Obraz malowany słowem. Julian Tuwim, Scherzo.
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:1. zna najważniejsze cechy twórczości Juliana Tuwima , 2. zna obrazy Edgara Degasa.
b) Umiejętności Uczeń potrafi :
1. dokonać analizy i interpretacji wiersza Juliana Tuwima, Scherzo, 2. korzystać ze słownika wyrazów obcych.
2. Metoda i forma pracy
Metoda podawcza, praca indywidualna ucznia, metoda oglądowa, praca z tekstem literackim.
3. Środki dydaktyczne
Tekst liryczny (J. Tuwim, Scherzo), reprodukcje obrazów Degasa, słownik wyrazów obcych.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Zaprezentowanie uczniom obrazów E.dgara Degasa. Zadanie pytania: „Jakie są te obrazy?”, „Jakie wrażenie sprawiają namalowane baletnice?” (lekkość, zwiewność).
b) Faza realizacyjna
1. Krótka charakterystyka twórczości Juliana Tuwima (żył w latach 1894 – 1953, autor licznych utworów dla dzieci np. Ptasie radio, Lokomotywa. Cechy twórczości: humor, pochwała życia, dionizyjskość, codzienność, język kolokwialny).
2. Odczytanie wiersza Juliana Tuwima.
3. Uczniowie szukają w słowniku wyrazów obcych znaczenia słowa „scherzo” (dosł. żart, muz.
Utwór instrumentalny, w szybkim tempie, żywy rytm).
4. Zadanie uczniom pytania: „Kto jest bohaterem lub bohaterką wiersza?” „Co na to wskazuje?”.
5. Uczniowie mają za zadanie wypisać na tablicy kolory pojawiające się w wierszu lub wyrazy kojarzące się z jakimiś kolorem (śnieg, srebro, lilia, pianka, blada – dominuje biel, srebro).
6. W następnej kolumnie uczniowie wypisują z wiersza rzeczowniki (pianka, dzwonki, strunki, włos, nuty, łzy – rzeczowniki kojarzące się z lekkością, kruchością, ulotnością).
7. Ponowne odczytanie wiersza ze szczególnym zwróceniem uwagi na rytm i czasowniki
(ubijanie, nawijanie, sypanie, śmianie – czasowniki bardzo dynamiczne, tworzą wrażenie ruchu, ale zarazem lekkości i wirowania).
8. Zadanie uczniom pytana: „Czy cały wiersz jest taki dynamiczny?” (dynamiczne są przede wszystkim dwie pierwsze zwrotki, potem zapada cisza, wirowanie zamiera).
c) Faza podsumowująca
Rozmowa podsumowująca na temat: “Czy są jakieś elementy wspólne obrazów Degasa i wiersza Tuwima?” (kolorystyka, dynamizm, ruch, lekkość, ulotność).
5. Bibliografia
Kwiatkowski J., Dwudziestolecie międzywojenne, PWN, Warszawa 2001.
Markowski A., Pawelec R., Wielki słownik wyrazów obcych i trudnych, Cykada, Warszawa 2001.
Tuwim J., Scherzo, w:] T. Garsztka, Z. Grabowska, G. Olszewska, Z XX i XXI wieku,pik do I klasy gimnazjum, Znak, Kraków 1999, s. 49.
Zawada A., Dwudziestolecie literackie, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1997.
6. Załączniki
a)Zadanie domowe
Wypisz środki stylistyczne z wiersza Juliana Tuwima, Scherzo.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak
