RAPORT O STANIE GMINY RYCHTAL OPRACOWANIE: URZĄD GMINY W RYCHTALU. GMINA RYCHTAL ul. Rynek 1; Rychtal

(1)

57

RAPORT O STANIE GMINY RYCHTAL

2018

OPRACOWANIE: URZĄD GMINY W RYCHTALU

GMINA RYCHTAL ul. Rynek 1; 63-630 Rychtal

(2)

1

1 Spis treści

I. Wstęp ... 3

II. Informacje ogólne ... 3

A. Ogólna charakterystyka ... 3

1. Położenie ... 3

2. Historia ... 4

3. Demografia ... 5

4. Oświata ... 10

5. Kultura ... 22

6. Sport i rekreacja ... 23

7. Rynek pracy ... 23

8. Działalność gospodarcza ... 25

9. Pomoc społeczna ... 25

10. Rolnictwo ... 41

III. Informacje finansowe ... 43

A. Stan finansów gminy/miasta ... 43

B. Wykonanie budżetu gminy/miasta ... 48

C. Wykonanie wydatków inwestycyjnych/majątkowych ... 51

D. Wieloletnia prognoza finansowa ... 55

E. Realizacja budżetu obywatelskiego ... 57

F. INFORMACJE PODATKOWE I OPŁATY LOKALNE ... 60

1. Zobowiązania podatkowe ... 60

2. Środki transportowe ... 61

3. Gospodarka wodno-ściekowa ... 65

4. Odpady komunalne ... 69

IV. Informacja o stanie mienia komunalnego ... 72

V. Informacja o realizacji polityk, programów i strategii ... 73

A. Strategia rozwoju. ... 73

B. Studium uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania gminy ... 75

C. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego ... 77

D. Informacja o stanie gospodarki mieszkaniowej Gminy Rychtal w latach 2014-2018 ... 78

E. Plan wykorzystania zasobu nieruchomości gminnych ... 95

F. Program opieki nad zabytkami ... 101

G. Programy społeczne ... 105

1. Gminny program wspierania rodziny ... 105

2. Program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych ... 106

(3)

2

3. Program przeciwdziałania narkomanii ... 110

4. Inne programy realizowane przez GOPS ... 111

H. Roczny program współpracy z organizacjami pozarządowymi ... 129

I. Sołeckie strategie rozwoju ... 139

J. Plan gospodarki niskoemisyjne ... 142

K. Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi ... 143

III. Realizacja uchwał rady gminy ... 144

A. Omówienie ogólne ... 144

B. Zestawienie szczegółowe ... 145

VI. Współpraca z innymi społecznościami samorządowymi... 147

A. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski ... 147

B. WOKISS – Wielkopolski Ośrodek Kształcenia i Studiów Samorządowych ... 147

C. Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej ... 148

D. Oświetlenie Uliczne i Drogowe w Kaliszu ... 148

E. Stowarzyszenie Wrota Wielkopolskie ... 148

F. Zakład Zagospodarowania Odpadów Olszowa ... 149

G. Współpraca zagraniczna ... 149

VII. Inne istotne działania wójta ... 149

(4)

3

I. Wstęp

Raport sporządzono na podstawie Art. 28aa. Ustawy o samorządzie gminnym (Dz.U.2019.506 t.j.

z dnia 2019.03.15). Według przepisu Wójt co roku do dnia 31 maja przedstawia radzie gminy raport o stanie gminy, który obejmuje podsumowanie działalności wójta w roku poprzednim, w szczególności realizację polityk, programów i strategii, uchwał rady gminy i budżetu obywatelskiego.

II. Informacje ogólne

A. Ogólna charakterystyka

1. Położenie

Gmina Rychtal usytuowana jest w zachodnio-południowej części powiatu kępińskiego. Siedzibą gminy jest wieś Rychtal posiadająca zabudowę miejską. Gmina ma charakter rolniczy i dzieli się na 10 sołectw:

Rychtal, Darnowiec, Drożki, Krzyżowniki, Proszów, Sadogóra, Skoroszów, Stogniewice, Wielki Buczek i Zgorzelec. Swą powierzchnią zajmuje 9.675 ha i liczy 3 896 mieszkańców. Gmina stwarza warunki dla przedsiębiorstw inwestycyjnych w przetwórstwo rolno-spożywcze oraz rozwój bazy turystyczno- wypoczynkowej, oferuje możliwość inwestycji i dobre warunki do wypoczynku.

Rys. 1. Gmina Rychtal na tle województwa wielkopolskiego

Źródło: www.polskawliczbach.pl

(5)

4 Rys. 2. Gmina Rychtal na tle Powiatu Kępińskiego

Z uwagi na dogodne położenie gminy i dużą powierzchnie lasów bogatych w runo leśne i zwierzynę, panuje tu nieskażone środowisko, które stwarza doskonałe warunki do wypoczynku. Na terenie gminy znajduje się rezerwat przyrody „Studnica”, który położony jest w głębokiej dolinie rzeki Studnica. Jest to bór mieszany z udziałem potężnych świerków rosnących na północnej granicy naturalnego zasięgu, w runie rośliny rzadkie i chronione.

2. Historia

Pierwsza wzmianka o budowie osady pochodzi z roku 1233. Komtur namysłowski w roku 1233 przekazuje za zezwoleniem księcia Głuszyny Rychtal kapłanowi Idziemu z Namysłowa z przeznaczeniem osady na osiedlanie kolonistów, a także na parcelację. W owym czasie osada była lokowana na prawie polskim. Miasteczko jednak założone zostało na prawie niemieckim dopiero w roku 1294 i posiadało już wówczas Ratusz. W tym czasie miasteczko musiało przeżyć jakiś gwałtowny kryzys i opustoszało.

Ponownie zostało lokowane na prawie miasta Nysa 23 stycznia 1386 r. przez ówczesnego biskupa wrocławskiego Wacława II i do sekularyzacji dóbr kościelnych, która miała miejsce w roku 1810 było własnością biskupów wrocławskich.

Po roku 1336 na nowo odbudowany jako miejsce targowe. Materiałów do budowy dostarczał sąsiedni Skoroszów, który był również własnością biskupów wrocławskich. Rychtal został zbudowany na nieistniejącej już dziś miejscowości Będłowice (Bandlovici lub Bandlouici) lokacji Niemców i Romanów.

