Z E S Z YT Y N A U K O W E P O L I T E C H N I K I Ś L Ą SK IE J Seria: T R A N S P O R T z . 9
________ 1989 N r kol. 952
J ao ek M A Ć K O W S K I
Z M I A N Y S Y S T E M O W E W P R O C E S I E O B S Ł U G O W Y M SA M OC HO DÓ W C I Ę Ż A R O W Y C H
S t r e s z o z e n i e . W arty ku l e w y k a z a n o w i e l e s ł a b y c h o g n i w o beonego s y s t em u t r a n s p o r t o w e g o , w p ł y w a j ą c e g o w s umie n a zmniejszanie zadań p r z e wo z ow yc h. N a s t ę p n i e z a p r o p o n o w a n o w p r o w a d z e n i e z m ia n systemo- w y o h m o g ą c y c h p rz yo z y n i ć się do w z r o s t u zadań. P ro po n o w a n e z m i a n y p o l e g a j ą n a o d e j ś o i u od s z t y wn e go s y s t e m u n a k a z o w e g o n a korzyść el a st y c z n e g o p o d e j ś o i a u w z g l ę d n i a j ą c e g o a s p e k t y ekonomiczne. Zmian y te p o l e g a j ą także n a z a l e g a l i z o w a n i u s t a n u rzeozy, jaki w y t w o r z y ł się n a p r z e s t r z e n i o s t a t n i c h lat w n i e k ó t r y c h p r z o d u j ą c y c h p r z e d s i ę b i o r s t w a c h transporotwych, gdyż o z ę s t o p o w s t a ł y s y s t e m jest jedy
n y m m o ż l i w y m do przyjęoia. Ogól ni e z m i a n y p o l e g a j ą n a w z m o c n i e n i u o g n i w a łą c zącego p r ao ę z a p l e c z a z u s p r a w n i o n y m u ż y t k o w a n i e m pojazdu, o ży li n a p o p r a w i e e fe k ty w n o ś c i w s p ó ł p r a c y s y s t e m u o bs ł uo g w e g o z s ys
temem u ży t ko wy m. D l a t e g o z achodzi p o t r z e b a n i e z w ł o c z n e g o w p r o w a d z e n i a p r o p o n o w a n y c h zmian. Z a g a d n n i e n i a d o t y cz ąc e w p r o w a d z a n i a tych z m i a n są p r z e d m i o t e m p r a c y n a u k o w o - b a d a w c z e j p r ow ad z on ej w I nstytu- oie T r a n s p o r t u p r z e z p r a c o w n i k ó w Z a k ł ad u Ek sploatacji.
1. W st ę p
P r z y o b e c ny m s ys t e m i e ek s pl o a t a c j i p o j a z d ó w s a m o c h o d o w y c h o b s ł u g a toch- ilczna n ie z a p e w n i a w y s t a r c z a j ą o e j n i e z a w o d n o ś c i p oj azdów, a z na lezienie /innych 1 u d o w o d n i e n i e i m z a n i e d b a ń jest b a r d z o trudne. S t a n ten s p o w o d o wany Jest w i e l o m a o zy nnikami, a le p r z e d e w s z y s t k i m b r a k i e m s y s t em u w y m u - szająoego r z e t el ne w y k o n y w a n i e i eg ze kw o w a n i e w s z y s t k i o h czy nn oś c i obsu- gowych.
2. Opis is tn i e j ą c e g o s ta nu
N i e w pr ow a d z a n i e od w i e l u lat z m i a n w s y s te mi e o b s ł ug t ec hn icznych x) s p o w o d o w a ł n a r a s t a n i e n i ep ra w i d ł o w o ś c i . G ł ó w n ą ich p r z y c z y n ą jost z roku n a r o k p o w i ę k s z a j ą c a się ilość t aboru w ye ks p l o a t o w a n e g o , k t ó r y ze względu n a b a r d z o ma łe p r z y d z i a ł y t aboru nowego, mu si b yć e k s p l o a t o w a n y dalej.
Z a g a d n i e n i a do ty c zą ce w y k o n a n i a o bs łu g t e c h ni cz ny c h i n a p r a w p o j a z d ó w s a m o c h o d o w y c h r e d ag uj e D z i e n n i k T a r y f i Z a r z ą d z e ń K o m u n i k a c y j n y c h n r 31 z d n i a 15 l i s t o p a d a 1972 r.
26 J. Mać k ow sk i
Z ai st ni a łą syt un oj ę m o c n o k om p li k u j e fakt, ¿o p r o d u k t y finalne fabryk s a m o c h o d o w y c h są coi'nz b a r dz i ej zawodno, dlatego w i n s tr uk cj a ch o b s ł u g o w y c h z w i ę k s z a się l i c z b a operacji, k tó r e n a ł o ż y wyko na ć w r a m a c h z a l e c a ny c h o bsług technicznych, N a t o m i a s t z drugiej s t r o n y b r a k m ec haników, n i s k i p o z i o m ich p r z y g o t o w a n i a z aw od ow e go oraz n i e d o s t a t e c z n y st an z a p l e c z a technicznego powoduje, żo w i e l u c zy n n o ś c i o b s ł u g o w y c h nie w y k on u je się, a p o z o s t a ł o ogr an i cz a się do ntinimuri.
P o w o do m takiego p o d e j ś c i a do z a g a d n i e n i a Jost r ó w ni eż fakt, że p o t r z e b y w y k o n a n i a n a p r a w b i e ż ą o y o h są tak duże, że c z y n n o ś c i o b s ł ug ow e s e n s u strio to g i n ą w lawinie prac z w i ą z a n y c h z n a p r a w a m i bie żą oy n i c or a z to innogo zespołu. Poz a tym n i e z a l e ż n i e od c z y n n i k ó w w c z e ś ni ej w y m i e n i o n y c h w i n s t r u k c j a c h o b s ł u g o w y c h obecnie o b o w i ą z u j ą c y o h figuruje, c z y n n oś c i za- 1o omie do w y k o n a n i a harmono gr am e m, k t ó r y c h ni e w y k o n u j e się, b o w i e m np.
