[Program:] Scena bydgoska. Sezon 1936/37, 1937-08-14

Składaj

cCwoje Oszczędności

k . k. o.

p o w ia tu b y d g o s k ie g o (Bydgoszcz

G d a ń s k a 10

9e/e/. 1Z-32

P U P I L A R N A P E W N O Ś Ć

Sezon 1936/37

Nr. 4

cWładysław Stoma

^Dyrektor t e a t r u OTZiejskiego

ODykwintne

obuwie

Swój do swego

po los do Rzannego

B y d g o s z c z , G d a ń s k a 2 5 — T e l . 3 3 - 3 2 Kolektura — Specjalny skład wyrobów tytoniowych.

Joistoria teatralnego afisza.

Przeciętny bywalec teatralny nie może wyobrazić sobie przed­

stawienia bez afisza, czyli programu. Po wyjściu z teatru, rzuca się go obojętnie, jako rzecz niepotrzebną, nie zastanawiając się zupełnie, że przecież ten kawałek zadrukowanego papieru, ma za sobą długą i urozmaiconą przeszłość, że był obiektem dość licznych ewolucji zanim stał się tym, czym jest.

W roku bieżącym mija 507 lat od daty narodzin afisza, może nawet i więcej, lecz najwcześniejszy afisz, jaki się zachował, nosi datę r. 1429 i rok ten z konieczności musimy uważać za pierwszy w historii programu teatralnego.

w stosunku więc do rozmaitych drobiazgów codziennego użytku, afisz jest jednym z najstarszych.

Znacznie starszym od znaczków pocztowych, używania tyto­

niu, zapałek, zegarków kieszonkowych i t. d. Po raz pierwszy zjawił się w Londynie, gdzie też jest do dnia dzisiejszego przecho­

wany, w muzeum teatralnym. Afisz z r. 1429 jest pięknym perga­

minem, ręcznie wykaligrafowanym, a ozdobionym artystycznymi winietami i inicjałami.

Początkowo afisze były swego rodzaju unikatami i tym tłu­

maczyć należy fakt, że pozostało ich stosunkowo tak bardzo nie­

wiele. Sporządzano je bowiem tylko w jednym egzemplarzu, zwy­

kle na pergaminie i afisz taki, wraz z teatrem wędrował z miasta do miasta. Skoro trupa przyjeżdżała do jakiegoś miasta, afisz wywieszano w najruchliwszym punkcie, aby każdemu mógł wpaść w oko, a po skończonych występach zdejmowano go i wieziono dalej.

Naturalnie tekst tych afiszówr, w niczym nie przypominał tekstu dzisiejszych. Afisz był raczej formą zaproszenia na przed­

stawienie, a nie zawiadomieniem, o nim, jak obecnie. O ile był to teatr prywatny jakiegoś możnego lub panującego, w jego imieniu zapraszano na przedstawienie, jeśli był teatrem wędrownym, za­

praszał dyrektor trupy. Nikomu też wówczas nie przyszło na

myśl, aby wymienić nazwiska występujących w sztuce. Zwyczaj ten wprowadzono dopiero w r. 1770, a więc w trzysta kilkadziesiąt lat później.

Również i pod względem stylistycznym były ogromne różnice- Afisz ówczesny utrzymany był w tonie przesadnym, patetycznym, niejednokrotnie uniżonym. Jednym słowem, przypominał nieco obectie afisze cyrkowe lub kinowe, w bardzo podrzędnych, prowin­

cjonalnych miasteczkach.

Z chwilą, gdy afisze zaczęto drukować na papierze, sporzą­

dzano je w większych ilościach, tym bardziej, że miały one przez pewien okres podwójne znaczenie. Służyły nie tylko jako zawia­

domienie o widowisku, ale były zarazem biletem wstępu na salę.

Kto bowiem nabywał afisz, naturalnie za odpowiednią cenę, naby­

wał prawo wejścia.

