1
S P IS Z A W A R T O Ś C I T E C Z K I — I t o . B . K . ...
N/ w & m s Ua ...
t
. W l / i . R e la c ja ^ k - 5. Ą * - 1
1/2. D o k u m e n ty (sen su s lric lo ) d o ty c z ą c e o s o b y re la to ra '^ k •' • ^
1/3. Inne m a te ria ły d o k u m e n ta c y jn e d o ty c z ą c e o s o b y re la to ra —
II. Materiały uzupełniające relację*-^.
111/1 - M a te ria ły d o ty c z ą c e ro d z in y re la to ra ____
111/2 - M a te ria ły d o ty c z ą c e o g ó ln ie o k re su s p rz e d 1939 r. ___
111/3 - M a te ria ły d o ty c z ą c e o g ó ln ie o k re s u o k u p a c ji (1 9 3 9 -1 9 4 5 ) — 111/4 - M a te ria ły d o ty c z ą c e o g ó ln ie o k re s u po 1 9 4 5 r. — -
III/5 - in n e .- —
IV. K o re s p o n d e n c ja ^
V. N azwiskowe karty in fo rm a c y jn e —
VI. F o to g ra fie ^ / K i & r ° s i % t . 0 ^ 2 , p 'r . j . j u s . j t
2
3
' V r "A H i / l
V ' i V n . - , , :.. o / i - ) ' s J -J
Mrezińska Łucja z demu Witek córka Jut a i Władysławy z demu Ssafrańskiea,;
uredzeaa 27*VlIs1922r * Bydgoszczy
wykształcenie średmi© - psawieaia Krystyna ♦
Po s^siedlemiw przedostałam się i* radzimy w Warszawie * mieszkałam przy ul»
L.zustra nr 45*.
Pracowałam w Cemtrali Ubezpieczalai Społecznej przy ul Smulikowskiega w dziale księgeweści, Większość pracowników małe żyła już przed wejną de P8S»~u«
Od 1940r Kalezałam do PPS-WES* W gimnazjumnależałam de Przysposobienia Wojskowego Kobiet i uneńc żyłam kurs pedinstruktenski»
ft Organizacji Wejjskewej PPS zastałam zaprzysiężerna, ukończyłam przeszkolenie sani- tsrn# - Kememdamtka służb Sanitarnych "dr® Stanisława", łączności kememdamt
"Ja* Słupecki"o
V Kememdamtem był Jam Kielecki— Kemeadamtką Służb Kobiecych Krystyna Lichact«ndca«
Pracowała* czyruaie w IMS «■ Ochota.-
Brałum udział w obstawach przy przemeszemiu bremi i sprzętu, masłuchu eraz kol
portowałam prasę pedziemmąo
Prewadziłam Sładnicę Meldunkową i takim przydziałem) poszłam ma Pewstamie jako szef Skalnicy przy ul.Marszałkowskiej 13 w gidwśirJKU*.—
« pierwszych dniach deciesały łączniczki z różny cii punktów, które mis węgły jjui dotrzeć de miejsca przeznaczenia, ze sprzętem, dewedami * kompletami epaaak biało—czerwonych i tp. Sprzęt przekazałam łącznikom z Meketewa®
v P e zdobyciu terenu przez niemeów, ja z dwiema łączniczkami "Marylą" i Hanką Miklaszewską poszłyśmy zakurierem na Meketóws~
Zgodnio z rozkazem zgłosiłyśmy sięd de jesdneatki AK, Skierowane aa* de pr0c pomocniczych i opieki mad rannymi, najgorsze byłe pomaganie skażemycb tężcem, którzy wyli z bólu, a nie była już lekarstwo J a byłamranna w nogi, opatrunki miałam z papierowych bandaży*-
uyszłyśmy z Mokotowa /po upadku/ z ludnością cywilnąo Z Powstania wyszłam za złamaną prawą ręką i z otwartymi ranami na nogach, które leczyłam de czerwca 46r a ślady pozostały na zawsze» Mój satm, eeat legitymacja ZUS pemegły mi. n a wyr
waniu z Pruszkowa*—
W 1946r zweryfikowano nas nr rej; 168*6 — t2e45e®—
Z komomdantemi utrzymywałam ke* takt da jega arsatewania * którage wrócił śmiertel
nie chory - zmarł,-
Z Komendantką K«Lichacz«waką byłam w kontakcie de jej śmierci 8»XI»1975r«- Komendantka zawsze każdej z nas służyła w potrzebie pomocą i radą?-
Z koleżankami utrzymywałam stały kemtakł — zbierałyśmy się zawsze l»sierpni»— • Teraz jesteśmy Już starsze panie i zostało nas tylko paręs~
Pracewałami zawodowo w Spółdzielczości pracy jako księgowa, prac•samorządowy®- P a skemlikowamym zapaleniu płuc zmuszpaa byłam wyeefiać się z udziału w pracach społecznych*—
Z czasó okupacji zastała mi Kennkarta, legitymacja Ubezpiecżalni Społecznej araz świadectwo chrztu ze stemplem "ewakmrt".
