Krakowska Akademia
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Karta przedmiotu
obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015 WydziałPsychologii i Nauk Humanistycznych
Kierunek studiów: Psychologia Profil: Ogólnoakademicki
Forma studiów: Niestacjonarne Kod kierunku: Psych
Stopień studiów: Magisterskie, jednolite
Specjalności: Psychologia edukacyjna i wychowawcza
1 Przedmiot
Nazwa przedmiotu Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży Kod przedmiotu WPINH PsychAJednolite magisterskieN S15 14/15
Kategoria przedmiotu przedmioty specjalnościowe
Liczba punktów ECTS 7
Język wykładowy polski
2 Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów
Semestr W C K S L I Ew Ec
6 20 22 0 0 0 0 0 0
Legenda: W — WykładC — Ćwiczenia/językiK — KonwersatoriumS — SeminariumL — Laboratorium, WarsztatyI — Inne, PraktykiEw — E-Learning W Ramach Wykładu Ec — E-Learning W Ramach Ćwiczeń
Cel 1 Przedstawienie specyfiki psychologii klinicznej dzieci i młodzieży na tle psychologii klinicznej człowieka doro- słego a także zadań zawodowych psychologa klinicysty funkcjonującego w obszarze wychowania i edukacji.
Cel 2 Prezentacja spektrum problemów klinicznych wynikających z zaburzonego rozwoju psychoruchowego i psy- chospołecznego oraz zaburzeń zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży.
4 Wymagania wstępne
1 Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży wymaga wcześniejszego zaliczenia następujących przedmiotów; psy- chologii rozwoju człowieka cz. 1 i 2. (semestr 3. i 4. II r.);neuropsychologii (semestr 4. II r.); wprowadzenia do psychologii wychowawczej i edukacyjnej (semestr 6. III r.).
5 Modułowe efekty kształcenia
MW1 Student ma orientację w spektrum problemów klinicznych wieku dziecięcego i okresu dorastania.
MU2 Student umie sformułować podstawowy zakres zadań diagnostycznych i pomocowych adekwatnie do określo- nego problemu wychowawczo-klinicznego.
MU3 Student ma zdolność do samodzielnego poszukiwania i pogłębiania wiedzy z zakresu psychopatologii rozwo- jowej, psychologii wychowawczo-klinicznej oraz zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
MK4 Student uzyskał sprawność w prezentowaniu i dyskutowaniu o objawach, przyczynach i patogenezie zaburzeń klinicznych w okresie dzieciństwa i dorastania w powiązaniu ze zdolnością wskazania kierunku adekwatnej pomocy psychologicznej w określonych warunkach środowiskowych.
6 Treści programowe
Wykład
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych
W1 1. Specyfika psychologii klinicznej dzieci i młodzieży. 2 W2 2. Przyczyny i patomechanizm zaburzeń rozwojowych u dzieci i młodzieży 2 W3
3. Przegląd problemów klinicznych z uwzględnieniem ich specyficzności w odniesieniu do okresu życia. Zmiany w rozumieniu istoty
problemów klinicznych i ich rokowaniu.
2 W4 4. Poznawanie diagnostyczne w psychologii klinicznej dzieci i młodzieży.
Struktura procesu diagnozy psychologicznej w odniesieniu do dzieci i młodzieży. 2
W5
5. Swobodne techniki diagnostyczne. Pierwszy kontakt kliniczny. Obserwacja, wywiad i analiza wytworów jako źródło informacji diagnostycznej i pierwszych
hipotez klinicznych ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji socjalno-wychowawczej w rodzinie oraz zagrożenia zaniedbania i przemocy
domowej.
2
W6 6. Pomoc psychologiczna. Doradztwo, terapia i profilaktyka. Problem
pseudoterapii w psychologii klinicznej dzieci i młodzieży. 2 W7
7. Wprowadzenie do szczegółowych zagadnień klinicznych.Wczesnodziecięce, uogólniające się z wiekiem zaburzenia rozwoju. Spektrum autyzmu: autyzm, zespól Aspergera, SPD. Inne uogólniające się z wiekiem życia zaburzenia
rozwoju.
2
W8
8. Problemy wieku przedszkolnego. Problemy emocjonalne i zaburzenia lękowe na tle relacji rodzinnych i zdarzeń życiowych. Separacyjne zaburzenie więzi,
patologiczne przeżywanie straty i żałoby.
2 9. Problemy wieku szkolnego. Zaburzenia dynamiki procesów nerwowych.
Wykład
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych W10
10. Problemy rozwojowe w okresie dorastania. Zaburzenia w zachowaniu (zaburzenia postępowania). Agresja i przestępczość wśród dzieci i młodzieży.
Zaburzenia nastroju. Objawy depresyjnopodobne. Tło i przyczyny środowiskowe.
2
Razem 20
Ćwiczenia/języki
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych C1
1. Neurorozwojowe czynniki ryzyka zaburzeń klinicznych i zdrowia psychicznego w okresie dzieciństwa i okresie dorastania - upośledzenie umysłowe. Objawy,
przyczyny, diagnoza i rewalidacja.
2
C2
2. Neurorozwojowe czynniki ryzyka zaburzeń klinicznych w okresie dzieciństwa - afazja/dysfazja rozwojowa. Obraz kliniczny.Klasyfikacje. Przyczyny, diagnoza
i rewalidacja.
2
C3
3. Neurorozwojowe czynniki ryzyka zaburzeń klinicznych i zdrowia psychicznego - specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu. Neuropsychologiczna organizacja
czytania i pisania. Różne koncepcje patomechanizmu dyslekcji rozwojowej.