Stosunkowo dość wcześnie, z afiszem teatralnym związała się reklama handlowa. Widząc rozpowszechnianie się afiszy, kupcy zaczęli wykorzystywać je dla celów ogłoszeniowych. W muzeum teatralnym w Londynie, w niezłym stanie, znajduje się kilka afi­

szów z X V III w., zrobionych z ciasta i czekolady. Koncesję na tego rodzaje „słodkie programy teatralne4 ‘ uzyskał pewien przed­

siębiorczy Amerykanin. Wyrabiał je z cienkiego słodkiego ciasta, na którym z czekolady pięknie wykonane literki, objaśniały tytuł sztuki i nazwiska grających. Był to pomysł bardzo dowcipny, afisz taki z powodzeniem mógł zastępować obecne bombonierki.

Piękna pani, siedząca w loży, rozczulając się sztuką, na pociesze­

nie chrupała afisz, lub delektowała się jego literkami.

Afisz teatralny w Polsce ma też ciekawą i urozmaiconą hi­

storię.

Po raz pierwszy ukazał się przed 172 laty, a więc w r. 1765.

Było to 19 listopada, kiedy oficjalnie otwarto dla publiczności teatr królewski, jako teatr płatny i gdy na mieście rozlepiono afisze, będące prototypem dzisiejszych. Tekst tego afisza, zapo­

wiadającego komedię Bielawskiego, był następujący:

p a la ió d e

= Na j wy t wo r n i e j s z y l okal r ozr ywkowy w Bydgoszczy,

S=S Codziennie Dancing

= = z rewiowymi występami pierwszorzędnych artystów.

Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 4. Tel. 21-25

Aktorowie J. M. M-ći Komedyów Polskich bądą Reprezentowali 19 listopada

N A T R Ę T Ó W - Komedia w trzech aktach

z dwiema balletami.

Początek będzie o 6 godzinie i będzie się płacić.

1 Billet do Cirkułu tynf 9

1 Billet do pierwszego piętra 9

1 Billet do loży w Parterze w Cirkuln N-ry 11 9

1 Billet do drugiego piętra 4

1 Billet do loży w Parterze 6

1 Billet do Parteru Szostaków 7

1 Billet do trzeciego piętra Szostaków 5 Billety od południa będą przedawane w operalnyi.

Od przedstawienia „Natrętów44 w Teatrze Królewskim, afisz coraz częściej ukazuje się na murach Warszawy. Staje się już nieodzowny, bez niego nie można sobie wyobrazić przedstawienia.

W kilka lat po upadku powstania styczniowego, gdy nie­

szczęśliwe Królestwo gnębi fala coraz większych represji ze strony rządu rosyjskiego, przychodzi i kolej na afisze teatralne.

Z rozporządzenia władz muszą one być drukowane w dwóch językach: polskim i rosyjskim. Pierwszy tego rodzaju afisz uka­

zał się dnia 22 marca 1867 r., ostatni zaś 4 sierpnia 1915 roku.

Z okresu okupacji rosyjskiej i gwałtownego prześladowania pol­

skości, której jednym z najgorliwszych rzeczników był zawsze teatr, należy przypomnieć dwa afisze z r. 1872 i 1873.

Dnia 1 maęca 1872 r. w teatrze Wielkim, na benefis Heleny Modrzejewskiej, wystawiono po raz pierwszy tragedię Słowac­

kiego ,,Maria Stuart14. Jednakże ówczesna cenzura nie pozwoliła na uwidocznienie nazwiska autora. Na afiszu widniały jedynie litery J. S.

To samo mniej więcej powtórzyło się w rok po tym, tylko jeszcze z większymi zmianami.

26 kwietnia 1873 r. również w teatrze Wielkim obchodził be­

nefis Jan Królikowski, wybierając „Mazepę44 Słowackiego na dzień swego aktorskiego święta. Na afiszu, jako autor, figurował p. J. S- przy tym cenzura osobę króla zmieniła na księcia. Słowo „król“

w pojęciu bowiem moskiewskich czynowników mogło budzić nie- błagonadiożne myśli.

Jest jeszcze jeden bardzo ciekawy afisz z teatru Narodowego z datą 29 listopada 1830 r. z tego przedstawienia, które zostało zerwane przez wybuch powstania. Dnia tego, a raczej wieczoru, grano „Bankructwo partacza44, krotochwilę ze śpiewami, komedię z francuskiego „K ról migdałowy44 oraz operę Scribe4a i Malesvil- le4a „Drugi rok, czyli i któż winny44. Na afiszu tym widnieje bar­

dzo charakterystyczna notatka ówczesnego aktora i bibliotekarza Józefa Świergockiego, dotycząca „Króla migdałowego44.

