G Ł O S - A K C J I K A T O L I C K I E J
ROK IV. LWÓW, CZERWIEC 1938 Nr. 6.
G ł o s A k c j i K a t o l i c k i e j
O FICJALNY OKÓLNIK ORGANIZACYJNY AKCJI KATOLICKIEJ ARCHIDIECEZJI LW O W SKIEJ OB. ŁA C.
Adres Redakcji i Adm inistracji: Lwów, ul. Fredry 3, II p. Tei. 290.26.
PKO, nr. 505.142 (konto Arch. Instytutu Akcji Katolickiej). Konto przekazów rozrachunkowych: Lwów 1, nr. 212.
P r e n u m e r a t a r o c z n a 1 zł. 50 gr.
T R E Ś Ć nr. 6 / 3 8 :
Archidiecezjalny Instytut A. K.:
Zmiany personalne w Instytucie str. 157.
Katolickie Stowarzyszenie Mężów:
Sprawozdanie za r. 1937 str. 158. — Święto P atronalne str. 162. — Program pracy na czerw iec str. 163. — Kronika str. 163.
Katolickie Stowarzyszenie Kobiet:
Protokół z VI Zjazdu Deleg. KSK. str. 164. — Rezolucje str. 167. — S praw ozdanie za rok 1937 str. 168. — Spraw ozdanie kasow e str. 175.
Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży M ęskiej:
Sprawy bardzo ważne str. 176. — Intronizacja str. 177.— W ycieczki str. 177. — Spraw y org. str. 178. — Przysp. roln. str. 178. — Wyniki konkursu str. 179. — Zlot str. 179. — Kom itet zlotowy str. 180.
Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej:
Przez Matkę do Syna str. 182. — Przyrzeczenie str. 183. — W spom nienia z Kochawiny str. 184. — Nasze Druhny nad Dniestrem str.
187. — Okręg Lwowski pisze str. 187. — W ędrow ała sobie książka...
str. 188.
- 0 -
Z A P O ZW O LEN IEM W Ł A D Z Y D U CH O W NEJ ______ W ydaw ca: Archidiecezjalny Instytut Akcji Katolickiej.
Redaktor Ks. Andrzej Gromadzki, sekretarz A. I. A. K.
Z drukarni Tow. „Biblioteka R eligijna" Lwów, ul. Zygmuntowska 4.
Z m iany p e r so n a ln e
w A rch id iecezja ln y m In sty tu cie A kcji K a to lick iej.
P . S tan isław LANGIE po 3 -letn iej p racy z o s ta ł w dniu 10 m aja b. r. na w ła sn ą p rośb ę zw oln ion y z o b o w ią zk ó w P re ze sa A rch id ie
c e z ja ln e g o Instytutu A kcji K atolickiej.
J. E. Ks. A rcybisku p M etrop olita Dr. B o le sła w T w ard ow sk i z a m ia n o w a ł P rezesem Instytutu P. K azim ierza DZIERŻANOWSKIEGO, G enerała D yw izji w st. sp ., d o ty c h c za so w eg o P r e z e sa K ato lick ieg o S tow arzyszen ia M łodzieży M ęskiej w e Lw ow ie.
O D E Z W A .
Na życzenie J. E. Ks. Arcybiskupa M etropolity ustępuję z dniem dzisiejszym ze stanowiska prezesa Katolickiego Stowarzyszenia M ło
dzieży Męskiej i obejmuję stanowisko prezesa Archidiecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej.
Kiedy przed trzema laty, zaproponował mi* nasz Najdostojniej
szy Arcypasterz objęcie tej placówki — nie czując się na siłach do>
jej objęcia, prosiłem o zaniechanie mojej kandydatury. — Obecnie, kiedy Jego Ekscelencja zwrócił się do mnie po raz drugti \z tym sa
mym życzeniem, przyjmuję je jako rozkaz, któremu nie wolno mi.
się sprzeciwić.
Staję więc do tej zaszczytnej i odpowiedzialnej nowej pracy.
Żegnam wszystkich imoich dotychczasowych współpracowników, dzię
kując im serdecznie za okazywaną mi zawsze życzliwość i o taką życzliwość i pomoc w pracy proszę wszystkich tych, z którymi o- becnie współpracować zaczynam. — Przy ich pomocy i łasce Bożej podołam może nałożonym na mnie obowiązkom.
W e Lwowie, dnia 11 maja 1938.
Kazim ierz Dzierżanowski Gen. Dyw. w st. sp.
Prezes Instytutu A. K.
GŁOS AKCJI KATOLICKIEJ-
A R C H ID IE C E Z J I L W O W S K IE J
K a ł o l i c f o e S t o u a r z u s z e n i ?
LWÓW, u l . Ł o z i ń i k i f c ^ ! l ^ l S ^ 9 7 ^ 5 5 ^ K 0 T 5 O r ? ^
S p ra w o zd a n ie
K ato lick ieg o S to w a r z y sze n ia M ężów w e L w ow ie z a rok 1937.
I. S k ł a d p e r s o n a l n y . Skład Zarządu.
P r e z e s :
Józef Zawistowski (em. Dyr. Zarz. Miejsk. we Lwowie), Jan Tadeusz Nowakowski (em. major W. P. Lwów).
W i c e p r e z e s :
Dr Józef Schmidt (adwokat ze Lwowa).
C z ł o n k o w i e :
1. Michał Susz (rolnik ze Staregosioła), 2. Edmund Unolt (em. insp. szkol, ze Lwowa), 3. P iotr T rojnar (em. insp. szkol, ze Lwowa), 4. Edw ard Roliński (em. insp. lasów ze Lwowa), 5. Karol Sobota (wiceprezes S. O. z Kołomyi), 6. Dr J. Pistol (adwokat z Przemyślan),
7. Hr. Stanisław Siemieński (ziemianin z Chorostkowa), 8. Tadeusz Lewicki (em. wizyt. O. Szkol, ze Lwowa), 9. Kazimierz Firganek (em. dyr. gimn. ze Stanisławowa), 10. Edward Lewek (em. dyr. gimn. ze Złoczowa),
11. Fr. Korzelski (naczel. Sądu z Kamionki Str.), 12. Antoni Homelski (inż. kolej, z Brodów),
13. Franciszek Porankiewicz (em. kpt. W. P. z Chodórowa), 14. Alfred Allenbacher (em. por. W. P. z Rawy Ruskiej), 15. Ludwik Gałaczyński (dyr. szkoły z Brzeżan), 16. Wojciech M aślanka (art. malarz ze Lwowa), 17. Karol Rybczyński (kupiec ze Lwowa), 18. Leon Kucharski (radca Izb. Skarb, ze Lwowa),
19. Stanisław Nowosad (em. urzęd. ze Lwowa), 20. Jan Majkiewicz (rolnik z Łoszniowa), 21. Wojciech Cudzik (rolnik ze Stawisk).
S kład Komitetu W ykonawczego.
1. Józef Zawistowski,
2. Jan Tadeusz Nowakowski, 3. Dr Józef Schmidt,
4. Ks. Kazimierz Gumol, 5. Edmund Unolt, 6. P iotr Trojnar, 7. Wojciech M aślanka, 8. Stanisław Nowosad, 9. Edward Roliński.
S kład Komisji Rewizyjnej.
1. Karol Leszczyński (em. urzędnik), 2. W iktor Brzeziński (em. dyr. szkoły), 3. Seweryn Ćwikliński (em. Radca).
Skład Sądu Potubownegp.
1. Seweryn Krechowiecki (radca Wojew.), 2. Mieczysław W ojkowski (em. wizyt. O. S.),
3. Dr Karol Kowalski (em. prok. Sądu Najwyższego).
A systent Stowarzyszenia: Ks. Szambelan Dr Fr. Janicki.
