KRONIKA POLSKIEGO TOW A RZY STW A G EO LOGICZNEGO
199
KRONIKA POLSKtEGO TOW A RZYSTWA GEOLOG ICZN EGO
■ . ■ ■ . . ■ ■ '■ - . . ■ ■ ; ■ ■ V- /CHRONICLE OF THE POLISH GEOLOGICAL SOCIETY
Lesław B ober 1928 - 2002
Geologia karpacka poniosła w ielką stratę - 5 maja 2002 roku odszedł od nas nieodżałow any i dobry K olega dr inż. Lesław Bober, którego większość życia zawodowego była związana z Państwowym Instytutem G eologicznym oraz Karpatami.
Lesław Bober urodził się 17.03.09. 1928 roku we Lwowie jako syn urzędnika przem ysłu naftowego. Od 1934 do 1.09. 1939 m ieszkał w Krośnie. W czasie II w ojny światowej przebyw ał we Lwowie i Drohobyczu, gdzie ukończył szkołę pow szechną i zaw o
dow ą - w ydział elektryczny. Od 1945 do 1948 roku mieszkał w K rośnie gdzie ukończył gim nazjum i liceum m atematyczno- przyrodnicze.
Po otrzym aniu św iadectwa dojrzałości w latach 1948-1952 odbył studia na W ydziale G eologiczno-Poszukiwaw czym A kade
mii G órniczo-Hutniczej, uzyskując dyplom inżyniera-geologa. Już w czasie studiów był zw iązany z Państwow ym Instytutem G eolo
gicznym w W arszawie, w którym rozpoczął pracę w styczniu 1952 roku, a następnie od 1954 pracow ał na stanowisku asystenta, a od 1958, na stanowisku starszego asystenta, kończąc w m iędzyczasie studia i uzyskując dyplom m agistra geologii ze specjalnością geo
logia złóż kruszców. Od 1959 roku pracow ał w O ddziale K arpac
kim PIG na stanowisku starszego asystenta, a od 1962 roku na sta
nowisku adiunkta aż do przejścia na emeryturę w 1993 roku. Pełnił różne funkcję w zw iązkach zawodowych. Stopień doktora nauk przyrodniczych nadany przez Radę N aukow ą PIG uzyskał w 1983 roku na podstawie rozpraw y p.t.: “Zależność między rozwojem osuw isk strukturalnych a budow ą geologiczną polskich K arpat fli
szowych” . W latach 1982-1987 pełnił funkcję kierownika Zakładu Geologii Złóż Surowców M ineralnych K arpat i Przedgórza, a na
stępnie od 1987 roku był kierow nikiem Pracow ni Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej.
W czasie pracy w PIG w W arszawie współuczestniczył w roz
poznaniu złóż tufu filipowickiego a następnie fosforytów. W la
tach 1953-1958 brał udział w opracow aniu arkuszy Końskie i Przysucha Szczegółowej M apy Geologicznej Polski oraz w do
kum entowaniu złóż syderytów ilastych w północno-wschodniej części obrzeżenia Gór Św iętokrzyskich pracując w Pracowni Złóż Kruszców Instytutu Geologicznego.
Po przejściu do O ddziału Karpackiego Instytutu G eologicz
nego (później Państwowego Instytutu Geologicznego) zajm ował
się rozpoznaniem złóż margli puchow skich, uczestniczył w bada
niach nad m ożliw ością w ykorzystania piaskow ców z w arstw gezo- wych, a także przy ustalania genezy łupków grafitow ych w Ta
trach Zachodnich. Od 1962 roku brał udział w rozpoznaniu w arun
ków geologiczno-inżynierskich dla projektow anych zbiorników na rzekach karpackich. W dolinie D unajca uczestniczył w opraco
w aniu sztolni energetycznej C zorsztyn-Tylm anow a oraz zapory i zbiornika w Czorsztynie-Niedzicy a także w Jazowsku, na rzece Białka w Jurgowie, K ojsów ka na Czarnym Dunajcu, K lim kówka na rzece Ropie, W itowice na rzece Łososina oraz opracow aniu zbiornika dla zapory szczytowo-pom pow ej Prusów na potoku Żabnica koło W ęgierskiej Górki. W tym czasie w raz z N. O sz
czypko opracow ał jed n ą z pierw szych prac dotyczącą szczelino
watości w arstw m agurskich w aspekcie tektonicznym i hydrogeo
logicznym. U czestniczył w rozpoznaniu chem izm u w ód pod
ziem nych występujących na kontakcie jednostki magurskiej i pie
nińskiego pasa skałkowego.
