przy uĪyciu inwestycji w metale szlachetne

(1)

U N I V E R S I TAT I S M A R I A E C U R I E - S Kà O D O W S K A L U B L I N – P O L O N I A

VOL. XLVI, 1 SECTIO H 2012

Katedra Finansów

WyĪsza Szkoáa Bankowa we Wrocáawiu

MAGDALENA WALCZAK

Efektywno Ğü zdywersyfikowania portfela rynkowego GPW ...

przy uĪyciu inwestycji w metale szlachetne

The effectiveness of using precious metals investment to diversify the market portfolio

Wprowadzenie

W ostatnim czasie obserwowaü moĪna znaczny wzrost popularnoĞci inwestycji alternatywnych. Nowe rodzaje udostĊpniane są coraz szerszemu krĊgowi odbiorców.

Jednak z uwagi na specyficzny charakter tych form inwestowania kapitaáu najczĊĞ- ciej poleca siĊ je jako dodatkowy skáadnik portfela tradycyjnego, a nie samodzielne inwestycje.

W artykule przeanalizowane zostaáy portfele rynkowe z udziaáem inwestycji w metale szlachetne. Jako reprezentant portfela rynkowego posáuĪyá indeks WIG20.

Celem artykuáu byáa odpowiedĨ na pytanie, czy w odniesieniu do portfela rynkowego GPW moĪliwe jest uzyskanie lepszych wyników inwestycyjnych dziĊki wykorzysta- niu inwestycji w metale. Dodatkowo poszukiwano skáadu tak zdywersyfikowanych portfeli. Badaniu poddane zostaáy konstrukcje zawierające portfel indeksu i jeden z czterech metali szlachetnych: záoto, srebro, platynĊ lub pallad. Na podstawie danych historycznych scharakteryzowano oczekiwaną stopĊ zwrotu oraz ryzyko poszczegól- nych struktur. Wykorzystane zostaáy takĪe zaáoĪenia teorii portfelowej Markowitza dla wyliczenia udziaáów skáadników portfela o minimalnym ryzyku. Do badania wykorzystano dane rynkowe z okresu od stycznia 2008 do maja 2011.

(2)

1. Istota inwestycji alternatywnych

Mianem inwestycji alternatywnych okreĞlane są formy inwestowania inne niĪ tradycyjne, tj. zakup akcji, obligacji czy jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych¹. Z uwagi na fakt, Īe nie istnieje jednorodna definicja, najczĊĞciej w literaturze przedmiotu spotyka siĊ katalog inwestycji zaliczanych do alternatywnych. Jako ich cechĊ wspólną podaje siĊ niezaleĪnoĞü stóp zwrotu od stóp zwrotu z rynku. DziĊki czemu inwestorzy, którzy zdecydują siĊ doáączyü takie aktywa do portfela, mogą osiągaü dobre wyniki inwestycyjne nawet w czasie záej koniunktury gieádowej.

Dodatkowo cechami przesądzającymi o tym, Īe inwestycje te mogą byü dobrym uzupeánieniem portfela, ale nie jego podstawowym skáadnikiem, są²:

• wysoka zmiennoĞü stóp zwrotu,

• dĨwignia finansowa,

• ograniczona páynnoĞü.

Wymienione powyĪej wáasnoĞci obserwowane są z róĪnym nasileniem w odniesieniu do innych rodzajów aktywów alternatywnych. ZmiennoĞü stóp zwrotu pozwala otrzymaü ponadprzeciĊtne zyski, ale teĪ powoduje, Īe ryzyko inwestycji jest wyĪsze.

Przytoczone w dalszej czĊĞci artykuáu wyniki analiz danych rynkowych skáaniają jednak do konkluzji, iĪ wĞród inwestycji alternatywnych są takĪe i takie, które mają mniejsze ryzyko niĪ aktywa tradycyjne.

Co do istoty dĨwignia finansowa, przy zakáadanym scenariuszu rozwoju sytuacji na rynku, daje moĪliwoĞü generowania znacznie wyĪszych profitów, ale po odwró- ceniu siĊ trendu przyczynia siĊ do zwielokrotnienia strat. ZauwaĪyü naleĪy jednak, Īe moĪliwoĞü zastosowania dĨwigni finansowej jest ograniczona w przypadku wiĊkszoĞci instrumentów.

