• Nie Znaleziono Wyników

Essig Lidia

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Essig Lidia"

Copied!
112
0
0

Pełen tekst

(1)

1

(2)

SPIS ZAW ARTOŚCI TECZKI —

2dhT). t-

I. Materiały dokum entacyjne

1/1 - relacja właściwa \J

I/2 - dokumenty (sensu stricto) dot. osoby relatora >—

I/3 - inne materiały dokum entacyjne dot. osoby relatora

II. Materiały uzupełnieniające relację

III. Inne materiały (zebrane przez „relatora ’): —

111/1-dot. rodziny relatora — ■ >

III/2 - dot. ogólnie okresu sprzed 1939 r. —

III/3 - dot. ogólnie okresu okupacji (1939 -1 9 4 5 ) — III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r. —

III/5 - inne. \ /

V. Wypisy ze źródeł [tzw : ..nazwiskowe kart\ informacyjne"]

IV. Korespondencja

V

VI. Fotografie J

2

(3)

3

(4)

' U - Ą

T" ( q Z 9 I

Wpłynęło d n ia

R E L A C J A

Bane osobowe - L i d i a D ębicka c . J ó z e f a i ^ a l i n y z d .T u r e c k a u r . 29*X.1922 r . w m .S k o le w o j.S ta n is ła w o w s k ie

zam .G dańsk, u l . Z ak o p ia ń sk a 11 i 4 / 8 0 - 1 4 £ / w y k s z t a ł c e n i e - ś r e d n i e ♦ k u r s y .

Będąc u c z e n i c ą ś r e d n i e j s z k o ły h a n d l o w e j , a ż e p o s ia d a ła m s z k o l e n i e s a n ita r n o - m e d y c z n e ,w c z a s i e d z i a ł a ń w ojennych z o s ta ła m p r z y d z i e l o n a do p o c i ą g u s a n i t a r n e g o w k tó ry m b y l i w i e z i e n i r a n n i ż o ł n i e r z e

j e d n o s t e k r a d z i e c k i c h . Był t o p o c i ą g wojskowy l i r . 336 . Po p r z e w i e z i e n i u r a n n y c h do m ie js c o w o ś c i H i l i t o p o l i p r z e k a z a n i u i c h do s z p i t a l a

z o s ta ła m p r z y d z i e l o n a do jw p . ł ą c z n o ś c i 9 A r m i i , k t ó r a b y ł a k ie ro w a n do S t a l i n g r a d u .

T r a s ę , k t ó r ą w n o rm aln y c h w arunkach do M i l i t o p o l u można b y ło p r z e j e ­ ch a ć w c i ą g u 12 g o d z i n , t r w a ł s 5 d n i,a lb o w ie m b y liś m y p o d s ta ły m o b sz cza łem lo t n i c z y m ,

Wobee wyprow adzenia Wojska P o l s k i e g o p r z e z g e n .W ł.A n d e rs# n a B l i s k i W sch ó d ,p o w sta ła n i e u f n o ś ć do Polaków i z o s ta ła m p r z e n i e s i o n a n a t y ł y do s z p i t a l a wojskowego N r. 4575 g d z i e pracow ałam ja k o p i e l ę g n i a r k a . 7 D-cą b y ł a d r . O l g a Wołkowa,a że j e j m atka b y ła P o l k ą , d s ż y ł a m nie dużą

s y m p a tią . Gdy w 194-3 r . formowano B a t a l i o n K obiecy p r z y pow stałym K o rp u s ie u ł a t w i ł a mi w Wojskowej Komendzie s k i e r o w a n i e .

Gdy p rzy b y ła m n a t e r e n S i e l c , n a p i s j a k i b y ł n a b ram ie

« WITAJ WCZORAJSZY TUŁACZU DZISIEJSZY ŻOŁNIERZU"

w z ru s z y ł do ł e z .

Z każdym d n i e m ,c o r a z w i ę c e j p rzy b y w a ło d z ie w c z ą t.S a m e o c z y sz c z a ły śm y p r z y d z i e l o n y t e r e n p o d n a m io ty ,p o d p o m i e s z c z e n i a a d m i n i s t r a c y j n e i dekorowałyśmy r o D ią c o r z s i ł c i z p ia s& u i kamycz&ów.

Po p r z e s z k o l e n i u w s z k o l e p o d o f i c e r s k i e j z o s t a ł a m mianowana dowódcą d ru ży n y i j e d n o c z e ś n i e z~cą dow aicy p l u t o n u . P l u t o n e m d o w o d z iła p o r .

J N adieżda B o n d s r- R o s ja n k a - .D la n a s P o le k n i e b y ło b a r i e r językowych gdyż ju z poznałyśm y t e n ję z y k p r z e d p r z y ja z d e m do 3 a t a l i o n u .A b y p o z n a ć ję z y k p o l s k i d - c a z a b r o n i ł a nam mąwić w ję z y k u r o s y j a k i m . J a k o dowódca b y ł a surowe l e c z w yrozum iała i c i e r p l i w a na na s z e p o t k n i ę c i a w c z a s i e s z k o l e n i a i z d o b y ła n a s z sz a c u n e k .

Dowodca B a t i i o n u por.Ldac b y ł przedw ojennyia%p o d o f ic e re m i b y ł w s to s u n k i do n a s d z ie w c z ą t b a rd z o w y m a g a ją c y ,n ie m isłysm y żadnych względów.

C odzienne ć w ic z e n ia bez w zględu na p i g o d ę , m u s z t r a , m a r s z e b a rd z o n i e r a z h a s w y c z e rp a ły .M ia ły sm y c z ę s t o p rzem oczone n o g i i p o t y n a s o b l e w a ł y . P r z e ł o ż e n i p r z e k o n y w a li n a s , ż e **taka zapraw aHj e s t k o n ie c z n a ze względu n a s y t u a c j ę .

4

(5)

Latem m ieszkałyśm y w n a m io ta c h ,z i m ą n a t o m i a s t w z ie m ia n k a c h . P ra n e s p o d n ie i onuce suszyłyśm y w nocy c i a ł e m ,a b y r a n o j e u b r a ć , i c z ę s t o b y ły j e s z c z e w i l g o t n e .

Bez w zględu na p o r ę ro k u i p o g o d ę ,r a n o w s z e r e g u b iegłyśm y do Oki aby s i ę umyć,po czym odbywały s i ę ć w ic z e n ia g im n a s ty c z n e . C z ęsto c h o d z iły śm y nad Oką wym ieniać sw oje r z e c z y n a p i e r o ż k i k t ó r e nam b a rd z o smakowały.

Po c i ę ż k i c h ć w ic z e n ia c h p r z e z c a ł y t y d z i e ń z u t ę s k i e n i e m czekałyśm y na n i e d z i e l ę , a l b o w i e m i d ą c na mszę możn3 b y ło s p o tk a ć s i ę z b l i z k i m i gdyż w c i ą g u t y g o d n i a n i e b y ło t o m ożliw e.R ów nież s p o t k a n i a ze

znajomymi i r o d z i n ą odbywały s i ę p r z y o k a z j i im p r e z .

W n i e d z i e l ę po p o ł u d n i u ró w n ie ż odbywały s i ę w o k r e s i e le tn im p o ta ń c ó w k i na p l a c u obok t e r e n u n a s z e g o b a t a l i o n u , T u t e z b y ł a o k a z j a s p o t k a n i a r o d z i n y l u b z n a jo m y c h ,0 w yznaczonej g o d z i n i e wracałyśmy na t e r e n b a t a l i o n u n a zbiórkę^ gayż żad n a z d z i e w c z ą t n i e c h c i a ł a n a r a z i ć s i ę n a k o n se k w e n c je d y s c y p l i n a r n e .

K i l k a r a z y w t y g d d n i u odbywały s i ę p o g a d a n k i p o l i t y c z n o - o ś w i a t o w e k t ó r e b y ły prow adzone p r z e z p o l s k i c h o fic e ró w ^ p o s z k o l e w R i a z a n i u , D ysk u sje n i e r a z bywały b u ż liw e ,g d y ż w i e l e d z i e w c z ą t wypowiadało

swoje p o g lą d y odmienne od n a r z u c o n y c h . P e r s f a z J .e o f i c e r ó w ośw iatow ych ł a g o d z i ł y s p o r y , p r z e d s t a w i a j ą c p e rs p e k tw y p o w ro tu do P o l s k i .

W d ro d z e do Chełms^w c z a s i e p o s t o j u p e ł n i ł y ś m y w a r t ę . P r z e k r a c z a j ą c g r a n i c ę p o c i ą g z a tr z y m a ł s i ę i wyszłysmy z p o c i ą g u aby zerw ać

k w i a t k i na p a m i ą t k ę , t e n moment b y ł w z r u s z a ją c y i do p ro w ad zał do ł e z . W m-cu czerw cu l u b l i p c u z o s ta ła m oddelegow ana do j e d n o s t k i r a d z i e c k i e j 18 p .p o g r a n i c z n e g o na tłu m a c z a i u c z e s t n i c z y ł a m p r z y rozmowach z m iejscowym i władzami.W tym c z a s i e c h o d z iła m w mundurze p o ls k i m .Z t ą j e d n o s t k ą d o sz ła m do Ł o d z i i po k a p i t u l a c j i N iem iec w róciłam do j e d n o s t k i p o l s k i e j , g d z i e p e ł n i ł a m s ta n o w is k o k ie r o w n ik a k a n c e l a r i i do g r u d n i a 1946 r ,

( Wyszłam za mąż w 194? r , , a po u r o d z e n i u c ó r k i w 1948 r , z d e m o b i l i z o ­ wałam s i ę . K o le jn o u r o d z i ł a m j e s z c z e dwie c ó r k i .

