O nowy ustrój zespołów adwokackich

Józef Dyduch

O nowy ustrój zespołów adwokackich

Palestra 7/10(70), 55-58

Nr 10 (70) Głosy czytelników 55 s c e j e g o p r a c y ( z e s p ó ł ) i m i e j s c e z ia r n ie « z k a n i a s ą r ó ż n e ( i p r z y c z y m m i e j s c e z a m i e s z k a n i a 'jes* t d a l e j / p o ł o ż o n e o d s i e d z i b y s ą d u w o j e w ó d z k i e g o , w k i t ó r y m o d b y w a s i ę r o z p r a w a ) , m o ż e w o b e c k l i e n i t a , k i t ó r y j u ż z ł o ż y ł z a l i c z ­ k ę n a k o s z t y p r z e j a z d u , r o z l i c z y ć s i ę o d t e >j m i e j s c o w o ś ­ ci , w k t ó r e j m i e s z k a ? O D P O W J E D Ź :

Według § 9 ust. 2 rozporządzenia M inistra Sprawiedliwości z dnia 22 kw ietnia 1961 r. w spraw ie wynagrodzenia adw okatów za w ykonyw anie czynności zawodo­ wych (Dz. U. N r 24, poz. 118) adw okatow i naileży się oprócz w ynagrodzenia zwrot, kasztów przejazdów i noclegów oraz diety „w razie w yjazdu do innej miejscowości na zlecenie k lien ta”. Przez „inną miejscowość” należy rozumieć z reguły każdą inną miejscowość niż ta, w któreg adwtokat m a siedzibę, sikoro w myśl ant. 63 u sta­ w y o ustroju adw okatury adw okat /powinien prowadzić kancelarię w obranej przez siebie siedzibie, a w razie w ykonyw ania zawodu w zespole powinien — w myśl § 1 ust. 2 rozporządzenia M inistra Sprawiedliwości z dnia 31 m arca 1968 r. w spraw ie zes<połów adw okackich (Dz. U N r 22, poz. 95) — być członkiem zespołu, którego siedziba je st identyczna z siedzibą adwofcalta. Toteż miejscowość, w której adw okat m a siedzibę, jest jedynie w łaściw a do rozliczeń z ty tu łu należności adw okata za zw rot kosatów przejazdów i noclegów oraz za diety.

. Jeżeli adwokak ma stałe m iejsce zam ieszkania w innej miejscowości niż jego siedziba, to nie należy tej miejscowości, w kitórej m ieszka, uw ażsć za „inną m iej­ scowość” w rozum ieniu powołanego wyżej § 9 ust. 2 rozp. w spraw ie w ynagro­ dzenia adwokaitów.

W konkretnym zatem wypadku, jak i został przedstaw iony w pytaniu, należy przyjąć, że adw okat może się rozliczyć tylko od tej miejscowości, w k tó rej ma siedzibę, a nie od miejscowości, k tóra jesit miejscem jego zamieszkania.

M. Szuldenfrei

G Ł O S Y C Z Y T E L N I K Ó W

JÓZEF D YD UCH

O nowy ustrój zespołów adwokackich

U s ta la o u stroju adw okatury (ant. 68 i 69 ustaw y z dn. 27.VI.1950 r. — Dz. U. z 1959 ir N r 8, poz. 41) przew iduje możliwość w ykonyw ania zawodu adwokackiego bądź indyw idualnie, bądź w zespołach adwokackich.

W początkach sw ej pracy zespoły adw okackie m usiały pokonywać wiele tr u d ­ ności i wykazyw ały pewne w ady i niedociągnięcia.

56 J ó z e f D y d u c h N r 10 (70)

Na Zjeździć Adwcfcjtiury, k tó ry obradow ał w W arszawie w roku 1959, wysunięto koncepcję nowych zespołów adwokackich, m ających już w sam ym założeniu gó­ rować n ad zespołami starego tyipu. Tym założeniem m iał być inny niż dotychczas sposób zarobkowania, a m ianow icie wprow adzenie podziału w ynagrodzeń w po­ staci uczestnictw a w e wspólnej puli, na kltórą składałyby się procentow e odliczenia od wpływ ów m iesięcznych poszczególnych członków zespołu. Podział tak i po­ w inien w konsekw encji prow adzić do wzmocnienia w zajem nej współpracy, w za­ jemnego zsiufania i zm niejszenia dysproporcji zarobków, dając zarazem w szystkim członkom zespołu pew ne m inim um utrzym ania.