Wyszłam zamąż za oficera LIP,który przeszedł szlak bejowy od Lenino se Berlina, brał udział w walkach o Kołobrzeg i szturmie na Berlin*
W czasie Powstania m«p« Park Skaryszewski - był. szefem łączności 71 pułku haubic wysyłał z; radie ataąjami przez Wisłę na Czemiakewski-przyeó łek0 chedzełe m
kierowaniemegniem artyleriio Bikega z radzie obsługi po wojnie nie spotkał*
Otrzyłam szereg odznaczeń wejennycho—
rerte*
4
Zastałam: odzaczoua;
1.Krzyż Kawalerski Ordoaru Odrodzenia Palski L 1 2.Warszawski Krzyż Powstańczy
3 Krzyż Armii Krajowej
d.
iI*
4®Krzyż Partyzancki , i d i ii- - ii
5 „Srebrny Krzyż Zasługi • r
6«Medal za Warszawy
7. " Zwycięstwa £ Wolności,
8© ** Wetaran Walk A Kiepodległaać 9*Odznaka Grunwaldzka
la o ** kamerowa ZIW
. _____ .___ ' 2 ł.
Zaświadczenia Kombatanckie nr378o82 — zaliczany okras lat 4 a-cy 2.-
“ .r o- i i < 1 " '
J'i x > > o i x j. i — * # o . i i i x i u
1 : ) n i **x J - . . „ . z ,
Łucja o itak~Mrazxnska -« i ) - " i x o 'o ;
o i
J . v
ą • ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ - _
5
Byigoscz, 2 U C I . 1 9 9 7 r
c Wptynęfo d „iU Ą Q On. Z
Lłk. — P <2y\ / f{Ą -y
Szanowna Pani !
C* jeszcze pamiętam staram sif napisać Służba w WRN-nie wygląeałs tak jak w wszystkich organizacjach w skupowanej Warszawie*
najmowałyśmy się kolportażem prasy - Biuletyn* Informacyjnego, WRO~nek Rebstnika., a nawet trafiały sif pisma satyryczne, lecz nazwy nie pamiętam*
rozlepianiem uletek, przenoszenie® różnych paczek e różnych zawartościach, obstawą yrzy przenoszeniu broni itp*
Pamiętam, że jeździłam: de Dwikez koło Sabde*ierza» gdzie mieściła się przetwórnia "Społemi" z paczkami i przywoziłam też jakieś materiały., Skrót KMS — Kełe Młodzieży Socjalistycznej - skupiającą młodzież*
Większość młodzieży dokształcała się<>
Organizowane było dokształcanie* Prelekcje na tematy ogólnokształcące, czasami jakiś lekarz miał wykład* Większość pogadanek prowadzona była przez zawodowych nauczycieli ma tematy ogólno oświatowe*
Na specjalną uwagę zasługujo rodzina Rojek mieszkająca przy ul.Grójeckiej tam odbywały się przeważnie spotkania KMS*
Senior rodziny pracował na poczcie i wynosił listy, które pisali do Egeatape"
skłóceni pelacy donosząc na sąsiadów np chłopak dosił na rywala, że ma broń.