„Miał być grany, ale dla słabości nagłej Niwińskiego, miano grać „Go głowa to rozum“ , ale nie grano, bo o 8 wieczór rozpoczę­

ła się rewolucja4'.

Takie są mniej więcej ważniejsze daty z dziejów afisza pol­

skiego, dziś uważanego za pospolity druk, nie mający żadnego znaczenia.

Lecz obok swego codziennego, informacyjnego znaczenia, afisz odgrywa ogromnie ważną rolę przy wszelkiego rodzaju stu­

diach i badaniach historii teatru. Polska literatura teatrologicz- na jest na ogół dość szczupła, afisz oddaje więc nieocenione usługi, będąc niejednokrotnie wyłącznym i autentycznym źródłem infor­

macji, udzielającym rzeczowych danych z historii teatru, piśmien­

nictwa i aktorstwa polskiego.

Jan -Sokolice W roczyński, („Scena Polska44J.

Crient 3 Cenna Skamp

f a r b u j e w ł o s p r z e z z w y k ł e m y c i e .

1 2 k o l o r ó w

W s z ę d z i e do n a b y c ia , n a p e w n o w dro g erii

„J K o n o p o l“ 5Fr. £1o ć€xc2>

(&*MdGoszcz, u f. ^ D w o r c o w a V4

Jjfoźdi# s m a k o s z d o b r z e

że największy wybór zawsze świeżych delikatesów znajdzie w najstarszej i naj poważ ni ej s z ej firmie

Si. Zimoch

B y d g o s z c z — N i e d ź w i e d z i a 7 — T e le fo n 16-48 Obsługa fachowa — wykonuje natychmiast zlecenia telefoniczne.

F U T R A

W I E L K I W Y B O R! Ąeliks ^cwócski

PIERWSZORZĘDNE SPECJALNE PRZEDSIĘBIORSTWO FUTRZANE

TELEFON 13-41 BYDGOSZCZ DW ORCOW A 35

Jrena Paszkowska

Ola dobrą kawę i wyśmienite ciastka lub najlepszej jakości potrawy i napoje

tylko óo Najmodniejszej K A W I A R N I wzgl

P ie rw s z o r z ę d n e j R E S T A U R A C J I

Gdańska 3 0 T e l . 2 8 - 3 2 Krasińskiego 1

S Z . M E L T E R / %

B I L A N S A R T Y S T Y C Z N Y

od dnia 28. VIII. 1936 do 17. II. 1937 r.

D R A M A T .

Nr.

b. A u t o r T y t u ł s z t u k i Dzień

premiery U w a g i

1. Ruszkowski • • • Mąż z grzeczności • • 29. 8. 36 grany i dla młodz.

2. Al. Hr. Fredro • • Wielki człowiek do małych

interesów • • • 5. 9. 36 grany i dla młodz.

3. Fodor • Matura • . . . . 12. 9. 36

4. Konczynski Zburzenie Jerozolimy • • 26. 9. 36 5. Grzymala-Siedlecki Czwarty] do brydża • • 24. 10. 36 6. Buss-Fekete Trafika Pani Generałowej 7. 10. 36

7. Słowacki • • • • F a n t a z y ... 28. 11 36 grany i dla młodz 8 Bałucki ■ • Dom o t w a r t y ... 19. 12. 36 grany i dla młodz.

9. Foland . . . B e s s i e ... 9. 1. 37 10. Kiedrzyński • • Serce na wolności • ■ • 30. 1. 37

P R Z E D S T A W I E N I A D L A M Ł O D Z I E Ż Y .

Nr.

b. A u t o r T y t u ł s z t u k i Dzień

premiery U w a g i

1. Konczynski • • • Królewna Lilijka • • • 4. 12. 36 2. Popławski Hajduczek... 17. 2. 37

D Z I A Ł M U Z Y C Z N Y .