p r z e p i s y pr em i u j ą c e kier o wc ę zo os z oz ę d n ą jazdę po wo dują, że z o h wi l ą w y s t ą p i e n i a b r a k u oszcz ęd no ś ci p a l i w a kier ow e a od r a z u z g ł a s z a konie cz n oś ć u s u n i ę c i a usterki. Zbędne z a t e m o k a z u ją się z a b i eg i takie, Jak r e g u l o w a nie u k ł a d u zas il a ni a p o m p y w t r y s k o w e j o z y c i ś n i e n i u wtryski«, k tó ro n a l e ż y p ow ta r z a ć co o k r e ś l o n ą liczbę kilom et ró w, b o w i e m p a r a m e t r y p r a c y z e s p o ł ó w w p ł y w a j ą c y c h n a zużyoie paliwa, p r z y o b e c n y m s y s t e mi e p r e m i o w a n i a k i e r o w c ó w z a z m ni ej sz o ne zużyo i e paliwa, są c ią g ło anal iz ow a ne i k o n t r o l o w a no przez k ierowców, c z as am i n a w e t w s p osób n i e z g o d n y z r a c h u n k i e m e k o n o micznym, b o w i e m p r z y b r a k u o s zc zę d n o ś c i k i e r w o c a w y m u s z a k os z to wn e n a p r a w y p o ł ą c z o n e z w y m i a n ą z e s p o ł ó w w o e l u o s i ą g n i ę c i a promii. Je st wre sz ci e g r u p a czynności, które raożo i p o w i n i e n w y k o n a ć sa m k i e r o w c a n i o z w ł o o z n i e po i c h zauważoniu, a nie, jak to się d z i e j e obecnie, czek ać z nimi do n a j b l i ż s z e g o przeglądu.
Dlat eg o z a c h o d z i p a l ą c a p o t r z e b a w p r o w a d z e n i a z m i a n w sys te mi e o b sł ug toohnioznych. Z m i a n y p o w i n n y p o l e ga ć n a o d e jś ci u od sz t ywnego s y s te mu n a k a z o we go n a korzyść el a st y c z n e g o podejśoin, z u w z g l ę d n i e n i e m także a s pe k
tów ekonomi cz n yc h. Z m i a n y te p o w i n n y p o l e g a ć także n a z a l e g a l i z o w a n i u s ta nu rzeczy, k t ó r y w y t w o r z y ł się n a p r z e s t r z e n i o s t a t n i c h łat w n i e k t ó r y c h pr z ed s i ę b i o r s t w a c h , gdyż cz ęsto p o w s t a ł y s ys te m jost jedynym m o ż l i wym do przyj ęc ia . N i e m n i e j Jednak w c e l u n i e d o p u s z c z e n i a do w y n a t u r z e ń n a le ż y ująć go p r z e p i s a m i i stw o rz yć b o d ź c e o ko no m i c z n e do s p o p u l a r y z o w a n i a go w k i e r u n k u g z o d ny m z pol i ty ką g o s p o d a r c z ą ,
Pona dt o z e b r a n y m a t e r i a ł wskazał, że i st ni e j e du ża rozbie żn oś ć m i ę d z y p r z e b i e g a m i d e k l a r o w a n y m i przez p r o d u c e n t a a o si ą ga n y m i w r ze czywistości przez, tabor s a m o c h o d o w y oraz że w w i e l u z a k ł a d a c h n i e d o c e n i a n o jest z n a c zenie d i ag nostyki, a s z C ze g ón ln ie d i a g n o s t y k i tych zenpołćw, k tó r e mają p od st a w o w e zn a cz en ie dła b e z p i e c z e ń s t w a ruchu. Są to isto t ne problemy, które n a l e ż a ł o u w z g l ę d n i ć w c z a s i e p r o j e k t o w a n i a z m o d y f i k o w a n e g o s y st em u ob s łu g o w e g o i p r o c e s u technologicznego.
Z mi an y s ys temowo w.
27
3. T e n d e n c j e systemowe
N a c a ł y m świeoie dosk on al e ni e p r o d u k t u finalnego, jakim jest równi eż pojazd samochodowy, p o woduje, że eli m in uj e się w ie lo cz yn n oś ci o b s ł u g o wych, a n i e z b ę dn e poz os ta ł e w y k o n u j e się c or az rzadziej. P u n k t y ob s ługowo w s a m o o h o d n o h fi r m z a o h o d n i o h o d zn ac z a j ą się p r o s t o t ą i łatwością dostępu, a u c h w y t y szybkoraooujące sk r ac aj ą do m i n i m u m czas p o t r z e b n y n a wym i an ę w k ł a d ó w f i l t r u j ą o y c h c z y d ok on an i e n i e z b ę d n y o h c z y n n o ś c i r eu g lacyjnych.
I ns tr u kc ja o b s ł u g o w a t ak szeroko ek sp l o a t o w a n e g o s a m o o h o d u c i ęż ar o we go STEYR z a w i e r a o b eo n ie n o w y p r o g r a m o z r e d u k o w a n y m z ak re s i e o zy n no śc i o bs ługowych i w y d ł u ż o n y o h okresaoli m i ęd z y p r z e g l ą d o w y c h . I ns t ru kc je z a w a r te w k s i ą ż k a c h o b s ł u g o w y c h o z o ł o w y c h f i r m samooho d ow yc h, t akich j ak VOLVO, IVECO c z y M E R C E D E S sugerują, że w c e l u u t r z y m a n i a p o j a z d u w pełne j z d o l ności e k s p l o at ac yj n ej w y s t a r o z y r e g u l a r n i e i w o k r e ś l o n y m o za si e p r z e p r o wadzać w s k a z a n e h a r m o n o g r a m e m n i e z b ę d n e o z y n o śo i obsługowe.
N ie stety, tendencje te, n i e w ą t p l i w i e słuszne w p a ń s t w a o h w y so ko r o z winiętych, nie m o g ą b yó b e z p o ś r e d n i o adapto w an e w n a s z y m kraju. Dos t ęp ne bowiem m a t e r i a ł y z as tę p oz e w y k o r z y s t y w a n e p r z y p r o d u k o j i i eksploatacji, w y e k s p l o a t o w a n y tabor i p a r k m aszynowy, b a rd z o z r ó ż n i c o w a n a k u l t u r a toch- n iozna eksploatatorów, a s z c z eg ól ni e b r a k d y s o y p l i n y i o d p o w i e dz ia ln o śc i powodują, że h a r m o n o g r a m y ob s łu go wo są tak obszerne, że czas p r a c y p r z e z naczony n a s z oz eg ó ł o w e w y k o n a n i e z a l e o a n y c h c z y n n o ś c i o b s ł u g o w y c h i w y konanie n i e z b ę d n y o h n a p r a w b i e ż ą c y c h b ar dz o zn acznie ob niżyło b y i tak niewysoki w s p ó ł c z y n n i k g o t o w o ś c i teclmicznej.
1». U w a r u n k o w a n i a
Wiadomo, że s t a n t e c h n i c z n y p o j a z d u s a mo ch o d o w e g o z m i e n i a się w szero- kioh g r a n i c a c h w za le ż n o ś c i od:
- e g z e m p l a r z a fabrycznego,
- k u l t u r y technicznej k i e r o w c ó w oraz i c h p r z y g o t o w a n i a zawodowego, - organ iz ao ji i d y s o y p l i n y p r a c y z a p e l c z a technicznego,
- ilości i jak oś c i o z ę ś c i z a m i e n n y c h oraz s t o s o w a n y c h m a t e r i a ł ó w e k s p l o a tacyjnych,
- wieku, p r z eb ie gu , c h a r a k t e r u p r a c y w y k o n y w a n e j p r z e z p o j a z d itd.
