o c -
_
K O M U N A L N A K A S A O S Z C Z Ę D N O Ś C I M I A S T A W Ł O C Ł A W K A
we j W L O C L A W K U
S P R A W O Z D A N I E
ZA SIÓ D M Y ROK ^DZIAŁALNOŚCI
D 34
1 9 3 5
______________ w Ł O C Ł A W E K
N a k ł a d e m K o m u n aln e j K a s y O s zc zę d n o ś c i m ia s ta W ł o c ł a w k a
Okładką i winietkę w tekście projekt. L E O N P Ł O S Z Ą Y
Z a k ł a d ów G r a f i c z n y c h p . f „ B - c i a P I O T R O W S C Y “
W S V 3 . I
K O M U N A-L N A K A S A O S Z C Z Ę D N O Ś C I M I A S T A W Ł O C Ł A W K A
w e W Ł O C Ł A W K U Plac W olności 3.
T e l e f o n y : B i u r a — 22, D y r e k c j i — 57.
S k r z y n k a p o c z t o w a — 170.
R A C H U N K I B I E Ż Ą C E : R-k żyrowy w Banku Polskim, Oddział we Włocławku,
R-k bieżący w Banku Gospodarstwa Krajowego, Oddział we Włocławku, R"k » w Polskim Banku Komunalnym Sp. f.kc. w Warszawie, Konto czekowe wP K O. w Warszawie Nr. 65.654.
Z A K R E S O P E R A C Y J :
( d k ł f l f ł l l o s z t z * d " w z ł - ' w z i w z ł . n a k a ż d e ż ę d a -
w n iU U y
n i e i t e r m i n o w e , o p r o c . o d3
'/•> d oinKoso ru“ eł,air,ch Rachunki
c z e k o w e i o t w a r t e g o k r e d y t u ;P rze k a zy
¡ .e ? * ' t o -D n
7
I i r7
i r i w e k s l o w e P ° d z a s t a w p a p i e r ó w w a r t o -r u ł r y t i i l i l ś c i o w y c h i i n . w a l o r ó w o r a z h i p o t e c z n e , -
K u p n o f f i E i S " * * DySkOIltO
w e k s l i i i n n y c h d o k u m e n t ó w ;D e p o zy ty
G O D Z I N Y C Z Y N N O Ś C I : O d 8 . 3 o do i 3 , 3 o,
a p o n a d to w y ł ą c z n i e d la w k ł a d ó w o s z c z ę d n o ś c io w y c h od 18 do 19,30.
K O H U H D L H J l K O S I O S Z C Z Ę D N O Ś C I M I A S T O W I O U K W K K
z o s t a ł a u ru ch o m ion a w dniu 11 c z e r w c a 1928 r. n a p o d s ta w ie s t a tutu, u c h w a lo n e g o p r z e z R a d ę M i e j s k ą m. W ł o c ł a w k a d nia 19 k w i e tn ia 1928 r. i z a t w ie r d z o n e g o p r z e z W o j e w o d ę W a r s z a w s k i e g o r e s k r y p t e m z dnia 10 m aja 1928 r. L . S M . 1892/I.
/ K A S A J E S T I N S T Y T U C J Ą O C H A R A K T E R Z E P U B L I C Z N O P R A W N Y M , w y p o s a ż o n ą w p r z y w i l e j p u p i l a r n e j p e w n o ś c i , ma- j ą c ą n a celu: a ) r o z w ija n ie w n a js z e rs z y c h m asach ludności zm ysłu o s z c zę d n o ś c io w e g o , b) u ł a t w i a n i e s k ł a d a n i a oszczędności w sposób, z a p e w n i a j ą c y c a ł k o w i t e b e z p ie c z e ń s tw o złożonego k a p i t a ł u i g o d zi
w e od niego o dsetki, c) u d o s tęp n ian ie k r e d y tu .
Z A W S Z Y S T K I E Z O B O W I Ą Z A N I A K a s y o d p o w i a d a G m i n a m , W ł o c ł a w k a , ja k o z w i ą z e k z a ł o ż y c i e ls k i K a s y i jej p o r ę c z y c ie l, c a ł y m s w o i m m a j ą t k i e m , w s z y s t k i e m i d o c h o d a m i o r a z s i ł ą p o d a t k o w ą 6 0 00 0 m i e s z k a ń c ó w W ł o c ł a w k a . N ie z a le ż n ie od tego K a s a , p odob n ie ja k k a ż d a inna in s ty t u c ja k r e d y t o w a , o d p o w i a d a z a s w e z o b o w i ą z a n i a c a ł y m s w o i m k a o i t a ł e m z a k ł a d o w y m i f u n d u s z a m i r e z e r w o w e m 1. La p o d w ó j n a o d p o w ie d z ia ln o ś ć z a p e w n i a n i e w z r u szoną g w a r a n c j ę ca ło ś c i w k ł a d ó w i ich te rm in o w e g o zw ro tu .
K S I Ą Ż E C Z K I O S Z C Z Ę D N O Ś C I O W E p r z y jm o w a n e są n a k a u c je i w a d ja , w y m a g a n e z j a k i e g o k o l w i e k t y t u ł u p rze z w ł a d z e , u rz ę d y , p r z e d s i ę b io r s t w a i z a k ł a d y p a ń s t w o w e , k o m u n alne o r a z m onopole p a ń s t w o w e , n a r o w n i z k a u c ja m i i w a d ja m i, sk ła d a n em i w g o tó w c e .
T A J E M N I C A W K Ł A D Ó W p r a w n i e za s tr ze żo n a . N a w e t w p r z y p a d k a c h e g ze k u cji s ą d o w e j lub a d m in is tr a c y jn e j, w y p ł a t a w i e r z y t e l ności z k s ią ż e c z e k o s z c z ę d n o ś c io w y c h K a s y może n a s tą p ić t y l k o z a ich p r ze d s ta w ie n ie m , p rzy cze m w k ł a d y do sumy zł. 2Óoo.— w o ln e są zu p e łn ie od z a j ę c i a i egzekucji.
*
i
V -
l i
F U N D U S Z E W Ł A S N E
na dzień 1 stycznia 1935 r.
KAPITAŁ ZAKŁADOWY... Zł. 150000 —
FUNDUSZ Z A SO BO W Y ... Zł. 60749,89 Zł. 210749.89 WKŁADY... Zł. 1 238661.77
C z y n n y c h k s i ą ż e c z e k o s z c z ę d n o ś c i o w y c h — 10967 R a c h u n k ó w b i e ż ą c y c h — 120
O b r ó t w r o k u 1934 — Z ł . 24862 167.05
O R G A N A
K o m u n a l n e j K a s y O s z c z ę d n o ś c i m i a s t a W ł o c ł a w k a w e W ł o c ł a w k u
w dniu 3 i g ru d n ia 1934 roku.
R A D A .
Przewodniczący: L E O N A R D K O W A L E W S K I , Prezydent m. Włocławka lub w jego zastępstwie:
Inż, T E O F IL H A JD O , Wiceprezydent m. Włocławka Członkowie:
z grona R ady Miejskiej
S T E F A N D U B A L S K I, handlowiec (1937) *)
T A D E U S Z G U T O W S K I, właściciel nieruchomości (1937) A N T O N I W A W R Z Y N I E C K I, adwokat (1936)
A L E K S A N D E R W I T K O W S K I, rzemieślnik (1937) z poza Rady Miejskiej
Z Y G M U N T B Ł Ę D O W S K I, dyrektor Seminarium Nauczycielskiego (1936) K S . K A N O N I K S Y L W A N D E M B C Z Y K , p,ob. par. św. jana (1935) L U D W I K L E S Z C Z Y Ń S K I, rzemieślnik (1936)
A B R A M T O R U Ń C Z Y K , kupiec (1935)
Z A R Z Ą D ( D Y R E K C J A ) .
Naczelnik Zarządu: W IT O L D M Y S T K O W S K i, Dyrektor Zarządzający K asy Zastępca Naczelnika Zarządu: cacat (1934)
Członek Zarządu: S A M U E L M A R G U L I E S , kupiec (1936) K O M I S J A R E W I Z Y J N A .
Przewodniczący: inż. Z Y G M U N T Ś L Ó S A R S K l Członkowie:
Inż. P IO T R LIS, z-ca Inspektora Szkolnego A N T O N I R A D Z IE J O W S K I, urzędnik.
