W K A T O W I C A C H
Do uiyłku odrM oto Egz. w
ZATRUDNIENIE, WYNAGRODZEN/A I CZAS PRACY W 1986 ROKU
Katowice 1987
Uwagi analityczne ... ... ... ... ... ... 8 Zatrudnieni w gospodarce uspołecznionej według działów gospodarki narodowej 8 Zatrudnieni w goapodaroe uspołecznionej według płci IZ Pracujący w systemie nakładczyn ... ... 13 Pracujący na podstawie unów agencyjnych ... ... . 13
Pracownicy ałodocianl w goepodarce uspołecznionej 14
Ruch zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej 14
Poziom wykształcenia zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej 18
. . i
Absencja w gospodarce uspołecznionej w sferze produkcji materialnej ... 20 Wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej ... ... 20
Pośrednictwo pracy 21 '
SPIS TABLIC
część I. PRACU3ĄCY W GOSPODARCE NARODOWEJ
Pracujący w gospodarce narodowej ... ... ... . 22 Zatrudnieni w gospodarce narodowej ... 24 Pracownicy pełnozatrudnienl w goepodarce uspołecznionej według poziomu
w y k s zt ał ce ni a... ... . 25 Ruch pracowników pebiozatrudnlonych w gospodarce uspołecznionej ... . 26 Zatrudnieni w gospodarce uspołecznionej według działów 1 gałęzi gospodarki
narodowej 28
Osoby zatrudnione w gospodarce uspołecznionej korzystajęce z urlopów
wychowawczych ... . 37
Zatrudnieni w gospodarce uspołecznionej w podziale na miasta 1 wieś ... 37 Zstrudnlenl w gospodarce uspołecznionej według płci w miastach i gminach ... 38 Pracownicy pełnozatrudnienl według grup zatrudnionych w gospodarce uspołe
cznionej ... ... ... ...O... 48 Pracownicy pełnozatrudnienl w gospodarce uepołecznlonej według poziomu wy
kształcenia oraz działów 1 gałęzi gospodarki narodowej 51 Przyjęcia do pracy pracowników pełnozatrudnionych w goepodarce uspołecznionej 56 Zwolnienia z pracy pracowników pełnozatrudnionych w gospodarce uspołecznionej 61 Uczniowie w gospodarce narodowej ... 65 Młodociani w uspołecznionych zakładach pracy ... 66 CZęSĆ II. PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE, WYNAGRODZENIA ZA PRACg, CZAS NIE PRZEPRA
COWANY W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ
Przeciętne zatrudnienie w gospodarce uspołecznionej ...w... . 67 Wynagrodzenia w gospodarce uepołeczńlonej ... 67 Przeciętne wynagrodzenia miesięczne w goepodarce uspołecznionej ... 68 Czas pracy robotników grupy wytwórczej w sferze produkcji materialnej w gos
podarce uspołecznionej 69
Czas nie przepracowany przez zatrudnionych w aferze produkcji materialnej
w gospodarce uspołscznlonej ... ... . 69
Pośrednictwo pracy ... . 70
Uwagi metodyczne ... . 1
Opracował Oddział Badań Demograficznych 1 Społecznych
WUS Katowice, u m / I S / n 2 2 5 A l
Układ 1 zakcea inforwscjł
1. Publikacja niniejsza zawiera informacje o pracujących w gospodarce narodowej /poza rolnictwem nie uspołecznionym/ oraz o wynagrodzeniach, czasie pracy i pośrednictwie pracy w gospodarce uspołecznionej. Opracowanie składa się z 2 części.
Część I zawiera informacje według stanu w dniu 31 XII. Dotyczą one m.in. liczby pracujących w gospodarce narodowej /poza.rolnictwem nie uspołecznionym/ w podziale według grup społeczno-ekonomicznych, liczby zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej:
w podziale na miasto 1 wieś, według płci, grup zatrudnionych i poziomu wykształcenia oraz ruchu zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej. Dane te prezentuje się w prze
krojach działowo-gałęziowych.
Część ^ zawiera informacje o przeciętnym zatrudnieniu i wynagrodzeniach za.pracę w gospodarce uspołecznionej, o nominalnym, tygodniowym wymiarze czasu pracy, wykorzystaniu czasu pracy w sferze produkcji materialnej /poza rolnictwem/ oraz o pośrednictwie pracy.
2. Informacje o pracujących w gospodarce narodowej /poza rolnictwem nie uspołecznionym/
obejmuję:
- w gospodarce uspołecznionej - zatrudnionych na podstawie stosunku pracy /pełnoza- trudnlonych i niepełnozatrudnionych w głównym miejscu pracy/, osoby wykonujące pracę nakładcza, agentów /łącznie z pomagającymi członkami ich, rodzin oraz osobami zatrudnionymi przez agentów/, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych
/łęcznie z pracującymi członkami ich rodzin/.
- w gospodarce nie uspołecznionej - właścicieli i współwłaścicieli zakładów rzemieślni czych, handlowych i usługowych /łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin/,
a takie osoby zatrudnione przóz właścicieli na podstawie umowy o pracę, w instytu
cjach zakonnych i kościelnych, w gospodarstwach domowych /pomoce domówe/,
przy obsłudze doaśw mieszkalnych /dozorcy/, jak również duchownych wszystkich wyznań w danych od 19Bi r. wykazano takie pracujących w zagranicznych przedsiębiorstwach
drobnej wytwórczości. » •
3. Infdrmacje o zatrudnieniu w gospodarce uspołecznionej dotyczą pracowników zatrudnio
nych na podstawie stosunku pracy /umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru itp./
w uspołecznionych zakładach pracy. Dane te nie ujmują zatrudnionych w jednostkach - budżetowych resortu obrony narodowej i resortu spraw wewnętrznych oraz ze względu' na odmienny prawny stosunek pracy, osób wykonujących pracę nakładczą, agentów, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych pracujących w gospodarce zespołowej oraz osób zatrudnionych przez komitety rodzicielskie /w placówkach oświaty i wychowania/.
Od 19H3 r. dane te nie obejmują zatrudnionych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych Dane dotyczące zatrudnionych w gospodarce nie uspołecznionej ujmują wyłącznie zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.
4. Oo ogólnego stanu zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej wliczono pracowników pełnozatrudnionych Jeżeli nie zaznaczono inaczej łącznie z sezonowymi i zatrućniuny- mi dorywczo - oraz pracowników niepełnozatrudnionych w głównym miejscu pracy.
Rozwiązanie to stosuje się w celu wyeliminowania kilkakrotnego ujmowania osób zatrudnio nyefh w więcej niż w Jednym miejscu pracy w niepełnym wymiarze godzin pracy.
W gospodarce nie uspołecznionej, ze względu na brak możliwości ustalenia głównego miejsca pracy zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin pracy, ujęto łącznie wszystkie
osoby pracujące w pełnym oraz niepełnym wymiarze czasu pracy.
Informacje dotyczące zatrudnionych podane są według stanu w dniu 31 XII i prezentowane bez przeliczeń niepełnozatrudnionych na pełne etaty.
Źródła danych statystycznych
1. Materiałem źródłowym w zakresie stanu i ruchu zatrudnionych oraz poziomu wykształce
nia w gospodarce uspołecznionej są badania statystyczne prowadzone przez Główny Urząd Statystyczny na formularzach Z-01 i Z-02.
Materiałem źródłowym w zakresie pracujących w gospodarce nie uspołecznionej poza rolnictwem są dane:
- Centralnego Związku Rzemiosła w zakresie rzemiosła prywatnego,
- Naczelnej Rady Zrzeszeń Prywatnego Handlu i Usług w zakresie handlu i usług wszystkich branż,
- Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie niektórych grup pracowników /np.pracownicy obsługi prywatnych domów mieszkalnych, pomoc domowa, pracujący w organizacjach wyznaniowych/,
- Urzędu do Spraw Wyznań w zakresie liczby duchownych wszystkich wyfnań pełniących obowiązki duszpasterskie,
- Naczelnej Rady rzeszeń Transportu Prywatnego oraz Spółdzielni Usług Przewozowych
"Przewóz" w Białymstoku w zakresie prywatnych usług transportowych,
- Biura Pełnomocnika Rządu do spraw Zagranicznych Przedsiębiorstw Drobnej Wytwórczości.
2. Podstawą opracowania informacji liczbowych dotyczących przeciętnego zatrudnienia i wynagrodzeń za pracę w gospodąrce uspołecznionej jest kwartalna sprawozdawczość statystyczna z zakresu zatrudnienia i wynagrodzeń Głównego Urzędu Statystycznego i niektórych resortów oznaczona w czwartym członie numeru statystycznego literą "x"
oraz roczna sprawozdawczość o symbolu Z-03.
3. Źródłem danych dotyczących wykorzystania czasu pracy jest sprawozdawczość statysty
czna GUS o symbolu Z-14. ,
4. Źródłem danych z pośrednictwa pracy jest sprawozdawćzość MPP i SS o symbolu ZP-20.
Metody grupowania danych statystycznych
1. Dane według działów i gałęzi gospodarki narodowej opracowano według obowiązującej w danym okresie klasyfikacji gospodarki narodowej. Informacje za 1985 r. podano w podwójnym ujęciu.
