43
Za³o¿ enia ideowe
Projektowany park jest swego rodzaju poetyck¹ opowieœci¹.
Ucieczk¹ od sztywnych, narzuco- nych form i schematów. Dawniej – dla cz³owieka szukaj¹cego szczêœcia, wyzwolenia, ucieczk¹ tak¹ by³y legendy i baœnie, dzisiaj – podbój ko- smosu. Pokonuj¹c granice przestrze- ni i czasu cz³owiek przekracza gra- nice w³asnej osobowoœci. Czytelna symbolika uk³adu s³onecznego, har- monii wszechœwiata dystansuj¹cej od spraw przyziemnych, stykaj¹c siê z baœniowymi zak¹tkami tworzy
miejsce, gdzie spotykaj¹ siê wszyst- kie œwiaty – wewnêtrzny œwiat ma- rzeñ, wci¹¿ niepoznany, a jednak przyjazny kosmos oraz œwiat realny.
Kompozycja
Uk³ad kompozycyjny zosta³ zde- finiowany przez dwie g³ówne osie.
Pierwsza wprowadza pieszych do parku z osiedli Nowy Dwór i ¯erniki;
druga – rozprowadzaj¹ca, biegnie wzd³u¿ ca³ego za³o¿enia i ³¹czy obiekty sportowe na pó³nocy z tere- nami sportowymi na po³udniu. Na przeciêciu osi znajduje siê plac, na- zwany Placem S³oñca. Jest on central- nym punktem kompozycji, podkreœlo- nym poprzez rozchodz¹ce siê okrêgi, wi¹¿¹ce ze sob¹ czêœæ leœn¹ z parko- w¹. Obie czêœci ³¹cz¹ liczne mostki poprowadzone nad rzek¹ Œlêz¹. Sym- boliczne wejœcie na teren lasu stano- wi Brama Leœna.
To podstawowe za³o¿enie kom- pozycyjne ma swoje odzwiercied- lenie w dwóch innych uk³adach okrêgów: po³udniowym i pó³noc- nym – biegn¹cym wo-
kó³ obiektu sportowego poprzez Ogrody Têczo- we i czêœæ parkingów.
Innym elementem kom- pozycyjnym powtarza- j¹cym siê wielokrotnie jest kwadrat, który poja- wia siê w sposobie u³o-
¿enia boisk sportowych, Labiryncie, w szachow- nicowym uk³adzie ogro- du Po Drugiej Stronie Lu-
stra. Motyw ten kontrastuje ze swo- bodnym uk³adem form alei spacero- wych, kszta³tu jeziora czy wzgórz. De- talami ³¹cz¹cymi park w ca³oœæ s¹ mozaiki, bramy oraz rzeŸby.
Wybrane elementy
Plac S³oñca – na jego nazwê wskazuje mozaika z motywem s³oñ- ca, a kolorystyka podkreœlona zosta-
³a dodatkowo przez przebarwiaj¹ce siê jesieni¹ klony. Umieszczone w czêœci centralnej rzeŸby ludzi siedz¹cych, stoj¹cych i rozmawia- j¹cych sugeruj¹, ¿e jest to miejsce spotkañ. Z placu wyp³ywa strumyk z miejsca nazwanego •ród³em ¯ycia.
Forum Filozofów – otoczone z jednej strony Jeziorem Osobliwoœ- ci, z drugiej gajem sosnowym, sprzy- ja refleksji i zadumaniu. Schody pla- cu omywane s¹ przez wody jeziora.
We wnêtrzu, pod arkadami, znajdu- j¹ siê pos¹gi zamyœlonych postaci.
Z placu roztacza siê widok na ogro- dy tarasowe, Jezioro Osobliwoœci, Wyspy Szczêœliwe i wodotryski.
Gdzie spotykaj¹ siê wszystkie œwiaty Where the Worlds Meet
Praca nr 02
II nagroda / 2nd prize
Autorzy / Authors: S³awomir ¯ak, Les³aw Rubik, Joanna Grzywa, Anna Paprzycka, Aleksandra Billewicz-Kozina, Mi³os³awa Sieradzka
44
1/2001Park Œwiêtojañski St. John’s Park
Wyspy Szczêœliwe – grupa wysp o nieregularnej linii brzegowej.
