Wydziału Powiatowego powiatu wąbrzeskiego
za rok 1926
Wydziału Powiatowego powiatu wąbrzeskiego
za rok 1926
(
mM O S WĄBRZESKI" b. SZCZUKA^W^BRZEiHiO (POMORZE) i
I. Zmiany personalne, posiedzenia Wydziału Powiatowego i Sejmiku Powiatowego.
W roku 1926 zaszły następujące zmiany personalne: Kierownictwo powiatu objął z dniem 20 lipca 1926 r. Naczelnik W ydziału Administracyjnego przy Pomorskim Urzędzie W ojewódzkim Pan Romuald Körner, sprawując urząd S tarosty do dnia 4. II. 1927 r. Dnia 5. II. 1927 r. objął urzędowanie Pan Starosta Dr. Prądzyński, dotychczasowy Starosta powiatu Chełmińskiego.
W składzie personelu W ydziału Powiatowego zaszły następujące zm iany: Zofja Kwiatkowska i kancelista Maksymiljan Kozłowski zostali w skutek redukcji personelu 1. września 1926 r. zwolnieni.
W roku 1926 odbyło się 7 posiedzeń Sejm iku Powiatowego.
W ydział Powiatowy odbył 13 posiedzeń, na których załatwiono w drodze uchwał 572 spraw^.
Ogółem w płynęło do W ydziału Powiatowego w roku 1926 13.318 spraw.
II. Administracja Wójtostw i Urzędów Stanu Cywilnego.
W administracji wójtostw zaszły zmiany personalne, spowodowane tern, że niejedni wójtowie nie zamieszkiwali w obwodach, w których urzędowali, niejedni zaś zamianowani zostali swego czasu ko
misarycznymi wójtami. Stan ten został w ostatnich czasach po części zlikwidowany przez zamiano
wanie stałych wójtów, mieszkających w odnośnych obwodach. Poniżej podaje się wykaz obecnie urzę
dujących wójtów i ich zastępców. Dla orjentacji zamieszcza się również wykaz urzędników S tanu Cywilnego i ich zastępców:
A . W y kaz w ó jtó w i ich zastę p có w .
