• Nie Znaleziono Wyników

Start ćwiczenia buzi i języka

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Start ćwiczenia buzi i języka"

Copied!
14
0
0

Pełen tekst

(1)

● Start – ćwiczenia buzi i języka

Ćwiczenia przygotowujące do wywołania głosek „sz,ż,cz,dż”

- czubek języka unosimy w kierunku wałka dziąsłowego (miejsce tuż górnymi siekaczami) oblizujemy go, stukamy w niego czubkiem języka

- malujemy językiem podniebienie od tyłu do przodu - kląskamy czubkiem języka

- unosimy czubek języka i jego boki na kształt koszyka i staramy się unieść go do góry - liczymy językiem zęby przy szeroko otwartej buzi

- myjemy górne zęby językiem (oblizujemy zewnętrzną powierzchnię górnych zębów) - unosimy język w kierunku nosa

- układamy usta w rybi pyszczek - cmokamy

- szeroki uśmiech i dzióbek – powtarzamy na zmianę

- czubek języka „przyklejamy” do wałka dziąsłowego za górnymi siekaczami, teraz otwieramy i zamykamy zęby a język pozostaje w tym samym miejscu

- dotykamy na zmianę górnego wałka dziąsłowego i dolnych dziąseł

Ćwiczenia przygotowujące do wywołania głosek „s,z,c,dz”

- zwijamy język w rulon i dmuchamy jak przez słomkę - powtarzamy: i-u, i-u, i-u…

- oblizujemy wargi dookoła

- wysuwamy język zakończony ostrym czubkiem z buzi i chowamy go - układamy usta na zmianę w dzióbek i uśmiech

- myjemy zęby na dole – oblizujemy wewnętrzną powierzchnię górnych zębów - oblizujemy dolne dziąsła (podwijamy język)

- otwieramy usta i wykonujemy na przemian ćwiczenia: język szeroki-język wąski

Ćwiczenia przygotowujące do wywołania głosek „ś,ź,ć,dź”

- układamy usta na zmianę w dzióbek i uśmiech - powtarzamy na przemian: e-o, e-o, e-o

- powtarzamy: i-u, i-u, i-u…

- robimy „górkę” z języka: środek języka unosimy do góry a czubek języka przykładamy do dolnych dziąseł

- skrobiemy górnymi zębami grzbiet języka ułożonego w „górkę”

- myjemy zęby na dole - oblizujemy wewnętrzną powierzchnię dolnych zębów

(2)

- oblizujemy dolne dziąsła (podwijamy język)

- dotykamy na zmianę górnego wałka dziąsłowego i dolnych dziąseł

- otwieramy usta i wykonujemy na przemian ćwiczenia: język szeroki-język wąski

Ćwiczenia przygotowujące do wywołania głoski „r”

- czubek języka unosimy w kierunku wałka dziąsłowego (miejsce tuż górnymi siekaczami) oblizujemy go, stukamy w niego czubkiem języka

- malujemy językiem podniebienie od tyłu do przodu - kląskamy czubkiem języka

- unosimy czubek języka i jego boki na kształt koszyka i staramy się unieść go do góry - liczymy językiem zęby przy szeroko otwartej buzi

- myjemy górne zęby językiem (oblizujemy zewnętrzną powierzchnię górnych zębów) - unosimy język w kierunku nosa

- układamy usta w rybi pyszczek - cmokamy

- szeroki uśmiech i dzióbek – powtarzamy na zmianę

- czubek języka „przyklejamy” do wałka dziąsłowego za górnymi siekaczami, teraz otwieramy i zamykamy zęby a język pozostaje w tym samym miejscu

- dotykamy na zmianę górnego wałka dziąsłowego i dolnych dziąseł

Ćwiczenia przygotowujące do wywołania głoski „l”

- czubek języka unosimy w kierunku wałka dziąsłowego (miejsce tuż górnymi siekaczami) oblizujemy go, stukamy w niego czubkiem języka