W szy stk ie o tr z y m a ły w y k s z t a ł c e n i e - j e a n a j e s t le k a r z e m w e t e r y n a r i i , d ru g a f a r m a c e u t k ą , a 3 - c i a po s z k o l e t u r y s t y c z n e j p r a c u j e n a p r o m ie . Dwie z a m ie ś z k s ły w Kanadzie.Mam czworo w n u c z ą t,a n a j s t a r s z y ju ż p r a c u j e w a p t e c e .

Po z d e m o b iliz o w a n iu pracow ałam w p r z e d s i ę b i o r s t w i e farm aceutycznym na s ta n o w is k u k ie r o w n ik a d z i a ł u do p r a e j s c i a na e m e ry tu rę w 1981 r . W o k r e s i e z a t r u d n i e n i a pracow ałam s p o ł e c z n i e , a s z c z e g ó l n i e

w o r g a n i z a c j i k o m b a t a n c k i e j , a o b e c n ie - od w i e l u l a t - p r z e w o d n ic z ą c a Klubu K om batantek.

5

(6)

Pracowałam ró w n ie ż s p o ł e c z n i e w LOK o r g a n i z u j ą c z a j ę c i a w z a k r e s i e obrony k r a j u .S ó w n i e ż p ro w a d z iła m p o g a d a n k i w s z k o ła c h i na u c z e l n i .

Za aktywną p r a c ę s p o ł e c z n ą o trzym ałam w y r ó ż n ie n i a ! - Krzyż O f i c e r s k i o r a z k r z y i e n i ż s z e g o s t o p n i a wojskowe

- medal Zasłużonym na P o lu Chwały

- medal za u d z i a ł w w alkach o Warszawę r a d z i e c k i e

- O rd e r C zerw onej Gwiazdy - O rder Wojny O jc z y ź n i a n e j - m edal Za Obronę S t a l i n g r a d u

Odznaki l o k a l n e

- Zasłużonym Ziemi G d a ń s k ie j - Z asłużony d l a m.Gdańska - Z asłu żo n y d z i a ł a c z LOK - Ruchu P r z y j a c i ó ł H a r c e r s t w a

O becnie p o sia d am s t o p i e ń k a p i ta n a «

O j c i e c p r z e d wojną p o s i a d a ł w łasn e p r z e d s i ę b i o r s t w o - z m a r ł w c z a s i e w ojny,m atka z m a rła po w o j n i e , o r a t z g i n ą ł w c z a s i e d z i a ł a ń wojennych d r u g i b r a t zm arł po w ojnie*

W z a ł ą c z e n i u p r z e s y ł a m dwa z d j ę c i a , j e d n o w mundurze wojskowym a d r u g i e p ow ojenne.

6

(7)

7

(8)

Irena Królikowska

Warszawa lo,ul.Sempołowskiej 3 m.25

Warszawa,dnia ...1967r.

A N K I E T A

Zamierzam nnpieać pracę o losach kombatantek po wojnie. Jako jed­

na spośród Was,pragnę poznać historię Waszego - życia,która pomoże mi zbadać wpływ służby wojskowej kobiet na ich późniejszą pozycję w społeczeństwie i ro­

dzinie .Proszę więc uprzejmie o szczerą odpowiedź na postawione niżej pytana^

ewentualnie dołączenie na osobnej kartce swego życiorysu.Jeżeli pragniecie po­

zostać nie znane,ankiety można nie podpisywać lub poaać tylko wybrarjy pseudonim.

Mile widziane wszelkie zdjęcia,które po wykorzystaniu, na życzenie adresatki, mogą być zwrócone.

Z góry dziękuję za współpracę.

1. To demobilizacji osiedliłaś się: / odpowiednie podkreśl/

w mieńcie stołecznym, w mieście wojewódzkim, w mieście powiatowym,

w małym miasteczku, — Legnica. — w J e d n o s t c e Wojskowej

na wsi, ~ .. . .

w osiedlu.

Dlaczego:

s ł u ż b a wojskow a

2. Opisz pokrótce warunki, w jakich odbywał się Twój start życiowy po zdemobi­

lizowaniu:

Z o sta ła m z d e m o b iliz o w a n a w g r u d n i u 1948 r „ Z J W z o s ta ła m s k ie r o w a ­ na do p r a c y w K o m ite c ie P a r t i i i na s k u t e k p r z e n i e s i e n i a m ę ż a / w o j s k ./

w yjechałam do S z c z e c i n a , g d z i e r o z p o c z ę ła m p r a c ę w Z a r z ą d z i e Aptek i " p o p r z e n i e s i e n i u do Gdańska p r a c u j ę n a d a l w Z a r z ą d z i e A ptek.

Z p r a c y j e s t e m z a d o w o lo n a ,p r a c u ję w i e l e s p o ł e c z n i e t a k a a t e r e n i e z a k ł a d u j a k i p© z a .U d a j e mi s i ę g o d z i ć p r a c ę z a w o d o w ą ,sp o łe czn ą z obowiązkami domowymi.Pewne n ie p o w o d z e n ia j a k i e t o w a r z y s z y ł y w tym s t a r c i e życiow ym -nie w pływ ały zb y tn i© u je m n ie ,m o je u s p o s o ­ b i e n i e pom agało mi w r e g u l o w a n i u .

M ie s z k a n ie p o sia d a m w y godne,pobory o d p o w i e d n i e , o t o c z e n i e p r z y je m n e a w o g o lę j e s t e m o p t y m i s t k ą .

8

(9)

3. Start ten wydatnie ułatwiła Ci : rodzina, przyjaciele,

państwo,

społeczeństwo,

instytucje społeczne, radziłaś sobie całkowicie samodzielnie. /odpowiednie podkreśl/

4.Czy rozpoczęłaś naukę po zdemobilizowaniu:

tak, nie.

Jeieli tak , to dlaczego uważałaś to za konieczne:

P r z e d w ojną ukończyłam 7 k l . s z k . p o d s t . o ra z 3 - l e t n i ą zsswodową i j e d e n r o k s z k o ły h a n d lo w e j n a p o z io m ie ś r e d n i e j s z k o ł y .

U kończenie s z k o ły ś r e d n i e j uważałam z a k o n i e c z n e z e w zg lą d u n a s t a r t życiow y.O prócz s z k o ły ś r e d n i e j ukończyłam 2 - l e t n i e s tu d .e k o n o m ic z n e , i r o c z n e s o c j o l o g i c z n e .

5« Rozpoczęłaś naukę - dokształcanie się:

- już w rotu 1945, w 1946 r .

- kilka lat później,/kiedy/

- kilkanaście lat później, - wcale nie uczyłaś się, 6. Jeśli rozpoczęłaś naukę, to czy:

-ukończyłaś szkołę podstawową, . ,

- « zawodową,

" " . średnią ogólnokształcącą, + r o k s t u d j u m s o c j o l . i 2- e k o n o m _ " " n zawodo\vą,~'

- wyższą.

7. Co zadecydowało o takim wyborze: k o n ie c z n o ś ć n a zajmowanym s ta n o w is k u o r a z z a d o w o le n ie o s o b i s t e

Jeżeli przerwałaś naukę, to podaj przyczyny tej decyzji / -?le klas ukończy­

łaś:

8 . Podaj zawód , w jakim pracujesz: - k ie r o w n ik d z i a ł u kada?-'- ' j o

a/ Ile zarabiasz / jakie masz gospodarstwo/ : 3000 z ł .

b/Jakie pośi::<łasz mieszkanie: 3 p o k o j e z k u c h n i ą , ł a z i e n k ą

c/ Czy posiadasz: Telefon, — t a k

radio, t a k

telewizor, — t a k

adapter, n i e

pralkę, - t a k

lodówkę, - t a k

odkurzacz, _ t a k

inne; _ n j_c c o można nazwać lu k su sem

9

(10)

- 3 -

9. Czy lubisz swoją pracę: tak, mam w i e l e k o n t a k t u z lu d ź m i

"nie.

Dlaczego tak jest? - p r a c u j ę na tym s ta n o w is k u od 1949 r . f a w o b e c n e j i n s t y t u c j i od 1950 r .

c h y b a sam o k r e s p r a c y św iadczy o pewnym z a d o w o le n iu .

10. Czy fakt ,że byłaś żołnierzem:

- ułatwiał Ci - załatwianie spraw osobistych w urzędach, - otrzymanie pracy,

- do Steinie się do szkoły, -otrzymania mieszkania, . - awans w pracy,

- nie miał żadnego wpływu, - utrudniał,

- nie przyznawałaś się do tego.