Były nawet takie listy w których żalono się, że piszą p® raz drugi - a nie było niemieckiej interwencji. Listy przekazywane odpowiednimi kemórkem AK*-
Córki kolportowały prasę i brały udział w różnych akcjach*
Pamiętam starszą z którą miałam częstszy kontakt* Mówiłyśmy na niąt "misę"
a miała psoudonim"rusałka"ś
Składnice punkty w których odbywały aię spotkania, szkolenia, odprawy, które pamiętam^ tos ul.Filtrowa — dom starców
ul.3-Maja
ul .Smiulikewakiege ul.Marszałkowska ul.Madalińskiego pl .Wilsona
ul.Grójecka
ul.Smulikowskiego Ubipieczsłnia Społeczna ul.Chmielna 17
Na ul,Chmielnej przygotowywałyśmy akademia z okazji Świąt / 3-Maja, ll»liste§ada 1:5esiemia i t.p*
Szkolenia przygotowujące de Pews tania - łączności i samitarne prowadzili sanitarne obejmująca pierwszą pomoc rannym prowadziła Tokarka "Stanisława"
łączności ~ kp "Słupecki"r który krótko przed Powstaniom, powiedział de mnie jeżeli do nas wkroczą sowieci będziemy musieli przejść de podziemia i to głębokiego, bobać będzie się trzeba polskich komunistów,, Kia spotkałam go po wojnie*
8*Listepada 1975-r zmarła /kolejny zawał/ nasza komendantka Krystyna Lichaczeaaka z zawodu pedagoga Mieszkała na Żoliborzu.
Była organizatorką Słożby Kobiet, działał w "Społem"*
Prowadziła szkolenie organizacyjne jak to byłe w konspiracji.
Zawsze służyła nam: radą i pomocą*-
Ostatni raz widziałam się z l i ą w sierpniu 1975* - jeszcze spotykałyśmy się na Powązkach w rocznico "Powstania". Umawiałyśmy się na wiosnę aby zorganizować spotks nie w szerszy* gronie. Tak się złożyło, że nie mogłam być na pogrzebie»-
Jeśli chodzi o składnicę na Marszałkowskiej to nie pamięzam numeru, była w oficynie na 1-piętrzo lub na drugiem w miszkaniu lekarza. Przychodziły łącz
niczki z AK i WRN—u. W zasadzie nie pytałam się z jakiego zgrupowania, przynosiły i zabierały materiały / jak przypomnę sobie skrytki któro miały to śmiać mi się chce, w razie wpadki łatwo byłe je znaleźć/,
V Jeśli chodzi o dziewczyny to najdłuższy kontakt miałam z Genowefą Olczak - studentką historii, pracowała również w Ubezpiecżalni*
6
Gen«w*fa Olczak - zmarła 4»11.1993r ** pechewana aa B r u d n i e « W czasie akupaeji aieszkąła ma C|p»ielnej \ 2 w gedwórzu.
Ma Powstanie poszła jske patrolaara aa Ochocie. "Oswobodzona przez ukaińców"
urwała się a Prus z kawa.,
W pracy konspiracyjnej b.zaangażowana. Właśnie i ©na pracowała w K M S f przyga*®- w y w a Ł prelekcje z historii.® U niej odbywały się sukalenią sanitariuszek / w któ
rych i ja brałam udział/.
