• Nie Znaleziono Wyników

2.2 Udowodnić, że jeżeli f (x) = (x−x0

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "2.2 Udowodnić, że jeżeli f (x) = (x−x0"

Copied!
12
0
0

Pełen tekst

(1)

2.2 Udowodnić, że jeżeli f (x) = (x−x0)(x−x1) . . . (x−xp), to [x0, x1, . . . , xn; f ] = 0 dla n þ p. Jaka jest wartość tego ilorazu, gdy n = p + 1?

2007, 2008, 2009, 2011, 2012

Definicja ilorazu różnicowego:

[xl, xl+1, . . . , xl+k; f ] = Øl+k

i=l

f(xi) rl+k

j=l

jÓ=i

(xi− xj)

Trochę inaczej niż w rozwia- zanie.pdf, ale o wiele prościej

Dowód. Z definicji wynika zatem, że przy założeniu n þ p, każdy składnik sumy będzie równy 0, gdyż ponieważ wartość f (x) w punktach x0, x1, . . . , xnwynosi 0. Zatem wartość całej sumy, a tym samym ilorazu różnicowego wyniesie 0.

Dla n = p + 1, n − 1 pierwszych składników powyższej sumy będzie równych 0, natomiast składnik n-ty będzie wyglądał następująco (przyjmując p = n − 1):

f(xn) rp

j=0(xn− xj) = (xn− x0)(xn− x1) . . . (xn− xp) (xn− x0)(xn− x1) . . . (xn− xp) = 1

Ostatecznie wartość ilorazu różnicowego [x0, x1, . . . , xn; f ] = 0 dla n = p + 1 to 1.

2.3 Udowodnić, że jeśli funkcja g interpoluje funkcję f w węzłach x0, x1, . . . , xn−1, a funkcja h interpoluje funkcję f w węzłach x1, x2, . . . , xn, to funkcja

g(x) + x0 − x xn− x0

[g(x) − h(x)]

interpoluje funkcję f we wszystkich węzłach x0, x1, . . . , xn (funkcje g i h nie muszą być wielomianami).

2007, 2008, 2008z, 2011z, 2012z, 2012

Dowód.

Oznaczmy przez k(x) funkcję:

k(x) = g(x) + x0− x

xn− x0 [g(x) − h(x)]

1. Dla x = x0:

k(x0) = g(x0) + x0− x0

xn− x0[g(x0) − h(x0)] (13)

= g(x0) + 0 · [g(x0) − h(x0)]

= g(x0)

2. Dla x = xn:

k(xn) = g(xn) +x0− xn xn− x0

[g(xn) − h(xn)] (14)

= g(xn) − 1 · [g(xn) − h(xn)]

= g(xn) − g(xn) + h(xn)

= h(xn)

(2)

3. Dla x = xi(i = 1, 2, . . . , n − 1):

g(xi) = h(xi), zatem

k(xi) = g(xi) + x0− xi

xn− x0 [g(xi) − h(xi)] (15)

= g(xi) − x0− xi xn− x0

· 0

= g(xi)

Ponieważ funkcja g(x) interpoluje funkcję f w węzłach x0, x1, . . . , xn−1, a funkcja h interpoluje funkcję f w węźle xn, zatem na podstawie równań (13), (14) i (15) funkcja k(x) interpoluje funkcję f w węzłach x0, x1, . . . , xn.

2.4 Udowodnić, że jeśli funkcja g (wielomian lub nie) interpoluje funkcję f w węzłach x0, x1, . . . , xn−1, a funkcja h jest funkcją taką, że h(xi) = δin(0 þ i þ n), to istnieje stała c, dla której funkcja g + ch interpoluje funkcję f w punktach x0, x1, . . . , xn

2007, 2008, 2012

Wstęp:

• Symbol Kronecker’a:

δij =

I 1, i= j 0, iÓ= j Dowód.

