SU]HV]ïRĂÊ ]QLND ĂZLDW XQLZHUVDOQ\FK ZDUWRĂFL DOH UöZQRF]HĂQLH



 6SLVWUHĂFL

+HQU\N3^,(75=$.0DWHULDOL]PLQIRUPDF\MQ\ļU]HF]\ZLVW\RSLV

ĂZLDWD                                

%DUEDUD3^5=<:$5$)DVWIULHQGVZbķVSRïHF]QRĂFLRZHMĵ

U]HF]\ZLVWRĂFL                           

$QQD6,(:,(56.$&+0$M7RĝVDPRĂÊZ\NUHRZDQD2bEXGRZDQLX

WRĝVDPRĂFLZHZVSöïF]HVQ\PĂZLHFLH                

0DWHXV]6^723$+LVWRULDSDPLÚÊWUDG\FMDLbWRĝVDPRĂÊ2bHWQRLF\]DFML

WRĝVDPRĂFLQDURGRZHM                        

0DUHN66=&=(3$”6.,,QQLVZRLļLQQLREF\              

0DUFLQ6]HZF]\N3UDJPDW\F]QDLQVWUXPHQWDOQRĂÊF]\ěOHVWDZLDQH

S\WDQLD"                               

6WDQLVïDZ:^$/72¥3XQLW\ZL]PLbSHUPLV\ZL]PZbMHGQ\PVWRMÈ

GRPXĮ                               

&=}¥m,,

Varia in memoriam                          

$QQD%^$7,8.:VSRPQLHQLD]bSU]HV]ïRĂFL                 

$OHNVDQGHU+$//5R]ZDĝDQLDRVRELVWHZRNöïWH]\-HU]HJR

&KïRSHFNLHJR                             

7DGHXV]320,$1(.&]\PXVLP\ZUöFLÊGRMDVNLñ"(FKDG\VNXVML

]b-HU]\P                               

.D]LPLHU]=S^OWA7HUDěQLHMV]RĂÊWRWDOQDLbSRZUöWGRNRU]HQL     

&=}¥m,,,

3R]DEDULHUÈF]DVXLbSU]HVWU]HQL                 

-HU]\&+’23(&.,.RU]HQLH                        

-HU]\&+’23(&.,=bSHUVSHNW\Z\ĂUHGQLHJRG\VWDQVX           

1RW\Rb$XWRUDFK

                            

