Ewa Rosowska
Archiwalne bazy danych
w warsztacie historyka
Początki
1970 r. - zespół problemowy „Informatyka i Archiwa” pod kierunkiem prof. Stanisława Nawrockiego
Lata 80. XX w. Politechnika Łódzka - pierwszy informatyczny zbiór informacji archiwalnych - System AZAK
Lata 90. XX w. początek praktycznej komputeryzacji polskich archiwów
Pierwszy komputer w archiwach - AGAD 1990 r. (oraz MacIntosh podarowany przez prof. Patrycję Kennedy-Grimsted)
Od 1998 r. wszystkie archiwa państwowe i ich oddziały otrzymywały komputery. Pod koniec XX w. w archiwach
państwowych znajdowało się nieco ponad 600 komputerów.
W połowie lat 90. XX w. zaczęto łączyć pojedyncze stanowiska w
sieci komputerowe.
Początki
Lata 90. XX w. Lokalne bazy danych.
Udostępnianie w pracowniach naukowych.
Aktualizacja danych – furmanka lub Poczta Polska
I dekada XXI w. Archiwalne bazy danych w systemie rozproszonym.
Aktualizacja danych online.
Udostępnianie online na portalu archiwów państwowych
II dekada XXI w. Integracja wielu baz danych w zintegrowany system informatyczny.
Udostępnianie danych o zasobie wraz ze skanami dokumentów archiwalnych poprzez serwis
www.szukajwarchiwach.pl
System Ewidencji Zasobu Archiwalnego SEZAM (1996)
Księga Nabytków Archiwum Państwowego KANAPA (1998) Inwentarze Zespołów Archiwalnych IZA (1997)
PRADZIAD - księgi metrykalne i stanu cywilnego (2002)
Ewidencja Ludności w Archiwaliach ELA (2004)
Wiele lokalnych archiwalnych baz danych – w 2004 r.
ponad 600 baz danych w archiwach państwowych
2008 – pierwsze wdrożenia testowe, 2018 – włączenie do systemu wszystkich archiwów państwowych
● centralny system informatyczny archiwów państwowych (wszystkie archiwa państwowe, ponad 20 archiwów społecznych, zagranicznych, polonijnych, naukowych, in.)
● inwentaryzacja zbiorów na wszystkich poziomach hierarchicznej struktury – od całego archiwum po dokument archiwalny
● zarządzanie zasobem - środki ewidencyjne
● wyszukiwanie online informacji archiwalnej - pomoce wyszukiwawcze
● udostępnianie online skanów dokumentów archiwalnych –
udostępnianie materiałów archiwalnych (obecny poziom zdigitalizowania zasobu archiwów państwowych wynosi 45 mln. skanów – ok. 2,2 %)
Zintegrowany System Informacji Archiwalnej ZoSIA
https://zosia.nac.gov.pl/
Zintegrowane wyszukiwanie archiwaliów serwis http://www.szukajwarchiwach.pl/
Wyszukiwanie proste
Wyszukiwanie zaawansowane
Wieloaspektowe filtrowanie wyników wyszukiwania
Pobieranie skanów w formacie jpg. (obecnie 27
mln. skanów dostępnych online)
Użytkownicy serwisu szukajwarchiwach.pl
Struktura wiekowa użytkowników serwisu:
15-18 lat – 14,8 % 19-24 lata – 14 % 25-34 lata – 4,3 % 35-49 lat – 24,4 % 50 i więcej lat – 51 % Liczba odsłon 3 395 860
Liczna unikalnych użytkowników – 65 373
2015 r.
(raport Udostępnianie zdigitalizowanych zasobów kultury
w internecie. Użyteczność – dostępność – praktyki
2016 r.
(dane operatora serwisu wg Google Analytics)
Liczby odsłon - 40 313 207
Liczba unikalnych adresów IP - 646 326
Liczba pobrań skanów dokumentów archiwalnych - 6 798 785 Czas trwania sesji 0-10 sek - 538 222 sesji
Czas trwania sesji 11-30 sek - 95 808 sesji Czas trwania sesji 31-60 sek - 103 865 sesji Powyżej 1 min - 1 202 188
Brak dokładnych danych dot. struktury użytkowników serwisu Historycy, genealodzy, archiwiści
Instytucje, osoby prywatne do celów socjalno-prawnych
Dziennikarze, hobbiści, nauczyciele, studenci i uczniowie,
przemysły kreatywne
Użytkownicy w pracowniach naukowych
archiwów
Użyteczność
Zintegrowanego Systemu Informacji Archiwalnej do prowadzenia badań historycznych
Mocne strony
Skrócenie czasu przygotowania i planowania kwerendy
Możliwość przygotowania badań archiwalnych w wielu zasobach
Wykorzystanie dokumentów archiwalnych online (jeśli są zdigitalizowane)
Włączenie do systemu ZoSIA zbiorów archiwalnych spoza archiwów państwowych, w tym przechowywanych za granicą
Możliwość wykorzystania zdigitalizowanych dokumentów źrodłowych w edukacji historycznej
Słabe strony