- malujemy językiem podniebienie od tyłu do przodu - kląskamy czubkiem języka

- liczymy językiem zęby przy szeroko otwartej buzi

- myjemy górne zęby językiem (oblizujemy zewnętrzną powierzchnię górnych zębów) - oblizujemy wargi dookoła

- wypychamy językiem policzki na zmianę - unosimy język w kierunku nosa

- dotykamy na zmianę górnego wałka dziąsłowego i dolnych dziąseł Ćwiczenia przygotowujące do wywołania głosek „t,d,n”

- czubek języka unosimy w kierunku wałka dziąsłowego (miejsce tuż górnymi siekaczami) oblizujemy go, stukamy w niego czubkiem języka

- malujemy językiem podniebienie od tyłu do przodu

(3)

- kląskamy czubkiem języka

- liczymy językiem zęby przy szeroko otwartej buzi - unosimy język w kierunku nosa

- myjemy górne zęby językiem (oblizujemy zewnętrzną powierzchnię górnych zębów) - oblizujemy wargi dookoła

- wypychamy językiem policzki na zmianę

- dotykamy na zmianę górnego wałka dziąsłowego i dolnych dziąseł

- otwieramy usta i wykonujemy na przemian ćwiczenia: język szeroki-język wąski

Ćwiczenia przygotowujące do wywołania głosek „k,g,h”

- udajemy kaszel z językiem na brodzie

- otwieramy usta i wykonujemy na przemian ćwiczenia: język szeroki-język wąski - czubkiem języka liczymy dolne zęby

- dotykamy na zmianę dolnych i górnych zębów przy otwartej szeroko buzi - myjemy zęby na dole - oblizujemy wewnętrzną powierzchnię dolnych zębów - oblizujemy dolne dziąsła (podwijamy język)

Ćwiczenia przygotowujące do wywołania głosek dźwięcznych:

- kląskamy czubkiem języka

- udajemy kaszel z językiem na brodzie - śpiewamy „o”

- udajemy ziewanie - chuchamy

- nadymamy policzki (robimy balonik), następnie powoli spuszczamy powietrze przez mały otwór utworzony przez usta

- nadymamy policzki i przepychamy powietrze z jednego policzka do drugiego - mruczymy przy zamkniętych ustach

(4)

● Lambdacyzm, paralambdacyzm

Lambdacyzm to zaburzenie mowy polegające na nieprawidłowej wymowie głoski „l”.

Nieprawidłowości zazwyczaj polegają na ułożeniu języka na dnie jamy ustnej lub w pozycji między zębami, podczas gdy powinien się on znajdować na wałku dziąsłowym za górnymi siekaczami.

Głoska pojawia się ok. 3. roku życia a jej pojawieniu towarzyszy zmiana sposobu połykania z niemowlęcego na dorosłe (patrz: słowniczek pojęć logopedycznych).

Dlaczego? Lambdacyzm wynika z obniżonej sprawności aparatu artykulacyjnego, parafunkcji (patrz: słowniczek pojęć logopedycznych), dysfunkcji połykania, obniżonego napięcia mięśniowego w obrębie aparatu artykulacyjnego; przyczyną może być także skrócone wędzidełko podjęzykowe (lub podcięte wędzidełko podjęzykowe ale niska sprawność języka spowodowana brakiem usprawniania po zabiegu).

Paralambdacyzm to zastępowanie głoski „l” inną głoską polskiego systemu językowego.

Najczęściej zamiast głoski „l” dzieci wymawiają „j”.

Dlaczego? Przyczynami mogą być obniżone napięcie mięśniowe wynikające z przerostu trzeciego migdałka lub alergii (powodującej katary), skrócone wędzidełko podjęzykowe uniemożliwiające pionowe ruchy języka, brak pionizacji języka (niedostateczna sprawność aparatu artykulacyjnego).