:VWÚS:VWÚS

P URIHVRU-HU]\&KïRSHFNLZbZ\ERUQ\PHVHMX0LHMVFDLbOXG]LH(VHMF]Ú-

ĂFLRZRRVRELVW\RSXEOLNRZDQ\PZbNVLÈĝFH3R]DEDULHUÈF]DVXLbSU]HVWU]H- QLZ\GDQHMZbURNXSLVDïķ7DPJG]LHXQLHZDĝQLRQD]RVWDMH

SU]HV]ïRĂÊ ]QLND ĂZLDW XQLZHUVDOQ\FK ZDUWRĂFL DOH UöZQRF]HĂQLH

]bXQLFHVWZLHQLHPSU]HV]ïRĂFLWUDFLSRGVWDZ\P\ĂOHQLHRbSU]\V]ïRĂFL

SRQLHZDĝZL]MHPXV]ÈVLÚGRRZ\FKXQLZHUVDOQ\FKZDUWRĂFLRGZR

ï\ZDÊĵ¿\MHP\ZbWHUDěQLHMV]RĂFLWRWDOQHM7HUDěQLHMV]RĂFLNWöUD]D

QLF VRELH PD XVWDORQH KLVWRU\F]QLH DXWRU\WHW\ ZDUWRĂFL F]\ GRNR

QDQLDSRSU]HGQLFKSRNROHñ'RNRQDQLHPMHVWWRFRPRĝQDRNUHĂOLÊ

HPEOHPDWHP12:(2EMDZLDVLÚWRZbZLHOXVIHUDFKLbQLHVLH]HVREÈ

ZLHOHNRQVHNZHQFML:bS R O L W \ F HNWöUDZbRVÈG]LH3URIHVRUDķSU]H

VWDïD E\Ê VFHQÈ NXOWXU\ QD NWöUHM RGJU\ZDQ\ MHVW VSHNWDNO VSRUX

RGPLHQQ\FKZL]MLSU]\V]ïRĂFLSXEOLF]QHJRG\VNXUVXZDUWRĂFLVWDïD

VLÚ U\QNLHP QD NWöU\P WUZD SU]HWDUJ GRUDěQ\FK LQWHUHVöZ VSHN

WDNOFKZLORZ\FKNRDOLFMLU\QNLHPQDNWöU\PGRPLQXMHNRQNXUHQ

FMDRSDUWDRbUHWRU\NÚDJUHVMLĵ:bJ R V S R G D U F HSRQLHZDĝķU\QHN

QLHPDDQLSU]HV]ïRĂFLDQLSU]\V]ïRĂFLļGODU\QNXZDĝQ\MHVWW\ONR

F]DVWHUDěQLHMV]\ĵ:bN R Q W D N W D F K  P L Ú G ] \ O X G ] N L F KNWöUH

SU]HU]XFRQHGRU]HF]\ZLVWRĂFLZLUWXDOQHMķVWDï\VLÚ]E\WNUöWNLHDE\

SU]HG]LHU]JQÈÊVLÚZbZLÚ]Lĵ-DNGRELWQLHSLV]H3URIHVRUķ=DF]\QD

chlopecki.indd 11 2014-12-22 12:54:44



 :VWÚS

P\ ĝ\Ê Zb SU]HVWU]HQL Zb LVWRFLH DEVWUDNF\MQHM NWöUD VWDMH VLÚ VLHFLÈ

NRQWDNWöZSRïÈF]HñXWNDQ\FKJG]LHĂWDPSRQDGXNïDGHPJHRJUD

ILF]Q\P Lb ]XSHïQLH QLH]DOHĝQ\FK RG ZV]HONLHM IL]\F]QRĂFL ļ RVRER

ZHMLbJHRJUDILF]QHMĵ7DWRWDOQRĂÊWHUDěQLHMV]RĂFLZ\MDïRZLïDP\ĂOHQLH

RbMXWU]H

-DNïDWZRVLÚGRP\ĂOLÊ ZbWHMNUöWNLHSUROHJRPHQLH]DZDUWH]R