Podaj ciekawsze przykłady ilustrujące powyższą odpowiedź:

N ie uważałam z a w ła ś c iw e k o r z y s t a n i a z p r z y w ile jó w z t y t u ł u p e ł n i e n i a s ł u ż b y w o j s k o w e j ,a wymagania m oje b y ły t a k skromne

że nie^ z a c h o d z i ł a p o t r z e b a f z e tk n ę ła m s i ę je d n a k z w ypow iedzią c ó r k i , ż e skrom ność n i e p o p ł a c a i powinnam b y ł a k e r z y s t a ć

z s z a n s życiow ych s k o ro miałam m o ż liw o ś c i .

11. Czy służba wojskowa wyrobiła w Tobie:

- poczucie własnej godności:

- odwagę:

- wytrwałość w dążeniu do celu:

Tak,

t a F ,

tak,

nie.

nie.

nie .

Czy możesz poprzeć to jakimiś przykładami: B rałam ż y c i e t a k , j a k mi BMBfHrirg ono t a r o w a ł o e g z y s t e n c j ę .

10

(11)

4

- osobistych tak , nie • c z ę ś c io w o

- zawodowych tak , nie*

- społecznych tak , nie.

- naukowych tak , nie , >

- małżeńskich tak , nie • n i e

- towarzyskich tak , nie.

13. Czy utrzymujesz więź z kombatantkami :

Tak, nie*.

Dlaczego: j e s t e m p rz e w o d n ic z ą c ą s r o d o w is k a k o m b a ta n te k p r z y Z a r z ą d z i e Okręgu w Gdańsku* S p o t k a n i a n a s z e s ą m i ł e i c h ę t n i e s i ę sp o ty k a m y .

14. Opisz swoje osiągnięcia w pracy: t a k d ł u g o l e t n i e j p r a c y w jednym Z a k ł a d z i e i p r z y m inim alnych zm ianach p e r s o n a l n y c h d a j e j e d n a k pewne z a d o w o le n ie i k o n t a k t y t o w a r z y s k i e . P r a c u j ę w i e l e s p o ł e c z n i e n a t e r e n i e z a k ł a d u - e f e k t y s ą p o z y t y w n e ,j a k r ó w n ie ż e f e k t y w p r a c y s p o ł e c z n e j po z a za k ład e m .

e

15* Napisz , kiedy wyszłaś zamąż, czy małżeństwo jest udane, ile nasz dzieci, w jakim wieku:

W 1947 r . N ie u d a n e . M > j e d z i e c i . 19*8 r , ,1952 r . 1954 r .

16. Podaj,gdzie uczą się /uczyły się / Twoje dzieci:

1. Akademia Medyczna - I-szy rok 2, Średnia Ggoln. - I-szy rok 5, Szk.fJodstawowa - 7~m a klasa

. . «

- Jak kierowałaś ich losami: D z i e c i d a j ą mi w i e l e z a d o w o le n ia /m a rg in e so w o dodam ,że n i e k t ó r z y u w a ż a ją m nie , ż e j e s t e m "z w a rio w a n ą mamą n a pu n k ­ c i e d z i e c i " , t a k j e wychowałam,że i j a i s p o łe c z e ń s tw o może n a n i e l i c z y ć .

- Czy nie zawiodły pokładanych w nich nadziei: j a k w y ż e j , p r z y s z ł o ś ć je d n a k wykaże r e z u l t a t y / s ą j e s z c z e m ło d e / uważam j e d n a k , ż e p o d k ł a d ma

duże z n a c z e n i e .

11

(12)

5

17• Czy Twoja rodzina szczyci się tym, że byłaś żołnierzem!

- tak, bardzo, - tak,

- je s t obojętna,

- nie* ' _

Zilustruj to przykładami: - d z i e c i c i e s z ą s i ę , ż e b ra ła m u d z i a ł w w a lc e w O b u rz e n iu d z i s i e j s z e j r z e c g y w i s t o ś c i , c i e s z ą , . s i ę , g d y c z y t a j ą o mnie w p r a s i e / b y ł o k i l k a n o t a t e k / w ł a ś c i w i e

o c e n i a j ą , r a c z e j p o z y ty w n ie - k o n t a k t z p r z y j a c i n k a m i komba­

t a n t k a m i w a s p e k c i e k o n ty n u o w a n ia t e # p r z y j a ź n i , c i e s z ą s i ę gdy prow adzę p o g a d a n k i i d o c e n i a j ą mówiąc o r o l i k o b i e t w I I - g i e j w o jn ie .

18* Czy swoją przeszłość żołnierską wspominasz z przyjemnością, czy z niechę­

cią! -—

Dlaczego tak jest! z p r z y j e m n o ś c i ą , ż e z k o n i e c z n o ś c i w tym c z a s i e mogłam j u ż być c z y n n ą , a w p e r s p e k t y w i e pewne z a h a r to w a n ie życiow e,m oże t o ś m ie s z n e , a l e w mundurze d o b r z e s i ę c z u ła m .

a / czy uważasz, że służba wojskowa wp2ynęła ujemnie na Twoją kobiecość?

Podaj przykłady: n i e — o t o c z e n i e h±k t w i e r d z i że n i e w idać po mnie ż e byłam t y l e l a t w w o js k u 0Miałam zawsze

ła g o d n e u s p o s o b i e n i e i j a k w id ać niB wyzbyłam s i ę nawet w w o js k u .

b/ czy uważasz, że służba wojskowa da3a Ci jakieś szanse życiowe ? Podaj przykłady: duzo s a m o d z i e l n o ś c i , n y s i ę że t e n s t a r t

życiowy o s i ą g n ę ł a bym nawet n i e b ęd ąc w w o jsk u .M iała m w i e l e m o ż liw o ś c i n a wyższe s z a n s e ż y c i o w e ,j e d n a k z e w zg lę d u n a w a r u n k i r o d z i n n e n i e mogłam s k o r z y s ­ t a ć , D z i s i a j ż a ł u j ę .

c/ czy ktoś Ci wytykał w sposób przykry okres służy wojskowej?

Podaj przykłady: n i e . W rozmowie wyczuwam r a c z e j s z a c u n e k , n i e są d z ę aby t o b y ły p o z o r y .

12

(13)

- 6 -

19. Czy Twoja córka /dzisiejsza młodzież/ byłaby ,Twoim zdaniam, zdolna pójść w Twoje ślady, gdyby zaszła tego potrzeba?

Mam t r z y c ó r k i , s t u d e n t k a I - g o r o k u Akademii M edycznej, u c z e n i e a I - s z e j k l a s y lic e u m o g o l n o k s z t .

" 7-m ej k l a s y s z k ?podstaw ow ej

Gdyby z a s z ł a p o t r z e b a m y ś l ę , ż e b y ły b y z d o ln e p ó j ś ć w moje ś l a d y / o c z y w i ś c i e p r z y odpowiednim w ieku/obaw iam 20. Podaj: s i ę b a r d z i e j , c z y j a bym s i ę z d o b i ł a n a zgodę*

a/ Ile miałaś lat w chwili mobilizacji:

19 - c i e

b/ Jakie miałaś wykształcenie? 3 - l e t n i a s z k o ł a zawodowa i 1 r o k s z k o ły h a n d lo w e j ś r e d n i e j *

c/ Gdzie mieszkałaś przed wojną:

- miasto stołeczne, - miasto wojewódzkie,

— miasto powiatowe, - miasteczko,

- vd.es,

- osiedle.

d/Gdzie mieszkałaś przd mobilizacją? S k o le pow* S t r y j w o j. s t a h i s ł a - wowskie.W c z a s i e m o b i l i z a c j i byłam w T ruskaw cu w s z k o l e h a n d lo ­ wej*

e/ Gdzie pracowałaś? - u cz y łam s i ę

f/ W jakim stopniu wojskowym opuściłaś wojsko? p p o r U C z k i k a

g/ Jakie otrzymałaś odznaczenia i kiedy? - m e d ale z a z w y c ię s t w o ,i n n y c h n i e o trz y m a ła m ,z e w zględu n a p r z e n i e s i e n i e w 1944 r . do Arm ii C zerw onej i w id o c z n ie o m nie z a p o m n ia n o ,z ArmjLi C zerw onej odwołano m nie po z a k o n c z e n iu d z i a ł a ń w o jen n y c h w ¥ 1 1 1 1945 r*

Po w o j n i e otrzym ałam sMedal X - l e c i a i irtne z a z a s ł u g i -m iejsco w e*

21. C^y chciałabyś coś jeszcze od siebie dodać:

"Za z a s ł u g i d l a m i a s t a Gdańska"

"Za z a s ł u g i Z iem i G d a ń s k i e j "

" Odznaka t y s i ą c l e c i a "

" Z ł o t a Odznaka TPFR"

I f

Jeszcze raz dziękuję Ci za udzielenie pomocy w tej pracy.

13

(14)

DĘBICKA Lidia t e / I n *

W - > A N K I E T A P E R S O

L id ia DęBIOKA 1 . Nazwisko 1 im ię . . . . .

2 . Imiona rodziców . , ' A H i j 7 . ' 9 rfJ ł'! Ł*. . . V * . . . . # --- „ ( -- * . . . . . .