Należy podkreślić, że paralambdacyzm (jak wszystkie nieprawidłowości mowy z grupy para-) nie jest zaburzeniem mowy ani deformacją (w przeciwieństwie do lambdacyzmu), jest jedynie opóźnieniem w rozwoju artykulacji. Przy dobraniu odpowiednich

ćwiczeń

i systematyczności zajęć można je zlikwidować w niedługim czasie.

Najczęściej popełniane błędy:

- zbyt długie karmienie papkami – jedzenie papek nie wymaga praktycznie żadnego wysiłku ze strony dziecka. Natomiast podając dziecku pokarmy o stałej konsystencji stymulujemy rozwój sprawności aparatu artykulacyjnego. Dziecko w naturalny sposób ćwiczy mięśnie niezbędne do prawidłowego i wyrazistego artykułowania głosek.

Skórki od chleba wracają do menu!

(5)

Jak ćwiczymy?

1. Zmiany zaczynamy od wyeliminowania ewentualnych błędów.

2. Ćwiczymy sprawność aparatu artykulacyjnego (patrz: ćwiczenia przygotowujące do wywołania głoski „l”)

3. Wywołanie głoski „l” (jeśli chcą Państwo otrzymać szczegółowy instruktaż proszę zgłosić się do logopedy osobiście lub napisać: logopeda389@gmail.com)

(6)

● Kappacyzm, parakappacyzm, gammacyzm, paragammacyzm

Kappacyzm, gammacyzm to zaburzenia mowy polegające na nieprawidłowej wymowie głosek „k” i „g”. Nieprawidłowości polegają na ułożeniu języka w nieodpowiednim miejscu podczas artykulacji. Zaburzenie to występuje stosunkowo rzadko.

Dlaczego? Przyczyną powstawania może być obniżona sprawność mięśni języka lub obniżone napięcie mięśniowe języka, a także nieprawidłowe nawyki ruchowe w obrębie jamy ustnej, dysfunkcja połykania (patrz: słowniczek pojęć logopedycznych).

Parakappacyzm paragammacyzm to nieprawidłowość wymowy, która polega na zastępowaniu głosek „k” i „g” innymi głoskami z systemu głosek języka polskiego.

Najczęściej głoska „k” jest zamieniana na „t” a głoska „g” na „d”.

Dlaczego? Powodem mogą być obniżone napięcie mięśniowe języka, niedosłuch, brak odpowiedniej sprawności języka.

Należy podkreślić, że parakappacyzm i paragammacyzm (jak wszystkie nieprawidłowości mowy

z grupy para-) nie jest zaburzeniem mowy ani deformacją (w przeciwieństwie do kappacyzmu

i gammacyzmu), jest jedynie opóźnieniem w rozwoju artykulacji. Przy dobraniu odpowiednich ćwiczeń i systematyczności zajęć można je zlikwidować w niedługim czasie.

Jak ćwiczymy?

1. Ćwiczymy sprawność aparatu artykulacyjnego (zob. ćwiczenia przygotowujące do wywołania głosek „k,g,h”)

2. Wywołanie głoski „k” (jeśli chcą Państwo otrzymać szczegółowy instruktaż proszę zgłosić się do logopedy osobiście lub napisać: logopeda389@gmail.com)

(7)

● Sygmatyzm, parasygmatyzm

Sygmatyzm to zaburzenie mowy polegające na nieprawidłowej realizacji głosek szeregu ciszącego „ś,ź,ć,dź” i/lub szeregu syczącego „s,z,c,dz” i/lub szeregu szumiącego „sz,ż,cz,dż”.

Zaburzeniu może ulec tylko jeden szereg, dwa lub wszystkie jednocześnie. W zależności od rodzaju deformacji wyróżniamy kilka rodzajów sygmatyzmów:

- interdentalny – podczas realizacji głosek dentalizowanych (patrz: słowniczek pojęć logopedycznych) język wchodzi pomiędzy zęby.

