Biblioteki Głównej odbył się wykład prof. dr.

hab. Tomasza Gobana-Klasa na temat „Pokolenie SM S, czyli generacja me­

dialna i mobilna” .

7 listopada zorganizowano uroczystość z okazji jubileuszu 50-lecia działalno­

ści Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego (do marca 1994 roku Biblio­

teki Głównej Wyższej Szkoły Pedagogicznej). Podczas uroczystości JM Rektor prof. dr hab. Stanisław S. Nicieja wręczył Medale Uniwersytetu Opolskiego zasłużonym bibliotekarzom: mgr Teresie Tomalskiej, mgr Helenie Okoń, mgr Teresie Wiercińskiej i mgr Janinie Niemczyk, ponadto listy gratulacyjne za wkład pracy w rozwój Biblioteki otrzymali zarówno aktualnie pracujący bibliotekarze, jak też emerytowani pracownicy. Dr Wanda Matwiejczuk zo­

stała odznaczona medalem Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich „W dowód uznania” za zasługi dla bibliotekarstwa oraz SBP. Zarząd Główny SBP przyznał Bibliotece Głównej Uniwersytetu Opolskiego medal „Bibliotheca Magna Perennisąue” — 25 października 2001 r.

8 listopada odbyła się konferencja naukowa na temat „Unowocześnienie organizacji i metod pracy bibliotek w świetle zmieniających się potrzeb czytel­

ników” . W konferencji brali udział bibliotekarze z kraju oraz z Czech. Wygło­

szone referaty zostały zamieszczone w publikacji Unowocześnianie organizacji i metod pracy bibliotek w świetle zmieniających się potrzeb czytelników1.

ip grudnia prof PhDr. Zdenek Jirasek, wybitny znawca czeskiej historii najnowszej i problematyki kontaktów czesko-polskich, rektor Uniwersytetu

D a ty i fa k ty - la ta 2001—2011

1 Unowocześnianie organizacji i metod pracy bibliotek w świetle zmieniających się potrzeb czytelników. M ateriały z konferencji (Opole, 8 listopada 2001), red. W. Hendzel, W. Matwiej­

czuk, Opole 2002.

Śląskiego w Opawie, wygłosił wykład na temat „Czeskie refleksje o Śląsku” . Było to kolejne spotkanie w 2001 roku w ramach „Złotej Serii Wykładów Otwartych” zorganizowane w Bibliotece Głównej UO.

2002

5 stycznia odbyło się uroczyste noworoczne spotkanie rektora Uniwersytetu Opolskiego prof. dr. hab. Stanisława Sławomira Niciei z kierownikami dzia­

łów administracyjnych, Biblioteki Głównej i bibliotek specjalistycznych.

14 lutego obradowała Rada Biblioteczna, której przewodniczył prof, dr hab.

Stanisław Kochman. Podczas posiedzenia przyjęto sprawozdanie z działalno­

ści Biblioteki Głównej za 2001 rok oraz zaopiniowano pozytywnie wniosek o przemianowanie czytelni przy jednostkach organizacyjnych Uniwersytetu Opolskiego na biblioteki. Rada zaaprobowała również inicjatywę dyrekcji Biblioteki Głównej wiążącą się z utworzeniem Biblioteki Wydziału Filologicz­

nego, obejmującej zbiory z zakresu: filologii polskiej, filologii wschodniosło- wiańskiej oraz filologii angielskiej. Zdecydowano o pozostawieniu odrębnej Biblioteki Instytutu Filologii Germańskiej. Rada ponowiła wniosek do władz Uniwersytetu o ogłoszenie konkursu architektonicznego na nowy budynek Biblioteki Głównej.

1 1 marca z okazji nadania prof. dr. hab. Zbigniewowi Relidze i mec. Hen- drikowi Fothowi tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Opolskiego pracownicy Oddziału Informacji Naukowej przygotowali wystawę biograficz­

ną przybliżającą dorobek naukowy i działalność społeczną uhonorowanych osób.

1 kwietnia rozpoczęła działalność Sekcja Obsługi Informatycznej, kierow­

nictwo tej komórki organizacyjnej objął Andrzej Pawłowski.

10 kwietnia w ramach „Złotej Serii Wykładów Otwartych” prof. zw. dr hab.

Walery Pisarek, wybitny językoznawca i prasoznawca, wygłosił wykład na te­

mat „Wolność słowa a wolność prasy” . Współorganizatorem spotkania, które odbyło się w Czytelni im. E. Osmańczyka, była Biblioteka Główna.