Niska páynnoĞü wymusza z kolei dáuĪszy horyzont czasowy zaangaĪowania kapitaáu. W sytuacji gdy inwestor musi w krótkim czasie wycofaü kapitaá z inwestycji, moĪe siĊ to przyczyniü do ograniczenia zysków. JednoczeĞnie rosnące zain- teresowanie nowoczesnymi formami lokowania kapitaáu prowadzi do powstawania wtórnych rynków handlu, a takĪe umoĪliwia konstruowanie bardziej elastycznych ofert produktów inwestycyjnych. DziĊki czemu niska páynnoĞü dotyczy juĪ coraz mniejszej liczby inwestycji alternatywnych.

Dodatkową cechą wymienianą przy niektórych rodzajach inwestycji nietradycyjnych jest takĪe moĪliwoĞü zabezpieczenia kapitaáu przed inflacją i deprecjacją waluty krajowej. Szczególnie polecanymi w tym wypadku inwestycjami są lokaty w kruszce.

NajczĊĞciej wymienianymi rodzajami inwestycji alternatywnych są³:

1 M. Mikita, W. Peáka, Rynki inwestycji alternatywnych, Wydawnictwo Poltex, Warszawa 2009, s. 15.

2 Ibid., s. 24–25.

3 I. Pruchnicka-Grabias (red.), Fundusze hedgingowe a inwestycje alternatywne [w:] Inwestycje alter- natywne, CeDeWu, Warszawa 2008, 13–16.

(3)

• fundusze hedgingowe,

• fundusze private equity,

• fundusze funduszy,

• produkty strukturyzowane,

• nieruchomoĞci,

• surowce,

• infrastruktura,

• derywaty oraz instrumenty kredytowe,

• konta zarządzane,

• inwestycje emocjonalne.

W artykule szerzej opisane zostaną jedynie inwestycje w metale szlachetne, które obok metali przemysáowych, surowców rolnych i energetycznych są zaliczane do grupy surowców.

2. Metale szlachetne jako inwestycja

Metale szlachetne są najodporniejszymi chemicznie metalami – trwaáe, niepodatne na korozje, dziaáanie kwasów i zasad, a takĪe wysokiej temperatury⁴. Wykorzystywane w jubilerstwie do wyrobu biĪuterii i wyrobów artystycznych, do wyrobu monet, medali, naczyĔ, sztuüców, pokrywania metali mniej szlachetnych – w celach dekoracyjnych i dla zabezpieczenia antykorozyjnego. W przemyĞle stosowane są powszechnie, m.in.

w postaci stopów w elektronice, w elektrotechnice, a takĪe w protetyce stomatolo- gicznej oraz w aparaturze i urządzeniach przemysáu chemicznego. Zaliczamy do nich platynowce (ruten, rod, pallad, osm, iryd, platyna) oraz miedziowce: srebro i záoto, bez miedzi wáaĞciwej, która jest metalem póászlachetnym. Niektóre kruszce (tj. ruten, osm, iryd) w postaci samodzielnej (lub dającej siĊ wyekstraktowaü) wystĊpują w niewielkich iloĞciach, nie są przedmiotem obrotu na gieádach, w związku z czym nie bĊdą przedmiotem dalszych analiz.

Dobrze znanymi formami inwestycji są záoto, srebro i platyna, choü popularnoĞü zyskuje teĪ pallad.

Aktualny kurs metali ustalany jest dwa razy dziennie dla záota oraz raz dla srebra na LondyĔskim Rynku Kruszców (London Bullion Market), prowadzonym przez London Bullion Market Association. Platyna i pallad notowane są z kolei na London Platinum and Palladium Market. Są to rynki o najwiĊkszym znaczeniu w obrocie metalami szlachetnymi. Ceny kruszców podawane są w dolarach amerykaĔskich (USD) za uncjĊ trojaĔską (tr oz), która stanowi 31,1035 g.