Po wojnie chciała dalej studiować historię, lecz panujący rektor wiedząc co robiła w czasie ekupaeji poradzili aby zrezygnowała ze studiów bo nie da sobie rady, jak* obciążona przedwojennymi wiadomośćiami»-
\/ Banka Miklaszewska - gtudentka biologii - łączniczka
mieszkała na Saskiej Kępie ul.Fromcuska & - brała udział wprzeaeszsaiu broni, różnych urządzeń i tp^
Źm wojnie nie spotkałam jej - rodzinę wysiedlili z własnego dami«—
\J "Maryla" - mł@da łączniczka z Ptagi - nie spotkałam jej po w©jnie„-
V m g r Ciasłlułewa - m agr farmacji /ż©na pilota w RAF-ie/- pracewała u Klaveg©
i zaopatrywała nas w różna artykuły farmaceutyczne. Dzięki niej miałyśmy d®brzezaepatrzone torby saaitarne*«•
V m g r Danka Wojciechowska <■* magister Farmacji w Powstaniu jako łączfci&zka na Mokotowie - mieszkała g© wojnie na Ogrodach nr 58
Jako "star*, pigulara" ratewala n a s p© wejnie starająp się a trudno dostępne I e k i s*»
Swojego czasu napisałam! do redakcji "Za Wolność" notatkę z prośbą o skontaktowani#
się w / w ze maą, łscz niekt mi nie odpowiedział..-
I 1946r nasz Komendant "Jan" Dał nam legitymacje wydane przez lejewódzi Komitet PPS-i z nrem rej 1680 z dnia 25.*IV .1946n. Powiedział. że załatwili a a ® weryfikację i
UB przestanie się nas. czepiać, różnie ro byle.—
Mąż mój pochodzi z Łucka i chyba nie był związany z bydgoskimi Mrszińskdmi.
Osabiśsig znaliśmy p «Bernarda»-
Satemiast z-nam kilka dziewcząt które z nim współraeowyiy,
\J Elżbieta Btargnła — zam u*G©łębia 71 - działaąa w Szarych Szeregach w Bydgoszczy Obecnie b.poważnie chora /schudła 15 kg/, jak jej się stan zdrewia polepszy to będę megła więcej nagicać. Wginmazjium. należała ds PBK.
v Melania Panfcani - Ziętarska zam K u W i a t r a k a ® 9/13 - w 1939r ranna w czaa i o pełnienia służby na dworcu w Bydgoszczy. Należała de harcojrctwa.-*
\| Żona kolegi m ę ż a - pileta RAF-u/ Irena Mikołajczak zam.ul.Kołobrzeska 21 prześle bezpośredni© da A r c hiwum swają relaejję.
lysiadlena pad Ural z rędziną. Przed©stała się do Armii Andersa, przeszła Indie,Afrykę, Tfłachy - służbę wajenną zakeńczyła w Anglii jaka Jaafka**.—
Zd jęcia z ekupaeji nie mam, wię na ksre zbrebię - kenkartę oraz z legitymacji Ubezpieezalni*
Przypominam sebi®, że rezlepiałyśmy karykatury Hitlera i Kussoliniege, oraz różne dowcipy naich te m a t «>-
Jeżeli będę się debrze cułav*sną, bo przeziębiłam zapalenie płuc i jeszczo stale ceś wychodzi- przyjad*, aby ewentualnie uzupełnić, m©że coś jeszcze, sebie przypemmę z: moich młedych lat.-*
Łączę wyrazy szacunku
v3 -Cl.;
7
6.Mrowińska Łucja z/d Witek .Ojciec Jan,matka Władysława z/d Szafra
ńska
Urodzona 27 lipiec l922r w Bydgoszczy Wykształcenie : śr e d n i e ,księgowość
Adres : ul. Bydgoszcz tel
Pseudonim Krystyna
Od 1940 r należała do Organizacji Wojskowej PPS jako łączniczka W Powstaniu Warszawskim przydzielona do Składnicy AK przy ul.
Marszałkowskiej ,następnie przydział na mokotów.Została ranna w rękę / złamanie / Po kapitulacji poszła z ludnością cywilną
do Pruszkowa.
3o wyzwoleniu pracowała w Spółdzielczości jako księgowarazUb.Społecz
Obecnie emerytka. nej
była członkiem WSK .Jest inwalidą wojennym I I I grupyZe stanu ogólneg
%•szła zamąż i ma 3 dzieci. I grupę
Odznaczona :Krzyż Kawalerski Odrodzenia Pulski.Warszawski Krzyż Pow.
Krzyż A K . K r z y ż .Partyzancki.Srebrny Krzyż Zasługi.Medal za W-wę 3°-45
z l vx>'ottc ’ Lisł '£?- Taf-f' łmowTcz , 2olr T- ____ ____ ___ _____ ___
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
T o r u ń , 0 5 . 0 3 . i 9 9 8 .