') Mandat trwa do roku.
O C E N A D Z I A Ł A L N O Ś C I
K O M U N A L N E ] KASY O S Z C Z Ę D N O Ś C I MIASTA W Ł O C Ł A W K A W P R A S IE F A C H O W E ] N A P O D S T A W I E S P R A W O Z D A N I A
ZA ROK 1933.
„ O s z c z ę d n o ś ć D w u t y g o d n i k p o ś w ię c o n y s p r a w i e o rg a n iza c ji oszczędności w Polsce. O r g a n Z w i ą z k u M ie js k i c h i P o w i a t o w y c h K a s O s z c z ę d n o ś c i w W a r s z a w i e — W a r s z a w a , d n ia i 5 lutego 1934 r.
w numerze 3 p. t.:
„ N a m arginesie n a d s y ła n y c h b ila n s ó w i s p r a w o z d a ń K . K . O . za r o k 19 3 3 “ .
111.
Piękne i wyczerpujące sprawozdanie za r. 1933 Wydała drukiem również i K .K .O . m. Włocławka. W sprawozdaniu tern, między innemi czytamy:
,,Zarząd Kasy prowadzi stale planową i systematyczną propagandę oszczędności.
W prasie miejscowej zamieszczane zostają odpowiednie artykuły oraz sprawozdania, bilanse i inne dane. dotyczące organizacji, działalności i rozwoju instytucji a ma
jące na celu krzewienie zmysłu oszczędności wśród społeczeństwa, przedeWszystkiem zaś wśród m łodzieży szkolnej Za Wzorem lat ubiegłych rozdała Kasa w roku sprawozdawczym 624-em uczniom najmłodszych klas Wszystkich szk ó ł w mieście książeczki oszczędnościowe z jednozłotowym wkładem zawiązkowym. K oszty pro
pagandy, wynoszące w ciągu roku sprawozdawczego kwotę zł. 5.964,01, obejmują również wydatki na kartoniki znaczki oszczędnościowe, broszury, „Gazetkę Oszczędnościową a wreszcie kalendarzyki propagandowe i portmonetki. Te ostatnie, wykonane z dobrej skóry, zawierają Wewnątrz również skarbonkę, zamykaną na kluczyk, przechowywany w Kasie. N a zewnątrz znajduje się napis „Składam oszczędności w Komunalnej Kasie Oszczędności m. Włocławka", wewnątrz zaś na
pis „ile razy otworzysz odłoż . Portmonetka, będąca codzień w użyciu, przypo
mina stale obowiązek oszczędzania.
Ponadto Wspomnieć należy o zainstalowaniu największej i najefektowniejszej w mia
ście reklamy neonowej, o wyświetlaniu filmów propagandowych w kinie oraz o roz
powszechnieniu 2 5 0 egzemplarzy szczegółowego sprawozdania rocznego i 3000 egzem-
á
plarzy bilansu netto wraz z wykresami, ilustrującemi działalność K asy i odpowie- dniemi opisami, przeznaczonemi dla szerszych mas“»
„ Pomimo niekorzystnych warunków dla £aprWrzaę/7 wewnętrznej, wywołanych świa
towym kryzysem gospodarczym i monetarnym łączna suma wkładów ulokowanych w Kasie (wkłady oszczędnościowe, kredyty udz Kasie w formie lokat oraz rach.
czekowe) osiągnęła w końcu roku sprawozdawczego kwotę zł. 1.038.767,59 wobec zł. 900.649,44 z roku poprzedniego“.
Ruch wkładów oszczędnościowych
Rok
W c i ą g u r o k u Stan wkładów
w końcu toku względnie
miesiąca
w p ł a t
Wj p 1 a t
Liczba Suma zł. Liczba Suma zł.
Zl
1928 3.116 258.039.39 269 66.015.35 192.024.04
1929 14.754 537.139.72 2.285 355.291.— 3 7 3 .8 7 2 7 6
1930 15.385 933.403.34 4.308 601.161 69 706.114 41
1931 16 690 1.189.004 23 5.486 1.178.062.96 717 055.68 1932 16 508 1.257.313.92 6.840 1.172.635.16 801.734 44 1933 18.567 1.818.874.36 8.477 1.685.646.21 934 962.59
„ W ciągu roku 1933 dokonano na rachunku wkładów oszczędnościowych 2 7 0 4 4 ope- racyj, co daje przeciętnie 91 operacyj dziennie przy 2 9 7 dniach czynności Kasy.
W roku poprzednim przeciętna ilość operacyj dziennie wynosiła tylko 78
Obroty roczne na tym rachunku wyniosły kwotę zK 3.504-520,57 zatem powiększyły się W stosunku do obrotów z roku poprzedniego o poważną kwotę zł. 1.074.571,49 t. j. o 44,2fc. W roku 1932 przyrost ten wynosił tylko 2,7%.
Suma wkładów oszczędnościowych osiągnęła w końcu roku sprawozdawczego kwotę zł. 934.962,59 a więc w porównaniu z kwotą zł. 801.734,44 z końca roku poprze
dniego Wzrosła o z ł ¡33.228.15 t. j. o 16,6%*). W roku poprzedzającym 1932 omawiany wzrost wynosił 11,8%“.
„N ajbardziej Wzrosły wkłady osób i firm prywatnych, które są istotnym miernikiem zaufania. W dniu 31 grudnia 1933 r. wynosiły one sumę zł. 838.588,20, uloko waną na 9763 kontach wkładowych **), zatem Wobec zł. 692.290,24 z roku po
przedniego, ulokowanych na 86 9 0 koniach, Wzrosły o zł. 146.297,96 i 1.093 kont, a więc o 21,1% sumy wkładów i 12,6% liczby wkładców“.
».Pragnąc ułatwić sferom pracującym gromadzenie oszczędności w godzinach wieczo
rowych oraz umożliwić kupcom bezpieczne lokowanie codziennych pozostałości go-
*) W zrost %%, jak w P. K. O . — Przjcz. autora.
**) W tem zł 47 284»o5 na 5 427 książeczkach w lo ż jla młodzież szkolna i dzieci
8 --- ---
W
tówkowych, Kasa uruchomiła od
1ażdziernika 1933 r., d z ia ł wkładów oszczędnościo
wych również i w godzinach wieczorowych, przyjmując i wypłacając wkłady w go
dzinach od 18 do 19,30. Inowacja ta okazała się wiel^iem udogodnieniem dla społeczeństwa miejscowego, a w szczególności dla sfer pracujących
1właścicieli mniejszych sklepów, którzy tylko wieczorem mogą składać swe oszczędności lub też wolne fundusze, a ponadto przyczyniła się do poważnego wzrostu frekwencji w dziale wkładów oszczędnościowych a W pewnej mierze i do wzrostu sumy wkładów.
Kasa utrzymywała w dalszym ciągu poważne rezerwy gotówkowe. Poza gotówką W kasie i na rachunkach bieżących w innych instytucjach kredytowych, wynoszącą w końcu roku sumę zł. 87.990,71, posiadała K asa rezerwy w postaci papierów wartościowych własnych na sumę zł. 54.309,98 jak również i w postaci niewyczer
panego kredytu redyskontowego w sumie zł. 156.429,39. Kwota najpłynniejszych aktywów Wynosiła zatem w końcu okresu sprawozdawczego zł. 298.130,08 co sta
nowi 45,6% wkładów a vista. Takie pogotowie gotówkowe umożliwiało Wypłacanie bez żadnych zastrzeżeń wkładów a’vista, aczkolwiek wkłady te wiązane są sumą zł. 500. — dziennie“
„D zięki poważnemu wzrostowi wkładów i płynności udzielanych pożyczek Kasa kon
tynuowała bez przerwy pomoc kredytową dla ludności miasta, przyczyniając się w du
żej mierze do łagodzenia skutków depresji gospodarczej, zasilając przystępnym kre
dytem miejscowe warsztaty pracy. Łączna pozosta.ość udzielonych kredytów Wyno
siła w końcu roku sprawozdawczego sumę zł. 1.182.032,55 co w porównaniu ze sta
nem z końca roku poprzedniego stanowi wzrost o 11,4%. W roku 1932 wzrost ten wynosił tylko 4,8%.
