Budżet państwa czyli skąd państwo ma pieniądze

(1)

Budżet państwa –

czyli skąd państwo ma pieniądze

(2)

Budżet państwa

PLAN

FINANSOWY

zasada jedności

wszystkie dochody i wydatki zawarte w jednym dokumencie

zasada zupełności

budżet obejmuje wszystkie dochody

i wydatki państwa

zasada jawności

budżet jest przedstawiony opinii

publicznej

zasada równowagi budżetowej

wydatki państwa nie powinny być wyższe

niż dochody.

tekst ustawy

budżetowej

(3)

Dochody państwa

BUDŻET

odsetki podatki

cła zyski

przedsiębiorstw państwowych

zysk NBP

dywidendy

spółek

(4)

System

podatkowy

PODATKI

POŚREDNIE

podatek od towarów i usług (VAT) podatek akcyzowy

BEZPOŚREDNIE

podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

podatek od spadków i darowizn

podatek od czynności cywilnoprawnych

podatek rolny

podatek od nieruchomości Podatki są bezzwrotnymi

i obowiązkowymi świadczeniami pieniężnymi pobieranymi

przez państwo lub inne do tego

uprawnione instytucje (np. gminy).

(5)

PIT

podatki bezpośrednie

 podatek od dochodów osobistych

 opłacany według progresywnej skali podatkowej, tj. przy zastosowaniu stawek podatku w wysokości 18% i 32%.

Skala podatkowa w 2013 r.

Ponad Do Podatek wynosi

85 528 zł

18% minus kwota zmniejszająca podatek

556 zł 02 gr

85 528 zł 14 839 zł 02 gr + 32%

nadwyżki ponad 85 528 zł

(6)

CIT

podatki bezpośrednie

 podatek dochodowy osób

prawnych Corporate Income Tax

 podatek liniowy (bez wzglądu na wysokość dochodów

uzyskiwanych przez

przedsiębiorstwo odprowadza ono od nich określony procent)

 W Polsce jest tylko jedna

stawka – 19%

(7)

Inne

podatki bezpośrednie

 Podatek od spadków i darowizn

 Podatek rolny i od

nieruchomości

 Podatek od czynności

cywilnoprawnych

(8)

VAT

podatki pośrednie

 podatek od towarów i usług

 stanowi główne źródło dochodów budżetu państwa

 stawki:

 5% - nieprzetworzona żywność, książki,

czasopisma specjalistyczne, podstawowe produkty żywnościowe jak na przykład: chleb, nabiał,

przetwory mięsne czy produkty zbożowe, jak mąka, kasza, makaron;

 8% - m.in. żywność przetworzona, artykuły higieniczne, produkty lecznicze;

 23% - m.in. olej, gaz, odzież, obuwie, sprzęt RTV

i AGD, samochody, benzyna, woda, prąd, usługi

telekomunikacyjne.

(9)

Obliczanie VAT

na przykładzie czekolady – stawka 23%

Etap Przedsię- biorca

wartość surowców

wartość dodana w procesie

produkcji (handlu)

kwota VAT Komentarz

Etap 1 Producent

kakao 400 zł 100 zł 23 zł

Producent kakao płaci za zbiór ziarna kakaowego 400 zł, następnie poddaje go obróbce, powodując, że wartość surowca rośnie do 500 zł. Zatem wartość dodana wynosi 100 zł. Od niej należy odprowadzić podatek VAT w wysokości 23%, czyli: 23%•100zł=

23 zł

Etap 2 Producent

czekolady 500 zł 200 zł 46 zł

Producent czekolady kupuje kakao za kwotę 500 zł, a następnie produkuje z niego czekoladę, powodując,

że wartość towaru rośnie do 700 zł. Wartość dodana na tym etapie produkcji wynosi 200 zł, więc podatek

VAT: 23%•200zł=46 zł

Etap 3 Hurtownik 700 zł 50 zł 11,5 zł

Hurtownik dokonuje zakupu czekolady za 700 zł, oraz przechowuje ją w magazynie, powodując wzrost jej wartości o 50 zł. Zatem VAT wnosi: 23%•50zł=11,5 zł

Etap 4 Sklep 750 zł 100 zł 23 zł

Sklep dokonuje zakupu czekolady za 750 zł, oraz przygotowuje ją do sprzedaży, powodując wzrost jej wartości o 100 zł. Zatem VAT wnosi: 23%•100zł=

23 zł Suma podatku VAT odprowadzonego

do Urzędu Skarbowego 103,5 zł

(10)

Podatek akcyzowy

podatki pośrednie

 nakładany na określone towary

 W Polsce:

 wszystkie wyroby służące dla celów napędowych lub grzewczych,

 energia elektryczna,

 napoje alkoholowe (piwo, wino, wyroby spirytusowe),

 wyroby tytoniowe (papierosy, cygara, cygaretki,

tytoń do palenia).

(11)

Wydatki budżetu państwa

(12)