Następne z kolei Doroczne Walne Zgromadzenie Towarzystwa, po łączone ze Zjazdem Naukowym i K ursokonferencją terenow ą odbyło się
w Krakowie we wrześniu 1952 r. «
Pierw szy raz od chwili organizowania zjazdów gleboznawczych ten zjazd zgromadził większą liczbę uczestników, bo ponad 200 członków i za proszonych gości z zainteresow anych instytucji, jak Polskiej Akademii Nauk, Akademii Górniczej, M inisterstwa Leśnictwa, Centralnego Zarzą
du Lasów Państwowych, In sty tu tu Badawczego Leśnictwa, Polskiego Tow. Geograficznego, Polskiego Tow. Przyrodników im. Kopernika, Wo jewódzkiego i Miejskiego K om itetu PZPR i in.
Na przewodniczącego Walnego Zgromadzenia został w ybrany Prof. dr T. Lityński — Przewodniczący Oddziału Krakowskiego Polskiego To w arzystw a Gleboznawczego.
Zjazd rozpoczęto od części referatow ej, która trw ała przez pierwsze półtora dnia. W tem atyce referatów położono główny nacisk na zagad nienia związane z klasyfikacją i nom enklaturą gleb w Polsce.
Prof. dr A. Musierowicz zreferow ał i omówił „K lasyfikację gleb Polski“, ustaloną przez Polskie Tow. Gleboznawcze, a prof. dr J. Tokar ski poruszył zagadnienie naturalnej system atyki gleb.
W ożywionej dyskusji nad obydwoma referatam i omawiano zagad nienie procesu tw orzenia się najważniejszych gleb polskich. We wnio skach podkreślano z całym naciskiem aby w pracach drukowanych, po pularnych dla praktyki rolnej i leśnej obowiązkowo stosować nom enkla tu rę opracowaną i ustaloną przez Polskie Tow. Gleboznawcze. D otych czas jednak ciągle jeszcze niektóre placówki gleboznawcze posługują się dowolną nom enklaturą, a nie stosują przyjętej nom enklatury P. T. G.
R eferat dr M. Strzemskiego pt. „Typologia gleb górskich“ związany był poniekąd treścią z dwoma poprzednimi referatam i. Dyskusję nad tym ostatnim referatem przeprowadzono w terenie przy oglądaniu ciekaw szych profilów gleb górskich. W przebiegu dyskusji, czasami bardzo ostrej, okazało się, że zagadnienie gleb górskich nie jest jeszcze gruntow nie roz pracowane, a raczej dopiero wchodzi do opracowania. Jest to zagadnienie ważne i pilne, szczególnie dla naszego gospodarstwa leśnego.
N astępny referat tegoż autora to: „Uwagi o nom enklaturze utw orów fliszowych“. Z uwagami nie wszyscy się zgadzali, a szczególnie uczestnicy zjazdu dobrze zaznajomieni z geologią.
W omawianej nowej metodzie oznaczania własności fizycznych gleb, m gr Cz. Święcickiego, dyskutanci wnieśli pewne zastrzeżenia natu ry kon strukcyjnej, jednak w oparciu o przedstawione w yniki dotychczasowych badań autora (i literatu ry zagranicznej) wypowiedzieli się za rozpow szechnieniem tego aparatu.
Zagadnienie lessu, szczególnie nowe poglądy na pochodzenie lessu, zreferow ane przez prof. dr J. Tokarskiego w referacie ,,Co to jest less“ było tem atem ciekawej dyskusji i dużego zainteresow ania uczestników Zjazdu.
Poza tym wygłoszone były jeszcze referaty: przez dr T. Komorni ckiego ,,Koloidy gleb okolic K rakow a“, przez prof. d r J. Tomaszewskie go ,,Problem uspraw nienia gleb Polski“, przez m gr St. Moskala „Glin wy mienny w glebach Polski“. Następny referat prof, d r Balickiej „Z zagad nień mikrobiologii gleby“ zainteresow ał słuchaczów ze względu na aktu alny tem at związany z produktyw nością gleby.