Konieczność zachowania daleko idących ostrożności przy rozprowadzaniu kredytów, zmusiła władze K asy do wprowadzenia szeregu dalszych ograniczeń w działach po
życzek wekslowych i dyskontowym. Aczkolwiek statut zezwala na przyjmowanie weksli pożyczkowych zaopatrzonych w podpisy 2 żyrantów, Zarząd Kasy żąda przy
najmniej 3 żyr, nie wliczając w to współmałżonka, który ponadto obowiązkowo ży- ruje bądź poręcza odnośny weksel. W przeciwieństwie do lat ubiegłych Zarząd f a woryzuje pożyczki wekslowe zabezpieczone hipotecznie w sposób przewidziany w p. 3
§ 46 obowiązującego statutu Kasy, przyczem odnośne weksle muszą być żyrowane jeszcze przynajmniej przez jedną poza współmałżonkiem osobę, zapewniającą termi
nową spłatę całej pożyczki
••Niezabezpieczone hipotecznie pożyczki wekslowe udzielane na okres nieprzekracza- jący 6 miesięcy, zwrotne były przeważnie w równych ratach miesięcznych. Ponie
waż Wszystkie pożyczki spłacalne były w ściśle określonych ratach miesięcznych lub kwartalnych, a Zarząd K asy konsekwentnie eliminował z grona swych klijentów osoby lub firm y prolongujące ustalone terminy spłat, fundusze obrotowe Kasy cha
rakteryzują się całkowitą płynnością“ .
,,Dlatego też Kasa nietylko zaspakajała W roku sprawozdawczym każde uzasadnione zapotrzebowanie kredytowe rzemiosła, kupiectwa, drobnego przemysłu, sfer pracują
cych oraz na budowę i remonty domow, ale ponadto niosła doraźną pomoc kredy
tową okolicznym komunalnym kasom oszczędności“.
9
„Za wzorem lat ubiegłych, również i w roku sprawozdawczym Kasa, dla czystości bilansu, spisała na straty cały remanent niezabezpieczonych hipotecznie weksli za protestowanych w roku poprzednim 1932 wraz z kosztami w kwocie zł. 12.279,73, aczkolwiek wyegzekwowane z tego tytułu kwoty powiększą niewątpliwie zyski lat następnych
„ W związku z akcją budowy tanich mieszkań, Kasa nabyła na licytacji 10,896 m1 placów przy zbiegu ulic Planty, Wiejskiej i Ułańskiej i zamierza wybudować w r. 1934 kolonję urzędniczą złożoną z 2 5 domów mieszkalnych z ogródkami.
Budowę zamierza Kasa finansować ze specjalnego funduszu, ulokowanego na ten cel w Kasie przez Zarząd M iejski m. Włocławka, oraz z celowych wkładów bu dowlano-oszczędnościowych“.
„ Projektowana inwestycja łącznie z Wybudowanemi ju ż w latach ubiegłych dwoma blokami domków szeregowych, składającemi się z 16 mieszkań po 2 pokoje z ku
chnią i przedsionkiem, z oddzielnemi ogródkami, podwórzami i komórkami gospodar- czemi będą poważnym dorobkiem K asy na polu walki z brakiem mieszkań we Wło
cławku
„ Z zysków netto w sumie zł. 20.630.87, otrzy r.anych na operacjach w roku spra
wozdawczym, odpisano na amortyzację ruchomości zł. 2 .6 4 5 4 1 oraz na możliwe straty na Wekslach protestowanych (o czem mowa była wyżej) zł. 12.279,73, a czy sty zysk w kwocie zł. 5.703,73, pozostały po dokonaniu tych odpisów, użyty zo
stanie na powiększenie funduszu zasobowego z sumy zł. 48,397,59 do sumy zł, 5 4.103,32”.
,,Nadmienić równi ż należy, że z zysków bieżących pokryte zostały całkowicie Wy
datki na przebudowę i urządzenie nowego lokalu w kwocie z ł 6 086,77
K oszty administracji (zł. 84.171,10) w stosunku do sumy bilansowej (zł. 1.459.979,33) Wyniosły 5 ,/5 [‘0
—w tern koszty prop (z ł 5 .9 6 4 ,Gl) 0,41% oraz omówione wyżej koszta urządzenia lokalu ( z ł 6.086,77) t. j. 0,41% sumy bilansowej
„Biorąc pod uwagę okólnik Związku Miejskich i Powiatowych Kas Oszczędności z dnia 15 września 1933 r., postanowiono nie udzielać żadnych kredytów członkom Komisji Rewizyjnej, Rady i Zarządu K asy i w związku z tern zmieniono odnośne przepisy regulaminowe
Ponieważ Kasa posiada ju ż fundusz zasobowy przewyższający 5% wkładów oszczę
dnościowych, będzie więc mogła połowę swych przyszłych zysków, zgodnie z przepi
sami § 25 statutu K . K . O., używać na cele użyteczności publicznej, na cele zgo
dne z interesami i celami Kasy, na cele przypominające miejscowemu społeczeństwu, pożyteczne i celowe istnienie i rozwój K . K . O.
Z uwagi na to, że pomieniona K. K . O. byt swój opiera o kapitały własne i wkłady oszczędnościowe — sądzić należy, że organa Kasy skorzystają z powołanych upra
wnień ju ż przy podziale zysków za r. 1934, tembardziej, że zobowiązania Kasy (zł. 1 .2 17 811,74) nie przewyższają I O-ciokrotnie nawet kapitału zakładowego (zł. 150.000.— ).
Józef RożkoWski.
m\ *
*
*N *
> r
'■ -
„ C z a s o p is m o K a s O s z c z ę d n o ś c i " — M ie s ię c z n ik p o ś w ię c o n y s p r a w om K o m u n a ln y c h K a s O s z c z ę d n o ś c i. P oznań, d n ia i m arc a 1914 r.
w num erze 3 p. t.:
. . P r z e g l ą d W y d a w n i c t w " . „ S p r a w o z d a n i e K o m u n a ln e j K a s y O s z c z ę d n o ś c i M i a s t a W ł o c ł a w k a z d zia ła ln o ś c i w ig 3 3 r." (stron 63 in 8° -f- 2 ilustr.).
Sprawozdanie z działalności K asy w 6 roku je j istnienia wykazuje dalszy Wszech
stronny rozwój K asy. Suma wkładów wzrosła do 1.039 tys. zł. ( - f -21,1%), liczba wkładców o 1,093 do 9,783 ('; '2,6%). D zięki stałemu wzrostowi wkładów i płyn
ności pożyczek mogła K asa kontynuować udzielanie kredytów, których łączna suma Wynosiła z końcem -oku sprawozdawczego zł. 1.182 tys. (-p 11,4%). Suma weksli protestowanych i w ską dże wynosiła 6,4% ogólnej sumy kredytów. W roku sprawo
zdawczym spisała Kasa na straty całą pozostałość Weksli zaprotestowanych nie za
bezpieczonych hipotecznie wraz z kosztami.
Intensywną i owocną propagandę swych usług i funkcyj rozwijała Kasa przez za mieszczanie w miejscowej prasie odpowiednich artykułów, sprawozdań, bilansów i innych danych dotycz. Kasy, przez rozdanie uczniom najmłodszych klas Wszyst
kich szk ó ł w mieście 624 książeczek z l-złotowym wkładem zawiązkowym, przez rozpowszechnianie kartoników i znaczków oszczędnościowych, „G azetki Oszczędno
ściowej , kalendarzyków propagandowych, a wreszcie portmonetek ze skóry, zawiera
jących wewnątrz skarbonkę z kluczykiem przechowywanym w Kasie. Pozatem za
instalowała Kasa największe i najefektowniejsze w mieście Włocławku napisy neo
nowe, wyświetlała w kinie film y propagandowe, rozpowszechniła 2 5 0 egz. szczegó
łowego sprawozdania K asy i 3000 egz. bilansu netto Kasy z wykresami i opisami działalności K asy, pr zeznaczonemi i zrozumiałemi dla najszerszych warstw lud
ności.
