Wykład: Środowisko mieszkaniowe w strukturze miasta i budowa struktury Instytut Projektowania Urbanistycznego
Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Przedmiot: Teoria projektowania architektoniczno-urbanistycznego II-C-6 sem 1 Projektowanie obszarów mieszkaniowych
Prowadzący przedmiot:
prof. dr hab. inż. arch. Grażyna Schneider-Skalska
II stopień, Teoria projektowania urb.-arch., 2019-2020/ Kształtowanie środowiska mieszkaniowego
24.02.2020 - Środowisko mieszkaniowe w mieście, budowa struktury obszaru mieszkaniowego, GSS 02.03.2020 - Zrównoważone środowisko mieszkaniowe, GSS
09.03.2020 – Środowiskowe aspekty kształtowania obszarów mieszkaniowych – Justyna Kobylarczyk 16.03.2020 - Komfort w obszarze mieszkaniowym: ocena jakości środowiska mieszkaniowego, GSS 23.03.2020 – Kompozycja w obszarach mieszkaniowych, Jacek Gyurkovich
30.03.2020 - Komfort akustyczny – badania i możliwości kształtowania – Beata Walicka-Góral 06.04.2017 - Rewitalizacja w obszarach mieszkaniowych, Anna Franta
13.04.2020 - WOLNE
20.04.2020 – Nowe formy zabudowy mieszkaniowej, Mateusz Gyurkovich 27.04.2020 - Rozwiązania zrównoważone w budynkach mieszkaniowych, GSS
04.05.2020 – Zdrowe środowisko mieszkaniowe – rola elementów przyrodniczych – GSS 11.05.2020 - Relacje: projekt – realizacja, Anna Agata Kantarek
18.05.2020 – Badania społeczne i partycypacja społeczna, GSS
25.05.2020 - Procesy demograficzne i ekonomiczne w obszarach mieszkaniowych, Krystyna Paprzyca 01.06.2020 - Środowisko mieszkaniowe - perspektywy, zagrożenia, tendencje, GSS
08.06.2020 – Wykład gościnny
1. Miasto – obszar zurbanizowany problemy globalne i lokalne
2. Co to jest środowisko mieszkaniowe?
3. Zróżnicowanie obszarów, zróżnicowanie potrzeb i oczekiwań
4. Dezintegracja obszarów mieszkaniowych 5. Specyficzne zjawiska: gettoizacja, , social
mix, gentryfikacja, ekranologia przydrożna 6. Budowanie struktury obszaru
mieszkaniowego
Wykład: Środowisko mieszkaniowe w strukturze miasta i budowanie struktury
Tabela 1. Ludność w miastach — szacunki i prognozy. Rocznik Statystyki Międzynarodowej 2009, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2010, tabl. 8(11)
WYSZCZEGÓLNIENIE 1995 2000 2005 2010 2020 2030 2040
LICZBA LUDNOŚCI MIEJSKIEJ w % ludności regionu ogółem
ŚWIAT 44,7 46,6 48,6 50,6 54,9 59,7 64,7
regiony bardziej rozwinięte 72,2 73,1 74,0 75,0 77,5 80,6 83,5 regiony mniej rozwinięte 37,6 40,2 42,7 45,3 50,5 56,0 61,6
Afryka 34,1 35,9 37,9 39,9 44,6 50,0 55,9
Ameryka Północna 77,3 79,1 80,7 82,1 84,6 86,7 88,5
Ameryka Środkowa
i Południowa 73,0 75,3 77,5 79,4 82,3 84,6 86,8
Azja 34,4 37,1 39,7 42,5 48,1 54,1 60,3
Europa 71,0 71,4 71,9 72,6 74,8 77,8 81,0
Oceania 70,5 70,4 70,5 70,6 71,4 72,6 74,3
http://luminocity3d.org/WorldCity/#6/52.922/20.369
ISTOTNE WSPÓŁCZESNE ZAGADNIENIA
• suburbanizacja żywiołowa;
• kurczenie się miast;
• rewitalizacja miast;
• metropolizacja;
• reurbanizacja;
• ocena wartości estetycznej architektury i jakości przestrzeni publicznych;
• dostosowanie systemu planowania przestrzennego do współczesnych potrzeb kształtowania przestrzeni życia Polaków.