•N 13
%
Nazwa wójtostw a
Należące do obwodu miejscowości
Liczba
dusz W ójt Zastępca
i Niedźwiedź Niedźwiedź gmina 369 Dąmbski Aleks. W incenty Szczech
W ałycz majętność 392 W ałycz Niedźwiedź
Czystochleb gmina 260
2 Król. Nowawieś Król. Nowawieś gmina 688 Kossobucki Zbigniew Jan Neumann
Pieńki gmina 71 Mgowo Król. Nowawieś
Mgowo obsz. dworski 472 Szczerosługi gmina 53
Gziki majętność 94
3 Łopatki Zaskocz obsz. dwór. 379 Chojnacki Gustaw Chrzanowski
Myśliwiec gmina 751 Myśliwiec Sitno
Frydrychow o gmina 326
Łopatki gmina 557
4 Stanislaw ki Stanisław ki gmina 232 Marciniak Łukasz
W ronie majętność 183 Łabędź
Łabędź gmina 254
Trzcianek majętność 137
Michałki gmina 120
Cymbark gmina 98
Uciąż gmina 254
'O•N 5
%
NazAva wójtostw a
Należące do obwodu miejscowości
Liczba
dusz W ójt Zastępca
5 Przydwórz Przydw órz majętność 225 Kwiatkowski
Czaple gmina 369 W ąbrzeźno
Bartoszewice majętność 166 ulica W olności 16
Trzciano gmina 176
Sosnów ka majętność 84
6 Płużnica Płużnica gmina 475 Slaslci Jerzy Kowalski
O strow o gmina 396 Orłowo Płużnica
O rłow o obsz. dworski 204
7 Dębowałąka D ębow ałąka gmina 940 Rozmanit Stanisław Kazim. W ji^rfnski Dębowałąka ___^Dęt7owałąka
8 P iw nice Piwnice gmina 943 Zuckermann Juljan Robert Rozwadowski
Osieczek gmina 658 Piwnice Piwnice
Jaw orze gmina 577
9 Książki Książki gmina 1516 Leśniak Chojnacki
Książki obszar dworski 179 Książki Myśliwiec
Brudzawki gmina 336
Łopatki Niem. gmina 175
10 Lipnica Kolonja Lipnica Kol. Gmina 176 Jaranowski Juljan I. Spitza Józef
Kurkocin gmina 399 Lobdowo Lobdowo
Lipnica gmina 241
Małe Pułkowo gmina 358 W ielkie Pułkow o gmina 505 Przeszkoda majętność 58
Lobdowo gmina 718
11 Podzamek Golubski Podzam ek Golubski 514 Prabucki W ładysław Balcerowicz Józef
Sokoligóra gmina 254 Nowawieś Lisewo
Bożepole gmina 82
Galczewo gmina 112
Galczewko obszar dw. 199
Lisewo gmina 160
Lisewo majętność 245 Nowawieś majętność 158
Zawada majętność 70
Nowymłyn majętność 22 Owieczkowo majętność 62
1 2 Frydrychow o Frydrychow o majętność 102 Ruszkowski Pankowski
poczta Kowalewo Pluskow ęsy majętność 238 Pluskowęsy Frydrychow o
Kiełpiny gmina 240
Piątkowo majętność 472
1 3 Ostrowite Gajewo obszar dworski 145 Krużycki
Krażno gmina 73 Ostrowite
Skępsk gmina 458
Chełmoniec gmina 230 O strow ite gmina 955
14 Nadleśnictwo Nadl. Konstancjewo 138 Spitza Józef Komis. zast.
Konstancje« o Kujawa gmina 57 Lobdowo Janowski
H am er majętność 52 Lobdowo
Józefat majętność 53
Mokrylas gmina 152
K ołat obszar dworski 32
15 W ielkie Radowiska W ielkie Radowiska 817 Dębski Tom asz Kołpacki Ignacy Małe Radowiska maj. 290 W ielkie Radowiska W ielkie Radowiska Za Radow iska gmina 106
Małe Radowiska gmina 331
16 Stary Zieleń S tary Zieleń majętn. 148 W aligórski Jan Bogalecki Jan Pływaczewo gmina 601 S tary Zieleń S tary Zieleń
zńeleń gmina 377
Za Zieleń gmina 76
17 Nielub Nielub majętność 366 Kwiatkowski H enryk Kasyna, naucz.
Makswałd majętność W ąbrzeźno Ludowice
Ns bież. ||
Nazwa w ójtostw a
Należące do obwodu miejscowości
Liczba
dusz W ójt Zastępca
18 Szychow o Szychowo majętn. 96 W roński
Sierakow o gmina 566 Kowalewo
S rebrniki gmina 350
Bielsk gmina 472
Bielskie Budy gm. 63
Gapa majętność 51
19 Rychnowo Rychnowo gmina 393 Budniewski Jan W iśniewski Ludwik
W ielkie Rychnowo 646 Lądy Mlewo
No wy dw ór gmina 150 Mlewiec majętność 177
Mlewo gmina 830
Nowy Mlewiec gmina 52
Lądy gmina 107
20 Pruskołąka Pruskołaka majętn. 240 Karczewski Józef Dębiński Franciszek
Szewa majętność 108 W ielkołąka W ielkołąka
W ielkołąka majętność 502
Borówno gmina 165
Elzanowo majętność 187
21 Chełmonie Chełmonie gmina 324 Beyger Józef Kowalski Antoni
Leśno obsz. dwór. 126 Elgiszewo Leśno
Elgiszewo gmina 532
Lipienica gmina 241
22 Ryńsk Ryńsk gmina 597 Chwiećko W alerjan Kasyna Bazyli
Orzechówko gmina 455 Ludowice Ludowice
Ludowice gmina 461
W ęgorzyn gmina 207
Orzechowo gmina 627
23 Jarantow ice Jarantowice gmina 898 Chrzanowski Jan Naftyński Aleks
Buk majętność 14 Sitno jarantow ice
Buczek gmina 33
Sicienek gmina 173
Sitno majętność 168