2. Zaklasyfikowanie zatrudnionych do poszczególnych działów i gałęzi gospodarki narodowej dokonano zaliczając odpowiednio poszczególne zakłady na podstawie numerów statystycznych nadanych im w systemie informatycznym REGON.
•
3. Dane statystyczne dotyczące zatrudnienia i wynagrodzeń w przekrojach terytorialnych ujmowane są według każdorazowego podziału administracyjnego, obowiązującego od dnia 1 czerwca 1975 r. Kryterium zaliczania pracownika do odpowiedniego województwa
/miasta, wsi/ stanowi faktyczne /stałe/ miejsce pracy pracownika; w związku z tym dane o stanie zatrudnienia prezentująościsły obraz terytorialnego rozmieszczenia zatrudnio - nych w gospodarce uspołecznionej. *
4. Informacje, o zatrudnieniu przeciętnym i wynagrodzeniach są opracowywane na podsta
wie sprawozdawczości kwartalnej metodą: przedsiębiorstw w jednostkach strefy produkcji materialnej /z uwagi na powiązania z innymi zagadnieniami, n p .finansowymi, które są
rozliczane tylko w skali przedsiębiorstwa/ oraz metodą zakładową w jednostkach poza
sferą produkcji materialnej. #
Postawowe pojęcia stosowane w publikacji .
1. Do stanu zatrudnienia w zakładzie pracy zaliczono pracowników pełnózatriidnionych stałych, sezonowych i zatrudnionych dorywczo oraz niepełnozatrudnionych ujętych w ewidencji jednostki sprawozdawczej, wynagradzanych z osobowego funduszu płac, bez względu na to czy w okresie sprawozdawczym byli obecni w pracy, czy nie, oraz niezależnie od przyczyn nieobecności /choroba, urlop, wyjazd służbowy itp./.
Pracowników czasowo delegowanych przez macierzysty zakład do pracy w innym zakładzie zaliczono do zatrudnionych w tym zakładzie, w którym otrzymają wynagrodzenie za pracę, Ponadto do stanu zatrudnienia zaliczono osoby pracujące w zakładach pracy w formie zorganizowanych grup1*roboczych /jednostki wojskowe, uczestnicy Ochotniczych Hufców Pracy, z wyjątkiem odbywających naukę zawodu, junacy obrony cywilnej, junacy straży przemysłowej i pożarnej, osoby odbywające w zakładach pracy zastępczą służbę poborowych/.
Do stanu zatrudnienia ni« zalicza się czasowo zatrudnionych słuchaczy szkół
t ’
odbywających praktykę wakacyjną, ucznióww zakładach pracy, osób 2 którymi zawarto umowę o dzieło lub umowę-zlecenie, osób korzystających z urlopów wychowawczych i trwających powyżej dwóch miesięcy urlopów bezpłatnych oraz pracowników krajowych jednostek organizacyjnych pracujących na rzecz tych jednostek poza granicami kraju /powyżej trzech niesiący/.
Podstawą kwalifikowania pracujących do poszczególnych grup, tj. do pełno.zatrud- niónych, sozonowych i zatrudnionych dorywczo, niepełnozatrudnionych, osób wykonujących pracę nakładczą, agentów oraz uczniów są odpowiednie ustalenia umów zawartych z tymi osobami.
2. Przez pracowników pełnozatrudnionych rozumie 3le pracowników, którzy pracują w pełnym wymiarze godzin pracy, obowiązującym w danym zakładzie pracy lub na danym stanowisku pracy.
3. Pracownikami sezonowymi są pracownicy, z którymi zawarto umowę o pracę na okres z góry określony, np. pracownicy przyjęci do sezonowych prac rolnych. Do pracowników >
sezonowych zalicza się również członków Ochotniczych Hufców Pracy, żołnierzy
oraz skazanych. *
4. Przez pracowników zatrudnionych doryczo rozumie sie pracowników pełnozatrudnionych na stosunkowo krótki okres, w zasadzie nie dłuższy niż 1 miesiąc, w celu wykonania określonych prac ponocnicrych, wynagradzanych z osobowego funduszu płac.
5. Pracownikami niepcłnozatrudnionyml sa pracownicy, którzy zgodnie z umową o pracę pracują stale w niepełnym wymiarze godzin pracy obowiązującym w danym zakładzie pracy lub na danym stanowisku i są wynagradzani z osobowego funduszu płac.
Pracownicy nlepcłnozatrudnlenl w głównym miejscu pracy 'są to pracownicy, którzy złożyli w zakładzie pracy specjalne oświadczenie stwierdzające, że dany zakład pracy jest ich głównym miejscem zatrudnienia,
7. Przez pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych rozumie sie osoby zatrudnione na stanowiskach, na których wykonywane są:
czynności /operacje/ składające się na proces technologiczny wytwarzania prn.^ikcji przemysłowej, budowlanej, rolniczej i innej lub świadczenie usług o charakterze
»materialnym /robotnicy bezpdśrednio produkcyjni/,
- prace pomocnicze i obsługa w zakresie niezbędnym do sprawnego przebiegu wspomnianych
t 1
procesów produkcyjnych /robotnicy pośrednio produkcyjni/,
- czynności /operacje/ mające charakter obsługi lub rzemiosła, składające się na procesy technologiczne w sferze cyrkulacji /transporcie, łączności, handlu/ oraz gospodarce komunalnej, Jak również usługi o charakterze niematerialnym, świadczone na. rzecz ludności lub jednostek gospodarki narodowej /stanowiska pokrewne robotnicze/.
8. Przez pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych rozumie sie osoby zatrudnione na stanowiskach nie określonych Jako robotnicze, bez względu na wyuczony
;a«ód. Są to stanowiska kierownicze, stanowiska specjalistyczne samodzielne lub wykonaw
cze, nie mające charakteru kierowniczego, lecz wymagające gruntowego specjalistycznego przygotowania na poziomie wyższym lub średnim zawodowym, albo wysokiego poziomu
umiejętności twórczych lub artystycznych, jak również stanowiska, na których wykonywane są czynności pomocnicze /o charakterze manipulacyjnym/ biurowe i gospodarcze, związane z działalnością prowadzoną na wyżej wymienionych stanowiskach.
9. Do osób wykonujących pracę nakładczą zalicza się osoby, z którymi zawarto umowę 0 wykonanie pracy nakładczej.
10. Do anentów /ajentów/ zaliczono osoby, z którymi jednostki gospodarki uspołecznionej zawarły umowę agencyjną lub umowę na warunkacii zlecenia o prowadzenie placówek
handlowych,' usługowych lub o wykonywanie zleconych czynności np. skup ziemniaków ( owoców 1 warzyw oraz runa leśnego, badanie zwierząt rzeźnych, sprzedaż akwizycyjna, rozwożenie mleka, kolportaż książek, sprzedaż obnośną na peronach i w wagonach kolejowych,^
prowadzenie agencji przyzakładowych PKO, prowadzenie pośrednictwa Pąflstwowego Zakładu Ubezpieczeń, inkaso podatków /dotyczy sołtysów/.
Agenci pracujący na podstawie umów agencyjnych otrzymują wynagrodzenie
agencyjno-prowizyjne w fotmie prowizji od obrotów /wynagrodzenia tych osób jest uza
leżnione od wartości dokonanych transakcji lub wartości wykonanych usług/.
♦Agenci prowadzący placówki na podstawie umowy na warunkach zlecenia przyjmują pełne wpływy uzyskane z prowadzonej działalności i zatrzymują dla siebie część przy
chodów, jaka pozostaje po pokryciu kosztów działalności, uiszczeniu na rzecz przedsię
biorstwa zryczałtowanej odpłatności oraz uregulowaniu zobowiązań wobec budżetu państwa i banku.
Do agentów zalicza się również osoby z nimi współpracujące i zatrudnione przez nich.
%
11- Do uczniów w zakładach pracy zalicza sie:
- młodocianych, z którymi zawarto umowę o naukę zawodu lub przyuczenia do określonej
pracy, ’
- pełnoletnich, którzy jako młodociani zawarli z zakładem pracy umowę o naukę zawodu lub przyuczenie do określonej pracy i po osiągnięciu pełnoletności kontynuują naukę na zasadach tej umowy.
•
Zgodnie z obowiązującymi przepisami uczniowie, z którymi zakład pracy zawarł umowę o naukę zawodu, pobierają w zakładzie pracy naukę praktyczną zawodu indywidual
nie lub zespołowo/ niezależnie od tego, czy uczęszczają do szkół zawodowych dla
pracujących /przyzakładowych lub dokształcających/, czy też do tych szkół nie uczęszcza
ją. Uczniowie ci ujęci są w ewidencji zakładu pracy i otrzymują wynagrodzenie z fundu
szu płac uczniów.
Ponadto w górnictwie do grupy uczniów zalicza się robotników pełnoletnich w w okresie początkowych 28 dni pracy.
Oo uczniów nie zalicza się uczących się w szkołach dla nie pracujących, którzy odbywają praktykę w zakładzie pracy i z którymi zakład pracy nie zawarł umowy o naukę
zawodu.
f • , t ' . ' .
Wyjątek stanowią uczniowie zasadniczych szkół górniczych dla nie pracujących opłacani z limitowanego -funduszu płac uczniów.