Nr.

b. A u t o r T y t u ł o p e r e t k i Dzień

premiery U w a g i

1. Lehar • • • C a r e w ic z ... 10. 10. Ś6 2. Kalman . . . . Diabelski jeździec • 31. 10. 36 3. Gilbert • • • • Katia tancerka ■ ■ • 21. 11. 36 4. N e d b a l... Polska k rew ... 12. 12. 36 5. — — — Na bydgoskiej fali (rewia) 31. 12. 36

6. Brodszky Zakochana Królowa 16. 1. 37

7. Raymond • • • Jego wielka miłość • • 13. 2. 37

w ła ś c .: H e l e n a Kro llów na

Bydgoszcz, ulica Dworcowa nr 1 8,

p o l e c a s w ó j m a g a z y n b o g a t o z a o p a t r z o n y w n a j n o w s z e m o d e l e

{^Przyjmuję osy gnaty Spółdzielni „K red yt")

N a j m o d n i e j s z y S a l o n K a p e l u s z y D a m s k i c h

iiiiiH iiiiiiłiiłiN iiiłiiin iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiłiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiin iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiłiiiiiiii

,,Au Ckic Paeióim“

Jerzy ózynóler

Wszelkie dostawy do biur, urzędów i szkół

uskuteczniają, specjalnie w tym kierunku asortowane Składy papieru

i k s i ę g a r n i ę

Stanisława Jankowskiego

EEEE ~ .. ' B Y D G O S Z C Z

lia Centrala ‘J ilia

Wełniany Rynek 6. Gdańska 51, teł. 33-67. Długa 76.

S p e c j a l n o ś ć : k§iedi h a n d low e.

ępoza tym ogromny wybór w galanterii piśmiennej, przyborach kreślarskich, artyk. mtrolig., przyborach dekoracyjnych i innych.

F. K R E S K I

B Y D G O S Z C Z , ulica Gdańska nr 9

p o l e c a

Szkło, porcelanę, żyrandole Sprzęty domowe i kuchenne

Antonina {Podgórska

Restauracja i

JCotel §elhorn

p r z y D w o r c u

Tu stołuje się i mieszka WP. dobrze i tanio!

P r o s z ę s i e p r z e k o n a ć !

ćKelena Czechowska

O s ta tn ie m o d e l e ra d io o d b io r n ik ó w „ T E L E F U N K E N "

n a d o g o d n y c h w a r u n k a c h spłaty poleca

Z / IR 1 / ID E L E K T t t O - T E C H / V I C Z ^ ł

l o

w ł a ś c i c i e l e : W a c ł a w T y b o r s k i i J ó z e f W e y n a

w y k o n u j e solidnie i tanio instalacje światła, siły i radia

S p r z e d a ż : żyrandoli, grzejników, aparatów radiowych i wszelkich pizyborów elektro - technicznych

po cenach konkuiencyjnych.

BYDGOSZCZ, u lica Ś n iad eck ich 25 - lei. 35-15.

S A L O N M O D ---

--- ■ ... .... ... ■= P O L E C A

NAJNOWSZE MODELE DAMSKICH KAPELUSZY

W a l e r i a H i n k e l o w a

iH iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin H iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiłłiiiłiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu m iiiiiiiiiiH iiiiiiiiiiiiiiiiiiin iiiiiiiiiiiM

B y d g o s z c z , ul. D w o r c o w a 31.

Dbaj o piękność, a będziesz

zawsze miała powodzenie.

O b o w i ą z e k k a ż d e j 1 k u l t u r a l n e j P a n i

f i b a ć o ła d n y fwyyłcęd.

„ F a c h o w e Siły"

w Instytucie Piękności „Halina*

BYDGOSZCZ, Marsz. Focha 14

Telefon 38-53

udzielają bezpłatnych porad jak osiągnąć i zachować piękność.

(niefarba)

jiną/urwa UWYH WtOiOM PIERWOTNYKOLOR

MAG Nr. 1

u s u w a ł u p i e ż i z a p o b i e g a

w y p a d a n i u w ł o s ó w . Ż ą d a ć w s z ę d z i e !

Polska Żegluga Rzeczna

.

99

Sp. z ogr. odp.

O d d z i a ł w B y d g o s z c z y

Ul. Grodzka 21. Tel. 30-30 i 11-96

Korzystajcie z przewozu towarów drogą wodną!

Jest to najtańszy i najdogodniejszy transport!

Regularne codzienne linie pospieszne i holownicze na całej długości Wisły i zatoce Gdańskiej.