B. W y k az U rzęd ników S tanu C yw ilnego i ich zastęp có w .
•N¡u
£ Urząd
Stanu Cywilnego
Sąd Powiatowy
Urzędnik
Stanu Cywilnego Zastępca
i Chełmonie Toruń Józef Beyger, Elgiszewo Fr. Beyger, Elgiszewo 2 Dębowałąka W ąbrzeźno O borski Roman, nauczyciel
D ębowałąka
Juljan Zuckermann, Piwnice
3 Frydrychow o Golub Panter, Kiełpiny W iśniewski, Podpluskow ęsy
4 Golub Golub Nowakowski, burmistrz, Golub Mądrowski, sekretarz miejski Golub
5 Książki W ąbrzeźno Łachecki, Książki
6 Król. Nowawieś W ąbrzeźno Jan Neuman, Król. Nowawieś Jan Grzeszewski, Król. Nowawieś
7 Kowalewo T oruń Kazimierz Kiichler, Kowalewo Grochowski, naucz. Kowalewo 8 Lipnica Golub Klemens Kantalc, Lipnica Leonard Piotrowski, Lipnica . 9 Łopatki W ąbrzeźno Gryzą Jan, Jarantowice Franc. O strowski, Myśliwiec 10 Myśliwiec W ąbrzeźno Antoni O strowski, Myśliwiec Franc. Ostrowski, Myśliwiec 11 Niedźwiedź Golub Kazim. Noryśkiewicz, W ałycz Kwiatkowski Henr., W ąbrzeźno
— 6
•NOł
2
.Ol
Urząd Stanu Cywilnego
Sąd Powiatowy
Urzędnik
Stanu Cywilnego Zastępca
12 Nadl. Konstancjewo Golub Bryks, Łobdowo
13 Nielub W ąbrzeźno Kwiatkowski, W ąbrzeźno Białecki, W ąbrzeźno 14. O strow ite Golub Szymański, naucz. S kępsk Felicjan Pniewski, Skępsk 15 Przydw órz W ąbrzeźno Feliks Grzella, Płużnica Jan Suwiński, Płużnica 16 Płużnica W ąbrzeźno Feliks Grzella, Blużnica Jan Suwiński, Płużnica 17 Piwnice W ąbrzeźno Bronisł. Jaranowski, Osieczek Jan Kiihnast, Osieczek
18 Pruskołąka Toruń Kochański, Pruskołąka W roński, Kowalewo
19 Podz. Golubski W ąbrzeźno Józef Balcerowicz, Lisewo A ugust Żabiński, Lisewo 20 Stanisławki, W ąbrzeźno Kwiatkowski, W ąbrzeźno Białecki, W ąbrzeźno 21 S tary Zieleń Toruń Winc. Ambroszkiewicz, Zieleń Jan Bogalecki, Zieleń
22 Ryńsk Toruń Bazyli Kasyna, Ludowice Franciszek Majewski, Ryńsk
23 Radowiska Golub Teofil Sikorski, M. Radowiska Tom asz Aniszewski Małe Radowiska 24 Rychnowo Toruń Franc. Wilczewski, Srebrniki Jan Zatorski, Srebrniki 25 W ąbrzeźno W ąbrzeźno Schwarz, burm. W ąbrzeźno Filip Białecki, W ąbrzeźno
III. Majątek powiatu.
W Y K A Z
m ajątk u p o w iatu w ąb rzesk ieg o za rok 1926 w ed le stanu z dnia 23 lu teg o 1927 r.
a) N ieruchom ości.
1. Starostw o gmach I... 150.000 zł.
2. „ II... 40.000 V 3. „ III... 25.000 W 4. „ i v ... 30.000 w 5. Nieruchomość pow. w G o lu b iu ... 25.000 n
6. Powiatowy Przytułek Starców . . . . 75.000 » 7. Parcele pow iatow e... 7.500 n
352,500 zł.
b) Ruchom ości.
i. Samochód powiatowy . ... 10.000 zł.
2. W alec parow y do wałowania szos z w arsztatem
i dwoma b eczk o w o zam i... 10.000 ft
3. 2 walce konne po 500 z ł... 1.000 w 4. 3 wagi do ważenia wozów po 600 zł. . . . 1.800 n
22.800 zł.
c) P ap iery w artościow e i depozyta.
1. 30 akcyj Banku Polskiego po 100 zł. . . . 3.000.— zł.
2. 5% pożyczka k o n w e rsa c y jn a ... 9.729.— „
— 7 —
3. Akcje Kolejki Chełmża—Mełno w wysokości
141.000 mk. n... — „ 4. Akcje Banku Komunalnego w W arszaw ie
w wysokości 10.000 mkp. z roku 1920 . . . — „ 5. Depozyt nr. 1233 ... 15.54 „ 12.744,54 zł.
Z estaw ien ie m ajątku pow iatow eg o-
a) n ie r u c h o m o ś c i... 352.500,— zł.
b) ruchomości ... 22.800,— „ c) papiery wartościowe i depozyta . . . 12.744,54 „ razem 388.044,54 zł.
D ługi p o w iatu za rok 1926.
w edle stanu z dnia 31 marca 1927 r.
1 Komunalny Bank K redytow y — Poznań . . 28.224,16 zł.
2. dto ... . 40.478,91 ))
3. dto ... . 35.261,68 V
4. dto ... . 114.399,— V
5. dto ... . 25.000,— n
6. Pomorski Urząd W o j e w ó d z k i... . 25.030,— )>
7. W ydział Powiatowy w Toruniu . . . . 3.000,— »
razem 271.363,75 zł.
IV. Administracja powiatowego urzędu budowlanego i meljoracji.
A. P o w iato w y U rząd b u d o w la n y :
i Powiatowy Zarząd drogowy.
a) Budowniczy powiatowy Makowski z W ąbrzeźna, b) S ekretarz budowlany Beyger z W ąbrzeźna, c) Drogom istrz Melerowski z W ąbrzeźna, d) Drogomistrz Łobodziński z Myśliwca, e) D rogom istrz Mikołajczak z Golubia,
i) D rogomistrz Topolewski z Niedźwiedzia, g) Drogom istrz Tadajew ski z Kowalewa.
Pozatem pracuje na szosach 47 dróżników.