I wreszcie referat wygłoszony przez akad. prof. dr B. Świętochow skiego z W rocławia „Frakcjonowana analiza związków azotowych w gle bie, jako wskaźnik potencjalny żyzności gleby“ wniósł dużo ciekawych momentów do m etodyki określenia żyzności gleby.
Praw ie każdy z referatów był dobrze zilustrowany, co ułatwiło słu chaczom lepsze zapoznanie się z treścią i w ynikam i podanym i w refera cie.
4 *
Po części referatow ej odbyło się Doroczne W alne Zgromadzenie. Sprawozdanie z działalności i prac za ostatni okres kadencji Zarzą du Towarzystwa złożył prezes prof. dr M. Górski oraz przewodniczący poszczególnych Oddziałów — Krakowskiego, Lubelskiego, Olsztyńskiego, Poznańsko-Bydgoskiego, Puławskiego i Wrocławskiego.
Prace Zarządu Głównego w okresie sprawozdawczym ograniczały się do załatw iania spraw bieżących Towarzystwa. Posiedzeń Zarządu od byto 10, w tym 2 nadzwyczajne: a) w spraw ie typow ania kandydatów do Nagrody Państwowej i b) w sprawie zaproszenia prof. Jakubow a z ZSRR w celu wygłoszenia referatu z zakresu gleboznawstwa.
Do Towarzystwa zapisało się w okresie sprawozdawczym 55 człon ków, obecnie Towarzystwo liczy 355 członków. Przygotowano do druku 2-gi tom Roczników Gleboznawczych. Załatwiono pomyślnie spraw ę w prowadzenia w ykładów z Gleboznawstwa dla przyrodników i geografów. Zorganizowano Zjazd To w. w Krakowie. Opracowano program prac i prelim inarz budżetowy na rok 1953.
Sprawozdanie z Komisji Klasyfikacji, N om enklatury i K artografii Gleb złożył przewodniczący Komisji prof, dr A. Musierowicz. Opracowa no uzupełnienia i popraw ki do wykazów gleb do m ap w skali 1 : 300000 i 1 : 100000 oraz przygotowano projekt nowych zasad bonitacji gleb
or-nych. Prócz tego brano udział w Zjeździe Agrobiologów-leśników w Ro- gowie.
Ze spraw ozdania Komisji Słownictwa Gleboznawczego dowiedzie liśm y się o zapoczątkowanych pracach kom isji, zajm ującej się zbiera niem i ustalaniem przede wszystkim haseł do słownika. Fragm ent tych
prac przedstaw iony był w formie powielonej wszystkim uczestnikom Zjazdu, z prośbą o zgłaszanie swoich uwag do Komisji.
Spraw ozdania z Oddziałów uw zględniały głównie działalność refe ratow ą i ekspertyzową na swoich terenach. Referatów wygłoszono łącznie około 50, ekspertyz załatwiono — ca 20. Poza tym praw ie każdy Oddział organizował w swoim zakresie wycieczki dydaktyczno-gleboznawcze dla członków i zapraszanych gości.
Po przedstawionych sprawozdaniach Zarządu i Oddziałów odczyta ne zostało sprawozdanie Komisji Rewizyjnej przez przewodniczącego prof. d r H. Ugglę.
D yskusja nad sprawozdaniem była ożywiona, z sam okrytyką. Dłu go omawiano spraw ę w ydaw nictw Towarzystwa, a mianowicie: Roczni ków Gleboznawczych, prac. prof. F. Terlikowskiego, prac. Komisji K la syfikacji N om enklatury i K artografii Gleb i innych. Zastanawiano się również nad trudnościam i w realizow aniu zagadnień dotyczących ujedno licenia metod gleboznawczych, w czym poważną przeszkodę stanowi brak kredytów i ap aratu ry specjalnej. Omawiano spraw ę programów dla Wyż szych Uczelni. N astępnie omawiano spraw ę możliwości popularyzowa nia osiągnięć z zakresu gleboznawstwa. Wreszcie poruszano spraw ę częstszego urządzania wycieczek gleboznawczych i Zjazdów Naukowych, przynajm niej dwa razy do roku.
