Scenariusz lekcji otwartej
Chemia zakres podstawowy, klasa 3 LO
TEMAT LEKCJI:
Powtórzenie wiadomości z jednofunkcyjnych pochodnych węglowodorów.
CELE DYDAKTYCZNO WYCHOWAWCZE:
▪ Umiejętność pracy w grupach.
▪ Wypracowanie samodzielności pracy.
CELE OPERACYJNE:
Umiejętność formułowania ogólnych pojęć i praw.
Rozwinięcie umiejętności samodzielnego myślenia i radzenia sobie z problemami.
Umiejętność obserwowania poznanych substancji, ich wyglądu, omówienie ich właściwości i reakcji charakterystycznych.
Umiejętność pisania podstawowych równań reakcji, jakim ulegają pochodne węglowodorów.
METODY:
słowna (pogadanka, dyskusja)
praktyczna (ćwiczenia w grupach i całą klasą przy tablicy)
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
komputer, tablica multimedialna, prezentacja multimedialna – TIK, kartki z poleceniami i zadania dla każdego zespołu, krzyżówka dla każdej grupy uczniów, tabele do wypełniania, filmiki z doświadczeniami chemicznymi - MULTITEKA - To jest chemia NOWA ERA – TIK, Mentimeter - TIK
PRZEBIEG LEKCJI
Faza lekcji Treści
Czas trwani
a
Narzędzia z zakresu TIK 1. Czynności
wstępne
Powitanie, sprawdzenie obecności
Przypomnienie o odpowiednim zachowaniu podczas zajęć szczególnie w trakcie pracy w grupie.
Wprowadzenie uczniów w tok zajęć i podział uczniów na 3 grupy .
5 minut
e-dziennik
2. Prezentacja materiału
PODANIE TEMATU I CELU LEKCJI
uczniowie siadają w wylosowanych grupach,
lider grupy otrzymuje zadanie do wykonania przez grupę,
nauczyciel wyjaśnia uczniom w poszczególnych grupach na czym polega ich zadanie,
uczniowie podzieleni na grupy rozwiązują otrzymane zadania,
za rozwiązane zadania otrzymują punkty.
Uczniowie zostają podzieleni na 3 grupy, które współzawodniczą ze sobą. Każda grupa losuje zestaw pytań.
ZASADY PRACY W GRUPACH:
Uczniowie losują numery grup (ok. 5 osobowe).
Na pytania odpowiada jedna osoba z grupy.
Odpowiedzi na zadania uczniowie zapisują na kartkach.
Za prawidłowo rozwiązane zadanie (pytanie) grupy otrzymują 2 punkty.
Na wykonanie zadania grupa ma wyznaczony czas.
Grupa, która uzyska najwięcej punktów otrzymuje ocenę bardzo dobrą, grupa druga otrzymuje ocenę dobrą, grupa trzecia ocenę dostateczną.
PYTANIA I ZADANIA DLA GRUP
Zestaw I
Wprowadzeniem do tematu lekcji będzie wypełnienie przez uczniów samodzielnie krzyżówki, a następnie omówienie pojęcia „chemia organiczna”, przypomnienie cech związków organicznych, przypomnienie poznanych grup związków organicznych.
HASŁA
1. Przedstawiciel alkinów.
2. Metanol, etanol to ……
3. Produkty reakcji kwasów z alkoholami.
4. Gaz, który jest przyczyną wybuchu w kopalniach węgla kamiennego, główny składnik gazu ziemnego.
5. Alkohol wielowodorotlenowy.
6. Ich roztwory barwią lakmus, papierek uniwersalny na czerwono.
7. Substancja organiczna występująca w ziemniakach.
8. Dzielimy je na alkany, alkeny i alkiny.
9. Podstawowy pierwiastek związków organicznych.
30 minut
Mierzenie wyznaczonego czasu
Classroomscreen
Wykorzystanie prezentacji PowerPoint
10. Służą do mycia, mają zasadowy charakter.
11. Kwas organiczny, który służy do produkcji świec.
12. Woda może być twarda i źle się w niej pierze ale może też być ……
13. Jeden z przedstawicieli kwasów karboksylowych.
14. Potrzebna by samochód mógł jeździć.
15. Mają wzór sumaryczny CnH2n.
16. Grupa funkcyjna kwasów organicznych.
Zestaw II
WYJAŚNIANIE POJĘĆ (grupy losują po dwa pojęcia) 2 pkt za każdą prawidłową odpowiedź
Pytania do losowania dla grup:
1. Jak się nazywa zjawisko obserwowane w filmie nr 3 2. Zobacz film nr 2 i wyjaśnij dlaczego nastąpiło odbarwienie
wody bromowej w jednej z probówek
3. Jak można odróżnić alkohole jednowodorotlenowe od alkoholi wielowodorotlenowych? (Zobacz film nr 1) 4. Co to jest szereg homologiczny. Wymień cztery związki
należące do szeregu homologicznego alkoholi.