Książę wrocławski Henryk I aktem z dnia 19 czerwca 1233 roku darował Rychtal i okolice Zakonowi Maltańskiemu w celu osiedlania kolonistami. Kapłan Idzi, zwany niekiedy Hrabią rozpoczął kolonizację w roku 1233. Były to początki napływu Niemców i osiedlania się na Śląsku ludności romańskiej (Francuzów i Walonów). Niemcy zjawiają się tutaj nieco później. Ośrodkiem miasta jest czworokątny Rynek z Ratuszem i ośmioma ulicami wybiegającymi z Rynku. Zabudowa miasta zachowała się z okresu XVIII wieku i jest świadectwem miejskości Rychtala. W okresie dwudziestolecia międzywojennego miasteczko Rychtal chyli się ku upadkowi. Traci prawa miejskie na mocy ustawy z dnia 23 marca 1934 roku i z tą

(6)

5 chwilą jest siedzibą gminy wiejskiej na czele z wójtem. W skład gminy weszły następujące miejscowości:

Bandlów, Dalanów, Darnowiec, Dworzyszcze, Krzyżowniki, Proszów, Wesoła i Zgorzelec. Na upadek miasteczka złożyło się przede wszystkim brak jakiegokolwiek zakładu przemysłowego, zaś niewielkie gospodarstwa rolne oraz handel nie były w stanie zapewnić ludności pracy i jakiegokolwiek bytu. Rychtal do roku 1920 należał do powiatu namysłowskiego. Wcielenie Rychtala w dniu 19 stycznia 1920 roku do Polski odbyło się bardzo uroczyście. Przyjęcie Rychtala przez władze polskie zbojkotował niemiecki burmistrz wraz z niemieckimi urzędnikami. Wcielony został bez plebiscytu na mocy Traktatu Wersalskiego. Stan prawny naszej miejscowości pozostał bez zmian do dnia dzisiejszego i nie zmieniali go nawet Niemcy podczas okupacji 1939-1945. Były czynione próby włączenia Rychtala na powrót do powiatu namysłowskiego, ale bez skutku. W okresie dwudziestolecia międzywojennego na terenie Rychtala było wiele prywatnych sklepów różnych branż. Napad Niemców hitlerowskich na Polskę zapoczątkował drugi okres zmagania się w walce o zachowanie polskości na terenie Rychtala. Armia niemiecka wkracza do Rychtala z dwóch stron, w wyniku czego włączają Rychtal wraz z okolicą do podległego mu powiatu. Niemcy mieszkający w Rychtalu byli zadowoleni z obrotu sprawy. Rozpoczynają się szykany wobec Polaków mieszkających w Rychtalu i okolicach Rychtala. Wielu Polaków poddano przesłuchaniom przez Gestapo. Rychtal został wyzwolony przez żołnierzy I Frontu Ukraińskiego pod dowództwem marszałka Koniewa, w dniu 21 stycznia 1945roku.

/"Kronika Rychtala" Dobrosławy Małeckiej/

3. Demografia

Gmina Rychtal to gmina wiejska. Należy do województwa wielkopolskiego, powiatu kępińskiego.

Gmina Rychtal miała na koniec 2018 roku 3 896 mieszkańców, w tym kobiet 1947, a mężczyzn 1949, co stanowi, nieznaczną przewagę mężczyzn.

(7)

6 Rys. 3. Podstawowe dane statystyczne GUS (20117 rok).

Źródło: Samorządowe Vademecum Samorządowca (GUS)

Tabela 1. Dane demograficzne w latach 2014 – 2018.

Lp. Nazwa zdarzenia 2014 2015 2016 2017 rok 2018 rok

1 Urodzenia 33 48 37 42 41

2 Małżeństwa zarejestrowane w USC Rychtal

27 21 13 19 19

3 Zgony 36 41 35 40 36

4 Najczęściej nadawane imiona żeńskie

Nadia, Zuzanna

Hanna, Zofia, Nadia

Zuzanna, Hanna, Lena,

Michalina

Hanna Julia

5 Najczęściej nadawane imiona męskie

Oliwier, Jakub

Nikodem, Tomasz,

Wiktor

Antoni, Wojciech

Mikołaj, Miłosz

Szymon, Igor, Nikodem, Aleksander 6 Wzmianki

o rozwodzie dołączone do aktów małżeństwa sporządzonych w USC Rychtal

Brak danych

6 7 6 3

Źródło: Dane Urzędu Stanu Cywilnego w Rychtalu

(8)

7 Wykres 1. Liczba ludności Gminy Rychtal w latach 2014-2018

W latach 2014-2018 liczba mieszkańców Gminy Rychtal zmalała o 88 osób. Średni wiek mieszkańców wynosi 39,3 lat i jest porównywalny do średniego wieku mieszkańców województwa wielkopolskiego oraz nieznacznie mniejszy od średniego wieku mieszkańców całej Polski.

Średni wiek mieszkańców /Źródło: GUS, 31.XII.2017/

gm. Rychtal 39,3 lat; woj. wielkopolskie 40,3 lat; kraj 41,4 lat; kobiety 40,6 lat; mężczyźni 38,1 lat

Wykres 2. Urodzenia i zgony w latach 2014-2018

Źródło: Dane Urzędu Stanu Cywilnego w Rychtalu 1920

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

2014 2015 2016 2017 2018

Liczba ludności Gminy Rychtal w latach 2014-2018

kobiety mężczyźni

0 10 20 30 40 50 60

2014 2015 2016 2017 2018

Urodzenia i zgony w latach 2014 - 2018

Urodzenia Zgony

(9)

8 Wykres 3. Małżeństwa zarejestrowane w USC Rychtal

Gmina Rychtal ma dodatni przyrost naturalny wynoszący 4. Odpowiada to przyrostowi naturalnemu 1,03 na 1000 mieszkańców gminy Rychtal. W 2017 roku urodziło się 42 dzieci, w tym 47,6%

dziewczynek i 52,4% chłopców. Średnia waga noworodków to 3 370 gramów. Współczynnik dynamiki demograficznej, czyli stosunek liczby urodzeń żywych do liczby zgonów wynosi 1,13 i jest mniejszy od średniej dla województwa oraz znacznie większy od współczynnika dynamiki demograficznej dla całego kraju.