Podsumowanie dyskusji przeprow adził przewodniczący prof, dr T. Lityński podnosząc duży w kład pracy Zarządu i w im ieniu wszystkich członków Walnego Zgromadzenia złożył podziękowanie ustępującem u Zarządowi za jego działalność.
Również przedstawiciel Polskiej Akademii Nauk, prof. dr B. Świę tochowski po przeanalizowaniu wyników działalności PTG podkreślił duże zasługi Zarządu i Komisji Klasyfikacji, N om enklatury i K artografii Gleb i złożył w im ieniu Polskiej Akademii Nauk podziękowanie ustępu jącem u Zarządowi.
Na okres nowej kadencji 1952/53, 1953/54 i 1954/55 w ybrano do Za rządu i innych agend Towarzystwa następujących członków:
Do Zarządu Głównego w eszli: jako prezes — prof. dr M. Górski, na
v -се prezesów — prof. dr T. Włoczewski i dr M. Strzemski, na sekretarza d r L. Królikowski, na skarbnika Cz. Święcicki, na członków Zarządu — prof. dr L. Staniewicz, mgr Fr. Kuźnicki i na zastępcę sekretarza m gr K. Konecka-Betley.
Do K om isji R ew izyjnej: — prof. d r Fr. Majewski, prof. d r A. Mak
simów, d r J. Krzysztofowicz.
Do Sądu Koleżeńskiego: — prof. dr J. Tomaszewski, prof. dr L. S ta
niewicz i prof. d r St. Вас.
Do K om isji K lasyfikacji, N om enklatury i Kartografii Gleb: na prze wodniczącego wszedł prof, dr A. Musierowicz. Skład pozostałych człon ków pozostał bez zmian.
Do Podkom isji Roboczej K. KI. N. i K. G.: na przewodniczącego wszedł prof, dr A. Musierowicz, na członków — prof. d r B. Dobrzański, d r L. Królikowski, prof. dr M. Kwinichidze, m gr Fr. Kuźnicki, mgr. Z. Olszewski, prof. dr L. Staniewicz, prof. dr J. Tomaszewski.
Do Podkom isji K lasyfikacji Gleb Leśnych — na przewodniczącego wszedł prof. dr T. Włoczewski.
Do Podkom isji Badania Żyzności Gleby — na przewodniczącego wszedł prof. d r K. Boratyński, na członków — prof, dr W ondrausch i dr A. Byczkowski.
Do K om isji Słow nictw a Gleboznawczego: weszli — prof. dr L. S ta niewicz (przewodniczący), dr L. Królikowski, m gr Fr. Kuźnicki, m gr Cz. Święcicki, d r J. Rokicki i m gr Konećka-Betley.
Do Sekcji Referatowej i Popularyzacji W iedzy Gleboznawczej: na przewodniczącego wszedł prof. dr B. Kuryłowicz, na członków — mgr E. Leszczyńska i m gr St. Bachmanowa.
Do S ekcji W ycieczkow ej: na przewodniczącego wszedł prof, dr Ska wina, na członka dr J. Rokicki.
Do K om itetu Redakcyjnego W ydaw nictw Tow arzystwa — na prze
wodniczącego wszedł prof. dr M. Górski, — na członków — prof. d r S. Вас, prof. d r E. Chodzicki, prof, dr A. Musierowicz, prof. d r J. Tomaszsewski i prof. d r T. Włoczewski, na Redaktora wszedł dr K. Starzyński.
Bibliotekarzem pozostała nadal m gr I. Dąbrowska.
