Janusz Kumala
Maryja w duszpasterstwie
Salvatoris Mater 7/2, 7-8OD RED AK CJI 7
Maryja w duszpasterstwie
Maryja musi się znajdować na wszystkich drogach codziennego życia Kościoła. Poprzez Jej macierzyńską obecność Kościół nabiera szczególnej pewności, że żyje życiem swojego Mistrza i Pana, że żyje Tajemnicą Odkupienia w całej jej życiodajnej głębi i pełni, i równocześnie ten sam Kościół, zakorzeniony w tylu rozlicznych dziedzinach życia całej współcze-snej ludzkości, uzyskuje także tę jakby doświadczalną pewność, że jest po prostu bliski człowiekowi, każdemu człowiekowi, że jest jego Kościołem: Kościołem Ludu Bożego1.
Maryjny wymiar życia Kościoła, jak to potwierdza wielowiekowe doświadczenie, okazuje się niezbędny do zachowania i wyrażenia au-tentycznej tożsamości Kościoła i jego obecności w świecie. Maryjności Kościoła nie można zatem sprowadzić do zewnętrznych znaków i ma-nifestacji, ale należy ją widzieć wpisaną w duchowość Kościoła jako jej cechę konieczną.
Jeśli przyjmujemy, że duszpasterstwem określamy troskę Kościoła, który urzeczywistnia w świecie zbawcze dzieło Chrystusa, to sprawą oczywistą jest obecność Maryi w duszpasterskiej działalności. Żyjąc w Chrystusie i w Kościele nie sposób nie dostrzec Maryi. Nie można głosić Chrystusa, a zapominać o Matce.
Jest zawsze aktualnym pytaniem: Jak Maryja winna być obecna w duszpasterskiej aktywności Kościoła? Na pewno chodzi o poprawną
obecność, to znaczy taką, która ujmuje osobę Maryi w Jej relacji do całego misterium fidei. Soborowe otwarcie drogi dla Maryi w tajemnicy
Chrystu-sa i Kościoła wytycza kierunek zarówno dla refleksji mariologicznej, jak też dla wszelkich form pobożności maryjnej. Dotyczy to także całokształtu duszpasterstwa maryjnego.
Ponieważ duszpasterstwo nie polega przede wszystkim na ucze-niu doktryny wiary, ale raczej na prowadzeucze-niu do spotkania z Bogiem w wierze, dlatego celem duszpasterstwa maryjnego nie będzie jedynie poznanie prawd wiary o Maryi, ale prowadzenie ludzi do Boga, które będzie naznaczone obecnością Maryi jako Matki i Nauczycielki. Z tego wynika konieczność poprawnego obrazu Maryi, który w żaden sposób nie zasłoni tajemnicy Boga, ani też nie zatrzyma na sobie.
Mariologia rozwijana w izolacji od kontekstu prawd wiary doprowa-dzi do zniekształconej obecności Maryi w życiu Kościoła. Wytworzy się paradoksalna sytuacja, że będzie kwitnąć pobożność maryjna i wielorakie znaki odniesienia do Maryi, ale nie będzie temu towarzyszyć życie
OD
RED
AK
CJI
8
ry. Budowanie duszpasterstwa maryjnego w oparciu o ikonę Maryi bez Chrystusa doprowadzi do życia oderwanego od wymogów wiary.
Duszpasterstwu, w jego maryjnym wymiarze,potrzebny jest funda-ment solidnej doktryny maryjnej, będącej owocem żywej refleksji Kościoła nad świadectwem Pisma Świętego i Tradycji. Piękno maryjnego oblicza Kościoła w dużej mierze zależy od pięknej/dobrej mariologii.
Duszpasterstwo maryjne nie oznacza czynienia z Maryi osobnego przedmiotu czci. Takiemu dążeniu sprzyja typ pobożności określany „po-bożnością do Maryi”. Przyjęcie jej w duszpasterstwie jako dominującej sprawi, że łatwo w centrum uwagi pojawi się Maryja postrzegana jako źródło i rozdawczyni łask, zaś pobożność maryjna jako paralelna droga zbawienia. Tę formę odniesienia do Maryi należy w duszpasterstwie umie-jętnie pielęgnować obok form określanych jako „z Maryją” i „jak Maryja”. Dobrze ustawione duszpasterstwo maryjne umie prowadzić wiernych od błogosławienia Maryi za Jej udział w dziele zbawczym Chrystusa (Wcielenie-Pascha) do proszenia, by na Jej wzór i z Jej pomocą samemu w nim uczestniczyć, czyli żyć wiarą, nadzieją, miłością w doskonałym zjednoczeniu z Chrystusem. Ukazywanie przykładu życia Maryi będzie inspirowało wierzących do wcielania w życie Dobrej Nowiny, zaś kate-goria naśladowania Maryi okaże się fundamentalna dla wszelkich form pobożności maryjnej. Bez imitatio Mariae trudno mówić o poprawnym duszpasterstwie maryjnym.
Obecnie w duszpasterstwie maryjnym w Polsce nie tyle chodzi o nowe inicjatywy czy akcje duszpasterskie, ale o zadbanie o jakość tych, które już są podejmowane, zarówno w ramach duszpasterstwa parafial-nego, jak też ogólnopolskiego, realizowanego najczęściej poprzez posługę sanktuariów maryjnych. Służy temu zdrowa mariologia, czyli oparta na Biblii, Tradycji i nauczaniu Magisterium Kościoła oraz wyraźne kryteria kształtowania wszelkich form pobożności maryjnej.
Obecny numer „Salvatoris Mater” wprowadza w problematykę obec-ności Maryi w duszpasterstwie. Oby jego lektura zachęciła nie tylko do dalszej refleksji i poszukiwań w tym zakresie, ale też – i przede wszystkim – do ubogacenia już prowadzonego duszpasterstwa maryjnego.