Od roku 1965 zajm ował się badaniam i zw iązków m iędzy roz
w ojem osuw isk strukturalnych a budow ą geologiczną K arpat oraz aktywnie uczestniczył w rejestracji tych zjaw isk na terenie Karpat.
Badanie osuwisk to hobby i podstaw ow y cel jeg o prac aż do ostat
nich chwil życia. W ram ach tych prac zajm ow ał się rejestracjąosu- wisk, opracow aniem metodyki badań, obliczeniam i stateczności zboczy osuw iskowych w rejonach zbiorników wodnych w Karpa
tach (Dobczyce, Św inna Poręba) oraz rejonizacją osuw isk w K ar
patach. Prow adził badania mające na celu ustalenie zw iązku m ię
dzy eksploatacją żwirów a erozją rzeki Czarny Dunajec oraz bada
nia nad rozpoznaniem warunków geologiczno-inżynierskich w do
rzeczu Raby. Efektem tych badań je st “Mapa dolin polskich K ar
pat fliszow ych objętych degradacją w skutek ruchów m asowych i eksploatacji kruszyw a” w skali 1 : 200 000.
W latach 1956-1969 w spółpracował z Przedsiębiorstw em G eologicznym B udow nictw a W odnego “H ydrogeo” w Krakowie przy opracow aniu mapy i dokum entacji geologiczno-inżynierskiej dla projektow anego zbiornika na rzece Rabie w Stróży oraz w Dobczycach. W spółpracow ał z Instytutem B udow nictw a W od
nego PAN przy opracow aniu metodyki badań i obliczeń statecz
ności zboczy osuw iskowych w rejonie projektow anych budowli inżynierskich. Prow adził rów nież zajęcia na studiach podyplom o
wych.
Jest autorem prac publikow anych dotyczących głów nie osu
wisk karpackich oraz kilkudziesięciu opracowań, projektów i do
kumentacji złożow ych i geologiczno-inżynierskich np. dla Zakła
dów Ceram icznych w Ropczycach, zapór na rzece W isła Czarna oraz W isła Malinka. D r Lesław B ober opracow ał rejonizację osu
wisk oraz katalog w ybranych osuw isk karpackich.
Zm arły był wybitnym geologiem karpackim , jednym z naj
bardziej znanych badaczy problem atyki osuwisk karpackich.
Cechowała go pasja badawcza, sum ienność w obserwacjach, so
lidność i dokładność w przedstaw ieniu w yników badań. Był w ielo
letnim członkiem Polskiego Tow arzystw a G eologicznego, w spół
organizował zjazdy Tow arzystw a (m.in. w K rośnie i Pieninach) i konferencje terenowe. Jego p asją były góry i często m ożna Go było spotkać na wspinaczkach w Tatrach, a w latach późniejszych był częstym gościem skałek w podkrakow skich dolinkach. Był człow iekiem przyjacielskim , o dużym poczuciu hum oru i radości, co pozostało m u do ostatnich chwil życia, naw et wówczas kiedy choroba ograniczyła m ożliwości kontaktu z otoczeniem. Był człow iekiem prawym, bardzo koleżeńskim i przyjacielskim .
200
KRO NIKA PO LSKIEGO TOW A RZY STW A G EO LOGICZNEGOU był z naszego grona niezw ykły człowiek. Zasłużył sobie bardzo na pam ięć jaka pozostanie po N im u w szystkich, którzy mieli okazję Go poznać i z N im współpracować.
Antoni Wójcik
Spis wybranych publikacji Lesława Bobera 1961 O występowaniu malachitu w okolicach Jaw orek i Szlach
to wej. Przegląd Geologiczny, 2: 92- 93.
1963 Surowce skalne pienińskiego pasa skałkowego. Przegląd Geologiczny, 1: 318-322. (wspólnie z S. Kozłowskim) 1964 Zw iązek między szczelinow atością i zaw odnieniem pias
kowca m agurskiego ze Śnieżnicy (Beskid W yspowy).