3 . Nazwisko p a n ie ń s k ie ... ...• • • • • • ...

4 . Bata i m iejsce urodzenia •/£&&?/»

5 . Aktualno r o is c e zamieszka ni© Gdańsk Z a k o p i a n s k a . ł l / 4 , , ulica,nr domu,miejscowoać

kod posztowy, województwo

B. Posiadany stopień wojskowy . ...

7. Stan rodzinny /m ę ż a tk a ,panna, wdowa itp / . . ? ? r r r f f

ś r e d n ie 8. wykształcanie - tytuk n a u k o w y ...

9 . Gpieać przebieg służby wojskowej, d a t y powołania, datę zw o ln ien ia , zajmowano funkcjo w czaoie działań wojennych, pełne nazwy jednostek

« o j.k « v /o l. lh)9!!9< * . J » « u

polowy K r.4575* k o le jn o B at.K ob iecy do V I I .1 9 4 4 T .k o le jn o ARadz.

18 krasno znamienny j p o g ra n iczn y P ułk do V I I I . 1945r<, k o le jn o KBW s z k o ła o f ic e r s k a do X I I .1948 r .

iu n K cje- t e l e f o n i s t k a , s i o s t r a m ed yczn a,d -ca d ru ży n y ,p lu to n u z -c a d -cy kom panii.T łum acz, w KBW o f i c e r sztab ow y.

£L Opicać pracę zewodowg od 1939 do c h w ili ob ecn ej, własne goapodar-*

atwo, zajmowano funkcje SM zd ^apM JU U ą*w iu,praca ją , K w t e ę i p . powiatowym PPR-P2PR - in s t r u k o t o r w L e g n i* c ^ |$ £ r z e n ie s ie u iu do

S z c z e c in a K ie r .d z i a łu o sob ow ego,to Łl§^r Śtanow isko po p r z e n i e ­ s i e n i u do Gdańska w tym samym p r z e d s ię b io r s t w ie - itr z e d s ię b io r s tw o

9unScJo »dopAte ^ i? ^ ? ę S ir .r p 8 ,3^ ’S i ^ ? Ś do c h » i u « * s n e j .S t f t s f f P ł W J & ł f c W .

w s z c z e c in ie ,V - c e p r e z e s Z a rz.D zieln .T P P R ,P rzew .srod ow isk a Komo.

V-ce* p r e z e ó ifcafcz.Koła *2BoWii), s e k r e ta r z środ ow isk a po*laków S*ZAR d z i a ł acztta LK, do p r ze j s c i ą . n ^ a m e r y t ^ ę ^ ę ^ o ^ f>AWW A . «& *•**- tywy ńjj PZKRjpowyzsze fuiu ccje p e łn io n e w rożnych oicresach

w ^rodowistcu p olasow o Z Mi a łctu la n ie.O zło n ek ico ła Związku

D ż o łn ie r z y Zawodowych p rzy j e d n o s t c e .

14

(15)

12. Wymienić ważniejsze posiadane odznaczenia państwowe 1 wojskowe

Z a słu g ,^ ą ea a j,, 2 * s ł#AA £Q lu .(ftw ały.w iftą.w ojskow e

•lo&alaa o ^ m afeiygłota. p A w .m e H y iaŁodja^aftitay,... ..

#Orąęrt czerw onej Gwiązcl^^meaal za w a lk i o S t a lin g r a d , 13 Podać wysokość posiadanej eraerytury-renty inwalidzkiej, renty

wyjętkowoj » « W a * W f, *. F A P fa i-fcP. WUWWS* . t ł i . 3-£/&QQ .z ł*

14o Podać warunki mieszkaniowa,socjalno bytowe ilość izb

warunki^ dobre - 3 p o k o je z k u ch n ią, / u c i ą ż l i w e p a le n ie w p i e c u /

15, Oośli Koleżanka posiada cieką© wydarzenia z okrosu wojny w czasie walk lub w okresie utmalenia władzy ludowej-któfko opisać -

można dołączyć oddziolng relacją jako załącznik do ankiety

16 tCzy koleżanka pragnie wzięć udział w ‘ III Zlocie Platerówek gdyby był zorganizowany z okazji 40 l«.cia PKWN w czerwcu lub wrześniu 1034 r. .Jft .^^eęąiu... ... . ...

17, Napisać inne uwagi warte uwzględnienia w planowanym wydawnictwie albumowym o Platerówkach - możne dołączyć oddzio Ing re&ację jako załgćznik do a n k i e t y ... ... *

13, Ilość dzieci ich imiona nazwiska jakie posiadaję zawody, co robię zajmowane funkcje w zakładach pracy i instytucjach - można dołę*

czyć oddzielng relację do ankiety. .^ • z?«.. ...

t L iiia n n a - mgr• f ar mac j^i jsracu g e w a p te c e - m ężatka Hanna - l e k a r z w e te r y n a r ii - z a k ł a d w e te ry n a r,m ę ż a tk a »

t&y&byn& - £ZŁ prom w olna

(pić/

U h a g tt do ankiety dołęczyć zajęcia o wymiarach

podpis wypytyiiaj^cego ankietę

15

(16)

Dane o kom bata ntce-uczestniczee VI Sesji Naukowej nt. wojennej służby Polek w II wojnie światowej Nazwisko w czasie wojny:... ... P.. / Ujr

2. Inne nazwiska z podaniem roku zmiany: ..:■?}.$. f . ę / ź ^ 7 ... .'i!'?., ... l. : J . . . k . ...

. Imiona: ...($.. ( l . ...

i ą

4. Ps. ewent. przybrane nazwiska: ... :.h 1 '..< ^ J . . Ł'..‘7 . ...

,, « I -

5. Stopień wojskowy, daty awansu: ... /.Vr^'.J.lJ.. ... ...

. j / o

6. Dokładny adres obecny: ' - r : I . ... r f . ... ^ ^

7 Kiedy przysłała lub przyśle do Archiwum Fundacji w Toruniu własną relację o służbie napisaną wg. zał.

schematu WSK ... Lj. J . . y , ...

16

(17)

17

(18)

L id ia Dębicka c . J ó ze fa ur.29*X *1922 r . . u d z ia ł w w ojskut - V I .1941 r . Armia R adziecka - P o c ią g połowy N r. 3 3 9 ,, p rzew ożen ie rannych do M ilito p o ła *

9 - t a Armia 45 p u łk łą c z n o ś c i - t e l e f o n i stk ą

S z p it a l Ewakuacyjny nr*4575 - s i o s t r a medyczna --- od. V .1943 r . B a ta lio n K obiecy

- s z k o ła p o d o fic e r sk a

- d -ca p lu to n u f i z y l i e r e k , z -c a d -cy p lu to n u /dowódca N .B onder/

£ o d .V I I .l9 4 5 - 1945 - 18 p u łk Pogranicznyb AR - tłu m acz j p o ls k ie g o od V I I I . 1945 r . Wojsko P o ls k ie do XI1*1948 r .

O dznaczenia

- Krzyż O fic e r s k i OOP - 8 .0 8 .1 9 8 6 r . H KawalerskiOOP - 2 6 .X I .1975 r . - & o ty Krzyż Z a słu g i - 2 b . V II*1971 r .

- Srebrny Medal Zasł.-Na P o lu Chwały - 4*V*1970 r ,

- innych & m ed ali w tym za Warszawę, B e r lin , J.0, 3 0 , 4 0 - l e c i a P o ls k i

\

- odznaki

Za z a s łu g i d la Gdańska, Zasłużonym Ziemi G d a ń sk ie j, Zasłużony d z ia ła c n LOK,zasłużony d z ia ła c z UPPR, Z a s łu ż .d z ia ła c z L0& , 2 odznaka za

Z a słu g i d la ZBoWiD,Weteran w alk,

O d zn a cze n ia r a d z i e c k i e

- O rd e r Czerwonej Gwiazdy - 1 1 .X .1 9 6 8 r , - " Wojny O j c z y ź n i a n e j - 1 9 * 2 .1 9 9 0 r .

- Medal Marsz.Żukowa - 6 .0 3 *1995

- i n n e 4 o d z n a k i pam iątkowe

- Za Obronę S t a l i n g r a d u - 3.119.1983 r .