12. Do młodocianych zalicza się pracowników, których wiek nie przekracza 18 lat.
Pojęcie pracownika młodocianego nie jest równoznaczne z pojęciem ucznia, gdyż pracowni
cy młodociani występują również w grupie zatrudnionych poza uczniami /zalicza się ich wówczas do liczby zatrudnionych w zakładzie pracy/, z drugiej zaś strony, jak wspomnia- no~w wyjaśnieniu dotyczącym uczniów, część uczniów jest w Wieku ponad 18 lat.
13. Do osób korzystających z urlopów wychowawczych zalicza się te osoby, którym.zakład pracy udzielił urlopu wychowawczego zgodnie z postanowieniami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lipca 1981, r. w sprawie urlopów wychowawczych /Dz.U Nr 19,poz.97/.
Z liczby osób przebywających n8 tych urlopach, wyodrębniono liczbę osób otrzymujących zasiłki wychowawcze przewidziane postanowieniami w/w rozporządzenia.
14. Pracownikami posiadającymi wykształcenie wyższe są pracownicy, którz»' przedstawili dyplom ukończenia studiów wyższych: zawodowych, magisterskich /jednolitych/
i magisterskich uzupełniających. ~
Posiadającymi wykształęenie wyższe są również i te osoby, które nie ukończyły właściwej szkoły wyższej, ale uzyskały 3topień inżyniera na podstawie art. 6 i 7 ustawy z dnia 28 stycznia 1948 r. o stopniu inżyniera /Dz.U KP Nr 10, po?. 68'.
Zatrudnionych z nie ukończonym wyższym wykształceniem zalicza się do grupy posiadających wykształcenie średnie zawodowe lub do grupy posiadających wykształcenie średnie ogólnokształcące, w zależności od posiadanego przez nich świadectwa dojrzałości średniej szkoły zawodowej lub ogólnokształcącej.
15. Pracownikami posiadającymi wykształcenie średnie zawodowe są cl pracownicy, którzy uzyskali świadectwo dojrzałości technikum zawodowego lub równorzędnej szkoły zawodowej stopnia licealnego, uprawniające do studiów wyższych, absolwenci szkół policealnych, jak również osoby, które otrzymały świadectwo ukończenia szkoły średniej zawodowej bez egzaminów maturalnych.
1<>. Pracownikami posiadającymi wykształcenie .średnie ogólnokształcące sa ci pracownicy, którzy uzyskali świadectwo dojrzałości szkoły ogólnokształcącej, jak również osoby, które otrzymały świadectwo ukończenia szkoły średniej ogólnokształcącej bez egzaminów
maturalnych. *,
* ‘ 11- Pracownikami posiadającymi wykształcenie zasadnicze zawodowe sa ci pracownicy,
którzy uzyskali świadectwo ukończenia: zasadniczej szkoły zawodowej, zasadniczej*
szkoły rolniczej, szkoły przyspasabiającej do zawodu, szkół/ przysposobienia rolnicze
go, szkoły prowadzonej przez OHP, szkoły artystycznej I stopnia, szkoły mistrzów itp.*
szkół równorzędnych.
Pane o ruchu zatrudnionych dotyczą pracowników pełnozatrudnionych /bez sezonowych i zatrudnionych dorywczo/, bez zatrudnionych w organizacjach politycznych oraz w dzia
łalności .statutowej organizacji społecznych. Dotyczą one liczby przyjęć do pracy
oraz zwolnień z pracy/ a nie liczby osób, które zmieniły miejsce pracy/. Liczba przyjęć do pracy oraz zwolnień z pracy Jest wyższa od liczby osób przyjętych lub zwolnionych z pracy, ponieważ Jedna osoba może w ciągu roku kilkakrotnie zmieniać pracę.
Do pracowników przyjętych do pracy zalicza sle tych pracowników, z którymi zakład pracy zawarł umowę o pracę.
Do pracowników przyjętych zaliczono zatem:
- absolwentów szkół wyższych, szkół policealnych zawodowych, liceów ogólnokształcących, techników i szkół równorzędnych,/tj.liceów zawodowych/ oraz absolwentów zasadniczych szkół zawodowych dla nie pracujących i dla pracujących podejmujących pracę po raz pierwszy,
- osoby podejmujące^pracę zawodową po raz pierwszy /poza wyżej wymienionymi absolwen
tami/,
- pracowników, którzy uprzednio pracowali w uspołecznionych i nie uspołecznionych /poza rolnictwem indywidualnym/ zakładach pracy /łącznie z przeniesionymi służbowo oraz przyjętymi z innego zakładu pracy na podstawie porozumienia między zakładami/,
V
- osoby przechodzące do pracy z rolnictwa indywidualnego,
* v
- pracowników przeniesionych służbowo w ramach jednostki sprawozdawczej z terenu
\
Innego województwa,
- pozostałych przyjętych do pracy, W tym również osoby, które powróciły z urlopów bezpłatnych trwających powyżej dwóch miesięcy.
Ponadto do pracowników przyjętych do pracy zalicza się również osoby powracające do pracy z urlopu wychowawczego, udzielonego zgodnie z postanowieniami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lipca 1981 r. w sprawie urlopów wychowawczych /Dz.U.Nr 19,poz.97/.
Do pracowników zwolnionyoh z pracy zalicza sle tych pracowników, z którymi zakład pracy rozwiązał stosunek pracy.
Do pracowników zwolnionych zaliczono zatem:
- zwolnionych z pracy w drodze wypowiedzenia przez zakłacf pracy, - zwoinionych z pracy w drodze wypowiedzenia pr?ez pracownika,
- przeniesionych służbowo w ramach jednostki sprawozdawczej rta teren innetfb województwa,
- porzucających pracę,
- przeniesionych na emeryturę lub rentę,
- pozostałych zwolnionych, w tym również osoby, które otrzymały urlopy bezpłatne
• \
na okres powyżej dwóch miesięcy.
Ze względów ewidencyjnych do pracowników zwolnionych z pracy zalicza się również pracowników zmarłych. Ponadto do pracowników zwolnionych z pracy zalicza się również osoby, które otrzymały urlop wychowawczy, udzielony zgodnie z postanowieniami cytowanego powyże' '■azuorządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lipca 1981 r.
W przypadku, Jeżeli pracownik otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę, lecz po upływie terminu wypowiedzenia pracuje nadal /ewentualnie na nowych warunkach pracy i płac/, wówczas pracownika tego nie traktuje się Jako zwolnionego,ani jako nowo
Przyjętego. Wyjątkiem od tej zasady są przypadki, w których z pracownikiem zatrudnionym poprzednio na pełnym etacie zawarto umowę o zatrudnieniu w niepełnym wymiarze godzin pracy, Jak również te, w których pracownik zatrudniony poprzenio w niepełnym wymiarze godzin pracy przechodzi na pełny etet; w tych przypadkach pracownika tego traktuje się Jako zwolnionego z grupy pracowników pełnozatrudnlonych i przyjętego do grupy 4 pracowników niepełnozatrudnionych i odwrotnie.
Współczynnik przyjęć jest to stosunek procentowy liczby pracowników przyjętych do pracy w okresie sprawozdawczym do stanu zatrudnienia w końcu okresu poprzedzającego okres sprawozdawczy.
A
Do osób korzystających z uprawnień wcześniejszego przejścia na emeryturę zalicza się osoby, które przeszły na wcześniejszą emeryturę z tytułu postanowień:
- ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin /Dz.U. Nr 21, poz. 117/ wraz z późniejszymi zmianami,
- rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 marca 1975 r. «"sprawie wcześniejszego przechodzenia na emeryturę /Dz.U. Nr 9, poz. 53/,
- ustawy z dnia 23 października 1975 r. o dalszym zwiększaniu świadczeń dla kombatantów i więźniów obojów koncentracyjnych /Dz.U. Nr 34, poz. 106/,
- rozporrądzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1981 r. w sprawie szczególnych zasad przechodzenia na emeryturę pracowników uspołecznionych zakładów pracy w okresie do dnia 31 grudnia 1981 r. /Oz.U. Nr 19, poz. 95/.
i *
19. Informacje o przeciętnym zatrudnieniu dotyczg pracowników pełnozatrudnionych /łącznie z sezonowymi i zatrudnionymi dorywczo/ oraz niepełnozatrudnionych w przeliczeniu
na pełne etaty. W działach gospodarki narodowej "nauka i rozwój techniki", "oświata i wychowanie", "kultura i sztuka", "ochrona zdrowia i opieka społeczna", "kultura fizyczna, turystyka i wypoczynek", "organizocje:polityczńe, związków zawodowych i inne"
ujęto wyłącznie pracowników pełnozatrudnionych /pracowników zatrudnionych w tych działach w niepełnym wymiarze godzin nią. uwzględniono w ogólnej liczbie zatrudnionych.
20. Wynanrodzenia osobowe ujmują wynagrodzenia pracowników zatrudnionych w uspołecznio
nych zakładach pracy na podstawie stosunku pracy /pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnio
nych/ oraz osób wykonujących pracę nakładczą, a także wynagrodzenia przysługujące zorgaiozowanym grupom roboczym z tytułu pracy w jednostkach gospodarki uspołecznionej.