Wykres 4. Przyrost naturalny w latach 2014-2018

Źródło: Dane Urzędu Stanu Cywilnego w Rychtalu 0

5 10 15 20 25 30

2014 2015 2016 2017 2018

Małżeństwa zarejestrowanych w USC Rychtal

-20 0 20 40 60 80 100 120

2014 2015 2016 2017 2018

Przyrost naturalny

przyrost naturalny urodzenia zgony zgony niemowląt

(10)

9 W 2016 roku 41,8% zgonów w gminie Rychtal spowodowanych było chorobami układu krążenia, przyczyną 26,1% zgonów w gminie Rychtal były nowotwory, a 8,1% zgonów spowodowanych było chorobami układu oddechowego. Na 1000 ludności gminy Rychtal przypada 8.47 zgonów. Jest to mniej od wartości średniej dla województwa wielkopolskiego oraz znacznie mniej od wartości średniej dla kraju.

Wykres 5. Przyczyny zgonów w powiecie kępińskim w latach 2001-2016

Poniższy wykres wskazuje na wysoką tendencję mieszkańców gminy do migracji. Spowodowane jest to brakiem miejsc zatrudnienia i zamieszkania, co przekłada się na spadek liczby ludności, w szczególności ludzi młodych, którzy wyjeżdżając zabierają również możliwości rozwoju rynku pracy.

Wykres 6. Ruch migracyjny w latach 2015-2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych USC 0

50 100 150 200

1

Ruch migracyjny

2015 2016 2017 2018

(11)

10 4. Oświata

W roku 2018 Gmina Rychtal była organem prowadzącym dla 3 ośmioklasowych szkół podstawowych tj. Szkoły Podstawowej w Drożkach, Szkoły Podstawowej w Rychtalu i Szkoły Podstawowej w Wielkim Buczku. Dostęp do wychowania przedszkolnego zapewniały Przedszkole Samorządowe w Rychtalu oraz oddziały przedszkolne zorganizowane przy szkołach podstawowych w Drożkach i Wielkim Buczku. Sieć szkół podstawowych w Gminie zabezpieczała w pełni aktualne potrzeby mieszkańców gminy, a sieć publicznych przedszkoli stwarzała możliwość korzystania z usług przedszkoli dla wszystkich dzieci w wieku przedszkolnym i odpowiadała obserwowanemu popytowi.

a. DZIECI I KLASY

Tabela 2. Ilość klas / oddziałów oraz dzieci / uczniów w placówkach oświatowych, dla którym organem prowadzącym jest Gmina Rychtal

Rok Szkoła Ilość klas / oddziałów Ilość dzieci / uczniów

2015 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 10 164

Szkoła Podstawowa w Drożkach 7 54

Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku 7 65

Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Rychtalu

6 111

Przedszkole Samorządowe w Rychtalu 3 66

6 97

4 68

2018 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 190

2 24

Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

(12)

11 Wykres 7. Zmiany ilości klas/oddziałów w latach 2015-2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rychtalu

Wykres 8. Zmiany ilości dzieci/wychowanków w latach 2015-2018

Analizując powyższą tabelę i wykresy zauważyć można, iż w roku 2016 zwiększyła się ilość wychowanków w Przedszkolu Samorządowym w Rychtalu. Fakt ten spowodowany był otwarciem dodatkowego, czwartego oddziału w Przedszkolu. Zaobserwować można również wzrost liczby uczniów uczęszczających do szkół podstawowych i zmniejszenie ilości uczniów gimnazjum. Zmiany te

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200

2015 2016 2017 2018

Ilość dzieci/ wychowanków

Rok

Zmiany ilości dzieci / wychowanków w latach 2015 - 2018

SP Rychtal SP Drożki SP Wielki Buczek Gimnazjum Przedszkole

(13)

12 są wynikiem wprowadzanej reformy oświaty. Poczynając od roku szkolnego 2017/2018 w strukturach szkół podstawowych pojawiły się kolejno klasy VII i klasy VIII. Wynikiem wprowadzanej reformy oświaty jest również likwidacja gimnazjów. Rada Gminy Rychtal Uchwałą Nr XXIV/154/17 z dnia 30 marca 2017 r. w sprawie dostosowania sieci szkół podstawowych i gimnazjów do nowego ustroju szkolnego podjęła decyzję o włączeniu dotychczas funkcjonującego Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Rychtalu w struktury Szkoły Podstawowej w Rychtalu.

b. NAUCZYCIELE

Tabela 3. Nauczycie według stopnia awansu zawodowego zatrudnieni w placówkach oświatowych prowadzonych przez Gminę Rychtal w latach 2015 - 2018

L. p. Szkoła Nauczyciele wg stopnia awansu zawodowego

stażysta kontraktowy mianowany dyplomowany

2015 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 1 2 5 12

Szkoła Podstawowa w Drożkach 0 2 3 6

Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku

1 2 4 5

0 1 6 11

Przedszkole Samorządowe w Rychtalu

0 1 2 4

0 2 2 5

1 2 6 11

0 1 3 4

0 3 3 9

1 1 3 4

0 3 4 9

1 1 3 4

(14)

13 Wykres 9. Nauczyciele według stopnia awansu zawodowego

Przedstawione w tabeli i na wykresie dane wskazują na zauważalny wzrost zatrudnienia w Szkole Podstawowej w Rychtalu od roku 2017. Wzrost ten spowodowany jest włączeniem dotychczasowego Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Rychtalu w struktury Szkoły Podstawowej w Rychtalu.

c. BUDŻETY

Tabela 4. Budżety placówek oświatowych w latach 2015 – 2018

Szkoła 2015 2016 2017 2018

Szkoła Podstawowa w

Rychtalu 1 781 174,42 1 732 811,54 2 123 730,83 2 962 885,48

Drożkach 680 441,60 659 921,41 787 546,23 1 250 066,96

Wielkim Buczku 896 058,58 907 775,57 954 578,98 1 010 574,94

Przedszkole Samorządowe

w Rychtalu 667 387,39 625 108,70 703 069,49 774 357,62

Gimnazjum 1 128 019,27 1 182 626,83 828 053,98 0,00

Razem 5 153 081,26 5 108 244,05 5 396 979,51 5 997 885,00

Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu 0

2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

Szkoła Podstawowa w Rychtalu Szkoła Podstawowa w Drożkach Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Rychtalu Przedszkole Samorządowe w Rychtalu Szkoła Podstawowa w Rychtalu Szkoła Podstawowa w Drożkach Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Rychtalu Przedszkole Samorządowe w Rychtalu Szkoła Podstawowa w Rychtalu Szkoła Podstawowa w Drożkach Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku Przedszkole Samorządowe w Rychtalu Szkoła Podstawowa w Rychtalu Szkoła Podstawowa w Drożkach Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku Przedszkole Samorządowe w Rychtalu