„Przestrzeń życia Polaków” opracowanie zbiorowe pod red. Janusza Sepioła Tendencje w rozwoju polskiej urbanizacji, Zbigniew Paszkowski,
współpraca: Grażyna Schneider-Skalska, Elżbieta Węcławowicz-Bilska
Koordynatorzy raportów:
Adam i Elżbieta Czyżewscy Dorota Leśniak–Rychlak Aleksander Noworól Tadeusz Markowski Andrzej Mizgajski Zbigniew Paszkowski Iwona Sagan
Ryszard Wilczyński
Koncepcja i koordynacja całości:
Janusz Sepioł
Niniejszy raport został opracowany przez zespół niezależnych ekspertów z inspiracji Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego.
Powstał dzięki wsparciu Fundacji PZU, współpracy Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP, a wydany został
dzięki pomocy miesięcznika „Architektura-murator” i wsparciu ZPR Media SA.
PRZESTRZEŃ ZYCIA POLAKÓW DIAGNOZA I REKOMENDACJE
Wprowadzenie – Janusz Sepioł I. Diagnozy
1. Tendencje w rozwoju polskiej urbanizacji –
koordynator: Zbigniew Paszkowski, współpraca: Elżbieta Węcławowicz-Bilska, Grażyna Schneider-Skalska
2. Przestrzeń wiejska –
koordynator: Ryszard Wilczyński, współpraca: Marek Wiland, Irena Niedźwiecka-Filipiak, Iwona Solisz
3. Krajobraz otwarty jako czynnik i odzwierciedlenie jakości życia – koordynator: Andrzej Mizgajski, współpraca: Damian Łowicki.
4. Jakość i standardy przestrzeni zamieszkania –
koordynator: Aleksander Noworól, zespół: Magdalena Dej, Jarosław Działek, Bolesław Domański, Krzysztof Gwosdz, Paweł Hałat
5. Jakość polskiej przestrzeni publicznej –
koordynatorzy: Adam Czyżewski, Elżbieta Czyżewska 6. Miejska obywatelskość –
koordynator: Iwona Sagan, zespół: Alicja Baranowska, Jan Frankowski, Maja Grabkowska 7. Ekonomiczny wymiar urbanizacji – koordynator: Tadeusz Markowski
8. Promocja wiedzy i kultury architektonicznej –
koordynator: Dorota Leśniak-Rychlak, współpraca: Paweł Jaworski, Dorota Jędruch Kacper Kępiński, Anna Komorowska
II. Rekomendacje
Kurczenie się miast – zjawisko przestrzenne wynikające ze zmian
demograficznych, charakteryzujące się odpływem mieszkańców z miasta, zamykaniem sklepów, centrów handlowych, szkół, zakładów pracy,
redukcją zabudowy zbędnej i opuszczonej. Jest to proces wyludniania się (depopulacji), a w konsekwencji niskiej atrakcyjności miasta jako miejsca do życia i rozwoju, braku miejsc pracy, ale przede wszystkim – ujemnego przyrostu naturalnego oraz emigracji zarobkowej i migracji związanych z chęcią podwyższania jakości życia.
Depopulacja – zmniejszanie się liczby mieszkańców w miastach
Urbanizacja – proces zmian przestrzennych wyrażający się w rozwoju miast, wzroście ich liczby, udziale liczby mieszkańców miast w ogólnej liczbie
ludności , powiększaniu się obszarów miast; nabieranie cech miejskich przez osiedla i wsie; wyróżnia się urbanizację przestrzenną, demograficzną,
ekonomiczną i społeczną.
Definicje za. Z. Paszkowski
Suburbanizacja – lokowanie części funkcji komplementarnie związanych z miastem poza jego granicami, w strefie aglomeracyjnego oddziaływania.
Suburbanizacja żywiołowa – (urban sprawl) to suburbanizacja, która
wymknęła się spod kontroli, chaotyczna, niszcząca wartości przyrodnicze i
kulturowe, nieekonomiczna i niefunkcjonalna.
Reurbanizacja – tendencja do intensyfikacji funkcji śródmiejskich, w tym funkcji mieszkaniowych w miastach, które doświadczyły odpływu
mieszkańców na obrzeża, związana ze wzrostem atrakcyjności i jakości przestrzennej śródmieść, komunikacji publicznej, bliskości miejsc pracy i edukacji, możliwością udziału w wydarzeniach społecznych i kulturowych.
Także: zjawisko „powrotu do miasta”, odtwarzania „kultury miejskiej”.