■■ ---= N a j w i ę k s z y w ł a s n y t a b o r ż e g l u g o w y . = = = = = = =

O d d z ia ły i A gentury:

Tarnobrzeg, Sandomierz, Puławy, Warszawa, Wyszogród, Płock, Włocławek, Łódź, Toruń, Bydgoszcz, Grudziądz, Tczew, Gdańsk, Gdynia.

OZatalia OTlorozowiczowa

„ P o l o n i a 1'

- Maszyny do szycia

Niskie ceny.

Rowery - Wózki dziecince

Wielki wybór.

A. W asielew ski

B Y D G O S Z C Z

Salon Olaimodniejszych J ia p e lu s z y (Damskich

Sadnoigi !Krzyżagórskiej

Bydgoszcz, ul. SRiedźroiedzia nr 11.

P O L E C A

swój magazyn bogato zaopatrzony w najnowsze modele.

- •:. ' ’ ' - • \

B h H ■ 'Ź-Jy

■ w j r

Dworcowa nr 41, tel. 1047.

Jedwabie — Wełna — Konfekcja dam ska Strój-Konfekcja męska

G A L A N T E R I A - C ^ B U W IE

B e D e T e

Gdańska 15 BYDGOSZCZ Tel. 3354 i 3017

r u t i e u s w S . d a r z ą

Japoński

roroer

O S O B Y :

Krystyna, młoda a k to r k a ...Irena Paszkowska Pelagia, jego ciotka Alina, jej k o le ż a n k a ...Halina Michalska

Zbigniew, reżyser filmowy • ... Mieczysław Serwiński Montwa, dziennikarz...Lucjan Dytrych Bronka, siostra Zbigniew a...Helena Czechowska

Klemens, wuj • ■ Teofil, stryj • • • Jan, stryj • ■ • • Dozorca Walenty

Antonina Podgórska Roman Jaglarz

Zbigniew Koczanowicz Jan Leśniowski

Stefan Lochman W s p ó ł c z e ś n i e . I o d s ł o n a w K r y n i c y , p o z o s t a ł e w W a r s z a w i e .

R e ż y s e r : J e r ^ l j t f z t j n d l e r D e k o r a c j e : JftMWl 3 £ a w v i ! m ł f z i e n ) i c z

N a j l e p i e j

czyści chem icznie i farbuje

B A R IV A

G d a ń s k a 27 B Y D G O S Z C Z G d a ń s k a 27

Wpodróżtylkoprzez „ORBIS”—Bydgoszcz, Dworcowa2—telefon36-67.

r -.10 vo■

m _•

a

cnT ca o3w k.O o3

N

Nt/1 Ocn

“O>»

QQ

«•

un QQas o

s>*

-INI“O -oo o.

CUN i—

La E to O

C L

5

£O

ar

(O aj

*3a.

JS

CU

3o

OJ

o

>1 5

CD

Wytworne BYDGOSZCZ

samodziały ¥ 1 ^ Gdańska 20a.

d l;b ;:rw * Leszczkow T ,,o n

i panów. ______________ ________ nr 29-19.

Dywany - Chodniki - Firany

p o le c a w wielkim wyborze po cenach najniższych

„ D E K O R /

“

G D A Ń S K A 2 2 T E L E F O N 32-26 .

Z a ł . 1843 r. Z a ł . 1843 r.

C. S iebert

w ł a ś c . W. Jarinowa

B Y D G O S Z C Z

ul. Gdańska 1-3 _ Telefon nr. 12-26

najstarszy magazyn na miejscu

p o l e c a :

B ie li z n ę d a m s k ą i m ę s k ą , try k o ta że , a rty k u ły dziecięce i t o w a r y g a l a n t e r y j n e .

J9l. N A I I C I N I A I K s p . z o . o .

H U R T Bydgoszcz, Długa 6, tel. 13-43 i 28-99 D E T A L Poleca: Ż y r a n d o l e elektr. i nowoczesne

oprawy oświetl, własnego wyrobu!

Odbiorniki radiowe „Elektrit", „P hilips11, „Kosmos**, „Telefunken** i inne.

A r t y k u ł y e l e k t r y c z n e i r a d i o w e

Szkło oświetleniowe elektr. i gazowe. Materiały techniczne.