Oznaczmy przez k(x) następującą funkcję:

k(xi) = g(xi) + c · h(xi) = g(xi) + c · δin

Dla i = 0, 1, . . . , n − 1, wartość symbolu Kronecker’a δinwynosi 0, gdyż i Ó= n, zatem k(xi) = g(xi), z czego wynika, że dla i = 0, 1, . . . , n − 1 funkcja k(x) interpoluje funkcję f w punktach x0, x1, . . . , xn−1.

Być może to po- winno być przez negację, że taka stała nie istnieje i dojść do sprzecz- ności..

Dla i = n, wartość symbolu Kronecker’a δin wynosi 1, a więc k(xn) = g(xn) + c. Ponieważ funkcja k(x) ma interpolować funkcję f (x) w węźle xn, zatem k(xn) = f (xn). Znając wartość funkcji interpolowanej f (x) i funkcji g(x) w węźle xn, można wyliczyć c na podstawie wzoru:

c= f (xn) − g(xn)

Istnieje zatem taka stała c, dla której funkcja k(x) = g(x) + c · h(x) interpoluje funkcję f w węzłach x0, x1, . . . , xn.

3 Zadania

3.1 Na przykładzie trzech, matematycznie równoważnych zapisów funkcji f zmiennej rzeczywistej x oraz przedziału [x] = [−12,32] pokazać, że roz- szerzenia przedziałowe tej funkcji mogą być różne. Jaka jest wartość funkcji przedziałowej na tym przedziale?

2007p

f(x) = 1

2 − x+ 1

2 + x= 4

4 − x · x = 4

4 − x2, |x| < 2 Wstęp:

(3)

1.2.3 Dowód - zbędne na egzaminie

Niech x0, x1, . . . , xn będą węzłami interpolacji funkcji f takie, że znane są wartości f (x0) = y0, f(x1) = y1, . . . , f(xn) = yn Można zdefiniować funkcję li:

li(x)def= Ùn

j=0

jÓ=i

x− xj

xi− xj, i= 0, 1, . . . , n

są to wielomiany stopnia n, takie że δij - symbol Kro-

necker’a

li(xj) = δij =

I1 dla i = j 0 dla i Ó= j Stąd wynika, że

Ln(x) = Øn

i=0

f(xi)li(xi) = Øn

i=0

f(xi) Ùn

j=0

jÓ=i

x− xj

xi− xj

(1)

jest wielomianem stopnia co najwyżej n przyjmującym w węzłach interpolacyjnych xi war- tości f (xi), co dowodzi istnienia rozwiązania. Wzór (1) nazywamy wzorem interpolacyjnym Lagrange’a.

1.2.4 Wykazanie jednoznaczności rozwiązania

Załóżmy, że istnieją dwa tożsamościowo różne wielomiany L1n(x) i L2n(x) stopnia n, przyj- mujące w węzłach x0, x1, . . . , xn takie same wartości. Niech L3n(x) = L1n(x) − L2n(x) będzie wielomianem. Jest on stopnia co najwyżej n (co wynika z własności odejmowania wielomia- nów). (*)

Ponieważ L1n(x) i L2n(x) w węzłach xi : i ∈ 0, 1, . . . , n interpolują tę samą funkcję, to L1n(xi) = L2n(xi), a więc L3n(xi) = 0 (węzły interpolacji są pierwiastkami L4n(x)). Ale każdy niezerowy wielomian stopnia n ma co najwyżej n pierwiastków rzeczywistych, a ponieważ z (*) wiadomo, że L3n(x) ma n+1 pierwiastków, to L3n(x) musi być wielomianem tożsamościowo równym zeru. A ponieważ

L3n(x) = L1n(x) − L2n(x) ≡ 0 to

L1n(x) ≡ L2n(x) co jest sprzeczne z założeniem, że L1n(x) i L2n(x) są różne.

