1
122 luty–marzec 1/2005
W
Waarriiaanntt nnrr 11:: PPOO –– PPiiSS
Mijaj¹c siê na sejmowych korytarzach, Donald Tusk i Lech Kaczyñski z regu³y poprzestaj¹ na zdawko- wym dzieñ dobry. Dobrze wiedz¹, ¿e po wyborach czekaj¹ ich wielogodzinne rozmowy o podziale rz¹- dowych stanowisk. Badania opinii publicznej nie wskazuj¹, aby Platforma mog³a stworzyæ rz¹d samo- dzielnie – w tej chwili jej notowania oscyluj¹ wokó³ 22–26 proc. poparcia. To stanowczo za ma³o, aby obsadziæ swymi pos³ami wiêkszoœæ sejmowych foteli, dlatego PO musi liczyæ na PiS.
Powyborcze a b e c ad ło
Wasz prezydent, nasz premier albo na odwrót – politycy PO i PiS już dziś dzielą się swymi aspiracjami do najwyższych urzędów w państwie. I nie musi to być dzielenie skóry na żywym niedźwiedziu.
Za kilka miesiêcy wybierzemy nowy Sejm. Z izby ni¿szej parlamentu wy³oni siê rz¹d, a wraz z nim nowi szefowie resortów. Chcemy zastanowiæ siê, jak bêdzie wygl¹da³ system ochrony zdrowia, którym nie bêdzie ju¿ kierowaæ Marek Balicki czy Mariusz £apiñski. Co ma do zaoferowania El¿bieta Radziszewska z Platformy Obywatelskiej czy Boles³aw Piecha z Prawa i Sprawiedliwoœci oraz ich koledzy z bratnich partii. Z tego powo- du przedstawiamy czytelnikom blok Polityka i zdrowie.
W naszym zamierzeniu blok mia³ odpowiedzieæ na pytania o kszta³t systemu zdrowotnego pod nowymi rz¹- dami. Dlatego rozes³aliœmy identycznie brzmi¹c¹ ankietê do siedmiu najwa¿niejszych pos³ów zajmuj¹cych siê problematyk¹ zdrowotn¹. Odpowiedzia³o tylko dwóch (ich teksty mo¿na przeczytaæ na s. 20–21).
Na pocz¹tku zamieszczamy jednak symulacjê mo¿liwych aliansów politycznych dokonan¹ przez Bogus³a- wa Mazura, dziennikarza tygodnika Newsweek Polska, by³ego szefa dzia³u politycznego tygodnika Wprost.
Prób¹ odpowiedzi na pytanie: kto bêdzie ministrem zdrowia, jest lista 10 kandydatów, którzy, zdaniem redak- cji, powinni byæ brani pod uwagê przez nowego premiera. Problem polega jednak na tym, ¿e polityka nie kieruje siê pragmatyzmem. Jak bowiem stwierdzi³ prof. Cezary W³odarczyk, kierownik Zak³adu Polityki Zdro- wotnej i Zarz¹dzania Instytutu Zdrowia Publicznego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielloñskiego: – W ochronie zdrowia nie ma gie³dy nazwisk, bo kryterium wyboru ministra nie s¹ umiejêtnoœci ani wiedza. Mo- ja hipoteza jest prosta: przydzia³ nazwisk nast¹pi wed³ug si³y partii, a nie wed³ug kompetencji.
Uwaga o tyle trafna, ¿e programy zdrowotne partii politycznych to raczej listy pobo¿nych ¿yczeñ ni¿ rzeczo- we propozycje zmian i reform systemu (patrz: Puste szuflady, s. 24). Jedyna nadzieja, ¿e doktor Rynek zmusi zdrowotnych w³odarzy do racjonalnego myœlenia. Wtedy bêdzie tak, jak prorokuje czo³owy mened¿er zdrowia III RP Andrzej Soœnierz w rozmowie (patrz s. 8), która poprzedza blok Polityka i zdrowie: – Je¿eli nowo wy³onio- ny rz¹d bêdzie mia³ wystarczaj¹co du¿o odwagi, aby uporz¹dkowaæ system i nadaæ mu charakter rynkowy, to po czterech latach bêdzie wiêcej doskonale wyposa¿onych oœrodków. Stabilne zasady dzia³ania na rynku us³ug lekarskich spowoduj¹ zmniejszenie liczby op³at nieformalnych. Lecznictwo rodzinne bêdzie w 100 proc. sprywa- tyzowane, specjalistyczne w 90 proc., szpitalnictwo w 30–40 proc. System bêdzie uspokojony, z jasno okreœlo-
nymi drogami rozwoju, a restrukturyzacja w toku. Red.
Zdrowie – tak
wypaczenia
– nie
cover
luty–marzec 1/2005 1133 Ale gdy obu partiom zabraknie g³osów do utworzenia wiêkszoœciowej koalicji, wówczas w rozmowach udzia³ weŸmie jeszcze ktoœ trzeci. Najpewniej lider PSL Janusz Wojciechowski lub przywódca nowej Partii Demokratycznej (PD) W³adys³aw Frasyniuk – o ile partie te przekrocz¹ próg wyborczy.