VWDïRX]DVDGQLHQLHGODW\WXïXLb]DZDUWRĂFLPHU\WRU\F]QHMQLQLHMV]HM

NVLÚJL :b ZLHOX WHNVWDFK -HU]HJR &KïRSHFNLHJR PRĝHP\ ERZLHP

]DXZDĝ\Ê WR QDXNRZH Lb SXEOLF\VW\F]QH ]DIDVF\QRZDQLHWRWDOQRĂFLÈ

WHUDěQLHMV]RĂFL&KRFLDĝEDUG]LHMQLĝVïRZRķ]DIDVF\QRZDQLHĵSDVR

ZDïRE\ķRVWU]HĝHQLHSU]HGĵ7HNVW\3URIHVRUDPLDï\ZLÚFZDORURSL

VRZRHNVSODQDF\MQ\DOHLbPLDï\WHĝVZöMZ\PLDUSUDNW\F]Q\8ZDĝQ\

F]\WHOQLNPöJïSRLFKOHNWXU]HQLHW\ONROHSLHM]UR]XPLHÊPHFKDQL

]P\RWDF]DMÈFHJRJRĂZLDWDVSRïHF]QHJROHF]UöZQLHĝ]GRE\ÊZDĝQH

LQG\NDFMHSRVWÚSRZDQLDZbQLP=DWRFK\EDQDMEDUG]LHMQDOHĝ\FHQLÊ

WZöUF]RĂÊ-HU]HJR&KïRSHFNLHJR

.VLÚJDNWöUÈ&]\WHOQLNPDZbUÚNDFK]RVWDïDSRG]LHORQDQDWU]\

F]ÚĂFL:bF]ÚĂFL,b7H]\RbZVSöïF]HVQRĂFL]HEUDQ\FK]RVWDïRWHNVWöZ

QDXNRZ\FKNWöU\FK$XWRU]\]RVWDOLSRSURV]HQLRbRGQLHVLHQLHVLÚGR

WH] -HU]HJR &KïRSHFNLHJR 3RFKRG]È RQH ]b UöĝQ\FK WHNVWöZ 3URIH

VRUD RSXEOLNRZDQ\FK Zb UöĝQ\P F]DVLH Lb GRW\F]ÈF\FK UöĝQ\FK VIHU

ĝ\FLDVSRïHF]QHJR0DP\ZLÚFWDPWH]\GRW\F]ÈFHĂZLDWDPHGLöZ

ĂZLDWDSROLW\NLLbPHFKDQL]PöZZïDG]\UHODFMLPLÚG]\OXG]NLFKSUD

ZDKLVWRULLHNRQRPLL7RERZLHPFRFKDUDNWHU\]RZDïRWZöUF]RĂÊ

-HU]HJR&KïRSHFNLHJRWRQLHZLDU\JRGQDZUÚF]ïDWZRĂÊNRQVWUXRZD

QLD NRPSHWHQWQ\FK RSLVöZ GRW\F]ÈF\FK UöĝQ\FK G]LHG]LQ Lb G\VF\

SOLQZLHG]\)XQGDPHQWHPVÈWXRF]\ZLĂFLHQDMEOLĝV]H3URIHVRURZL

QDXNLVSRïHF]QH$XWRU]\PLHOLPRĝOLZRĂÊZ\EUDQLDVRELHWH]\]bOLVW\

WH]NWöUH]RVWDï\VWDUDQQLHZ\VHOHNFMRQRZDQH]bFDïHJRGRURENX

3URIHVRUD$XWRU]\PRJOLUöZQLHĝLbF]ÚVWRWRF]\QLOLVDPRG]LHOQLH

SRV]XNDÊZbELEOLRJUDILLWH]]bNWöU\PLFKFLHOLE\VLÚķ]PLHU]\Êĵ:bWHM

SLHUZV]HMF]ÚĂFLNVLÚJLPLHOLĂP\GRF]\QLHQLDFRGREU]HFKDUDNWHU\

]XMHGRUREHN-HU]HJR&KïRSHFNLHJR]HVZRLVWÈNOÚVNÈXURG]DMXWH]