II. Utrzymanie dróg.
W powiecie wąbrzeskim wynosi ogólna długość dróg bitych 248*280 km. Z tej liczby przy
pada na drogi powiatowe 153*419 km., na drogi o znaczeniu państw ow em 6P343 km., z których 1*863 km. utrzymuje miasto W ąbrzeźno, miasto Golub 0*455 km. i miasto Kowalewo 0'280 km. Na drogi o oznaczeniu wojewódzkiem przypada 17*818 km., z których utrzym uje tylko miasto W ąbrzeźno 0*243 km., zaś na inne drogi gminne przypada 12*075 km.
W roku 1926 usypano nowej pow łoki 10*9 km. W ybrukow ano 1*440 m 2. Naprawiono dróg letnich i uporządkowano rowy na przestrzeni 92*1 km.
Ogólne koszty utrzym ania dróg bitych w roku 1926 wynosiły 168.806.69 zł. Z tego otrzymano od Starostw a Krajowego Pom. tytułem dotacji 84.595.30 zł.
III. Szkółki.
W powiecie wąbrzeskim istnieją dwie małe szkółki drzew alejowych.
IV. Dochody.
Dochody z szos wynoszą na 1926 rok 23.003,50 zł. Dochód ten składa się w głównej mierze z czynszu dzierżawnego z drzew owocowych.
— 8 —
V. Budowa nowych dróg.
Na posiedzeniu W ydziału Powiatowego z dnia 30 czerwca 1926 r. uchwalono budowę w w ła
snym zarządzie szosy Zieleń — Dylewo w długości 4,1 km.
Na budowę tejże szosy otrzym ał W ydział Powiatowy od p. W ojew ody Pom or
skiego pożyczkę w w y s o k o ś c i ... 25.000,00 zł.
W ydział Powiatowy uchwalił na budowę szosy ... • . . 15.000,00 „ Zatem przeznaczono na budowę w roku 1926 ... .... . . . razem 40.0li0.00 zł.
z których zużyto na niżej wyszczególnione p race:
a) na prace ziemne 20.700,93 zł.
b) na mosty i przepusty 2^1)6,49 „ c) na zakup kamienia 2.715.23 „ 26.222,65 zł.
Pozostałą sumę z r. 1926 w kwocie 13.777,35 zł. przeniesiono na rok budżetowy 1927/28.
Prac ziemnych tj. plantu wykonano pod szosę 3,2 rącznie z wszelkiemi pracami betonowemi około budowy mostów i przepustów. Do wykonania pozostaje jeszcze 0.9 km., które wykonane będą do 1 lipca 1927 r. Kamienia zwieziono dotychczas 441 m 3. Od 1 lipca 1927 r. rozpocznie się z bu
dowa właściwej nawierzchni szosowej, która w ykonaną zostanie na przestrzeni jednego kilometra.
Za resztę w budżecie przewidzianej kw oty zamierza się zakupić kamienia dla wykończenia bu
dowy wymienionej szosy.
VI. Drogi gminne.
Drogi gminne w powiecie w ąbrzeskim znajdują się naogół w złym stanie i napraw y dokonać nie można z tego powodu, że poszczególne gminy walczą z trudnościami finansowemu
B. P o w ia to w y U rząd Meljoracji-
I. Z A R Z Ą D .
In ż y n ie r m eljo rac ji: B o l e s ł a w S w o b o d z i ń s k i . II. S P Ó Ł K I M E L JO R A C Y JN E .
W p o w ie c ie w ą b rz e s k im z n a jd u ją się n a s tę p u ją c e sp ó łk i m eljo rac y jn e :
1. S p ó łk a u trz y m a n ia k a n a łu „ B ł o t o “, z a ło ż o n a w d n iu 2. 8. 1855 r., o b e jm u ją c a o b sz a r 430 ha.
2. S p ó łk a u trz y m a n ia k a n a łu „ W i e c z n o “, z a ło ż o n a w d n iu 12. 3. 1 860 r., o b e jm u ją c a o b sz a r 400 ha.
3. S p ó łk a m e ljo ra c y jn a „ K s i ą ż k i “, z a ło ż o n a z d n ia 2. 7. 1883 r., o b e jm u ją c a o b sz a r 573 ha.
4. S p ó łk a m e ljo ra c y jn a k a n a łu „ Z g n i ł k a “, z a ło ż o n a w d n iu 1. 7. i 889 r., o b e jm u ją c a o b sz a r 131 7 ha.
5. S p ó łk a m e ljo ra c y jn a k a n a łu „ S i t n o “, z a ło ż o n a w dniu 3. 1. 1898 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 306 ha.
6. S p ó łk a d la re g u la c ji „ S t r u g i B r u d z a w s k i e j “ , z a ło ż o n a w d n iu 6. 11. 1899 r., W ła d z ą n a d z o rc z ą w sp o m n ia n e j sp ó łk i je s t S ta ro s ta p o w ia tu b ro d n ic k ie g o , p o n ie w a ż o b s z a r te jż e n a le ż y po n a jw ię k sz e j części do p o w ia tu b ro d n ic k ie g o .
