• Nie Znaleziono Wyników

Elektroniczne mapy nawigacyjne w rzecznych systemach informacyjnych

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Elektroniczne mapy nawigacyjne w rzecznych systemach informacyjnych"

Copied!
7
0
0

Pełen tekst

(1)

ROCZNIKI GEOMATYKI 2006 m TOM IV m ZESZYT 3

ELEKTRONICZNE MAPY NAWIGACYJNE

W RZECZNYCH SYSTEMACH INFORMACYJNYCH

ELECTRONIC NAVIGATIONAL CHARTS

IN RIVER INFORMATION SYSTEMS

Andrzej Stateczny

Instytut In¿ynierii Ruchu Morskiego, Akademia Morska w Szczecinie

S³owa kluczowe: nawigacja, elektroniczna mapa nawigacyjna, rzeczne systemy informacyjne Keywords: navigation, electronic navigational chart, River Information Systems

Wstêp

W ostatnich latach obserwuje siê w Europie tendencje przenoszenia ³adunków z obci¹¿o-nych dróg i autostrad na drogi i autostrady wodne. Ogromny potencja³ œródl¹dowych dróg wodnych ci¹gle jeszcze jest wykorzystywany w niewielkim zakresie. Jedn¹ z podstawo-wych przeszkód jest brak autoryzowanych elektronicznych map nawigacyjnych, bez któ-rych nawigacja odbywa siê jedynie w czasie dnia przy niskim poziomie bezpieczeñstwa.

Mo¿liwoœci rozwojowe systemów nadzoru ruchu statków i barek w ¿egludze œródl¹do-wej wi¹¿¹ siê z wprowadzeniem zaawansowanych technologii, które wspieraj¹ podniesienie bezpieczeñstwa ruchu jednostek p³ywaj¹cych na tym trudnym do przemieszczania siê ob-szarze. Potrzeby rozwojowe wi¹¿¹ siê ze wzrostem ruchu statków, który jest spowodowany korzyœciami zwi¹zanymi z przeniesienia transportu towarów na drogi wodne. Podstawow¹ zalet¹ s¹ ni¿sze koszty transportu. Jednak, aby by³o mo¿liwe przeniesienie znacznego ruchu z transportu samochodowego konieczne s¹ systemy nadzoruj¹ce ruch statków. Wdro¿enie systemów nadzoru zaowocuje obni¿eniem kolizyjnoœci, a co za tym idzie ochronê wartoœci materialnych oraz bezpieczeñstwo zdrowia i ¿ycia ludzkiego. Kolejnymi zaletami s¹ mniejsze zanieczyszczanie œrodowiska oraz poprawa warunków ¿ycia ludnoœci, choæby przez obni¿e-nie ha³asu komunikacyjnego (Stateczny, 2005).

Zgodnie z dyrektyw¹ Unii Europejskiej mapy numeryczne zgodne ze standardem Inland ECDIS powinny byæ opracowywane równie¿ na takie œródl¹dowe drogi wodne jak Odra. Wiele projektów finansowanych przez Komisjê Europejsk¹ dotyczy³o rzecznych systemów informacyjnych (RIS), w których podstawowym elementem s¹ Inland ECDIS.

(2)

Rola ¿eglugi œródl¹dowej w Unii Europejskiej

Komisja Europejska uznaje du¿y potencja³ ¿eglugi œródl¹dowej jako alternatywnego ro-dzaju transportu towarów. Wiadomo, ¿e ¿egluga œródl¹dowa to czêstokroæ tañsza, bardziej op³acalna, niezawodna i przyjazna dla œrodowiska forma transportu.