Sprawozdanie z działalności Kasy, udokumentowane poza szczegółowym bilansem i rachunkiem strat i zysków ponadto mnóstwem faktów, liczb, wykresów, zestawień porównawczych i zdjęć, zaliczyć należy do wzorowych i pouczających. Sprawo
zdanie wykazuje na żywym i niewątpliwie trudnym przykładzie, w ja k i sposób Kasa młoda, mało zasobna, działająca na terenie bez tradycji w zakresie bankowości ko
munalnej i w okresie niezwykle płynnych, trudnych i nieprzejrzystych warunków ogólnogospodarczych, może rozwijać się bardzo pomyślnie. Dr. ]. K-r.
„ S a m o r z ą d M i e j s k i “ — O r g a n Z w i ą z k u M i a s t P o ls k ic h . W a r s z a w a , 1 m a r c a 1934 r. w num erze 5 p. t.:
. M i e j s k i e K. K. O ” .
W dniu 25 stycznia b. r. odbyło się posiedzenie R ady K . K . O. m. Włocławka, na którem przyjęto bilans Kasy za 1933 r. Bilans ten zamyka się sumą netto 1.459.979 zł. 33 gr., łącznie zaś z sumami pozabilansowemi (804.361 zł. 46 gr.) kwotą 2.264.340 zł. 79 gr.
--- ~ 1 - , — - ... j t
Rachunek strat i zysków zamknięto saldem 2 0 630 zł. 8 7 gr. Po odpisaniu sumy 14.925 zł. 14 gr. na amortyzację ruchomości i rezerwę strat wekslowych, pozostały czysty zysk 5-705 zł. 73 gr. przelano na rachunek funduszu zasobowego K asy.
Stan wkładów oszczędnościowych W końcu 1933 r. Wyniósł 934.962 zł. 5 9 gr.
Sprawozdanie z działalności Kasy Wraz z zestawieniami buchalteryjnemi wydano W formie broszury o bardzo pięknej szacie graficznej.
Szybkie ukończenie prac bilansowych i wydanie sprawozdania jest dowodem spręży
stości całego aparatu K . K . O. m. Włocławlęa.
■‘\ *
12
S P R A W O Z D A N I E O G Ó L N E
Z D Z I A Ł A L N O Ś C I
K O M U N A L N E J K A S Y O S Z C Z Ę D N O Ś C I M I A S T A W Ł O C Ł A W K A
ZA ROK 1934.
W Y N I K I O G Ó L N E .
W r o k u 1934 d z ia ła ln o ś ć K a s y w y k a z u j e w d als z y m c ią g u s ta łe tend en cje r o z w o j o w e , z a z n a c z a j ą c e się w e w s z y s t k i c h jej a ge n d a ch .
M im o c ię ż k ic h jeszcze w a r u n k ó w g o s p o d a rc z y c h w P olsc e, ogólne w y n i k i , osiągn ię te p r z e z K a s ę w siódmym rok u s p r a w o z d a w c z y m , n a l e ż y u w a ż a ć z a b a r d z o pom yślne.
T w ie r d z e n i e to — u z a s a d n ia w p ie r w s z y m rzędzie: p o w a ż n y w z r o s t w k ł a d ó w o s z c z ę d n o ś c io w y c h , z n a k o m ity s p a d e k sum y w e k s l i z a p r o t e s t o w a n y c h , a p o n a d to , c a ł k o w i t e sp ła c e n ie w s z y s t k i c h k r e d y t ó w , u d z ie lo n y c h K a s i e w l a t a c h p o p r ze d n ic h p r z e z b a n k i p a ń s t w o w e i kom u n alne , nie w y ł ą c z a j ą c re d y s k o n ta .
K a s a k r z e p n ie i w z m a c n i a s w e p o d s t a w y fin an so w e , o p i e r a j ą c obecn ie s w ą d z ia ła ln o ś ć je d y n ie i w y ł ą c z n i e n a w ł a s n y c h ś r o d k a c h o b r o t o w y c h t. j. k a p i t a ł a c h w ł a s n y c h o r a z w k ł a d a c h na k s ią ż e c z k i o szczę d n o ś c io w e i r a c h u n k i c z e k o w e .
P r z e p r o w a d z o n a w d als z y m c ią gu s p ra w o zd a n ia , s z c z e g ó ł o w a a n a
liz a stanu c z yn n e g o i b ie rn e g o b ilansu K a s y z a r o k 1934, j a k r ó w
nież a n a li z a w z a je m n e g o stosunku a k t y w ó w i p a s y w ó w do siebie,
w s k a z u je na w y b i t n ą p łyn n o ś ć bilan su , k t ó r a jest istotnym m ie rn i
kiem s p r a w n e g o f u n k c jo n o w a n ia in s ty tu c ji o r a z p rze zorn e j i r a c j o nalnej gos p od ark i.
O s i ą g n i ę c ie do tego sto p n ia d o d a tn ic h w y n i k ó w w o k re sie o gó ln o ś w i a t o w e j d epresji g os p od a rc ze j, w o k re sie p o w a ż n y c h trudności i z m i e n ia j ą c y c h się s ta le , j a k w k a le jd o s k o p ie , w a r u n k ó w ż y c i a g o sp o d a rc z e g o , d o w o d zi, że K a s a w y k a z u j e w y j ą t k o w ą o dp orność w o b lic z u w s z e l k i c h w a h a ń k o n ju n k t u r y , że, b e z w s t r z ą s ó w i b e z u je m n yc h d la c a ło ś c i p r a c y s k u t k ó w , u s u w a w s z e l k i e p r ze s zk o d y , k t ó r e n a d ro d ze sw e g o r o z w o ju s p o t y k a , w y k a z u j ą c p r z y te m n i e m a łą um iejętność w cią giem p r z y s t o s o w y w a n i u się do is t n ie ją c y c h w a r u n k ó w , w y t w a r z a n y c h p rze z s y t u a c j ę o gó ln ą w P a ń s t w i e .
R O Z W Ó J K A S Y
N A T L E O G Ó L N E J S Y T U A C J I G O S P O D A R C Z E J .
K a s a z o s t a ł a u ru ch o m ion a w p o ło w i e 1928 ro k u , a w i ę c w c zas ie d ob rej je s z c ze k o n ju n k tu ry . P o u p ł y w i e z a l e d w i e 2-ch l a t , d la ż y c ia g o s p o d a rc ze g o p o m yś ln yc h , t.j. 1929 i 1930 r., w c ią g u k t ó r y c h
K a s a z g r o m a d z i ła zł. 7 0 6 1 1 4 41 w k ł a d ó w o s z c z ę d n o ś c io w y c h (stan z k o ń c a ig ó o r.), n a d s z e d ł c ię ż k i o k re s ś w i a t o w e g o k r y z y s u gospo
d a r c z e g o , k t ó r y , p o g ł ę b i a ją c się c o r a z b a r d z ie j, w r o k u 1932 o s i ą g n ą ł p u n k t n a jw ię k s z e g o na s ilen ia .
K a s a je d n a k i w tym o k re sie ( i g 3 i i i g 32 r.) sw ej d z ia ła ln o ś c i w y k a z u je stały7 r o z w ó j i w z r o s t fu n d u sz ó w o b r o t o w y c h , w d a l e k o w s z a k ż e p o w o ln ie js z y m tempie. W k ł a d y o s z c zę d n o ś c io w e b o w ie m nie w y k a z u j ą już t a k ż y w i o ł o w e g o p r zy r o s tu , ja k i c e c h o w a ł p o p r z e dnie l a t a istnienia in s ty tu c ji i p o w i ę k s z a j ą sw ój stan z a l e d w i e o zł. gó 620.o 3 , o s ią g a ją c z ko ńce m r o k u i g 32 sumę zł. 801 734.44.
tym czasie, w z w i ą z k u z za ła m a n ie m się fin an so w em p o sz c ze gó l
n y c h w a r s z t a t ó w p r a c y . K a s a stosuje d a l e k o id ą c e r e s t r y k c je k r e d y t o w e , z a p o b i e g li w i e z a b e z p i e c z a s t a r e k r e d y t y , a n o w e u d z i e la z n a d z w y c z a j n ą ostrożnością.