4 Metale Agencja Promocyjna, dostĊpne w Internecie http://www.metale.pl/o_metalach.php?id=metale_

szlachetne&?w=p&name=Metale%20szlachetne, 02.05.2011 r.

(4)

W kruszce moĪna inwestowaü na wiele sposobów, które róĪnią siĊ od siebie znacznie pod wzglĊdem: minimalnego wkáadu kapitaáu, dostĊpnoĞci, páynnoĞci, bezpoĞredniego związku ceny instrumentu z notowaniami metalu. Jedną z popularniejszych, áatwo dostĊpnych i doĞü páynnych form, która nie wymaga duĪych nakáadów finansowych, jest zakup monet bulionowych. Monety te wybijane są w duĪych nakáadach, w związku z czym ich koszty produkcji nieznacznie podwyĪszają ceny monet ponad wartoĞü za- wartego w nich kruszcu. NaleĪy odróĪniü od nich monety kolekcjonerskie, które oprócz odpowiedniej zawartoĞci metalu mają takĪe unikatowy charakter, a czasem nawet histo- ryczny rodowód, a których ceny znacznie mogą przewyĪszaü ich wartoĞü kruszcową.

Inwestorzy mogą nabywaü takĪe sztabki o okreĞlonych parametrach, tj. czystoĞci i wadze. WiąĪe siĊ to jednak z koniecznoĞcią zapewnienia odpowiednich warunków do przechowywania tego typu kosztownoĞci. Wolną od tej wady jest forma certy- fikatów inwestycyjnych oferowana przez instytucje finansowe czy prywatne firmy poĞredniczące⁵. Nabycie certyfikatu oznacza zakup sztabek lokacyjnych, które są zdeponowane w sejfie instytucji oferującej lub wybranym przez poĞrednika. Doku- menty te mają okreĞloną waĪnoĞü, ale mogą byü odsprzedane przed terminem. Ceny są skalkulowane na podstawie aktualnej ceny kruszcu, powiĊkszonej o koszt produkcji, koszt przechowywania i ubezpieczenia, a takĪe marĪĊ dilerską⁶. Kolejną formą są inwestycje w fundusze typu ETF (Exchange Traded Funds), które lokują kapitaá poprzez fizyczny zakup metali, a ich akcje notowane są na gieádach⁷. Fundusze tego typu odpowiadają za znaczną czĊĞü Ğwiatowego popytu inwestycyjnego, zwáaszcza na srebro. PoĞrednią formą, dziĊki której moĪna zyskiwaü na wzroĞcie notowaĔ kruszców, są takĪe produkty strukturyzowane oparte na ich kursach oraz lokujące w te aktywa fundusze inwestycyjne otwarte i zamkniĊte. Wymagającą wiĊkszej wiedzy, ale za to bezpoĞrednią i wykorzystującą dĨwigniĊ finansową jest inwestycja w instrumenty pochodne, takie jak opcje czy kontrakty terminowe.

2.1 Analiza stóp zwrotu i ryzyka inwestycyjnego metali szlachetnych

Wszystkie cztery omawiane w artykule metale szlachetne są przedmiotem obrotu na gieádach. Ich cena jest ustalana na rynku w Londynie (LBM oraz LPPM), choü duĪym oĞrodkiem handlu jest teĪ gieáda w Nowym Jorku.

PoniĪej przedstawione zostaną wykresy notowaĔ cen z drugiego (popoáudniowe- go) fixingu LBM na zakoĔczenie miesiąca w latach 1991–2011. Tak dáugi horyzont czasowy przy wszystkich wykresach ma sáuĪyü zaprezentowaniu szerszego kontekstu ksztaátowania siĊ kursów.

5 K. Borowski, Rynek záota i monet, [w:] Inwestycje alternatywne..., s. 179–193.

6 Szerzej: http://e-numizmatyka.pl/sklep/product_info.php/info/p2708_Certyfikat-na-z-oto-alokowane- -5-UNCJI--monety-.html, 02.05.2011.