Europa posiada ponad 30 000 km kana³ów i rzek, które ³¹cz¹ ze sob¹ setki du¿ych miast i obszarów przemys³owych, z tego ponad po³owa, bêd¹c dostêpna dla statków o pojemnoœci ³adunkowej powy¿ej 1,0 tys. ton, posiada znaczenie miêdzynarodowe, a ok. 40% udzia³u kana³ów ¿eglugowych w ca³kowitej d³ugoœci œwiadczy o dobrym przystosowaniu ich do ¿eglugi. G³ówna sieæ, d³ugoœci oko³o 10 000 km, ³¹czy Holandiê, Belgiê, Luksemburg, Fran-cjê, Niemcy i Austriê. Chocia¿ trzon jej stanowi¹ g³ówne rzeki takie jak Ren i Dunaj, wiele odga³êzieñ w postaci dop³ywów i kana³ów ³¹czy liczne mniejsze miasta i skupiska przemy-s³owe. Znacz¹ca liczba portów usytuowanych wzd³u¿ sieci umo¿liwia dostêp do innych œrodków transportu i stanowi ³¹cza pomiêdzy nimi.

Pomimo dostêpnoœci tej sieci, wci¹¿ du¿y potencja³ wodnych dróg œródl¹dowych nie jest w pe³ni wykorzystywany.

Transport towarów wodnymi drogami œródl¹dowymi stanowi 7% transportu œródl¹do-wego ogó³em krajów „piêtnastki”, z których dziewiêæ posiada znacz¹cy œródl¹dowy trans-port wodny o wielkoœci 125 miliardów tonokilometrów w roku 2000, podczas gdy transtrans-port drogowy i kolejowy stanowi¹ odpowiednio 80% i 13%.

Najbardziej rozwiniêty rynek transportu wodnego œródl¹dowego posiadaj¹ takie kraje UE, jak Holandia (42,7%), Belgia (13,1%), Niemcy (13,1%), Luksemburg (9,1%) i Austria (5,6%). Jednak¿e blisko 80% ogó³u przewozów wodnych œródl¹dowych koncentruje siê na ob-szarze dwóch pañstw, tj. Niemiec i Holandii.

Zachodnioeuropejska sieæ po³¹czeñ wodnych œródl¹dowych, koncentruje siê wokó³ czte-rech g³ównych szlaków ¿eglugowych.

Szlak reñski. £¹czy holenderskie i belgijskie porty morskie Rotterdam, Amsterdam, Antwerpiê i Gandawê z niemieckimi okrêgami przemys³owymi Frankfurtu, Mannheim i Za-g³êbiem Ruhry, z francuskim regionem Metz-Nancy i Strasburgiem oraz z Bazyle¹ w pó³noc-nej Szwajcarii. Szlak ten tworzy Ren i jego dop³ywy, czyli Mozela, Men i Neckar oraz kana³y Wezera-Datteln i Ren-Herne.

Szlak dunajski. Przechodzi przez kraje naddunajskie z po³udniowych Niemiec do Morza Czarnego, przez Austriê i dalej przez kraje Europy Œrodkowej i Wschodniej, tj. S³owacjê, Wêgry, kraje by³ej Jugos³awii, Bu³gariê, Rumuniê i Ukrainê. Jego g³ówn¹ rzek¹ jest Dunaj, a kana³ami Men-Dunaj oraz Cernovoda-Kostanica.

Szlak zachodni. £¹czy holenderskie i belgijskie porty morskie oraz francuski port Dun-kierka z wewnêtrznymi regionami krajów Beneluksu i okrêgiem przemys³owym Lille na pó³-nocy Francji. G³ównymi rzekami tego szlaku s¹: Scheldt, Moza, Lys, Sombra oraz kana³y: Alberta, Charleroi-Bruksela, Gandawa-Terentzen, du Nord.

Szlak wschód-zachód. £¹czy pó³nocne i wschodnie obszary Niemiec, tym samym za-chodnie rejony Polski wraz z zespo³em portów morskich ujœcia Odry z zachodni¹ czêœci¹ Niemiec oraz Holandi¹ i Belgi¹. Tworz¹ go takie rzeki jak: £aba, Wezera, Ems i Odra oraz kana³y: Dortmund-Ems, £aba-Seiten, £aba-Lubeka, Muttelland, Kusten, Hawela, Odra-Ha-wela i Odra-Szprewa.