- lateralny – podczas realizacji głosek dentalizowanych język wychodzi pomiędzy zęby z prawej strony, z lewej (sygmatyzm jednostronny) lub z obu jednocześnie (sygmatyzm lateralny obustronny)

- labio-dentalny – podczas realizacji głosek dentalizowanych szczelina tworzy się pomiędzy dolną wargą a górnymi siekaczami.

- dorsalny – w trakcie wymawiania głosek dentalizowanych szczelina tworzy się pomiędzy podniebieniem twardym a dziąsłami.

Dlaczego? Wpływ na wytworzenie się deformacji mają: wady zgryzu, przerost tzw. trzeciego migdałka, parafunkcje (patrz: słowniczek pojęć logopedycznych), dysfunkcja połykania (patrz: sł. p. log.) ale także alergie (powodujące katary) i naśladowanie nieprawidłowych wzorców wymowy.

Parasygmatyzm – nieprawidłowość mowy polegająca na zastępowaniu jednych głosek dentalizowanych innymi. Najczęściej mamy do czynienia z zastępowaniem głosek szumiących („sz,ż,cz,dż”) głoskami syczącymi („s,z,c,dz”). W pewnych okresach życia parasygmatyzm jest normą rozwojową, ale kiedy dziecko osiąga określony wiek i sprawność aparatu wówczas nabywa nowe umiejętności i potrafi realizować trudniejsze głoski. Etapy pojawiania się głosek detalizowanych są następujące:

Głoski ciszące: ś,ź,ć,dź – pojawiają się ok. 3 roku życia (czyli między 2. a 3. urodzinami) Głoski syczące: s,z,c,dz – pojawiają się ok. 4 r.ż. (czyli między 3. a 4. urodzinami) Głoski szumiące: sz,ż,cz,dż – pojawiają się ok. 5 r.ż. (czyli między 4. a 5. urodzinami)

Jeśli więc dziecko ma 4 lata powinno realizować w tym okresie głoski ciszące i syczące; jeśli

ma 5

i więcej a rozwój artykulacji jest na tym samym poziomie (głoski ciszące i syczące) wówczas

(8)

mówimy o parasygmatyzmie. Oznacza to, że dziecko nie nabyło jeszcze dostatecznej sprawności aparatu artykulacyjnego by móc realizować trudniejsze głoski.

Co powinno zaniepokoić? Jeśli w wieku 4. lat dziecko wymawia tylko głoski „ś,ź,ć,dź”

w miejsce głosek „s,z,c,dz” oraz „sz,ż,cz,dż”. Należy wówczas rozpocząć ćwiczenia sprawności aparatu artykulacyjnego, które przyspieszą pojawienie się kolejnych głosek w rozwoju artykulacji.

Należy podkreślić że parasygmatyzm (jak wszystkie nieprawidłowości mowy z grupy para-) nie jest zaburzeniem mowy ani deformacją (w przeciwieństwie do sygmtyzmu), jest jedynie opóźnieniem w rozwoju artykulacji. Przy dobraniu odpowiednich ćwiczeń

i systematyczności zajęć można je zlikwidować w niedługim czasie.

Dlaczego? Przyczynami mogą być obniżone napięcie mięśniowe wynikające z przerostu trzeciego migdałka lub alergii (powodującej katary), skrócone wędzidełko podjęzykowe, naśladowanie mowy młodszego rodzeństwa, brak pionizacji języka (niedostateczna sprawność aparatu artykulacyjnego).

Najczęściej popełniane błędy:

- zbyt późne przejście z pokarmów o konsystencji papki do pokarmów stałych, które w sposób naturalny stymulują sprawność mięśni języka;

- unikanie pokarmów twardszych (np. marchewek, skórek od chleba), których jedzenie jest naturalną stymulacją mięśni aparatu artykulacyjnego;

- zbyt długie ssanie smoczka i picie z butelki (powodujące wady zgryzu z grupy zgryzów otwartych i w konsekwencji sygmatyzm interdentalny);

- nieprawidłowe picie z butelki (opierając butelkę na brodzie dziecka można spowodować przesunięcie się żuchwy do tyłu i w konsekwencji wadę zgryzu z grupy tyłozgryzów);

- brak odpowiedniej reakcji na parafunkcje – jeśli obserwujemy u dziecka nieprawidłowe nawyki w obrębie jamy ustnej koniecznie podejmujemy działania by temu zaprzestało!