24 kwietnia przy współudziale Biblioteki Głównej zorganizowano w Villi Academica spotkanie z okazji III Dni Kultury Austriackiej, podczas którego dr Ernst-Peter Berezovzky, konsul generalny Republiki Austrii w Krakowie, wygłosił wykład „Austria i Polska Południowa - nowe impulsy” .

Fot. 41. Noworoczne spotkanie bibliotekarzy z rektorem Uniwersytetu Opolskiego prof. S.S. Nicieją i pracownikami administracji, 3 stycznia 2002 r. w Villi Académica (fot. z Ar­

chiwum Biblioteki Głównej UO)

Fot. 42. W ramach „Złotej Serii Wykładów Otwartych” 10 kwietnia 2002 r. w Czytelni Bi­

blioteki Głównej prof. dr hab. W. Pisarek przeprowadził wykład nt. „Wolność słowa a wol­

ność prasy” . Na zdjęciu od prawej: prof. J. Musielok, prof. W. Pisarek, dr W. Matwiejczuk (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

4 maja miało miejsce przekazanie książek i czasopism podarowanych przez ks. Rainera Russa ze Stuttgartu Bibliotece Wydziału Teologicznego. Dar li­

czący ponad trzy tysiące woluminów z zakresu teologii został przywieziony do Opola przez ks. mgr. Tadeusza Grabuńczyka.

8 maja zorganizowano spotkanie autorskie z politykiem Herbertem Hupką, autorem książki Niespokojne sumienia. Wspomnienia.

10 maja podczas uroczystych obchodów 50-lecia powstania Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich na spotkaniu środowiska bibliotekarskiego Opolszczy­

zny mgr Teresa Tomalska otrzymała medal „W dowód uznania za zasługi dla bibliotekarstwa oraz SBP” .

20 maja w Czytelni Biblioteki Głównej odbył się wykład prof. dr. Herberta Schambeka, przewodniczącego Rady Federalnej Austrii i wiceprzewodniczące­

go Austriackiej Komisji Prawników. Wykład na temat „Fazy rozwoju integracji europejskiej” zorganizowany został z inicjatywy Międzywydziałowego Instytu­

tu Prawa i Administracji w ramach „Złotej Serii Wykładów Otwartych” .

$ czerwca Rada Biblioteczna rozpatrzyła wnioski dotyczące finansowania prenumeraty czasopism na 2003 rok, opłat za wypożyczenia międzybiblio­

teczne oraz propozycje przeszeregowania pracowników na starszego biblio­

tekarza i kustosza. Rada Biblioteczna podziękowała mgr Teresie Tomalskiej, wicedyrektor Biblioteki Głównej odchodzącej na emeryturę, za wieloletnią pracę i aktywny udział w rozwoju Biblioteki Głównej.

2 lipca Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej przyznał mgr Teresie Tomalskiej, kustoszowi, zastępcy dyrektora Biblioteki Głównej U O , Złoty Krzyż Zasługi za wkład pracy w rozwój bibliotekarstwa na Opolszczyźnie, a w szczególności za osiągnięcia w zakresie organizacji działalności bibliotecznej w Uniwersy­

tecie Opolskim.

1 września JM Rektor Uniwersytetu Opolskiego po rekomendacji Rady Bi­

bliotecznej i aprobacie Senatu powołał ponownie starszego kustosza dyplomo­

wanego dr Wandę Matwiejczuk na stanowisko dyrektora Biblioteki Głównej.

1 września w związku z przejściem na emeryturę wicedyrektor mgr Teresy Tomalskiej na to stanowisko zatrudniono dr Annę Błaszczyk.

1 września kierownikiem Oddziału Magazynowania i Konserwacji Zbiorów została mgr Jadwiga Kotulska.

Od i września nastąpiła zmiana organizacyjna w Oddziale Magazynowania i Konserwacji Zbiorów, z którego wyodrębniono zbiory wieloegzemplarzowe podręczników, a Wypożyczalnię Podręczników włączono do struktury Wypo­

życzalni Biblioteki Głównej.

We wrześniu Biblioteka Instytutu Psychologii została przeniesiona do po­

mieszczeń o większej powierzchni i uzyskała połączenie z siecią komputerową Uniwersytetu. Tym samym nastąpiła poprawa warunków pracy czytelników korzystających z usług tej biblioteki.

i października rozpoczęła działalność Biblioteka Wydziału Filologicznego.