(3)

W ostatnim czasie uda³o siê odnotowaæ wzrost przewozów wodnych œródl¹dowych. Za punkt zwrotny nale¿y przyj¹æ rok 2000, poniewa¿ po raz pierwszy od trzydziestu lat zosta³ nie tylko zahamowany, ale równie¿ obni¿ony w stosunku do roku poprzedniego udzia³ trans-portu drogowego w rynku przewozów l¹dowych krajów UE na korzyœæ m.in. ¿eglugi œró-dl¹dowej, której udzia³ w tym czasie wzrós³ z 6,8% do 6,9%.

Europejskie projekty badawcze

w zakresie ¿eglugi œródl¹dowej

¯egluga œródl¹dowa jest postrzegana jako obszar, na którym istnieje olbrzymia szansa na znaczny rozwój us³ug transportowych (Willems, 2003). Problemy dotycz¹ce ¿eglugi œródl¹-dowej zawarto miêdzy innymi w europejskich projektach badawczych RINAC, INDRIS, INCARNATION i COMPRIS.

Projekt badawczy RINAC (River-based Information, Navigation and Communication) – mia³ na celu poprawê dostarczanej informacji, nawigacji oraz komunikacji na g³ównych europejskich rzekach. Poprawa mia³a dotyczyæ zarówno samych statków, jak i te¿ brzego-wych stacji kontroli ruchu. W projekcie RINAC zaprezentowano ogólne za³o¿enia wyposa-¿enia mostka statków ¿eglugi œródl¹dowej, aby pe³ni³ rolê centrum kontrolnego, dzia³aj¹c zarówno niezale¿nie jak i we wspó³pracy z brzegowymi stacjami kontroli ruchu.

Projekt INDRIS – (Inland Navigation Demonstrators of the River Information Service) (Demonstrator ¯eglugi Œródl¹dowej dla RIS), który trwa³ od roku 1998 do roku 2000 mo¿na uznaæ za pocz¹tek rozwoju koncepcji europejskich RIS. INDRIS opisywa³ funkcje RIS dla wszystkich potencjalnych u¿ytkowników, okreœla³ istotne procesy informacyjne oraz rozwi-ja³ otwarte normy dotycz¹ce treœci informacji i komunikacji pomiêdzy uczestnikami publicz-nymi i prywatpublicz-nymi. INDRIS by³ projektem joint venture pomiêdzy krajowymi w³adzami publicznymi, przemys³em transportowym, przemys³em ICT oraz instytutami naukowymi z Austrii, Niemiec, Belgii, Francji oraz Holandii. W projekcie za³o¿ono utworzenie rzecznych serwisów VTS przez wykorzystanie sprawnie funkcjonuj¹cych RIS. W ramach projektu sformu³owano pojêcie rzecznego serwisu informacyjnego. Podkreœlono, ¿e wprowadzenie serwisu informacyjnego przyczyni siê do p³ynnego i bezpiecznego ruchu jednostek na œród-l¹dowych drogach wodnych Europy.

Projekt INCARNATION (Efficient inland navigation information system) zakresem ba-dañ jest zbli¿ony do projektu INDRIS. Jego g³ównym celem jest stworzenie wydajnego i sprawnie dzia³aj¹cego systemu informacyjnego dla ¿eglugi œródl¹dowej, przez tworzenie rzecz-nych systemów VTS. Projekt INCARNATION dotyczy dostarczenia us³ug zwi¹zarzecz-nych z kontrol¹ ruchu jednostek, jak te¿ dostarczaniem ró¿nego rodzaju informacji na pok³ady jed-nostek p³ywaj¹cych po wodach œródl¹dowych.

Osi¹gniêcia wczeœniejszych projektów s¹ aktualnie wykorzystywane w olbrzymim przed-siêwziêciu jakim jest projekt COMPRIS – (Consortium Operational Management Platform for River Information Services). Realizacja projektu rozpoczê³a siê we wrzeœniu 2002 roku, choæ pierwsza konferencja odby³a siê w Rotterdamie ju¿ w 2001 roku. Nie bez znaczenia jest fakt, ¿e konferencje odbywa³y siê w Holandii, gdy¿ w tym kraju œródl¹dowy transport stano-wi ponad 50 procent ca³ego transportu towarowego i rocznie w tym rejonie przemieszcza siê 170 tysiêcy statków, które przewo¿¹ 165 milionów ton towarów i 1,5 miliona pasa¿erów. Na