7 Na GPW dostĊpny jest obecnie jedynie fundusz ETF na indeks WIG20.

(5)

Rys. 1. Ceny záota na LondyĔskim Rynku Kruszców w latach 1991–2011 ħródáo: Opracowanie wáasne na podstawie danych z www.lbma.org.uk

W ciągu zaprezentowanych 20 lat kurs Īóátego metalu wzrósá czterokrotnie.

Jakkolwiek w początkowym okresie przedziaáu zmiennoĞü cen byáa ograniczona, to od roku 2007 obserwujemy skokowe wzrosty i zauwaĪalne spadki. Zwáaszcza kryzys finansowy na przeáomie lat 2007–2008 odcisnąá wyraĨny Ğlad, przerywając trend.

W przypadku kursu srebra, podobnie jak przy záocie, zauwaĪyü moĪna umiarko- wane wahania w latach 90. ubiegáego wieku, ale coraz silniejsze po 2005 roku. Przy tym wykresie równieĪ widoczny jest spadek w nastĊpstwie kryzysu finansowego.

Metal nieznacznie nawet wyprzedziá spadki indeksów gieádowych⁸.

Rys. 2. Ksztaátowanie siĊ cen srebra na LondyĔskim Rynku Kruszców w latach 1991–2011 ħródáo: Opracowanie wáasne na podstawie danych www.lbma.org.uk

8 Tematyka ta byáa przez autorkĊ poruszana we wczeĞniejszym artykule „AlternatywnoĞü inwestycji w záoto lub srebro na tle indeksów gieádowych w okresie záej koniunktury”

(6)

Rys. 3. Ksztaátowanie siĊ cen platyny na LondyĔskim Rynku Platyny i Palladu w latach 1991–2011 ħródáo: Opracowanie wáasne na podstawie danych www.lppm.com

Rysunek 3 zwraca uwagĊ bardzo dynamicznym wzrostem kursu od poáowy 2007 r. i prawie pionowym spadkiem notowaĔ na początku roku 2008. Od poáowy roku 2008 obserwowaü moĪna wyraĨny trend wzrostowy.

Rys. 4. Ksztaátowanie siĊ cen palladu na LondyĔskim Rynku Platyny i Palladu w latach 1991–2011 ħródáo: Opracowanie wáasne na podstawie danych www.lppm.com

Rysunek 4 znacząco róĪni siĊ od zaprezentowanych poprzednio. Ma to związek ze specyfiką samego metalu. Pallad jest wykorzystywany gáównie w przemyĞle

(7)

motoryzacyjnym, telekomunikacyjnym, elektronicznym, jubilerskim i medycznym⁹. DziĊki swoim wáaĞciwoĞciom i duĪo niĪszej cenie z powodzeniem zastĊpuje platynĊ.

Na jego kurs w znacznej mierze wpáywa podaĪ, za którą w 80% odpowiedzialne są:

Rosja i Republika Poáudniowej Afryki. Dlatego teĪ notowania podatne są na zawi- rowania polityczne. NiepewnoĞü co do skali eksportu palladu z Rosji przyczyniáa siĊ do zwyĪki jego cen na przeáomie 2000 i 2001 r.¹⁰

Na podstawie wykresów moĪna wnioskowaü o róĪnej stopie zwrotu i ryzyku poszczególnych metali. Choü kaĪdy z nich w przeciągu 20 lat zyskaá znacznie na wartoĞci, to jednak wahania kursów mogáy wpáynąü na efektywnoĞü inwestycji, zwáaszcza w krótszym horyzoncie. Przedstawiony dáugi okres jest wáaĞciwy do pre- zentacji ogólnych trendów rynkowych, jednak do obliczeĔ związanych z ryzykiem i korelacją stóp zwrotu nie jest odpowiedni.

Dla scharakteryzowania oczekiwanej stopy zwrotu oraz ryzyka inestycji przy- jĊto okres od 01.2008 do 05.2011. Jako miarĊ ryzyka uĪyto odchylenie standardowe.

Wszystkie obliczenia prowadzono na podstawie dziennych (na zamkniĊcie) logarytmicznych stóp zwrotu. Wyniki obrazuje tabela 1.