1.3 Sformułować zadanie interpolacyjne Hermite’a. Co można o nim po- wiedzieć?

2006, 2007, 2007p, 2008, 2008z, 2009, 2011, 2011z, 2012z, 2012

Zadanie interpolacyjne Hermite’a polega na znalezieniu dla danej funkcji f oraz k + 1 węzłów x0, x1, . . . , xk wielomianu Hn stopnia nie większego niż n, takiego że

Hn(j)(xi) = f(j)(xi), i= 0, 1, . . . , k; j= 0, 1, . . . , mi− 1 (2) czyli że w węzłach interpolacji pochodne rzędu j tego wielomianu są równe pochodnym funkcji intepolowanej, przy czym

Øk

i=0

mi= n + 1, mi∈ N Liczbę mi nazywamy krotnością węzła xi.

Właściwości:

(4)

• Jeżeli ∀0þiþkmi = 1, to interpolacja Hermite’a sprowadza się do interpolacji Lagrange’a.

• Zadanie interpolacyjne Hermite’a (2) ma jednoznaczne rozwiązanie.

1.4 Sformułować zadanie interpolacji wymiernej. Co można o nim powie- dzieć?

1.4.1 Sformułowanie zadania.

2005

Zadanie interpolacji wymiernej polega na znalezieniu dla danej funkcji f funkcji wymiernej Wmn postaci

Wmn(x) = qm

k=0akxk qn

k=0bkxk,

w której stopień licznika jest równy co najwyżej m, a stopień mianownika - co najwyżej n, spełniającej dla danych węzłów xii wartości funkcji w tych węzłach f (xi)(i = 0, 1, . . . , m + n) warunki

Wmn(xi) = f (xi).

1.4.2 Co można o nim powiedzieć?

Zadanie interpolacji wymiernej nie zawsze jest rozwiązalne.

Prawie każde rozwiązanie powyższego układu jest rozwiązaniem układu Øm

k=0

akxki − f (xi) Øn

k=0

bkxki = 0, i= 0, 1, . . . , m + n

1.5 Sformułować zadanie interpolacji trygonometrycznej. Co można o nim powiedzieć?

2006

1.5.1 Sformułowanie zadania.

Zadanie interpolacji trygonometrycznej polega na znalezieniu dla danej funkcji okresowej f o okresie 2π wielomianu trygonometrycznego:

Tn(x) = β0+ β1exi+ β2e2xi...+ βn−1e(n−1)xi, (3) eαi = cos α + i sin α (wzór Eulera; i oznacza jednostkę urojoną), takiego że:

Tn(xk) = f (xk), k= 0, 1, ..., n − 1. (4) Funkcja f jest funkcją zmiennej rzeczywistej o wartościach zespolonych. Współczynniki βk w ogólności mogą być liczbami zespolonymi.

1.5.2 Co można o nim powiedzieć?

Jeżeli dana jest funkcja g o okresie T , tj. g(y + T ) = g(y), to dokonując zmiany zmiennej według zależności x = T y otrzymamy f (x) = g(yT), a więc funkcję okresową o okresie 2π.

Bez zmniejszania ogólności możemy zatem rozważać tylko funkcje o okresie 2π.

Istnieje dokładnie jeden wielomian (3) spełniający warunki (4)

(5)

• Pierwsza pochodna:

S(x) =

e x∈ (−∞, 0)

3x2 x∈ [0, 1)

3

2(x − 1)2+ 2a(x − 1) + b x∈ [1, 3)

g x∈ [3, +∞)

• Druga pochodna:

S′′(x) =

0 x∈ (−∞, 0)

6x x∈ [0, 1)

3(x − 1) + 2a x∈ [1, 3)

0 x∈ [3, +∞)

• Warunki:

S′′(0+) = S′′(0) ⇒ 0 = 6 · 0

S′′(1) = S′′(1+) ⇒ 2a = 6 ⇒ a = 3

S′′(3) = S′′(3+) ⇒ 6 + 2a = 0 ⇒ a = −3 sprzeczne z powyższym

Ostatecznie nie istnieją takie parametry, dla których funkcja S(x) może być w przedziale [0, 3) naturalną funkcją sklejaną.