2015 2016 2017 2018

Nauczyciele

Rok

Nauczyciele wg stopnia awansu zawodowego

stażysta kontraktowy mianowany dyplomowany

(15)

14 Wykres 10. Budżety placów oświatowych w latach 2015-2018

Z prezentowanych powyżej danych wynika, iż koszt utrzymania placówek oświatowych, których organem prowadzącym jest Gmina Rychtal, co roku ulega zwiększeniu. Gwałtowne zwiększenie budżetu Szkoły Podstawowej w Rychtalu i zmniejszenie budżetu Gimnazjum wynikają z rozpoczętej w roku 2017 reformy systemu oświaty, polegającej na wygaszeniu Gimnazjum poprzez włączenie go w struktury Szkoły Podstawowej w Rychtalu.

d. POMOC MATERIALNA DLA UCZNIÓW

Zadania związane z udzielaniem pomocy materialnej uczniom zamieszkałym na terenie gminy wynikają z rozdziału 8a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1457 ze zm.). Uszczegółowieniem zapisów ustawy jest regulamin przyjęty uchwałą nr XXV/168/2017 Rady Gminy Rychtal z dnia 30 maja 2017 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu udzielenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Gminy Rychtal.

Pomoc materialna może być udzielona uczniom w formie stypendium szkolnego na podstawie wniosku złożonego przez rodzica, prawnego opiekuna lub pełnoletniego ucznia do Wójta, który wydaje w tej sprawie decyzję administracyjną. Środki finansowe na ten cel pochodziły z dwóch źródeł: dotacji celowej z budżetu państwa oraz środków własnych wyodrębnionych w budżecie gminy.

0,00 500 000,00 1 000 000,00 1 500 000,00 2 000 000,00 2 500 000,00 3 000 000,00 3 500 000,00

2015 2016 2017 2018

Wartość [zł]

Rok

Budżety placówek oświatowych w latach 2015 - 2018

SP Rychtal SP Drożki SP Wielki Buczek Przedszkole Gimnazjum

(16)

15 Tabela 5. Stypendia szkolne o charakterze socjalnym udzielone w latach 2015 - 2018

Rok Ilość przyznanych stypendiów

Całkowity koszt realizacji

[zł]

Dotacja [zł]

Środki własne [zł]

2015 50 21 407,57 17 126,05 4 281,52

2016 32 17 514,78 14 011,82 3 502,96

2017 41 17 940,57 11 732,00 6 208,57

2018 31 12 640,18 11 376,16 1 264,02

Wykres 11. Środki wydatkowane na stypendia szkolne o charakterze socjalnym.

e. DOFINANSOWANIE KOSZTÓW KSZTAŁCENIA PRACOWNIKÓW MŁODOCIANYCH

Na podstawie art. 122 ustawy Prawo oświatowe pracodawcom, którzy zawarli umowę z młodocianymi pracownikami w celu przygotowania zawodowego, przysługuje dofinansowanie kosztów kształcenia. Przedmiotowa refundacja przyznawana jest przez Wójta na wniosek pracodawcy złożony w terminie trzech miesięcy od dnia ukończenia przez młodocianego nauki zawodu. Na powyższy cel gmina otrzymuje środki finansowe w postaci dotacji celowej z Funduszu Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Dofinansowanie pracodawcom kosztów kształcenia pracowników młodocianych stanowi pomoc de minimis, udzielaną zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis. Przygotowanie zawodowe pracowników młodocianych może być realizowane w dwojaki sposób:

0,00 5 000,00 10 000,00 15 000,00 20 000,00 25 000,00

2015 2016 2017 2018

Kwota [zł]

Rok

Środki wydatkowane na stypendia szkolne o charakterze socjalnym

Całkowity koszt realizacji Dotacja

Środki własne

(17)

16 - nauka zawodu,

- przyuczenie do wykonywania określonej pracy.

Tabela 6. Struktura dofinansowania kosztów kształcenia pracowników młodocianych w latach 2105 - 2018

Rok Nauka zawodu Przyuczenie do

wykonywania określonej pracy

Koszt realizacji [zł]

2015 19 0 136 703,50

2016 13 1 106 000,70

2017 12 0 82 605,78

2018 9 1 76 013,22

Utrzymująca się tendencja spadkowa ilości udzielonych pracodawcom dofinansowań jest odzwierciedleniem ogólnokrajowego trendu zmniejszenia ilości uczniów uczęszczających do szkół zawodowych.

f. DOTACJA PRZEDSZKOLNA

Przepisy prawne określające zasady naliczania i rozliczania dotacji na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego (tzw. dotacja przedszkolna) zostały zawarte w rozdziale 6 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2203, ze zm.). Wysokość dotacji dla danej jednostki samorządu terytorialnego jest obliczana jako iloczyn kwoty rocznej dotacji oraz liczby uczniów, którzy w roku bazowym kończą 5 lat lub mniej, w placówkach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez tę jednostkę samorządu terytorialnego. Kwota roczna dotacji przysługuje na każdego ucznia bez względu na czas przebywania ucznia w placówce wychowania przedszkolnego, tj. niezależnie od tego czy dziecko będzie pozostawało w placówce wychowania przedszkolnego ponad czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki. W tabeli poniżej zestawiono roczne kwoty dotacji na dziecko objęte wychowaniem przedszkolnym, ilość dzieci, na które udzielono dotacji oraz całkowitą wysokość dotacji otrzymaną przez Gminę Rychtal w latach 2015 – 2018.

Tabela 7. Dotacja na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego w latach 2015 – 2018

Dotacja 2015 r. 2016 r. 2017 r. 2018 r.

Roczna kwota dotacji 1 273,00 1 370,00 1 338,00 1 370,00

Ilość dzieci, na które udzielono dotacji 111 93 97 87

Całkowita kwota dotacji 141 303,00 127 410,00 129 786,00 119 190,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

(18)

17

g. DOTACJA CELOWA NA WYPOSAŻENIE SZKÓŁ W PODRĘCZNIKI, MATERIAŁY

EDUKACYJNE I MATERIAŁY ĆWICZENIOWE

Zapisy rozdziału 7 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U.

z 2017 r. poz. 2203, ze zm.) gwarantują uczniom publicznych szkół podstawowych prawo do bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych przeznaczonych do obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego.