O d r o k u i g 33 n a s tęp uje już p e w n a s t a b i li z a c ja sto s u n k ó w g o s p o d a r c z y c h i, a c z k o l w i e k s y t u a c j a n a o g ó ł jest w d alszy m c ią g u n ie p o
M
m yślna, to je d n a k l a t 1933 i 1934 nie cec h uje już d alsze p o g ł ę b i a nie się k r y z y s u , a n a w e t , w n i e k t ó r y c h ważny-ch d z ie d z in a c h ży7c ia gos p od a rc ze g o P o ls k i, z a z n a c z a się p e w n a i to n i e w ą t p l i w a p o p r a w a . Podnosi się c o k o l w i e k o gó ln y stan w y t w ó r c z o ś c i p r z e m y s ło w e j, i c h o c ia ż sytu icja r o l n i c t w a , o d d z i a ł y w u j ą c a silnie na c a łe ż y c ie g os p od a rc ze P olski, nie u le g ł a za s ad n ic z e j zm ianie, niemniej je d n a k a k c j a o d d łu ż e n io w a , k t ó r ą p r o w a d z i in te n s y w n ie P a ń s t w o , p r z y c z y nia się w zn aczn ej m ierze do p o p r a w y g o s p od a rc ze j, z m ie r z a ją c do z a p e w n i e n ia r e n to w n o ś c i g o s p o d a rs tw o m roln y m p r z e z d os to s ow a n ie z a d łu ż e ń i k o s z tó w k r e d y t u do zmniejszonej, na s k u te k s p a d k u cen p r o d u k t ó w r o ln y c h , s iły p ła t n ic z e j r o ln ik ó w .
A k c j a R z ą d u ma na c e lu p r z e z w y c i ę ż e n i e k r y z y s u o r a z u p o r z ą d k o w a n i e ż y c i a g o s p o d a rc ze g o p r z e z u s t a w o w e r e g u l o w a n i e sto su n k ó w f i n a n s o w y c h p o s z c z e g ó ln y c h w a r s z t a t ó w p racy7, o b n iżen ie k o s z tó w k r e d y t u o r a z p r z y s t o s o w a n ie cen do d zisiejszych w a r u n k ó w e k o n o m iczn yc h. W w y n i k u tej a k c j i s p o d z ie w a ć się n a l e ż y p r z y w r ó c e n ia re n to w n o ś c i p o szc ze gó ln ym p rze d s ię b io r s tw o m , co z k o le i p r z y c z y n ić się p o w in n o do d alszej p o p r a w y sy tu acji.
T e i inne c z y n n ik i n a iu r y gos p od a rc ze j s p o w o d o w a ł y , że, r ó w n o le gle z n ie z n a c z n ą p o p r a w ą s to s u n k ó w m a te r ja ln y c h , n a s tą p iło w ś r ó d sz e r o k ic h mas s p o ł e c z e ń s t w a duże o d p rę że n ie n a t u r y p s ychicznej.
S p o łe c z e ń s tw o u z b r a ja się c o r a z b a r d z ie j w w i a r ę w lepsza p r z y szłość, w y z w a l a j ą c się s to p n io w o z m arazmu, i z a c z y n a rozumieć, że t a p r zy s z ło ś ć z a l e ż y od zgodnego w y s i ł k u w s z y s t k i c h o b y w a t e l i . Z a r ó w n o jednostki, ja k i p oszczególne w a r s z t a t y p r a c y s z u k a ją w ł a ś c i w y c h dróg i w ł a ś c i w y c h metod, w i o d ą c y c h do s t w o r z e n i a so
b ie l e p s z y c h w a r u n k ó w e g zy ste n cji, b e z u c i e k a n i a się do p c m o c y z z e w n ą t r z , i d o s to s o w u ją się do zm ien io n ych p r z e z d ł u g o t r w a ł y k r y z y s w a r u n k ó w g o s p o d a rc z y c h , d ro g ą z a p r o w a d z a n i a n a jd a le j i d ą c y c h oszczędności, z r ó w n o w a ż e n i a s w y c h b u d ż e t ó w i p o r z ą d k o w a n i a c a ł o k s z t a ł t u in d y w id u a ln e g o ż y c i a gosp od arc zego.
T a z m ia n a n a s tr o jó w w i ą ż e się r ó w n ie ż z n a le 'ży tą o c e n ą p rzez s p o łe c z e ń s tw o p o lit y k i R z ą d u , zm ie rza ją c e j s t a le do r o z w o ju k a p i t a l i z a c j i w e w n ę t r z n e j i u t r z y m a n i a z d r o w e j w a l u t y .
T ru dn ości, P olsk i, a s
z k torem i b o r y k a ł y 7 się o b ce r y n k i fin a n s o w e nie d o t k n ę ły
p o łe c z e ń s t w o z d o b y ło za u fa n ie do w ła s n e j w a l u t y , jednej
z n a j z d r o w s z y c h w a l u t ś w i a t a , u n ie zale żn ion e j od z a g r a n ic y , bo o p a r te j o k r u s z e c z lo ty , z w y ł ą c z e n ie m p o k r y c i a d e w iz o w e g o . S p o łe c z e ń s tw o zro zu m iało, że na fu n d a m e n ta c h g o s p o d a r s t w a n a r o d o w e go , k t ó r e s ą n a jzu p ełniej z d r o w e , można b ęd zie w n ie d a le k ie j p r zy s z ło ś c i o d b u d o w a ć d o b r o b y t P a ń s t w a i jego o b y w a t e l i . P a m i ę t a ć je d n a k n a l e ż y c tern, że p roc e s p o p r a w y sto su n k ów g o s p o d a r c z y c h d o k o n y w a ć się b ęd zie w b a r d z o p o w o ln e m tempie, p odobn ie j a k i k r y z y s p o g ł ę b i a ł się p rze z k i l k a lat.
W z w i ą z k u z p e w n ą s t a b i li z a c ją sto s u n k ó w g o s p o d a rc zy c h w ciągu 1933 i 1934 r., w z r o s ło w tym o k re s ie r ó w n i e ż i tem po r o z w o jo w e K a s y . W k ł a d y oszczę d n o ś ciow e , k t ó r y c h stan w k ońcu i p 32 r. w y n o s ił sumę zł. 801 734.44, w z r a s t a j ą w c i ą g u 1933 r o k u do sumy zł. g 3 ą 962.59, a w i ę c o sumę zł. i 33 228.r5 t.j. o 16,6%, p o d c za s g d y ł ą c z n y w z r o s t w k ł a d ó w o s z c z ę d n o ś c io w y c h w c ią gu d w u c h l a t i g 3 i i i g 32 w y n o sił z a l e d w i e k w o t ę zł. g 5 620.o 3 . W jeszcze szybszem tem pie w z r a s t a ją w k ł a d y o sz c zę d n o ś c io w e w c ią g u o statn ie go roku s p r a w o z d a w czego, a lb o w i e m p o w i ę k s z a ją się z sumy zł. 934 962.69 n a p o c z ą t k u
1934 r. do sum y zł. 1 1 6 9 4 4 5 .7 7 w k o ń cu 1934 r., a w i ę c a ż o sumę zł. 2 2 4 4 8 3 .18 t. j. o 24,0%.
W Z R O S T W K Ł A D Ó W .
Ł ą c z n a suma w k ł a d ó w u l o k o w a n y c h w K a s ie , o b e jm u jąc a w k ł a d y n a k s ią ż e c z k i o szc zę d n o ś c io w e o r a z n a r a c h u n k i c z e k o w e , o s ią g n ę ła w końcu rok u s p r a w o z d a w c z e g o p o w a ż n ą k w o t ę zł. 1 238 6 61.7 7, w o bec zł. 1 006 517.69 z r o k u p oprzedniego, w z r o s ł a za te m o zł. 232 144- a w i ę c o a 3 , 1%. W r o k u p o p r z e d z a ją c y m i p 33 p r z y r o s t ten b y ł mniejszy i w y n o s i ł z ł i 5 o 618.1.6 t . j . 17,6%.