Powstała ona z połączenia Czytelni Instytutu Filologii Polskiej, Czytelni Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej oraz Biblioteki Instytutu Filo­

logii Angielskiej. Na siedzibę biblioteki przeznaczono pomieszczenia na dwu kondygnacjach Collegium Maius, nowego gmachu Uniwersytetu przy pl. M . Kopernika. W wydzielonych salach rozmieszczono odpowiednio zbiory książek i czasopism z zakresu filologii polskiej i filologii wschodnio­

słowiańskiej oraz filologii angielskiej. Kierownictwo Biblioteki Wydziału Filologicznego powierzono mgr Danucie Szewczyk-Kłos, która z wielkim zaangażowaniem i pomysłowością brała udział zarówno w przedsięwzięciach organizacyjnych, merytorycznych, jak i logistycznych, tworząc tę nowocze­

sną placówkę.

/ października na wniosek dyrektora Biblioteki Głównej, zaaprobowany przez Radę Biblioteczną, czytelnie działające przy instytutach w Uniwersyte­

cie Opolskim przekształcone zostały w biblioteki. Od tego czasu w ramach struktury organizacyjnej Biblioteki Głównej ukształtowała się sieć bibliotek specjalistycznych, w skład której weszły:

- Bibl oteka Wydziału Ekonomicznego, - Bibl oteka Wydziału Filologicznego,

- Bibl oteka Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii, - Bibl oteka Wydziału Teologicznego,

- Bibl oteka Międzywydziałowa Instytutu Prawa i Administracji - Bibl oteka Instytutu Filologii Germańskiej,

- Bibl oteka Instytutu Nauk Pedagogicznych, - Bibl oteka Instytutu Nauk Społecznych, - Bibl oteka Instytutu Psychologii,

- Bibl oteka Katedry Inżynierii Procesowej.

8 października w ramach „Złotej Serii Wykładów Otwartych” zorganizo­

wano „Lekcję czytania poezji” - był to wykład wygłoszony przez Wojciecha Siemiona.

zypaździernika czytelni Biblioteki Wydziału Filologicznego, w której zgro­

madzone zostały zbiory z filologii polskiej oraz filologii wschodniosłowiań- skiej, nadano imię prof. dr. hab. Stanisława Rosponda.

77 i 18 października dr Wanda Matwiejczuk uczestniczyła w VII Między­

narodowym Sympozjum Biografistyki Polonijnej „Duchowieństwo polskie w s'wiecie. Fłistoria i współczesnos'ć” , a także w III Salonie Książki Polonijnej - Rzym 2002. Z tego pobytu przywiozła książki darowane Bibliotece Głównej UO przez autorów i wydawców polonijnych: dr. inż. Mieczysława Rasieja z Włoch, o. Antoniego Herkulana Wróbla z Argentyny, Agatę i Zbigniewa Judyckich z Francji i Agatę Kalinowską-Bouvy z Francji.

24 października rektor Uniwersytetu Opolskiego prof. dr hab. Józef Mu- sielok przekazał do zbiorów zabytkowych Biblioteki Głównej XVIII-wieczny rękopis; jego tres'ć wiąże się z nadaniem 4 marca 1744 roku panu Louisowi Perrin z Craffetel tytułu Gentilhomme de nostre Cour przez króla Polski Stanisława Leszczyńskiego. Rękopis podarował mec. Hendrik Foth, doktor honoris causa UO.

12 listopada na posiedzeniu Rady Bibliotecznej rozpoczynającej kadencję 2002-2005 wybrano przewodniczącego, został nim ponownie prof. dr hab.

Stanisław Kochman. Zastępcą przewodniczącego Rady została prof. dr hab.

inż. Krystyna Czaja. W posiedzeniu Rady uczestniczył prorektor p rof dr hab.