Szkoły podstawowe nieodpłatnie wypożyczają uczniom podręczniki oraz przekazują materiały ćwiczeniowe bez obowiązku ich zwrotu.

Tabela 8. Dotacja celowa otrzymana w latach 2015 - 2018

Dotacja 2015 2016 2017 2018

Wysokość dotacji [zł] 27 033,55 29 655,39 49 710,89 38 354,97 Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

h. NPRC

W roku 2018 Gmina Rychtal podpisała umowę z Wojewodą Wielkopolskim, w imieniu którego działał Wicekurator Oświaty na realizację zadań z zakresu Priorytetu 3 „Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa” dotyczącego wspierania w latach 2016 – 2020 organów prowadzących szkoły oraz biblioteki pedagogiczne w zakresie rozwijania zainteresowań uczniów przez promocję i wspieranie czytelnictwa dzieci i młodzieży, w tym zakup nowości wydawniczych. Program miał na celu uatrakcyjnienie księgozbiorów bibliotek szkolnych oraz wzmocnienie ich potencjału i roli poprzez zwiększenie udziału nowości wydawniczych w zbiorach bibliotek.

Łączna kwota pozyskanego dofinansowania wyniosła 16 960,00 zł, w tym:

 Szkoła Podstawowa w Rychtalu – 12 000,00 zł;

 Szkoła Podstawowa w Drożkach – 2 480,00 zł;

 Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku – 2 480,00 zł.

Dotacja stanowiła do 80% kosztów realizacji przedsięwzięcia, odrębnie dla każdej ze szkół. Realizacja programu zaowocowała wzbogaceniem księgozbiorów bibliotek szkolnych o 1408 pozycji, w tym 676 lektur szkolnych.

i. PROGRAM „UMIEM PŁYWAĆ”

W roku 2018 Szkoła Podstawowa w Drożkach przystąpiła do projektu powszechnej nauki pływania

„Umiem pływać”. Projekt ten adresowany był do uczniów klas I – III szkół podstawowych w całej Polsce.

Zakładał systematyczny i powszechny udział dzieci w pozalekcyjnych i pozaszkolnych zajęciach sportowych z zakresu „nauki pływania”. W okresie od 01 lutego 2018 r. do 15 czerwca 2018 r. 11 dzieci ze Szkoły Podstawowej w Drożkach 10 razy wyjechało na basen „Delfin” w Namysłowie.

(19)

18 Wkład finansowy Gminy w realizację tego zadania wyniósł 1 650,00 zł. Wszelkie koszty związane z wynajmem pływalni, transportem dzieci, opłaceniem instruktora nauki pływania oraz ubezpieczeniem pokryte zostały przez realizatora programu – tj. Wielkopolskie Zrzeszenie LZS – operatora programu w województwie wielkopolskim – ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki.

j. SKS

Szkoła Podstawowa w Rychtalu w styczniu 2018 r. przystąpiła do realizacji programu pn. „Szkolny Klub Sportowy” realizowanego w ramach rozwijania sportu poprzez wspieranie przedsięwzięć z zakresu upowszechniania sportu dzieci i młodzieży ogłoszonego przez Ministerstwo Sportu i Turystyki. Ideą Programu jest organizacja i prowadzenie systematycznych zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży 2 razy w tygodniu po 60 minut dla każdego uczestnika, w grupach 15-20 osobowych. Do udziału w programie zgłoszono 2 grupy. W czasie trwania programu każdy nauczyciel obowiązany jest przeprowadzić i rozliczyć łącznie 70 jednostek ćwiczebnych.

Podczas realizacji programu operator wojewódzki, którym jest Szkolny Związek Sportowy

„WIELKOPOLSKA”, zobowiązany jest m.in. do zakupu i przekazania na rzecz szkoły sprzętu sportowego o wartości do 200,00 zł na grupę, pokrycia kosztów wynagrodzenia nauczyciela tj. 70 jednostek ćwiczebnych x 40,00 zł (płatne ze środków MSiT) oraz zapewnienia ubezpieczenia uczestników NNW.

k. DOFINANSOWANIE WYPOSAŻENIA W POMOCE DYDAKTYCZNE NIEZBĘDNE DO REALIZACJI PODSTAWY PROGRAMOWEJ Z PRZEDMIOTÓW PRZYRODNICZYCH W SZKOLE PODSTAWOWEJ

O przedmiotowe środki aplikowano w ramach podziału 0,4% rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej. Dofinansowanie obejmuje wyposażenie w pomoce dydaktyczne niezbędne do realizacji podstawy programowej przedmiotów przyrodniczych (biologia, geografia, chemia i fizyka).

Dofinansowanie dotyczyło szkół podstawowych publicznych prowadzonych przez jst, które mają lub będą mieć od 01.09.2018 r. w ramach struktury klasę V (dotyczy przedmiotów geografia i biologia) lub klasę VII lub VIII (dotyczy przedmiotów fizyka i chemia), które nie mają i nie będą mieć w strukturze od 01.09.2018 r. klas dotychczasowego gimnazjum (po przekształceniu gimnazjum w szkołę podstawową lub włączeniu gimnazjum w struktury szkoły podstawowej). Kryteria podziału wprowadzały roczny limit aplikowania z tego kryterium do ¼ szkół prowadzonych przez jst. W związku z powyższym Gmina Rychtal mogła aplikować o środki tylko dla jednej szkoły podstawowej. W maju 2018 r. złożono więc wniosek o przyznanie środków na w/w zadanie dla Szkoły Podstawowej w Drożkach. Wysokość przyznanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej środków na wyposażenie w pomoce dydaktyczne to 27 814,00 zł.