(4)

konferencji za³o¿ono zakoñczenie implementacji RIS w 2005 roku. W mieœcie Nijmegen stworzono w ramach realizacji projektu nowy centralny system nadzoru VTS. Odgrywa on fundamentaln¹ rolê w projekcie COMPRIS jako praktyczne centrum informacyjne w nawi-gacji œródl¹dowej. Projekt obejmuje swoim zasiêgiem wiêkszoœæ pañstw europejskich, nie-stety ¿aden przedstawiciel z Polski nie bierze udzia³u w pracach konsorcjum.

Wprowadzenie nowych systemów nadzoru ruchu jednostek œródl¹dowych wymaga wprowadzenia nowoczesnego wyposa¿enia nawigacyjnego. W ramach projektu COMPRIS przygotowano nowe oprogramowania systemów, zaproponowano szerok¹ wymianê infor-macji oraz zastosowanie nowych urz¹dzeñ zwi¹zanych z monitorowaniem ruchu jednostek œródl¹dowych.

Projekt bêdzie mia³ zastosowanie dla wszystkich jednostek p³ywaj¹cych po rzekach Europy. Jednym z zadañ w projekcie COMPRIS jest koniecznoœæ wprowadzenia na pok³ady jednostek ¿eglugi œródl¹dowej nowoczesnego sprzêtu technicznego, np. radarów wysokiej klasy, nowo-czesnych autopilotów, konsol komunikacyjnych, map elektronicznych Inland ECDIS, czy trans-ponderów systemu AIS, które umo¿liwi¹ integracjê z brzegowymi stacjami kontrolnymi.

Wyposa¿enie jednostek w tego rodzaju urz¹dzenia pozwala na autonomiczne prowadze-nie ¿eglugi oraz szybk¹ identyfikacjê i monitorowaprowadze-nie ruchu jednostek.

Ostatnim etapem projektu COMPRIS jest implementacja RIS dla ca³ej Europy, czyli po³¹-czenie systemów poszczególnych pañstw bior¹cych udzia³ w projekcie w jeden ujednolico-ny standard. Takie ustalenie i dostosowanie wspólujednolico-nych procedur i znaczeñ okreœloujednolico-nych znaków oraz wspólny jêzyk funkcjonuj¹cy na arenie europejskiej spowoduje optymalne wy-korzystanie dróg wodnych obecnie w wiêkszoœci pañstw europejskich, a w przysz³oœci wœród coraz to wiêkszej liczby rozwijaj¹cych siê pañstw na œwiecie.

Pañstwa wchodz¹ce w sk³ad podstawowych inicjatorów projektu zadeklarowa³y do 2005 roku wprowadzenie standardów w swoich regionach. Dziêki opracowaniu jednego standar-du dla ca³ej Europy transport œródl¹dowy bêdzie bardziej bezpieczny i efektywniejszy.(Wil-lems, 2003).

NAIADES (Navigation And Inland Waterway Action and Development in Europe) – Pro-gram na Rzecz Rozwoju ¯eglugi Œródl¹dowej oraz Dróg Wodnych w Europie. Opiera siê on na szczegó³owej ocenie i intensywnych konsultacjach przeprowadzonych z bran¿¹ i pañstwami cz³onkowskimi. Skupia siê na piêciu uzale¿nionych od siebie, strategicznych obszarach polityki w zakresie ¿eglugi œródl¹dowej, które obejmuj¹: rynek, flotê, zatrudnienie i kwalifikacje, wize-runek oraz infrastrukturê. Zawiera zalecenia dzia³añ, jakie Wspólnota Europejska, pañstwa cz³onkowskie oraz pozosta³e zainteresowane strony winny podj¹æ w latach 2006–2013. Mo¿na je podzieliæ na œrodki o charakterze legislacyjnym, œrodki koordynuj¹ce oraz œrodki wspierania. Realizacja programu bêdzie prowadzona w œcis³ej wspó³pracy z w³adzami krajowymi i regio-nalnymi, komisjami rzecznymi oraz europejskimi podmiotami bran¿owymi.