7. S p ó łk a d re n a rs k a „ J a r a n t o w i c e “, z a ło ż o n a w d n iu 23. 9. 1901 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 780 h a.
8. S p ó łk a d re n a rs k a „ S t a r y Z i e l e ń “, z a ło ż o n a w d n iu 11. 10. 1904 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 487 ha.
9. S p ó łk a d re n a rs k a „ O r z e c h ó w k o “, z a ło ż o n a w d n iu 5. 7. 1907 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 618 ha.
10. S p ó łk a m e ljo ra c y jn a „ R y ń s k “, z a ło ż o n a w d n iu 2. 12. 1907 r., o b e jm u ją c a o b sz a r 58 ha, 11. S p ó łk a m e ljo ra c y jn a „ M a ł e R a d o w i s k a “, z a ło ż o n a w d n iu 27. 9. 1908 r., o b e jm u ją c a
o b s z a r 51 h a.
12. S p ó łk a d re n a rs k a „ E l;z a n o w o z a ło ż o n a w d n iu 22. 10. 1908 r., o b e jm u ją c ą n b s z a r 1119 ha.
13. S p ó łk a d la re g u la c ji „ W a w r z o n k a “, z a ło ż o n a w d n iu 6. 2. 1911 r., o b e jm u ją c a o b sz a r 60 ha.
14. S p ó łk a m e ljo ra c y jn a „ P i w n i c e “, z a ło ż o n a w d n iu 3. 8. 1911 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 18 ha.
15. S p ó łk a d re n a rs k a „ K a r c z e w o — J ó z e f a t “, z a ło ż o n a w d n iu 9. 4. 1912 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 581 ha.
16. S p ó łk a d re n a rs k a „ L i p i e n i c a “, z a ło ż o n a w d n iu 21. 5. 1912 r., o b e jm u ją c ą o b s z a r 276 ha.
17. S p ó łk a m e ljo ra c y jn a „ K s i ą ż k i — M a ł e B r u d z a w k i “, z a ło ż o n a w d n iu 15. 9. 1912, o b e j
m u ją c a o b s z a r 33 ha.
18. S p ó łk a m e ljo ra c y jn a „ P i w n i c e - O s i e c z e k “, z a ło ż o n a d n ia 18. 1. 1913 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 25 ha.
19. S p ó łk a m e ljo ra c y jn a „ S z c z e r o s ł u g i “, z a ło ż o n a d n ia 19. 1. 1913 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 33 ha.
20. S p ó łk a d re n a rs k a „ O s t r o w i t e - P o ć w a r d o w o “, z a ło ż o n a d n ia 7. 4. 1914 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 140 ha.
21. S p ó łk a d re n a rs k a „ K i e ł p i n y “, z a ło ż o n a d n ia 29. 10. 1914 r., o b e jm u ją c a o b sz a r 254 ha.
22. ^ p łó k a w o d n a „ S k ę p s k - O s t r o w i t e “, z a ło ż o n a d n ia 9. 9. 1916 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 43 ha.
23. S p ó łk a w o d n a „ K o w a l e w o “, z a ło ż o n a d n ia 15. 5. 1920 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 108 ha.
24. S p ó łk a d la re g u la c ji „ S t r u g i R y c h n o w s k i e j “, z a ło ż o n a d n ia 17. 8. 1922 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 894 ha.
9 —
25. S p ó łk a d re n a rs k a „ S i e r a k o w o “, z a ło ż o n a d n ia 18. 4. 1922 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 1050 ha.
R o w y o d p ły w o w e z o s ta ły w y k o p a n e . P ra c e d re n a rs k ie b ę d ą u k o ń c z o n e d o p ie ro w la ta c h n a stę p n y c h .
26. S p ó łk a d la re g u la c ji „ S t r u g i W ą b r z e s k i e j “, z a ło ż o n a d n ia 17. 8. 1922 r., o b e jm u ją c a o b sz a r 347 ha.
P ra c e p rz y w y b u d o w a n iu S tru g i są o b e c n ie w to k u .
27. S p ó łk a d la re g u la c ji „ S t r u g i T o r u ń s k i e j “ (pow yżej je z io ra m lew sk ieg o ), z a ło ż o n a d n ia 30. 9. 1922 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 737 ha.
W y b u d o w a n ie S tru g i je s t w toku.
28. S p ó łk a d re n a rs k a „ Ł o p a t k i “, z a ło ż o n a d n ia 24. 2. 1923 r., o b e jm u ją c a o b s z a r 903 ha.
29. S p ó łk a d re n a rs k a „ L i p n i c a K o l o n j a “, z a ło ż o n a d n ia 24. 2. 1923 r., o b e jm u ją c a o b sz a r 46 ha.
30. S p ó łk a d re n a rs k a „ P o d z a m e k G o l u b s k i “, z a ło ż o n a d n ia 22 X . 1924 r. S ta tu t z a tw ie rd z o no 24 X. 1924 r.