Do wynagrodzeń osobowych zaliczono wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń w natuęze należne pracownikom z tytułu pracy, a więc m.in.: wynagrodzenia zasadnicze, premie i nagrody dodatki /np. za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, za staż pracy, za pełnienie funkcji kierowniczych/, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, wynagrodzenia za czas urlopów, za czas przestojów płatnych, zasiłki chorobowe, deputaty itp. Wynagrodzenie osobowe podano łącznie z wypłatami z zysku do podziału i z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach oraz z rekompensatami
pracowniczymi.
21. Przeciętne wynagrodzenie miesięczne na 1 pracownika obliczono przyjmując:
- wynagrodzenie osobowe /łącznie z wypłatami z zysku do podziału i z nadwyżki
bilansowej w spółdzielniach oraz z rekompensatami, bez wynagrodzeń osób wykonujących
pracę nakładczą^, .
- nagrody z zakładowego funduszu nagród,
- honoraria wypłacane niektórym grupom pracowników, np. dziennikarzom, realizatorom filmów, programów radiowych i telewizyjnych - za prace wynikające z umowy o pracę.
22. Badaniem dotyczącym wykorzystania czasu pracy objęto pracowników pełnozatrudnionych /łącznie z pracownikami sezonowymi/ i niepełnozatrudnionych w przeliczeniu na pełno - zatrudnionych w zakładach pracy sfery materialnej poza rolnictwem. Badaniem nie objęto
>uczniów.
-Do sfery produkcji materialnej zaliczono działalność produkcyjną w następujących działach gospodarki narodowej: przemysł, budownictwo, lainictwo, transport i łączność, handel, gospodarka komunalna oraz dział pozostałe gałęzie produkcji materialnej -
biorących bezpośredni udzisł w procesie produkcji materialnej.
Dane zawarte w tabl. 18 dotyczę pracowników pełnozatrudnionych według nominalne
go tygodniowego wymiaru czasu pracy, przez które rozumie się liczbę godzin pracy w cią
gu tygodnia wynikającą z obowiązujących przepisów dla danej grupy pracowników.
Za nominalny czas pracy uważa się czas, który pracownik powinien przepracować zgodnie.z obowiązującą na zajmowanym stanowisku normą czasu pracy.
Nominalny czas pracy jest sumą czasu przepracowanego w godzinach normalnych i czasu nie przepracowanego, łącznie z urlopami wypoczynkowymi i profilaktycznymi.
23..Dane o pośrednictwie pracy dotyczą poszukujących pracy i wolnych miejsc pracy zarejestrowanych w wydziałach zatrudnienia urzędów administracji terenowej. Dane o skierowanych do pracy wykazano łącznie z osobami przyjętymi przez zakłady pracy na podstawie zezwoleń wydanych przez wydziały zatrudnienia urzędów administracji terenowej.
UWAGI ANALITYCZNE
ZATRUDNIENI W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ WEDŁUG DZIAŁÓW GOSPODARKI NARODOWEJ
»
W 1986 r. czynni zawodowo w gospodarce narodowej /poza rolnictwem nie uspołecznionym/
to w 95,1% pracujący w gospodarce uspołecznionej województwa, w tym w 93,0%
zatrudnieni na podstawie stosunku pracy. Pracujący w gospodarce uspołec7nionej województwa stanowili 13,3% wszystkich pracujących w gospodarce uspołecznionej kraju.
W porównaniu’ z 1905 r. ogólr/a liczba pracujących W*gospodarce narodowej wzrosła o 28,3 tys., tj. o 1,7%, a w gospodarce uspołecznionej o 20,9 tys., tj. o 1,3%.
Kształtowanie się zmian w liczbie pracujących ilustruje poniższe zestawienie:
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem
Przyrost"+"
/spadek "-"/
w stosunku
do 1985 r. 1985
= 100 Polska
= 100 w tysiącach
0 G Ó L E M ... 1729,3 + 28,3 101,7 10,0
Gospodarka uspołeczniona ... 1644,1 +2(5,9 101,3 13,3 '
w tym:
zatrudnieni na podstawie
stosunku pracy ... 1607,3 +21,6 101,4 13,7
w tym: «•
przemysł ... 043,5 + 13,8 101,7 19,7
budownictwo ... 185,1 -0,2 99,9 16,7
rolnictwo ... 17,1 -0,2 98,8 ?,1
transport .... ... 83,3 -2,9 96,6 9.7
łączność ... 12,8 + 0,1 100,8 • 7,7
handel ... 140,0 + 2,5 101,8 11,1
nauka i rozwój techniki .... 14,4 + 0,3 102,1 , 12,8 ochrona zdrowia i opieka
społeczna ... 79,5 + 1,7 102,2 10,5
osoby wykonujące pracę nakład
czą ... 9,2 -0,7 97,8 5.9
agenci ... 15,8 -0,7 96,9 7.3
Gospodarka nie uspołeczniona ... 85,2 + 7,4 109,5 l.B
Zatrudnieni na podstawie stosunku pracy stanowili podstawową część zbiorowości pracują
cej w gospodarce uspołecznionej /97,8&/.
W działach sfery produkcji materialnej wzrost zatrudnienia wystąpił w przemyśle /o 1,7X/, łączności /o 0,f(%/, fyindlu /o 1,8«/, natomiast w budownictwie, rolnictwie
i transporcie zatrudnienie obniżyło się. ,
Spośród działów sfery produkcji niematerialnej, .zatrudnienie wzrosło wc wszystkich działach, przy- czym największy wzrost zanotowano w działe oświata i wychowanie
/o 2,6%/. ' . .
Dość znaczny wzrost zatrudnienia wystąpił również w dziale nauka i rozwój techniki /o 2,IX/, ochrona zdrowia i opieka społeczna /o 2,2?./ oraz administracja państwowa i wymiar sprawiedliwości /o 1,9"/.
Stan zatrudnionych oraz dynamikę według działów gospodarki narodowej przedstawia
poniższe zestawienie: '
DZIAŁY GOSPODARKI NARODOWEJ
1985 1986
w tys. 1980
= 100
1984
= 100
ł
w tys. 1980
= 100
; 1985.
= 100 0 G Ó Ł E M , ... 1585,7 97,5 100,7 1607,3 - 98,8 101,4
w tym:
a / B29 , 7 95,8 100,1> 843,5 97,4 101,7
Budownictwo ... 185,3 82,8 100,9 185,1 82,7 99,9
Rolnictwo ... 17,3. 84,4 97,7 17,1 83,4 98,8
Leśnictwo ... A,2 97,7 93,3 A,1 95,4 97,6
Transport ... 86,2 84,9 96,6 83,3 82,1 96,6
Łączność ... 12,7 101,6 99,2 12,8 102,4 100,8
Handel3^ ... 137,5 115,6 102,3 140,0 117,7 101,8
Nauka i rozwój techniki 14,1 74,2 105,2 14,4 75,8 102,1
Oświata i wychowanie .... 88,4 122,9 104,4 90,7 126,2 102,.6
Kultura 1 sztuka ... 8,2 118,8 109,3 8,3 120,3 101,2
Ochrona zdrowia i opi.eka
społeczna ... 77,8 118,2 102,6 79,5 120,7 102,2
Administracja państwowa
i wymiar sprawiedliwości 15,4 118,5 104,8 15,7 120,8 101,9
Finanse i ubezpieczenia 9,4 117,5 104,4 9,5 118,8 101,0
a/ Uane za 1985 r. podane według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej obowiązującej od 19X16-01-01.
Strukturę zatrudnienia według działów gospodarki narodowej przedstawia poniższe
zestawienie: *
\ DZIAŁY GOSPODARKI
NARODOWEJ
1905 1906
województwo kraj województwo kraj
w odsetkach
O G Ó Ł E M . . . /100,0 100,0 100,0 100,0
w tym:
Przemysł3'7 . . 52,3 37,6 52.5 36,4
Budownictwo ... 11,7 9.5 11.5 9.4
Rolnictwo ... 1,1 7,0 1,1 6,9
Leśnictwo ... ... 0,3 1,3 0.3 1,3
/dok.tabl./ \
DZIAŁY GOSPODARKI , NARODOWEJ
1985 1986
t województwo kraj województwo kraj
i w odsetkach
Transport ... ...
!
5 -4 7,5 i . 5,2 7,3Łączność ... 0,8 1,4 0,8 1,4
Handel8^ ... 8,7 9,7 8,7 | 10,8
Nauka i rozwój techniki .... 0,9 1.0 0,9 1,0
Oświata i wychowanie ... i 5,6 7,7 ' 5,6 7,7
Kultura i sztuka ... 0,5 0,8 0,5 0,8
Ochrona zdrowia i opieka
społeczna ... 4,9 6,1
11
4,9 6,4
Administracja państwowa i wymiar sprawiedliwości ..
i
! 1,0 i .2,0 i 1,0 2,0 '
Finanse i ubezpieczenia ___ 0,6 1 . 1.1 0,6 1,1
a/ Dane za 19B5 r. podano według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej obowiązującej od 1986-01-01.
Struktura zatrudnionych w województwie katowickim zasadniczo odbiega od udziału zatrudnionych w poszczególnych działach gospodarki w skali kraju.
Przemysłowy charakter województwa sprawia, że 52,5* zatrudnionych pracuje w przemyśle /w kraju 36,4%/, natomiast w budownictwie 11,5% /w kraju 9,4%/, a w pozostałych
działach gospodarki narodowej udział zatrudnionych w globalnym zatrudnieniu jest niższy od analogicznych danych w skali kraju.