Informacja przestrzenna w RIS

Koncepcja RIS, która stanowi najwa¿niejsz¹ zmianê w sektorze ¿eglugi œródl¹dowej na przestrzeni kilku dziesiêcioleci, ma na celu wdro¿enie us³ug informacji przestrzennych wspie-raj¹cych planowanie oraz zarz¹dzanie ruchem i transportem rzecznym.

(5)

W ci¹gu ostatniej dekady w sektorze ¿eglugi œródl¹dowej wprowadzono kilka innowacji technologicznych zwi¹zanych z RIS:

m elektroniczne mapy nawigacyjne (ENC) do obrazowania informacji na temat torów

wodnych i pozycji statków,

m aplikacje internetowe i Inland ECDIS,

m elektroniczne systemy raportowania do celów gromadzenia informacji na temat

da-nych zwi¹zada-nych z rejsem (statek i ³adunek),

m technologie œledzenia i wyszukiwania statków, takie jak automatyczne systemy

iden-tyfikacji AIS do celów automatycznego raportowania pozycji statków.

Na szczególn¹ uwagê, wprowadzaj¹c¹ now¹ jakoœæ w nawigacji na œródl¹dowych dro-gach wodnych zas³uguj¹ systemy map elektronicznych dla ¿eglugi œródl¹dowej Inland EC-DIS.

Jedn¹ z g³ównych ró¿nic pomiêdzy standardem ECDIS a Inland ECDIS jest koniecznoœæ prezentowania obrazu radarowego i danych z mapy na wspólnym ekranie. Ze wzglêdu na du¿y ruch jednostek œródl¹dowych obserwacja radarowa jest spraw¹ priorytetow¹. Aby skoncentrowaæ uwagê oficera wachtowego tylko na jednym wskaŸniku wprowadzono ko-niecznoœæ na³o¿enia obrazu radarowego na mapê.

Drug¹ ró¿nica pomiêdzy standardami jest informacja o g³êbokoœci. Wynika ona z faktu, ¿e na akwenach ograniczonych informacja o g³êbokoœciach musi byæ bardzo precyzyjna ze wzglêdu na bezpieczeñstwo ¿eglugi. Informacja musi byæ dok³adna i systematycznie uaktualniana.

W Inland ECDIS wyró¿niamy dwa tryby operacji:

m tryb informacji – w tym trybie urz¹dzenie Inland ECDIS spe³nia funkcjê

elektronicz-nego atlasu, s³u¿y jako pomoc i dostarcza informacje o drodze wodnej,

m tryb nawigacji – oznacza u¿ycie Inland ECDIS do sterowania statkiem przy u¿yciu

radaru i na³o¿enia obrazu radarowego na mapê.

Zalety nak³adania obrazu radarowego na mapê elektroniczn¹ w systemie Inland ECDIS s¹ nastêpuj¹ce:

m ci¹g³e monitorowanie pozycji statku dziêki stosowaniu metod nawigacji

porównaw-czej (Stateczny, 2001),

m echa oraz przestrzeñ manewrowa przedstawione s¹ na jednym ekranie, m ³atwa identyfikacja ech: statków oraz p³aw nawigacyjnych,

m uwzglêdnianie w nawigacji dziêki obserwacji mapy obiektów s³abo widocznych na

radarze lub przys³oniêtych przez przeszkody,

m wzajemna kontrola obu urz¹dzeñ,

m jedno stanowisko do prowadzenia nawigacji i unikania kolizji – informacje zawarte na

jednym wyœwietlaczu,

m zwiêkszenie bezpieczeñstwa.

Podsumowanie

Pomimo, ¿e standard Inland ECDIS wprowadzono ca³kiem niedawno wiele oficjalnych map jest ju¿ dostêpnych miêdzy innymi dla rzek Ren i Dunaj. Produkcj¹ œródl¹dowych map zajmuj¹ siê m.in.: Austria, Belgia, Francja, Niemcy, Holandia i Stany Zjednoczone. W Austrii mapy Inland ECDIS s¹ rozprowadzane bezp³atnie, w Holandii dostawc¹ map jest firma prywatna.