Czekoladki i wyrobi) cukiernicze

najsmaczniejsze u

§reya

Jirma od 65 lat przodująca w ‘Bydgoszczy.

cffalina OTZichalska

M ^{a r i a} H ^{i r s z} - L a n g e r o w a

TEL. 10-96 B Y D G O S Z C Z GDAŃSKA 33

^ W y k w i n t n a g a l a n t e r i a m ę s k a

P o l e c a m y r ó w n i e ż b o g a t o z a o p a t r z o n e d z i a ł y :

Pończochy damskie, rękawiczki,ostatnie modele torebek

Urena Szabelakówna

absolwentka Q). J. S ST

PIERWSZORZĘDNY ZAKŁAD KRAWIECKI

I ^{g n a c y} K o w a l c z y k

U m u n d u r o w a n i e i m o d y m ę s k i e

Wielki w y b ó r m a t e r i a ł ó w stale na składzie.

B^ilgoszcz, SifiOflecMcIf 73, #ef.

APARATY i p rzy b o ry l i i i

r o r o G U / i F i c z i W E ||| 1 _ _ _

w wielkim wyborze poleca

F O T O M A

E R A

właśc. Cz. Powałowski

g a s z €2i, ^woicowa 7 , t e l e f o n & U -3 6 .

Cfflieczysław

Najnowsze modele radioodbiorników na rok 1936-37

oraz ostatnie nowości ż y r a n d o l i i l amp nocnych

po cenach konkurencyjnych poleca:

P . M I C H A L S K I

Z A K Ł A D E L E K T R O — R A D I O T E C H N I C Z N Y

Telefon 32-07 B Y D G O S Z C Z Gdańska 39

Wykonuje również wszelkiego rodzaju instalacje jak: siły, światła radia itd., oraz naprawy w zakres wchodzące.

H O T E L i R E S T A U R A C J A

Gastronomia

r o ła ś c . J€. Jfó a to rs fk i

Tei. 3 3 4 0 Tel. 3841

£ucjan Wytrych

Nowo otwarta

I IM I J i S 3 > & l IM D & = ® ®

.... tu i imiii inni.. im... . i u min mu i ... u mm ni mu tminiiiiii mu iiiiimniiiiHiiiii u im m 111 m mmii urn przy ul. G d a ń s k i e j *31 p o l e c a

wyborową kuchnię, dobrze pielęgnowane piwa i napoje alkoholowe

Gokal codziennie otnoarły do godz. 24 y . Gabriel

ADAM MIKOŁAJSKM

Zakład Krawiecki

W y k w i n t n e j G a r d e r o b y d a m s k i e j i m ę s k i e j o r a z p o s z y c i a f u t e r

'"'W ąW O b f i t y w y b ó r m a t e r i a ł ó w k r a j o w y c h

^ i z a g r a n i c z n y c h s t a l e n a s k ł a d z i e

BYDGOSZCZ, Pomorska

Tel. 1 4 4 4 (w pobliżu Gdańskiej i Dworcowej) Tel. 1 4 4 4

(Roman Jaglarz

BŁAWATY-JEDWABIE FIR A N Y

Tel. 37-08 i 31-34

Kronika Teatralna.

IJ czczenie zasług Nuny Młodzie jowskiej-Szczurkiewiczmr ej te Wilnie.

Starszo społeczeństwo wileńskie uczciło pobyt twórczyni od­

rodzonego teatru polskiego w Wilnie, p. Nuny Młodziejowskiej- Szczurkiewiczowej, bankietem, na którym jednocześnie podniesio­

no wielkie zasługi artystki dla teatru polskiego na całych dzi­

siejszych kresach północno-wschodnich. Uczczenia zasług doko­

nano także w czasie ostatniej tzw. „Środy literackiej14, urządzanej stale przez sfery literackie i artystyczne Wilna. U. Nuna Mło- dziejowska-Szczurkiewieżowa i tutaj była powodem wielkiej owa­

cji. Referat o zasługach artystki, uwzględniający historycznie całą jej działalność, jako dyrektorki i aktorki, wygłosił prezes syn­

dykatu dziennikarzy wileńskich, krytyk miejscowy dr (Iharkie- wicz-

Teatr w pociągu.