Z ogólnej liczby 1475,8 tys. pracowników /pełnozatrudnionych, bez sezonowych i zatrudnionych dorywczo/ w 1986 r. w gospodarce uspołecznionej 1050,6 tys.,tj.71,2%
stanowili pracownicy na stanowiskach robotniczych /w roku 1905 - 70,8%/. Pozostałe 28,8% stanowili pracownicy na stanowiskach nierobotniczych.
T
Największy udział pracowników na stanowiskach robotniczych w ogólnej zbiorowości zatrudnionych w dziale wystąpił w przemyśle /B3,4%/, a największy udział pracowników na stanowiskach nierobotniczych w dziale finanse i ubezpieczenia /92,8%/.
W latach 1975-1980 w działach: przemysł, budownictwo, rolnictwo oraz riauka i rozwój techniki malał udział robotników, kosztem rosnącej liczby pracowników na stanowiskach nierobotniczych. Po 1980 r. obserwuje się tendencję odwrotną.
W pozostałych działach, .tj. leśnictwie, transporcie, łączności, handlu, oświacie.
1 wychowaniu, kulturze i sztuce, administracji państwowej, finansach i ubezpieczeniach do 1980 r. rośnie liczba robotników, maleje pracowników nierobotniczych. Tendencja taka utrzymuje sie po 19fl0 r. W 1986 r. nastąpił wzrost zatrudnionych na stanowiskach robotniczych ogółem o 1,2% w stosunku do 1985 r., w tym najwęcej w działach:
przemysł /2,3%/, finanse i ubezpieczenia /20,0%/, handel /1,7*/, nauka i rozwój tech
niki /2,5%/, Spadek zatrudnienia na stanowiskach robotniczych nastąpił w leśnic
twie /13,3%/, łączności /3,4%/, budownictwie /I, 8 % / administracji państwowej i wymia
rze sprawiedliwości /8,3%/.
Z globalnej liczby zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej, zarówno pracownicy na stanowiskąch robotniczych Jak też nierobotniczych koncentrują się głównie w prze
myśle /63,B% robotników i 31,4% pracowników nierobotniczych/. Przekrój pracowników .zatrudnionych na stanowiskach robotniczych i nierobotniczych przedstawia zestawienie^
• pracownicy na stanowiskach ' ' ' i
DZIAŁY GOSPODARKI NARODOWEJ
*
robotniczych nierobotniczych robotniczych nierobotniczych
w tys.
w X za-
■ trudnie
nia w dzia
le
w tys.
w X za- trudnią- nia w dzian
ie
w tys.
w X za
trudnie
nia w dzia
le
w tys.
w X za
trudnie
nia w dzia
le
O G Ó Ł E M ... 1037,9 70,8 428,4 r ^29,2 1050,6 71,2 425,2 28,8
w tyn: j •
Przenysłb/^ ... 656,0 82,5 138,8 17,5 £70,9 83,4 133,6 16,6
Budownictwo ... 125,5 72,1 48,6 27,9 123,2 71,0 50,2 29,0
Rolnictwo ... 10,2 66,2 5,2 33,8 10,1 66,9 5,0 33,1
Leśnictwo ... 1.5 57,7 1,1 42,3 1,3 54,2 1,1 45,8
Transport ... 66,0 79,9 16,6 20,1 63,5 80,0 15,9 20,0
Łączność ... ' 8 , 8 93,0 1,8 17,0 8,5 81,0 2,0 19,0
Handel^*/... ... 69,8 5B, 2 50,1 41,8 71,0 58,9 49,5 41,1
Nauka i rozwój techniki 4,0 30,8 9,0 69,2 4,1 ’ 31,3 9,0 68,7
Oświata i wychowanie .... 19,3 26,2 54,4 73,B 19,7 26,5 54,6 73,5
Kultura i sztuka ... 1,7 27,9 4,4 72,1 1,7 28,8 71,2
Administracja państwowa
i wyniar sprawiedliwości 1,2 . 8,3 13,2 91,7 . 1.1 7,6 13,4 92,4
Finanse i ubezpieczenia.. 0,5 6,0 7,8 94,0 0,6 7,2 7,7 92,8 ,
a/ Pracownicy na stanowiskach robotniczych i nierobotniczych według działów gospodarki narodowej. bA Dane za 1985 r podane według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej obowiązującej od 1986-01-01. v
\
Uwagi analityczne
ZATRUDNIENIE W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ WEDŁUG PŁCI
W zbiorowości czynnych zawodowo w gospodarce uspołecznionej kobiet i mężczyzn w 1986 r. dominowali tak jak w latach poprzednich mężczyźni, którzy stanowili 61,1%
ogółu zatrudnionych. •
Udział kobiet utrzymuje się w zasadzie od 1975 r. na tym samym poziortie z nieznaczną tendencją rosnącą. Kobiety pracują we wszystkich działach gospodarki narodowej, jednak najliczniejszą grupę stanowią kobiety pracujące w przemyśle /34,5% wszystkich zatrudnionych kobiet/.
Aczkolwiek zbiorowość kobiet w przemyśle była najwyższa, to jednak udział w zatrudnie
niu ogółem w tym dziale był niski, co wiąże się z dominacją przemysłu ciężkiego w woje
wództwie katowickim.
Tradycyjnie sfeminizowanymi działami są: finanse i ubezpieczenia/87,2%/,ochrona zdrowia i opieka społeczna /83,6%/, oświata i wychowanie /BO,2%/ i handel /79,2%/.
Udział kobiet zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej przedstawia poniższe zestawienie:
DZIAŁY GOSPODARKI NARODOWEJ 1985 1986
w % zatrudnienia w dziale
D G 6 Ł E M ... :... ... CO 38,9
w tym:
Przemysł3^ ... 25,6 25,7
Budownictwo ... •... 20,3 20,4
Rolnictwo ... 32,9 34,0
Leśnictwo ... ’ 21,4 23,0
Transport ... CM CD IT> 29,2
Łączność ... ... 70,3 71,2
Handela/ ... 79,4 . 79,2
Nauka i rozwój techniki ... . 46,8 , 46,8
Oświata i wychowanie ... 79,9 80,2
Kultura i sztuka ... 67,1 66,2
Ochrona zdrowia i opieka społeczna 83,0 83,6
Administracja państwowa i wymiar
sprawiedliwości ... 67,3 66,1
Finanse i ubezpieczenia ... 89,2 87,2
a/ Dane za 1985 r. podane według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej obowiązującej od 1986-01-01.
Charakterystyczny dla województwa jest utrzymujący się niższy od ogólnopolskiego , udział kobiet zatrudnionych w gospodarce^uspołecznionej /38,9% w województwie, 45,1% w kraju/. W porównaniu z 1985 r. udział kobiet zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej wzrósł o 0,5%.
Niska aktywność zawodowa kobiet spowodowana jest specyficznym charakterem pracy w zakładach pracy województwa, jak też stosunkowo wysokimi zarobkami mężczyzn zatrudnionych w górnictwie. *
PRACUJĄCY W SYSTEMIE NAKŁADCZYM
W 1986 r.'w systemie pracy nakładczej było zatrudnionych 9,2 tys.osób, tj. 0,6%
ogółu zatrudnionych'w gospodarce uspołecznionej. ’
Rok 1984 był okresem pewnego ożywienia i zmiany koniuktury, co znalazło potwierdzenie w większym zainteresowaniu tą formą pracy. Od 1985 r. nastąpił spadek zatrudnionych.
Zatrudnienie w systemie nakładczym przedstawiało się następująco:
WYSZCZEGÓLNIENIE o - ogółem k - kobiety
1985 1986 1985 1986
w liczbach bez
względnych : 1985
= 100 w odsetkach
<*
0 G ó Ł E M ... o 9880 9192 93,0 100,0 100,0
k * 7482 6904 92,2 100,0 , 100,0
w tym: • •
3 / 8661 8169 94,3 87,7 88,9
k 6320 5940 93,9 84,5 86,0
1075 875 81,4 i 10,9 9,5
k 1066 056 80,3 14,2 12,4 ,
a/ Dane za 1985 r. wykazane według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej, obowiązującej od 19B6-01-01.
System pracy nakładczej stosowany był głównie w przemyśle i handlu oraz w mniejszym stopniu w leśnictwie, kulturze fizycznej, turystyce i wypoczynku. Pracujący w systemie pracy nakłaclczej w przemyśle i handlu stanowili 98,1% ogółu zatrudnionych w tym syste
mie w gospodarce uspołecznionej.
Większe zainteresowanie pracą nakładczą wykazują kobiety, a ich udział w liczbie pracujących ogółem w tym systemie wyniósł 75,1%.
PRACUJĄCY NA PODSTAWIE UMÓW AGENCYJNYCH
Kolejną grupą pracujących w gospodarce uspołecznionej są agenci. W 1986 r.
z funduszu agencyjno-prowizyjnego było wynagradzanych 11,0 tys.osób, tj. 94 osoby mniej niż w 1985 r., natomiast z funduszu agencji zryczałtowanej 4,8 tys., tj. o 624
osoby mniej niż w 1985 r. .