Walne Zgromadzenie zatwierdziło nowopowstałe Oddziały P. T. G., a mianowicie Olsztyński i Wrocławski oraz zatwierdziło składy wszyst kich Zarządów Oddziałów.
W Oddziale Krakowskim: przewodniczącym został prof. dr T. L ityń ski, sekretarzem dr K. M atusiak.
W Oddziale Lubelskim: przewodniczący prof. dr B. Dobrzański, v-ce przewodniczący prof. d r S. Ziemmcki, sekretarz m gr Wodrauschowa, skarbnik m gr Mazur, bibliotekarz d r J. Piszczek.
W Oddziale Olsztyńskim: przewodniczący prof, dr H. Uggla, v-ce przewodniczący m gr M łynarski, sekretarz inż. Lorek.
W Oddziale Poznańsko-Bydgoskim: przewodniczący prof. dr M. Kwinichidze, v-се przewodniczący dr A. Byczkowski, sekretarz m gr Mu cha, skarbnik m gr Gędziński.
W Oddziale Puławskim : przewodniczący dr Zaleska, v-се przew od niczący dr J. Gołębiowska, członkowie: m gr Dutkiewicz, Zakrzewski.
W Oddziale W rocławskim: przewodniczący prof. dr J. Tomaszewski. v-се przewodniczący prof. dr S. Вас, sekretarz Ząbek, członkowie: d r Ko- waliński i m gr Sobieszczański.
W alne zgromadzenie uchwaliło następujące wnioski złożone przez członków Towarzystwa:
a) Spowodowanie utw orzenia K om itetu Gleboznawczego przy Pol skiej Akademii Nauk pod przewodnictwem Akad. Prof. dr B. Święto chowskiego.
b) Nawiązanie bliższego kontaktu i współpracy pomiędzy In sty tu tem Badawczym Leśnictwa a Zakładam i Gleboznawczymi Wyższych
Uczelni. t
c) Poczynienie starań w M inisterstwie Szkół Wyższych o szersze potraktow anie gleboznawstwa w program ach geografii, szczególnie w szkołach średnich — wiejskich.
d) Stworzenie możliwości zaopatryw ania się zakładów gleboznaw czych w potrzebną aparaturę.
e) Przyśpieszenie w ydania Słownika Gleboznawczego, ze względu na nieujednolicone pojęcia gleboznawcze.
Po zakończeniu posiedzenia Walnego Zgromadzenia przemówił pre zes prof. dr M. Górski składając podziękowanie Zarządowi Oddziału K ra kowskiego za zorganizowanie Zjazdu w Krakowie.
Po 2-ch dniach obrad uczestnicy Zjazdu wzięli udział w 2-dniowej Kursokonferencji terenow ej na trasie Kraków — Poronin — Zakopane — Morskie Oko — Bukowina — Kraków, zapoznając się z najciekawszymi typam i — gleb górskich. K ursokonferencję prowadził dr M. Strzemski. Szczególne zainteresow anie wzbudziły wśród uczestników gleby typu b ru natnego.
Uchwalono zorganizowanie przyszłego Zjazdu Naukowego we Wro cławiu, ew entualnie w Lublinie.
Z bieżących prac Towarzystwa należy nadmienić, że prof. Jakubów z ZSRR, bawiący w Polsce, skorzystał z zaproszenia Polskiego Tow. Gle boznawczego i wygłosił referat na tem at wydanej mapy gleb Polski w skali 1 : 1000000. W dyskusji nad uwagami prof. Jakubow a zabierało głos szereg gleboznawców polskich, w yjaśniając niektóre wątpliwości na szkicowane przez prof. Jakubow a.