" M e m o r i a ł G e n . M a r i i Wit.tek"
P a n i L u c j a H r o z i ń s k a B y d g o s z c z , ul. v
S z a n o w n a P a n i !
D z i ę k u j e m y z a p r z y s ł a n i e d o n a s k s e r o k o p i i r e l a c j i p. A n n y R o b a k . M a s z y n o p i s tej r e l a c j i z n a j d u j e s i ę w p o s i a d a n i u A r c h i w u m /T: £ 9 0 / W S K / . P r o s i m y P a n i ą o p r z y s ł a n i e n a m d o k u m e n t ó w , j a k i e p o z o s t a w i ł a po s o b i e p. A . R o b a k , k t ó r e u z u p e ł n i ą jej r e l a c j ę . M o ż e u d a s i ę P a n i u z y s k a ć j a k i e ś m a t e r i a ł y o d p. K r z y s z t o f a
R o b a k a . L i c z y m y n a P a n i p o m o c .
C i e s z y m y się, że z a c h ę c i ł a P a n i p. U. T r a u e r d o n a p i s a n i a
r e l a c j i i k o n t a k t u z n a m i .
P r o s i m y , j e ś l i to m o ż l i w e , o p r z y s ł a n i e z d j ę c i a P a n i z o k r e s u o k u p a c j i .
Z w y r a z a m i s z a c u n k u
m g r T o m a s z C ł i inciński D o k u m e n t a l i s t a
20
21
22
23
24
T o r u ń IB. X I I . i 997r .
" M e m o r i a ł g e n . M a r i i Witteic 4 C O 0
1P a n i Ł u c j a H r o z i ń s k a Byclgo s z c z , ul
S z a n o w n a P a n i !
w o d p o w i e d z i n a P a n i p i s m o z d n i a £(> l i s t o p a d a tor. b a r d z o d z i ę k u j e m y z a w y c z e r p u j ą c e u z u p e ł n i e n i e r e l a c j i z P a n i s ł u ż b y w o j e n n e j . S z c z e g ó l n i e w a ż n e s ą d l a n a s k s e r o k o p i e d o k u m e n t ó w , k t ó r e P a n i p r z y s ł a ł a d o A r c h i w u m .
D z i ę k u j e m y , ż e z e c h c i a ł a P a n i p o d j ą ć s i e z n a m i w s p ó ł p r a c y w r a m a c h M e m o r i a ł u . C z y m o g ł a b y P a n i o k r e ś l i ć , n a p o d s t a w i e K o m u n i k a t u n r £ M e m o r i a ł u , j a k i r o d z a j w s p ó ł p r a c y n a j b a r d z i e j by P a n i o d p o w i a d a ł 7
C i e s z y n a s , ż e z a c h ę c a P a n i d o p i s a n i a r e l a c j i s w o j e z n a j o m e . M a m y n a d z i e j ę , ż e z e c h c ą O n e p r z y s ł a ć n a p i s a n e p r z e z s i e b i e r e l a c j e d o A r c h i w o m .
N a t o m i a s t j e ż e l i c h o d z i o p a m i ą t k i p o śp. A n n i e R o b a k , to ż a d n y c h n i e o t r z y m a l i ś m y . P o s i a d a m y j e d y n i e jej t e c z k ę o s o b o w ą ( s y g n . e 9 0 / W S K } n a z a w a r t o ś ć , k t ó r e j s k ł a d a s i ę p r z e z n i ą n a p i s a n a r e l a c j a . C z y m o g ł a b y P a n i c o ś w i ę c e j n a p i s a ć o j a k i e p a m i ą t k i c h o d z i ? w j a k i s p o s ó b m o ż n a j e " z d o b y ć " 7 M o ż e P a n i p o d j ę ł a b y s i ę t e g o z a d a n i a 7
Z w y r a z a m i s z a c u n k u i p o d z i ę k o w a n i e m z a w s p ó ł p r a c ę
K; a
D o k u m e n t a l i s t k a D z i a ł u W S K
P -