Kształtowanie się zatrudnienia na podstawie umów agencyjno-prowizyjnych przedstawia poniżrze zestawienie: .
WYSZCZEGÓLNIENIE o - ogółem k - kobiety
1985 ' 1986. •' 1985 1986
w liczbach bez
względnych 1985
*100 w odsetkach 0 G Ó Ł E M ... o 11134 11040 99,1 100,0 100,0
k 9402 8717 92,7 100,0 100,0
w tym: J *
Handel8^ ... .... o 7383 7606 103,0 66,3 68,9
k 6730 6428 95,5 71,6 73,7
Finanse i ubezpieczenia ... o 2672 ' 2586 96,8 24,0 23,4
k 2342 2058 87,9 24,9 23,6
Administracja państwowa o 477 437 91,6 4,3 4,0
i wymiar sprawiedliwości k 117 102 87,1 1,2 ’ 1,2
ad 1986 01 019S r wykazane wefi*ug Klasyfikacji Gospodarki Narodowej obowiązującej Jak z powyższego wynika, system agencyjno-prowizyjny rozwinięty jer,t głównie w handlu uspołecznionym, instytucjach finansowych oraz administracji państwowej.
W.działach tych było zatrudnionych w 1986 r. 96,3% ogólnej liczby pracujących w tym systemie. Udział kobiet zatrudnionych w systemie agencyjno-prowizyjnym jest znaczny i w 1906 r. wyniosił 89,0%.
Najczęściej spotykaną formą agencji w handlu jes^ prowadzenie kiosków, zakładów gastronomicznych oraz coraz częściej małych sklepów; w instytucjach finansowych “ pośrednictwo ubezpieczeniowe, prowadzenie agencji PKO oraz kolektur gier liczbowych.
PRACOWNICY MŁODOCIANI W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ
W 1986 r. w gospodarce uspołecznionej było zatrudnionych 66,6 tys. młodocianych pracowników, tj. osób w wieku 16-18 lat. Udział dziewcząt w tej zbiorowości wyniósł 32,7%. Zdecydowaną większość, tj. 97,0% stanowili uczniowie pracujący na podstawie umowy o naukę zawodu lub przyuczenia do określonej pracy.
W 1906 r. nastąpił wzrost liczby młodocianych w stosunku do roku poprzedniego o -1081 osób co obrazuje poniższe zestawienie:
WYSZCZEGÓLNIENIE . 1985 1986 1985 1986
o - ogółem
k - kobiety w tys. i 1985
*101) w odsetkach 0 G Ó L E M ... i 65,5 66,6 1 101,6 i 100,0 100,0
k 21,9 i 21,8 99,5 100,0 100,0
w tym:
Przemysł 8 / ... 38,5 i\
< 38,1
% 98,9
i
i 58,”8 i 57,2 k i 10,7 9,4 ! 87,8 . ; 48,9 ; 43,1
Budownictwo ... . 9,4 8,8 i 93,6 ‘ 14,4 : 13,2
k ; 0,5 : • 3,4 680,0 : 2,3 15,6
Transport ... 3,5 3,5 | 100,0 5.3
\
5,3k v 0>1
v 0,5 ; o . 1
; 100,0 0,5 1 0,5
Łączność ... 0,5 ! 100,0 |. 0,8 0,8
k ! °,3 0,3 i o o , o j 1,4 1,4
Handel ... < 10,8 12,8 1 118,5 ! 16,5 19,2
k 9,4 . 10,7 113,8 42,9 49,0
a/ Dane za 1985 r. wykazano według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej obowiązującej
od 1986-01-01 J
Strukturę młodocianych w gospodarce uspołecznionej charakteryzował znaczny udział młodzieży pracującej w przemyśle /57,2%/ oraz handlu /19,2%/ i budownictwie /13,2%/.
Odsetek młodocianych w przemyśle był niższy w stosunku do 1985 r .Podobn:le 3al< w budo
wnictwie f natomiast w handlu wzrósł.
KUCH ZATRUDNIONYCH W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ
Zatrudnienie w gospodarce uspołecznionej jest wypadkową ruchu zatrudnionych, tj. przyjęć i zwolniert pracowników.
Dane o ruchu zatrudnionych mierzone współczynnikiem przyjęć i zwolniert określają stabilność pracujących.
Katowickie należy do województw o dużej ruchliwości zatrudnionych aczkolwiek w latach 80-tych współczynniki przyjęć i zwolniert są niższe od krajowych. W 1986 r.
współczynnik przyjęć wyniósł 19,9%, a współczynnik zwolniert 18,5%. Współczynniki te hyły wyższe niż w roku poprzednim odpowiednio o 1,7 punktu i o 1,0 punktu.
W latach 1975-1906 najwyższy współczynnik przyjęć zanotowano w 1976 r. - 26,5%,' po czym zaznaczyła się tendencja spadkowa omawianego zjawiska.
W 1906 r. przyjęto do pracy 313,3 tys.osób, co daje współczynnik 19,9%. W stosunku do 1985 r. liczba przyjętych do pracy wzrosła o 22,5 tys. /O 1,1%/.
Po stronie zwolnień obserwuje się tendencję identyczną jak w przypadku przyjęć aczkolwiek zakłóconą rosnącą liczbę zwolnionych w 1902 r. i następnie w 1986 r. do stanu 306,2
tys.osób, dając współczynnik 18,''5%. • v
W porównaniu z 1985 r. liczba zwolnionych z pracy wzrosła 10,2 tys. Najniższy poziom zwolnień zanotowano w 1981 r. /współczynnik 17,2%/.
Wyżej omówione tendencje przedstawia poniższe zestawienie:
Współczynnik w %8//
LATA • przyjęć zwolnień
X ogółem mężczyzn kobiet ogółem mężczyzn kobiet
1985 ... 18,2 19,6 15,9 • 17.5 20,5 12,6
1986 ... 19,9 22,5 15,6 18,5 i 21,7
i • 13,1
a/ Bez osób powracających lub otrzymujących urlopy wychowawcze i bezpłatne.
Ruch zatrudnionych jest znacznie mniejszy wśród kobiet niż wśród mężczyzn,co wskazuje na większą stabilność zatrudnionych kobiet w omawianym okresie.
t • ,
Współczynniki ruchu zatrudnionych wykazywały znaczne zróżnicowanie nięd^>- działowe
co obrazuj*e poniższe zestawienie: V
1 Współczyn nik w %
OZIAtY GOSPODARKI przyjęć zwolnień
NARnnnwFi
1985 1986 1985 1986
0 G 6 L-E M ... 18,2 19,9 17,5 18,5
SFERA PR00UKCJI MATERIALNEJ ___ 18,2 20,2 17,8 18,9
w tym:
Przemysł3^ ... 16,3 18,8 i6,l 17,0
Budownictwo ... 24,9 27,0 23,9 26,4
Rolnictwo ... 20,4 22,1 V 23,6 23,0
Transport ■... 15,8 17,0 17,6 20,0
Łączność ... 18,0 20,0 16,5 19,8
Handel3^ ... ... 19,7 19,5 16,3 17,0
Gospodarka komunalna ... 25,9 • 25,7 29,1 26,5
SFERA POZA PRODUKCJĄ MATERIALNĄ 18,3 18,1 16,0 15,9
w tym: .
Gospodarka mieszkaniowo oraz nie
materialne usługi komunalne ... 23*, 2 22,5 23,0 23,7
Nauka i rozwój techniki ... 12,1 13,8 12,4 8,7
Oświata i wychowanie ... , 16.6 15,7 13,8 13,7
Kultura i sztuka . ' 23,1 26,6 21,1 21,1
Ochrona zdrowia i opieka
społeczna . . . 18,7 18,4'
J
16,0 15,6
Kultura fizyczna, turystyka
i wypoczynek 25,2 32,0 • 26,8 26,3
Państwowa 1 wymiar
sprawiedliwości 16,9 14,5 12,0 12,2
Finanse i ubezpieczenia ... , 18,3 17,3 13,6 13,7
r indlise i uoezpleczenia ... , 18,3 17,3 13,6 13 od 1906-01-01^ F- w^*<azano według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej obowiązującej
Uwagi analityczne v
• ^ -- ---
W sferze produkcji materialnej współczynniki przyjęć i zwolnień były wyższe niż przed rokiem odpowiednio o 2,0 punktu i 1,1 punktu.
W poszczególnych działach sfery produkcji materialnej współczynniki przyjęć wzro sły w stosunku do 1985 r. w przemyśle, budownictwie, rolnictwie, transporcie, łączności.
Współczynniki zwolnień obniżyły się w stosunku do 1985 r. jedynie w gospodarce komunal
nej i rolnictwie, a w pozostałych działach znacznie wzrosły.