(6)

„Water and Shipping Directorate Southwest” (Wasser – und Schifffahrtsdirektion Südwest) jest g³ównym dostawc¹ map œródl¹dowych wewn¹trz Niemiec. Firma TRESCO produkuje nieoficjalnie mapy dla Holandii, Belgii, czêœci Niemiec i Francji. US Army Corps of Engineers zainicjowa³ narodowy program Inland ENC, aby poprzeæ bezpieczn¹ i skuteczn¹ ¿eglugê œródl¹dow¹. Office of Coast Survey jest jedn¹ z sekcji National Ocean Service, który jest czêœci¹ National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA), firma ta równie¿ zajmuje siê produkcj¹ Inland ENC. SevenCs jest doœwiadczonym generatorem cyfrowych diagra-mów w formacie S-57 w œwiecie. Kilka wybranych map jest dostêpnych.

Zgodnie z dyrektyw¹ Unii Europejskiej komórki map zgodnych ze standardem Inland ECDIS powinny byæ opracowywane na takie œródl¹dowe drogi wodne jak Odra. Nikt w Polsce nie produkuje dotychczas komórek zgodnych ze standardem na polskie drogi wodne.

Pytaniem otwartym pozostaje: kto powinien takie komórki produkowaæ w Polsce? Literatura

Arsenault R. and others, 2003: Fusing Information in 3D Chart-of-the-Future Display. Proceedings of the 11th

IAIN World Congress “Smart navigation – Systems and Services”, Berlin.

Caporale M., 2003: Satellite Navigation & Communication in Support to Harmonization of Infrastructure & Information for all Maritime Users & Stakeholders. Proceedings of the 11th IAIN World Congress “Smart

navigation – Systems and Services”, Berlin .

Frerichs W., Vision 2002: Integrated Bridge Systems – looking ahead. European Journal of Navigation, vol. 1, No 1, 2003.

Hagiwara H., 2003: New Traffic Management System based on AIS and Planned Route Information. Proce-edings of the 11th IAIN World Congress “Smart navigation – Systems and Services”, Berlin.

Hecht H., 2004: The Future of ECDIS. Hydro International, July/August.

Sandler M., Gern T., Zimmermann R., 2003: Integration of Inland ECDIS, Radar and AIS. European Journal of Navigation, vol. 1, No 2.

Stateczny A., 1999: Przestrzenny model kszta³tu dna morskiego jako warstwa trójwymiarowej morskiej mapy numerycznej. IX KNT Systemy informacji przestrzennej. Warszawa.

Stateczny A., 2000: The neural method of sea bottom shape modeling for spatial maritime information system. Marine Engineering and Ports II. Editors C.A. Brebbia & J. Olivella. WIT Press Southampton, Boston.

Stateczny A., 2001a:Nawigacja porównawcza. Gdañskie Towarzystwo Naukowe. Gdañsk

Stateczny A., 2001b: Neural interpolation method of hydrographic survey. Proceedings of the European Geophysical Society Symposium G9 „Geodetic and Geodynamic Programmes of the CEI (Central Euro-pean Initiative)” Nice 2001. Reports on Geodesy No. 2 (57).

Stateczny A., 2003a: Comparative Navigation as an Alternative Positioning System. Proceedings of the 11th IAIN World Congress “Smart navigation – Systems and Services”, Berlin.

Stateczny A., 2003b: Koncepcja aktywnego systemu nadzoru ruchu statków na torze wodnym Œwinoujœcie – Szczecin. Zeszyty Naukowe WSM w Szczecinie, 70.

Stateczny A., 2003c: Koncepcja aktywnego systemu nadzoru ruchu statków. Materia³y V Sympozjum Nawigacyjnego, Gdynia. Prace Wydzia³u Nawigacyjnego AM w Gdyni.

Stateczny A., 2003d: The Concept of Active Vessel Traffic Management and Information System. Proce-edings of the 7th Poland Italy Geodetic Meeting Bresanone 2003. Reports on Geodesy No. 2(65).

