Złość – świadomość emocji
1. Cele lekcji
a) UmiejętnościDzieci uczą się określać swoje uczucia, zdobywają większy wgląd; w dalszej części zajęć koncentrują się głównie na werbalizacji przeżyć związanych ze złością. Uświadamiają sobie, w jakich sytuacjach odczuwają złość. Potrafią rozdzielić uczucia od zachowań nimi wywołanych.
2. Metoda i forma pracy
Metody interakcyjne z wykorzystaniem zabaw i gier psychologicznych.
3. Środki dydaktyczne
kredki, papier
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Dzisiaj znów będziemy mieli zajęcia warsztatowe. Odsuńcie ławki na bok, siądziemy w kręgu.
Chciałbym, żebyśmy przypomnieli sobie zasady, które obowiązują na tych zajęciach. Czy dzisiaj też możemy się umówić, że będą one obowiązywały?
b) Faza realizacyjna Świadomość uczuć.
Jakie znacie uczucia?
Uwagi: Jeśli klasa miała już warsztaty na temat świadomości swoich uczuć, należy ten wstęp potraktować jako przypomnienie i odwołać się do tamtych zajęć.
Omówienie: Które z tych uczuć są silne, a które słabe?
Które trwają długo, a które krótko? A może jest tak, że w niektórych sytuacjach te same uczucia towarzyszą nam długo, a w innych – szybko znikają?
Czy któreś z tych uczuć występują czasem razem?
Kiedy jestem zły...
Teraz skoncentrujemy się na jednym uczuciu – złości.
Chciałabym, żebyście przypomnieli sobie takie sytuacje z własnego życia, w których byliście na kogoś źli. Rozdam teraz każdemu karteczkę. Chciałabym, żebyście opisali taką sytuację, w której byliście źli.
Nie musicie podpisywać kartek. Złożymy je potem na jedną kupkę i pomieszamy tak, żeby nie było wiadomo, kto podał jaki przykład. Ja będę sięgała do tej kupki i odczytywała wasze przykłady.
Omówienie:
Klasyfikujemy:
- W jakich sytuacjach zdarza się nam, że jesteśmy źli? W rodzinie, szkole, wśród znajomych? Wniosek:
złość może pojawić się wszędzie, nawet wśród osób, które lubimy.
- Wskazujemy na przyczyny złości – odczuwamy złość, kiedy nie możemy dostać czegoś, na czym nam zależy; kiedy ktoś nas obraża albo sprawia nam w inny sposób przykrość; kiedy nasze wysiłki nie przynoszą efektu itd.
Uwagi: należy zwrócić uwagę, żeby dzieci nie wyśmiały albo nie ignorowały przykładów podanych przez kolegów/koleżanki. Jeśli zdarzą się takie sytuacje, reagujemy natychmiast i przypominamy ustalone na wstępie zasady. Warto też podkreślić, że każdy ma odmienne doświadczenia i inaczej przeżywa różne sytuacje.
Moja złość jest jak...
A teraz chciałabym, żeby każdy z was narysował swoją złość. Wyobraźcie sobie na przykład, że ta złość staje się człowiekiem albo jakimś stworzeniem – jak by wyglądała, co by robiła? Najlepiej byłoby, gdyby te rysunki były kolorowe – wyjmijcie swoje piórniki, ja rozdam wam kartki. Kiedy narysujecie już swoją złość, każdy będzie prezentował swój rysunek i do tego będzie musiał podać trzy określenia, jaka ta złość jest – np. silna, czerwona (jeśli złością będzie czerwony potwór). Każdy wymyśla swoje określenia. Najlepiej, jak zapiszecie je na odwrocie swojej kartki.
Omówienie: Przy omawianiu każdego rysunku zwracamy uwagę na formę i dopytujemy autora – np.
jeśli dziecko rysuje złość, która krzyczy, to pytamy, czy jak ktoś jest zły, to krzyczy. Jeśli na rysunku jest potężny potwór, to dopytujemy, czy ta złość jest bardzo silna i wszechmocna. Jeśli postać jest zasłonięta czymś, to pytamy, czy ta złość nie chce się pokazać i inni ludzie nie wiedzą, że ktoś jest zły.
Rekapitulujemy najważniejsze cechy złości wymieniane przez dzieci.
Uczucia i zachowania
Czy jak tupię nogą, to moje zachowanie jest złością? A kiedy pokazuję język, to jest złość? - pytanie do klasy.
Najprawdopodobniej dzieci potwierdzą. Trzeba wtedy jasno powiedzieć, że to są zachowania, które decydujemy się pokazać, żeby wyrazić złość. Zachowania to nie jest złość. Złość jest uczuciem i może się przejawiać w różnych zachowaniach. W dużej mierze to od nas zależy, jakie zachowania
wybierzemy.
c) Faza podsumowująca
Czego nowego doświadczyliście albo dowiedzieliście się podczas tych zajęć? Czy może to pomóc wam jakoś w codziennym funkcjonowaniu?
5. Bibliografia
1.Rojewska J. Grupa bawi się i pracuje. Oficyna Wydawnicza „Unus”, 2000.
2. Vopel K. Zabawy interakcyjne. Kielce, Wydawnictwo „Jedność”, 1999.
6. Załączniki
brak
7. Czas trwania lekcji
ok. 45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Zajęcia przeznaczone są dla grup, które są zintegrowane i przeszły już kilka innych zajęć warsztatowych.