3.14 Dla jakich wartości a, b, c i d funkcja S(x) jest funkcją sklejaną stopnia trzeciego?

2007, 2008, 2008z, 2011z, 2012z, 2012

S(x) =

1 − 2x x∈ (−∞, −3)

a+ bx + cx2+ dx3 x∈ [−3, 4)

157 − 32x x∈ [4, ∞)

• Z definicji funkcja sklejana stopnia trzeciego musi być ciągła i posiadać ciągłe pochodne rzędu 1, 2

• Dla podanej funkcji

S(x) =

1 − 2x x∈ (−∞, −3)

a+ bx + cx2+ dx3 x∈ [−3, 4)

157 − 32x x∈ [4, ∞)

należy sprawdzić jej ciągłość w węzłach:

S(−3) = S(−3+) S(−3) = 1 − 2 · (−3) = 7 S(−3+) = a + (−3) · b + 9 · c + (−27) · d

a− 3b + 9c − 27d = 7 (21)

S(4) = S(4+)

S(4) = a + 4 · b + 16 · c + 64 · d S(4+) = 157 − 32 · (4) = 29

a+ 4b + 16c + 64d = 29 (22)

(6)

• Pierwsza pochodna:

S(x) =

−2 x∈ (−∞, −3)

b+ 2cx + 3dx2 x∈ [−3, 4)

32 x∈ [4, ∞)

Co daje nam następujące zależności:

S(−3) = S(−3+)

S(−3) = −2

S(−3+) = b + 2 · (−3) · c + 3 · 9 · d

b− 6c + 27d = −2 (23)

S(4) = S(4+)

S(4) = b + 2 · 4 · c + 3 · 16 · d S(4+) = 32

b+ 8c + 48d = 32 (24)

• Druga pochodna:

S(x) =

0 x∈ (−∞, −3)

2c + 6dx x∈ [−3, 4)

0 x∈ [4, ∞)

I wynikające z niej zależności:

S′′(−3) = S′′(−3+)

S′′(−3) = 0 S′′(−3+) = 2c − 18d

2c − 18d = 0 (25)

S′′(4) = S′′(4+) S′′(4) = 2c + 24d

S′′(4+) = 0

2c + 24d = 0 (26)

Rozwiązując układ równań (25) i (26) otrzymamy c = 0 i d = 0. Podstawiając te wyniki do równania (24) otrzymujemy b = 32, a z równania (23) b = −2. Otrzymujemy tym samym sprzeczność, a więc nie istnieją takie wartości parametrów a, b, c i d, dla których funkcja S(x) byłaby funkcją sklejaną stopnia trzeciego.

(7)

Znalezienie współczynników sprowadza się zatem do rozwiązania układu równań liniowych:

2 w1 0 · · · · · · · 0 u1 u2 2 w2 0 · · · · · · · · · 0

0 u3 2 w3 · · · · · · · · · 0 ... ... ... ... . .. ... ... ... 0 · · · un−1 2 wn−1 wn 0 · · · · 0 un 2

c1 c2 c3 ... cn−1

cn

=

v1 v2 v3 ... vn−1

vn

gdzie

un= hn−1 hn−1+ h0 wn= h0

hn−1+ h0

vn= 3

hn−1+ h0

3f(x1) − f (xn)

h0 −f(xn) − f (xn−1) hn−1

4

a pozostałe wielkości ui, wi i vi (i = 1, 2, . . . , n − 1) są określone jak w (10), (11) i (12) Macierz ta jest macierzą zbliżoną do trójdiagonalnej, różni się od niej jedynie o niezerowe elementy u1 i wn. W celu rozwiązania takiego układu równań, macierz można rozłożyć na iloczyn LU np. metodą eliminacji Gaussa. Chcąc rozwiązać układ równań Ax = d, wystarczy rozwiązać kolejno dwa układy równań Ly = d i U x = y.

1.8 Opisać algorytm eliminacji Gaussa z pełnym wyborem elementu pod- stawowego.

2005, 2006, 2007, 2007p, 2008, 2008z, 2011, 2011z, 2012z, 2012

Algorytm eliminacji Gaussa jest algorytmem rozwiązywania układu n równań z n niewiado- mymi.