Oóż n a terenie Izby Adw okackiej w Katowicach, z inicjatyw y Riady Adwokac­ k iej, a zwłaszcza jej dziekana, zorganizowany został zespół adwokacki oparty na nowych zasadach organizacyjnych, w szczególności n a now ych zasadach po­ działu osiągniętych dochodów. Mianowicie Zespół Adwokacki N r 1 w Mikołowie zaw iadom ił na piśmie Radę Adw okacką w K atow icach, że z dniem 1.1.1961 r. roz­ poczyna pracę, opierając ją na nowych zasadach zespołowych — bee względu na to, czy do tego czasu zostaną wprowadzone w życie nowe przepisy o zespołach, czy też nie.

Zespół stanął na stanow isku, że rozporządzenie M inistra Spraw iedliw ości z dnia 31.111.1958 r. w spraw ie zespołów adw okackich (§ 9 ust. 1 lit. e) i § 27 ust. 1 lit. g) pozwala n a to, żeby Zespół przyjął now e zasady w spółpracy i rozwoju.

Rada A dw okacka w Katow icach przychyliła się do tego stanow iska, podzielając wyłuszczone przez Zespół uzasadnienie praw ne. Ponadto R ada zajęła stanowisko, że na przykładzie Zespołu Adwokackiego N r 1 w M ikołowie będzie można uzyskać cenne doświadczenia, k tóre mogą być pomocne przy zgłaszaniu uw ag i popraw ek w czasie dyskusji nad projektem nowej ustawy.

W Zespole Adwokackim N r 1 w Mikołowie .prowadzone są n a d a l konta poszcze­ gólnych adwokatów, z tym jednak zastrzeżeniem , że 50% dochodu przechodzi przy podziale do wspólnej puli i powiadała stąd suma p ie n ię ż n a . ulega podziałowi w rów nych częściach.

•

Po dwóch i pół latach praktyki można już mówić o w yciągnięciu z niej odpo­ wiednich wniosków. Jest to dziś szczególnie akrtuaine, gdyż obecniie omawiany jest projekt ustaw y o uistroju adw okatury, który w praw dzie jeszcze nie precy­ zuje nowych zasad podzie łu osiągniętych dochodów, jednakże z uzasadnienia pro­ jek tu w ynika, że zam ierzone jesit w prowadzenie rów nego podziału osiągniętych dochodów do określonej wysokości, przy ozym adw okaci będą mogli otrzymywać prem ie w zależności od wysokości obrotu i liczby spraw.

P rak ty k a naszego Zesipołu w ykazała, że w razie uzyskania przez członków Ze­ społu doohtodów w ykazujących znaczne różnice adw okat uzyskujący najw yższe w ynagrodzenie oddaje około 1 200 zł na rzecz adw okatów najsłabiej zarabiają­ cych. Zasada ta prowadzi więc do w yrów nania wpływów. W niektórych m iesią­ cach zdarzało się, że w pływ niem al wszystkich członków zespołu różniły się nie­ znacznie między sobą. W tych w arunkach również dopłaty były — oczywiście — nieznaczne.

W związku z w nioskam i w ładz adw okackich o obniżenie stopy podatkowej należy zauważyć, że w niektórych m iesiącach dochody adw okatów , zwłaszcza w ykazują­ cych najwyższy obrót, kształtow ały się bardzo niekarzystanie. Na przykład w mie­

N r 10 (70) Glosy czytelników 57

siącu kw ietniu 1963 r. jeden z członków zespołu, którego wpływy w yniosły 9 500 zł, po /potrąceniu podatków i k o sz ó w 'zespołowych oraz po przekazaniu dopłaty n a rzecz najsłabiej zarabiającego kolegi uzyskał tylko 2 500 zł. Tak w ięc aż 7 000 zł pochłonęły podatki i obciążenia zespołowe.