Jak ćwiczyć?

1. Zaczynamy od wyeliminowania ewentualnych błędów

2. Ćwiczymy sprawność aparatu artykulacyjnego (zob. ćwiczenia przygotowujące do wywołania głosek ciszących „ś,ź,ć,dź”/syczących „s,z,c,dz”/szumiących „sz,ż,cz,dż”)

(9)

3. Wywołanie głoski (jeśli chcą Państwo otrzymać szczegółowy instruktaż proszę zgłosić się do logopedy osobiście lub napisać: logopeda389@gmail.com)

(10)

● Rotacyzm, pararotacyzm

Rotacyzm to zburzenie mowy polegające na nieprawidłowej realizacji głoski „r”. Najczęściej pojawiającymi się są rotacyzmy tylne, polegające na wytworzeniu wibracji w tylnej części jamy ustnej.

Pararotacyzm to nieprawidłowość mowy polegająca na zamianie głoski „r” na inną głoskę z polskiego systemu językowego (najczęściej na „l” lub „j”).

Na pewnych etapach rozwoju pararotacyzm jest normą (podobnie jest przy parasygmatyzmie). Wraz z wiekiem dziecko rozwija sprawność mięśni języka i zdobywa nowe umiejętności, które pozwalają na realizację trudniejszych głosek. Etapy powstawania głoski „r” są następujące:

Schemat: j → l → r j – ok. 2 rok życia l – ok. 3 r.ż.

r – ok. 5-6 r.ż.

Dlaczego? Przyczynami rotacyzmu mogą być: brak odpowiedniej sprawności języka, nieprawidłowości w budowie języka (czubek języka nie wytworzył się), obniżone napięcie mięśniowe języka, skrócone wędzidełko podjęzykowe (lub podcięte wędzidełko podjęzykowe które nie było ćwiczone masażem i język nie uzyskał odpowiedniej sprawności), zbyt wczesne zmuszanie dziecka do wytworzenia wibracji czubka języka, naśladowanie nieprawidłowych wzorców.

Co powinno zaniepokoić? Kiedy w wieku 4 lat (i więcej) dziecko nadal wymawia głoskę „j”

w miejsce głosek „l” i „r”. Głoska „j” jest głoską tylną więc przedłużenie tego etapu grozi wytworzeniem się tylnej wibracji w trakcie wymawiania głoski „r”, czyli pararotacyzm przekształci się w rotacyzm.

Należy podkreślić że pararotacyzm (jak wszystkie nieprawidłowości mowy z grupy para-) nie jest zaburzeniem mowy ani deformacją, jest jedynie opóźnieniem w rozwoju artykulacji.

Przy dobraniu odpowiednich ćwiczeń i systematyczności zajęć można je zlikwidować w niedługim czasie.

(11)

Najczęściej popełniane błędy:

- zbyt późne przejście z pokarmów o konsystencji papki do pokarmów stałych, które w sposób naturalny stymulują sprawność mięśni języka

- unikanie pokarmów twardszych (np. marchewek, skórek od chleba), których jedzenie jest naturalną stymulacją mięśni aparatu artykulacyjnego

- zmuszanie do artykulacji głoski „r” w momencie, kiedy aparat artykulacyjny dziecka nie uzyskał jeszcze odpowiedniej sprawności (zbyt wcześnie). Wówczas dziecko chcąc wypowiedzieć głoskę zaczyna wprawiać w wibrację tylną część jamy ustnej bo jest ona łatwiejsza do wykonania niż wibracja czubka języka.

Jak ćwiczyć?