II. D z i a ł a l n o ś ć w e w n ę t r z n a Z a r z ą d u .
Zebrań Zarządu w roku sprawozdawczym było cztery. Zebrań Komitetu Wykonawczego 12, zasadniczo raz w miesiącu. Frekwencja na zebraniach Zarządu zadawalniająca. Celem usprawnienia organie zacji Zarząd przelał swe uprawnienia na Komitet Wykonawczy,' za
strzegając sobie jedynie najważniejsze sprawy. Dla poszczególnych zagadnień wyznaczył Zarząd referentów i tak referat zagadnień eko- nomiczno-gospodarczych piastował p. Karol Rybczyński, oświatowych p. Tad. Lewicki, finansowych p. Dr J. Schmidt, społecznych p. W oj
ciech M aślanka. Zadaniem referentów było opracowywanie zagad
nień z danej dziedziny oraz służenie wskazówkami Oddziałom.
W działalności swej tak Zarząd jak i Komitet Wykonawczy stał zawsze na stanowisku ścisłego przestrzegania statutu oraz zarządzeń Kat. Związku Mężów i Arch. Instytutu Akcji Katol. we Lwowie.
W roku sprawozdawczym nastąpiły zmiany w łonie Zarządu, a mianowicie 16 stycznia ustąpił z powodu podeszłego wieku p. pre
zes Zawistowski, funkcję prezesa pełnił do sierpnia wiceprezes Jan Tadeusz Nowakowski. Dnia 26.VIII. dekretem Najprzewielebniejsze- go Księdza Arcybiskupa powołany został na stanowisko prezesa.
dotychczasowy wiceprezes p. Nowakowski, Wiceprezesem zaś został w ybrany p. mec. Dr J. Schmidt i p. Michał Susz rolnik ze Starego sioła. W listopadzie ustąpił ze swego stanowiska prezes okręgu lwowskiego p. Edmund U nolt oraz p. Edward Roliński, zm arł zaś p. Kazimierz Miączyński. — W; ten sposób skład Zarządu zmniejszył się o trzech członków, Komitetu Wykonawczego o dwóch. Lokal Stowarzyszenia mieści się nadal przy ul. Łozińskiego 6. W biurze' zajęte były dwie siły pomocnicze za stosunkowo skromnym w ynagro
dzeniem. Ponadto pracował bezpłatnie członek Zarządu p. T rojnar w charakterze instruktora i lustratora oraz p. Unolt i Roliński w charakterze pracowników (dobrowolnych) biurowych. Doświad
czenie roku ubiegłego wykazało, że do sprawnego działania organi
zacyjnego, potrzeba dobrze obznajomionego personelu biurowego. — Niemniej jednak sekretariat starał się w miarę możności zadawalniać życzenia Oddziałów i podołać nawałowi pracy, który szczególnie w tym roku był olbrzymi.
III. D z i a ł a l n o ś ć z e w n ę t r z n a Z a r z ą d u .
Zarząd urządził w roku sprawozdawczym III. Z j a z d D e l e g o w a n y c h w Kochawinie. Zjazd poprzedziły rekolekcje zamknięte, w których wzięło udział 50 uczestników. Zjazd zaszczycił swą obec
nością J. E. Ks. Biskup Dr Eugeniusz Baziak, wielu księży asysten
tów, oraz starosta powiatowy z Żydaczowa. W Zjeździe Deleg. wzię
ło udział 148 delegowanych na 164 Oddziały. Dnia 2 maja odbył się III Z l o t S t o w. M ę ż ó w , w którym wzięło udział około 2000 de
legatów i szereg sympatyków Stowarzyszenia, przybyłych trzema nadzwyczajnymi pociągami oraz pieszo i końmi. Zjazd i Zlot sta
nowić będą po długie czasy piękną kartę historii naszego Stowarzy
szenia. Z tego też powodu Zarząd postanowił wydać drukiem szcze
gółowe sprawozdanie jako księgę pamiątkową. Punktem kulminacyj
nym Zlotu było ślubowanie członków K. S. M. oraz zawieszenie u stóp cudownego obrazu pięknego ryngrafu, a następnie poświęcenie sztandaru K. S. M. W Zlocie brał udział J. E. Ks. Biskup Dr Ba
ziak w zastępstwie naszego Najdostojniejszego Arcypasterza, który osobiście nie m ógł wziąć udziału. P. W ojewodę stanisławowskiego- reprezentował starosta żydaczowski P. Galas, ponadto wziął udział p. starosta stryjski H arm ata oraz szereg wyższych oficerów garnizo
nu stryjskiego, jakoteż szereg przedstawicieli władz komunalnych i cywilnych. Udział dziesięciu dziekanów, około 60 księży i szeregu wybitnych sympatyków, jakoteż przedstawicieli rozmaitych stow a
rzyszeń sprawił, że Zlot swą wspaniałością wywarł wielkie wrażenie na uczestnikach.
D ruga z kolei impreza urządzona przez Zarząd w roku spra
wozdawczym była pielgrzymka związkowa do Częstochowy. Jakkol
wiek nie dopisała ona może tak jak Kochawina, niemniej jednak u- dala się wspaniale, a nawet wywołała wielki entuzjazm zebranych
tłum ów w czasie defilady przed trybuną Najdostojniejszego Episko
patu. — Chcąc utrwalić zasługi stwierdzamy, że Biuro Turystyczne we Lwowie i Biuro ruchu na dworcu głównym zasłużyły w całej pełni na słow a uznania za tak życzliwe ustosunkowanie się do n a
szej pielgrzymki. Podkreślić bowiem należy, że jedynie pociąg piel
grzymkowy ze Lwowa składał się wyłącznie z I 'l II kl.
Trzecią imprezą organizowaną już nie w prost przez Zarząd K. S. M. lecz Arch. Instytutu Akcji Katolickiej we Lwowie, nie mniej jednak staraniem Zarządu silnie obesłaną, był kurs Akcji Katolickiej we Lwowie. W kursie tym wzięło udział 204 delegatów.
Ponadto ks. Sekretarz reprezentował K. S. M. na konferencji programowej Katolickiego Związku Mężów w W arszawie i na Ze
braniu Zarządu K. Z. Mj, a następnie razem z p. Unoltem reprezen
tow ał K. S. M. na dorocznym Walnym Zjeździe w W arszawie. Za
rząd wziął również udział w kongresie międzynarodowym C hrystusa Króla przez swego delegata w osobie ks. sekretarza K. Gumola. Za
rząd przez swe prezydium brał wielokrotnie udział we wszystkich konferencjach zwoływanych przez Arch. Instytut Akcji Katolickiej we Lwowie, uznając zgodną w spółpracę z Instytutem oraz bratnimi o rg a nizacjami katolickimi za podstawę wszelkiej swej działalności. Ze Związkiem w W arszawie utrzymywał Zarząd silny kontakt przez u- dział swego delegata jak już to wspomnieliśmy we wszelkich zebra
niach Związku oraz ścisłe stosowanie się do dyrektyw i zarządzeń Związku. Kontakt z Oddziałami utrzymywał Zarząd przez okólniki,
„G łos Akcji Katolickiej" dorywcze pisma i wyjaśnienia udzielane Oddziałom, zetknięcie się osobiste z członkami, czy to z okazji wyżej wymienionych imprez, czy wizytacyj lub odwiedzeń Oddziałów.
W listopadzie roku sprawozdawczego odbył się pierwszy Zlot okrę
gu lwowskiego. Zlot zaszczycił swą obecnością J. E. Ks. Biskup Dr E. Baziak. Zadaniem zlotu było zbliżenie wzajemne wszystkich O d
działów lwowskich i skoordynowanie pracy na terenie Lwowa. Do
ceniając ważność kontroli w postępie organizacyjnym Zarząd zwizy
tował w roku sprawozdawczym 52 Oddziały. Wizytacje przeprowa
dzili P. Prezes Nowakowski, ks. sekretarz generalny K. Gumol, p.