Stateczny A., 2004a: (red) Metody nawigacji porównawczej. Gdañskie Towarzystwo Naukowe. Gdañsk. Stateczny A., 2004b: AIS and Radar Data Fusion for Maritime Navigation. Zeszyty Naukowe AM w

Szczeci-nie.

Stateczny A., 2004c: Artificial Neural Networks for Comparative Navigation. Artificial Intelligence and Soft Computing ICAISC 2004. Lecture Notes in Artificial Intelligence, Springer-Verlag, Berlin.

Stateczny A., 2004d: Impact of EGNOS/Galileo on Future Oriented Active VTMIS. Second Galileo Confe-rence for an Enlarged Europe, Budapest.

(7)

Stateczny A., 2004e: Integration of Radar, Egnos/Galileo, AIS and 3D Ecdis. International Radar Symposium, Warszawa.

Stateczny A., 2004f: Multisensor Data Fusion in the Process of Comparative Navigation. International Symposium Information on Ships – ISIS 2004, Hamburg.

Stateczny A., 2004g: Multisensor Navigational Data Fusion in an Active Vessel Traffic System. Proceedings of International Conference on Marine Navigation and Technology MELAHA 2004, Arab Institute of Navigation, Kair.

Stateczny A., 2004h: Nowoczesne metody nawigacji w ¿egludze œródl¹dowej z wykorzystaniem Inland ECDIS. Roczniki Geomatyki t. II, z. 2.

Stateczny A., 2005: Elektroniczne mapy nawigacyjne w ¿egludze œródl¹dowej. Zeszyty Naukowe AM Nr 7(79).

Willems C., 2001: Conference COMPRIS – Rotterdam, September.

Zimmerman R., Gern T., Gilles E.D., 1999: Advanced River Navigation with Inland ECDIS. First European Inland Waterway Navigation Conference, Balatonfiired.

Summary

Recently, trends of moving cargo from loaded roads and motorways to waterways and water motor-ways have been observed in Europe. The huge inland watermotor-ways potential is still not widely used. The lack of authorised electronic navigational charts without which navigation is possible only during day time and with low level of safety is one of basic obstacles for the use of inland waterways.

According to EU directive, electronic charts in accordance with the Inland ECDIS standard should be also produced for such inland waterways like Odra (the Oder River). Several projects financed by the European Commission concerned River Information Systems (RIS) in which Inland ECDIS is the basic element.

The paper presents problems of development of Electronic Navigational Charts systems for River Information Systems.

prof. dr hab. in¿. Andrzej Stateczny astateczny@am.szczecin.pl

Cytaty

Powiązane dokumenty

Głównym wkładem poznawczym artykułu jest pogłębione zrozumienie zależności, jakie występują między poziomem imple- mentacji podejścia procesowego w systemach

no?nej drodze wodnej, od tego, C7.y ruch jest tam tylko dzienny, czy tak?e i nocny, od?. wysoko?ci wynagrodzenia zal'ogi

3: „Jako należący do żeglugi reńskiej (pamię­ tajmy, że wolność żeglugi była ograniczona do państw nadrzecz­ nych, p. a.) uważany będzie każdy statek, mający prawo

Jak wynika ze źródeł niedawno odkrytych, Jaśkiewicz zajm ował się przede w szystkim che­.. mią i mineralogią z jej praktycznymi

poza granicami systemu, stanowi jego otoczenie, które może być traktowane poza granicami systemu, stanowi jego otoczenie, które może być traktowane..

 Zróżnicowane cele, funkcje i zadania wykonywane Zróżnicowane cele, funkcje i zadania wykonywane przez systemy informacyjne oraz związane z nimi przez systemy informacyjne

danych, metody ich gromadzenia i przetwarzania, kanały przepływu informacji, środki materialne i ludzie realizujący to przetwarzanie oraz miejsca przeznaczenia informacji. Każdy

 Zróżnicowane cele, funkcje i zadania wykonywane Zróżnicowane cele, funkcje i zadania wykonywane przez systemy informacyjne oraz związane z nimi przez systemy informacyjne