Scenariusz lekcji
Klasyk XX wieku – Igor Strawiński.
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
Zapoznanie uczniów z życiem i twórczością Igora Strawińskiego. Przedstawienie wpływu kompozytora na muzykę całego XX wieku. Wskazanie nowego stylu muzycznego – neoklasycyzmu muzycznego. Przedstawienie skandalicznego dzieła Strawińskiego Świeto wiosny. Wskazanie jego najważniejszych elementów i cech stylistycznych oraz wyjaśnienie powodu skandalu przez nie wywołanego. Percepcja dzieła Strawińskiego.
b. Umiejętności Uczeń potrafi:
1. Przedstawić życiorys Igora Strawińskigo.
2. Przedstawić najważniejsze dzieła Igora Strawińskigo.
3. Omówić wpływ kompozytora na muzykę całego XX wieku.
4. Przedstawić etapy twórczości i zmieniającą się stylistycznie muzykę Igora Strawińskiego.
5. Przedstawić najważniejsze cechy stylistyczne dzieła Strawińskiego pt. Święto wiosny.
6. Wskazać charakterystyczne fragmenty tego utworu.
2. Metoda i forma pracy
Metoda opisu. Podsumowanie tematu lekcji metodą pogadanki. Aktywna percepcja dzieła Strawińskiego Święto wiosny.
3. Środki dydaktyczne
1. Podręcznik: W. Panek, Świat muzyki…
2. Stanowisko do odtwarzania muzyki.
3. Płyta z nagraniem baletu Strawińskiego Święto wiosny.
4. Karta pracy ucznia.
5. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
1. Powitanie, czynności organizacyjno-porządkowe.
2. Sprawdzenie zadania domowego.
3. Powtórzenie piosenki poznanej na ostatniej lekcji.
4. Podanie tematu lekcji.
(7 min. )
b. Faza realizacyjna
1. Metodą opisu zapoznanie uczniów z życiem i twórczością rosyjskiego kompozytora polskiego pochodzenia – Igora Strawińskiego.
Notatka:
I. Życiorys Igora Strawińskiego:
- kompozytor rosyjski.;
- jego zainteresowania muzyczne. rozbudził ojciec – śpiewak w operze petersburskiej;
- oprócz muzyki studiował prawo;
- napisał Ognistego ptaka, Pietruszkę i Święto wiosny;
- od 1910 przebywał w Szwajcarii, debiutował 1915 r. w Genewie jako dyrygent; zbliżył się wówczas do francuskich impresjonistów (m.in. C. Debussy);
- 1920-39 – przebywał we Francji, gdzie nawiązał kontakt z elitą artystyczną Europy (w inscenizacjach jego dzieł uczestniczyli m.in. P. Picasso, libretta opracowywali m.in. A.
Gide i J. Cocteau);
- 1925 krótko gościł w USA, w 1940 r. przeniósł się tam na stałe, zamieszkał w Hollywood;
- po II wojnie światowej kilkakrotnie podróżował do Europy (m.in. do Włoch, Austrii, ZSRR i Polski);
- w pierwszym okresie twórczości fascynował się folklorem rosyjskim;
- około 1918 r. zwrócił się ku stylistyce neoklasycznej, opartej na cytatach, aluzjach muzycznych;
- wzory czerpał z twórczości P. Czajkowskiego, G. Rossiniego, L. Delibesa, M. Glinki i A. Dargomyżskiego, z chorału cerkiewnego i gregoriańskiego, muzyki Ch.W. Glucka i W.A. Mozarta, Ch. Gounoda i J.S. Bacha;
II. Twórczość Igora Strawińskiego:
Ważniejsze kompozycje sceniczne:
- balety (Ognisty ptak, Pietruszka, Święto wiosny, Wesele, Apollo i Muzy, Pocałunek wróżki, Gra w karty, Agon);
- opery (Słowik, Historia żołnierza, Mawra, The Rake's Progress);
- oratoria (Król Edyp i The Flood);
- utwory symfoniczne (m.in. Ognie sztuczne, Symfonia na instrumenty dęte, Concerto in D na skrzypce i orkiestrę, Dances concertantes, Dumbarton Oaks na orkiestrę kameralną, Hebanowy koncert na orkiestrę jazzową, Monumentum pro Gesualdo da Venosa);
- kameralne, fortepianowe, na chór i orkiestrę (m.in. Symfonia psalmów, Persefona, Canticum sacrum, kantata A Sermon, a Narrative and a Prayer);
- pieśni z towarzyszeniem różnych instrumentów.
2. Metodą opisu przedstawienie najważniejszych cech stylistycznych dzieł kompozytora, z uwzględnieniem faz rozwoju twórczości Strawińskiego.
Notatka:
III. Inspiracje i cechy stylistyczne w twórczości Igora Strawińskiego:
- fascynował się folklorem rosyjskim, budował w baletach barwne, tętniące rytmami obrazy, nawiązujące do legend, obrzędów i mitów ludowych;
- szukał inspiracji w jazzie; operował wśród wielu konwencji, niekiedy traktowanych przewrotnie i niemal ironicznie;
- jednocześnie eksperymentował w zakresie kompozycji kameralnych;
- na początku lat 50. nieoczekiwanie zaakceptował założenia serializmu, nawiązując do A. Weberna i A. Schönberga;
- w całej twórczości Strawińskiego zasadniczym elementem kształtującym strukturę kompozycji pozostał rytm;
- zasadniczą metodą jego techniki kompozytorskiej jest wykorzystywanie krótkich dynamicznych motywów, a także wspaniała, wielowymiarowa i wielobarwna instrumentacja.
3. Wysłuchanie fragmentów baletu Święto wiosny. Wskazanie jego charakterystycznych cech stylistycznych i porównanie z cechami zapisanymi już w zeszycie.
c. Faza podsumowująca
Podsumowanie metodą pogadanki najważniejszych zagadnień omówionych na lekcji.
6. Bibliografia
1. Ekiert J., Bliżej muzyki. Encyklopedia, Wiedza Powszechna, Warszawa 1994.
2. Panek W., Świat muzyki. Podręcznik dla klas 1-3 gimnazjum, WSiP, Warszawa 2004.
3. http://pl.wikipedia.org/wiki/Igor_Strawi%C5%84ski
4. www.rmfclassic.pl/index.html?a=encyklopedia&op=fi&txt=Strawi%F1ski
7. Załączniki
a. Karta pracy ucznia
Powtórzenie zagadnień związanych z tematem formie otwartych pytań.
b. Zadanie domowe
Czy podoba Ci się muzyka XX wieku w ujęciu Igora Strawińskiego? Odpowiedź uzasadnij w około dziesięciu zdaniach.
Opracowała:
Arleta Dzitko