T a k w i ę c u z a l e ż n i a n i e s z t y w n y c h t e r m i n ó w i z a k r e s ó w prac o b s ł u g o w y c h od jednego tylko parametru, j a k i m jest l i cz ba p r z e j e c h a n y c h ki lometrów; w p r o wadza n a d m i m o upr os zc z en ia , c h o c ia ż u z a l e ż n i e n i e o k re so w o ś c i O T od prze- biegu p o j a z d u jest m o żl iw e wtedy, g d y z a kres pra c w y k o n y w a n y c h pr ze z p o jazd jest powt ar za l ny , a p r a c a o db yw a się w typ o wy ch w a r u n k a c h drogowych,
28 J. M a ć k o w s k i
ale i w t e d y ze w z g l ę d u n a znac zn e r ó ż ni oe p o m i ę d z y f a kt yc z n i e p r z e j e c h a n y m i p r z e z pojaz d kilo m et ra mi a w y k a z a n y m s t a ne m licznika, o okre so w oś ci w y k o n y w a n i a o b s ł u g p o w i n i e n w s p ó ł d e c y d o w a ć kierowoa. N a t o m i a s t wsz ę dz ie
tam, gdzie zakros prac się zmienia, a w a r u n k i p r a c y są b a rd z o trudno do o k r e ś l e n i a o k re so wo ś ci , o t erminie w y k o n a n i a o b s łu g i p o w i n i e n de oy d ow ać kierowca.
L o g i cz n e jest r ó wn ie ż s twierdzenie, że p o j a z d p r a c u j ą c y w w a r u n k a c h u m o ż l i w i a j ą c y o h m u os i ąg an ie d u ży c h r o c z n y c h pr zebiegów, np. po n ad
60000
km, p o w i n i e n mieć te same o b s łu gi t echniczne w y k o n y w a n o z nacznie r zadziej n i ż p o j a z d o n i e w i e l k i m r o c z n y m przebio g u, np. do30000
km.Probiera ton n ie jest j ed na k n i gd z ie u j ę t y a k t a m i prawnymi, a k i e r o w c y są c zę st o z bu l wersowani, g d y s p r a w n y po jazd z g o d ni e z o b o w i ą z u j ą o y m w p r z e d s i ę b io rs t wi e h a r m o n o g r a m e m m u s z ą p r z e k a z a ć do s t acji obsługi. N a l e ż y r ó w n i e ż bar dz ie j elast y cz ni e pode j ść do p r z e p i s u mówiąc e go , że p i e r w s z a o b s u ł u g a te ch ni c z n a (OTl) p o w i n n a być w y k o n a n a co n a j m n i e j r az n a dwa mi e siące, a o b s ł u g a techn io z na d r u g a (0T2) raz n a sześć miesięcy, jeżeli p r z e b i e g p o j a z d u w tyoh o k r e s a c h jest m n i e j s z y od p r z e b i e g u raiędzyobsługo
wego. P o w i n i e n być równ ie ż z r ó ż n i o o w a n y w z a l e ż n o ś o i o d p r z e b i e g u p o j a z d u czas p r a c y p r z e z n a c z o n y n a w y k o n a n i e o b s ł u g teohnioznyoh. Jest oczywiste, że p r a o o c h ł o n n o ś ć czy nn oś c i o b s ł u g o w y c h w m i a r ę s t a r z e n i a się taboru b ę d z i e rosła. Ob ecne k a t a l o g i n o r m o z a s o w y o h o k r e ś l a j ą c y c h p r a o o c h ł o n n o ś ć c zy nn o ś c i o bs ł ug o o w y c h p o d a j ą np. n a w y k o n a n i e 0T1 a u t o bu su J el oz 0 80 bez myoia, s m a r o w a n i a i w y m i a n y o l e j u ozas p r a o y r ó w n y 2,3 h. D l a p o j a z d u n ow eg o Jest to czas znacznie zawyżony, n a t o m i a s t d l a p o j a z d u np, po
100000 km p r z e b i e g u jest to czas n i e w y s t a r c z a j ą c y . N a r z u o a to koniec zn oś ć o p r a c o w a n i a n o w e g o s y s t em u o b sł u go we go u w z g l ę d n i a j ą c e g o ż m i e n i a j ą o e się do w a r u n k ó w o r g a n i z a c j i p r a o y p a n u j ą c y o h w k a ż d y m p r z e d s i ę bi o rs tw ie .
5. Pr o po zy cj e m o d y f i k a o j i s y s t em u
Pofjstawą p r o p o n o w a n e g o s y s t e m u jest n a ł o ż e n i e o d p o w i e d z i a l n o ś c i m a terialnej z a p o j a z d n a ki er o w c ę oraz r o z w i ą z a n i e p r o b l e m ó w odpow i ed ni ej motywacji.
Z an im to jedn a k n astąpi, p r o p o n u j e się, a b y n i e z w ł o o z n i e w pr o wa dz ić w i s t n i e j ą c y m sy stemie w ie le zmian, k t ó r y c h p o d s t a w ą Jest el a st yczność z a k r e s u w y k o n y w a n y c h w czas i e o b s łu gi ozynności, w ł ą c z n i e k i e r o w c y do s y s t e m u o b s ł u g i w a n i a oraz r o z w i n i ę c i e zn ac z n i e k o n t r o l i diagno s ty cz ne j . W s z y s t k i e te z a b i e g i mają- n a c e l u s k r ó ce ni e do m i n i m u m p o s t o j ó w p o j a z d u w obsł ud ze t ec hnicznej p r z y nio z m ni ej s zo ne j z d a t n o śc i u ż y t k ow e j pojazdu.
Pr op o nu je się z e t e m c z y n n o ś c i m a j ąc o n a c e l u u t r z y m a n i e p o j a z d u w pełn ej z d o l n o ś c i u z a l e ż n i ć od:
- c z ę s u p r a o y m a t e r i a ł ó w eksp l oa ta oy j ny oh ,
- o bs er w a c j i p r a c y p o j a z d u w y k o na ne j p r z e z kierowcę,
— w y n i k ó w d z i a ł a ń o k r e s o w y c h z a b i e g ó w diag no st yc z ny ch .
Z m i a n y sy s te mo we w..