Tabela 1. Stopa zwrotu oraz odchylenie standardowe indeksów gieádowych i wybranych metali szlachetnych w latach 2008–2011

WIG20 WIG Záoto Srebro Platyna Pallad

Oczekiwana stopa zwrotu -0,02% -0,02% 0,07% 0,11% 0,02% 0,08%

Odchylenie standardowe 1,93% 1,59% 1,40% 2,62% 1,95% 2,54%

ħródáo: Opracowanie wáasne na podstawie danych ze strony stooq.pl

NajwiĊkszym ryzykiem, ale i stopą zwrotu charakteryzowaáo siĊ srebro. Wyniki z tabeli 1 potwierdzają teĪ opiniĊ o záocie jako bezpiecznej formie inwestycji. Metale szlachetne miaáy Ğrednią rentownoĞü wyĪszą niĪ indeks, ale teĪ – z wyjątkiem záota – wiĊksze wahania stóp zwrotu.

Przy badaniu wspóázaleĪnoĞci, której wyniki uĪyto do konstruowania portfeli, takĪe przyjĊto okres 01.2008–05.2011. Z uwagi na tematykĊ artykuáu (badanie portfela WIG20) istniaáa koniecznoĞü ujednolicenia dat obserwacji z powodu wiĊkszej liczby dni bez sesji na Gieádzie Papierów WartoĞciowych w Warszawie niĪ na rynkach LBM czy LPPM. Dla 842 obserwacji otrzymano nastĊpujące wspóáczynniki korelacji stóp zwrotu Pearsona.

9 W przemyĞle motoryzacyjnym stosowany do produkcji katalizatorów, w telekomunikacji i elektronice jako surowiec do wytwarzania podzespoáów. Natomiast w jubilerstwie pallad jako stop ze záotem daje tzw.

biaáe záoto. Jako odpowiednik platyny sáuĪy do wytwarzania koronek i mostków zĊbowych, ale teĪ jego radioaktywnoĞü znalazáa zastosowanie przy leczeniu raka.

10 D. Sierakowska, Pallad rosyjska specjalnoĞü, dostĊpny w Internecie: http://www.psz.pl/tekst-27939/

Dorota-Sierakowska-Pallad-rosyjska-specjalnosa

(8)

Tabela 2. Wspóáczynniki korelacji stóp zwrotu indeksów WIG i WIG20 z wybranymi metalami szlachetnymi w latach 2008–2011

WIG WIG20 Srebro Záoto Platyna Pallad

1,000 0,985 0,310 0,131 0,332 0,350 WIG

1,000 0,315 0,123 0,347 0,361 WIG20

1,000 0,768 0,640 0,588 Srebro

1,000 0,582 0,464 Záoto

1,000 0,745 Platyna

1,000 Pallad

ħródáo: Opracowanie wáasne.

Dla metali przyjĊto stopĊ zwrotu z oryginalnie notowanych kursów podanych w USD za uncjĊ trojaĔską. Wszystkie obliczone wspóáczynniki są istotne statystycznie dla poziomu 0,01.

Interesujące są obserwacje wspóáczynników przy srebrze, platynie i palladzie w odniesieniu do indeksów gieádowych. WspóázaleĪnoĞü na poziomie 0,3 i wyĪej moĪe prowa- dziü do konkluzji, Īe inwestycje te nie są alternatywne w stosunku do tradycyjnych. Záoto ze wspóáczynnikiem 0,123 jest w tym wypadku jedynym akceptowalnym wyborem.

Warto zwróciü uwagĊ takĪe na to, iĪ metale szlachetne nie są jednorodną grupą. Z powodu róĪnorodnego wykorzystania i podatnoĞci na uwarunkowania nie tylko ekonomiczne, ale takĪe spoáeczno-polityczne ich stopy zwrotu ksztaátują siĊ w nieco inny sposób.

3. Portfel rynkowy z udziaáem metali szlachetnych

PowyĪej przedstawione opisy metali i portfeli indeksów dają pewne wyobraĪenie na temat takich inwestycji. ĩeby jednak oceniü zasadnoĞü wyboru konkretnych form i ich udziaáu w portfelu inwestora, konieczne jest przedstawienie innych statystyk.

