Rozumie termin siła tarcia

SCENARIUSZ ZAJĘĆ „SIŁY OPORU” PRZYRODA, II ETAP EDUKACYJNY

Temat: Siły oporu

Treści kształcenia

Podstawa programowa: Punkt (15.3) [uczeń] bada doświadczalnie siłę tarcia i oporu powietrza oraz wody, określa czynniki, od których te siły zależą, podaje przykłady zmniejszania i zwiększania siły tarcia i oporu w przyrodzie i przez człowieka oraz ich wykorzystanie w życiu codziennym.

Cele zoperacjonalizowane

UCZEŃ

Zna siły oporu ruchu.

Rozumie termin siła tarcia.

Rozumie zjawisko oporu ruchu.

Zna pozytywne i negatywne cechy

tarcia.

Wie jak zmniejszyć siłę tarcia i oporu.

Wie gdzie

wykorzystuje się siłę tarcia i oporu.

Nabywane umiejętności

UCZEŃ Bada doświadczalnie siłę tarcia i oporu

powietrza oraz wody;

określa czynniki, od których te siły zależą.

Podaje przykłady zmniejszania i zwiększania siły tarcia

i oporu w przyrodzie i przez człowieka oraz

ich wykorzystanie w życiu codziennym.

Wskazuje w życiu codziennym przykłady zjawisk omawianych na lekcji.

Wyjaśnia wpływ oporów ruchu na ciało

będące w ruchu.

Kompetencje kluczowe

 Kompetencje naukowe

 Rozbudzenie zainteresowania ucznia nad zjawiskami występującymi w przyrodzie

 Wzbogacenie słownictwa

 Umiejętność uczenia się

Etapy lekcji 1) Wstęp:

 Powitanie uczniów przez nauczyciela

 Czynności organizacyjne 2) Przebieg zajęć:

 Pogadanka – zapoznanie uczniów z tematem lekcji - Siły oporu. Inicjuje rozmowę.

Czy w wodzie np. na basenie, w jeziorze, nad morzem poruszacie się tak sprawnie i lekko jak na powietrzu?

Jak myślicie, co ma na to wpływ?

 Nauczyciel wyjaśnia termin: siły oporu ruchu i siła tarcia. Podaje przykłady.

 Nauczyciel wyjaśnia, iż tarcie jest siłą hamującą.

Głównym powodem powstawania siły tarcia jest chropowatość powierzchni. Jak zmniejszyć siłę tarcia?

(zmniejszenie nacisku, wygładzenie powierzchni, naoliwienie…) Nauczyciel prowadzi wykład. Uczniowie zapisują notatki, korzystają z podręcznika i/lub encyklopedii.

 Siła tarcia - doświadczenie. Nauczyciel prezentuje uczniom doświadczenie. Na ławce przez lejek usypuje dwie kupki piasku, kaszy lub mąki– większy usypany stożek= większe tarcie. Uczniowie dokonują obserwacji, wyciągają wnioski. Po omówieniu doświadczenia, zapisują swoje spostrzeżenia w zeszycie. (doświadczenie)

 Wykorzystanie siły tarcia w życiu codziennym.

Nauczyciel zachęca uczniów do aktywności na lekcji.

Zadaje pytanie: Gdzie wykorzystujemy siłę tarcia w życiu codziennym? Uczniowie udzielają odpowiedzi.

Nauczyciel, jeżeli występuje taka potrzeba, podpowiada (np. hamowanie samochodu, posypywanie śliskiej powierzchni pisakiem itp.).

Nauczyciel wraz z uczniami odróżniają zwiększanie od zmniejszania siły tarcia, np. hamowanie samochodu – zwiększanie, oliwienie drzwi - zmniejszanie. (rozmowa kierowana)

 Pozytywne i negatywne sposoby wykorzystania siły

uczniowie udzielają wymieniają pozytywne i negatywne sposoby wykorzystania tarcia. Kierują się rozmową dotyczącą sposobów wykorzystania tarcia.

 Siły oporu: opór wody, opór powietrza. Co to jest siła oporu? Oraz co ma na nią wpływ? (gęstość wody, szybkość poruszania się…) Nauczyciel wyjaśnia zjawisko, uczniowie zapisują notatki.

 Na koniec lekcji w celu utrwalenia wiadomości nauczyciel wyświetla uczniom prezentacje:

o Prezentacja multimedialna „Wykorzystanie sił tarcia i oporu”

o Prezentacja multimedialna „Zmniejszanie tarcia i oporu”

3) Podsumowanie:

 Powtórzenie wiadomości omawianych na lekcji.

 Ocena zaangażowania uczniów, ich aktywności na lekcji.

 Zadanie pracy domowej.

 Uporządkowanie miejsca pracy.

Środki dydaktyczne

 Podręcznik

 Encyklopedia

 Komputer

 Rzutnik

 Ekran projekcyjny

 Lejek

 Mąka

 Kasza

 Piasek Metody nauczania

 Pogawędka

 Rozmowa kierowana

 Praca z podręcznikiem

 Doświadczenie

 Pokaz Formy pracy

 Praca indywidualna Załączniki do scenariuszy

- Prezentacja multimedialna „Wykorzystanie sił tarcia i oporu”

- Prezentacja multimedialna „Zmniejszanie tarcia i oporu”

Praca domowa

Zastosowanie siły tarcia w życiu codziennym. Napisz notatkę.

Zadanie dla chętnych

Wytłumacz, dlaczego nurek podczas nurkowania odczuwa duże opory ruchu?

Lub

Wymień i opisz rodzaje sił oporu.

Lista załączników multimedialnych

Prezentacja multimedialna „Wykorzystanie sił tarcia i oporu”

Prezentacja multimedialna „Zmniejszanie tarcia i oporu”