Zygmunt Warman
Rozszerzenie zakresu zastępstwa
adwokackiego
Palestra 2/9(10), 31-33
^ZYGMUNT W ARM AN
Rozszerzenie zakresu zastępstwa adw okackiego
I. A rt. 45 ust. 1 ustaw y z dnia 27 czerwca 1950 r. o u stro ju adw o k a tu ry (Dz. U. z 1957 r. N r 13, poz. 74) stw ierdza, że dopuszczalność zastępstw a adw okackiego przed urzędam i i in sty tu cjam i p raw a publicz nego m oże być w yłączona przez przepisy szczególne. T akim przepisem szczególnym był m.i. dotychczasow y art. 239 rozporządzenia P re z y d e n ta Rzeczypospolitej z dnia 22 m arca 1928 r. o ochronie w ynalazków , w zorów i znaków tow arow ych w brzm ieniu ustalonym przez a rt. 16 ustaw y z dnia 20 grud n ia 1949 r. o utw orzeniu K olegium Rzeczników P a ten to w y ch (Dz. U. N r 63, poz. 495). W m yśl tego przepisu adw okat nie mógł b y ć pełnom ocnikiem w spraw ach zgłoszeń w ynalazków i wzo rów użytkow ych. W postępow aniu przed U rzędem P aten to w y m adw okat m ógł być zatem pełnom ocnikiem osoby zainteresow anej ty lk o w sp ra w ach zgłoszeń wzorów zdobniczych i znaków tow arow ych.
W stosunku do pierw otnego brzm ienia art. 239 rozporządzenia z dnia 22 m arca 1928 r., stanow iącego, że pełnom ocnikam i stron m ogą by ć ad w okaci bez żadnych ograniczeń na rów ni z rzecznikam i p atento w ym i, n ow elizacja t.ego przepisu w 1949 r. w prow adziła — w zw iązku z utw o rzeniem K olegium Rzeczników P atentow ych — pow ażne ograniczenie dopuszczalności zastępstw a adwokackiego.
U staw a z dnda 22 m aja 1958 r. o rzecznikach p atentow ych (Dz. U. N r 31, poz. 139) uchyliła ustaw ę z dnia 20 g ru d n ia 1949 r. o utw orzeniu K olegium Rzeczników P aten to w ych oraz pow róciła do pierw otnego sy stem u , w k tó ry m udzielanie porad i pomocy tak technicznej, ja k i p ra w n ej w sp raw ach ochrony w ynalazków , wzorów użytkow ych i zdobniczych o^az znaków tow arow ych należy do rzeczników paten tow y ch w ykony
w a jących ten zawód w sposób indyw idualny, a nie kolegialnie. Tym sąm y m p rzestała istnieć przesłanka, k tó ra spowodow ała w 1949 r. o g ra n iczen ie zastępstw a adwokackiego. D latego też ustaw a z dnia 22 m aja
32 Z Y G M U N T W A R M A N Nr
1958 r. k on sekw entnie koryguje te k s ty w ym ienionych niżej przepisów rozporządzenia z dnia 22 m arca 1928 r. dotyczących pełnom ocników stron, p rzy w racając w pełni dopuszczalność zastępstw a adw okackiego przed U rzędem P aten to w ym PRL.
O becnie odpow iednie przepisy rozporządzenia P re z y d e n ta Rzeczy pospolitej z dnia 22 m arca 1928 r. o ochronie w ynalazków , wzorów i zna ków tow arow ych m ają n astęp u jące brzm ienie:
W części I rozporządzenia — dotyczącej patentó w na w ynalazki: „A rt. 36 u st. (1). Zgłoszenie pow inno zaw ierać w niosek o udziele nie p a te n tu , oznaczenie w ynalazku, imię i nazw isko o raz m iejsce za m ieszkania zgłaszającego; gdy zgłaszający m a m iejsce zam ieszkania za granicą, pow inien wyznaczyć rzecznika patentow ego bądź ad w okata zam ieszkałego na obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludo w ej jako swego pełnom ocnika i upoważnić go p rzy n ajm n iej do od bioru wszelkich pism od w ładz i od osób zainteresow anych, w szcze- gólncści także do odbioru skarg przew idzianych w niniejszym roz po rządzeniu.”