, . , , » t * i . i t t i

d z i a ł a l n o ś ć s p o łe c z n a

Związek Kombatantów - P rz e w o d n ic z ą c a Klubu Kombatantów - p o p r z e d n i o - V - c e p r e z e s k o ł a

- p r z e d s t a w i c i e l na Gdansk-Archiwum P o m o rsk ie - p o p r z e d n i o - ‘JiirPJi,LOK , p o g a d a n k i w s z k o ła c h

i na U n iw e r s y t e c i e Gdańskim

- S e k r e t a r z Z arządu Ś rodow iska b Ż o ł n i e r z y S o j u s z n i c z y c h od 1970 r . n a d a l

18

(19)

19

(20)

ZWIĄZEK KOMBATANTÓW RZECZYPOSPOLITEJ P O L S K IE J I BYŁYCH WIĘŹNIÓW POLITYCZNYCH

Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności ZARZĄD WOJEWÓDZKI w Gdańsku

80-219 Gdańsk-Wrzeszcz, ALZwyclęstwa 24 Bank Gdański

tel. 41-39-63 Prezes I Sekretarz I O/Miejski Gdańsk

41-66-26,41 -38-37 Działy , ' Konto 301804-^4-132

L .d z fti \

Gd ańsk.

i 5 ’" ' K oleżanka

M Bądźmy w r e s z c i e w sz y s tK ie ra z e m " - tm h a s ł o p # d ło z u s t p r o f . B . Z a w a c k i e j na z j e z d z i e -V I s e s j i p o p u l a r n o ­ naukowej p t »łOJMJSA aLUŻBii PGL4K w I I WOJiSia SWJATOwjSJ1*

k t ó r a o d b y ła s i ę 16 i 17 X I . 1996 r . w T o r u n iu z o rg a n iz o w a n e j p r z e z F u n d a c ję Archiwum Pom orskiego A rm ii K ra jo w e j w T o r u n i u . Archiwum t o grom adzi w s z e l k i e m a t e r i a ł y d o ty c z ą c e te m a t y k i

z w ią z a n e j ze s ł u ż b ą w ojenną k o b i e t - ż o ł n i e r z y w s z y s tk ic h f o r m a c j i z k r a j u i z a g ra n ic y ,.

Z a ł o ż y c i e l k ą i p r z e w o d n ic z ą c ą Rady F u n d a c j i p r o f e s o r T5. Zawacka z w r ó c ił a s i ę do Z espołu Kranowego Kom batantek Wojska P o l s k i e g o , g d z i e p r z e w o d n ic z ą c ą j e s t k o l . A d e l a Żurawska o w s p ó łp ra c ę z f u n d a c j ą .

W spółpraca ma s z e r o k i z a k r e s , d o k o l e ż a n k i n a t o m ia s t Z arząd Klubu K om batantek p rz y Z a r z ą d z ie Wojewódzkim Związku kom batantów RJr i BWP w Gaansku zwraca s i ę o n a p i s a n i e r e l a c j i o s ł u ż b i e w o je n n e j wg podanego

schem atu, o r a z d o ł ą c z e n i e doicum entów/kBeroicopie/i f o t o g r a f i i zw iązanych ze s ł u ż b ą w w ojsku .

R e l a c j e p r o s im y n a d e s ł a ć na a d r e s : Związek Kombatantów RP i BwP w Gdańsku

80-219 A l. Zwycięstwa 24 L i d i a D ębicka

P rz e w o d n ic z ą c a Krajowego Z esp o łu K om batantek WP k o l . A d ela Żurawska w swoim p i ś m i e zwraca s i ę do Kol eżanek o p o d e j ś c i e ze zrozum ieniem i r z e t e l n o ś c i ą do i n i c j a t y w y p r o f . S . Z a w a c k i e j . ' *

Klubu

20

(21)

M O D L Ii'r tA B A l’A L x U i!iU k o B IiiG iiiG U / u a ^ i a a u b w r o K . u /

0 PANIE KTÓRYŚ JEST NA NIEBIE WYCIĄGNIJ SPRAWIEDLIWĄ DŁOń

Z DALEKI CH STRON WOF.AMY CIEBIE B POLSKI mai I POLSKI DOM

O BOŻE SKRóć TEM MIECZ CO SIEKŁ NASZ KRAJ DO WOLNEJ PULSKl NAM POWRÓCIĆ DAJ

BI HJLM j S ię TWliuJ.tl>Zq. blŁl NASZ DOM - NASZ DOM.

O PAWIE U*iŁiSZ SKARGI NAuZb

o u s ł is z nasz tułacza spiww

Z NAD WARTY,WISŁY , SANU,BUGU M7CZLń£&ą DO Clę WOŁA KREW

O BOŻE SKRÓĆ TED! MI jł CZ CO SIEKŁ NASZ KRAJ DO WOLNEJ POLSKI NAM POWRÓCIĆ DAJ

EY STAŁ S ię TWIERDZą NASZEJ SIŁY NASZ DO - NA3 Z DOM.

n a p i s a ł a w B a t a l i o n i e Kobiecym J u r e c z e k B a r b a r a

/ p rze k a z u je L id ia D ębicka/ /

21

(22)

22

(23)

Syberia 1940-1946 r.

M odlitw a sy b ira k a

O M atko nasza, Królowo Niebios Lud Polski w sw ej ziem skiej niemocy, Wśród śniegów Syberii i lodów Północy, S łania się pod Ja rzm em zesłania,

W ka to rżn ym trudzie i głodu w yczerpania.

Miej litość nad w ygnańcam i,

Polskim ludem , C hrystusa w yznaw cam i, Którzy b ez w iny cierpią sta lin o w ską niewolę, Na ty m S yb eryjskim łe z padole.

M odlitwy n a sze w ciąż biegną. M atko, do Ciebie,

B yś w sw ej W szechm ocy t

U czyniła dla nas ten błagalny cud, B y do O jczyzny, z p ie k ła niewoli Powrócił um ęczony Polski lud.

Daj nam , Matko, wolność utęsknioną, 0 którą te ż błagam y Twego Syna, By rosło wolne, m łode Polskie pokolenie, A w zorem Ich były n a szych bohaterów clenie.

Pomóż nam , Matko, w pokonaniu okrutnego wroga, B y do O jczyzny była wolna n a sza droga,

B y n ikt nie rzucał niezgody kości, A kraj b ył wzorem:

Patriotyzm u, pracy i sprawiedliwości.

1 by O jczyzna n a sza

Wolna i Niepodległa na za w sz e pow stała, A sym b o lem Jej

B ył Honor i Miłość Do O jczyzn y i Boga.

/ / / 1

- 3 -

23

(24)

_ i y / r - 6

0 M atko nasza, Królowo Niebios, B y ś w opiece n a s z a w sz e m iała

1 do serca sw ego Lud Polski przygarniała, B y nie p łyn ęły nigdy J u ż łzy, a ta k ż e i krewi A z serc ustąpiła ze m sta i gniew . I

n a p is a ła P .H elen a P otocka w yw iezina na. S y b ir w 1940 r .

- 4 -

24

(25)

G dańsk, 11 listopada 1991 Cieniom M a rszałka Jó zefa P iłsu d skieg o

O dszedłeś Wodzu W spaniały, Z tw ardych żołnierskich dróg, Powołał Clę do sw ej chw ały W szechm ocnyy dobry Bóg.

D oznałeś wiele cierpień,

P rzebyw szy, bojowy życia szla k, Pozostała po Tobie Wolna Polska, Którą otulał, królew ski biały pta k.

Lecz losy się zm ieniły, N adszedł okrutny 1939 rok,

Nad O jczyzną za w isły czarne chm ury,

Z zachodu l od wschodu, u derzył okrutny wróg.

Lecz p om ni Twoich w ska za ń , Umiłowania, Niepodległej, Ojczystej, ziem i tej

Przetrwaliśmy:

O krutne zbrodnie, Obozy i więzienia,

H itlerowsko-Stalinowskie, M ąki i cierpienia.

W alczyliśm y U!

P rzebyw szy, bojowy krw aw y życia szla k, Walka uw ieńczona Z w ycięstw em i Wolnością, I znów otula n a szą Ziemię,

Królewski biały p ta k.

Więc śpij spokojnie,

Wodzu w spaniały - Polski żołnierzu, Niech Tobie nocą, Polska,

O jczysta Ziem ia śni.

D zis w h oł d z i e i p a m ię c i Ś w ięto 1 ] l i s t o p a d a

W w o ln o śc i i n i e p o d l e g ł o ś c i Cały Naród c z c i .

N a p isa ła ■^•helena P otocka

25

(26)

/ o d p i s / S y b e ria 1940 r .

Wywóz Polaków p r z e z Związek R a d z iec k i 13 k w ie c ie ń 1940 r .

Wśród wspomnień

Z d r u g ie j wojny św iatow ej N ie z a ta r ta pam ięć w mej duszy To rok 1 9 4 0 ., 13 k w ie c ie ń .

Bezbronnych k o b ie t , d z i e c i i starców W n o c y ,z domowych p ieleszyw yrw an ych

Z życiow ego dorobku obdartych P rz ez jNKWDzistów - oprawców

Z W ołyńskiej Ziemi z o s t a l i za b ra n i.