Rb ZVSöïF]HVQRĂFL :b ,, F]ÚĂFL NVLÚJL QD]ZDQHM 9DULD LQ PHPRULDP

]QDOD]ï\ VLÚ F]WHU\ WHNVW\ NWöUH UöZQLHĝ RGQRV]È VLÚ GR GRURENX

3URIHVRUDMHGQDNPDMÈEDUG]LHMRVRELVW\FKDUDNWHU-HVWZbQLFKĂODG

 :VWÚS



RVRELVW\FKUHODFML$XWRUöZ]b8SDPLÚWQLDQ\P7HLVWRWQHWHNVW\SR

]ZDODMÈOHSLHMSR]QDÊ3URIHVRUD,,,F]ÚĂÊNVLÚJLSRGQD]ZÈ3R]DEDULH-

UÈF]DVXLbSU]HVWU]HQLPDQDWRPLDVWXQLNDWRZ\FKDUDNWHU:\QLNDRQ

QLHW\ONR]bWHJRLĝW\WXï]RVWDï]DSRĝ\F]RQ\]bNVLÚJLMXELOHXV]RZHM

Z\GDQHMQDXURG]LQ\3URIHVRUDF\WRZDQHMERJDWRUöZQLHĝZbW\P

ZVWÚSLHOHF]UöZQLHĝGODWHJRLĝLFKDXWRUHPMHVWVDP-HU]\&KïR

SHFNL&]ÚĂÊWD]DZLHUDGZDQLHSXEOLNRZDQHGRWÈGWHNVW\.RU]HQLH

L=bSHUVSHNW\Z\ĂUHGQLHJRG\VWDQVXNWöUH3URIHVRUQDSLVDïNUöWNRSU]HG

VZRMÈĂPLHUFLÈ7HEDUG]RRVRELVWHLZbSHZLHQVSRVöERGZDĝQHWHN

VW\]RVWDï\Z]ERJDFRQHIRWRJUDILDPL]bURG]LQQHJRDOEXPX3DñVWZD

&KïRSHFNLFK'UDPDWXUJLDĝ\FLDMDNÈXIXQGRZDïQDPZbQLFK$XWRU

QDSHZQRSR]RVWDQLHQDGïXJRZbSDPLÚFL&]\WHOQLNöZ

1DGïXJRZbSDPLÚFLQDVZV]\VWNLFK]RVWDQLHUöZQLHĝVDP$XWRU

3URIHVRU-HU]\&KïRSHFNLQDĝ\FLRZ\FKORVDFKZLHOX]bQDVSR]RVWDZLï

FHQQHSLÚWQR0DP\UöZQLHĝV]F]ÚĂFLHLĝSR]RVWDZLïSRVRELHWDN

LQVSLUXMÈF\GRUREHN

$QGU]HM5R]PXV

chlopecki.indd 12 2014-12-22 12:54:44



 :VWÚS

P\ ĝ\Ê Zb SU]HVWU]HQL Zb LVWRFLH DEVWUDNF\MQHM NWöUD VWDMH VLÚ VLHFLÈ

NRQWDNWöZSRïÈF]HñXWNDQ\FKJG]LHĂWDPSRQDGXNïDGHPJHRJUD

ILF]Q\P Lb ]XSHïQLH QLH]DOHĝQ\FK RG ZV]HONLHM IL]\F]QRĂFL ļ RVRER

ZHMLbJHRJUDILF]QHMĵ7DWRWDOQRĂÊWHUDěQLHMV]RĂFLZ\MDïRZLïDP\ĂOHQLH

RbMXWU]H

-DNïDWZRVLÚGRP\ĂOLÊ ZbWHMNUöWNLHSUROHJRPHQLH]DZDUWH]R

VWDïRX]DVDGQLHQLHGODW\WXïXLb]DZDUWRĂFLPHU\WRU\F]QHMQLQLHMV]HM