Układ równań

a1,1x1+ a1,2x2+ · · · + a1,nxn= b1 a2,1x1+ a2,2x2+ · · · + a2,nxn= b2

. . .

an,1x1+ am,2x2+ · · · + an,nxn= bn

przekształcany jest do postaci A(1)x= b(1)

a1,1 . . . a1,n ... ... ... an,1 . . . an,n

x1

... xn

=

b1

... bn

Przed wykonaniem algorytmu dla wygody warto kolumny podpisać kolejnymi zmiennymi, a wiersze wyrazami wolnymi. Ułatwia to orientację w zmianach w układzie równań podczas zamiany kolumn (zmiana kolejności zmiennych) oraz wierszy (zmiana kolejności wyrazów wolnych). Wyrazy wolne podlegają tym samym operacjom co reszta macierzy.

Algorytm zaczynamy od macierzy W = A;

1. W macierzy W znajdź element s o maksymalnej wartości bezwzględnej.

2. Zamień wiersze macierzy W tak aby s znajdowała się w pierwszym wierszu.

(8)

3. Zamień kolumny macierzy W tak aby s znajdowała się na pozycji (1, 1).

4. Odejmij od każdego z pozostałych wierszy wiersz pierwszy pomnożony przez ww1i,1

,1, gdzie ito numer wiersza.

5. Nową macierzą W jest macierz W bez pierwszego wiersza i pierwszej kolumny.

6. Jeżeli otrzymałeś macierz zerową → STOP - brak jednoznacznego rozwiązania.

7. Jeżeli wykonałeś n iteracji utwórz z odrzuconych wierszy, kolumn i etykiet macierz kwadratową o rozmiarze n i przejdź do odczytywanie kolejnych zmiennych.

8. Wróć do punktu 1.

Otrzymujemy macierz górnotrójkątną postaci:

i1 i2 . . . in q1,1 q1,2 . . . q1,n

0 q2,2 . . . q2,n ... ... . .. ... 0 0 . . . qn,n

=

c1 c2 ... cn

gdzie i1, i2, . . . , in to zapamiętane przez nas indeksy zmiennych w oryginalnej macierzy, a c1, c2, . . . , cn to przekształcone wyrazy wolne. Wartości zmiennych odczytujemy w następu- jący sposób:

1. Z ostatniego wiersza wyznaczamy

xin = cn qn,n

2. W analogiczny sposób, znając już wartości xi+1, xi+2, . . . , xnobliczamy kolejne wartości xi

xia = caqnk=a+1(xik· qa,k) qa,a

1.9 Co to znaczy, że rzeczywista macierz kwadratowa A jest dodatnio okre- ślona? Jak można zastosować jej rozkład A = LLT do rozwiązania ukła- du równań liniowych Ax = b?

2006, 2007, 2007p, 2008, 2008p, 2009, 2010p, 2011, 2012

1.9.1 Definicja macierzy dodatnio określonej:

Zespoloną macierz A stopnia n nazywamy dodatnio określoną, gdy:

1. jest macierzą hermitowską, tj. A = AH( ¯AT) 2. xHAx >0 dla wszystkich wektorów x ∈ Cn, xÓ= 0.

Dla rzeczywistej macierzy A stopnia n mamy uproszczone warunki:

A≡ AT ∀x ∈ Rn: (x Ó≡ 0 ⇒ xTAx >0)

1.9.2 Jak można zastosować rozkład Choleskiego takiej macierzy do rozwiązania układu równań liniowych?

W metodzie Choleskiego rozwiązujemy dwa układy równań liniowych z macierzami trójkąt- nym. Rozkład rzeczywistej macierzy A na iloczyn LLT wykonujemy na podstawie następu- jących wzorów:

(9)

1.16 Opisać metodę numerycznego wyznaczania macierzy A−1

2007, 2008, 2009, 2011, 2012

Do wyznaczania macierzy A−1 stosuje się metodę eliminacji Gaussa z częściowym wyborem elementu podstawowego. Algorytm składa się z dwóch etapów:

1. wyznaczamy rozkład LU macierzy A (uwzględniając ewentualne przestawienia wierszy macierzy A)

2. rozwiązujemy n razy układ równań

LU x(i) = e(i), i= 1, 2, . . . , n gdzie e(i) oznacza i-ty wersor w przestrzeni Rn, tj.

e(i) = [0, . . . , 1 üûúý

i-ta pozycja

, . . . ,0]T

Rozwiązania x(i) są kolumnami macierzy A−1, przy czym należy ustawić je w kolejności wynikającej z przestawień wierszy macierzy. Można też równocześnie rozwiązywać n układów równań z prawymi stronami równymi e(i) (i = 1, 2, . . . , n).