Janusz Słodczyk. Na tym posiedzeniu również prof dr hab. Władysław Hen- dzel został wybrany na przewodniczącego zespołu naukowo-wydawniczego Biblioteki Głównej. W skład Rady weszli przedstawiciele jednostek organiza­

cyjnych Uniwersytetu Opolskiego: mgr Jarosław Bogacki, dr Irena Czajkow­

ska, prof. dr hab. inż. Krystyna Czaja, dr Izabela Czerniawska-Kusza, dr Adam Czerwiński, prof. dr hab. Janusz Dorobisz, dr Irena Dzwonkowska, dr Jerzy Kaźmierczak, prof dr hab. Danuta Kisielewicz, prof. dr hab. Stanisław Koch­

man, dr Wiesław Olchawa, ks. dr Krzysztof Pagór, mgr Danuta Rydzak, dr Andrzej Spakowski, mgr Jacek Walkowiak, mgr Katarzyna Wereszczyń- ska, mgr Bożena Zbroińska, mgr Anastazja Gajda, dr Wanda Matwiejczuk, dr Anna Błaszczyk, mgr Jadwiga Kotulska, mgr Maria Kurowska-Behning, Ewa Zajączkowska-Bratuś, mgr Elżbieta Kunicka, Jadwiga Pliszek-Kostur oraz

Fot. 43. Dr M. Rasiej, ofiarodawca książek dla Biblioteki Głównej, i W. Matwiejczuk - Rzym, 18 października 2002 r., podczas III Salonu Książki Polonijnej (fot. W. Piątkowska-Stepa- niak)

Fot. 44. Otwarcie wystawy „Książka rosyjska” zorganizowanej w Bibliotece Wydziału Filo­

logicznego 21 listopada 2002 r. Na zdjęciu od lewej: W. Matwiejczuk, prof. S. Kochman, D. Szewczyk-Kłos, T. Brudkiewicz, O. Malicka i inne osoby (fot. z Archiwum Biblioteki Głównej UO)

studenci: Agata Knysz, Katarzyna Janiszewska, Agnieszka Pieciuch, Katarzyna Rabęda, Tomasz Strzałkowski, Teresa Tiszbierek.

2 1 listopada w Czytelni im. prof. dr. hab. Stanisława Rosponda otwarto wystawę „Książka rosyjska” . Ekspozycja została przygotowana pod kierunkiem mgr Danuty Szewczyk-Kłos przy udziale mgr. Eugeniusza Brudkiewicza, przewodniczącego Oddziału Wojewódzkiego Stowarzyszenia Współpracy Pol­

ska-Wschód oraz kierownictwa księgarni „Kultura Rosyjska” z Warszawy.

16 grudnia kustosz mgr Maria Wojtkiewicz po przepracowaniu w Bibliotece Głównej ponad 32 lat przeszła na emeryturę. W toku pracy zawodowej reali­

zowała zadania zarówno merytoryczne, jak też organizacyjne na powierzonych stanowiskach kierowniczych. Bliska współpracownikom i bardzo życzliwa czytelnikom, książkę ceniła szczególnie, czemu dała wyraz w krótkich wspo­

mnieniach w kronice bibliotecznej; tam też zamieściła cytat W. Bielińskiego

„Książka to życie naszego czasu” .

• W 2002 roku księgozbiór biblioteczny powiększono ogółem do 594 088 jednostek: książek, czasopism i zbiorów specjalnych. Znaczącą pozycję w na­

bytkach stanowiły dary, wśród nich pochodzące z Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, Polskiego Związku Filatelistycznego oraz od osób prywatnych: Zofii Domalewskiej, prof. Jacka Kolbuszowskiego, prof.

Jana Barcza, Dietmara Guntera Straubinga, prof. Jaroslava Panka, prof.

Stanisława S. Niciei. Największym źródłem zaopatrzenia w nowości wydaw­

nicze były egzemplarz obowiązkowy i zakup. Biblioteka prowadziła również wymianę zbiorów z 53 bibliotekami i instytucjami naukowymi w kraju i za granicą. Przystępując do konsorcjów i przez zakup indywidualny, zorganizo­

wano czytelnikom dostęp do ponad dwudziestu baz danych zagranicznych i polskich, obejmujących zbiory informacyjne bibliograficzne i pełnotekstowe.

Z katalogów i baz danych oraz Internetu użytkownicy mogli korzystać na 81 stanowiskach odpowiednio przygotowanych do tego celu. Z księgozbiorów zgromadzonych w czytelniach udostępniano 691 592 wol./jedn. książek, cza­

sopism i zbiorów specjalnych. W wypożyczalniach zaewidencjonowano na 23 230 kontach czytelniczych 191 692 wol. książek wydanych na zewnątrz.

• W tym roku poddano również częściowej modernizacji pomieszczenia bibliotek specjalistycznych: Instytutu Nauk Społecznych, Instytutu Psycho­

logii, Katedry Inżynierii Procesowej, Wydziału Ekonomicznego, Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii. Na magazyny książek i czasopism uzyskano