Dostosowanie obszarów śródmiejskich jako miejsca zamieszkania, a przestrzeni miejskiej do jej intensywnego, wielofunkcjonalnego
wykorzystywania.
Metropolizacja – proces wielobiegunowego rozwoju miasta w zakresie usług wyższego rzędu na ponadregionalnych poziomach współpracy z innymi
metropoliami, zmierzający do rozwoju sieci powiązań zewnętrznych i kontaktów pomiędzy ośrodkami metropolitalnymi, związany z rozbudową powiązań
komunikacyjnych (transportowych i w zakresie łączności), a także proces włączania się miast do sieci wielkich ośrodków pełniących funkcje krajowe a także ponadnarodowe.
Metropolizacja to również rozwój obszaru metropolitalnego, który stanowiąc bezpośrednie zaplecze ośrodka centralnego przejmuje część jego funkcji.
Rewitalizacja – skoordynowany proces planistyczno-inwestycyjny
zmierzający do społeczno-gospodarczego ożywienia części lub całej jednostki osadniczej, powiązanego z odbudową zdolności do rozwoju obszarów
miejskich zdegradowanych społecznie, ekonomicznie i fizycznie.
-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2
GDAŃSK KATOWICE KRAKÓW ŁÓDŹ POZNAŃ SZCZECIN WARSZAWA WROCŁAW
PRZYROST NATURALNY (2011)
Przyrost naturalny w ośrodkach metropolitalnych w roku 2011.
Oprac. Z. Paszkowski na podst. danych GUS
0 200000 400000 600000 800000 1000000 1200000 1400000 1600000 1800000 2000000
ILOŚĆ MIESZKAŃCÓW 2012 r.
PROGNOZA ILOŚCI MIESZKAŃCÓW NA 2035 r.
Prognoza wzrostu liczby mieszkańców miast metropolitalnych w Polsce do 2035 roku w stosunku do
roku 2012. Oprac. Z. Paszkowski na podst. danych GUS
Rzeczpospolita, 29.01.2019, A. Cieślak-Wróblewska, Deglomeracja: ulotny prestiż.s. 4, wg. GUS
W 1990 roku w Polsce na 100 wnuczków
przypadało 41 dziadków, czyli każde z dziadków miało co najmniej dwoje wnucząt.
W 2015 roku – było już
prawie jeden do jednego,
z niewielką przewagą
dziadków - indeks wynosi
106.
0 10 20 30 40 50 60 70
ZAWARTOŚĆ PYŁU ZAWIESZONEGO (PM 10) W POWIETRZU w skali rocznej (µg/m³)
Stopień skażenia środowiska miejskiego mierzony jest zawartością pyłu zawieszonego (PM 10) w powietrzu w skali rocznej.
Wartość normatywna zawartości pyłu wynosi 20µg/m3. Z przebadanych 65 miast w Polsce tylko 6 spełnia tę normę (Gdańsk, Elbląg, Koszalin, Zielona Góra, Wałbrzych, Olsztyn). Kraków jest najbardziej skażonym miastem w Polsce. Dane z roku 2013.
Oprac. Z. Paszkowski na podst. danych WHO
ZAGROŻENIA GLOBALNE I LOKALNE
• m.in. zmiany klimatyczne, kryzys energetyczny, zmiany ilościowe i jakościowe, klęski żywiołowe, konflikty zbrojne, kontrasty, suburbanizacja żywiołowa, kurczenie się miast, chaos przestrzenny, problemy społeczne
Problemy współczesnych miast wiążą się nierozerwalnie
z problemami obszarów mieszkaniowych.
RAPORT NIK
W Polsce brakuje 1,5 mln mieszkań i stan ten nie zmienia się od dziesięciu lat.
Konieczność wycofania z użytku ze względu na stan techniczny ok. 200 tys.
mieszkań dodatkowo pogłębi ten deficyt.
Ponadto z rządowych analiz wynika, że 6,5 mln Polaków mieszka w warunkach nie odpowiadających przyjętym normom i standardom.
(07.03.2012: http://www.nik.gov.pl) W POLSCE
Nadmiar terenów budowlanych wskazywanych w obowiązujących dokumentach planistycznych.
Według danych przytaczanych przez dr Adama Kowalewskiego w obowiązujących „studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin” rezerwuje się pod zainwestowanie tereny o chłonności od 167 do 229 mln mieszkańców , zaś w zatwierdzonych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego rezerwy pozwalają umieścić co najmniej 62 mln mieszkańców .