1.17 Opisać zagadnienie aproksymacji średniokwadratowej wielomianami.

W jaki sposób można rozwiązać powstały układ Haara? W jakim przypadku zagadnienie to jest interpolacją wielomianową?

Rozwiązanie: W aproksymacji średniokwadratowej dla funkcji F (x) określonej na przedziale 2007p, 2009, 2011, 2012

[a,b] minimalizujemy ||F (x) − f (x)||, czyli szukamy minimum całki:

||F (x) − f (x)|| = Úb

a

w(x)[F (x) − f (x)]2dx

gdzie: w(x) jest funkcją wagową F(x) jest funkcją aproksymowaną

f(x) jest funkcją aproksymującą

natomiast dla funkcji F (x) danej na dyskretnym zbiorze argumentów będziemy poszukiwać minimum sumy:

||F (x) − f (x)|| = Øm

i=0

w(xi)[F (xi) − f (xi)]2 przy czym w(xi) ÿ 0 dla i = 0, 1, ..., m Niech:

1. funkcja y = F (x) przyjmuje na pewnym zbiorze X=x0, x1, ..., xm wartości y0, y1, ..., ym 2. ϕi(x), i = 0, 1, ..., n oznacza układ funkcji bazowych podprzestrzeni Xn+1

Poszukujemy takiej funkcji f (x), która będzie najlepszym przybliżeniem średniokwadroto- wym funkcji F (x) na zbiorze X tj. funkcji:

f(x) = Øm

i=0

aiϕi(x)

ai są tak określone, by minimalizować

(10)

Przyjmijmy:

H(a0, a1, ..., an) = Øm

j=0

w(xj)[F (xj) − Øn

i=0

aiϕi(xj)]2 = Øm

j=0

w(xj)R2j

Obliczamy współczynniki ai:

∂H

∂ak = −2 Øm

j=0

w(xj)[F (xj) − Øn

i=0

aiϕi(xj)]ϕk(xj) = 0

Otrzymaliśmy w ten sposób układ n+1 równań liniowych z n+1 niewiadomymi aizwany ukła- dem normalnym. Jeżeli jako funkcje bazowe przyjmiemy ciąg jednomianów xi (i = 0, 1, ..., n) to po przekształceniach otrzymamy wówczas układ normalny w postaci:

Øn

i=0

αikai = βk

Objaśnienie do powyższych wzorów:

w(x) jest ustalona z góry i taka, że w(xj) > 0 dla j = 0, 1, ..., m Rj - odchylenie w punkcie xj

k= 0, 1, ..., n

αik=qmj=0xi+kj , βk=qmj=0F(xj)xkj Jeżeli:

1. n þ m i punkty x0, x1, ..., xn są różne, to wyznacznik układu jest różny od zera, a więc układ ten ma dokładnie jedno rozwiązanie

2. n = m, to wielomian aproksymacyjny f (x) pokrywa się z wielomianem interpolacyjnym dla punktów x0, x1, ..., xn i wówczas H = 0

2 Dowody

2.1 Wykazać, że jeśli x oznacza liczbę maszynową, to dla dowolnego natu- ralnego k jest f l(xk) = xk(1 + ε)k−1, gdzie |ε| < eps.

2009, 2011

Wstęp:

• f l(α) oznacza wartość wyrażenia α w arytmetyce zmiennopozycyjnej,

• eps oznacza dokładność maszynową.

Dowód indukcyjny.