T rojnar, p. Unolt, p. prezes Sobota jako delegat okręgowy Zarządu i p. inż. Homelski. Ponadto p. prezes Nowakowski odwiedził w ce
lach organizacyjnych 24 Oddziały, ks. Sekretarz Gumol 35 Oddzia
łów — inni członkowie Zarządu 15 Oddziałów. W końcu p. prezes Nowakowski i ks. Sekretarz K. Gumol wygłosili szereg wykładów i pogadanek tak we Lwowie, jak i na prowincji, oraz wzięli udział łącznie z innymi członkami Zarządu w kursie społecznym urządzo
nym przez Arch. Instytut Akcji Katolickiej we Lwowie dla członków Zarządów Stowarzyszeń A. K. — Zarząd pragnąc jak najbardziej oży
wić pracę w Oddziałach, poczynił próby wciągnięcia do pracy człon
ków Zarządu, zamieszkałych w terenie. Niestety przyznać musimy, że na razie dwóch tylko członków Zarządu przyszło nam1 z pomocą, a mianowicie p. Prezes Sobota i p. inż. Homelski, za co składamy
im serdeczne podziękowanie, w szczególności p. Prezesowi Sobocie.
Ze względów zasadniczych Zarząd nie zakładał w roku sprawozdaw
czym okręgów, niemniej przygotow ał grunt pod ich założenie.
Sekretariat Stowarzyszenia był czynny codziennie z wyjątkiem niedziel i świąt od godz. 9—14. W szystkie sprawy starano się za
łatwiać odręcznie, co przy skąpym personelu biurowym było niekie
dy ponad siły. W roku bowiem sprawozdawczym protokół podawczy wykazał liczbę 1420 pism przychodzących i wychodzących ze Sto
warzyszenia. Jeśli zaś przy tym weźmie się pod uwagę fakt,i że sp ra
wy związane z urządzeniem tak pielgrzymki do Kochawiny jak i Czę
stochowy załatwiało samo prezydium bez żadnego specjalnego Ko
mitetu, nie trzeba w tym wypadku się dziwić pewnym niedociągnię
ciom, jakie m ogły mieć czasami miejsce. Zarząd starał się wszystkie sprawy uzależnione od jego działalności wykonać jak najsolidniej i w całej pełni wypełnić w miarę możności przyjęte na siebie o- bowiązki.
O kólnik 6/38.
Święto Patronalne.
Dzień 24 czerwca jest dniem uroczystym dla członków Katolic
kiego Stowarzyszenia Mężów. W roku obecnym święto Najświętsze
go Serca Pana Jezusa obchodzić będziemy pod hasłem : „ M i ł o ś ć p o d s t a w ą w s z e l k i c h p r z e m i a n s p o ł e c z n y c h “ . M iłość bowiem jest zdolna jedynie wyrównać wszystkie różnice klas, usunąć nienawiść, zbudzić ufność jednych ku drugim. Miłością tą winniśmy w pierwszym rzędzie przejąć się my członkowie K- S. Mężów, czci
ciele Serca Jezusowego, a następnie przelewać ją w serca innych.
Nienawiści przeciwstawić czynną miłość bliźniego — to najlepsza i najpewniejsza broń w zwalczaniu tego groźnego w roga społeczne
go. W yrazem zrozumienia tej miłości przez nas członków K. S. Mę
żów, niech będą w dniu Najświętszego Serca Pana Jezusą, lub w niedzielę dnia 26 czerwca, czyny ofiarne. Czynami takimi m ogą być: 1) urządzenie kosztem członków obiadu dla bezrobotnych lub najuboższych; 2) przyjście z pomocą m aterialną Oddziałom najbar
dziej potrzebującym w parafii; 3) ułatwienie wzięcia udziału ubo
gim druhom K. S. Młodzieży Męskiej w Zlocie w Częstochowie; 4) powołanie do życia porady lekarskiej lub prawniczej dla najuboż
szych katolików w parafii i tym podobnie.
P onadto Oddziały urządzą w dniu święta patronalnego lub w niedzielę uroczyste obchody, na które złożą s ię : n a b o ż e ń s t w o , w czasie którego wszyscy członkowie przystąpią razem do Komunii św., oraz odbędzie się p r z y j ę c i e n o w y c h c z ł o n k ó w , następ
nie u r o c z y s t e a k a d e m i e z przemówieniem na tem at tegorocz
nego hasła Episkopatu. Odpowiednie m ateriały są do nabycia w Składnicy K. S. Mężów we Lwowie.
W dniach 26.VI, to jest w niedzielę, zgodnie z uchw ałą Zja1- zdu Delegowanych, urządzą Oddziały zbiórkę przed kościołem, a kwotę zebraną zechcą przysłać najpóźniej do dnia 15 lipca do KSM we Lwowie. — Celem uniknięcia nieporozumień wyjaśniamy, że każ
dy Oddział jest obowiązany na podstawie uchwały Zjazdu Delego
wanych w Kochawinie, urządzić taką zbiórkę i wobec tego Zarząd nie może zwalniać od tego obowiązku. Zbiórkę tę mają przeprow a
dzić osobiście członkowie Oddziału. W sprawie urządzenia zbiórki należy porozumieć się z miejscowym księdzem proboszczem. Zarząd zdając sobie sprawę, że nie wszędzie jest możliwe urządzenie zbiór
ki 26 czerwca, jakkolwiek ten dzień najbardziej odpow iada ze wzglę
du na obchody patronalne, zgadza się na urządzenie tejże zbiórkii w jedną z niedziel czerwca.
Prosim y w terminie do 15 lipca nadesłać jak w latacht poprzed
nich sprawozdanie z święta patronalnego, należność z dnia ofiary z podaniem nazwisk osób, które przeprowadziły zbiórkę.
P rogram p ra cy na c z e r w ie c . Dla kierownictw O ddźiM ów :
1. Omówić dokładnie program święta patronalnego oraz zbiórkę.
2. Zająć się propagandą pozyskiwania nowych członków.
3. W ysłać należności w związku ze zgłoszeniami na pielgrzym
kę do Wilna.
4. W yrównać składkę za drugi kwartał.
Din zebrań -plenarnych:
1. Zaznajomić się z art. czasopisma „Na W yżyny" i „Prze
bojem".
2. Zająć się propagandą zjednywania nowych członków.
3. Wziąć chętnie udział we wszystkich obchodach urządzanych z racji święta patronalnego.
Zawiadamiamy, że zapowiedziany Zlot okręgowy w Buczaczu w podanym terminie nie odbędzie się. O nowym terminie powiado,- mimy później.
K ronika.
25 m arca br., Ks. Sekretarz Gumol w ygłosił dla alum nów V roku w ykład pt. „Zadania Akcji Katolickiej w Polsce“ .
26 m arca Ks. Sekr. K. Gumol w ygłosił dla alum nów V roku w y
kład pt. „M etody realizacji zadań A. K.“ .
27 m arca Ks. Sekr. K. Gumol wizytował O ddziały w Radziechowie.
W zebraniu wzięło udział 16 członków. t i
i_ IPan Insp. P. T ro jn a r wizytował Oddział w C hołojow ie, w zebraniu wzięło udział 60 osób. Przeprow adzono nowe w ybory i omawiano zna-, czenie A. K.
28 m arca W ojsławice. Obecnych 20 osób, om awiano spraw y spo
łeczne w duchu chrześcijańskim. 29 m arca odbyła się konferencja z kie
rownictwem. Członkowie kierownictwa zdaw ali spraw ę z czynności.
O d 3 do 7 kwietnia br. generalny sekretarz Ks. K. Gumol daw ał rekolekcje zamknięte dla K. S. M. 1. w M ariam polu.
Dnia 9 i 10. IV. delegat p. W. M aślanka w izytował O ddział w Bro
dach i Rudzie Brodzkiej.
