1
•\r ^
SPIS ZAW ARTOŚCI T E C Z K I — ....
1/2. Dokumenty (sensu slriclo) dolyczące osoby relatora — ~
1/3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące osoby relatora
II. M ateriały uzupełniające relację —
111/1 - Materiały dolyczące rodziny relatora — -
lłl/2 - Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. —
111/3 - Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji (1939-1945)—
III/4 - Materiały dolyczące ogólnie okresu po 1945 r. — -
łll/5 - inne...—
IV. Korespondencja —
o*. 4 .. $ & d L °
V. Nazwiskowe karty informacyjne
2
3
K rótki życiorys 'Marty * ^Marianny / M a r i i / L u d w is ia k .__
Urodzona w K a lis z u dn 29 sty czn ia 1 897 r , cór^a-JLntnnj egn Sariłn i Mari-i z domu K a m iń s k ie j,w r o d zin ie w ielo d zietn e j - '/ s ió str i 2 b r a c i, jako n a js ta r s za córka.
_ _
Po śmierci matki w 1931 r.m atkowała rodzeństw u.Rodzina przeprow adziła się do Ł o d zi.
W czasie p ierw szej wojny światowej pracowała jako p ie lę g n ia r k a w s zp itala c h polowych,miedzy innymi w Żó łkiew ce,Staszow ie i innych m iejscow ościach.Obsługując chorych na dur brzuszny z a r a z ił a się sama i w ciężkim stanie została h o s p it a liz o wana, po czym jako rekonwalescentka zwolniona do domu.
W r 1926 wyszła za mąż za Jó ze fa Ludw isiaka, syna Michała i Ludwiki z d .Szy m ań sk ie j.
W latach 1932 - 39 razem z mężem pracowali w Powszechnej S p ó ł d zie ln i Spożywców, prowadząc na Osiedlu Mątw iłła Mireckiego przy u l Sreb rzy ńskiej sklep .
styczniu 1 9 4 0 r wraz z córką Haliną została wysiedlona z m ieszkania i po 6 ty g o d niowym pobycie w obozie przejściowym w Łodzi przy ul.Łąkow ej wywieziona tran
sportem do Generalnej G ub erni,do osady Białaczów, gdzie przebywały do końca d z ia łań wo jennych.Mąż w tym c za s ie przebywał jaJco jen ie c wojenny w stalagu VI A .
V/ W I 9 4 3 r w Placówce Białaczów AK została zaprzysiężona,przyjm ując pseudonim 'H a r t a **
Uznając je j k w a lifik a c je z okresu I wojny światowej polecono współorganizować s ł u ż bę sanitarną na terenie placó w ki.M iędzy innymi do je j zadań należało przyuczenie dziewcząt do p e łn ie n ia obowiązków sa n ita riu sze k /odbywało się to w je j m ie s zk a n iu /,
zdobywanie potrzebnych sprzętów i materiałów do organizowanego s z p it a l ik a polowego, a kiedy już powstał kierow anie pracą,w yznaćzanie dyżurów,opieka pielę g n ac y jn a, wydawanie medykamentów,dozorowanie prac codziennych itp jak również, zlecono je j prowadzenie Ku chni RGO,obiady z której stanowiły podstawowe wyżywienie chorych i rannych żołnierzy w s z p i t a l i k u .B y ł a w stałym kontakcie z lekarzam i i k ierow n ic
twem Placów ki.
Świadczyła wiele różnorodnych posług potrzebującym ,bez względu na to,kim b y l i . J e ś l i mogła w czymś pomóc,nigdy nie odmawiała,nawet swoim i rodziny kosztem.
Była niezw ykle usp ołeczniona.N p le c zy ła rannego w nogę konia postrzelonego w ak
c j i p a r t y za n c k ie j,w swoim jednoizbowym m ieszkaniu leczyły gorączkowującego na wsza- wicę chłopca z l a s u ,g o ś c i ł a rodziny przyjeżdżających na widzenie^b^dącym i w p artyzanta ce syn am i,p rzy jęła pod swój dach Jana A w siuk iew ic za p s.B yd z przywiezionego po l e c z e niu w s z p i t a l u • w K o ń s k ic h ,u c zy ła gospodynie w ie js k ie kroju i s ż y c i a ,u d z i e l a ł a rad gospodarczych,doglądała chorych sąsiedów .Tego rodzaju posługi sąsiadom świadczyła do końca swego życia.Uśmiechem i szklanką herbaty w itała gości.Otw artość na dru
giego człow ieka była j e j cechą dominującą.Swą postawą zyskała sobie życzliwość i u uznanie l u d z i .C i ,k t ó r z y dośw iadczyli z je j strony p o m o c y ,serdeczności,w yrozum iałoś
c i ,c z e r p a l i z je j mądrości życiowej do końca życia okazywali pamięć i w dzięczność.
Po prostu -była dobrym czło w ie k ie n ^m a tk^.,ba b cią ,p atrio tką ,P o lką .
Zmarła w p ełn i s ił psychicznych i fizyczn ych ,p otrą co na przez samochód na p rze jśc iu dla pieszych dnia 7 grudnia I 9 8 4 r .