(20)

19

l. DOCHODY I WYDATKI JEDNOSTEK OŚWIATOWYCH

Tabela 9. Dochody jednostek oświatowych w Gminie Rychtal w latach 2015-2018

Jednostka Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018

Szkoła Podstawowa w Rychtalu

4 463,53 zł 39 941,44 zł 51 914,09 zł 60 892,69 zł

Gimnazjum w Rychtalu 331,96 zł 3 526,82 zł 236,90 zł - zł

Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku

1 212,36 zł 194,92 zł 192,96 zł 180,00 zł

Szkoła Podstawowa w Drożkach

154,80 zł 1 540,44 zł 2 664,76 zł 16 942,12 zł

Przedszkole Samorządowe w Rychtalu

56 193,34 zł 54 362,16 zł 69 376,97 zł 68 236,64 zł

RAZEM: 102 355,99 zł 100 565,78 zł 124 385,68 zł 146 251,45 zł

(21)

20 Wykres 12. Budżet jednostek oświatowych w Gminie Rychtal w latach 2015-2018

Tabela 10. Wydatki ogółem jednostek oświatowych w latach 2015-2018

Rok Subwencja Wydatki Dopłata Gminy

2015 3 318 753,00 zł 5 153 081,26 zł 1 834 328,26 zł 2016 3 346 836,00 zł 5 108 244,05 zł 1 761 408,05 zł 2017 3 076 273,00 zł 5 396 979,51 zł 2 320 706,51 zł 2018 3 245 819,00 zł 5 997 885,00 zł 2 752 066,00 zł

Wykres 13. Wydatki ogółem jednostek oświatowych w latach 2015-2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rychtalu zł-

zł1 000 000,00 zł2 000 000,00 zł3 000 000,00 zł4 000 000,00 zł5 000 000,00 zł6 000 000,00 zł7 000 000,00

2015 2016 2017 2018

Subwencja Wydatki

(22)

21 Tabela 11. Analiza wydatków poniesionych na remonty oraz utrzymanie budynków jednostek oświatowych w latach 2015-2018

Gimnazjum im. Karola

Wojtyły w Rychtalu Wydatki remontowe Koszty utrzymania budynku

2015 12 657,00 zł 68 854,00 zł

2016 1 200,00 zł 77 825,00 zł

2017 3 479,00 zł 72 034,00 zł

Szkoła Podstawowa w Drożkach

Wydatki remontowe

bieżące Inwestycje Koszty utrzymania

budynku

2015 4 074,00 zł 0,00 zł 38 521,00 zł

2016 3 786,00 zł 0,00 zł 39 659,00 zł

2017 1 813,00 zł 17 451,00 zł 40 962,00 zł

Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku

Wydatki remontowe

budynku

2015 33 400,00 zł 0,00 zł 81 980,00 zł

2016 11 667,00 zł 22 000,00 zł 85 868,00 zł

2017 2 524,00 zł 22 140,00 zł 105 038,00 zł

Przedszkole Samorządowe w

Rychtalu

Wydatki remontowe

budynku

2015 6 250,00 zł 0,00 zł 68 289,00 zł

2016 1 100,00 zł 19 065,00 zł 75 997,00 zł

2017 1 448,00 zł 0,00 zł 75 350,00 zł

Szkoła Podstawowa w Rychtalu

Wydatki remontowe

budynku

2015 37 950,00 zł 0,00 zł 102 782,00 zł

2016 8 460,00 zł 0,00 zł 115 083,00 zł

2017 17 813,00 zł 0,00 zł 117 803,00 zł

Tabela 12. Szczegółowa analiza wydatków poniesionych na remonty oraz utrzymanie jednostek oświatowych w roku 2018

Koszty

Przedszkole Samorządowe

w Rychtalu

Szkoła Podstawowa

w Drożkach

Wielkim Buczku

Rychtalu ul.

Kępińska 13

Rychtalu ul.

Kępińska 12

Rychtalu ul.

Kępińska 29 Klasztor Koszty utrzymania budynku:

opał 13 412,00 zł 12 848,00 zł 24 441,00 zł 10 395,00 zł 16 224,00 zł 8 271,00 zł środki czystości 2 280,00 zł 1 631,00 zł 900,00 zł 3 450,00 zł 3 450,00 zł 3 450,00 zł woda, ścieki 1 874,00 zł 1 025,00 zł 7 285,00 zł 4 905,00 zł 884,00 zł 450,00 zł

(23)

22 odpady

komunalne 1 260,00 zł 1 260,00 zł 960,00 zł 3 780,00 zł 1 890,00 zł 1 890,00 zł telefon,

internet 1 276,00 zł 1 234,00 zł 536,00 zł 2 000,00 zł 1 430,00 zł 1 460,00 zł ubezpieczenie

budynku 582,00 zł 763,00 zł 216,00 zł 1 053,00 zł 1 084,00 zł 0,00 zł energia 7 385,00 zł 4 945,00 zł 8 040,00 zł 4 824,00 zł 5 066,00 zł 4 320,00 zł Obsługa 30 000,00 zł 14 000,00 zł 68 600,00 zł 45 000,00 zł 44 000,00 zł 43 000,00 zł usługi

kominiarskie 284,00 zł 152,00 zł 225,00 zł 185,00 zł 185,00 zł 185,00 zł opłata

środowiskowa 0,00 zł 0,00 zł 1 940,00 zł 538,00 zł 538,00 zł 538,00 zł Remonty

19 605,00 zł 222 588,00 zł 4 200,00 zł 2 470,00 zł 30 556,00 zł 1 250,00 zł RAZEM : 77 958,00 zł 260 446,00 zł 117 343,00 zł 78 600,00 zł 105 307,00 zł 64 14,00 zł

5. Kultura

a. Wydarzenia kulturalne

Głównymi wydarzeniami kulturalnymi o zasięgu gminnym w roku 2018 były Dożynki Powiatowo – Gminne (08.09.2018 r.) i Dni Rychtala (09.09.2018 r.). Święto Plonów rozpoczął uroczysty przejazd korowodu dożynkowego z rychtalskiego rynku na tereny przy hali sportowej w Rychtalu, gdzie miała miejsce dziękczynna Msza św. Uroczystość uświetniła część artystyczna przygotowana przez uczniów Szkoły Podstawowej w Drożkach i Szkoły Podstawowej w Rychtalu. Główną atrakcją tegorocznych dożynek był występ zespołu Power Play, który na wieczornym koncercie zgromadził sporą publiczność.

Dożynki zakończyła zabawa taneczna.