9. IV. p. Insp. T ro jn ar był w Derżowie, obecnych było 15 osób, om awiano i przedyskutow ano spraw iedliw ość społeczną. — 12. IV. p. P re
zes J. T. Nowakowski wziął udział w konferencji porozumiewawczej In
stytutu A. K. — O d 4 do 8 kwietnia rekolekcje zamknięte urządzone staraniem K. S. M. w Domu Rekolekcyjnym OO. Jezuitów — nauk udzielał O. Wałęcki T. J. W zięło udział 24 członków K. S. (Mężów-
Dnia 13 kwietnia wyjechali na Kanonizację św. Andrzeja Boboli do Rzymu Ks. Sekr. K. Gumol i p. prezes Nowakowski, gdzie brali udział, ja k o oficjalni reprzentanci K. S. M. archid. lwowskiej. — Dnia 18. IV„
brał udział prezes Nowakowski w zebraniu K. S. Młodz. Męskiej. —■ Dnia- 34., IV. wziął udział prezes w Zjeździe Delegowanych okręg.- lwowskiego K. 5 . K. — Dnia 25. IV. wziął udział prezes Nowakowski w Zjeździe D elegowanych K. S. M. M. — Dnia 26. IV. brał udział prezes Nowa,-, kowski w Zebraniu Komitetu dla pielgrzymki do Częstochowy KSMM.
pod przewodnictwem JE. Ks. Biskupa Eugeniusza Baziaka. Prezes No
wakowski został w ybrany zastępcą przewodniczącego komitetu.
N ow y O d d zia ł pow stał w Rohatynie.
Z m iana term in u p ielg rzy m k i d o W iln a.
Z powodów niezależnych od nas musimy zmienić termin piel
grzymki do W ilna. Odbędzie się ona 9 lipca. Program zostaje nie
zmieniony jak również i koszta. Wyjazd ze Lwowa 9 lipca powrót 12 lipca. Zgłoszenia prosimy nadsyłać do biura K. S. Mężów we Lwowie, ul. Łozińskiego 6 do dnia 15 czerwca.
K a to lic k ie . < S to io a rzu s ze G ie :X o b ie t
LWOW.ul.Fredru3.1 p.-Tckf.251-66 ~ PKOnr.505-572
P ro to k ó ł IV -go Z jazdu D e le g o w a n y c h K. S. K., o d b y te g o w T arn op olu w sa li „Sokoła" dnia 28 k w ietn ia 1938 r.
Zjazd rozpoczęto Mszą św. w kościele parafialnym, którą o d praw ił J. E. Ks. Biskup Dr E. Baziak. Kazanie wygłosił Asystent kościelny KSK. Ks. Dr G erard Szmyd.
Po Mszy św. udano się pochodem do „Sokoła“ na śniadanie i obrady.
Pkt. 1. Otwarcie Zjazdu. Obrady Zjazdu Delegowanych o- tw iera Prezeska Stowarzyszenia P. Bronisława W idtowa o godz.
11.02, rozpoczynając je modlitwą.
Pkt. 2. Stwierdzenie obecności. Sekretarka generalna stwierdza obecność na sali 63 prezesek, 126 delegowanych, oraz 724 zwyczaj
nych członkiń Oddziałów. Reprezentowanych jest ogółem 91 O d
działów K. S. K.
Pkt. 3. Zagajenie. W zagajeniu Prezeska wita J. E. Ks. Bi
skupa Dr E. Baziaka, Pana Wojewodę Malickiego, Pana Pułkow
nika Pokornego, P ana Prezydenta Widackiego, obecne Duchowień
stwo z Ks. Dziekanem W ałęgą na czele i licznie przybyłych gości oraz członkinie Stowarzyszenia.
Pkt. 4. Przemówienie powitalne. Pierwszy przemówił J. E. K s.
B i s k u p , z radością witając tak bardzo liczny Zjazd, zaznaczając, że wciąż „żniwo wielkie, ale robotników m ało". Akcentuje wagę zwołania Zjazdu w Tarnopolu ze względów religijnych i narodo
wych, mówi o tak ważnym wewnętrznym wyrobieniu członkiń i koń
cząc udziela zebranym Pasterskiego Błogosławieństwa na dalszą pracę.
Następnie przemawia Pan W o j e w o d a M a l i c k i , podkreśla
jąc rolę kobiety jako wychowawczyni pokoleń w duchu C hrystuso
wym i narodowym. Pan P r e z y d e n t W i d a c k i przypomina, że Polska była katolicką i zawsze nią zostanie i życzy, abyśmy szły ochoczo do świętego boju o trium f Kościoła katolickiego. — Pan P u ł k o w n i k P o k o r n y stwierdza, że pojęcie „P olak" i „do
bry katolik" zawsze się łączyło — i że wychowanie żołnierzy prze
prowadzały kobiety-matki. Kończy życzeniem wypowiedzianym imie
niem p. Dowódcy Garnizonu Gen. Paszkiewicza i swoim, aby ko
biety przyczyniły się do tego, by Polska była nadal przedmurzem chrześcijaństwa. — Prezes Arch. Instytutu Akcji Katolickiej P.
L a n g i e w przemówieniu podkreśla sumienną i ofiarną pracę ko
biet. — Ks. Sekr. F e d o r o r w i c . ż wita Zjazd imieniem Związku
„C aritas". — P. V o g l o w a wita Zarząd K. S. K. imieniem Oddzia
łu tarnopolskiego.
Następnie sekretarka generalna odczytała życzenia nadesłane z okazji Zjazdu przez: Katolicki Związek Kobiet w Poznaniu, Ka
tolickie Stowarzyszenie Kobiet diecezji: tarnowskiej, chełmińskiej, warszawskiej, przemyskiej, łuckiej i częstochowskiej, K. S. M. Męsk.
i K. S. M. Żeńsk. Arch. lwow., M etropolitalne Stowarzyszenia Pań M iłosierdzia św. W incentego a Paulo oraz od kilku naszych Odi- działów.
Pkt. 5. Odczytanie protokołu. Sekretarka gener. odczytała pro
tokół z ostatniego Zjazdu Delegowanych.
Pkt. 6. Referat. P. M aria Jordan Stojowska w ygłosiła referat p i „Typ katoliczki doby obecnej", po czym odczytała zaproponowaną przez Zarząd rezolucję Zjazdową, która zostaje jednogłośnie przyjęta.
Asystent Kościelny Ks. Kan. Dr Szmyd odczytał nadesłany od naszego Arcypasterza telegrami z życzeniami.
Pkt. 8. Sprawozdanie Zarządu. Sekretarka generalna składa sprawozdanie z czynności i kasowe, zakończone odczytaniem listy
Oddziałów, które najlepiej wypełniły kwestionariusz sprawozdaw
czy. Spośród tych Oddziałów wylosowano Czyszki jak-o jeden z O d
działów wiejskich i Zaleszczyki jako jeden z Oddz. miejskich, przy
znając im nagrodę w formie wydawnictw Związku.
Pkt. 9. Sprawozdanie Komisji Rewizyjnej. W imieniu Komisji Rewizyjnej p. Tomicka w zastępstwie chorej p. Marii Doszlowej staw ia wniosek: „Komisja Rewizyjna złiożona z członkiń p. Marii Po-
‘miankowskiej i p. M arii Bresiewicz-Doszlowej zbadała jak najdo
kładniej wszystkie księgi- i rachunki, sprawdziła wszystkie asygna- ty i alegaty do tychże i znalazła wszystko w jak największym po
rządku, wzorowo obecnie prowadzoną rachunkowość i oszczędną gospodarkę.