29
Jest oczywiste, że zakres pr ac m a j ą c y c h n a c el u u tr z ym a n i e p o ja zd u w zdatności, p r z y u w z g l ę d n i e n i u wyżej w y m i e n i o n y c h czynników, b ędzie k a ż d o razowo inny, a czas p r z e z n a c z o n y n a c z ęs to f ikcyjne w y k o n y w a n i e czy n no śc i o b s l u g o w y o h zos t an ie z a s t ą p i o n y w z n a c z n y m s t op ni u przez k o ni ec zn o o p e racje d i a g no s ty cz ne decydu ją ce o b e z p i e c z e ń s t w i e ruchu, n a p r a w y bieżące zlecone p rz e z k i e r ow oę o r a z r ze c zy w i ś c i e n i e z b ę d n e c zy nn o śc i obsługowe.
P r z e p r o w a d z o n e obser wa oj e w y k a z a ł y m o ż l i wo ś ć o g r a n i c z e n i a o b s ł u g z w i ą z an yc h z w y m i a n ą m a t e r i a ł ó w e k s p l o a t a c y j n y c h tylko do dwóch. P r o p on u je się z a t e m w p r o w a d z i ć obsługę p o d s t a w o w ą i o b s ł ug ę w y Z s z e g o rzędu lub w celu z a c h o w a n i a dotych cz a s s to s ow an ej te r mi nologii obsługę techniczną i obsługę techni c zn ą drugą.
Dalej w z al eż n o ś c i od typu samochodu, w a r u n k ó w p r a c y lub z a s t o s o w a n y c h o le jó w i w k ł a d ó w f i l t r u j ą c y c h m o ż n a o b sł ug ę 0T2 w y k o n a ć np. co trzecią 0T1 lub k t ó r ą ś jej w i e l o k r o t n o ś ć u z a l e ż n i o n ą od t r wałości ol ej u w u k ł a dzie p r z e n i e s i e n i a napędu. G d y b y w a ru nk i p r a o y lub z a l e c e n i a instrukcji obsługowej danej m a r k i p o j a z d u z a l e c a ł y w p r o w a d z i ć c z y n n o śc i dodatkowe, m o ż n a w p o r w a d z i ć w p o ł o w i e c z a s u 0T1 p r z e g l ą d k o n t r o l n y p o ł ą c z o n y z n i e zbędnymi c z y n n o ś c i a m i ob su g o w y m i o z y n a p r a w a m i bieżącymi. C z y n no śc i wys- tępująoe s po ra d y o z n i e objęt e obecnie d o da tk o w y m i obsługami, np. trzecią c zy czwartą, p o w i n n y być w y k o n a n e w t e r m i na c h z a l e c a n y c h p rz ez instru ko je fabryczne, w c e l u u t r z y m a n i a z a d t n o ś c i p o j a z d u n a s t ał y m poziomie, ale równ ie ż u z a l o ż n i o n o p o w i n n y by ć od s y g n a ł u p o c h o d z ą c e g o od k i e r o w c y w celu m a k s y m a l n e g o e l i m i n o w a n i a d o d a t k o w y c h p o s t o j ó w technicznych, o b n i ż a jących w s p ó ł c z y n n i k g o t o w oś ci t ec hnicznej i z m n i e j s z a j ą c y c h m o ż l i w o ś ć w y k o n a n i a z a d a ń pr z ew ozowych.
Pr op o nu je się za t em w p r o w a d z e n i e systemu, w k t ó r y m o obs łu dz e techni- oznej p i e r w sz e j (OTl) dec yd o wa ć p o w i n n a w y m i a n a o le ju w silniku, a o o b słudze te chnicznej drugiej (0T2) w y m i a n a o l e j u w u k ł a d z i e napęd ow ym . N a tomiast zakres d o d a tk o wo w y k o n y w a n y o h prac zależeć będzie, jak już zaznaoz czono wcześn ie j, od z l e c e n i a kierowcy, i n s t r u k c j i fabrycznej i decyzji weryfik a to ra , w z a l e ż n o ś c i od o rg an i z a c j i p r z e d s t ę b i o r s t w a b ę d ą c e g o d i a g nostą, b r y g a d z i s t ą lub k o n t r o l e r e m technicznym, k t ó r y np. za p o m o cą n i e z b ę d n y c h p r z y r z ą d ó w d i a g n o s t y c z n y c h d o k o n a o c e n y w s k a z a n y c h przez k i e r o w cę zespołów.
6. R o l a k i e r o w c y w systemie
Po t ocznie p r z y j ę t a z a k r a j a m i wyso ko r o z w i n i ę t y m i opinia, że k i e r o w c a Jest z a t r u d n i o n y tylko p o to, a b y w yk on y wa ć z a d a n i a przewo z ow e, n i e zd ał a egzaminu. N a j l e p i e j ś w i a d c z y o tym ilość u n i e r u c h o m i o n e g o taboru. Dlate g o p o d s t a w o w a z m i a n a w p r o p o w n o w a n y m sys te mi e p o l eg ać p o w i n n a n a zw ię k s z e n i u roli k i e r o w c y w u s t a l a n i u z a k r e s u prac o b s ł u g o w o - n a p r a w c z y c h oraz na s t w o r z e n i u m u w a r u n k ó w do u m o ż l i w i e n i a w y k o n a n i a n a ł o ż o n y c h n a n i eg o
30
J. M a ć k o w s k iz w i ę k s z o n y c h obowiązków. P o n a d t o ob li ga to r yj ne w p r o w a d z e n i e diagn o st yk i jako o b iektywnej k o n t ro li samochodu, od której zależeć b ę dz i e termin i z a kres w y k o n y w a n i a pr ac obsługowych, s t a w i a k i e r o w c ę p r z e d k o n i e c z n o ś c i ą p o d j ę c i a decyzji o terminie p r z e p r o w a d z e n i a takiego badania.