Niskie, zwisaj¹ce odmiany kwitn¹- cych drzew, krzewów i pn¹czy two- rz¹ sklepienia nad przep³ywaj¹cymi
³odziami, na które z ukrycia wygl¹- daj¹ rzeŸby faunów, nimf wodnych i satyrów.
Labirynt – za³o¿ony na planie kwadratu jest miejscem, gdzie odnaj- duje siê w³asn¹ duszê i dokonuje wy- borów w ¿yciu. Zimozielony ¿ywop³ot ma wysokoœæ w granicach 1,5-2,5 m.
Scena Snu Nocy Letniej – amfi- teatr zlokalizowany na zamkniêciu jednego z krêgów wokó³ Placu S³oñ- ca, wkomponowany w zbocze po- wsta³e podczas budowy Jeziora Oso- bliwoœci.
Wichrowe Wzgórza – wrzoso- wiska oddaj¹ce dziki charakter tego typu krajobrazów.
Polana Tañca – drewniane, oœwietlone latarniami podium; wokó³ pos¹gi tañcz¹cych elfów.
Stepy Akermañskie – otwarta przestrzeñ poroœniêta ró¿nymi gatun- kami wysokich traw.
Tajemniczy Ogród – ogródki dzia³kowe wkomponowane w park.
Kamienny mur poroœniêty bluszczem nie pozwala ingerowaæ w prywat- noœæ dzia³kowiczów, ale znajduj¹ce siê w nim otwory umo¿liwiaj¹ wgl¹d do wnêtrza.
Za³o¿enia ideowe
Park – Pomnik, w odró¿nieniu od pomników z kamienia i spi¿u, musi kryæ w sobie si³ê przetrwania.
Wydaje siê, ¿e ostaj¹ siê tylko te dzie-
³a, którymi rz¹dzi wewnêtrzna ko- niecznoœæ, pobrzmiewa nuta praw- dziwej poezji lub ³adunek szczerych emocji – istniej¹cy na danym terenie wczeœniej, a w obiekcie znajduj¹cy swoj¹ materializacjê.
Tysi¹c lat temu palenie sobót- ki, obchodzone na szczycie Œlê¿y widocznej z terenu parku – zast¹pio- no œwiêtem Jana Chrzciciela, patro- na Wroc³awia; rytm œwi¹t pogañskich ust¹pi³ miejsca porz¹dkowi chrzeœci- jañskiemu. Ten, który g³osi³ nadejœcie Królestwa Bo¿ego jest symbolicznym zwiastunem nowej ery; jednoczeœnie Po Drugiej Stronie Lustra – abs-
trakcyjnoœæ form uk³adu szachowni- cowego podkreœlaj¹ kule z przyciê- tego cisu. Szachownicê tworzy zieleñ niska w dwóch kolorach.
Pola marsowe – z przestrzeni równo przyciêtego trawnika wznosz¹ siê poroœniête traw¹ pó³koliste kop- ce otoczone œcie¿kami o czerwonej nawierzchni.
Kraina Piotrusia Pana – rozleg³a
³¹ka miêdzy kasztanowcami z placa- mi zabaw dla dzieci,
Obiekt sportowy – najwa¿niej- szy budynek w parku, daje pocz¹tek Alei S³onecznej. Dominuj¹c¹ bry³ê dematerializuje zastosowane w ele- wacji szk³o.
Brakuj¹cy element – zaplecze dla terenów sportowych. Jest zakoñ- czeniem g³ównej osi kompozycyjnej, podkreœlonej wie¿¹ widokow¹ o for- mie szklanego ostros³upa oraz – Ogród Mi³oœci, Ogród Ró¿any, Ogród Zig-Zag, Ogrody Têczowe i inne.
Joanna Grzywa, Anna Paprzycka, Aleksandra Billewicz-Kozina, Mi³os³awa Sieradzka
Absolwentki kier. Gospodarka Przestrzenna, Wy- dzia³ Architektury Politechniki Wroc³awskiej Alumni of Spatial Planning, Faculty of Architec- ture, Wroc³aw University of Technology