Wobec podanego jak wyżej wyniku przeprowadzonego szkon- trurn stawia podpisana Komisja Rewizyjna wniosek na udzielenie absolutorium Zarządowi przy równoczesnym podziękowaniu sekre
tarce generalnej p. Dr Ludwice Kownackiej za wzorowe przeproj- wadzenie całej administracji rachunkowej i przy wyrażeniu uznania p. Izie Rupertównie za wzorowe i dokładne prowadzenie ksiąg".
Pkt. 10. Dyskusja. W dyskusji nad sprawozdaniami nikt głosu nie zabierał.
Korzystając z wejścia p. Prezesa Sokoła p. Spittala, p. Prezeska w ita go i serdecznymi słowami dziękuje za udzielenie gościny Zja
zdowi. W odpowiedzi na powitanie p. Prezes podkreśla znaczenie Zjazdu i w pięknych słowach opisuje znaczenie serca, jako czyn
nika napiękfffejszych uczuć ludzkich, jako czynnika zbliżającego czło
wieka do Boga.
Pkt. 11. Zatwierdzenie sprawozdań. Na wniosek p. Jennero- wej z Brzeżan zatwierdzono jednogłośnie sprawozdanie i uchwalono wniosek Komisij Rewizyjnej o udzielenie absolutorium Zarządowi.
Pkt. 12. W ybory uzupełniające. Do Zarządu dobrano następu
jące członkinie: P. Marię Tomczycką ze Lwowa, p. Helenę Jankow
ską z Kołomyi i p. Zofię Gubrynowiczową ze Lwowa. — Na dele
gow ane na Zjazd Związkowy wybrano: P. Franciszkę Stysiową ze Sokolnik, p. Marię Tarczewską z Kołodziejówki i jako zastępczy
nię p. Julię Bednarską z Zimnej Wody.
< Pkt. 13. Uchwalenie programu pracy i budżetu. Po przerwie obiadowej uchwalono odczytany przez sekretarkę generalną program pracy i budżet na rok 1938.
Pkt. 14. Kom unikaty. Sekret, gener. podaje szereg komunikatów związanych ze Zjazdem.
Pkt. 15. Referat II. Sekretarka generalna wygłosiła referat pt.
„ R a d o ś c i i s m u t k i n a s z e j p r a c y " .
Pkt. 16. Dyskusja. W dyskusji nad referatem głos zabierali:
O. Górnisiewicz, podkreślając konieczność współpracy Kościoła, ro
dziny i społeczeństwa, oraz znaczenie modlitwy. — Jedna z Pań mó
wi o popieraniu handlu i przemysłu polskiego. P. Abrahamowiczo- w a porusza kwestię pociągania inteligencji do Akcji Katolickiej,
po czym wywiązała się dłuższa dyskusja o stosunku nauczycielstwa do A. K. Konkretne wypadki usuwania nauczycielek ze zajmowa
nego stanowiska z powodu należenia do Akcji Katol. mają być po
dane do Katolickiego Stowarzyszenia Kobiet. — P. Krysowska za
uważa, że młode panie stronią od A. K. — P. Bobowska podkreśla, że nie powinnyśmy wchodzić w zakres działalności innych katolić- kich organizacyj, wyszukując dla siebie prace apostolskie nie objęte przez nikogo.
Z powodu spóźnionej pory p. Prezeska przerywa dyskusję.
Pkt. 17. W nioski. Uchwalono jednogłośnie wniosek nadesłany przez Oddział w Stanisławowie następującej treści: „IV-ty Zjazd1 Deleg. K. S. K. odbywający się w Tarnopolu 28.IV uchwala zw ró
cić się do Katol. Związku Kobiet z prośbą o uzyskanie prawnej ochrony naszej odznaki organizacyjnej".
Zjazd uchwala wysłać telegram do J. E. Ks. Arcybiskupa T w ar
dowskiego z wyrazami hołdu.
Pkt. 18. Zaniknięcie ‘-Zjazdu. Prezeska zamyka Zjazd Deleg.
o godz. 18-tej, po czym odczytany protokół, przyjęto i podpisano.
Na zakończenie odśpiewano hymn „My chcemy Boga“ . Równocześnie ze Zjazdejn Delegowanych odbyło się zebranie w sali Żołnierza dla kobiet dezorganizow anych w K. S. K. Obecnych było okołoi 800 kobiet. Referaty w ygłosili: Ks. A ndrzej Grom adzki, sekretarz Arch.
Instytutu A. K. pt. „ Z a d a n i a k a t o l i k ó w W c h w i l i o b e c n e j "
i p. D yoniza W ieczffińska, prezeska O kręgu buczackiego pt. „ K o b i e t a w s ł u ż b i e A k c j i K a t o l i c k i e j " . Zebranie to zaszczycił również Swoja, obecnością JE. Ks. Biskup D r Baziak.
R e z o l u c j e
IV. Zjazdu D elegow an ych
K atolickiego S tow arzyszen ia K obiet A rchidiecezji L w ow skiej, o d b y teg o dnia 28 k w ietn ia 1938 w T arnopolu.
My, kobiety — Polki, zrzeszone w Katolickim Stowarzyszeniu Kobiet, nie możemy być, i nie wolno nam być jedynie biernymi oby
watelkami Państw a Polskiego. Zdajemy sobie w całej pełni sprawę z doniosłej i odpowiedzialnej roli, jaka z tego tytułu, szczególnie nam, Polkom-Katoliczkom, przypada w udziale.
Kobieta-Polka brała zawsze żywy udział w sprawach Polski — jej to w przeważnej mierze zasługą, jest utrzymanie idei niepodle
głej Polski w ciągu 150 lat niewoli, gdy z pokolenia na pokolenie od kołyski niemal, dzieci swe uczyła pacierza po polsku i polskich
•pieśni patriotycznych.
Polka-Katoliczka doby dzisiejszej również umie i chce spro
stać swemu zadaniu.
Toteż dziś na Zjeździe w Tarnopolu, w tym kresowym, wier
nym i dzielnym mieście wojewódzkim, postanawiamy:
1) nadal wiernie służyć i pracować dla dobra Kościoła, na
rodu i Państw a Polskiego, stojąc na gruncie katolickim, poza i ponad partiami politycznymi,
2) nadal stać na straży Polski jako przedm urza chrześcijań
stw a — odpierając wszelkie przejawy komunizmu dążące poprzez zniweczenie duszy pojedynczego człowieka, do zniszczenia ducha na
rodu i Polski — a to, przez pogłębienie przede wszystkim w nas samych zasad katolickich i pełne zrozumienie pojęcia miłości O j
czyzny i Państw a, oraz obowiązków stąd płynących.
3) Chcąc zrealizować powyższe postanowienia, kłaść będzie
my wielką wagę na wychowanie naszej młodzieży, otaczając ją tro skliwą opieką.
4) Wierząc, że jedynie duch katolicki i wychowanie o parte na zasadach etycznych religii katolickiej może stanowić o duchowym poziomie jednostki, — a przez to, obywatela, narodu i Państw a - domagamy się dla naszych polskich katolickich dzieci takiej szkoły, w której i uczniowie i nauczyciele będą katolikami.
5) Rozumiejąc jak wielką i ważną rolę w życiu narodu i P ań stwa odgrywa Kościół, dołożymy wszelkich usiłowań, ażeby poprzieć budowę kościołów i kaplic. Modlić się będziemy o jaknajliczniejsze pow ołania do stanu duchownego, by nie brakło księży dla nowych kościołów — i wytwarzać wokoło siebie atm osferę sprzyjającą bu
dzeniu się nowych powołań.
6) Naszej Armii Polskiej — naszemu Korpusowi Obrony P o
granicza — strażnikom granic i strażnikom pokoju — z krwi i ko
ści naszych, bo powstałych z naszych mężów, braci i synów, w yra
żamy cześć i przywiązanie.
S p r a w o z d a n ie K. S. K. A rch id iecezji L w ow skiej z a c z a s od 1. I. 1937 do 31. XII. 1937.