1. Wyeliminowanie ewentualnych błędów

2. Ćwiczymy sprawność aparatu artykulacyjnego (patrz: ćwiczenia przygotowujące do wywołania głoski „r”)

3. Wywołanie głoski „r” (proszę postępować według wskazówek zawartych w zeszycie kontaktowym).

(12)

● Tetacyzm, paratetacyzm

Tetacyzm – zaburzenie mowy polegające na nieprawidłowej realizacji głosek „t” i „d”.

Nieprawidłowość najczęściej polega na układaniu języka między zębami podczas wymawiania głosek „t” i „d” i towarzyszy sygmatyzmowi interdentalnemu.

Paratetacyzm – nieprawidłowość mowy polegająca na zastępowaniu głosek „t” i „d”, najczęściej głoskami „k” i „g”. Występuje bardzo rzadko.

Dlaczego? Tetacyzm może być spowodowany nawykiem dotylnego układania języka np.

z powodu ssania kciuka.

Jak ćwiczyć?

1. Zaczynamy od wyeliminowania ewentualnych błędów

2. Ćwiczymy aparat artykulacyjny (zob. ćwiczenia przygotowujące do wywołania głosek

„t,d,n”)

3. Wywołanie głoski „t” (jeśli chcą Państwo otrzymać szczegółowy instruktaż proszę zgłosić się do logopedy osobiście lub napisać: logopeda389@gmail.com)

(13)

● Mowa bezdźwięczna, ubezdźwięcznianie głosek

W polskim systemie językowym istnieją głoski, które mają swoje dźwięczne odpowiedniki.

Są to: „p” i „b”, „f” i „w”, „k” i „g”, „t” i „d”, „s” i „z”, „c” i „dz”, „sz” i „ż”, „cz” i „dż”, „ś”

i „ź”. Ubezdźwięcznianie głosek polega na tym, że zamiast głoski dźwięcznej dziecko realizuje jej bezdźwięczny odpowiednik (zamiast „b” wymawia „p”, zamiast „g” wymawia

„k” itp.). Taka realizacja zakłóca rozumienie mowy i sprawia że dla odbiorcy jest ona niewyraźna.

Dlaczego? Przyczynami mowy bezdźwięcznej mogą być brak koordynacji pomiędzy pracą wiązadeł głosowych a aparatem mowy odpowiedzialnym za artykulację głosek, osłabienie mięśni głosowych (z powodu dysfunkcji oddychania) lub niedosłuch.

Jak ćwiczymy?

1. Ćwiczymy aparat artykulacyjny (patrz: ćwiczenia przygotowujące do wywołania głosek dźwięcznych).

2. Wybór głoski. Jeśli dziecko ubezdźwięcznia wiele głosek, wybieramy taką, która będzie dla niego najłatwiejsza do opanowania (ważne, by była to głoska, którą można przedłużać, np. „w”, „ź”, „z” lub „ż”).

3. Rodzic realizuje wybraną głoskę i prosi dziecko, by dotknęło szyi i wyczuło wibrację i drgania, które towarzyszą prawidłowej artykulacji każdej głoski dźwięcznej.

Następnie prosi dziecko, by dotknęło swojej szyi i spróbowało wyczuć wibrację podczas wymawiania wybranej głoski.

4. Jeśli etap 2. zakończy się sukcesem, próbujemy wymówić wybraną głoskę jak najdłużej (przedłużamy ją, np. „zzzzzzzzzz”)

5. Utrwalanie głoski. Powtarzamy wybraną głoskę w sąsiedztwie samogłosek, np.:

- za, zo, ze, zu, zy (ten etap jest łatwiejszy do opanowania) - aza, ozo, eze, uzu, yzy (ten etap może potrwać dłużej)

Jeśli dziecko popełnia błędy, za każdym razem prosimy by dotknęło naszej szyi (prezentujemy prawidłowy wzór) a następnie swojej i wypowiedziało prawidłowo głoskę.