W tło c z y li w wagony b y d lę ce Z akuli sztabam i z ż e la z a

I jak p rzestęp ców -zb rod n arzy T y g o d n ia m iw ie źli, bez winy W b ólu i m ęce,

W ch o ro b ie i p ła c z u , 0 c h ło d z ie i g ł o d z i e t

W o k ru tn ej zesłań ców ro z p a c zy ,

A trupy w y rz u c a li z wagonów" na ch od zie"

0 P o ls k i^ K t o Cię j e s z c z e z nas z o b a c z y ., Zmarłych n ik t, z n as n ie cnował i

grobęw t e z ic h m e znamy

U m ierali w p o k o r z e ,z m odlitw ą na u s t ach i Spraw,o dobry Boże,

By ^ o lsk a ż y ła ,g d y my umieramy, A żywi w wagonach

M odlitwy zan oszą,

0 Matko,Królowo Różańca Broń n as od zguby

P o ls k ie g o z e s ła ń c a . I wyzwól n a s Matko

Bezdomnych zesłań ców ,o d mąk P rzez reżym S t a li n a zadane I d aj w yzw olenie oczek iw an e,

I w ysłu ch aj modłów b ła g a ln y ch Zniewolonego lu du P o ls k ie g o ,

W iezionych na S y b ery jsk ą z ie m ię ,b e z winy Na k a to r g ę z e sła n y c h ,

I wyjednaj,M atko u swego syna By o jcza zn a nasza

Z kajdanów n ie w o li,k r w ią broczoną, Wolna p o w sta ła ,

I wyrwij n as Boże, Ze szponów S t a l i n a ,

W iersz n a p is a ła P . H elen a P otocka

26

(27)

27

(28)

Kochana P a n i I r e n o .

Gdy otrzym ałam a n k i e t ę le ż a ł a m w s z p i t a l u , a p e w y j ś c i u w k r ó tk im c z a s i e n i e s z c z ę ś l i w i e upadłam i złam ałam praw ą r ę k ę . D o p i e r o t y d z i e ń tem u z d ję ła m g i p s i o b e c n ie jednym p a lc e m n a m aszy n ie u d a ł o mi s i ę n y p e ł n i ć a n k i e t ę o r a z do P a n i n a p i s a ć .

Gdy otrzym ałam a n k i e t ę , P a n i n azw isk o n i c mi n i e mówiło t a k samo j a k moje obecne n az w isk o n i c P a n i n i e mówi o na­

s z e j p o p r z e d n i e j z n a jo m o ś c i.

Od B a rb a ry J a z i e w i c z d o w ie d z ia ła m s i ę o P a n i n a z w isk u p a ­ n ie ń s k im i b a r d z o s i ę u cieszy łam .W B a t a l i o n i e nawet p r z y ­

ja ź n i ł y ś m y s i ę w t r ó j k ę z s i o s t r ą P a n i ^ane^czką.W m y ślach c z ę s t o P a n i e wspominam,dość d łu g o naw et^m iałam P . z d i ę c i e , n a k tórym b y ły P a n i e , o f i c e r p r z y t r u m n i e kogoś b l i s k i e g o , . P rz e p ra s z a m z a o d n o w ien ie b o le s n y c h w s p o m n ie ń ,to z d j ę c i e

©trzymałam od P ań p r z y r o z s t a n i u w B a t a l i o n i e n i e s t e t y k i l k a l a t ternu z g i n ę ł o z albumu.

Co p o r a b i a P . J a n e c z k a ,p a r n i ę t a m ,ż e w B a t a l i o n i e r o z c z u l a ł y ś m y s i ę nad N ią , b y ł a zawsze f i z y c z n i e s ł a b a i pomagałyśmy n e s i ć k a r a b i n .

K ilk a l a t temu byłam w W arszaw ie n a z j e z d z i e i z a i n t e r e s o ­ wałam s i ę P a n ia m i,D r z e w ie c k a mi w s p o m in a ła ,ż e P a n ie m ie sz ­ k a j ą w W a rs z a w ie ,ż e P a n i p r a c u j e w r e d a k c j i , a J a n e c z k a

j e s t żoną g e n .J a n k o w s k ie g o .U s iło w a ła m s k o n ta k to w a ć s i ę t e l e f o n i c z n i e a l e podawałam p a n i e n s k i e n a z w is k o ,g d y z Drze­

w ie c k a n i e p a m i ę t a ł a o b e c n e g o ,n i e s t e t y p o s z u k i w a n i a moje n i e m i e ś c i ł y s i ę w tym k r ó tk im c z a s i e p o b y t u . C i e s z ę s i ę b a r d z o , ż e o b e c n ie sk o n ta k to w ały śm y s i ę i p r z y n a j b l i ż s z y m p o b y c ie w W arszawie pozw olę s o b i e do P a n i za d z w o n ić .

Z a łą c z o n ą a n k i e t ę w y p e łn iła m l e c z n i e wiem czy moje dane wzbogacą p r a c ę , j a k ą P a n i z a m ie r z a n ap isać.W p ły w s ł u ż b y w o js ­ kowej b e z p r z e c z n i e w y k s z t a ł c i ł c e c h y ,w a l o r y w n a s w s z y s t k i c h ,

a k t ó r e m ają pozytywny wpływ w naszym p o s tę p o w a n iu , n i e można o c z y w iś c ie g e n e r a liz o w a ć a l e w w i ę k s z o ś c i chyba pokryw a s i ę . 0 i l e c z a s P a n i p o z w o li p r o s z ę o k i l a słów o d p o w ie d z i.

P r o s z ę o s e r d e c z n e p o z d r o w ie n i e s i o s t r y , m o c p o z d ro w ie ń d l a P a n i i życzę pozytyw nych wyników w n a p i s a n i u p r a c y .

W z a ł ą c z e n i u p o sy ła m 2 z d j ę c i a , p o wyk ‘ p r o s z ę o zw ret gdyż mam p o j e d y n c z e .

D ęb ic k a L i d i a

Gdańsk u l . Z a k o p i a ń s k a 11/4- / z d E s s i g /

28

(29)

29

(30)

30

(31)

31

(32)

32

(33)

33

(34)

L i a i a D ębicka \ :f ,4 k

p r z e w o d n ic z ą c a Wpłynęło dni* J ^ L * ° '

jilu b u K om batantek 1 4 , ^ 1 U \/f I T T ^

w Gdańsku * ^ 4 '{ "••

P a n i e

Aiuia i-tajewaica i K a ta r z y n a Minczykowska D o m u m e n ta listk i Archiwum WS k .

Toruń

S e r d e c z n i e d z i ę k u j ę za m iły l i s t . O d P . A d e l i Ż u ra w s k ie j ró w n ież otrzym ałam l i s t z propofeycją

p r z y j ę c i a p r z e d s t a w i c i e l s t w a województwa do k o n ta k tó w z Archiwum WSK w T o r u n i u .

Pomimo poważnych s c h o r z e ń n i e uchylam s i ę w m ia rę moich m o ż liw o śc i od u d z i a ł u w p r a c y s p o ł e c z n e j .

0 i l e proponowana f u n k c j a n i e b ę d z ie wymagała w yjazdów -to wyrażam zgodę i w m ia rę moich m o ż liw o ś c i

s p ę ł n i ę t e n obow iązek.

Z a p r o s z e n ie na a e s j * p r z e j ę ł a m i mam n a d z i e j ę , ż e s i ę poznamy.

S e r d e c z n i e X a a x e pozdrawiam, li b D ęb ic k a

lid

34

(35)

14*0.1 a -uęDicisa y t {n - ^ P iz e w .K lu b u Kombatantek r J c t < O* (p

p r z y Z a r z ą d z ie Wojewódzkim u d a n s K , * ... 1 ^97 r ,

Związku kom batantów BP i BWf ^ ę ^

r,-, , u .y n ę ło dnia --- ---

w Gdańsku ■' f l o # } * ' * * # ? '

L. d z... —--- —

n , . , Szanowna i 'a n i P ro fe so i?

Z -l. P r z ewo d n i c ząc a

“Archiwum P om orskiego A rm ii K ra jo w e j"

w T o ru n iu

^ o m b a ta n tk i z G d a n s k a - u c z e s t n i c z k i V I S e s j i p o p u la r n o ­ naukowej z o rg a n iz o w a n e j p r z e z F u n d a c ję "Archiwum P om orskiego A rm ii K ra jo w e j? w d n ia c h 16 i 17 l i s t o p a d a 1996 r . w T o ru n iu

w osobach* -

L i a i a D ębicka

J a n i n a G zaja -w a lu d o D anuta Tchórzewsica J a n i n a P i s k o r s k a Danuta R u te c k a

s e r d e c z n i e d z i ę k u j ą P a n i P r o f e s o r za n a d e s ł a n i a k s i ą ż e k o łu ż b a P o le k na F r o n ta c h I I Wojny Ś w ia to w e j.

,, ed z walk a c h P o le k a s

r ó ż n y c ^ p r o n t a c h '. ~

,.Słowa't'W r e f e r a c i e P a n i P r o f e s o r b u d u ją c o w p ły n ęły na w s z ą świadomość s z c z e g ó l n i e sform ułow ane 4 c e l e - h a s ł a p o s ta w io n e p r z e d u c z e s t n i k a m i .

Życzymy P a n i P r o f e s o r w ie le l a t ż y c i a w dobrym zdrow iu i j e s z c z e w iększych sukcesów w zam ierzo n y ch p r a c a c h .