K atolickie Stow arzyszenie K obiet w e Lwowie działalnością sw o ją obejm uje A rchidiecezję Lwowską tj. w ojew ództw o tarn o polskie, stanisław ow skie i część w ojew ództw a lw ow skiego. Je st stow arzyszeniem zw ykłym , m ającym jed n ak na p odstaw ie rozpo
rządzenia R ady Min. ze stycznia 1934 r. praw o zakładania O d działów . N adany mam przez E pisk o p at P olski ta uzgodniony z M inisterstw em S praw W ew nętrznych s ta tu t — przew iduje Za
rząd, skład ający się ,z prezeski i sekretarki generalnej m ianow a
nych przez B iskupa O rd y n ariu sza i innych członków Z arządu w ybieranych przez Z jazd D elegow anych na 2 lata.
I. Zarząd.
W noku spraw ozdaw czym odbyły się w ybory now ego Z a
rządu, w skład którego w eszły: ze Lwowa P a n ie : A braham ow a, A ndraszkow a, D rakow a, F ab ry ‘owa. F elsztyńska, Forstow a, Ou-
bryno w ieżow a, Krzeczunowiez, K ram eraw a; D niestrzańska, M o
raw sk a, M |orawiecka, Przetocka, R appe, F orstow a, Stojow ska, W id to w a, W ierzchow ska, W iedeniow a o ra z P raschilów na jako p rezesk a K. S. M. Ż. P o n ad to z Bełza Suchow a, z B rzozdow iec BurlikowSka, z B itkow a Kulczycka, z Buczacza W ieczffińska, ze S tan isław o w a Jasielska, z D ublan Tusznicka, z W yżnian M a
zurow a.
W ciągu roku spraw ozdaw czego u stąp iła pierw sza prezeska K. S. K. p. M aria Jordan S tojow ska, sk ład ając w ręce JE . Ks.
A rcybiskupa rezygnację z zajm ow anego od początku istnienia K. S. K. stanow iska. W m iejsce p. Stojow skiej Ks. A rcybiskup zam ianow ał prezeską p. B ronisław ę W idtow ą, dotychczasow ą w iceprezeskę.
Sekretarką generalną, której kadencja skończyła się w roku spraw ozdaw czym , zam ianow ał Ks. A rcybiskup ponow nie p.
Ludw ikę Kownacką. A systentem K ościelnym był Ks. Kain. D r G e ra rd Szmyd.
Z arząd w yłonił sp o śró d siebie K om itet W ykonaw czy złożony z 12 o só b . Posiedzeń Z arządu odbyło się 3, K om itetu W ykonaw czego 5. Z jazd D elegow anych odbył się w roku spraw ozdaw czym w e Lwowie 23. IV. przy udziale 140 delegow anych, 72 za
proszonych gości, przy łaskaw ym uczestnictw ie JE. Ks. Arcy
bisk u p a i JE. Ks. B iskupa. C en tralę ogólnopolską re p rez en to w a ła D yrektorka Zw iązku p. Strawińska.
K om isja R ew izyjna w składzie: p. D oszlow a z Buczacza, p. S zczarbianka i P iątkow a ze Lwowa odbyła zebranie 22. IV.
N a Zjeździe D elegow anych w ybrano nową K om isję Rewizyjną w sk ład zie : p. D oszlow a z Buczacza oraz p. Pom iankow ska i Szczerbianka ze Lwowa.
I I . B ite w .
B iuro m ieściło się p rzy ul. F redry 3. Biuro prowadziłiay sek retark a gener. P raco w ały w nim p o nadto p. Kam ińska i p ; R upertów na. B iuro p row adzi składnicę m ateriałów organiza
cyjnych.
O kólników w ysłano w ciągu roku spraw ozdaw czego 8. — W „G ło sie A. K “ um ieszczono 36 str. druku.
K orespondencji o trzym ano 863 — w ysłano 319. W biurze zn a jd u je się b iblioteka p o d ręczna dla członkiń Z arządu, składa
jąca się z 163 dzieł z zakresu* A. K.
I I I . Pr\ace Z a r z ą d u .
a) P i e l g r z y m k a d o C z ę s t o c h o w y . W r. sp ra w o zdaw czym Z arząd zorganizow ał pielgrzym kę do Częstochow y, gdyż nasze KSK. nie b rało udziału w o g ó ln o p o lsk iej pielgrzym ce do C zęstochow y w r. 1936 z pow odu przypądających w tym
czasie uroczystości zw iązanych z Jubileuszem 50-lecia K apłań
stw a JE . Ks. A rcybiskupa. W zorganizow anej przez nas w r.
s p r a wo z dawczyni pielgrzym ce udział w zięło 820 osób. Po drodze zw iedzano K raków i W ieliczkę.
W czasie pobytu na Jasnej G órze o fiarow ałyśm y nasze m o
d litw y na intencję JE . Ks. B iskupa D r Eugeniusza Baziaka, K tórego Jubileusz 25-łecia K apłaństw a p rzy p ad ał w tyirn czasie.
W yrazem naszego hołdu był ry n g ra f przyw ieziony z C zęsto
chow y i o fiaro w an y JE . Ks. Biskupow i.
b ) B i b l i o t e k a W ę d r o w n a . P rzy KSK. istniała Bi
b lio tek a W ęd ro w n a, z której korzystały O ddziały, w ypożyczając kom plety książek. O gółem książek w Bibliotece W ędrow nej było 482.
c ) F u n d u s z R e k o l e k c y j n y . Z funduszu Rekolekcyj
nego zorganizow ano 2 serie rekolekcyj zam kniętych. 1) we Lwo
w ie u SS. Sakram entek, 2) w C hodorow ie dla członkiń O ddzia
łów dekanatu św irskiego. U dział w obu seriach w zięło 64 człon
kinie, p rz y czym w C hodorow ie uczęszczało n a poszczególne nauki rekolekcyjne bardzo w iele (około 200) niezorgam izow anych w naszej o rganizacji kobiet.
d ) O d w i e d z i n y O d d z i a ł ó w — kursy.
Z braku odpo w ied n ich funduszów nie m ożna było w roku spraw ozdaw czym przeprow adzić dostatecznej liczby odw iedzin O ddziałów . Nie m niej jed n ak odw iedzin tych o dbyło się ogółem 52. W yjeżdżały do O d działów 3 członkinie Z arządu i sekre
ta rk a generalna.
Z arząd S tow arzyszenia zorganizow ał kilka kursów dla Kie
row nictw , zdając sobie spraw ę z konieczności przygotow ania do p racy sił kierow niczych. K ursa te były o tw a rte , bądź zam knięte,
K ursa o tw a rte o d b y ły się :
w e Lwowie dla O ddziałów dekanatu Lw ow skiego dw udnio
w y, o ra z z okazji K ursu A. K. i Z jazdu prezesów i p rezesek O d działów — jednodniow y. Z arząd dopom ógł O ddziałow i Sta
nisław ow skiem u do zorganizow ania kursu jednodniow ego deka- nalmego. O gółem w kursach tych w zięło u d ział 183 osób.
K ursa zam knięte trzydniow e o d b y ły s ię :
1) w e Lwowie u SS. Sakraimentek dla O ddz. dekanatu pod- lw ow skiego,
2) w Żółkw i w gm achu posem inaryjnym dla O ddz. deka
n atu żółkiew skiego i lubaczow skiego,
13) w Kołomyi u SS. M arianek dla O ddz. dekanatu koło- m yjskiego i horodeńskiego,
4) w Ł oszniow ie d la kierow nictw dekanatu trem bow el- skiego.
O gółem w kursach zam kniętych u dział w zięło 148 członkiń.
P rogram kursów zam kniętych o bejm ow ał 5— 6 godz. wy
kład ó w w zwTązJcu z A. K. — O m aw iało się na tych kursach
encykliki społeczne, encykliki o w ychow aniu i o rodzinie o ra a list Ks. P rym asa o państw ie.