W sferze poza produkcję materialną wskaźniki przyjęć i zwolnień były niższe
w stosunku do 1985 r. Wzrost wskaźnika przyjęć zanotowano w działachjnauka i rozwój techniki, kultura i sztuka oraz kultura fizyczna, turystyka i wypoczynek, natomiast wskaźniki zwolnień wzrosły w porównaniu z rokiem poprzednim w działach:
gospodarka mieszkaniowa, administracja państwowa i finanse i ubezpieczenia,
Przyjęcia do pracy w gospodarce uspołecznionej według źródeł naboru charakteryzuje
poniższe zestawienie: * ,
0 W tym -
•* - , 4
i V
podejmujący pracę
po raz pierwszy pracując dnio
t poprze- przenie
sieni
LATA Ogółem
w tys.
absol
wenci szkół
pozo
stali3
w zakła
dach pra
cy uspo- f. łecznio-
nych i nie uspolecZT nionychb/
! w rol
nic
twie .. . • .
służbowo w ramach tej samej jednostki
t
; - w odsetkach
1905 290,8 15,0 5,1 48,4 0,7 1,5
1986 ... 313,3 13,7 4,9 53.1 0,B 2,6
p ! Łącznie. z osobami . mającymi przerwę w pracy dłuższą niż 3 lata. b/ Łącznie z przeitioiiionymi służbowo oraz przyjętymi z innego zakładu pracy na podstawie porozu
mienia między zakładami.
Strukturę przyjęć do pracy charakteryzuje znaczny /53,1%/i rosnący odsetek przechodzą
cych z innych uspołecznionych•i nie uspołecznionych zakładów pracy poza rolnictwem.
•
Korzystnie kształtuje się udział osób przechodzących z rolnictwa do gospodarki uspołecz
nionej. W 1986 r. był wyższy o 0,1 punktu i wynosił 0,8% ogółu przyjętych.
Niekorzystnie przedstawia się napływ młodych ludzi podejmujących pracę po raz pierwszy.
W 1986 r. udział tej grupy wyniósł - 18,6* wobec 24,0% w 19B0 r.
Tendencja znajduje w pewnym stopniu uzasadnienie w malejącej liczbie.absolwentów szkół wszystkich typów i wskazuje na wyczerpywanie się tej części zasobów siły roboczej.
7 uwagi na ważność tego problemu, istotne staje *ię przeanalizować jakość l'adry napływającej do gospodarki uspołecznionej.
Strukturę absolwentów szkół ponadpodstawowych podejmujących pracę według typów szkół ilustruje poniższe zestawienie:
t
Absolwenci szkół
LATA Ogółem
v*> tys.
i
wyższych policealnych
techników i liceów zawodo
wych
liceów ogólno
kształ
cących
zasadni
czych zawodo
wych w odsetkach
1985 ... 43,5 8,7 5,3 21,4 7,8 . 56,8
1986-... ... 43,0 0,4
ł 5,3 - i 20,9 8,4 56,8
W grupie przyjętych do pracy, absolwenci szkół ponadpodstawowych stanowili 43,0 tys., tj. 13,7% z czego 10,9* w sferze produkcji materialnej, 2,8% poza sferą produkcji materialnej.
Z ogólnej liczby absolwentów podejmujących pracę - 79,4% podjęło pracę w sferze produk
cji materialnej, w tym 48,IX w przemyśle.
Na przestrzeni lat 1975-1986 istotnie zmieniła się struktura wykształcenia aboslwentów podejmujących pracę.
W porównaniu z 1975 r. udział absolwentów szkół wyższych podejmujących .pracę, do ogółu prżyjętych jest prawie 2-krotnie wyższy. Podobnie kształtują się proporcje- w przypadku absolwentów szkół policealnych.
Odsetek absolwentów techników oraz liceów zawodowych maleje.
Najwięcej bo 26,7% absolwentów s^kół wyższych podjęło pracę w przemyśle, 23,0%, w oświacie i wychowaniu, 16,8% w ochronie zdrowia i opiece społecznej. .
Absolwenci techników i liceów zawodowych przede wszystkim podejmowali pracę w przemyśle /46,8X/, natomiast zasadniczych szkół zawodowych zasilali .głównie przemysł, handel i budownictwo:
* * ^ '
W ogólnej liczbie pracowników, którzy odeszli z pracy w 1985 r. 73,6 tys., tj.
24,0X złożyło wypowiedzenia, a 57,3 tys., tj. 18,7X porzuciło pracę.
Struktufa zwolnień z pracy w gospodarce uspołecznionej kształtowała się jak poniżej:
WYSZCZEGÓLNIENIE
0 G 0 t E M ... ...
w tym:
zwolnienia w drodze wypowiedzenia przez:
zakład pracy ...
pracownika ...
porzucenia pract? ... ...
przejścia na rentę lub emeryturę ...
zmarli . .
1985 1986
w odsetkach 100,0
21,8 3,1 18,8 19,7 13,1 1,3
100,0
27,2 3.2 24,0 18.7 1 1 . 8 1.3 0 ile odsetek zwolnień w drodze wypowiedzenia przez pracownika malał w latach 1975-
19H2 to w latach 1903 - 19(16 niepokojąco wzrósł. Liczba osób, które złożyły wypowiedzenia w 1986 r. była aż o 18,0 tys. wyższa niż w 1985 r. Do działów, z których odeszło najwięcej pracowników należały: przemysł, budownictwo, transport, handel, oświata i wychowanie. Odwrotną sytuację obserwuje się w stosunku do porzucających pracę. Liczba osób, które porzuciły pracę w 1986 r. była już o 1,0 tys.ni//jz;i niż
w 1905 r. ale jeszcze o 1,4 tys. większa niż w ,198* r.
*> ,
Najwięcej przypadków samowolnego porzucenia pracy miało miejsce w przemyśle /60,9%/ oraz budownictwie /16,3%/. Częściej pracę porzucali mężczyźni niż kobiety.
Istotnym elementem ruchu zatrudnionych jest zjawisko otrzymywania urlopu wychowa
wczego. W 1986 r. 9,6% ogółu zwolnionych otrzymało urlopy wychowawcze, tj. o prawie 2,5 tys. mniej niż przed rokiem. Najwięcej kobiet skorzystało z urlopów wychowawczych w działach: przemysł - 37,IX /ogółu kobiet korzystających z urlopów wychowawczych/, handel - 20,9%, ochrona zdrowia - 10,7X.
Liczny grupę wśród zwolnionych z pracy stanowiły osoby przechodzące na rentę inwalidzką i emeryturę. Łącznie z tej formy skorzystało w 1986 r. - 36,2 tys.osób, tj. 11,8X ogółu zwalnianych.
Z wcześniejszego przejścia na emeryturę skorzystało już tylko 3,3 tys.osób, tj. mniej - niż w latach poprzednich. Można zatem powiedzieć, że liczba osób korzystających
z uprawnień rentowo-emerytalnych wróciła do normy.
Strukturę przechodzących na rentę lub emeryturę do ogółu pracowników pełnozatrudnionych zwolnionych oraz zatrudnionych w dziale ilustruje poniższe zestawienie:
1985 1986 1985 1986
0ZIAŁY GOSPODARKI NARODOWEJ w % ogółu zwolnionych w % ogółu zatrąbionych 0 G Ó Ł E M ... 13,1 11,8 2,4 ■ 2,3
w tym:
Przemysł ... 17,7 15,0 3,0 2,7
Budownictwo ... ... 7,6 7,0 i M 0,7
Rolnictwo ... 0,0 8,3' ! 2,1 1,8
Leśnictwo ... .*... 11,7 16,0 , l.3 2,0
Transport ... . 8,4 8,2 1,7 1,8
Łączność ... ... 6,5 . 7,2 1,2 1,5
Handel ... 8,5 9,3 1,5 1,0
Gospodarka komunalna ... 7,1 8,7 * 2,0 2,1
Gospodarka mieszkaniowa oraz nie
materialne usługi komunalne ... 5,7 8,1' ' 1,3 • 0,6
Nauka i rozwój techniki ... 11,0 10,6 1,5 1,3
Oświata i wychowanie ... . ’ 19,5 16,8 • 2,8 i 2,4
Kultura i sztuka ... 7,5 9,3 1,3 • 1,5
Ochrona zdrowia i opieka społeczna 7,0 7,0 I,« 1,4
Kultura fizyczna, turystyka
i wypoczynek ... 6,2 8,5 ' 0,8 0,9 • .
Administracja państwowa i wymiar
sprawiedliwości ... 9,6 11,7 1,4 1,7
Finanse i ubezpieczenia ... 8,5 11,8 1,5 2,1
W 1986 r. najwięcej osób przeszło na rentę lub emeryturę w przemyśle oraz oświacie i wychowaniu.
POZIOM WYKSZTAŁCENIA ZATRUDNIONYCH W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ
Malejącej liczbie pracowników pełnozatrudnionych bez sezonowych i dorywczo zatrudnionych w latach 1900-1985, towarzyszy Wzrost kadr z wykształceniem ponadpodsta
wowym. W roku 1986 nastąpił nieznaczny wzrost zatrudnionych - o 0,6% w porównaniu z 1985 r.
Dynamiką zatrudnienia według poziomu wykształcenia kształtowała się jak poniżej:
WYSZCZEGÓLNIENIE
1986 1975
= 100 1980
= 100 1984
= 100 1985
= 100 0 G Ó Ł E M ...
w tym:z wykształceniem:
100,4 95,9 100,5 r 100,6
142,2 108,7 102,3 100,9
średnim zawodowym ... 145,9 110,2 104,3 . 102,2 » średnim ogólnokształcącym ... 120,2 101,3 : 101,6 100,6
zasadniczym zawodowym ... ;..., 126,1 107,1 105,0 102,7 Stosunkowo wysoką dynamikę obserwuje się wśród osób z wykształceniem średnim i zasadni
czym zawodowym, przy równoczesnym najwyższym odsetku osób o tym poziomie wykształcenia:
21,3% z wykształceniem średnim, zawodowym i 34,1% z zasadniczym zawodowym.