Z uwagi na przedmiot artykuáu zasadne wydaje siĊ przedstawienie charakterystyk dotyczących notowaĔ metali z uwzglĊdnieniem kursu walutowego.

Tabela 3. Oczekiwana stopa zwrotu i odchylenie standardowe z dziennych logarytmicznych stóp zwrotu wybranych metali szlachetnych

Záoto Srebro Platyna Pallad

Oczekiwana stopa zwrotu 0,08% 0,12% 0,03% 0,09%

Odchylenie standardowe 1,62% 2,34% 1,88% 2,37%

ħródáo: Opracowanie wáasne na podstawie danych ze strony stooq.pl

(9)

UwzglĊdniając kurs USD/PLN mamy do czynienia z wyĪszymi stopami zwrotu i zmienionym ryzykiem. Kalkulowanie ryzyka kursu walutowego powinno byü nieod- zownym elementem analizy inwestycji w metale szlachetne przez polskiego inwestora.

Tabela 4. Wspóáczynniki korelacji stóp zwrotu WIG20 i metali szlachetnych (w PLN/troz)

WIG20 0,069 -0,250 -0,035 0,035

Dla zadanego poziomu istotnoĞci równego 0,05 wspóáczynnik korelacji z WIG20 róĪny od 0 ma wyáącznie srebro. Obserwacje przy innych metalach w odniesieniu do indeksu dają jednak podstawy do wnioskowania o zasadnoĞci wáączenia metali do portfela, gdyĪ nawet jeĞli zaáoĪymy niezaleĪnoĞü stóp zwrotu, speániony zostaje warunek potwierdzający status kruszców jako inwestycji alternatywnych.

W warunkach polskich powszechnie przyjmuje siĊ portfel indeksu WIG20 jako reprezentującego rynek. Jednak naleĪy zwróciü uwagĊ na fakt, Īe jedną z wiĊk- szych spóáek na polskim rynku jest KGHM „Polska MiedĨ” SA, której dziaáal- noĞü jest związana z wydobyciem i sprzedaĪą miedzi, srebra i záota. Dlatego teĪ autorka proporcjonalnie skorygowaáa notowania indeksu o zmiany dotyczące cen akcji KGHM, uwzglĊdniając przy tym zmieniający siĊ udziaá spóáki w portfelu WIG20.

Dla tak przygotowanych danych (WIG20*)¹¹ nieco inaczej ksztaátują siĊ pod- stawowe charakterystyki, bowiem stopa zwrotu wynosi í0,03%, a ryzyko 1,94%.

Zmiany obserwujemy takĪe przy wspóáczynnikach korelacji, ale rozbieĪnoĞü jest mniejsza niĪ moĪna by siĊ spodziewaü.

Tabela 5. Wspóáczynniki korelacji stóp zwrotu zmodyfikowanego indeksu gieádowego i metali szlachetnych (w PLN/troz)

WIG20* 0,067 -0,244 -0,030 0,044

Tak nikáa róĪnica spowodowana jest prawdopodobnie niewielkim udziaáem spóáki KGHM w indeksie w latach 2008–2009, kiedy to jej wpáyw na notowania byá na poziomie nawet ok. 5–6%¹².

11 Indeks WIG20 bez obserwacji dotyczących spóáki KGHM Polska MiedĨ S.A.

12 Obecnie (05.2011) spóáka ma ok. 14%.udziaá.

(10)

PoniĪej przedstawione zostaną portfele o minimalnym ryzyku skonstruowane zgodnie z zaáoĪeniami teorii portfelowej Markowitza, która uwzglĊdnia wspóáczynniki korelacji pomiĊdzy skáadnikami.

Tabela 6. Charakterystyki portfela rynkowego zdywersyfikowanego záotem

WIG20* (udziaá) Záoto (udziaá) Rp Sp

0,41 0,59 0,04% 1,25%

Na podstawie danych historycznych obliczono, iĪ portfel zakáadający ok. 60%

udziaá Īóátego kruszcu przyniósá oczekiwaną stopĊ zwrotu na poziomie 0,04% i odchylenie standardowe w wysokoĞci 1,25%.