P o w y ż s z e z e s t a w i e n i e w s k a z u je n ie z b ic ie n a s y s te m a t y c z n y i s t a ł y w z r o s t w k ł a d ó w , l o k o w a n y c h w K a s i e . W z r o s t ten, w c z a s a c h w d als z y m c ią g u d la ż y c i a g o s p o d a rc ze g o c ię ż k ic h , w o k re s ie n ie z b y t jeszcze k o r z y s t n y c h d la k a p i t a l i z a c j i w e w n ę t r z n e j w a r u n k ó w , jest n a jle p s z ym d ow od em , a z a r a z e m i m iernikiem w i e l k i e g o za u fa n ia , ja k ie m s p o łe c z e ń s tw o d a r z y K a s ę , te m b a r d zie j, że n a j w y ż s z y sto su n k o w o w z r o s t w y k a z u j ą w k ł a d y o s z c zę d n o ś c io w e osob i firm p r y w a t n y c h . W dniu 3 i g ru d n ia 1934 r. w y n o s z ą one sumę zł. 1 0 1 2 977 3 ą, u l o k o w a n ą na 10964 k s ią ż e c z k a c h o s z c zę d n o ś c io w y c h , z a t e m w o b e c zł. 767 o33.2o
z r o k u poprzedniego, u l o k o w a n y c h n a 9628 k s ią ż e c z k a c h , w z r o s ł y 0 zł. 2 4 5 9 4 4 1 4 i 1 336 k s ią ż e c z e k , a w i ę c a ż o 32 , 1 % s u m y w k ł a d ó w 1 13,9% l ic z b y w k ł a d c ó w . W r o k u poprzednim i g 33 w k ł a d y o s z c z ę d n o ś c io w e osób i firm p r y w a t n y c h w z r o s ł y t y l k o o zł. 12 8 9 0 7.9 6 t. j. o 20,2%
P o r ó w n y w u j ą c p o w y ż s z e w y n i k i z r e z u lta ta m i, o siągn ię tem i w l a t a c h u b ie g ły c h , nietru dn o w y w n i o s k o w a ć , że tem po r o z w o j o w e K a s y p o n o w n ie w z r a s t a i to z t a k ą sam ą s iłą i s ta ło ś cią, j a k to m iało miejsce w o k re s ie p r z e d k r y z y s o w y m , w okre sie d ob rej k o n iu n k tu ry . P o w a ż n e o b niżenie z dniem 1 s t y c z n i a 19^4 r - st ° P y p r o c e n t o w e j, p ła c o n e j p r z e z K a s ę od w k ł a d ó w , nie w y w a r ł o ujem nego w p ł y w u n a ic h w z ro s t. B e z w z g l ę d n e b o w ie m b e z p ie c z e ń s tw o w k ł a d ó w , s k ła d a n y c h w K a s ie , u s u w a n a d a ls z y p lan k w e s t j ę d o c h o d o w od p o w i e r z a n y c h jej k a p i t a ł ó w .
R E K L A M A
I K R Z E W I E N I E Z M Y S Ł U O S Z C Z Ę D N O Ś C I O W E G O . R o z w i j a n i e w n a jsz e rs zy c h m a s a c h zm ysłu o s z c z ę d n o ś c io w e g o jest g łó w n y m celem k o m u n a ln y c h k a s oszczędności. R o z p o r z ą d z e n ie P r e z y d e n t a R z p lite j z dn. 2 Ą. X. \ g 54 r. o k o m u n a ln y c h k a s a c h oszczędności w a rt. 1, w y l i c z a j ą c c e le t y c h in s ty tu c y j, n a naczelnem miejscu s t a w i a za g a d n ie n ie k r z e w i e n i a zm ysłu o s z czę d n o ś ciow e go . K o m u n a ln a K a s a O s z c z ę d n o ś c i m. W ł o c ł a w k a , d ą ż ą c do o sią gn ię c i a tego celu, nie szczędzi t ru d u i ś r o d k ó w z a r ó w n o n a r e k lam ę , ja k i n a p ro p ag an d ę .
W s c h o d z ą c z za ło ż e n ia , że r e k l a m a samej in s ty tu c ji, o b o k p r o p a g a n d y idei oszczędności, ma z n a c z e n ie p ie r w s z o r z ę d n e , że r e k la m a i p r o p a g a n d a m uszą się n a w z a je m u z u p e łn ia ć , że je d y n ie ż y w y p r z y k ł a d mc że sk u te czn ie o d d z i a ła ć n a p s y c h ik ę mas — w ł a d z e K a s y , w z o re m l a t u b ie g ły c h , p r z e z c a ł y o k re s s p r a w o z d a w c z y d ą ż y ł y do s p o p u l a r y z o w a n i a K a s y o r a z do r o z w i j a n ia w s p o łe c z e ń s tw ie zm ysłu o szczę d n o ś ciow e go p r z e z s ta łe i s y s te m a ty c z n e w i ą z a n i e jego z a in t e r e s o w a ń , na k a ż d y m k r o k u i p r z y k a ż d e j o k a z ji, z K a s ą , jej ro zw o je m , z w y n i k a m i jej p r a c y i t. p.
M y ś l p r z e w o d n ią w ł a d z K a s y n a le ż y c ie o c e n iła p r a s a m iejscowa,
w y k a z u j ą c ż y w e z a in t e r e s o w a n ie się i n s ty t u c ją i o d d a ją c w i e l k i e
usługi n i e t y lk o je) samej, a le i ca łem u sp o łe c z e ń s tw u , p r z e z z a c h o w a n ie , w p r a c y nad k r z e w ie n ie m idei o szczęd n o ś ciow ej, ścisłej ł ą czności z K a s ą .
P o n iż s z y s z c z e g ó ło w y opis d z ia ła ln o ś c i K a s y w tej d zie d zin ie ś w i a d c z y o p la n o w o ś c i i r o z m ia r a c h a k c j i p r o p a g a n d o w e j, ja k r ó w n i e ż o w ł a ś c i w y m d ob orze ś r o d k ó w d z ia ła n ia .
Z a u f a n i e i pop u larno ść, ja k ie K a s a z d o b y ła d zię k i sw e j r a c jo n a ln e j p o li t y c e k r e d y t o w e j , s p r a w n o ś c i te c h n ic z n e j i n a d z w y c z a jn e j p ł y n ności, n a le ż a ło w d alszy m c ią g u p o g łę b ia ć p rzez o d p o w i e d n i ą r e k la m ę , a p r z e d e w s z y s tk ie m p r z e z p o d a w a n i e do w i a d o r o ś c i p u b li
cznej s p r a w o z d a ń , b ila n s ó w i inn3'ch d an yc h , d o t y c z ą c y c h d z i a ł a l ności i r o z w o ju ins tytu cji. R ó w n o l e g le z p r o p a g a n d ą na r ze c z s a mej in s ty tu c ji z w a l c z a ł a K a s a t e z a u r y z a c j ę o r a z k r z e w i ł a zm ysł o s z c z ę d n o ś c io w y w ś r ó d n a js z e rs z y c h w a r s t w ludności n i e t y lk o W ł o c ł a w k a , a le i c a ł y c h K u j a w . C e l e m p o p u la r y z o w a n i a s k ró tu K . K . O . o r a z firm y K a s y , do późnej n o c y plonie inten syw ne m ś w ia t łe m n a j
w i ę k s z a i n a je fe k t o w n ie js z a w mieście r e k la m a n e o n o w a, s k ła d a j ą c a się z um ieszczonych w y s o k o na d ach u l it e r „ K . K . O “ , o w y s o k o ś c i 85 ctm. i ro z p ię to ś c i 3,5 m e tra o r a z z napisu „ K o m u n a ln a K a s a O s z c z ę d n o ś c i“ , umieszczonego nad oknam i b iu r a K a s y , s k ła d a j ą c e g o się z l it e r o w y s o k o ś c i ą 5 c t m , a rozp iętoś ci c a 12 mtr. P o n i e w a ż sie
d z i b a K a s y mieści się p r z y ob szernym p lac u w n a jr u c h liw s z y m p u n k cie m iasta, o m a w ia n a r e k l a m a zdobi p la c i zn a k om icie p o p u la r y z u je in s ty tu c ję , r z u c a ją c się w o c z y p r z e c h o d n ió w c a ł ą s w ą w y r a z i s t o ś c ią i silą. D l a c e l ó w s ta łe j i ra c jo n a ln e j p r o p a g a n d y w y z y s k a n o r ó w n i e ż 4 duże o k n a w y s t a w o w e , ś c ią g a ją c e w i d z ó w i b u d zą c e sz c z e re z a in te r e s o w a n ie .