W
Waarriiaanntt pprraawwddooppooddoobbnnyy:: PPOO –– PPiiSS –– PPSSLL
Naj³atwiejszym rozmówc¹ dla PO i PiS by³by PSL. Ludowcy w ostatnich latach stêpili roszczeniowe elementy swego programu, bo próbuj¹ wyjœæ poza wiejskie op³otki i zyskaæ przychylnoœæ elektora- tu miejskiego. Z kolei obecnoœæ w rz¹dzie PSL zapewni³aby PO i PiS lepsze docieranie do elektora- tu wiejskiego.
Poza tym ludowcy s¹ pragmatykami, którzy mog¹ zawieraæ koalicje tak z lewic¹, jak z prawic¹.
W
Waarriiaanntt mmoo¿¿lliiwwyy:: PPOO –– PPiiSS –– PPDD
Gorzej mo¿e pójœæ dogadywanie siê z PD. Choæ PD jest programowo bliska Platformie, to obydwie partie walcz¹ o ten sam elektorat. Dziel¹ je te¿ g³êbokie animozje personalne, datuj¹ce siê od roz-
³amu dokonanego przez Tuska w UW. Ale nie s¹ to bariery nie do pokonania, wiêc porozumienie jest mo¿liwe.
W
Waarriiaanntt ttrruuddnnyy:: PPOO –– PPiiSS –– PPDD –– PPSSLL
Co jednak bêdzie, gdy nawet trzeci koalicjant nie wystarczy do stworzenia sejmowej wiêkszoœci? Py- tani o to politycy rozk³adaj¹ bezradnie rêce.
Tylko niektórzy przyznaj¹, ¿e wyobra¿aj¹ sobie szerok¹ koalicjê PO – PiS – PSL – PD. Bo na Ligê Polskich Rodzin trudno liczyæ. Jej m³ody lider, Roman Giertych ma wielkie ambicje. S¹dzi, ¿e no- wy rz¹d i popieraj¹ce go ugrupowania z czasem strac¹ poparcie. A wtedy LPR mog³aby zwyciê¿yæ w kolejnych wyborach.
W
Waarriiaanntt nniieessppooddzziieewwaannyy:: LLPPRR –– PPiiSS –– PPSSLL
Mo¿liwy jest jeszcze bardziej zaskakuj¹cy rozwój wydarzeñ. Gdyby LPR otrzyma³a wiêcej g³osów ni¿
pokazuj¹ sonda¿e, te¿ mog³aby wyjœæ z inicjatyw¹ tworzenia rz¹du. A ¿e mo¿e siê tak staæ, udowad- niaj¹ ostatnie wybory. Badania opinii publicznej dawa³y LPR (jak te¿ Samoobronie) niewielkie szan- se na znalezienie siê w Sejmie. W rzeczywistoœci obie te partie zdoby³y spore poparcie. Jeœli histo- ria siê powtórzy i Liga stworzy, np. drugi co do wielkoœci klub w Sejmie, to mo¿na te¿ sobie wyobra- ziæ powstanie koalicji LPR – PiS – PSL.
W
Waarriiaanntt sszzookkuujj¹¹ccyy:: PPOO –– PPiiSS –– LLPPRR
Uk³adaj¹c powyborcze puzzle, politycy uwzglêdniaj¹ te¿, ¿e w Sejmie mo¿e zabrakn¹æ PSL i PD, a koalicji PO – PiS nie starczy g³osów do stworzenia rz¹du. Czy i wówczas LPR pozosta³aby na ubo- czu? – Giertych z Tuskiem i Kaczyñskimi? Owszem, jak zostanie premierem, a Zygmunt Wrzodak marsza³kiem Sejmu – œmieje siê jeden z pos³ów Ligi. Ale nie wspieraj¹c koalicji, Liga wziê³aby na siebie ciê¿ar odpowiedzialnoœci za kryzys parlamentarny i rozpisanie przedterminowych wyborów.
Trudno dziœ rozstrzygn¹æ, na co zdecydowa³by siê Giertych.
W
Waarriiaannttoowwee wwaarriiaaccjjee
Warto pamiêtaæ, ¿e obecne sonda¿e nie musz¹ siê do koñca sprawdziæ. Tak¿e politycy podwa¿aj¹ ich wiarygodnoœæ, zw³aszcza gdy s¹ dla nich ma³o przychylne. Niedawno w Radiu TOK FM Józef Oleksy zosta³ poproszony o skomentowanie niekorzystnego dla niego rankingu kandydatów na pre- zydenta Polski. – Nie ma co dyskutowaæ o sonda¿ach, one siê z dnia na dzieñ zmieniaj¹ – stwierdzi³ kwaœno lider SLD. Gdy jednak po chwili zosta³ zapytany, czy nie chce te¿ mówiæ o wzroœcie notowañ Sojuszu, ¿ywo zaprzeczy³: – Dlaczego nie, to bardzo wa¿na sprawa, ¿e za mojego przywództwa w SLD jest taka poprawa...
Z czego wynika, ¿e sonda¿e to jednak wa¿na sprawa.
Bogus³aw Mazur (na zdjêciu) Autor jest dziennikarzem tygodnika Newsweek Polska,
by³ szefem dzia³u politycznego tygodnika Wprost