Zarząd Główny z Przewodniczącym Komisji Klasyfikacji, Nomen k latu ry i K artografii Gleb powołał Komisje do opracowania tem atów re feratów wstępnych w spraw ie ujednolicenia:
a) m etodyki pobierania próbek glebowych — prof. dr B. D obrzań ski, prof. d r M. Górski, prof. dr K. B oratyński i prof. dr M. Kwi- nichidze.
b) m etodyki oznaczania składu mechanicznego gleby — prof, dr L. Staniewicz, prof. d r B. Dobrzański, dr T. Komornicki, prof, dr M. Kwinichidze, m gr Cz. Swięciki i prof. dr J. Tomaszewski. c) m etodyki otrzym yw ania wyciągów glebowych — prof. dr K. Bo ratyński, dr A. Byczkowski, prof. d r M. Górski, prof, dr A. Mu sierowicz.
d) nom enklatury dla gleb bagiennych — prof. dr J. Tomaszewski, prof, dr A. Maksimów, prof. dr S. Tołpa, prof. dr St. Turczyno- wicz i mgr. S. Zawadzki.
e) nom enklatury dla gleb pyłowych — prof. d r B. Dobrzański, prof, dr J. Tokarski, prof. dr J. Tomaszewski, d r M. Strzemski.
f) norm atyw y dla opisywania profilów glebowych — prof. dr T. Włoszewski, dr L. Królikowski, m gr Fr. Kuźnicki, prof. dr L. Staniewicz.
g) znakowania gleb na mapach glebowych — m gr Fr. Kuźnicki, prof. dr B. Dobrzański, m gr J. Barański, dr L. Królikowski, prof. J. Krzyszowski, prof. dr M. Kwinichidze, m gr E. Leszczyńska, prof, d r A. Musierowicz, m gr Z. Olszewski, dr M. Strzemski, prof. dr H. Uggla.
h) kryteriów podmokłości gleb — m gr Z. Olszewski, prof. dr M. Kwinichidze, dr L. Królikowski, m gr Fr. Kuźnicki, prof, dr A. Musierowicz, prof. d r J. Tomaszewski.
i) system atyki gleb Polski — d r M. Strzemski, prof. dr E. Chodzic- ki, prof. dr B. Dobrzański, dr L. Królikowski, prof. dr M. K wini chidze, dr K. Kuźniar, m gr Fr. Kuźnicki, prof. J. Krzyszowski, prof, dr A. Musierowicz, prof. dr L. Staniewicz, prof. dr H. Ug gla, prof. d r T. Włoczewski.
j) klasyfikacji gleb leśnych — prof. d r T. Włoczewski, d r L. K ró likowski, prof. dr M. Kwinichidze, m gr Fr. Kuźnicki, prof, dr A. Musierowicz, prof. dr H. Uggla.
k) ap aratu ry gleboznawczej — m gr Cz. Święcicki, m gr Hermanow- ski, dr L. Królikowski, dr M. Prószyński.
1) słownictwa gleboznawczego — prof. d r L. Staniewicz, mgr K. Betley, dr L. Królikowski, m gr Fr. Kuźnicki, dr J. Rokicki, m gr Cz. Święcicki.
Projektow ane jest wydanie album u barw nych profilów glebowych, najbardziej charakterystycznych typów gleb Polski. Udział przy opraco w aniu i zbieraniu m ateriałów wezmą również przedstawiciele Muzeum Przem ysłu i Rolnictwa: dyr. St. Leśniowski i K. Skotnicki.
Polskie Tow. Gleboznawcze wspólnie z Polskim Naukowym Tow. Leśnym i Polskim Tow. Botanicznym brało udział w kursokonferencjach terenow ych w lasach Rabsztyńskich i Szczecińskich przy opracowywaniu typologii leśnej.
W w ydaw anych kom unikatach Towarzystwa zamieszczane są ty tu ły referatów wygłaszanych w W arszawie i Oddziałach Towarzystwa oraz podaw ane są nazwiska osób przyjętych na członków do Towarzystwa.
Dotychczas ukazało się 14 num erów kom unikatów inform acyjnych. W następnym tomie Roczników Gleboznawczych przew iduje się umieszczenie spisu nazwisk wszystkich członków Tow arzystw a od chwili jego założenia.