6. Utrwalanie głoski w wyrazach (jeśli chcą Państwo otrzymać materiał wyrazowy do ćwiczeń w domu proszę zgłosić się do logopedy osobiście lub napisać:

logopeda389@gmail.com)

(14)

● Opóźniony rozwój mowy – to nieprawidłowość w rozwoju mowy polegająca na przesunięciu w czasie okresów rozwoju mowy. Opóźniony rozwój mowy nie jest zaburzeniem mowy – dziecko przejdzie przez wszystkie okresy rozwoju mowy ale w późniejszym czasie.

Logopedzi wyróżniają dwa rodzaje opóźnionego rozwoju mowy:

1. Proste opóźnienie rozwoju mowy – ok. 3. urodzin następuje u dziecka dynamiczny przyrost słownictwa,

2. Opóźnienie rozwoju mowy – przyrost słownictwa i wyrównanie rozwoju mowy w stosunku do rówieśników następuje ok. 5 urodzin.

Dlaczego? Każde dziecko posiada indywidualny program rozwoju. Przyczyną opóźnionego rozwoju mowy jest opóźniona mielinizacja włókien komórek nerwowych, często zdarzają się przypadki opóźnionego rozwoju mowy w rodzinie.

Uwaga! Jeśli rozwój mowy dziecka Państwa niepokoi, warto wybrać się na badanie słuchu, by upewnić się, że nie jest to przyczyną opóźnienia.

Błędy popełniane przez rodziców:

- wkładanie smoczka do buzi kiedy dziecko wcale go nie potrzebuje. Nawet gdyby chciało coś powiedzieć to nie ma możliwości.

- posługiwanie się „słowniczkiem” pojęć dziecka – utrwalamy nieprawidłowe wzorce, dziecko nie ma szans nauczyć się prawidłowej nazwy przedmiotu. Zatem zawsze starajmy się używać prawidłowych nazw pamiętając o tym, że dziecko uczy się mowy przez słuchanie i powtarzanie usłyszanego wzorca.

Jak postępować?

1. Można stosować tzw. „kąpiel słowną” – to znaczy dużo mówić do dziecka, nazywać przedmioty codziennego użytku, prosić dziecko o wykonywanie prostych poleceń (np.

„To jest miś, miś jest miękki i milutki, daj mi misia, weź misia, pokaż gdzie miś ma oko

a gdzie nos …” itp.)

2. Metoda „podwójnego dialogu” – to „rozmowa” z dzieckiem, w której rodzic zadaje pytanie i sam na nie odpowiada. Często stosowana jest przez rodziców intuicyjnie – dziecko w ten sposób uczy się nowego słownictwa i zdobywa podstawowe umiejętności społeczne.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Każdy z nas pojmuje wolność w pewnych okresach swojego życia inaczej Wolność to zawsze jest jednak spojrzenie na świat z takim wielkim apetytem, że ten świat możemy

Powietrze wydostające się na zewnątrz przez usta i czasem przez nos staje się falą dźwiękową, czyli głosem, który słyszymy.. Głoski różnią się między

Oznaczanie głosek miękkich, dźwięcznych

odbył się w Warszawie, w Instytucie Historii Na­ uki PAN, pierwszy coroczny przegląd prac magisterskich z zakresu historii far­ macji, zorganizowany wspólnie przez Zespół

Jest to kopiec zazwyczaj na wysepce lub na cyplu wcinającym się w wodę, przy brzegach porośniętych drzewa- mi i krzewami (Ryc.. Ściany żeremia mają do pół

Być może nie jest to jeszcze bardzo powszechne postrzeganie wolontariatu, ale staje się on znaczącym elementem widniejącym w rubryce „doświadczenie zawodowe”. Dla przyszłego

Języczek pochylił się i powąchał kwiaty (dzieci wdychają powietrze nosem) i kichnął (dzieci kichają, wymawiając: a-psik).. W tym momencie zauważył przeciskającego się

Wywnioskować stąd, że funkcja x 7→ kxk jest funkcją ciągłą..