W ie lk o ś ć o b sz a ru 375,12.45 ha.
31. S p ó łk a d re n a rs k a „ W i e l k i e R y c h n o w o “, z a ło ż o n a d n ia 4. II. 1926 r.
S ta tu t z a tw ie rd z o n o d n ia 17. III. 1926 r.
W ie lk o ść o b sz a ru 249,36.06 ha.
C a ły o b sz a r w p o w ie c ie w ą b rz e s k im z n a jd u ją c y c h się S p ó łe k m e ljo ra c y jn y c h o b e jm u je o k o ło 14,168 ha.
D łu g o ść re g u lo w a n y c h rz e k II rz ęd u w ynosi 7,378 ha.
O g lę d z in y , d o k o n a n e w io sn ą i je s ie n ią p rz e z b u d o w n ic z e g o m e ljo ra c y jn e g o p. S w o b o d ziń - sk ieg o z p rz e d s ta w ic ie le m P a ń stw . U rz ę d u B u d o w n ictw a M e ljo ra c y jn e g o w T o ru n iu w y k a z a ły , że w sze lk ie u rz ą d z e n ia w yżej w y m ien io n y ch s p ó łe k z n a jd o w a ły się w n a le ż y ty m p o rz ą d k u .
V. Powiatowy Przytułek Starców.
Z b u d o w a n y z fu n d u sz ó w p o w ia to w y c h w ro k u 1912 g m ach „ P rz y tu łe k S ta rc ó w “, p rz e z n a c z o n y je s t n a sc h ro n isk o d la sta rc ó w o b o jg a p łci, z a m ie s z k a ły c h w p o w ie c ie . B e z p o śre d n ią o p ie k ę n a d s ta r
c a m i w y k o n u ją trzy sio stry m iło sie rd z ia z Z a k ła d u Z g ro m a d z e n ia S łu ż e b n ic z e k N ajśw . M arji P a n n y w P le sz e w ie .
D n ia I. I. 1926 r. b y ło s ta rc ó w w „ P rz y tu łk u S ta rc ó w “ ... 22
p rz y b y ło w ciąg u 1926 ... 3
z m a rło w c ią g u ro k u 1926 ... 6
p o z o sta ło d n ia 31. X II. 1926 r. s t a r c ó w ... 19 K o szty u trz y m a n ia w y n o sz ą o b e c n ie n a o so b ę 35 zł. m ie się c z n ie .
D o c h ó d w ro k u 1926 ra z e m z z a le g ł, w y n o sił 13.817,29 zł.
R o z c h ó d „ „ „ „ „ 15.249,83 zł.
N ie d o b ó r p o k ry ty p rz ez p o w ia t w y n o sił 1.432,54 zł.
VI. Powiatowa Ka
Bilans za
Stan czynny
G o tó w k a w k a s i e ...
zł zł
7.145,44 P o c z to w a K a sa O sz c z ę d n o śc i P o z n a ń ... 13.369,88 R a c h u n e k w B a n k a c h (d o b ro ) . . . . ... . . . 64.165,34 P a p ie ry w a rto śc io w e w ła s n e . ... 21.228,50 P o ży cz k i h ip o te c z n e ... 197.101,59 P o ży cz k i w e k s l o w e ... 237.507,—
P o ży cz k i n a r e w e r s ... 153,56
P o ży cz k i d la g m in . . . ... 6.216,02
N ie r u c h o m o ś c i... .... 74.250,—
R u c h o m o ś c i ... 1.960,- Z a le g łe p r o c e n t a ... 2.161,09
S u m a . . . 625.258,42
R ach u n e k zy
Zyski
---
zł zl
P ro c e n tó w p o b ra n o w ro k u 1927 g o t ó w k ą ... 53.394,44 P ro c e n ta p ła tn e i z a le g łe w y n o sz ą ... 2.161,09 P ro c e n ta p o b ra n e w ro k u 1925 n a ro k 1926 ... 1.005,—
56.560,53 O d l i c z a s i ę :
a) z a le g łe p ro c e n ta w y k a z a n e w p o p rz e d n im b ila n sie 2.390,21
b) o d s e tk i p o b ra n e n a ro k 1927 ... 3.678,60 6.068,81 B rutto p ro c e n ta w y n o sz ą z a t e m ... '
50.491,72 R ó ż n e w p ł y w y ... 255,24 K o n to w k ła d ó w d o l a r o w y c h ... 3.566,45 54,313,41
— l i
sa Oszczędności,
rok 1926.