Najbardziej optymistyczne prognozy na najbliższe 20 lat pozwalają sądzić, że
nawet uwzględniając dużą rezerwę elastyczności, nasze potrzeby nie
przekraczają powierzchni dla ok. 6-8 mln mieszkańców .
środowisko fizyczne środowisko społeczne
środowisko mieszkaniowe
środowisko ekonomiczne
Środowisko mieszkaniowe to ogół wszystkich czynników ożywionych i nieożywionych, mniej więcej jednolitych na danym terenie,
służących realizacji potrzeb wynikających z podstawowej funkcji mieszkania, oddziałujących na mieszkańców i ulegających zmianom pod ich wpływem.
Środowisko mieszkaniowe ma istotne znaczenie w zaspokajaniu potrzeb psychofizycznych człowieka.
Powinno ono spełniać wymagania jednostki w zakresie bezpiecznego schronienia, identyfikacji, komfortu fizycznego i psychicznego.
Oczekuje się od niego poczucia wygody, intymności i izolacji,
komfortu bioklimatycznego, bezpieczeństwa i higieny, warunków dla wypoczynku psychicznego, fizycznego i realizacji kontaktów
społecznych.
G. Schneider-Skalska, 2000, s. 248 .
Ernest Burgess, socjolog miasta– model strefowy miasta amerykańskiego (1925)
W modelu tym istniało 5 stref koncentrycznych:
centralny obszar działalności gospodarczej (CBD) stanowiący centrum handlowe, usługowe, produkcyjne;
strefa przejściowa, obejmująca obszary zabudowy mieszkaniowej o niskim standardzie przemieszanej z zakładami przemysłowymi;
strefa mieszkaniowa, którą zamieszkuje ludność pracująca w centrum miasta;
obszar zamieszkany przez klasy średnie, charakteryzujący się wysokim standardem zabudowy;
obszar mieszkaniowy klas wyższych, jego znaczna odległość od centrum powoduje, że w celu dojazdu do pracy należy dysponować własnym środkiem transportu, są tu już tereny rolnicze.
Obszary mieszkaniowe w strukturze miasta
Prawo wyboru
Prawo do zdrowego środowiska mieszkaniowego
Strefa śródmiejska Strefa mieszkaniowa Strefa przedmieść
Strefę śródmiejską powinna charakteryzować wielofunkcyjność i atrakcyjność formalna jako cechy wiodące.
Środowisko mieszkaniowe pozostanie w mniejszości, podporządkowane nadrzędnym cechom strefy.
Zauważalna będzie dominacja przestrzeni publicznych i najczęściej brak przestrzeni społecznej.
Elementy naturalne będą występować w formach
wymagających intensywnych zabiegów technicznych
– zieleń i woda na tarasach, dachach, elewacjach, w
ogrodach zimowych i werandach.
Strefa mieszkaniowa z dominującą funkcją mieszkaniową powinna mieć wszystkie podstawowe cechy pożądane w środowisku mieszkaniowym i charakterystyczną strukturę miejską w postaci zwartych form i wyraźnego występowania bloku miejskiego z zielonym wnętrzem społecznym.
Tę strefę powinno cechować zbliżenie natury do człowieka i wyraźne wkroczenie elementów naturalnych jako tworzywa urbanistycznego.
Spoiwem struktury urbanistycznej powinna być przestrzeń publiczna, główną rolę identyfikującą będzie przejmować przestrzeń sąsiedzka, a obszary prywatne wystąpią w postaci balkonów i tarasów.
Należy zaznaczyć, że miejską strefę mieszkaniową cechuje obecnie
duże zróżnicowanie form przestrzennych i często dopiero działania
naprawcze nadają jej cechy struktury miejskiej.
W strefie przedmieść funkcją wiodącą będzie funkcja rekreacyjna i kontakt z naturą.
Strukturę zdominują tereny otwarte i zabudowa mieszkaniowa, która będzie miała charakter podmiejskiego i samodzielnego habitatu, wystąpią formy zwarte i rozproszone, podporządkowane nie tylko kontaktowi z naturą, ale także przemyślanej i konsekwentnie realizowanej idei rozwoju miasta.
Dominować będzie przestrzeń prywatna, istotną rolę może odrywać przestrzeń społeczna, w mniejszości wystąpi przestrzeń publiczna.
W tej strefie charakterystyczna jest przewaga krajobrazu zbliżonego do naturalnego.