Strukturę zetrudnionych według wykształcenia przedstświa poniższe zestawienie;.
WYSZCZEGÓLNIENIE 0 - ogółem k - kobiety
/ 1985 1986
w tysiącach w odsetkach 0 G Ó L E M ... 1466,3
559,5 1475,8 100,0 '
k . 562,1 100,0
w tym z wykształceniem: i f
wyższym ... 111,2 112,2 7,6
% k 46,0 46,6 , . \ 0 .2
średnim zawodowym ... 307,6 314,4 J 21,3
k 146,6 l 149,2' 26,5
średnim ogólnokształcącym ... 0 80,9 81,4 5,5
k 61,8 62,3 11,1
zasadniczym zawodowym .... 491,0 504,3 '34,1
• k 119,3 123,0
1 21,9
Wśród kobiet zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej:
8,2% posiada wykształcenie "wyższe 2*6,5%
11,1*
II
II , średnie zawodowe ogólnokształcące
21,9* II zasadnicze zawodowe
» Udział kobiet z wykształceniem wyższym, średnim zawodowym i ogólnokształcącym do ogółu zatrudnionych kobiet jest większy niż udzia!. mężczyzn o tym poziomie wykształcenia w ogóle zatrudnionych mężczyzn.
Stopień nasycenia kadrami wykwalifikowanymi działów gospodarki narodowej jest zróżnicowany. Działy zaliczone do sfery produkcji materialnej charakteryzują się stosunkowo niskin udziałem kadr z wykształceniem wyższym /4,9%/ oraz średnim ogólno
kształcącym /4,6%/, a jednocześnie dużym odsetkiem kadr z wykształceniem zasadniczym zawodowym /30,2%/ oraz podstawowym/33,2%/.
W działach poza produkcją materialną, nasycenie kadrami z wykształceniem
wyższym oraz średnim zawodowym jest wyższe. % ,
W 1986 r. na 100 pracowników zatrudnionych w dziale nauka i rozwój techniki przypadało 33 pracowników z wykształceniem wyższym i 20 ze średnim zawodowym,
w oświacie w wychowaniu odpowiednio: 36 i 29, administracji państwowej i wymiarze sprawiedliwości 3n i 30.
ABSENCJA W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ W SFERZE PRODUKCJI MATERIALNEJ
V/ 1986 r. czas przepracowany przez robotników grupy wytwórczej w przeliczeniu ' na 100 zatrudnionych wyniósł 197,0 tys. godzin co oznacza wzrost do roku ubiegłego o 0,3% i dotyczył głównie godzin normalnych.
Wskaźnik czasu nieprzepracowanego przez robotników obniżył się o 1,4% w stosunku do 1985 r. i wyniósł 21,2 tys.godzin.
Nieobecność w pracy robotników była spowodowana głównie absencję chorobową
• /13,9 tys.godzin na 100 zatrudnionych, tj. 69,5% ogólnej liczby godzin nieprzepracowa- nych/.
Czas nieprzepracowany przez pracowników ogółem w sferze produkcji materialnej wyniósł w 1906 r. 244,2 min pracownikogodzin, z czego 169,7 min stanowiła absencja chorobowa.
Wskaźnik na 100 zatrudnionych wyniósł 19,9%tys.godzin, w tym 13,9 tys. z powodu chofoby.
W porównaniu z 1905 r. obniżyła się absencja chorobowa o 1,3% oraz nieobecności
usprawiedliwionej o 1,2%, co w konsekwencji rzutowało na spadek czasu nieprzepracowane go.w sferze produkcji materialnej.
• WYNAGRODZENIA W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ -
Wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej, obejmujące wypłaty wynagrodzeń osobowych /łącznie z rekompensatami pracowniczymi oraz wypłatami z zysku do podziału i z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach/, bezosobowych, honorariów, agencyjno- prowizyjnych, wynagrodzeń uczniów oraz nagród z zakładowego funduszu nagród wyniosły w 1906 r. 651,6 mld zł i były wyższe od wypłat dokonanych w 1985 r. o 118,9 mld zł, tj. 22,3%. Wynagrodzenia osobowe łącznie z rekompensatami stanowiące 97,0% wszystkich wynagrodzeń wypłaconych w gospodarce uspołecznionej wzrosły w 1906 r. o 117,1 mld zł, tj. o 17 , 1 % i w poszczególnych działach sfery produkcji materialnej oscylowały wokół
tej wielkości. —
Dynamika wynagrodzeń osobowych kształtowała się w granicach od 110,2% w nauce i i rozwoju techniki do 137,3% w pozostałych branżach.usług niematerialnych. W dziale organizacje polityczne związki zawodowe i inne, wynagrodzenia osobowe stanowiły 71,1%
wynagrodzeń wypłaconych w 1985 r., co jest spowodowane obniżeniem zatrudnienia o 44,1%.
Bardziej dynamicznie rosły wynagrodzenia osobowe w działach sfery produkcji materialnej i kształtowały się w granicach od 109,5% w leśnictwie, do 129,7 w'pozostałych
gałęziach produkcji materialnej. Wzrostowi wynagrodzeń w działach sfery produkcji materialnej towarzyszył nieznaczny wzrost zatrudnienia /0,4%/ przy czym największy przyrost wystąpił w dziale pozostałe gałęzie produkcji materialnej o 9,1%.
Największy spadek zatrudnienia zanotowano w leśnictwie o 3,9%. W działach sfery
produkcji niematerialnej wzrost wynagrodzeń osobowych odbywał się.przy wyższej liczbie zatrudnionych w stosunku do 1985 r. /o 1,3%/.
Generalnie wzrost wynagrodzeń osobowych był związany ze wzrostem przeciętnych wynagrodzeń miesięcznych w gospodarce uspołecznionej.
Przeciętne wynagrodzenie miesięczne /łącznie z rekompensatami i nagrodami z zakładowego funduszu nagród/ przypadające na 1 pracownika w gospodarce uspołecznionej wyniosło
1906 r. - 33627 zł i wzrosło w porównaniu z 1905 r. o 5971 zł, tj. 21,6%.
W województwie katowickim było wyższe o około 9,5.tys. niż w skali kraju.
-Przeciętne wynagrodzenie miesięczne wyższe od średniego w-skali województwa uzyskano w przemyśle - 41060 zł. Przemysł, a zwłaszcza wydobywczy ma-istotny wpływ na poziomi^ wynagrodzeń w skali województwa.
W działach sfery produkcji materialnej'przeciętni wynagrodzenia kształtowały się w granicach od 21059 zł w łączności do 41060 zł w przemyśle.
Wynagrodzenia miesięczne: w przemyśle stanowiły 149,3% kiajowego wynagrodzenia , miesięcznego w przemyśle, a w handlu 104,9% krajowego wynagrodzenia miesięcznego
w handlu. • ' , ' .
A
W działach sfery niematerialnej, przeciętne wynagrodzenia kształtowały się w granicach od 18566 zł w pozostałych branżach usług niematerialnych do 31825. zł w nauce i rozwoju techniki /108,9% krajowego wynagrodzenia/.
Z przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ogółem wynoszącego 33627 zł, 4486 zł przypada na wynagrodzenia za czas nadliczbowy.
Najwyższa przeciętna miesięczna wypłata za godziny nadliczbowe występuje w dziale przemysł i wynosi 6828 zł.
Pówyeliminowaniu wypłat za godziny nadliczbowe, najwyższe przeciętne wynagrodzenie • miesięczne notuje się w dziale przemysł 34232 zł, a najniższe w dziale oświata
i wychowanie - 15470 zł. '
• ; ' / j
POŚREDNICTWO PRACY l
Niezwykle chłonny i konkurencyjny rynek pracy Województwa katowickiego charakteryzuje znaczna liczba osób skierowanych do pracy oraz wolnych miejsc pracy przy nieznacznej ilości zarejestrowanych poszukujących pracy.
W końcu 1986 r. zakłady pracy oferowały 55,9 tys. wolnych miejsc pracy, w tym 45,1 tys. dla mężczyzn.
Dla pracowników na stanowiskach robotniczych przygotowano 49,3 tys. miejsc pracy w tym dla mężczyzn 41,3 tys.
W latach 1980-1985 liczba wolnych miejsc pracy'zwrosła przeszło 5-krotnie, co wskazuje na pogłębiający się deficyt siły roboczej, a w 1986 r. nieco zmalała /o 2, 2tys./ w stosunku do 1985 r.
Atrakcyjny i chłonny rynek pracy województwa sprawia, że poszukujących pracy, jest bardzo niewielu.
W końcu 1986 r. poprzez urzędy zatrudnienia poszukiwało p-racy zaledwie 9 osób, natomiast w 1980 r. - 114 osób. Najczęściej poszukiwały kobiety.
Liczba osób skierowanych do pracy wyniosła w roku 1986 - 300,7 tys., w tym 213,1 tys. mężczyzn. Spośród skierowanych do pracy 91,0% stanowili robotnicy.
W porównaniu z 1980 r. licżba skierowanych do pracy wzrosła o 24,0%, natomiast w stosunku do roku poprzedniego o 8,9%.