P ragniem y p o d k r e ś l i ć , że Z8r z ą d 'Wojewódzki Związku Kombatantów RP i BWP w Gdańsku z dużą p r z y c h y l n o ś c i ą o d n i ó s ł s i ę do n aszeg o

w yjazdu na s e s j ę i w u z n a n iu n a s z e j p r a c y s p o ł e c z n e j p o k r y ł k o s z t a p o d ró ż y i p o b y t w h o t e l u .

o m b a tan tek ' ej

f

35

(36)

-2. 4 € * * * > . \{I j l - 3

L i d i a D ębicka ^

P rz e w o d n ic z ą c a iilu b u Kombatant ek p r z y Z grz. Wojew. Zw.kombatantów Jir

i b u t w Gdańsku

ia z .P a n i p r c f i s o r ii. Zawacka r r ze wodnic zą ca P u n d a c j i

"Archiwum P om orskiego AK"

w T o ru n iu

P rz e w o d n ic z ą c a Krajowego ^ e s p o łu K om batantek y,p P. A d ela Żurawska pismem z d n i a 1 . V I I . 1997 r . z w r ó c i ł a s i ę

o pomoc w r e a l i z o w a n i u i n i c j a t y w y P a n i p r o f e s o r w z a k r e s i e n a d s y ł a n i a in d y w id u a ln y c h r e l a c j i członków Klubu o s ł u ż b i e k o b i e t - ż o ł n i e r z y I i 2 s r m i i W? p o d c z a s I I wojny ś w ia to w e j.

B io rą c pod uwagę powagę z a g a d n i e n i a wystosowałam pism a do c z ł o n k i ń k l u b u / z g o d n i e z posiadanym wykazem

albowiem n i e w s z y s t k i e b i o r ą u d z i a ł w s p o t k a n i a c h / o n a d e s ł a n i e r e l a c j i zg odnie z posiadanym schematem l i c z ą c na z ro z u m ie n ie

zam ierzonego c e l u w p o d j ę t e j i n i c j a t y w i e .

u trzym ane r e l a c j e z o s t a n ą p r z e k a z a n e na a a r e s Archiwum p o m orskiego Aii. w i o r u n i u .

Y» z a ł ą c z e n i u p r z e d k ła d a m k o p ię wystosowanego p is m a .

Spłynęło dnia JLr&Ą*---1

G d a ń sk ,1 . V I I I . 1997 r , /vsi<

Z se rd e c z n y m i p o z d ro w ie n ia m i Lic i a /Ctebicka

36

(37)

L i d i a D ębicka Z ak o p iań sk a 1 1 / 4 80-142 Gdańsk

G d a ń s k ,d n ia 5 . X I . 1997 r .

'Vpiynęło dnia

L d z . JS> W W k . m Archiwum WSK p r z y

F u n d a c j i APAK T oruń

W z a ł ą c z e n i u p r z e s y ła m r e l a c j e k o m b a ta n te k z Gdańska t j . 1 . L i d i a D ęb ick a 2 .M alin o w sk a K r y s ty n a

3 . P t a k W ładysława 4.W acław ik Anna

o r a z w ycinek z g a z e ty o d z i a ł a l n o ś c i Wandy K o s c iu s z k o i o d p i s z k s i ą ż e k o d z i a ł a l n o ś c i B a rb a ry «3aziewicz.

K o le ż a n k i t e ju ż n i e ż y ją #

I n f o r m u j ę , że w y sła łam p ism a do c z ł o n k i ń Klubu K om batantek z p r o ś b ą o w y o ła n ie r e l a c j i do Archiwum.Mam

je d n a k s y g n a ł y , ż e n i e w s z y s t k i e w y ś lą ,a lb o w ie m n i e c z u j ą s i ę n a s i ł a c h aby Mz e b ry ć myśli** do n a p i s a n i a r e l a c j i *

Z p o z d r o w ie n ia m i

P rz e w o d n ic z ą c a Klubu K om batantek p r z y Z a r z ą d z ie

RP i BWP w G

37

(38)

F U N D A C J A

Archiwum Pomorskie Armii Krajowej ul. W. Garbary 2. tel 271-86

87-100 T O k u Ń

T o r u ń 2 6 . X I . 1 9 9 7 r .

" M e m o r i a ł g e n ,H a r i i W i t t e k "

°&óCc

P a n i L i d i a D ę b i c k a

8 0 — i 42 G d a ń s k , ul .Z a k o p i a ń s k a i i / 4

S z a n o w n a P a n i !

B a r d z o d z i ę k u j e m y z a p r z y s ł a n e d o n a s z e g o A r c h i w u m r e l a c j e z e s ł u ż b y w o j e n n e j P a n i o r a z P a n i k o l e ż a n e k . Z a ł o ż y l i ś m y c z t e r y n o w e t e c z k i o s o b o w e ( n r i n w . 7 1 0 , 7 1 1 , 7 1 3 , 7 1 4 ). D o w s z y s t k i c h P a ń w y s ł a l i ś m y l i s t y z p o d z i ę k o w a n i e m i p r o ś b ą o e w e n t u a l n e u z u p e ł n i e n i a .

P r z y s y ł a P a n i z d j ę c i e , n a k t ó r y m j e s t P a n i z t r z e m a k o l e ż a n k a m i . C z y m o g ł a b y P a n i n a p i s a ć r e l a c j e o t y c h k o l e ż a n k a c h , l u b c h o c i a ż p o d a ć i c h n a z w i s k a ( o p i s n a z d j ę c i u j e s t m a ł o c z y t e l n y ) .

P r z y s ł a ł a t e ż P a n i z d j ę c i e i k r ó t k ą i n f o r m a c j ę o B a r b a r z e J a z i e w i c z . C z y m o g ł a b y P a n i n a p i s a ć o n i e j r e l a c j ę ? N i e w i e l e i n f o r m a c j i m a m y r ó w n i e ż n a t e m a t P a n i W ł a d y s ł a w y K o ś c i u s z k o . M o ż e o n i e j z e c h c i a ł a b y P a n i t e ż n a p i s a ć ?

P r z y s ł a ł a P a n i w y p i s y z k s i ą ż e k d o t y c z ą c e l o s ó w S t a n i s ł a w y D r z e w i e c k i e j i B a r b a r y J a z i e w i c z , z a k t ó r e b a r d z o d z i ę k u j e m y . M o ż e z e c h c i a ł a b y P a n i r o b i ć w y p i s y r ó w n i e ż z i n n y c h p o z y c j i w e d ł u g s t a n d a r t u k a r t y i n f o r m a c y j n e j , j a k ą s t o s u j e m y w A r c h i w u m ( s p o s ó b w y p i s y w a n i a k a r t i n f o r m a c y j n y c h i a l f a b e t y c z n y c h o m a w i a ł y ś m y 2 1 . V I w G d a ń s k u ) . J e ż e l i s i ę P a n i z d e c y d u j e w s p o m ó c A r c h i w u m w w y p i s y w a n i u k a r t s z c z e g ó ł o w e i n f o r m a c j e d o t y c z ą c e tej k w e s t i i p r z y ś l e m y w n a s t ę p n y m l i ś c i e .

B a r d z o d z i ę k u j e m y z a r o z e s ł a n i e p i s m a d o c z ł o n k i ń K l u b u K o m b a t a n t e k z p r o ś b ą o n a p i s a n i e r e l a c j i . M a m y n a d z i e j ę , ż e w k r ó t c e r e l a c j e b ę d ą n a p ł y w a ć d o A r c h i w u m .

z w y r a z a m i s z a c u n k u i p o d z i ę k o w a n i e m z a w s p ó ł p r a c ę

D o k u m e n t a l i s t k a D z i a ł u W S K

38

(39)

. Wpłynęło d n i. _ £ £ ____ S j W S ^

U ... :

L i d i a Dębicka 3_ G d a n s j ,d n i a 1 6 . X I I . 1997 r t

Z akopiańska 11/4.. o - _ o - - - c -

80—142 Gdańsk

- L ~ l - /— - ~~ -- J ^ w M - o w - * -

P a n i K a ta rz y n a Minczykowa D a k u m e n ta lis tk a D z i a ł u WSK

, i . . • . . . / . J . , * -ł —

Szanowna P a n i

O dpow iadając n a pism© z d n i a 2 b l i s t o p a d a - b r , z a z n a ć z a m ,ż e

• w r e l a c j i wspomniałam o o d d e le g o w a n iu mnie do j e d n o s t k i

A rm ii R a d z i e c k i e j 18 P u łk u P o g r a n ic z n e g o w c h a r a k t e r z e tłu m acza*

U cz estn iczy łam , p r z y rozmowącha^ p r z e d s t a w i c u e . i l t e j j e d n o s t k i z lo k a ln y m i władzami w Ł o d z i t u ż po w y zw o le n iu ,alb o w ie m j e d n o s t k a t a w k ro c z y ła do Ł o d z i 19 s t y c z n i a 1995 r . Tłumaczyłam ró w n ież k o r e s p o n d e n c ję a d m i n i s t r a c y j n ą , k t ó r a s t a n o w i ł a k o n t a k t y służbow e

z w ładzą a d m i n i s t r a c y j n ą m .Ł o d zi.

Do t e j j e d n o s t k i z o s ta ła m oddelegow ana gdy s t a c j o n o w a ł a w w oj.

l u b e l s k i m i p rz e d " w k ro c z e n ie m do Ł o d z i b r a ł a u d z i a ł w w yzw oleniu Warszawy i n i e . z a t r z y m u j ą c s i ę d o s z lis m y do Ł o d z i.