Biorąc pod uw agę te doświadczenia, nietrudno dojść do w niosku, że w zespo­ łach dużych, w których pracuje 15 — 20 adwokatów, w razie przyjęcia nowych zasad bez jednoczesnej zmiany taksy i opodatkow ania nie będzie można mówić o prem ii, gdyż członkowie zespołu będą mogli osiągnąć najw yżej po 1 500—2 000 zł miesięcznie, w następstw ie czego poszczególny zesipół znajdzie się w poważnych

trudnościach finansowych.

Talki stan rzeczy — jeśli się uwzględni ponadto w ydatki związane z przew idzia­ nym i w protjefccie urlopam i, ubezpieczeniem rodzinnym i m acierzyńskim oraz b ra k ko n t poszczególnych adw okatów — może doprowadzić do poważnych trudności fi­ nansowych n aw et stosunkow o dobrze prosperujące obecnie zespoły.

Poważną zmianą osłabiającą nasz Zesipół finansowo, lecz zwiększającą zaufanie klientów do zespołu, stanow i zasada nie pozw alająca n a przyjm ow anie przez ko­ legów. członków zespołu nowego typu, przeciwników procesowych klienta, k tó ry został już p r z y ję y przez zespół. Zespół bowiem stoi na stanow isku, że skoro każdy złoty w płacony do kasy zespołu przechodzi w pew nym procencie na dobro każdego z adwokatów, to nie do pomyślenia jest przyjm ow anie spraw od przeciw ników procesowych klientów zespołu.

P ro jek t nowej ustaw y dopuszcza jednak możliwość przyjm ow ania spraw od przeciwników procesowych iprzez ten sam zespół, co zresztą na prow incji, w m iej­ scowościach, gdzie jest jeden tylko zespół, może być uzasadniane.

Zarówno jednak z tez, jak i z niektórych przepisów projektow anej ustaw y oraz e jej uzasadnienia w ynika w yraźna tendencja do stosow ania równego podziału między członków dochodów zespołu przy równoczesnym utrzym aniu zasad swobod­ nego w yboru adw okata przez klienta.

N aw iązując do prak ty k i Zespołu Adwokackiego N r 1 w Mikołowie, stw ierdzić należy, że zasada podziału pewnej części dochodów stanow i w zajem ną asekura­ cję n a w ypadek poważniejszych iprzesunięć kasow ych u poszczególnych członków. W ram ach takiego zespołu pow inny zniknąć ostre w alki konkurencyjne, na każdym zaś kroku pow inna występować zaisada koleżeńskości i wzajem nej po­ mocy.

W Zespole N r i w M ikołowie jeden z członków tegoż Zespołu chorował przez cały rok, a mimo to osiągnął znaczne dochody dzięki pracy kolegów, którzy za­ stępow ali go w sądach i w Zespole, a ponadto dzięki tem u, że przy podziale otrzym yw ał jeszicze kw oty dodatkowe.

Przy rozważaniach nad sposobami popraw y stosunków w zespole i potrzebie kontroli, zasada równego podziału pewnej części dochodów ma duże znaczenie, gdyż adWokaci k o n tro lu ją się w zajem nie i zachęcają, by konto każdego było możli­ wie wysokie.

Te zasady w spółpracy stanow ią zjawisko .pomyślne. Są one w yrazem postępu w adw okaturze, są krokiem naprzód nie tylko w rozw oju adw okatury, ale i w spo­ łecznym organizow aniu nowego życia. Nie wolno jed n ak p rzy wprow adzeniu nowej ustaw y o ustroju adw okatury przeoczyć zagadnienia podstaw finansowych, na

kitó-58 A d a m W o j c i e c h o w s k i Nr 10 (70)

rych będzie się m iała opierać nowa organizacja zespołów, od tego bowiem za­ leży rezultat reformy.