K i e r o w c a w r az i e zauważ on ej u s t e r k i p o w i n i e n mieó m o ż l i wo ść np. sz y b
kiego s p r a w d z e n i a hamulców, u k ł a d u k i e r o w n i c z e g o , z a w i e s z e n i a c z y in nych n i e p o k o j ą o y c h go o b j a wó w p r a c y samochodu. Ni es tety, ro zp o z n a n i e p r z e p r o w a d z on e w w y t y p o w a n y o h z a k ł a d a c h wykazało, że k i e r o w c y nie m a j ą w a r u n k ó w n a w e t n a s zc ze g ó ł o w e p r z e p r o w a d z e n i e k o n t r o l i techn i oz ne j 3Wo j eg o s a m o c h o du w r a m a c h o b o w i ąz uj ąc e j obs łu gi c od ziennej. D l a t e g o z w p r o w a d z a n y m sys
temem in t eg r a l n i e z w i ą z a n a Jest p o t r z e b a z a p e w n i e n i a k i e r o w c y w a r u n k ó w p r z e p r o w a d z a n i a s k u t o c z n y o h p r z e g l ą d ó w samochodu, m o ż l i w o ś ć s pr aw d z e n i a zamocowali i p o ł ą c z e ń oraz w y c i e k ó w i p o z i o m ó w płynów. T a k np. w y o i e k i p ł y n u h a m u l c o w e g o s t os un k ow o r z ad ko p o w s t a j ą w w y n i k u g w a ł t o w n i e , r z e c z y w i ś c ie n i e s p o d z i e w a n e j u t r a t y s zc z el n o ś c i układu, P rz eo i e r a n i e się p r z e w o d ó w pows ta je p ow ol i i m o ż n a u s z k o d z e n i e u jawnić, z a n i m zac z ni e być nie- b ez pieozne. M i ę d z y inny mi temu w ł a ś n i e służą czy n no śc i obsługi oodziennej i n i e m o ż n a i c h zaniedbywać. D l a te g o tym b a r dz i ej w r a m a c h o b s ł u g o k r e s o w y c h k i o r o w o a p o w i n i e n w y ko na ć w s z y s t k i e c z y n n o ś c i z a l ec a ne p r z e z i n s t r u k
cję«
p ro st e w obs łu d ze i p r z y k t ó r y c h nie z a c h od z i p o t r z e b a u ż y w a n i a s p r z ęt u s pe oj a listycznego.N i e z a l e ż n i e od prac p r o w a d z o n y o h s amodzielnie, p o w i n i e n on poma g ać me- o h a n ik ow i w p r a c a c h w y k o n y w a n y o h pr z ez niego. Ro l i k i e r o w c y n ie m o ż n a J ed na k przeo en ić . Czynności, które n a l e ż y w y k o n a ć w czas ie obsług, m o ż n a po d zi el ić n a trzy grupy. Do pi er ws z ej g r u p y n a l e ż y z a liczyć cz yn no ś ci w p ł y w a j ą c e n a zw i ęk s z e n i e b e zp ie o z e ń s t w a , do drugiej - c z y n n o ś c i w p ł y w a jące n a z m n ie js ze n ie z u ż y o i a w s p ó ł p r a c u j ą c y c h elementów, n a t o m i a s t do g r u p y trzeciej w s z y s t k i e c z y n n o ś c i p r z e g l ą d o w o - s p r ą w d z a j ą c e i w ł a ś n ie p r z e p r o w a d z e n i e o z y n n o ś o i z w i ą z a n y c h z tą g r up ą p o w in no by ć uz a le ż n i o n e g ł ó w ni e od. d e oy zj i kierowcy.
7. K w a l i f i k a c j e k i e r o w c y
W p r o p o n o w a n y m sy stemie w z r o s t u ro li k i e r o w c y s p ra w ą n i e z m i e r n i e i st o t
n ą jest z a t e m p o d n i e s i e n i e jego u m i e j ę t n o ś c i z aw odowych. C e n y importowa- n y o h s a m o c h o d ó w do c ho dz ą b a r d z o c zę st o do 3 0 m i n zł. T a k k o s z t o w n y sprzęt p o w i n n i o bs łu g iw ać tylko f a c h o w c y o n a j w y ż s z y c h u m i e J ę tn oś o ia oh . N i e s t e
ty, Jest du ża l i c z b a k i e r o w c ó w o k s p l o a t u j ą o y c h sprzęt w a r t o ś c i w ie lu mi l ionów, k t ó r y m n a g m i n n i e u r y w a j ą się śr ub y w kołach, zb y t s zybko zu ży w a j ą się tarcze sprzęgłowe, a n a w e t za ci er aj ą silniki. A n a l i z a tych u s z k o d z e ń ws k az uj e, że s y s t e m s z k o l e n i a k i e r o w c ó w jest n ie do pr a co wa ny .
Z m i a n y sy st om ow e w..
31
W n o w y m systemie, w k t ó r y m od k i e r o w c y o cz ekiwać się bę dzie decyzji 0 z a k re si e i terminie w y k o n a n i a obsług, znaczenie jego u m i e j ę t n o ś c i f a c h o w y c h b ę d z i e de cy do w ać o p o w d d z e n i u w d r a ż a n i a systemu. On p o w i n i e n n a j l e piej or i en t o w a ć się w zak re si e w y s t ę p u j ą c y c h u s t e r e k i p r z y c z y n y c h je p ow od ujących. B ar dz o r z adko b o w i e m w y s t ę p u j ą u s z k o d z e n i a n ie poprz e dz on e w c z e ś n i e j s z y m i objawami, dlatego k i e r o w c a jest najb ar d zi ej k om p et en tą osobą d ec yd u ją cą o p o t r z eb ie p r z e p r o w a d z e n i a przeglądu, obsł ug i c zy n a p r a wy.
P r o p o n o w a n y s y s te m p o w i n i e n z m ob i l i z o w a ć k i e r o w c ó w do bar dz i ej w n i k l i wej o o e n y swojej pracy. Obecn i e b a rd zo z r ó ż n i c o w a n y p o zi om p r z y g o t o w a n i a t ec hn icznego powoduje, że o pr óc z kierowców, k t ó r z y prz e st rz eg a ją w y m a g a ń obsługowyoh, jest b a r d z o l i cz na grupa, k tó rą z a t ru dn io n o w tym zawodzie p rzy p ad ko wo , ci zaś p o w i n n i albo podn ie ś ć swoje kw alifikacje, albo zmienić zawód.
D e f i c y t k ierowców, Jaki w y s t ą p i ł pod koniec lat siedemdziesiątych, s p o w o d o w a ł n a r a s t a n i e n i e p r a w i d ł o w o ś c i w p r a c y transportu. Obecnie n a j t ru dn i e j s z a s y t u a c j a p an uj e w G ó n n o ś l ą s k i m O k rę gu P rzemysłowym, gdzie s k o n c e n tr o wa ni e p r z e m y s ł u u m o ż l i w i a p r z e c h o d z e n i e k i e r o w c ó w do innych, chwi l ow o b a r dz ie j a t r a k c y j n y c h zawodów. Od p e w ne g o c z a s u daje się z a u w a żyć tendencje s t a b il iz u ją ce w tyra zawodzie, co w n i e d ł u g i m czasie powinno doprow ad z ić do z a s p o k o j e n i a z a p o t r z e b o w a n i a n a k i e r o w c ó w i um o żliwić st a wi an ie p r z ed n i m i z w i ę k s z o n y c h wymagań.
8. S y s t e m m o t y w a c y j n y
P r z e p r o w a d z o n y w z a k ł a d a o h r ek on e sa ns wykazał, że n a j w y ż s z y w s p ó ł c z y n n i k g o t o w o śc i technicznej o s i ą g a się w tych zakładach, g dzie g r up a m e c h a n i k ó w m a do o b s ł u g i za wsze tę samą grupę pojazdów, a k i e r o w c a e ks ploatuje zawsze ten sam pojazd. T e n s ystem n a l e ż y zalecić jako optymalny, lecz trudny do s t o s o w a n i a w k r a j o w c c h warunkach.