W części II rozporządzenia — dotyczącej wzorów użytkow ych i zdob niczych:
„A rt. 121 ust. (1). Zgłoszenie powinno zaw ierać w niosek o z a re je stro w an ie w zoru, oznaczenie przedm iotu, którego dotyczy zgłcszenie, im ię i nazw isko oraz m iejsce zam ieszkania zgłaszającego. Zgłasza jący, k tó ry m a m iejsce zam ieszkania za granicą, pow inien w yznaczyć rzecznika patentow ego bądź adw okata m ieszkającego na obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludow ej jako swego pełnom ocnika z upo w ażnieniem p rzy n ajm niej do odbioru w szystkich pism od w ładz i cd osób zainteresow anych, w szczególności ta k ż e do odbioru skarg przew idzianych w niniejszym rozporządzeniu”.
W części III rozporządzenia — dotyczącej znaków tow arow ych: „A rt. 194 ust. (1). Zgłcszenie m usi zawierać: w niosek o z a re je strp - w anie znaku; dokładny rysu n ek znaku co n ajm n iej w 10 egzem pla rzach; im ię i nazw isko oraz m iejsce zam ieszkania zgłaszającego znalfc; gdy zgłaszający m a m iejsce zam ieszkania za g ranicą, pow inien w y znaczyć bądź rzecznika patentow ego, bądź adw okata zam ieszkuj4- cego n a obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludow ej jak o pełnom oc nika swego i upoważnić p rzy n ajm n iej do odbioru w szelkich pism od władz i osób interesow anych, w szczególności także do o dbioru sk arg w n iniejszym rozporządzeniu przew idzianych; (.. .)”.
Kr 9 R O Z S Z E R Z E N IE Z A K R E S U Z A S T Ę P S T W A A D W O K A C K IE G O 33
W części IV rozporządzenia — dotyczącej U rzędu Patentow ego: „A rt. 239. Osoby zainteresow ane m ogą w ystępow ać p rze d U rzędem P aten to w y m osobiście lub przez pełnom ocników . P ełnom ocnikam i m ogą być ty lko rzecznicy p aten to w i lub adw okaci”.
Powyższe przepisy w podanym wyżej brzm ieniu obow iązują od d n ia 6 czerw ca 1958 r.
II. W m y śl art. 23 ust. 2 ustaw y z d nia 15 gru dnia 1951 r. o orzecz n ictw ie k a rn o -a d m in istra c y jn y m (Dz. U. N r 66, poz. 454) w postępow aniu przed kolegiam i orzek ający m i zastępsitwo adw okackie było całkow icie niedopuszczalne. To ograniczenie praw a do obro ny przysługującego obw inionem u spotykało się niejed n o k ro tn ie z o strą k ry ty k ą .
Obecnie ograniczenie to zostało w znacznej m ierze zwężone przez dopuszczenie zastępstw a adw okackiego w n iek tó ry ch sp raw ach toczących się w try b ie tego postępow ania.
U staw a z d n ia 22 m aja 1958 r. o zaostrzeniu odpow iedzialności k a r nej za ch u lig aństw o (Dz. U. N r 34, poz. 152), po podw yższeniu san kcji k arn ej za przestęp stw a w ym ienione w art. 29, 30 i 31 p raw a o w y k ro czeniach, w prow adziła do ustaw y o orzecznictw ie k a rn o -a d m in istra c y j- nym zasadniczą zm ianę przez dodanie nowego art. 531. W m yśl tego przepisu w spraw ach o w ykroczenia określone w art. 28— 31 praw a o w ykroczeniach oraz w art. 14 ustaw y o zw alczaniu alkoholizm u o rze k ają kolegia p rzy prezydiach rad narodow ych dzielnicow ych, pow iato w ych i m iejskich w m iastach stanow iących pow iaty m iejskie.
W postępow aniu w tych spraw ach, poza odpow iednim stosow aniem przepisów u staw y o orzecznictwie k arn o -adm inistracy jny m , stosuje się rów nież zasady szczególne. M iędzy innym i kolegia m ogą w ym ierzać rów nież k arę aresztu, natom iast nie w ym ierzają k a ry p rac y popraw czej. W spraw ach ty ch obrońcą może być „osoba upow ażniona do w ystępo w ania przed sądem na podstaw ie przepisów praw a o u stro ju ad w oka t u r y “. Tego ro d zaju sform ułow anie przepisu dopuszcza zatem do obrony zarów no adw okatów , jak i aplik an tów adw okackich działających na pod staw ie udzielonej im przez adw okata substytucji.
Tak więc zastępstw o adw okackie zostało dopuszczone w postępow aniu przed kolegiam i o rzekającym i w tych tylk o spraw ach, w k tó ry ch może być orzeczona k a ra aresztu.