Stan bierny
t zł zł
W k ła d y o s z c z ę d n o ś c io w e ... 396,101,08 W te m za w y p o w ie d z e n ie m d z i e n n e m ... 117.331,47
„ „ 1—3 m ie się c z n e m . . . . 32.323,44
.. „ p o n a d 3 m ie się c z n e m . . 246.446,17
R a c h u n e k w K o m u n a ln y m B an k u K re d y to w y m . ... 89.997,19 R a c h u n e k w P. K. 0 . W a r s z a w a ... 37.350,—
F u n d u sz o b ro to w y z w a lo ry z a c ji ( 4 0 ^ ) ... 73.706,65 F u n d u sz r e z e r w o w y ... 19.168,38 P ro c e n ty p o b ra n e n a ro k 1927 ... 3.678,60 Z y s k ... 5.256,52
' S u m a . . . 625.258,42
%
sk ó w i strat.
Straty
zł zł
P ro c e n t d o p is a n y i w y p ł a c o n y ... 26.287,89 O p ro c e n to w a n ie z a c ią g n ię ty c h p o ż y c z e k ... 7.456,77 K o sz ta ad m in istra c ji, o s o b o w e ... 8.214,27 K o sz ta a d m in istra c ji, r z e c z o w e ... 2.191,20 K o n to w k ła d ó w d o l a r o w y c h ... 3.936,86 O d p isy : r u c h o m o ś c i... 219.90
n i e r u c h o m o ś c i ... 750,— 969,90 Z y s k ... 5.256,52
54.313,41
12 —
VII. Sprawozdanie Powiatowej Kasy Komunalnej za rok 1926.
D ział O K R E Ś L E N I E R ozćh ó c D o c h ó d R e sz ty
w d o c h o d z ie
zł gr zł gr zł gr
I. A d m in is tra c ja K a p i t a ł ó w ... — 15.558 27
II. O g ó ln a pow . a d m in is tra c ja k o m u n a l n a ... 100.378 58 12.809 33 688 88 III. A d m in is tr a c ja szo s p o w i a t o w y c h ... 168.806 69 111.132 27 13.297 79 IV. A d m in is tra c ja d łu g ó w p o w i a t o w y c h ... 17.518 92 7.028 24
V. P o w ia to w y „ P rz y tu łe k S t a r c ó w ... 15.249 83 555 18 13.302 11 VI. A d m in is tra c ja g m a c h ó w p o w i a t o w y c h ... 13.958 45 4.483 75 167 37 VII. O s a d y r o b o t n i c z e ... — 553 35 708 03 VIII. P o d a t k i ... 79.180 18 247.064 83 23.985 64
R a z e m . . . . 395.092 65 399.185 22 52.149 82
R o z c h ó d ... 395.092 65
N a d w y ż k a . . . . 4.092
VIII. Bank Powiatowy.
\ \ pizeciągu roku 1926 w ew nętrzny ustrój Banku zastosowano do rzeczywistej objętości jego interesów. Przeprowadzono redukcję personału w centrali, zniesiono w pierwszym półroczu Oddział w Kowalewie, a z końcem roku zlikwidowano Oddział w Golubiu.
Sporządzony w październiku 1926 praw idłow y bilans załata 1924 i 1925 wykazał na końcu roku 1925 straty w wysokości zł. 257,990,18 i zatwierdzony został przez Sejm ik Powiatowy z tem zastrze
żeniem, że winnych strat, jakie pow stały w Banku Powiatowym, pociągnie się do odpowiedzialności cywilno-sądowej.
Na cele sanacyjne Banku uchwalił Sejmik Powiatowy zaciągnąć pożyczkę w wysokości zł.
150,000. oraz oddać na własność Powiatowej Kasy Oszczędności 2 nieruchomości Banku za cene 75,000 — zł.
Powiat uzyskał na cele sanacyjne Banku 75,000 zł. pożyczki z Komunalnego Banku K redyto
wego w Poznaniu, którą to kwotę zużyto w zupełności na spłacenie naglących zobowiązań Banku.
Przebieg interesów Banku przy końcu r. 1926 uwidocznił, że bank zachwiany w swych podsta
wach przez poważne straty, niema racji bytu, chociażby ze względu na to, iż istnieje w powiecie dru
ga instytucja finansowa: Powiatowa Kasa Oszczędności, za którą ręczy powiat również z całą swoją siłą podatkową.
W ychodząc z tego założenia Sejm ik Powiatowy uchwalił w dniu 14 marca 1927 rozwiązanie Banku Powiatowego w ten sposób, że agendy jego przelane zostaną na Powiatową Kasę Oszczędności.
Z końcem kwietnia 1927 r. dokonano w myśl uchwały Sejm iku Powiatowego przejęcia agend Banku przez Powiatową Kasę Oszczędności, która 'przyjm ując aktyw a i pasywa Banku likwiduje stopniowo interesy jego i dochodzi stopniowo do postanowień Sejmiku Powiatowego w drodze skargi przeciw byłym członkom zarządu i rady nadzorczej Banku wyrównania strat, pow stałych z ich winy w Banku Powiatowym.