U d o w o d n i e n i e m ec ha nikowi, że nie w y k o n a ł n a l e ż y c i e p r z e g l ą d u o b s ł u g o wego jest zawsz e trudne dlatego, gdyż n i e jest moż l iw ie p r ze p ro wa dz e ni e obsł ug w s p os ó b p r z y p o r z ą d k o w u j ą c y g rupie m e c h a n i k ó w ok re śloną grupę p o jazdów. S y s t e m o b s ł u g n a l e ż y z o rg an i zo wa ć w ten sposób, aby dążyć do w y dawa n ia z l e c e ń o b s ł u g o w o - n a p r a w c z y c h m e c h a n i k o m p rz ez kierowców. N a j b a r dziej d o g o d n a do togo c e l u o k a z a ł a b y się k s i ą ż k a o b s ł u g i n a p r a w pojazdu, w której k i e r o w c a n o t o w a ł b y w s z ys tk ie z l e c e n i a bobsługow o- n ap ra wc z e.
Z gł os ze n ie p o l eg a ć p o w i nn o n a wpis ie z l e c e n i a n a p r a w y w ksią ż ce poja zd u 1 p o w i a d o m i e n i u o
tym
k o n t r o l e r a te ch nicznego lub mistrza.V c e l u j e d no li t eg o o b c i ą ż e n i a st acji obsługowej w p o s z c z e g ó l n y c h dniach, k i e r o w c a pr ze w i d u j ą c zb li ż a j ą c ą się obsługę okresową, p o w in i en wc z eśniej z g ł os i^ się u p r a c o w n i k a s taoji p r o w a d z ą c e g o harm on o gr am , np.
m i s t r z a lub k i e r o w n i k a , a n a s t ę p n i e w p o r o z u m i e n i u z d y s p o z y t o r e m u s ta li ć s z c z e g ó ł o w y termin i g o dz in ę w y k o n a n i a obsługi. K i e r o w c a p o w i n i e n r ó w n i e ż odeb ra ć praoę i st wi e rd zi ć Jej p r a w i d ł o w e w ykonanie. N a t o m i a s t r o z l i c z a ni e m e c h a n i k ó w p o w i n n o n a s t ą p i ć dopi er o po z w e r y f i k o w a n i u z l e o e ń obsłu- gowo -n a pr aw cz y oh , a w y n a g r o d z e n i e i oh u z a l e ż n i o n e p o w i n n o być od s k u t k ó w pracy, np. w z r o s t u w s p ó ł c z y n n i k a g o t o wo śc i technicznej, p o ł ą c z o n e g o z w y k o n a ni em z ad ań p r z ew o zo wy ch , a n i e od c z a s u jego pracy. D o p i e r o w z a j e m n a w s p ó ł p r a c a m e c h a n i k a i k i e r o w c y p o w i n n a w p ł yw a ć n a w y s o k o ś ć i c h zarobków.
S ys te m e k o n o m i c z n y z w i ą z a n y z efe k ta mi p r a c y m e c h a n i k ó w jest s z c z e g ó l ni e istotny, b o w i e m do tego z a w o d u b a r d z o c z ęs t o t r a fi aj ą osoby, k tó re nie n a d a j ą się do p r o w a d z e n i a pojazdu, a w y k o r z y s t u j ą c ogro mn e b r a k i kadr ow e w tym zawodzie, n i e są d o s ta te cz n ie ob o wi ązkowi, b ę d ą o ś w i ad om i swojej b ez ka rności.
P r o p o n o w a n y syst em b o d ź c ó w ek o nomicznych, p o l e g a j ą c y n ą u z a l e ż n i e n i u w y n a g r o d z e n i a m e c h a n i k a od w s p ó ł c z y n n i k a g o t o w o ś c i te ch n i c z n e j np. *ł
sa
m o c h o d ó w lub g d y p o d z i a ł taki n i e b ę d z i e m ożliwy, p r z y d z i e l e n i e np. gr upie tł - 5 osobowej opieki, np. n a d 20 pojazd a mi , u m o ż l i w i oą i ąg n i ę o i e p rz ez n i c h w i ę k s z y o h zarobków. M oż e to p rz yc z y n i ć się r ó w n i e ż do z w i ę k s z e n i a zd o ln oś ci p r o d u k c y j n y c h i p o p r a w y jak oś ci w y k o n y w a n y o h prac, które n i e w y s t ę p u j ą p r z y p r a c a c h anonimowych, s zc z eg ó l n i e n a s i l a j ą c y c h się p r z y s ystemie p r a o y t r z y z m i a n o w e j . W tyra s y s te mi e źle w y k o n a n e p r a c e n i e w r a cają do mechanika, k t ó r y Je źle w ykonał, lecz tra fi aj ą do prac ow ni ka , k t ó r y m a dyżur.
O dp ow i e d z i a l n o ś ć m a t e r i a l n ą z a p o j a z d p o n o s i ł b y w o m a w i a n y m sys te m ie k i e r o w c a e k s p l o a t u j ą o y pojazd, d l a t eg o
v
z a l e ż n o ś c i od p r z e d s i ę b i o r s t w a r ó ż n y p o w i n i e n być jego u d z i a ł w w y k o n y w a n y o h p r a c a o h z w i ą z a n y c h z o b s ł u gą. P r z y d z i e l e n i e k i e r o w c y n a czas o b s ł u g i lub n a p r a w y p o j a z d u . z a s t ę p c z e go p o w od uj e b o w i e m w i ę c e j szkody, n i ż p r z y n o s i pożytku. P o s t ę p o w a n i e t akie d o p u s z c z a l n e jest jedy n ie * z a k ł a d a c h d obrze z r o g a n i zo wa n yc h. R ó w n ie ż o dd el e g o w a n i e k i e r o w c y o d pra c z a s t ę p c z y c h n a okres n a p r a w y p o w i n n o być d o p u s zc za ln e tylko wtedy, g d y czas p o s t o j u w na p r a w i e n a d m i e r n i e w y d łu ża się.Po n ie wa ż m a t e r i a ł y w sk azują, że is tnieje d u ż a r o z b i e ż n o ś ć m i ę d z y p r z e b i e g am i d e k l a r o w a n y m i p r z e z p r o d u c e n t a a o s i ą g a n y m i w r z e c z y w i s t o ś c i , wi ę c n a l e ż y r o z w aż yć m o ż l i w o ś c i p r e m i o w a n i a k i e r o w c y z a o s i ą g a n i e w y z n a c z o n y c h p r z e b i e g ó w m i ę d z y n a p r a w c z y o h , a s z cz e gó ln ie z a i ch p r z e k ra cz an i e.