Należy niewątpliwie zwrócić uwagę na występowanie co
najmniej dwóch typów strefy przedmieść: zwartej, o
cechach śródmieścia małego miasteczka i rozproszonej,
podporządkowanej krajobrazowi.
?
?
?
?
?
dezintegracja, fragmentacja
PROBLEM
Proporcja wnętrz podobna – ok. 1 : 3
Realizacja współczesnej wersji angielskiego „square garden”.
Częsty brak dostępu do światła i słońca
-
+
R. Erskin – Millennium Village
Kraków
-
Kraków
PROBLEM
+ +
Skade
Kraków
Kraków
Deficyt zielonych przestrzeni prywatnych lub sąsiedzkich
-
PROBLEM
przestrzeń publiczna przestrzeń społeczna
Brak przestrzeni publicznych, miejsc spotkań i integracji
- +
Kraków R.Rogers, A.Power, Cities for a small country
-
Kraków
PROBLEM
gettoizacja, grodzenie i ekranowanie PROBLEM
Kraków
Kraków
PROBLEM
substandard przestrzenny, funkcjonalny i estetyczny
Leśnictwo, ogrodnictwo i sadownictwo
Park Leśny – Aleja Dębowa – Zielone Ogrody – Lawendowe Ogrody – Apartamenty Koniczyna – Kwiaty Polskie – Pod Brzozami – Osiedle Ogrody – Osiedle Tulipany – Pod Olchami – Czerwona Jarzębina – Osiedle Jodłowa – Osiedle Krokusów – Osiedle na Skraju Lasu – Osiedle Nasturcji – Rezydencje Leśne – Sosnowy Park – Wiśniowy Sad – Osiedle Margerytka – Apartamenty Sarenka – Osiedle w Ogrodach – Między Kwiatami – Apartamenty pod Sosnami – Ogród Bielany – Królewskie Ogrody – Strefa Dębu – Miód Malina – Owocowy Sad – Pod Gruszą – Lipowa Ostoja – Sady Wilanowskie – Ogrody Wesoła – Osiedle Lasek Brzozowy – Klonowa Aleja – Parkowa Aleja – Osiedle Róż – Bukowy Park - Zielona Italia – Hubertus - Wilanów Garden
Polany, doliny i zakątki
Kwiatowa Polana – Zielona Dolina – Wrzosowa Dolina – Zielony Zakątek – Olchowy Zakątek – Chabrowy Zakątek – Lazurowy Zakątek – Brzozowy Zakątek – Akacjowy Zakątek – Na Zaciszu
Jarosław, Mikołaj Skoczeń
Diagnozy
Polska Polityka Architektoniczna
2009, aktualizacja 2011
Przestrzeń Życia Polaków
2014
Kodeks Urbanistyczno-Budowlany ??
W trakcie opracowania
Polska Polityka Architektoniczna
2009, aktualizacja 2011
PRZESTRZEŃ ŻYCIA POLAKÓW
Jakość i standardy przestrzeni zamieszkania, dostępność usług
Aleksander Noworól z zespołem: Bolesław Domański, Magdalena Dej, Jarosław Działek, Paweł Hałat, Krzysztof Gwosdz
„ Niedoskonałość planowania przestrzennego, brak przepisów urbanistycznych, nadmierne stosowanie tzw. zasady sąsiedztwa w procesie budowy nowych
zespołów mieszkaniowych rodzą w skali sublokalnej rozwiązania urbanistyczne podporządkowane przede wszystkim rentowności przedsięwzięć
deweloperskich.
Dla mieszkańców oznacza to takie cechy nowo kreowanych przestrzeni osiedlowych,
jak:
brak ciągłości układów komunikacyjnych, nieoptymalne powiązania terenów (wydłużające dojazdy i dojścia), nieoptymalne lokalizowanie usług publicznych i terenów zielonych (jeśli w ogóle znajdzie się na nie miejsce), wreszcie –
zachowywanie minimalnych tylko parametrów odległości między zabudową (niedocenianie nasłonecznienia budynków).