5. Co to są estry?
6. Wymień cztery właściwości fizyczne kwasu octowego.
Zestaw III Grupa 1
Podane związki podziel na odpowiednie grupy:
C2H5OH, CH3COOH, CH3COOC2H5, HCOOK
Grupa 2
Podane związki podziel na odpowiednie grupy:
HCOOH, HCOOCH3, C4H9OH, C2H5COONa
Grupa 3
Podane związki podziel na odpowiednie grupy:
C2H5COOH, (CH3COO)2Mg, CH3OH, CH3COOCH3
Wykorzystanie prezentacji PowerPoint Prezentacja filmów (nr 1, nr 2, nr 3)
Zestaw IV
Zobacz filmik i zapisz równanie pokazanej w nim reakcji.
Zestaw V Grupa 1
Napisz reakcje zobojętniania niższego kwasu karboksylowego z wodorotlenkiem sodu i podaj nazwę otrzymanego produktu
Grupa 2
Napisz reakcje zobojętniania wyższego kwasu karboksylowego z wodorotlenkiem sodu i podaj nazwę otrzymanego produktu
Grupa 3
Napisz przykładową reakcję estryfikacji i podaj nazwę otrzymanego produktu
Przedstawiciele grup piszą reakcje na tablicy.
Zestaw VI Grupa 1
Z podanych jonów ułóż odpowiednie równanie dysocjacji:
H+, CH3COO-, Na+
Grupa 2
Z podanych jonów ułóż odpowiednie równanie dysocjacji:
HCOO-, H+, Ca2+
Grupa 3
Z podanych jonów ułóż odpowiednie równanie dysocjacji:
C2H5COO-, H+, Mg2+
Przedstawiciele grup piszą reakcje dysocjacji na tablicy.
Zestaw VII
Zgadnij kim jestem? (Grupy otrzymują na kartce opis substancji) Grupa 1
Jestem bezbarwną, oleistą cieczą o słodkim smaku. Nie jestem trująca. Mam właściwości higroskopijne. Dobrze mieszam się z wodą. Moja cząsteczka składa się z 14 atomów należących do trzech różnych pierwiastków chemicznych. Znajduję zastosowanie w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym, do produkcji
Wykorzystanie prezentacji PowerPoint Prezentacja filmów z doświadczeń (nr 1, nr 2, nr 3)
kosmetyków, tłuszczów syntetycznych oraz do produkcji materiałów wybuchowych.
Grupa 2
Jestem cieczą lotną, słabo rozpuszczalną w wodzie, a dobrze natomiast w rozpuszczalnikach organicznych. Nie przewodzę prądu elektrycznego. Moja cząsteczka składa się z 14 atomów należących do trzech różnych pierwiastków chemicznych. Posiadam zapach gruszek. Znajduję zastosowanie do produkcji kosmetyków, w przemyśle spożywczym do produkcji esencji smakowych i zapachowych.
Grupa 3
Jestem cieczą bezbarwną, bezwonną, dobrze rozpuszczalną w wodzie. Nazywam się również spirytusem drzewnym. Jestem silną trucizną – powoduję ślepotę lub śmierć. Moja cząsteczka
składa się z 6 atomów należących do trzech różnych pierwiastków chemicznych. Jestem zastosowany w przemyśle barwników, tworzyw sztucznych oraz jako rozpuszczalnik farb i lakierów.
Zestaw VIII Grupa 1
Uzupełnij kolumnę –Alkohole
Grupa 2
Uzupełnij kolumnę –Kwasy
Grupa 3
Uzupełnij kolumnę –Estry
Uczniowie sprawdzają uzupełnioną przez siebie tabelkę z tabelką wyświetloną na tablicy multimedialnej.
Uzupełniona tabelka:
3. Podsumowanie lekcji
Podsumowanie prac grup i ocenia ich pracy.
Wskazanie obszarów i sposobów dalszej pracy umożliwiających opanowanie treści.
Przeprowadzenie krótkiej ankiety, w której uczniowie wyrażają swoją opinię na temat lekcji.
10 minut
e-dziennik
Autoewaluacja Mentimeter
Załącznik do scenariusza:
Prezentacja multimedialna w PowerPoint „Powtórzenie wiadomości o jednofunkcyjnych pochodnych węglowodorów”
https://1drv.ms/p/s!AqPPvjcFB1w4k1Ovx58h7LPj74NH?e=yaJq9r
Opracowanie:
Jolanta Kamińska