NVLÚJL :b ZLHOX WHNVWDFK -HU]HJR &KïRSHFNLHJR PRĝHP\ ERZLHP

]DXZDĝ\Ê WR QDXNRZH Lb SXEOLF\VW\F]QH ]DIDVF\QRZDQLH WRWDOQRĂFLÈ

WHUDěQLHMV]RĂFL&KRFLDĝEDUG]LHMQLĝVïRZRķ]DIDVF\QRZDQLHĵSDVR

ZDïRE\ķRVWU]HĝHQLHSU]HGĵ7HNVW\3URIHVRUDPLDï\ZLÚFZDORURSL

VRZRHNVSODQDF\MQ\DOHLbPLDï\WHĝVZöMZ\PLDUSUDNW\F]Q\8ZDĝQ\

F]\WHOQLNPöJïSRLFKOHNWXU]HQLHW\ONROHSLHM]UR]XPLHÊPHFKDQL

]P\RWDF]DMÈFHJRJRĂZLDWDVSRïHF]QHJROHF]UöZQLHĝ]GRE\ÊZDĝQH

LQG\NDFMHSRVWÚSRZDQLDZbQLP=DWRFK\EDQDMEDUG]LHMQDOHĝ\FHQLÊ

WZöUF]RĂÊ-HU]HJR&KïRSHFNLHJR

.VLÚJDNWöUÈ&]\WHOQLNPDZbUÚNDFK]RVWDïDSRG]LHORQDQDWU]\

F]ÚĂFL:bF]ÚĂFL,b7H]\RbZVSöïF]HVQRĂFL]HEUDQ\FK]RVWDïRWHNVWöZ

QDXNRZ\FKNWöU\FK$XWRU]\]RVWDOLSRSURV]HQLRbRGQLHVLHQLHVLÚGR

WH] -HU]HJR &KïRSHFNLHJR 3RFKRG]È RQH ]b UöĝQ\FK WHNVWöZ 3URIH

VRUD RSXEOLNRZDQ\FK Zb UöĝQ\P F]DVLH Lb GRW\F]ÈF\FK UöĝQ\FK VIHU

ĝ\FLDVSRïHF]QHJR0DP\ZLÚFWDPWH]\GRW\F]ÈFHĂZLDWDPHGLöZ

ĂZLDWDSROLW\NLLbPHFKDQL]PöZZïDG]\UHODFMLPLÚG]\OXG]NLFKSUD

ZDKLVWRULLHNRQRPLL7RERZLHPFRFKDUDNWHU\]RZDïRWZöUF]RĂÊ

-HU]HJR&KïRSHFNLHJRWRQLHZLDU\JRGQDZUÚF]ïDWZRĂÊNRQVWUXRZD

QLD NRPSHWHQWQ\FK RSLVöZ GRW\F]ÈF\FK UöĝQ\FK G]LHG]LQ Lb G\VF\

SOLQZLHG]\)XQGDPHQWHPVÈWXRF]\ZLĂFLHQDMEOLĝV]H3URIHVRURZL

QDXNLVSRïHF]QH$XWRU]\PLHOLPRĝOLZRĂÊZ\EUDQLDVRELHWH]\]bOLVW\

WH]NWöUH]RVWDï\VWDUDQQLHZ\VHOHNFMRQRZDQH]bFDïHJRGRURENX

3URIHVRUD$XWRU]\PRJOLUöZQLHĝLbF]ÚVWRWRF]\QLOLVDPRG]LHOQLH

SRV]XNDÊZbELEOLRJUDILLWH]]bNWöU\PLFKFLHOLE\VLÚķ]PLHU]\Êĵ:bWHM

SLHUZV]HMF]ÚĂFLNVLÚJLPLHOLĂP\GRF]\QLHQLDFRGREU]HFKDUDNWHU\

]XMHGRUREHN-HU]HJR&KïRSHFNLHJR]HVZRLVWÈNOÚVNÈXURG]DMXWH]