3
C4
4.Neurorozwojowe czynniki ryzyka zaburzeń klinicznych i zdrowia psychicznego -specyficzne trudności w uczeniu się matematyki. definicja i kryteria diagnostyczne. Neuropsychologia dyskalkulii rozwojowej. Błędy diagnostyczne.
2 C5 5. Psychospołeczne aspekty wczesnej interwencji i rehabilitacji dzieci
z dysfunkcjami mózgowymi. 2
C6
6. Specyficzne problemy wieku przedszkolnego i szkolnego - enuresis, encopresis, mutyzm wybiórczy, zaburzenia psychosomatyczne, zaburzenia lękowe, odmowa
chodzenia do szkoły, zespoły tików.
2
C7
7. Specyficzne intrapsychiczne zaburzenia zdrowia psychicznego okresu późnego dzieciństwa i dorastania. Zaburzenia lękowe i zaburzenia nastroju. Depresja
młodzieńcza, samobójstwa wśród nastolatków. zaburzenia odżywiania się.
4
C8
8. Eksterioryzujące się problemy okresu dorastania. Zaburzenia zachowania (postępowania), porzucanie szkoły, ryzykowne zachowania seksualne i ciąże nieletnich. Agresja nastolatków a przemoc i przestępczość nieletnich.
2
C9
9. Psychospołeczne aspekty pomocy psychologicznej. Przegląd metod, technik i sposobów zapobiegania, interwencji i psychoterapii w problemach rozwoju psychospołecznego oraz zaburzeniach zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
3
Razem 22
7 Metody dydaktyczne
M16. Wykłady
M9. Praca z podręcznikiem M5. Dyskusja
M7. Konsultacje
M10. Prezentacje multimedialne
8 Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności
Średnia liczba godzin na zrealizowanie
aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:
Godziny wynikające z planu studiów 42
Konsultacje przedmiotowe 10
Egzaminy i zaliczenia w sesji 4
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:
Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 74
Opracowanie wyników 0
Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji 45
Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z
całego nakładu pracy studenta 175
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 7
9 Metody oceny
Ocena podsumowująca P7. Test jednokrotnego wyboru P11. Aktywność na zajęciach
P4. Kolokwium
Warunki zaliczenia przedmiotu
1 Zaliczenie na ocenę z ćwiczeń obejmuje: obecność na zajęciach, aktywność w formie prezentacji problemu, analizy przypadków, zadawanych pytań i dyskusji oraz oceny ze sprawdzianów cząstkowych i kolokwium podsumowującego. Zaliczenie z ćwieczeń jest konieczne, by przystąpić do egzaminu końcowego.
2 Ocena ostateczna może być podniesiona o pół stopnia za wszystkie obecności na wykładach.
Kryteria oceny
Na ocenę 3 od 50 do 59% punktów z testu Na ocenę 3.5 od 60 do 69% punktów z testu Na ocenę 4 od 70 do 79% punktów z testu Na ocenę 4.5 od 80 do 89% punktów z testu Na ocenę 5 od 90% i więcej punktów z testu
10 Macierz realizacji przedmiotu
Modułowe efekty kształcenia dla
Odniesienie do efektów kierunkowych
Treści programowe Metody
dydaktyczne Sposoby oceny
Modułowe efekty kształcenia dla
przedmiotu
Odniesienie do efektów kierunkowych
Treści programowe Metody
dydaktyczne Sposoby oceny
MU1
K_U02, K_U03, K_U04, K_U06, K_U12, K_U07
W4, W5, W6 M16, M9, M5,
M7, M10 P11, P4
MU2
K_U01, K_U03, K_U04, K_U11,
K_U12
C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9
M9, M5, M7,
M10 P11, P4
MK1
K_K01, K_K04, K_K05, K_K07, K_K08, K_K10
C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9
M9, M5, M7,
M10 P11, P4
11 Wykaz literatury
Literatura podstawowa:
[1] McWhirter, J.J., McWhirter, B.T., McWhirter, A. M., McWhirter E.H., — Zagrożona młodzież, Warszawa, 2001, PARPA [lub późniejsze wydanie]
[2] Goodman R. Scott A., — Psychiatria dzieci i młodzieży., Wrocław, 2003, Urban&Partner
[3] Bogdanowicz M. — Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym, Warszawa, 1991, WSiP [lub późniejsze wydania]
[4] Spionek H. — Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne, Warszawa, 1985, PWN [lub późniejsze wydania]
Literatura uzupełniająca:
[1] Orwid M. Pietruszewski K. — Psychiatria dzieci i młodzizy., Kraków, 1996, CM UJ [lub późniejsze wydanie]
[2] Frydrychowicz A., Koźniewska E., Sobolewska M., Zwierzyńska E. — Testy psychoogiczne i pedago- giczne w poradnictwie. przewodnik metodyczny., Warszawa, 2004, CMPP-P [lub późniejsze wydanie]
[3] Jarosz A, — Wybrane obszary diagnozowania pedagogicznego, Katowice, 2003, Wyd. UŚl. [lub późniejsze wydanie]
Publikacje/prace zbiorowe:
[1] Neuropsychologia kliniczna dziecka. — Borkowska A.R., Domańska Ł. (red.) , Warszawa, 2006 [całość]
[2] Psychologia Podręcznik akademicki. — Strelau J. Doliński D. (red.) , Gdańsk, 2010 [fragmenty]
[3] Psychologia wychowawcza stosowana. — Gaś Z. (red.) , Lublin, 1995
[4] Metody diagnozy w psychologi klinicznej dziecka i rodziny — Święcicka M. (red.) , Warszawa, 2011
12 Informacje o nauczycielach akademickich
Oboba odpowiedzialna za kartę
dr hab. Zofia Dołęga (kontakt: zosiadol@wp.pl)