Kwartalnik Geologiczny, 8: 626-639. (wspólnie z N. O sz
czypko)
1966 O pochodzeniu łupków grafitoidowych w Tatrach Zachod
nich. Archiwum Mineralogiczne, 26: 375-392. W arszawa, (wspólnie z I. G ucwa i T. W ieserem)
1971 Structural landslides o f the Podhale Region (Polish Inner- Carpathians). Acta Geol. Acad. Sc. Hungaricae, 15: 3 8 9 - 403.
1973 W arunki geologiczno-inżynierskie czaszy projektowanego zbiornika na rzece Rabie w Dobczycach. Kwartalnik Geo
logiczny, 17: 639-640.
1975 On geological conditions o f structural landslides occur
rences in the Polish Flysh Carpathians. CBGA Proc. o f the X Congr. Sec. I l l Tectonics. GUDŚ. Bratislava, 38—45.
(wspólnie z N. Oszczypko)
1977 Osuw iska w ojew ództw a krośnieńskiego. Przewodnik 49 Zjazdu Pol. Tow. Geol. w Krośnie. WG, W arszawa, 45-54.
1977 Geologiczne w arunki rozw oju zbocza w Brzeżance koło Strzyżowa. Przegląd Geologiczny, 7: 372-377. (wspólnie z J. Chowańcem, N. O szczypko, A. W ójcikiem, K. W it
kiem)
1977 Structural landslides in the region o f the Prusów ridge (Be
skid Żywiecki Mts.). Studia Geomorph. Carp.-Bale., 11:
155-167. (wspólnie z A. W ójcikiem )
1979 Structural landslides regions in the polish flysch Carpathi
ans and their relation to geology o f this mountain range.
Superficial mass m ovem ents in mauntain regions. Proc.
1st Polish-Italian Seminar Szymbark, IMGW, W arszawa, 18-34.
1980 Utw ory czwartorzędowe w dolinie Skawy między W ado
wicami a Zatorem. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geo
logicznego, 50: 119-137. (wspólnie z D. N owicką, A.
W ójcikiem )
1980 Badania stateczności zbocza osuwiskowego w Lipow icy koło Dukli. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 324: 2 3 9 - 282. (wspólnie z K. Thiel)
1984 Rejony osuwiskowe w polskich Karpatach fliszowych i ich zw iązek z budow ą geologiczną regionu. Biuletyn In
stytutu Geologicznego, 340: 115-162.
1984 O metodyce analizy podłużnych profili rzek w badaniach neotektonicznych na przykładzie rzek Podhala (polskie K arpaty wewnętrzne). Annales Societatis Geologorum Po- loniae, 54: 191-208. (w spólnie z N . Oszczypko)
1986 W ystępowanie osuwisk i m etodyka ich badań. Osuwisko Bustryk, Kotelnica, D zianisz na Podhalu Zachodnim.
Przewodnik 57 Zjazdu PTG. Pieniny, 188-191, 252-264.
1991 Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000, arkusz Jaśliska (1056). W ydawnictwa G eolo
giczne, W arszawa, 97 pp. (wspólnie z A. Ślączką, J.
Chowańcem , M. Cieszkow skim , D. G ierat-Nawrocką, W.
Zuchiewiczem)
1992 Łom nica - osuwisko. Przewodnik 63 Zjazdu PTG Koninki, 139-142.
1994 Mapa dolin polskich Karpat fliszowych objętych de
gradacją wskutek ruchów masowych i eksploatacji kruszywa 1 : 200 000. Państw. Inst. Geol. W arszawa, s. 30.
1997 Zjawiska osuwiskowe w polskich Karpatach fliszowych.
Geologiczno-inżynierskie właściwości wybranych osu
wisk. W ydawnictwo IBW PAN, Gdańsk, (wspólnie z K.
Thiel, L. Zabuskim )
1999 Osuwiska we fliszu Karpat polskich. Geologia - modelow
anie - obliczenia stateczności. W ydawnictwo IBW PAN, Gdańsk, 171 pp. (wspólnie z L. Zabuskim , K.Thiel)