Rb ZVSöïF]HVQRĂFL :b ,, F]ÚĂFL NVLÚJL QD]ZDQHM 9DULD LQ PHPRULDP

]QDOD]ï\ VLÚ F]WHU\ WHNVW\ NWöUH UöZQLHĝ RGQRV]È VLÚ GR GRURENX

3URIHVRUDMHGQDNPDMÈEDUG]LHMRVRELVW\FKDUDNWHU-HVWZbQLFKĂODG

 :VWÚS



RVRELVW\FKUHODFML$XWRUöZ]b8SDPLÚWQLDQ\P7HLVWRWQHWHNVW\SR

]ZDODMÈOHSLHMSR]QDÊ3URIHVRUD,,,F]ÚĂÊNVLÚJLSRGQD]ZÈ3R]DEDULH-

UÈF]DVXLbSU]HVWU]HQLPDQDWRPLDVWXQLNDWRZ\FKDUDNWHU:\QLNDRQ

QLHW\ONR]bWHJRLĝW\WXï]RVWDï]DSRĝ\F]RQ\]bNVLÚJLMXELOHXV]RZHM

Z\GDQHMQDXURG]LQ\3URIHVRUDF\WRZDQHMERJDWRUöZQLHĝZbW\P

ZVWÚSLHOHF]UöZQLHĝGODWHJRLĝLFKDXWRUHPMHVWVDP-HU]\&KïR

SHFNL&]ÚĂÊWD]DZLHUDGZDQLHSXEOLNRZDQHGRWÈGWHNVW\.RU]HQLH

L=bSHUVSHNW\Z\ĂUHGQLHJRG\VWDQVXNWöUH3URIHVRUQDSLVDïNUöWNRSU]HG

VZRMÈĂPLHUFLÈ7HEDUG]RRVRELVWHLZbSHZLHQVSRVöERGZDĝQHWHN

VW\]RVWDï\Z]ERJDFRQHIRWRJUDILDPL]bURG]LQQHJRDOEXPX3DñVWZD

&KïRSHFNLFK'UDPDWXUJLDĝ\FLDMDNÈXIXQGRZDïQDPZbQLFK$XWRU

QDSHZQRSR]RVWDQLHQDGïXJRZbSDPLÚFL&]\WHOQLNöZ

1DGïXJRZbSDPLÚFLQDVZV]\VWNLFK]RVWDQLHUöZQLHĝVDP$XWRU

3URIHVRU-HU]\&KïRSHFNLQDĝ\FLRZ\FKORVDFKZLHOX]bQDVSR]RVWDZLï

FHQQHSLÚWQR0DP\UöZQLHĝV]F]ÚĂFLHLĝSR]RVWDZLïSRVRELHWDN

LQVSLUXMÈF\GRUREHN

$QGU]HM5R]PXV

chlopecki.indd 13 2014-12-22 12:54:44

P

rofesor Jerzy Chłopecki urodził się 28 grudnia 1936 roku w Lidzie na Grodzieńszczyźnie, zmarł 21 stycznia 2014 w Rzeszowie. Ten wybitny socjolog  i politolog, znakomity intelektualista, specjalista z zakresu socjologii ogólnej, socjologii mediów i socjologii polityki, był profesorem w Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rze- szowie, wieloletnim prorektorem ds. nauki tej uczelni i kierownikiem Katedry Nauk Społecznych. Sprawował nadzór merytoryczny nad wszystkimi projektami naukowymi WSIiZ.

Jerzy Chłopecki był absolwentem studiów magisterskich i dok- toranckich na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie uzyskał tytuł magistra filologii w zakresie filologii słowiańskiej. Doktoryzował się i habilitował na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego i przez wiele lat był związany z tą uczelnią.

W latach osiemdziesiątych przeniósł się do Rzeszowa i rozpo- czął pracę w ówczesnej Wyższej Szkole Pedagogicznej, a następnie na Uniwersytecie Rzeszowskim, gdzie pełnił funkcję między innymi kierownika Zakładu Polityki Społecznej w Instytucie Socjologii.

8

Jego wielką pasją było dziennikarstwo. Pełnił funkcję redakto- ra naczelnego wielu ogólnopolskich mediów, między innymi zlikwi- dowanego w stanie wojennym warszawskiego tygodnika „Ekran”.

W połowie lat dziewięćdziesiątych był dyrektorem programowym Polskiego Radia Rzeszów. Z tą rozgłośnią był związany wiele lat.

Stworzył i pełnił funkcję redaktora naczelnego „Czasopisma Elek- tronicznego BISTRO” (www.bistro.edu.pl).

Jest autorem licznych publikacji książkowych, między innymi Rewolucja i postęp, Czas, świadomość, historia. Uwarunkowania potocznej świadomości czasu, Przestrzeń polityczna Polski. Konflikt i zmiana, Ciągłość, zmiana i powrót. Szkice z socjologii wychowania, oraz kilkudziesięciu ar- tykułów naukowych, rozdziałów w monografiach oraz niezliczonych tekstów publicystycznych. Był promotorem wielu prac doktorskich i recenzentem prac habilitacyjnych.

Został odznaczony między innymi Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Nagrodą Ministra Edukacji Narodowej, odznaką „Zasłużony Działacz Kultu- ry” oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

Profesor Chłopecki był znany ze swojej wielkiej miłości do mu- zyki (często gościł na koncertach i festiwalach w Łańcucie) i zwierząt (szczególnie kochał konie i psy). Był także pasjonatem sportów – nart i tenisa. Miał zawsze wiele energii, inspirujących pomysłów, opinio- twórczych spostrzeżeń, do końca aktywnie uczestniczył w życiu na- ukowym i poza nim.