Nowe zespoły mieszkaniowe oferują więc wyższy standard mieszkań niż w
latach poprzedzających rok 1990, ale niższą jakość przestrzeni osiedlowych.”
zrównoważone środowisko mieszkaniowe
CEL
ład przestrzenny
CELE USTAWOWE
kształtowanie i przekształcanie przestrzeni
zgodnie z zasadami
zrównoważonego rozwoju dla
zaspokojenia potrzeb ludzi i
uzyskania ładu przestrzennego
o kształcie środowiska mieszkaniowego w mieście przyszłości będą decydować zasady projektowania zrównoważonego,
Czy współczesne środowisko mieszkaniowe może spełniać oczekiwania?
ważnym czynnikiem, w istotny sposób wpływającym na obraz środowiska mieszkaniowego w miastach przyszłości będzie zróżnicowanie potrzeb mieszkańców miast,
towarzyszyć nam będzie różnorodność form przestrzennych :
„małe” , „średnie” i „duże”
- Skala analiz i diagnoza
- Spójność przestrzenno-funkcjonalna z miastem czy niezależność jednostek
- Budowa struktury obszaru mieszkaniowego – modele i program - Budowa struktury obszaru mieszkaniowego –
wykształcenie/uczytelnienie struktury przekształcenia i rehabilitacja
budowa nowej struktury - idea i koncepcja
- Programowanie – rola wskaźników urbanistycznych
infrastruktura szara
infrastruktura brązowa
infrastruktura zielona
infrastruktura niebieska
infrastruktura czerwona
analiza i diagnoza funkcjonalna
przestrzenna społeczna w skali miasta
bezpośredniego otoczenia
obszaru
POTRZEBY I MOŻLIWOŚCI TWORZYWO ZASADY I MODELE
zasady
projektowania zrównoważonego
modele
teoretyczne
infrastruktura szara
infrastruktura brązowa
infrastruktura zielona
infrastruktura niebieska
infrastruktura czerwona
analiza i diagnoza funkcjonalna
przestrzenna społeczna w skali miasta
bezpośredniego otoczenia
obszaru
POTRZEBY I MOŻLIWOŚCI TWORZYWO ZASADY I MODELE
zasady
projektowania zrównoważonego
modele
teoretyczne
SKALA BEZPOŚREDNIEGO OTOCZENIA
SKALA MIASTA
SKALA OBSZARU
infrastruktura szara
infrastruktura brązowa
infrastruktura zielona
infrastruktura niebieska
infrastruktura czerwona
analiza i diagnoza funkcjonalna
przestrzenna społeczna w skali miasta
bezpośredniego otoczenia
obszaru
POTRZEBY I MOŻLIWOŚCI TWORZYWO ZASADY I MODELE
zasady
projektowania zrównoważonego
modele
teoretyczne
Systemy struktury ekologicznej miasta wg Kena Yeanga:
- infrastruktura zielona : elementy natury : korytarze przyrodnicze, tereny otwarte, siedliska flory i fauny
- infrastruktura niebieska : zarządzanie gospodarką wodną, w tym zarządzanie wodami opadowymi i retencja
-infrastruktura szara: transport i instalacje techniczne
-Infrastruktura czerwona: środowisko zbudowane i systemy społeczne i polityczne
- infrastruktura szara: transport i instalacje techniczne - infrastruktura brązowa: środowisko zbudowane
- infrastruktura zielona : elementy natury : korytarze przyrodnicze, tereny otwarte, siedliska flory i fauny , ukształtowanie terenu
- infrastruktura niebieska : zarządzanie gospodarką
wodną, w tym zarządzanie wodami opadowymi i retencja
- infrastruktura czerwona: społeczna – przestrzenie
społeczne i inne elementy związane z aktywnością
ludzi
infrastruktura szara
infrastruktura brązowa
infrastruktura zielona
infrastruktura niebieska
infrastruktura czerwona
analiza i diagnoza funkcjonalna
przestrzenna społeczna w skali miasta
bezpośredniego otoczenia
obszaru
POTRZEBY I MOŻLIWOŚCI TWORZYWO ZASADY I MODELE
zasady
projektowania zrównoważonego
modele
teoretyczne
wyzwanie – konieczność – rozsądek zrównoważony rozwój
i
zasady projektowania zrównoważon ego
3R – reduce, reuse, recycle
szacunek dla miejsca
szacunek dla użytkownika
energooszczędność odnawialne źródła
energii
infrastruktura szara
infrastruktura brązowa
infrastruktura zielona
infrastruktura niebieska
infrastruktura czerwona
analiza i diagnoza funkcjonalna
przestrzenna społeczna w skali miasta
bezpośredniego otoczenia
obszaru
POTRZEBY I MOŻLIWOŚCI TWORZYWO ZASADY I MODELE
zasady
projektowania zrównoważonego
modele
teoretyczne
MODEL – wzór, według którego coś jest lub ma być wykonywane
do budowy modelu konieczne są zasady
BUDOWA MODELU
obóz rzymski miasto renesansowe jednostka sąsiedzka
koncepcja i pojęcie jednostki sąsiedzkiej Clarence Perry (1872 – 1944) - 7 zasad:
1. Życie społeczne miało być skoncentrowane wewnątrz jednostki sąsiedzkiej. Z dala od ulicznego zgiełku oraz przemysłowego krajobrazu.