Obchody Dni Rychtala rozpoczęły się odsłonięciem i poświęceniem tablicy upamiętniającej Rychtalskich Pograniczników. Wydarzeniem, które zgromadziło sporą liczbę zarówno uczestników jak i kibiców był III Bieg Rychtalaka z okazji 100-lecia odzyskania Niepodległości. Biegowi głównemu towarzyszyły biegi przedszkolaków oraz dzieci i młodzieży. Wieczór uświetnił swoim występem zespół SOLEO. Uroczystości zakończyły się zabawą taneczną dla mieszkańców.

b. Instytucja kultury – Gminna Biblioteka Publiczna w Rychtalu

Jedyną funkcjonująca na terenie gminy instytucją kultury jest Gminna Biblioteka Publiczna w Rychtalu. Głównym celem biblioteki, jako instytucji wprowadzającej do uczestnictwa w kulturze, jest rozwijanie i zaspokajanie potrzeb czytelniczych społeczeństwa oraz upowszechnianie wiedzy i kultury. W bibliotece znajdują się 3 stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu, z którego nieodpłatnie mogą korzystać mieszkańcy. Biblioteka systematycznie współpracuje ze szkołami, przedszkolami

i organizacjami z terenu gminy. Biblioteka posiada księgozbiór liczący ponad 13 tys. woluminów. Około

(24)

23 60% zbiorów opracowanych jest komputerowo i udostępnionych w katalogu online o wartości 132 136, 10 zł. W roku 2018 zakupiono 431 woluminy za łączną kwotę 9 980,00 zł. Zakup nowości wydawniczych do biblioteki współfinansowany był ze środków pozyskanych z Biblioteki Narodowej w wysokości 5 980 zł.

Wartość środkówc. wyposażenia: 37 004,80 z ł Wartości niematerialne i prawne: 1 608,84 zł

Rok 2018 obfitował w liczne wydarzenia kulturalne, skierowane głównie do młodszych mieszkańców gminy. Przeprowadzono różne konkursy i zajęcia, w tym: recytatorskie, plastyczne, czytelnicze. Jak co roku Biblioteka włączyła się w akcje ogólnopolskie – Narodowe Czytanie i Noc bibliotek. Zorganizowano również wystawy nowości książkowych.

6. Sport i rekreacja

Rok 2018 był kolejnym rokiem obfitującym w liczne wydarzenia zorganizowane na rychtalskich obiektach sportowych – boisku orlik i hali sportowej – przez animatorów sportu. Realizacja szerokiego wachlarza zajęć i imprez sportowych możliwa była dzięki pozyskaniu dofinansowania ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki w ramach projektu „Lokalny Animator Sportu”. Otrzymane środki, tj.

9.000,00 zł, zapewniły współfinansowanie regularnych i atrakcyjnych zajęć sportowych dla różnych grup wiekowych w okresie od 01 marca do 30 listopada 2018 r.

7. Rynek pracy

W gminie Rychtal na 1000 mieszkańców pracuje 94 osób. 47,5% wszystkich pracujących ogółem stanowią kobiety, a 52,5% mężczyźni. Bezrobocie rejestrowane w gminie Rychtal wynosiło w 2017 roku 1,8% (1,9% wśród kobiet i 1,7% wśród mężczyzn). W 2017 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gminie Rychtal wynosiło 2 960,24 PLN, co odpowiada 65.40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w Polsce. Wśród aktywnych zawodowo mieszkańców gminy Rychtal 439 osób wyjeżdża do pracy do innych gmin, a 121 pracujących przyjeżdża do pracy spoza gminy - tak więc saldo przyjazdów i wyjazdów do pracy wynosi -318. 18,9% aktywnych zawodowo mieszkańców gminy Rychtal pracuje w sektorze rolniczym (rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo), 60,8% w przemyśle i budownictwie, a 7,5% w sektorze usługowym (handel, naprawa pojazdów, transport, zakwaterowanie i gastronomia, informacja i komunikacja) oraz 0,8% pracuje w sektorze finansowym (działalność finansowa i ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości). /wwwpolskawliczbach.pl/

(25)

24 Wykres 14. Bezrobocie w latach 1990 - 2018

Źródło: PUP w Kępnie

Wykres 15. Osoby bezrobotne według grup ryzyka na koniec czerwca 2018 r.

Źródło: PUP w Kępnie

Bezrobocie rejestrowane bywa definiowane w różny sposób. Najczęściej definiuje się stopę bezrobocia rejestrowanego jako stosunek liczby zarejestrowanych bezrobotnych do liczby ludności aktywnej ekonomicznie (zasobu siły roboczej danej populacji). Tak zdefiniowaną stopę bezrobocia rejestrowanego prezentujemy na taj stronie. Dane o bezrobociu na poziomie gmin są szacowane w oparciu o stopę bezrobocia rejestrowanego dla powiatu oraz porównanie stosunku liczby bezrobotnych do ogółu ludności w wieku produkcyjnym w powiecie i gminie.

/polskawliczbach.pl/

(26)

25 8. Działalność gospodarcza

W Gminie Rychtal na rok 2018 w rejestrze CEIDG zarejestrowanych było 209 podmiotów gospodarczych, w tym także roku zarejestrowano 35 nowych podmiotów oraz 17 zostało wyrejestrowanych. Według danych działalność prowadzona wyłącznie na zasadach spółki cywilnej prowadzona była przez 5 podmiotów oraz 35 przedsiębiorców posiada status zawieszonej działalności. Analizując rejestr pod kątem rodzaju prowadzonej działalności w danym roku na terenie Gminy 32 przedsiębiorców zajmowało się szeroko pojętą produkcją, 45 handlem oraz 132 usługami. W roku 2017 zarejestrowana 21 działalności, zlikwidowano 6 oraz ogólny stan wynosił 197. Porównując dane z tych dwóch lat można zauważyć trend rosnący jeśli chodzi o powstawanie nowych działalności jednak co za tym idzie niektórzy z przedsiębiorców nie są w stanie się przebić lub są wyparci z rynku co skutkuje większą ilością wyrejestrowań.

9. Pomoc społeczna

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu, który głównie zajmuje się pomocą społeczną na terenie gminy, powołany został Uchwałą Nr XI/45/90 z dnia 28 lutego 1990 roku. Obszarem działania GOPS jest Gmina Rychtal obejmująca 10 sołectw. Gmina położona jest na powierzchni 96,75 km².

Pracownicy zatrudnieni w Ośrodku spełniają wymagania ustawowe w zakresie posiadania kwalifikacji.

Wykonują swoje obowiązki stosownie do potrzeb mieszkańców gminy - zarówno indywidualnych jak i zbiorowych potrzeb społeczności lokalnej – w oparciu o obowiązujące w Ośrodku procedury a także przepisy prawa. Według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r. w GOPS zatrudnionych było 6 osób:

Kierownik GOPS -1 osoba Główna Księgowa – 1 osoba Pracownicy socjalni – 2 osoby

Specjalista ds. świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego – 1 osoba Referent ds. świadczeń wychowawczych – 1 osoba.

