Powody wyjazdu z Polski w 1957 roku - Josef Fraind - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

JOSEF FRAIND

ur. 1923; Lublin

Miejsce i czas wydarzeń Warszawa, PRL

Słowa kluczowe Warszawa, okres powojenny, PRL, Sztab Generalny Wojska Polskiego, antysemityzm, wyjazd z Polski

Powody wyjazdu z Polski w 1957 roku

Wierzyłem, że jest miejsce w Polsce dla ocalałych Żydów, bo rząd oficjalnie zwalczał wszelki rodzaj antysemityzmu. Oczywiście, nie można każdemu zajrzeć do wewnątrz, ale oficjalnie tak było przyjęte. Ja nigdy przedtem nie marzyłem, żeby być pracownikiem Generalnego Sztabu Wojska Polskiego. Dzięki sztabowi ukończyłem gimnazjum, ukończyłem wyższą szkołę oficerską, co w przedwojennej Polsce było nie do pomyślenia. I ja wierzyłem w to, że dalej tak będzie. Ale niestety rozczarowałem się z biegiem czasu.

W styczniu [19]57 roku wyjechałem do Izraela. Oficerowie więcej wiedzieli niż cywile.

Wiedzieliśmy również, że nadchodzą czarne chmury, szczególnie dla Żydów w Polsce. Przedtem antysemityzm był widoczny w znikomej formie, oddolnie, a teraz zaczął z góry padać. Nie za to ja walczyłem, postanowiłem z tym kończyć. Uważałem na początku, że tu jest mój dom i tu muszę zostać, pomimo że Warszawa, Lublin były wielkim cmentarzyskiem żydowskim. Ale wierzyłem, że się coś da zrobić. To był ten okres polski. Już miałem dwoje dzieci wtedy.

Data i miejsce nagrania 2006-12-08, Tel Awiw

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Redakcja Justyna Molik