W Ameryce na linii Nowy Jork—Floryda dołączany jest do pociągów luksusowych wagon-teatr, w którym odbywają się nor­

malne przedstawienia teatralne. Nowość tę mają zamiar wpro­

wadzić* u siebie i inne amerykańskie towarzystwa kolejowe.

„Dziady“ w Bułgarii.

Dyrektor Teatru Narodowego w Sofii Borys Jocow przyjeżdża w styczniu do Warszawy, celem nawiązania kontaktu z polskim światem teatralnym. W lutym mają być wystawione w sofijskim teatrze „Dziady44 Mickiewicza w inscenizacji i reżyserii Leona Schillera. Równocześnie ma się odbyć w Sofii wystawa projektów dekoracyjnych polskich malarzy-dekoratorów.

,,Halka44tv Berlinie.

Dnia 10 listopada uh. r. odbyła się w Berlinie w „Staatsoper44 przy „Unter den Linden'4 premiera „Halki44 Moniuszki. Dyrygował Leo Blech, reżyserował dyr. Strohm: Halkę śpiewała Tiana Lem- nitz, Jontka Marcel Wittrisch.

„ Nieboska komedia" ir Budapeszcie.

Dnia 11 listopada ub- r. Teatr Narodowy w Budapeszcie wy­

stawił po raz pierwszy na Węgrzech „Nieboską komedię44 Z. Kra­

sińskiego. Hrabiego Henryka grał Fr. Taray, Pankracego Fr.

Kiss. Sztukę inscenizował i wyreżyserował dyr. A. Nemeth, który niedawno gościł w Warszawie.

Z<jon Pirandella.

Słynny dramaturg włoski, były dyrektor teatrów w Rzymie, Turynie, Mediolanie Luigi Pirandello — zmarł na zapalenie płuc dnia 10 grudnia 193tt r. Urodził się 28 czerwca 1870 r.

w Girgenti na Sycylii. Rozgłos zdobył powieścią „Cień Macieja Paskala“ , która jest jednym z najpiękniejszych włoskich utworów literatury beletrystycznej. Z utworów dramatycznych najgłośniej­

sze: „Światło Sycylii, „Sześć postaci scenicznych w poszukiwa­

niu autora**, „Rozkosze uczciwości** i „Henryk IV“ . Charaktery­

styczny sposób pisania, jaki był właściwy temu dramaturgowi, na­

zwano pirandelizmem. W r. 1920 zostaje członkiem królewskiej akademii włoskiej. Pirandello pozostawił w swym dorobku lite­

rackim około 400 nowel i 45 utworów dramatycznych. W r. 1934 otrzymał nagrodę literacką Nobhi. Napisał kilka trylogii dra­

matycznych, z których nie wszystkie były dotąd wystawione i to miało być poniekąd jedną z przyczyn depresji psychicznej, jaka go nie opuszczała przez cały ciąg choroby.

Pierwszy telewizyjny teatr w Londynie.

Brzmi to nieprawdopodobnie jak bajka, a przecież jest tak­

tem, że na londyńskiej wystawie radiowej zainstalowano w tzw.

olimpijskiej hali pierwszy na świecie teatr telewizyjny i oddano go do publicznego użytku. Wynalazca jest Szkotem i nazywa się inż. John Logie Baird, liczy w tej chwili 48 lat i pracuje dalej nad udoskonaleniem wynalazku twierdząc, że zdoła jeszcze uzy­

skać odbicia obrazów plastyczne i kolorowe. Stację nadawczą tego teatru zainstalowano w tzw- pałacu aleksandryjskim, budowa jej i urządzenie kosztują ponad sto tysięcy funtów. Stacyj odbior­

czych jest w chwili obecnej już siedem i koszt budowy każdej z nich wynosi ponad 100 funtów. Obrazy uzyskiwane w teatrze telewizyj­

nym mają w tej chwili rozmiary 18X25 cm, są zdumiewająco wy­

raźne i nie drgające, jak to było np. przy pierwszych filmach. Do tej pory nadawano tylko filmy, koncerty i wykłady, nadawanie całych specjalnych spektakli jest sprawą najbliższej przyszłości, zależną tylko od względów organizacyjnych, a nie techniczno- telewizyjnych. Pierwszymi aktorami, których oglądano w tea­

trze telewizyjnym, byli: Elżbieta Bergner, Charles Laughton, Jessie Mathews i Jack Buchanan. Wynalazek zapowiada nową epokę nie tylko w radio i kino, ale i w teatrze.