2. Szkoła powinna być zlokalizowana w centrum jednostki tak, aby dzieci nie musiały przekraczać żadnej głównej arterii komunikacyjnej. W odległości nie większej niż pół mili od domu. (mila = 1,6 km)
3. Przy szkole powinno się lokalizować tereny rekreacyjne udostępnione dla całej społeczności. Szkoła stanowiła lokalne centrum osiedla.
4. Dookoła jednostki sytuowane były główne drogi. Dzięki temu jednostka sąsiedzka posiadała wyraźne granice a jednocześnie eliminowany był ruch samochodowy
wewnątrz osiedla.
5. Drogi wewnętrzne często przybierały krzywe formy – celem tego zabiegu było zniechęcenie do poruszania się po nich samochodami oraz zapewnienie
bezpieczeństwa mieszkańcom. Miała być widoczna różnica w hierarchii dróg okalających jednostkę i tych wewnątrz niej.
6. Usługi lokalizowano wzdłuż zewnętrznych arterii (najlepiej przy skrzyżowaniach ulic) – ograniczano w ten sposób ruch zewnętrzny (dostawcy do sklepów, klienci z innych dzielnic itp.).
7. Co najmniej 10% terenów powinno zostać przeznaczone na parki oraz
przestrzenie otwarte umożliwiające wypoczynek oraz stwarzające szanse na
nawiązanie interakcji pomiędzy mieszkańcami.
zespół mieszkaniowy
Można przyjąć, że zespół mieszkaniowy jest jednostką wyjściową, która jest w sposób wyczuwalny zidentyfikowana przestrzennie, wyróżnia się formalnie, jej wielkość wynika z pieszej dostępności przestrzeni publicznej umożliwiającej kontakty międzyludzkie. Za wielkość spełniającą te warunki można uznać jednostkę dla 500 do 2000 mieszkańców.
Mniejszą komórkę stanowi podwórko/wnętrze, które odpowiada
ilości do ok. 500 mieszkańców. W tej grupie następuje bliższe
poznanie dzieci i dorosłych korzystających z wspólnej przestrzeni
społecznej
Coyote Valley, San Jose, Kalifornia, proj.
WRT Solomon E.T.C. (początek XXI wieku) Millennium Village,Londyn, Ralph Erskine (XX/XXI wiek) CHANDIGARH (lata 50. XXw. – Le Corbusier
„But I still love it! Here you can see that the theories of Le Corbusier were brilliant and work, despite of the plan being a little too quadratic.
A city needs enough air, sun and space".
OD CZYTELNEJ STRUKTURY DO
DETALU
Koncepcja zrealizowanej jednostki Solar City w Linzu
jest współczesną wersją osiedla z wyraźnie
wyróżniającym się miejscem węzłowym umieszczonym
w punkcie przecięcia się wszystkich ciągów
komunikacyjnych. Miejsce jest skupiskiem usług, a
nadano mu charakterystyczny, zapamiętywalny wyraz
estetyczny.
LINZ, SOLAR CITY
LINZ, SOLAR CITY
MODEL = ZASADY
WIEDZA, BADANIA, PRZEKONANIA, TEORIE
+
PROGRAM I ROZMIESZCZENIE PROGRAMU W PRZESTRZENI
(POTRZEBY, WSKAŹNIKI, PROMIENIE DOSTĘPNOŚCI)
PR-5 1977
Zespół pod kierunkiem prof. W. Cęckiewicza
Cities for a small country,
Richard Rogers & Anne Power, 2000
Cities for a small country,
Richard Rogers & Anne Power, 2000
Cliff Moughtin Urban Design, Green Dimentions
najważniejsza jest czytelna struktura
Douglas Farr, Sustainable Urbanism
San Jose, California, 2006
Madryt, dzielnica Carabanchel Malmo, Bo01
Malmo, Bo01