N a p r z y k ł a d n a w z ó r p r e m i o w a n i a k i e r o w c ó w z a o s z c z ę d n ą jazdę c z y w y d ł u ż o n y p r z e b i e g o g u m i e n i a n a l e ż y w p r o w a d z i ć p r e m i ę d l a t y c h k i e r o w c ó w i m e c h a ników, k t ó r z y s wo im i p o j a z d a m i o s i ą g n ę l i lub p r z e k r o c z y l i p r z e b i e g do N G p r z y o k r e ś l o n y o h k o s z t a c h o b s ł u g i papra w. Oc zywiście, p r e m i o te p o w i n n y być tym wi ększe, i m k o s z t e k s p l o a t a c j i p o j a z d u do Ń G b y ł mn i ejszy, a p r z e k r o o z o n y okres w i ę k sz y. D l a t e g o też n a l e ż y w p r o w a d z i ć e w i d en c ję k o s z
tów o b s ł u g i n a p r a w d l a d a nego p o j a z d u jako n a j w a ż n i e j s z e k r y t e r i u m p r z y datn o śc i danego p o j a z d u do d a l sz ej e k s p l o a t a c j i w k o n f r o n t a c j i z zyskami,
32___________________________________ J. Maćkowski
Jakie d a n y tabor p r z y n o s i p r z e d s i ę bi o rs tw u. To z e s t a w i e n i e może udowodnić, że n i e k t ó r o u s i u g i p r z e w o z o w e wyk o na ne p rz ez w y s p e c j a l i z o w a n e p r z e d s i ę b i o r s t w a lub p r z w o ć n i k ó w o b o yc h będ ą zn a cz ni e tańsze, n i ż roal i zo wm ie we w ł a s n y m zakresie.
R ó w n i e ż b a r d z o w a ż n a jest r o l a d o d a t k ó w u z n a n i o w y c h s t o s o w a n y c h w p r a cach n ie d a j ą c y c h się u nonnować. Z l i k w i d o w a n i o w s w oi m czasie d o da tk u za OC ' i w ł ą c z e n i e go do s k ł a d n i k a sta łe g o w y n a g r o d z e n i a k i e r o w c y s p o w o d o wało o bn iżenie się z a i n t e r e s o w a n i u k i e r o w c ó w praefuni z w i ą z a n y m i z 00. O d biło się to p o ś r e d n i o n a s pa dk u w s p ó ł c z y n n i k a g o t o w o ś c i technicznej. B ł ę du tego n ie m o ż n a powtarzać. J a k z a z n a c z o n o w cześniej, z a p r o p o n o w a n y s y s tem p o w i n i e n być w s p a r t y o d p o w i e d n i m i b o d ź c a m i e k o n o m i c z n y m i , T aj lepszym r o z w i ą z a n i o m b y ł o b y st o so w a n i e u z na n io wy ch , w y z n a c z o n y c h pr z ez rdst r zr d o d a t k ó w d l a ty c h kierow c ów , k t ó r z y p o j a z d swój u t r z y m u j ą w n a l e ż y t y m stanie technicznym. D o d a t e k ten p o d n i ó s ł b y r ó w n i e ż rolę m i s t r z a w z.al.ła
dzie i p r z y c z y n i ł się do z w i ę k s z e n i a d y s c y p l i n y pracy,
B a d a n i a r e k o n e s a n s o w e p r z e p r o w a d z o n e w w i e l u p r z e d s i ę b i o r s t w a c h w y k a zały, że n a o b e c n y m etapie r o z w ó j u g o s p o d a r c z e g o kr a ju jest to J e dy ny m o ż l i w y do p r z y j ę o i u s y s t e m p r z e p r o w a d z a n i a obsług, a s ku te c zn e jego w dr ożenie po\/inno c z ę ś c io w o zł ag odzić deficyt ś r o d k ó w t ransportowych, k t ó r y c h n a s y o e n i e Jest w y s t a r o z a j ą c e do w y k o n a n i a z a d r m p r z e w o z o w y c h , a tylko o b e cn o p r o b l e m y j ak oś c i o w e stw ar z aj ą z łu dz en i e jego niedostatku*
9* Wni os ki
1) R e k o n e s a n s p r z e p r o w a d z o n y w li cz n y c h z a k ł a d a c h w y k az a ł konieczność z m i a n y o b e c n y c h s zt y w n y c h s y s t e m ó w i t e ch n ol og ii o b s ł u g o w y c h n a korzyść s y s t em ów i tech no lo g ii e l a s t y c z n y c h u w z g l ę d n i a j ą c y c h p o s t ę p toclmiczny.
2) P o d s t a w ą p r o p o n o w a n e g o s y s te mu jest n a ł o ż e n i e o d p o w i e d zi al n oś ci m a terialnej za p o ja z d n a k ie ro w c ę oraz r o z w i ą z a n i e p r o b l em ó w odpowiedniej inotywaoji, P r o p on u je się, a b y w y n a g r o d z e n i e k i e r o w c y w y n o s i ł o
\r
zależności od typu s a m o c h o d u k i l k a p r o c e n t w y p r a c o w a n e g o ’ pr ze z p o j a z d zysku, p r z y s ta ły m u w z g l ę d n i e n i u k o s z t ó w eksploa t ac ji . P r o p o n u j e się dalej, a b y n a w zó r p r e m i o w a n i a k i e r o w c ó w z a o s z c z ę d n ą jazdę c z y w y d ł u ż o n e pr ze biegi o g u m i en ia w p r o w a d z i ć p r e m i ę d l a tych k i e r o w c ó w i ich mechpjiików, k t ó r z y s woimi p o j a z d a m i o s i ą g n ę l i p r z e b i e g i do n a p r a w y głów ne j lub jo przelcro- ozyli p r z y m i n i m a l n y c h k o s z t a c h o bs łu g i napraw. P r em ie te p o w i n n y być tyra w jększe, im k os zt e k s p l o a t a c j i p o j a z d u do K G b y ł mniejszy. Dlat eg o n a ł o ż y w p r o w a d z i ć e w i d e nc ję k o s z t ó w o b s ł u g i n a p r a w dla danego p o ja z du' / 'u l a n y a y t i t o m o n e j ł , . . _____________________________________ 33
Z a s a d y p r z y z n a w a n i a r y c z a ł t o w e g o d o da tk u z a OC p o j a z d ó w s a mo ch o d o w y c h r e g u l u j e z a ł ą c z n i k n r 9 M i n i s t r a Praoy, P ł a c y i S p r a w Socjalnych,
" D z i en n ik U r z ę d o w y M i n i s t e r s t w a Pracy, P ł a c y i S p r a w Socj al ny ch " 197**
n r 5#
J. Maćkowski
jako podstaw ow e k r y t e r i u m pr z yd a t n o ś c i danego p o j a z d u do dalszej e k s p l o a tacji. Pr owadzenie takiej ew i dencji b ę d zi e m o ż l i we po w p r o w a d z e n i u s y s t e m ó w komputerowych.