P iotr Połoński

I Dr P R O E B S T E L i S k a f

--- --- --- --- esi

TO O

% AS

■s F a r b u j e 1

I C z y ś c i |

u Pierwszorzędne fachowe wykonanie B P U * r " W

w Terminowa dostawa g"

o Filie: Bydgoszcz, ul. Dworcowa 2, ul. Gdańska 54 s 9 T t a g g z y n C g o r s e t ó r o

M A R I A K A S P R O W I C Z

dawn, W. G . N e u m a n n

u l . fźdańsfea n r 2 7 . Qorsety, biustonosze, bielizna. — (gorsety na miarę.

jfan (Kaunyłkiewicz

Najbardziej

elegancki magazyn naszego miasta

t a i Gramki

Mostowa 9, tel. 13-72 poleca po najniższych cenach płaszcze, sukienki, bluzeczki

oraz znane ze swej dobroci obuwie

SNIADALNIA

F I R M Y

BACON EXP0RT GNIEZNO S. A.

w B Y D G O S Z C Z Y

przy ulicy Gdańskiej 10 (l-sze piętro)

s t o s u j e z a s a d ę :

— cCaniość

— OJDykwint

— h i g i e n a

— Czystość

— ^Uprzejmość

Otwarta codziennie od godz. 8 do 22-ej.

„&au óe J2avan

jest niedościgniona

óo nabycia tylko

w D R O G E R I I P O D „ Ł A B Ę D Z I E M "

Bydgoszcz, ulica Gdańska nr 5. Telefon 3 8 -2 9 .

„ B A R O K O C I M S K I * *

G O A N S K A 8 1 , l e i . 7 8 4 1 . P o l e c a :

Znane ze swej dobroci kuchnie oraz dania „a la fourchette"

specjalność ryby i sałatki włoskie. — Znakomite porcje barowe po 6 0 gr craz kanapki firmowe po 10 groszy.

- —- ...v Trunki krajowe i zagraniczne —

N A J W I Ę K S Z Y 1 DOM DELIKATESÓW

B E N O M J A G Ł A

B Y D G O S Z C Z , PLAC T E A T R A L N Y , TEL. 14-62 Poleca największy wybór:

delikatesów, win i wódek krajowych i zagranicznych.

B r ó b - dzicz^zffa.

D L A P A Ń i P A N Ó W Trwała i wodna ondulacja

ROMAN FORMANOWSKI

M o sto w a 12, tel. 3 8 -5 6

W i e l k i w y b ó r k o s m e t y k ó w i p e r f u m e r i i

Bydgoska Fabryka Środków Spożywczych

Z. J. KOSIŃSKI Sp. z o . O.

Bydgoszcz, Gdańska 143, te ł.21-26 Oddział Jagiellońska 2 p o l e c a budynie, galaretki, leguminy, Droszek

do pieczenia, esencje, aromaty i t. d.

n a j w y ż s z e j J a k o ś c i

UWAGA: Firma nagrodzona najwyższym odznacz, za swoje fabrykaty na Wystawie Cukierniczo- Gastronomicznej w Gdyni.

N A J M O D N I E J S Z Y NAJWYTWORNIEJSZY

L o k a l R o z r y w k o w y

—--- „€a r ioca" = -

Bydgoszcz, ulica Pomorska 19 - łel. 29-33.

Codziennie oó godz. 21,00 dancing połączony z programem artystycznym, przy udziale pierwszorzędnych sił. QV niedzielą i święta od godz. 17,00

„ S T ir e o ’d o c f t * '

Bufet zaopatrzony w trunki krajowe i zagraniczne oraz dobrze pielęgnowane wina.

» L U K U L L L I S «

p o l e c a s w e

sffiCTCZfie i oilit|ti/cze

czekolady, cukry i kakao.

Filie i reprezentacje w wszystkich większych miastach Polski.

w s z y s c y w o b y w a t e l s k i e j k o l e k t u r z e

KAPTURKIEW ICZA

S p . z o. o.

P L A C T E A T R A L N Y T E L E F O N 30-63.-