W t e j j e d n o s t c e p e ł n i ł y s ł u ż b ę p a n i e u w id o c z n io n e na z d j ę c i u . Są t o - s i e d z i M a ria k o ra lo w a - t e l e f o n i s t k a ; , po p r a w e j s t r o n i e s t o i T a i s a K a l i n i n a boesdec p i e l ę g n i a r k a o r a z obok A s ia -n azw isk a^

n i e pam iętam - m a s z y n i s t k a .

Poniew aż byłam oddelegow ana ja k o tłu m ą c z j ę z y k a p o l s k i e g o n o s i ł a m mundór p o l s k i . u l i p c u l u b s i e r p n i u j e d n o s t k a w r ó c i ł a na t e r e n

Związku R a d z ie c k ie g o j a w ró c iła m do j e d n o s t k i p o l a c i e j . Z t ą c h w il ą s t r a c i ł a m z n im i k o n t a k t .

O dnośnie p a n , B . J a z i e w i c z i W .Kosciuszko zw ró ciłam s i ę *do archiwum Z arządu Wojewódzkiego RP i BWP w G d a ń s k u ,l e c z na s k u te k z a l a n i a archiwum a k t t y c h Pań n i e p o s i a d a j ą .U z y s k a ł a m j e d y n i e d ane P a n i B arbary J a z i e w i c z z d .W r ó b e l ,p p łk .w s t a n i e spoczynku u r .1 9 0 9 r.vncvj

w K ra k o w ie ,p o s k o n c z e n iu s z k o ły o f i c e r s k i e j w R i a z a n i u p e ł n i ł a s ł u ż b ę w 5 PP I Dyw.WP na s ta n o w is k u o f i c e r a d /s p r .o ś w i a t o w y c h j e d n o c z e ś n i e z - c a d -c y s z p i t a l a S a n . B a t a l i o n u . P o w yzw oleniu W-w^

p e ł n i s ta n o w is k o z - c y B -cy s z p i t a l a MON w fsrs z a ira /e . Z d em o b iliz o ­ wana w 1950 r . P o z d e m o b iliz o w a n ia p e ł n i r ó ż n e s ta n o w is k a j ą k ­ nąć z e l n i k k a d r w p rzed .S u ro w có w W tórnych, D y r e k to r Domu S tu d e n c ­ k ie g o w iG d a ń s k u .P r z e z c a ły o k r e s p ra c y j e s t aktywnym c z ło n k ie m

ZBińńiD p r z y Z a rz .W o je w .-c z ło n e k Zarz.W ojew. o r a z Rady N a c z e l n e j

39

(40)

p r z e w o d n ic z ą c a Klubu K om batantek p r z e z w ie le l a t w Gaansku*

B yła żoną o f i c e r a WP z k tó ry m raze m w s t ą p i ł a do I - s z e j Dyw*

i b y ł d - c ą 3 p p .M i a ł a je a n e g o syna - l o t n i k a - n i e ży je*

P o s i a d a ł a w i e l e o d z n a c z e n wojskowych o r a z za z a s ł u g i za aktywną p r a c ę po w o jn ie - o s t a t n i e o d z n a c z e n ie t o K rzyz K om andorski o tr z y m a ła w 1986 r .

0 i l e Archiwum ze c h c e n a w ią z a ć k o n t a k t z P . ..la rią Czapkowską V p o d a j ę a d r e s - P rz eb en d o w sk ieg o 7 a ni 5 8 4 -1 0 0 Puck*

Wiadomo m i , ż e P .M a r ia Gzapkowska z d .^ am cza k u r . 1924 r .

B orszow icach w oj. Przem yślą .p o c z ą tk o w o b y ła ż o ł n i e r z e m Bat.Kobo z k t ó r e g o z o s t a ł a sk ie ro w a n a do B a t a l i o n u Szturmowego .Po w o jn ie o tr z y m a ła w y k s z t a ł c e n i e p e d a g o g ic z n e i p r a c o w a ła na s ta n o w is k u D y r e k to r a S zkoły we W rocławiu i k o l e j n o w P u c k i.

Była aktywnym c z ło n k ie m ZBoWiD,radna■,p r a c a w o r g a n i z a c j i k o b i e c e j

^ _ i . _ O . . ' I

23P. Za aktywną p r a c ę z o s t a ł a uhonorowana Krzyżem k a w a le r s k im

J • j {.• - " • - - ---

j a k ró w n ie ż p o s i a d a w i e l e o d z n a c z e ń w o je n n y c h .O b e c n ie p o s i a d a

« •

s t o p i e ń m a jo ra w s t . spoczynku*

J e s t m ężatk ą,m ą z j e s t emerytem wojskowym*

O dnośnie P . f t.^ o s c i u s z k o n i e . p o sia d am -ja m n y ch a a n y c h . Wiadomo mi z j e j r e l a c j i z p r z e d l a t , ż e u r o a z i ł a s i ę w Wifcnskim, b y ła praw nuczką 4 - g o p o k o l e n i a T ad e u sza K o s c i u s z k i..W a łę s a ł a do AK

1 p e ł n i ł a s l u z b ę w j e d n o s t c e k a w a l e r y j s k i e j na t e r e n i e w i l e n s z c z y z n y . Po w o jn ie u trzym yw ała p r z y j a z n e k o n t a k t y z - tłr .M a g d a łe n ą T y s z k ie w ic z

zam.w Gdyni p r z y u l . 3 -Maja Nr. 17*Nr* t e l e f . 6 2 1 - 0 3 - 5 3 » /d a n e z k s i ą ż k i t e l e f o n i c z n e j / P o d a j ę . t e d a n e ,g d y b y Archiwum b y ło z a in te r e s o w a n e

d a S a ł a l n o s c i ą P.Wandy K o s c iu s z k o . -u ---■ ° —

W z a ł ą c z e n i u p r z e s y ła m z g ł o s z e n i e ° d o K oła P r z y j a c i ó ł ^M emoriału g e n .M a r i i WifeekM. / z a z n a c z a m , że j u ż - j e d n o z g ł o s z e n i e w y s ła ła m /

S 0 9 I , ;>l3 f ■ MD W (:V " i

Z wyrazami

40

(41)

T o r u ń , i l . O U 9 9 8

" M e m o r i a ł gen. M a r i i W i t t e k "

<Łók , /l<boj t m c f cg

P a n i L i d i a D ę b i c k a

8 0 - i 4S G d a ń s k , u l .Z a k o p i a ń s k a ! i / 4

S z a n o w n a P a n i ! D r o g a c z ł o n k i n i K o ł a P r z y j a c i ó ł M e m o r i a ł u ! B a r d z o d z i ę k u j e m j j p a n i z a przysłanie d o n a s z e g o A r c h i w u m t a k w a ż n y # i n f o r m a c j 4 o s ł u ż b i e w o j e n e j B a r b a r y J a z i e w i c z , M a r i i

C z a p k o w s k i e j ijwandy K o ś c i u s z k o . Z g o d n i e z P a n i s u g e s t i ą s k o n t a k t o w a l i ś m y s i ę z M a r i ą C z a p k o w s k ą o r a z z p. M a g d a l e n ą T y s z k i e w i c z . B y ć m o ż e b ę d ą o n e z a i n t e r e s o w a n e w s p ó ł p r a c ą z n a m i .

J e s z c z e r a z d z i ę k u j e m y z a c e n n e i n f o r m a c j e i p r o s i m y ofdalszą w s p ó ł > p r a c ę .

w y r a z a m i s z a c u n k u K a t a r z y n a M i n c z y k o w s k a D o k u m e n t a l i s t a D z i a ł u W S K

41

Cytaty

Powiązane dokumenty

na spośród Was,pr?v 7 ię poznać historię Waszego życia,która pomoże mi zbadać wpływ służby wojskowej kobiet na ich późniejszą pozycję w społeczeństwie i ro­..

na spośród Was,prarjię poznać historię Waszego życia,która pomoże mi zbadać wpływ służby wojskowej kobiet na ich późniejszą pozycję w społeczeństwie i ro­?.

na spośród Was,pragnę poznać historię Waszego życia,która pomoże mi zbadać wpływ służby wojskowej kobiet na ich późniejszą pozycję w społeczeństwie i

na spośród Was,pragnę poznać historię Waszego życia,która pomoże mi zbadać wpływ służby wojskowej kobiet na ich późniejszą pozycję w społeczeństwie i

na spośród Was,pragnę poznać historię Waszego życia,która pomoże mi zbadać wpływ służby wojskowej kobiet na ich późniejszą pozycję w społeczeństwie i

na spośród Was,pragnę poznać historię Waszego życia,która pomoże mi zbadać wpływ służby wojskowej kobiet na ich późniejszą pozycję w społeczeństwie i ro­..

na spośród Was,pragnę poznać historię Waszego życia,która pomoże mi zfcadać wpływ służby wojskowej kobiet na ich późniejszą pozycję w społeczeństwie i ro­..

na spośród Was,pragnę poznać historię Waszego życia,która pomoże mi zbada &lt;5 wpływ służby wojskowej kobiet na ich późniejszą pozycję w społeczeństwie i ro­..