P oza tym zaw sze były referaty o sp o so b ie pracy w O ddzia
łach. W czasie kursów odb y w ały się pokazowe posiedzenia kie- rtownictwa i zebrania ogólnego. Uczestniczki kursów zam knię
tych cały dzień spędzały razem zaczynając o d uczestniczenia w e M szy św. — kończąc n a nabożeństw ie wieczornym.
A tm osfera na tych kursach była bardzo serdeczna i nie ty le referaty, oo w łaśn ie te dnie spędzone razem ma m odlitw ie, pracy, posiłkach, na w ieczornej w esołej pogaw ędce, przyczyniły się do zbliżenia członkiń i głębszego zrozum ienia w spólnej idei, której tak w iele kobiet służy z ogrom ną ofiarnością.
IV . F u ndusze Zarządu.
Na fundusze, którym i centrala rozporządzała sk ład ały s ię : 1) w k ł a d k i O d d z i a ł ó w , które zapłaciło w roku spraw o
zdawczym 73o/o O ddziałów , 2) D z i e ń O f i a r y organizow any prze;z O ddziały na rzecz Stow arzyszenia. P olega o n przede w szystkim n a m odlitw ie w szystkich członkiń o raz na p rzep ro w adzeniu odpow iedniej im prezy dochodow ej na rzecz Stow arzy
szenia. Dochód z im prez nadesłało 46 O ddziałów , 3) I m p r e z y o r g a n i z o w a me p r z e z ' Z a r z ą d , 4) o f i a r y o d różnych św ieckich, 5) d o c h ó d z e S k ł a d n i c y , 6) najw ażniejsza pod
staw a finansow a pracy Stow arzyszenia to dobrow olne 00 m iesiąc nadesłane o f i a r y D u c h o w i e ń s t w a , k tóra to kwota roz
dzielana była pom iędzy In sty tu t i 4 Stow arzyszenia A. K.
V. W spółpraca z centralą ogólnopolską, In stytu tem A. K- i bnnymi S to w arzyszenlam i i udział w ogólnopolskich Zjazdach*
i kurs\a£h. !
Z centralą krajow ą tj. Katolickim Związkiem K obiet w spół
pracow ano jak najściślej. W ykonyw ano zarządzenia Związku, staran o się o karność w obec w ładz organizacyjnych, których ko
nieczność istnienia uznaw ańo jak najbardziej. Zw iązek przyszedł*
nam w r. spraw ozdaw czym z ogrom ną pom ocą, w ysyłając dy
rek to rk ę i w icedyrektorkę n a nasze kursa organizacyjne. Pani D yr. S traw ińska była ma Zjeździe Deleg., po czym b ra ła udział w 3 kursach organizacyjnych. — P. Sicińska rów nież w ygła
szała re fera ty n a 3 kursach jesiennych.
Z arząd Stow arzyszenia s ta ra ł się o jaknajściślejszą w sp ó ł
pracę z A rchidiecezjalnym Instytutem Akcji Katolickiej we Lw o
w ie. Ze stro n y Insty tu tu Stow arzyszenie nasze m iało w pracy ogrom nie w iele różnego rodzaju technicznych ułatw ień, ponadto Sekretarz Insty tu tu Ks. A. G rom adzki b ra ł udział jako re fe re n t w naszych 2 kursach zam kniętych. W kursach tych dopom agał nam rów nież sekretarz Zw iązku „ C a rita s " Ks. Fedorowicz, w y
głaszając referaty. «
W kongresie C h ry stu sa K róla b ra ło udział z naszego S tow a
rzyszenia 9 członkiń, przy czym nasza sekretarka g en eraln a peł
n iła o bow iązki jed n ej z sek retarek M iędzynarodow ego K ongresu.
W studium społecznym w W arszaw ie b rała u dział s e k re ta r
ka g en e raln a, zaś ma k ursie i zjeździe prezesek i se k retare k generaln y ch w G nieźnie była obecna nasza prezeska i sek re
ta rk a .
VI. Praca O ddziałów .
W r. spraw ozdaw czym było 194 O ddziałów i 4 O kręgi, a to : O kręg lw ow ski, obejm ujący 14 Oddz. m iasta Lwowa, któ ry poza niesieniem pom ocy organizacyjnej O ddziałom prow adził także 3 sp ecjalne sekcje:
1) K u c h n i ę d l a z u b o ż a ł e j i n t e l i g e n c j i przy ul.
W ro n o w sk iej, k tó ra w ydaw ała o b iad y w cenie 30 groszy a poza tym cały szereg o b ia d ó w bezpłatnych. Z kuchni tej k o rz y sta ła bezrobotna inteligencja, nie pobierająca żadnych oficjalnych za
pom óg z funduszu bezrobocia, uboga m łodzież akadem icka a w końcu pew ien konty n g en t zarejestrow anych bezrobotnych przydzielonych przez w ydział O pieki S połecznej we Lwowie.
W ciągu roku w ydano około 60 tysięcy o b iad ó w . P rzy kuchni p ro w ad zo n o św ietlicę.
2) S z w a l n i ę i k o n c e s j o n o w a n e k u r s a k r o j u i s z y c i a . D zieła te istn iejące o d wijelu już lat stały zgodnie z celem, dla k tó reg o z o stały u tw o rzo n e na stan o w isk u z a tru d nienia jak najw iększej liczby dziew cząt polskich i dania im d o ręki przygo to w ał,ja zaw odow ego.
3) O p i e k a n a d o p u s z c z o n ą m ł o d z i e ż ą . Sekcja ta założona z inicjatyw y naszej członkini p. Srokow skiej prow adziły o d listo p a d a do kw ietnia bezpłatną herb aciarn ię dla bezdom nych chłopców , którzy sp ęd zając w niej całe rano otrzym yw ali śn ia
d an ie i o b iad . Poza tym stara n o się dać tym chłopcom n ajb ied niejszym , bo pozbaw ionych rodzin, dachu n a d głow ą i chleba — ja k najw ięcej serca i o pieki.
D rugim dziełem tej sekcji była praca przygotow aw cza nad stw orzeniem w przyszłości stałeg o schroniska dla bezdom nych fh ło p c ó w .
O kręg buczacki sk u p iał O ddziały dekanatu buczackiego, O kręg stan isław o w sk i O dd ziały dekanatu stanisław ow skiego a O kręg kołom yjski O ddziały z całego Pokucia.
Prezeski O kręgów o d w ied z ały w łączone do danego O kręgu O ddziały, u ła tw ia ją c tym pracę cen trali i przychodząc z pom ocą organizacy jn ą O ddziałom .
O gółem w 194 O ddziałach było 11.456 członkiń rozdzielo
nych m niej w ięcej po p o ło w ie na m ieszkanki wsi i m iast. G łów n y nacisk w sw ej pracy kładły O d d z ia ły na zebrania, na których
w ygłaszano re fera ty na tem aty zw iązane z program em pracy, 0 poziom ie zależnym od w arunków lokalnych. N a 1304 referatów członkinie w ygłosiły 600, reszta księża i zaproszeni prelegenci.
W 35 O ddziałach istn ia ła sp ecjaln a biblioteka podręczna, z któ
rej korzystały członkinie d la p rzygotow yw ania się do referatów . W tej pracy nad planow ym przeprow adzeniem pog łęb ien ia reli
g ijn eg o p om agały pism a o rg anizacyjne „Z jed n o czen ie" i „G a
zeta d la k o b iet". Zw łaszcza „Z je d n o czen ie" było d la O d d z ia łó w dużą pom ocą w p rzeprow adzeniu kw adransów ew angelicznych 1 katechizm ow ych.
D ążenia do stałego p o g łęb ian ia w iedzy re lig ijn ej w śród na
szych członkiń szły w parze z coraz w iększym pogłębieniem się życia religijnego.