— 13 —
IX. A. K olejka p o w iato w a.
Kolejka powiatowa łączy miasto W ąbrzeźno z głównym dworcem kolei państwowej. Długość kolejki wynosi 3 kim. Ruch na kolejce prowadzi O stdeutsche Eisenbahngesellschaft w Królewcu na mocy istniejącego kontraktu zawartego za czasów niemieckich z ówczesnym W ydziałem Powiatowym.
Zysków dla powiatu za rok 1926 nie było.
W ydział powiatowy uchwalił zbadać gospodarkę kolejki powiatowej, celem stwierdzenia czy Ostdeutsche Eisenbahngesellschaft należycie prowadzi rachunkowość kolejki powiatowej.
B. K olejka C h e łm ż a —M ętno.
Ruch kolejki Chełmża—Mełno, która przecina skraw ek zachodniej części powiatu, prowadzi obecnie Dyrekcja Kolei Państwowych w Gdańsku.
Kolejka ta jest spółką akcyjną, w której udział biorą między innemi powiaty: W ąbrzeźno, Toruń, Chełmno, i Grudziądz.
Udział powiatu w ąbrzeskiego wynosił w roku 1913/14 141,000 marek niemieckich.
X. Powiatowa Rada Opieki Społecznej.
Działalność Opieki Społecznej samorządowej w roku 1926 obejm ow ała:
1. Spraw y ubogich gminnych.
2. Spraw y umysłowo-chorych, głuchoniemych ociemniałych i epileptycznych.
3. Doraźne zapomogi dla biednych powiatu.
4. Doraźne zapomogi dla bezrobotnych.
5. Subwencje na cele kulturalno-społeczne.
6. Kuchnię Ludową.
Dziennik podawczy Opieki Społecznej w roku 1926 wykazuje około 800 spraw. Spraw y te dotyczyły w głównej mierze ubogich gminnych. W Zakładach Krajowych znajdowały się 22 osoby.
Część kosztów utrzymania przypadająca na powiat wynosiła kw otę 5.966,84 zł.
— 14 —
Doraźnych zapomóg dla biednych wypłacono = 557,31 zł. Oprócz tej kw oty otrzymali bezrobotni w miastach W ąbrzeźnie, Kowalewie i Golubiu na podstawie uchwały Sejm iku Powiatowego z dnia 22. XII. 1926 r. kw otę 3242 zł — tytułem bezzwrotnej zapomogi na gwiazdkę w r. 1926.
Na cele kulturalno-społeczne otrzym ało szereg instytucji subwencje z funduszów powiatu w wysokości 7.211 zł.
Kwestja uruchomienia Kuchni Ludowej dla miasta W ąbrzeźna w okresie zimowym 1925/26 i 1926/27 sprawiała nie mało trudności dla braku funduszów. Zdołano jednakże uporać się z trudno
ściami dzięki ofiarności ze strony obyw atelstwa powiatu. W okresie zimowym 1925/26 wydano bez
płatnie około 22 tysiące obiadów. W okresie zimowym 1926/27 wydano bezpłatnie około 45 tysięcy obiadów. Zaznaczyć należy, że wszelkie koszta połączone z prowadzeniem Kuchni Ludowej w okre
sie zimowym 1926/27 pokrył M agistrat miasta W ąbrzeźna.
XII. Sprawozdanie
z działaln ości Sekcji Z ak ład u U b ezp iec zeń o d W y p ad k ó w w R olnictw ie.
W roku 1926 zgłoszono do Zarządu tutejszej Sekcji 66 nieszczęśliwych wypadków, czyli o 14 wypadków mniej w stosunku do roku 1925, lecz zato o 43 w y p a d k /^ ię c e j w stosunku do 1924 r., gdzie liczba wypadków wynosiła tylko 23.
Zgodnie z przepisami Ordynacji Ubezpieczeniowej powzięto w roku 1926 niżej podane uchwały:
Ustanowiono rentę po raz pierw szy dla okaleczonych W 23 wypadkach odrzucono wnioski o r e n t ę ... . w 23 V
zniżono r e n t e ... . W 9 V
wstrzymano r e n t ę ... . w 5 sprzeciw o d r z u c o n o ... w 7 >ł
sprzeciw u w z g lę d n i o n o ... • , . w 2 n przeprow adzono leczenie w lecznicy . . ., w 1 »
rentę dla pozostałych ustalono . . . w 1 w
Koszta administracyjne Sekcji za rok 1926 w ynosiły: 1510,54 zł. Składka rozpisana na rok 1926 wynosiła 0,85 zł. od 1 marki niem. podatku gruntowego przedwojennego i przyniosła łączną sumę
58.251,83 zł. ‘
Liczba numerów dziennika sekcji wynosiła w 1926 roku 11368.
Wydział Powiatowy
Przewodniczący:
(—) DR. PRĄDZYŃSKI
Starosta
Członkowie:
(—) C H W A S T E K (—) S C H W A R Z