W w z m ia n c e p. t. „ K . K . O . m ias ta W ł o c ł a w k a w o b r a z a c h “ c z a sopismo „ O s z c z ę d n o ś ć " w N r . i 3 w ten sposob opisuje, u rz ą d z o n ą w o k n a c h lo k a lu K a s y , w y s t a w ę p r o p a g a n d o w ą i d e k o r a c je , o c e n ia ją c r ó w n o cze śn ie c e lo w o ś ć t a k i e j r e k l a m y i z a m ie s z c z a ją c w tym sam ym numerze fo tog ra fje p o szcze gó ln yc h w i t r y n , )ak r ó w n i e ż foto- g r a f j ę c a ło ś c i w y s t a w y i d e k o r a c y j:
„ K . K . O . m i a s t a W ł o c ł a w k a w o b r a z a c h “ .
„ W ob ecn ym num erze „ O s z c z ę d n o ś c i z a m ie s z c z a m y t r z y z d j ę c i a p ięk n ej d e k o r a c ji w o k n a c h K . K . O . m ias ta W ł o
c ł a w k a . O r y g i n a l n i e p o m y ś la n a i dob rze w y k o n a n a p rze z a r t y s t ę - m a l a r z a p. T . K u rp iń sk ie g o , d e k o r a c j a c z te re c h ok ien lo k a lu K a s y p r z e d s t a w i a w e s te ty czn e j formie d z i a ła ln o ś ć i r o z w ó j K a s y w7 l a t a c h 1928— 1934. U zu p e łn ie n ie m w i t r y n są n a p isy n e o n o w e na gmachu; c a ło ś ć d e k o r a c ji, z w ł a s z c z a prz37 ś w i e t l e elektr3 7cznem, d z i a ł a s u g e s ty w n ie efe k ta m i b a r w n e m i n a w z r o k w id z a ; a w ia d o m o , że w ten sposób d a le k o ł a t w i e j p r z e k o n a ć p u b liczu ość, a n iż e li suche- mi c yfram i.
Ogólny widok biura Kasy w porze nocnej.
D w a o k n a b oczne ilu s tr o w a n e są b a r w n e m i w y k r e s a m i sta- tys tyczn e m i, p r z e d s t a w i a ją c e m i r o z w ó j w k ł a d ó w o s z c zę d n o ś c io w y c h i w z r o s t k s ią ż e c z e k oszczędności w K a s i e n a p r z e strzeni l a t 1928 — 1934.
W i e l k i e okno ś r o d k o w e gmachu K. K . O . zajm uje p l a k a t z o dp o w ied niem i napisam i i o b ra z, p r z e d s t a w i a j ą c y tłum ludzi, k t ó r z y z pośród wsz37s tk ic h w a r s t w prz37c h o d z ą s k ł a d a ć sw o je oszczędności w K a sie .
D r u g ie okno ś r o d k o w e p r z e d s t a w i a m iłą s c e n k ę rodzinną, w y o b r a ż a j ą c ą rodzinę, k t ó r a d zię k i oszczędnościom k u p iła sobie w i l l ę na z b o c z a c h S z p e t a l a , z p ię k n ym w id o k ie m na W ł o c ł a w e k
19
N a l e ż a ł o b y ż y c z y ć , a b y za p r z y k ł a d e m K a s y m ia s ta W ł o c ł a w k a , p o s z ły inne na s ze K a s y , w y k o r z y s t u j ą c ten dosk o n a ł y środe k p r o p a g a n d y , ja k im jest e s te ty c z n ie w y k o n a n a d e k o r a c j a b a r w n a ok ien i gm achu K . K . O . , zaś p. D y r e k t o r o w i M y s t k o w s k i e m u m ożna p o g r a t u l o w a ć d o b re g o p o m y s łu ” .
P o d o b n e re c e n zje z a m ie ś c iły w s z y s t k i e m iejscow e czasopism a.
N a p o c z ą t k u rok u s p r a w o z d a w c z e g o ro z d a n o w k ł a d c o m i 5 oo sztuk k a l e n d a r z y k ó w p r o p a g a n d o w y c h . W ciągu s t y c z n i a ogłoszono w 4 m ie js c o w y c h d zie n n ik ac h : „ A . B . C . " , „ E x p r e s s i e K u j a w s k i m " ,
„ D z i e n n i k u K u j a w s k i m " i „ E c h u K u j a w s k i m " o ra z w „ T y g o d n i k u P o ls k im " bilans b r u tt o na dzień 3 i g ru d n ia i g 33 r., b ila n s ne tto w r a z z ra c h u n k ie m s t r a t i z y s k ó w z a r o k u b ie g ły , w r e s z c i e p r o t o k ó ł K o m is ji R e w i z y jn e j i o b sz e rn e s p r a w o z d a n ie ogólne z d z i a ł a l ności K a s y za u b i e g ły o k re s o p e r a c y jn y , za jm u ją c e p r a w i e c a łe s t r o n y czasopism a. W c ią g u m ie sią ca lutego r o z p o w s z e c h n io n o 5 oo e g z e m p la r z y k o s z to w n e g o s p r a w o z d a n i a z a r o k p o p rzed n i, z a w i e r a j ą c e g o 67 stron druku. M a j ą c n a celu z a p o zn a n ie r ó w n ie ż i s z e r s z y c h w a r s t w s p o ł e c z e ń s t w a z c a ło k s z t a łt e m d z ia ła ln o ś c i K a s y , p o szcze gó ln e w y j ą t k i z tego s p r a w o z d a n i a o ra z inne d a n e , i lu s t r u j ą c e r o z w o j K a s y , za m ie s z c za n o w c ią gu lutego i m a r c a w e w s z y s t k i c h m ie js c o w y c h c z as o p is m ach . O t o t y t u ł y odn ośnych w z m ia n e k , w i ą ż ą c y c h się ściśle ze s p r a w o z d a n ie m rocznym : „ O b r ó t k a s o w y K K O . m. W ł o c ł a w k a " , „ I l u w k ł a d c ó w p o s ia d a K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " , „ W k ł a d y o s z c zę d n o ś c io w e w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " ,
„ N i e b y w a ł y w z r o s t w k ł a d ó w w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a ” , „ L o k a t a k a p i t a ł ó w w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " , „ N i e 17,4%, lecz 21, 1% w z r o sty w k ł a d y w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " , „ S p r a w o z d a n i e K . K . O .
W ł o c ł a w k a z a r. i g 33 ", „ D z i a ł a l n o ś ć K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " ,
„ K a p i t a ł z a k ł a d o w y i fundusz z a s o b o w y K . K . O . m W ł o c ł a w k a " ,
„ T a j e m n i c a w k ł a d ó w w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " , „ P o ż y c z k i h ip o te c z n e w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " , „ R u c h k s ią ż e c z e k o szc zę d n o ś c io w y c h w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " , „ P o d z i a ł w k ł a d ó w o sz c zę d n o ś c io w y c h w/g z a w o d ó w w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " , „ D e p o z y t y K . K . O . m- W T o c ł a w k a ‘, „ B e z p i e c z e ń s t w o w k ł a d ó w u lo k o w a n y c h w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a “ , „ K s i ą ż e c z k i o s z c zę d n o ś c io w e K . K . O . m. W d o c ł a w k a “ ,
„ S a m o r z ą d M ie js k i o K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " , „ P o ż y c z k i z a b e z p i e
czone h ip o te c zn ie w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " , „ P o z n a ń s k ie „ C z a s o pismo K a s O s z c z ę d n o ś c i “ o K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " .
W t y c h p o p u la r n y c h w z m ia n k a c h , u m ie s zc za n y c h w p r a s ie m iejsco
w e j, z a p o z n a w a ł a K a s a w k r ó t k i c h s ł o w a c h o pinję p u b lic z n ą ze w s z y s t k ie m i istotnem i s zcze gó łam i d z ia ła ln o ś c i K a s y z a u b i e g ł y o k re s s p r a w o z d a w c z y , a ja k o t y p o w y w z ó r tego sposobu p r o p a g a n d y niech s łu ż y je d n a z w ielu :
„ A . B . C . " N r . 2 1 z d nia 22 s t y c z n i a 1934 r.
„ N i e b y w a ł y w z r o s t w k ł a d ó w O s z c z ę d n o ś c i o w y c h w K o m u n aln e j K a s i e O s z c z ę d n o ś c i m. W ł o c ł a w k a “ .