Tabela 7. Charakterystyki portfela rynkowego zdywersyfikowanego srebrem

WIG20* (udziaá) Srebro (udziaá) Rp Sp

0,57 0,43 0,04% 1,30%

W przypadku srebra portfel o minimalnym ryzyku skáada siĊ w 57% z instru- mentów tradycyjnych. Osiągnąá taką samą stopĊ zwrotu jak ten ze záotem, przy nieznacznie wiĊkszym ryzyku.

Tabela 8. Charakterystyki portfela rynkowego zdywersyfikowanego platyną

WIG20* (udziaá) Platyna (udziaá) Rp Sp

0,48 0,52 0,00% 1,35%

Oczekiwana stopa zwrotu na poziomie 0% z portfela o prawie równych udziaáach platyny i indeksu gieádowego mogáa byü osiągniĊta z odchyleniem standardowym 1,35%.

Tabela 9. Charakterystyki portfela rynkowego zdywersyfikowanego palladem

WIG20* (udziaá) Pallad (udziaá) Rp Sp

0,6 0,4 0,02% 1,50%

(11)

Ostatni portfel skáadem przypomina ten ze srebrem, jednak jego parametry są mniej korzystne z punktu widzenia teorii portfelowej: niĪsza stopa zwrotu przy zwiĊkszonym ryzyku.

ZakoĔczenie

Na podstawie powyĪej przytoczonych wyników obliczeĔ dla zadanych portfeli moĪna wysnuü kilka wniosków. KaĪdy z przebadanych portfeli o minimalnym ryzyku miaá odchylenie standardowe na poziomie niĪszym niĪ portfel skáadający siĊ wyáącznie z instrumentów tradycyjnych. Wszystkie portfele miaáy teĪ wyĪszą stopĊ zwrotu. Prowadzi to do konkluzji, iĪ w warunkach polskich przy zaáoĪeniu ksztaáto- wania siĊ stóp zwrotu na podobnym poziomie, jak obserwowany w badanych latach, istnieje moĪliwoĞü dywersyfikacji portfela rynkowego inwestycjami alternatywnymi w postaci metali szlachetnych. Wáączenie takich aktywów do portfela pozwala na zwiĊkszenie jego efektywnoĞci. Nie moĪna jednak zapomnieü o uwzglĊdnieniu znaczenia kursu walutowego USD/PLN. Dodatkowo gdyby wziąü pod uwagĊ wielkoĞü nakáadów kapitaáowych, inwestycja w srebro wydaje siĊ bardzo atrakcyjna, gdyĪ cena zakupu jednej uncji znacząco odbiega od cen pozostaáych metali, co czyni ją dostĊpną dla szerszego grona inwestorów.

Inwestycje alternatywne bĊdą nabieraáy znaczenia w miarĊ lepszego ich poznania przez inwestorów. Na rynku polskim dostĊpny jest zaledwie fragment z wachlarza produktów oferowanych na rynkach lepiej rozwiniĊtych. Niemniej jednak zauwaĪalny jest wzrost zapotrzebowania na inwestycje tego typu, gdyĪ w pamiĊci inwestorów wyraĨne jest wspomnienie strat poniesionych w związku z kryzysem finansowym w latach 2008–2009. Zaprezentowane w artykule analizy wskazują, Īe wáączenie inwestycji alternatywnych do portfela moĪe poprawiü jego efektywnoĞü, a przecieĪ wspomniane rodzaje inwestycji to tylko jedna grupa. O ile lepsze wyniki moĪna by uzyskaü, inwestując w kilka rodzajów inwestycji nietradycyjnych?

The effectiveness of using precious metals investment to diversify the market portfolio

The article discusses the forms of precious metals investment compared to other investment alterna- tives. Historical quotes and rates of return of gold, silver, platinum and palladium were presented. Each of the metals was characterized in terms of risk and the correlation of rates of return on the WIG20 index. The possibilities of diversifying the market portfolio using the alternative investments was as- sessed. Configurations of minimum variance portfolios were proposed.