Już dziś, jak w ynika ,ze sp raw ozdań, przeprow adzonych wi- zytacyj i rozm ów z członkiniam i coraz lepiej rozum iem y ko
nieczność o p arcia p racy ap o sto lsk iej n a życiu Łaską. Bardzo, w iele O dd ziałó w w prow adziło zwyczaj stałych M szy św. dla członkiń. Kilka O dd ziałó w rozum iejąc znaczenie liturgii w pro- dzało. M sze św . recytow ane naprzem ian z kapłanem .
P raca ap o sto lsk a b y ła bardzo różnorodna, bo zależnie od śro d o w isk a i m ożliw ości O ddziału. W bardzo wielu O ddzia
łach członkinie nasze pom agają Księżom P roboszczom w p rzygo
to w an iu dzieci do C hrztu i Sakram entów św. 17 O ddziałów zorganizow ało dzień chorych, w iele zajm uje się stale chorymi,, m ając n a uw adze pom oc duchow ą i religijną. W swej pracy zw racały uw agę także na coraz częstsze w ypadki w niektórycn!
p arafiach istn ien ia m ałżeństw nielegalnych, dopro w ad zając je do sakram entu m ałżeństw a.
W w iększych a zw łaszcza m iejskich O ddziałach organizo
w ano re fera ty sp ecjalne dla szerszych w arstw nie członków z za
kresu zagadnień w ychow aw czych, relig ijn y ch i społecznych.
K olp o rto w an o książki i czasopism a religijne. Książek rozdano około 4.000, pism ok o ło 15 tysięcy. D uży dorobek pracy n a szych O d działów zaznacza się w dziale charytatyw nym o raz w p racy społeczno-ośw iatow ej. Tam , gdzie nie m a żadnej o rg a nizacji chary taty w n ej, nasze O ddziały zajm ują się niesieniem p o m ocy najbiedniejszym rodzinom w parafii. O koło 50 O ddziałów prow adzi sp ecjalną sekcię chary taty w n ą, 19 O ddz. zorganizo
w ało sp ecjaln ą pom oc dla ubogich m atek i niem owląt, 3 ' O d
d ziałów przychodzi z pom ocą m aterialn ą dzieciom szkolnym , 53 O ddz. zorganizow ało „ G w iazd k ę " dla ubogich, 51 „Ś w ięcone".
Jeśli zaś chodzi o pracę społeczną, to 15 O d działów u rzą
dziło kolonie letnie, 2 O ddziały prow adzi sta łą ochronkę, 1 przy
tułek d la najbiedniejszych kobiet, 2 O ddziały h erbaciarnię dla dhłopców , 1 O ddział św ietlicę, 1 O ddział prow adzi poradnię;
lek arsk ą dla m atek i dzieci, 4 O ddziały b iura p o śre d n ic tw a p ra
cy, zajm ując się przede w szystkim polską, katolicką służbą do
m ow ą.
N ie ob cy je st też naszym O ddziałom i dział gospodarczy.
T o też 31 O d d ziałó w urządzało kursa gotow ania, pieczenia, kro ju i s życia, try k o ta rstw a itp.
D la w zajem nego się zżycia członkiń urządzają O ddziały zebrania tow arzyskie. P oza tym o rganizują w spólne opłatki i św ięoone. Geleim zaś zdobycia potrzebnych funduszów o rg a n i
zują im prezy dochodow e jak p rz ed staw ien ia, festyny, loterie itp.
W końcu m usim y zaznaczyć, że bardzo w iele pracy w kładały O d
działy w zdobyw anie funduszów n a budow ę kościołów i kaplic, oraz n a utrzym anie i zakupyw anie ap arató w kościelnych.
Jeśli chodzi o o gólny rzut o k a n a pracę naszego S tow a
rzyszenia, to trzeba stw ierdzić, że zaznaczył się w n iej nie tylko p rz y ro st o 22 OddziaSów i p rz y ro st członkiń o przeszło 4 ty siące, ale i praca w O ddziałach znacznie sk ry stalo zo w ała i u je d n o stajn iła , w zrosło poczucie łączności organizacyjnej i p rzy w ią
zanie do Akcji K atolickiej. T rudności jednak są olbrzym ie. P rzede w szystkim brak lokalu, tylko 23 O d działów p o siad a w łasny ‘lo
kal, inne k o rz y sta ją z lokali w ynajm ow anych na zebrania, z kan
celarii U rzędu P arafialnego i z... w o ln eg o pow ietrza.
D rugą tru d n o ścią to brak środków fir.ar.aowych, tak w O d
działach jak i W cen trali, k tó ra nie m oże n ie ste ty przyjść O d działom! z d o sta te c z n ą pom ocą. A w końcu zaznacza się ogrom ny b ra k przygotow anych do pracy sił kierow niczych, na liczne zaś organ izo w an ie k u rsó w n ie ste ty lnie ima pieniędzy.
P racujem y w w arunkach dość specjalnych, bo do wyżej w ym ienionych tru d n o ści trzeba dodać jeszcze duży p rocent ianal- fabetek nie w ykazanych dokładnie w spraw ozdaniach, odległości i drogi u tru d n iając e dojazd n a kursa i Z jazdy, a wkońcu ro zrzu cenie ludności polskiej d an e j parafii, oo 'niezm iernie u tru d n ią zebranie.
W ierzym y jed n ak w przyszłość naszych O dd ziałó w nie ty lk o dla tego, że w ierzym y w przyszłość Akcji Katol., ale i dlatego, że pom im o tych w szystkich tru d n o ści, pom im o tego, że praca w Akcji K atolickiej nie daje nikom u żadnych m aterialnych ko
rzyści, raczej pociąga za so*bą konieczność o fia r pieniężnych, — pom im o tego duch nie m aleje ale w zrasta, poziom się p o dw yż
sza a o rg a n iz acja pow oli p o tężnieje i krzepnie.
S p r a w o zd a n ie k a s o w e
z a cza s od 1. s ty c z n ia 1937 do 31. g ru d n ia 1937.
D O C H Ó D :
S aldo z r. 1936 956.67 zł
W kładki O ddziałów 1033.98 „
O fiary Duchowieństwa 1815.01 „
O fiary od różnych 500.—- „
Dzień O fiary 582.26 „
Z jazd Delegowanych 76.20 „
K ursa 548.45
F undusz Rekolekcyjny 106.50 „
Biblioteka W ędrow na 355.39 „
Zw roty adm inistracyjne 189.95 „
Pielgrzym ka 9713.85 „
Votum 14.09 „
Składnica 1192.91 „
Przechodnie / 693.31 „
Z w rot pożyczki _______________ 50.— „
Razem 17.828.57 zł
R O Z C H O D Y : W yd a tki adm inistracyjne:
Światło 82.94 zł
O pał 107.68 „
T elefon 222.51 „
Przybory 227.06 „
P ow ielanie 169.85
D ruk okólników 112.—*- „
P o rto 484.32 „
P ensje 905.— „
Ubezpieczalnia 280.— „
Z. U. S. 140.— „
U sługa 115.65 ,>
N apraw ki 42.70 „
Różne ____ 49.10 „ 2938.81 zł
W yd a tk i organizacyjne:
W yjazdy 432.35 zł
Zjazd Deleg. 171.45 „
Kursa 723.53 „
Zjazdy krajow e 643.35 „
Pielgrzym ka 9676.60 „
Składnica 1126.36 „
P o rto Składnicy 30.20 „
A doracja 10.20 „
Biblioteka W ędrow na 137.27 „
Fundusz Rekolekcyjny 356.40 „
Ryczałt 200.— „
Różne 73.54 „ 13491.25 zł
R óżne:
Prenum erata 12.— zł
Biblioteka podręczna 26.77 „
Zw roty 549.96 „
Zw roty pożyczek 220 - „
Interesenci Ia^ O » o^i.O J u