„J ak już donosiliśm y r o k i g 33 z a z n a c z y ł się w y j ą t k o w o w ie lk im w z ro s te m w k ł a d ó w w K . K. O . m. W ł o c ł a w k a t z sumy zł. 900.649,44 n a
p o c z ą tk u rok u do sumy zł. 1.038.767,59 z końcem r o k u s p r a w o z d a w c z e g o . W jeszcze w i ę k s z y m s t o pniu w z r o s ł y o b r o t y na r a c h u n k a c h w k ł a d o w y c h w r o k u ¡ g 33 p o w a ż n ą k w o t ą zł. 8.020 823,55 w o b e c zł. 5.921.814,35.
C y f r y p o w y ż s z e nie p o t r z e b u j ą d łu ż s z y c h k o m e n ta rz y , g d y ż s a m e p r z e m a w i a ją z a K . K . O . m. W ł o c ł a w k a , d o w o d zą c , że jest to n a j ż y w o t n ie js z a i n s t y t u c j a k r e d y t o w a , c i e s z ą c a się b e z w z g lę d n e m i p o d s t a w o w e m za u faniem n a j s z e r s z y c h w a r s t w m iej
sc o w e g o s p o ł e c z e ń s t w a " . W n a s tę p n y c h m ies ią c a c h p o d a w a n o do w ia d o m o ś c i p u b l i cznej w s z e l k i e dane o d z i a ł a l
ności, r o z w o ju i o rg a n iza c ji in s ty tu c ji, b ą d ź to w formie n o t a t e k
d zie n n ik ars k ic h , b ą d ź te ż w y w i a d ó w i t. p., p a m ię t a j ą c o tern, że g a
z e t a d o c ie ra do s z e r o k ic h rzesz c z y t e l n i k ó w i prz3fs p a r z a K a s i e
w k ł a d c ó w , d op o m a g a ją c s k u te c z n ie w grom adzeniu k a p i t a ł u na- r o d o w e g o
U m ie ję tn ie d o b ie ra n e t y t u ł y w z m ia n e k , s p r a w o z d a ń łu b a r t y k u ł ó w , same już n ie je d n o k ro tn ie m ó w i ą z a siebie, same są r e k l a m ą instytu cji lu b p r o p a g u ją ide ę oszczędności np.: ,,Ć w i e r ć m iljona zł. n a p o ż y c z k i w K o m u n a ln e j K a s ie O s z c z ę d n o ś c i m ias ta W ł o c ł a w k a “ , „ O s z u s t w o nie doszło do s k u t k u “ , „ W z r o s t w k ł a d ó w o szczę d n o ś cio w y c h w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a “ , ,,Prz3’ jm o w anie w k ł a d ó w w go- dz in a c h w i e c z o r o w y c h p rze z K . K . O . m. W ł o c ł a w k a “ , „ P r z e ło m o w y dzień w K . K . O . m. W d o c ł a w k a “ , „ P r z e s z ło miljon z ł o t y c h na k s i ą ż e c z k a c h o s z c z ę d n o ś c io w y c h “ , „ I m p o n u ją c y w z r o s t w k ł a d ó w w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a , — w k ł a d y na k s ią ż e c z k i o sz c zę d n o ś c io w e p r z e k r o c z y ł y już m iljoa z ł o t y c h “ , „ K a s a K . K . O . “ , „ O c z y w i ś c i e p rze s zło l . 000.000 z ło ty c h , a nie p r ze s zło 100.000“ , „ W k ł a d y na k s ią ż e c z k i o s z c zę d n o ś c io w e w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a z k a ż d y m dniem w z r a - w z r a s t a j ą " , „ K . K . O . m. W ł o c ł a w k a w o b r a z a c h “ , „ O b l ę ż e n i e w y s t a w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a n a P la c u W o l n o ś c i “ , „ Z j a z d K . K . O . W o j e w ó d z t w a W a r s z a w s k i e g o w C ie c h o c in k u , od sp e cjaln e go k o r e s p o n d e n ta “ , „ D r u g i dzień Z j a z d u “ , „ N a marginesie Z j a z d u K . K . O . W o j e w ó d z t w a W a r s z a w s k i e g o w C i e c h o c i n k u — C e l zja z d u — P r o p a g a n d a — P r a s a — F ilm — U w a g i “ , „ K r e d y t y rzem ieśln ic ze w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a “ , „ D z i a ł a l n o ś ć K . K . O . m. W ł o c ł a w k a w ś w ie tle lu s t r a c ji s z c z e g ó ło w e j — W y w i a d z p. R a d c ą K o h lm a n n e m “ , „ C o w y k a z a ł a l u s t r a c j a s z c z e g ó ł o w a K . K . O . m. W ł o c ł a w k a “ ,
„Jak ros n ą w k ł a d y w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a " , „ Z j a z d K . K . O . w W a r s z a w i e “ , „ N o w e u d o god nien ia w K . K . O . “ , „ U l g i k r e d y t o w e w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a “ , „ K c h a Z ja z d u K o m u n a ln y c h K a s O s z c z ę d n o ś c i“ * „ O r g a n i z o w a n i e lo m b a rd u p rzez K K . O . m. W ł o c ł a w k a “ , „ N o w y o k re s r o z w o ju K o m u n a ln y c h K a s O s z c z ę d n o ś c i" ,
„ C z ł o n k o w i e w ł a d z nie m ogą k o r z y s t a ć z k r e d y t u w in s ty tu c ji, k t ó r ą r e p r e z e n t u j ą “ , „ D z i e ń O s z c z ę d n o ś c i w P o ls c e “ , „ Z w i e d z a nie K . K . O . m W ł o c ł a w k a p r z e z u c z n ió w G im nazju m im. D ł u g o s z a “ ,
„ D z i e ń O s z c z ę d n o ś c i“ , „ Z d z ia ła ln o ś c i K o m u n aln e j K a s y O s z c z ę dności m. W ł o c ł a w k a “ , „ N o w a o r d y n a c j a p o d a t k o w a , a ta je m n ic a w k ł a d ó w o s z c z ę d n o ś c io w y c h “ , „ W z r o s t w k ł a d ó w w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a “ , „ J a k W ł o c ł a w e k o b c h o d z ił „ D z i e ń O s z c z ę d n o ś c i "
w e W d o c ł a w k u “ . 22
O t o t r e ś ć jednej z p o d a n y c h p o w y ż e j w z m ia n e k p. t.:
„ P r z e ł o m o w y dzień w K . K . O . m. W ł o c ł a w k a . P r z e s z ło miljon z ł o t y c h n a k s ią ż e c z k a c h o s z c z ę d n o ś c i o w y c h “ .
„Jak już donosiliśmy w k o ńcu i g 33 r. ł ą c z n a suma w s z y s t k ic h w k ł a d ó w u l o k o w a n y c h w K . K . O . m. W d o c ł a w k a p r z e k r o c z y ł a zł. 1.000000,— . W dniu 1 s t y c z n i a 1 g 3 Ą r. w y -
Dekoracja Il-go okna wystawowego.
n o s iły one k w o t ę zł. 1.038.767,59, w czem w k ł a d ó w na k s i ą
że c zk i o s z c zę d n o ś c io w e zł. 934.962,59, n a r a c h u n k a c h c z e k o
w y c h zł. 7 1 .5 5 5 ,— i k r e d y t ó w b a n k o w y c h zł. 32 . 25 o,— .
Z za d o w o le n ie m notu jem y, że ros n ą ce s ta le w k ł a d y na same
t y l k o k s ią ż e c z k i o s z c zę d n o ś c io w e , p o r a ź p i e r w s z y p r z e k r o
c z y ł y jeden m iljon z ł o t y c h i w y n o s i ł y ściśle zł. 1.006,088,96.
W s p a n i a ł y r o z w ó j in s ty tu c ji ilustruje n a jle p ie j w z r o s t w k ł a d ó w u lo k o w a n y c h na k s ią ż e c z k a c h o s z c z ę d n o ś c io w y c h w p o s z c z e g ó ln y c h l a t a c h istn ie n ia K a sy :
w k o ń c u 1928 r. zł. 192.024.04
yy
1929 . . . . 373.872,76
yy
1930 . . . . 706.114,41
yy
i g 3 i 717.055,68
yy
1932 . . . 801.734,44
yy