3) Z anim to jednak n astąpi, p r o p o n u j e się, aby w o b e cn y m systemie o bs łu g o w y m wp ro wa d z i ć zmiany, k tóro w u j ę c i u s y n t e t y c z n y m p o l e g a j ą na:
- o d s t ąp ie ni u od s z t y w ny c h z a k r e s ó w prac obsługowych,
- u z a l e ż n i e n i u term in ów w y k o n a n i a o b sł ug t e c h n ic zn yc h od w ł a s n o ś c i m a teri a łó w e ksploatacyjnych,
- zranięjszonlu ilości o b sł ug do dwóch,
- w ł ą c z e n i u k i e r o w c y do syste m u o b s ł u g o w o e g o ,
- z w ię k s z e n i u c z a s u p r a c y p r z e z n a c z o n e g o n a obsługę w m i a r ę s t a r z e n i a się pojazdu,
- p r zy p o r z ą d k o w a n i u b r y g a d z i e m e c h a n i k ó w odpo w ie dn ie j g r u p y pojazdów, - u z a l e ż n i e n i u w y n a g r o d z e n i a m e c h a n i k ó w od o z a s u p r a c y o bs łu g i w a n e g o ta
b o r u s a m o o h o d o w e g o .
k)
Dod at ko w o rekone s an s wykazał, że w ie le prac o b s ł u g o w y c h m o ż l i w y c h do z m e o h a n i z o w a n i a w y k o nu je się ręcznie, o g ra ni cz a ją c e f e kt yw n oś ć prac z a p l e c z a obsługowego. Do n a j p i l n i e j s z y c h prac w y m a g a j ą c y c h z m e c h a n i z o w a n i a n a l e ż y zaliczyć:- sprzątanie,ramycie, s uszenie i odmraża ni e pojazdu,
- zle wa n ie starego, n a l e w a n i e świ eż e go o l e j u do s i l n i k a i i n n y c h zespołów, - s ma ro w an ie smar am i sta ły mi u k ł a d ó w i m e c h a n i z m ó w pojazdu,
- spraw dz e ni e z a m o c o w a n i a i d o k r ę o e n i a p o ł ą c z e ń śrubowych,
- wy mo n t o w a n i e i zam on t ow an ie z e s p o ł ó w do p o j a z d u oraz i c h transport, - c z y n n o ś c i zw ią z an e z k o n i e o z n o ś c i ą u n i e s i e n i a lub o d o i ą ż e n i a p o s z c z e
g ó l n y c h zespołów.
Reoenzent: 1’rof. d r hab, inż. C z e s ł a w Ko r d z i ń s k i
Wpłynęło do Redakcji 30.11.1987 r.
'¿minny sy st em o vo v.
3
jCliCTEMHUE H3MEIIKHHH IIPCHiECCA OECJiyMHBAHHH r P y 3 0 B U X AiiTOMAIUHH
P
e 3 B M. e
B cTaibe y K a 3 a H U MHorovHCJieHHue cjiadue x o h k k ceroAHameii xpaHcnopiHoii cacxeMu, BjiHsiome b HTore Ha c h h k c h h b KanecxBa nepesoaoK. npe^aoseHo BBe- A eHHe CHCTeMHiix H3MeHeHHi!, no3BaJiHioinHX Ha p o d nepeB030K. npeAJioxeHHue H SM eHeHHH saKaStjajoToa b oixose ox KOMaHAHoit OHO ie Mu b noJiB3y ojuiactHHecKO- ro noaxofla, yHHXtiBaronero 3K0K0MHHecKne acneKiu. H3HeHeHH« s i h c o o t o h x laKxce b KO H OiaxauHH noJioKeHHH semeii, Koxopue HMejo Mecxo 3a nocjie,n,HHe roflbi B H e Ko xo pu x nep e^ o Bu x x p a H cn op x Hu x npe^npaaxHax, h(5o aaaaoTyK) B03HHKnaa CHCi e Ma HBHJiexcH BOBce B03M0»;Hoii. 0Cmne H3HeHeHHa o o o x o h x b yKpeuaeKHH 3Bena coeflHHHionero pa(5oxy i l u i o b o yayameHHbiM noTpeOjieHHeM H aamH x.e., Ha yayaffleHHH 3<Jx}>eKTHBH0Cin KoonepaiyiH o6cjiyxH Barone ii h noxpeGHiejiBCKoii csjcxeM.
B o n p o o n KacarooiHecH BBo^a o i h x H3MeHeHHit h b j i h » i c h xeHoit H ayHHo-KCoaesoBa- xejibcxoii paCoxbi, npoBOAHMoii b HHCiaiyxe T pa Ho n o p x a coxpyaHHKaMH Ox^eaa
3KcnJiyaxaxj^H.
S YS T EM C H A NG E S IN T H E PRO C ES S O F S E R V I C I N G M O T O R TRUCKS
S a m m a r y
M a n y w e a k links of the p r es en t transport s y st em e x e r t i n g an influence on the d c o r oa s o of transport plans have b o o n s h ow n in the paper. Then, an i n t r o d u c t i o n of the s y st e m changes that c a n c o nt ri b u t e to the increase of plans has b e e n suggested. The su gg es te d chan g es c o ns is t in g i vi ng tip the r i g i d im pe r a t i v e sy stem to a f av ou r of the olas ti o ap pr o a c h w h ic h takes e conomic aspects into account. T he se c h a ng e s c o n si st also in lega
l i z a ti on of the state of affairs w h i c h h a s b e e n f o r m e d i n the course of r ecent years in some of the l o a d i n g transport com pa ni e s since the formed s ystem is o f t e n onl y one poss ib l e to b e accepted. In g e n e r a l the changes c ons i st in s t r e n g t h e n i n g of the link j o i n i n g v o r k of the subsidiaries w i t h i m p r o v e d use of the ve hicle, i.e. in i m p r o v e m e n t of c o o p e r a t i o n e f f i c i e n c y b e t w e e n the s e r v ic in g s y s te m and o p e r a t i n g system.
B e c a u s e of this there is n e c e s s i t y of im m ed ia te i nt ro d u c t i o n of the su g ge st ed changes. P roblems c o n c e r n i n g i n t r o d u c t i o n of these chnn g os are the sub je ct of the r e s e a r c h w o r k c a r ri ed out i n the I n st it ut e of T r a n s port b y the O p e r a t i n g Plant's employees.