1. Dla k = 1:

wartość wyr. w ar. zm. dla l.

maszynowej to ta liczba

f l(x) = x Dla k = 2 z definicji wynika, że:

f l(x2) = f l(x · x) = (x · x)(1 + ε) = x2(1 + ε) 2. Jeżeli przyjmiemy, że f l(xk−1) = xk−1(1 + ε)k−2 to:

f l(xk) = f l(xk−1· x) = (f l(xk−1) · x)(1 + ε) = xk−1(1 + ε)k−2x(1 + ε) = xk(1 + ε)k−1 Wniosek: na mocy zasady indukcji matematycznej można stwierdzić, że podane twierdzenie jest prawdziwe.

(11)

Następnie korzystamy ze wzoru ma macierz Gausa–Seidla:

MGS = −(D + L)−1U.

D+ L =

1 0 0 1 1 0 2 2 1

(D + L)−1=

1 0 0

−1 1 0

0 −2 1

−(D + L)−1=

−1 0 0

1 −1 0

0 2 −1

−(D + L)−1U =

0 −2 2

0 2 −3

0 0 2

Odejmujemy od wynikowej macierz macierz λ ∗ I

MGS− λI =

−λ −2 2

0 2 − λ −3

0 0 2 − λ

Wyznaczamy wielomian i jego pierwiastki

MGS− λI = -- -- -- -

−λ −2 2

0 2 − λ −3

0 0 2 − λ

-- -- -- -

= −λ ∗ (2 − λ)2

λ= 0 λ= 2

Stąd widzimy, że ρ(MGS) = 2 > 0, a więc metoda nie gwarantuje zbieżności.

3.24 Zastosować twierdzenie Sturma do określenia liczby dodatnich pier- wiastków rzeczywistych wielomianu:

2007, 2008, 2008p, 2008z, 2010p, 2011z, 2012z, 2012

w(x) = x3− 2x2− 5x + 5

3.24.1 Wstęp:

UWAGA: zwrócić uwagę na nawia-

sy! Aby obliczyć liczbę pierwiastków rzeczywistych metodą Sturma w przedziale [a, b) należy postępować wg następujących kroków:

1. p0(x) = p(x)

2. p1(x) = −(p(x)) [pochodna pierwszego stopnia z p(x) pomnożona przez -1]

3. pi(x) = c · pi−2modpi−1 [reszta z dzielenia dwóch poprzedzających wielomianów przez siebie, ewentualnie pomnożona przez jakąś dodatnią stałą c]

4. jeśli pi jest równe 0, postępujemy zgodnie z algorytmem pokazanym w zadaniu nr 24.

(12)

3.24.2 Rozwiązanie p0(x) = x3− 2x2− 5x + 5 p1(x) = −3x2+ 4x + 5

13x + 29

− 3x2+ 4x + 5" x3 − 2x2 − 5x + 5

− x3+43x2 +53x

23x2 103x + 5

2

3x2 89x−109

389x+359 p2(x) = 38x − 35

383x+ 144447 38x − 35"− 3x2 + 4x + 5

3x2 10538x

47

38x + 5

4738x+ 16451444

8865 1444

p3(x) = −1

3.24.3 Zmiany znaków

x 0 inf

p0(x) + + p1(x) + - p2(x) - + p3(x) - -

3.24.4 Liczba pierwiastków w x= 0

Z uwagi na fakt, że musimy znaleźć liczbę pierwiastków dodatnich, bierzemy pod uwagę przedział (0, inf). Nie jest to jednak zgodne z treścią zadania, gdyż 0 nie jest dodatnie.

Zatem musimy sprawdzić, czy w 0 jest jakiś pierwiastek i ewentualnie odjąć go od końcowego wyniku.

w(0) = 0 5 Ó= 0 Brak pierwiastków w punkcie 0.

3.24.5 Liczba dodatnich pierwiastków rzeczywistych

|3 − 1| − 0 = 2

3.25 Zastosować twierdzenie Sturma do określenia liczby pierwiastków rze- czywistych wielomianu.

2007, 2008, 2008p, 2010p,

p(x) = x3+ x2− x − 1 2012

Cytaty