II

ADAM WOJCIECHOWSKI

Dzień powszedni adwokata zespołowego

Zespół nasz mieści się w gmachu sądowym, niegdyś kam ienicy czynszowej. N a parterze dw ie sale rozpraw z dodatkow ym i pomieszczeniami jak pokoje na­ ra d , poczekalnia dla świadków i pokój dla aresztowanych, n a I pięitrze se k re­ ta ria ty , gahiinierty sędziowskie, biuro notarialne. Zespół mieści s,ię w daw nej spi­ ż am i (2 X 2,5 m). Dochodzi się doń przez daw ną kuchnię o kam iennej posadzce. Część kuchni odcięto przepierzeniem nie dochodzącym do sufitu, tworząc w ten sposób pokoik o szerokości 1,5 m i długości przeszło 4 m. W pokoiku tym p ra­ cuje nas dwóch, w spiżarni zaś, zwanej obeonie ga|binetem, kierow nik zespołu. G abinetu używ em y nadto wszyscy do rozmów, szczególnie poufnych. Za kuchnią znajduje się m aleńki korytarzyk z ustępam i d la publiczności. Przy dużym ruchu drzwi przeważnie otwarite, więc „zapachy” .walą w prost do naszego pokoiku, tru d ­ no zaś bez (przerwy wybiegać z pokoiku, by zam knąć za każdym drzwi.

Przychodzimy zwykle do pracy przed godz. 9, chyba że w danym dniu są tzw. pysków ki, wyznaczone zawsze iprawie na godz. 8, a rozpoczynające się zrwykle m ię­ dzy 9 a 10. Trzeba jednak przychodzić p u n k tu a ln ie o 8, gdyż sek retark a wywołuje spraw y o 8 (zwykle cała w okanda na 8!), niezgłoszeinie się zaś po stronie oskar­ życiela powoduje, jak wiadomo, um orzenie sprawy.

Jesit piątek, 13 lipca 1963 r. W korytarzyku naprzeciw b iu ra zespołu siedzi już parę osób. Składam teczkę na swym stoliku, wyciągam z niej In fo rm ato r P raw n i­ czy, otw ieram szufladę z osobistą podręczną biblioteczką, otw ieram szafę biurową, w yciągam m aszynę do pisania i wychylam się przez drzwi do korytarza z szablo­ nowym pytaniem : „Kto z państw a był pierw szy?”

Wchodzi pierwstza klientka. O kazuje mój list zaw iadam iający, że zositałem u sta­ now iony jej pełnom ocnikiem z urzędu do prow adzenia spraw y o odszkodowanie. Z grubsza spraw ę znam, gdyż po przydzieleniu mi jej przejrzałem a k ta spraw y kanneij. Męża jej przed dworna laity d|wóch młodych ludzi, sąsiadów, pobiło tak do­ kładnie, że w parę godzin po przewiezieniu do szpitala zm arł (złamanie podstawy czcszki, wylew krw i do mózgu). Sprawcy: J. K., liczący obecnie 23 lana, i S. B., o 4 lata młodszy; jeden syn zamożnego rolnika, drugi zatrudniony w dużym go­ spodarstw ie rolnym brata. Obaj zostali skazani (jesień 1962 r.) na kary więzienia po 7 la t z art. 240 § 2 k.k. W yrok nieprawomocny. Akta znajdują się jeszcze w Sądzie Powiatowym, gdyż dopiero co w płynęły rew izje obrońców. K lientka skła­ d a żądane przeze m nie m etryczki urodzenia dzieci oraz ak t ślubu. Dzieci ma czworo w w ieku od 2 do 9 lat. Zbieram informacje. A więc za życia męża dzier­ żaw ili gospodarstwo rolne z Państwowego Funduszu Ziemi o obszarze przeszło 5 ha, m ieli 2 kirowy, konia, parę świniaków, drób. Żyli względnie możliwie. Mąż pracowiilty, nie pił, nie palił. Koń i jedna krow a kupione za pożyczkę z Banku. Na koszty pogrzebu trzeiba było sprzedać krowę. Konia sprzedała na pokrycie za­ ległości w Bsnku. Ziemi upraw ia obecnie półtora ha; więcej n ie jest w stanie