Pomoc społeczna jest określana jako „instytucja polityki społecznej Państwa, mająca na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, które nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia”.

Celem pomocy społecznej jest wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienia im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Pomocy udziela się osobom i rodzinom na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej w szczególności z powodu: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, przemocy

(27)

26 w rodzinie, potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi, bezradności w sprawach opiekuńczo- wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, alkoholizmu lub narkomanii, trudności w przystosowaniu się do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej, trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy.

Z zestawienia prezentowanego poniżej wynika, że w latach 2015-2018 liczba osób korzystających z pomocy społecznej utrzymywała się na stałym poziomie.

Wykres 16. Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenia z pomocy społecznej w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu.

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika z wykresu 2 liczba rodzin objętych pomocą społeczną w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu również utrzymuje się na stałym poziomie.

Wykres 17. Liczba rodzin objętych pomocą społeczną w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu.

139 146

136 141

0 20 40 60 80 100 120 140 160

2015 2016 2017 2018

101

109

96 101

0 20 40 60 80 100 120

2015 2016 2017 2018

(28)

27 Wyniki niżej prezentowanych danych wyraźnie wskazują, że na przestrzeni lat 2015-2018 to głównie kobiety korzystają z pomocy społecznej z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu. Od 2015 r. zauważalny jest trend malejący liczby kobiet. Natomiast liczba mężczyzn, którzy otrzymali pomoc społeczną oscylowała między 27 w 2015 r. a 43 w 2018 r.

Wykres 18. Podział świadczeniobiorców według płci

Źródło: opracowane na podstawie Programu Pomost

Z wykresu 4 wynika, iż na przestrzeni lat 2015 – 2018 osoby pozostające w rodzinie częściej korzystały z pomocy społecznej z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu niż osoby samotnie gospodarujące. Jednakże różnica między tymi grupami osób zaczęła się zmniejszać. W 2015 r. różnica między nimi wynosiła 46 osób, a w 2018 r. już tylko 13 osób. Można również zauważyć, iż liczba osób pozostających w rodzinie zaczęła się zmniejszać, a liczba osób samotnie gospodarujących zwiększać.

Wykres 19. Podział świadczeniobiorców na osoby samotnie gospodarujące i osoby w rodzinie

Źródło: Opracowane na podstawie Programu Pomost

81 80

70 66

27

36 35

43

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

2015 2016 2017 2018

Kobiety Mężczyźni

31

45 46 48

77 71

59 61

0 20 40 60 80 100

2015 2016 2017 2018

Osoby samotnie gospodarujące Osoby w rodzinie

(29)

28 Z danych prezentowanych poniżej wynika, iż w latach 2015 - 2018 głównymi świadczeniobiorcami Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu są osoby korzystające krótkotrwale z pomocy społecznej.

Wykres 20. Podział osób ze względu na częstotliwość korzystania z pomocy społecznej

Źródło: opracowane na podstawie Programu Pomost

Poniższe dane wskazują, iż na przestrzeni lat 2015 – 2018 przeciętny wiek osoby korzystającej ze wsparcia z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu waha się od 56 lat do 65 lat. Najmniejszą grupę wiekową osób korzystających ze wsparcia są podopieczni w wieku od 18 do 25 lat.

Tabela 13. Podział świadczeniobiorców według kategorii wiekowych

Rok Kategoria wiekowa

18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56-65 lat ^{66 lat i} więcej

2015 6 23 18 18 27 16

2016 4 24 16 20 29 23

2017 2 18 17 16 26 26

2018 4 23 17 17 26 21

Źródło: opracowane na podstawie Programu Pomost

30 30 34 37

78

86

71 72

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

2015 2016 2017 2018

Osoby korzystające długotrwale Oosby korzystające krótkotrwale

(30)

29 Tabela 14. Powody przyznania pomocy społecznej w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu.

POWÓD TRUDNEJ SYTUACJI ŻYCIOWEJ 2015 2016 2017 2018 Razem

Ubóstwo 49 53 42 49 193

Sieroctwo 0 0 0 0 0

Bezdomność 3 2 2 4 11

Potrzeba ochrony macierzyństwa 19 17 17 20 73

Wielodzietność 12 13 15 15 55

Bezrobocie 31 30 17 14 92

Niepełnosprawność 62 58 52 44 216

Długotrwała lub ciężka choroba 64 65 58 49 236

Bezradność w sprawach opiekuńczo-

wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego

3 2 3 9 17

Przemoc w rodzinie 1 1 2 0 4

Potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi 0 0 0 0 0

Alkoholizm 8 7 0 7 22

Narkomania 0 0 0 0 0

Trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego

1 2 5 3 11

Trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą

0 0 0 0 0

Zdarzenie losowe 1 2 3 0 6

Sytuacja kryzysowa 1 0 2 1 4

Klęska żywiołowa lub ekologiczna 0 0 0 0 0

Jak wynika z poniższej tabeli na przestrzeni lat 2015-2018 najwięcej osób otrzymało pomoc z powodu długotrwałej lub ciężkiej choroby tj. 236 osób. Na drugim miejscu z przyczyn niepełnosprawności tj.

216 osób, a na trzecim miejscu z powodu ekonomicznych czyli z ubóstwa tj. 193 osoby. Natomiast z powodu bezrobocia skorzystało z pomocy społecznej 92 osoby. Posiadanie dzieci również było jednym z czynników trudnej sytuacji życiowej rodzin korzystających z pomocy społecznej Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu: 73 osoby podało jako powód potrzebę ochronę macierzyństwa, a 55 osób wielodzietność. Sporadycznie jako powód trudnej sytuacji życiowe osoby podawały zdarzenie losowe, sytuację kryzysową czy przemoc w rodzinie. Na przestrzeni lat 2015-2018 żadna osoba nie skorzystała z pomocy społecznej z powodu trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, z potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi oraz z powodu klęski żywiołowej lub ekologicznej. W przypadku udzielenia pomocy z powodu wystąpienia klęski żywiołowej lub ekologicznej musi najpierw wojewoda ogłosić w/w klęskę na większą skalę.

W latach 2015-2018 na terenie gminy Rychtal nie miała miejsca klęska żywiołowa czy ekologiczna.