Badana cecha: Architektura informacji

Charakterystyka:

Duża architektura:

Organizacja treści na stronie głównej oparta została na podziale treści na trzy części:

 lewy panel – umieszczono tu główne menu wertykalne; menu podzielone jest na sekcje: „Kolekcje”, „Przeglądanie indeksów”, „Informacje o projekcie” oraz „Współpraca”,

 centralny panel – zawiera działy: „Misja”, okno wyszukiwarki, „Wiadomości”, „Wystawy”, „Ostatnio dodane”, „Najczęściej czytane publikacje”,

 prawy panel – zawierający działy: „Kanały RSS”, „Statystyki”, „Dodatki”, „Polecane” oraz „Warto wiedzieć”.

Na pozostałych podstronach serwisu obowiązuje podział treści na dwa panele:

 lewy panel – menu wertykalne,

 prawy panel – narzędzia wyszukiwania publikacji (okno wyszukiwawcze), przeglądania list wynikowych oraz wykazów publikacji (wykazy ostatnio dodanych i najczęściej czytanych obiektów), prezentacji opisu bibliograficznego obiektu oraz przeglądania obiektu.

Oprócz opcji wyszukiwania obiektów (za pomocą okna wyszukiwawczego) i przeglądania kolekcji (za pomocą opcji menu bocznego) część zasobu została wyróżniona na podstawie innych kryteriów:

daty udostępnienia (najnowsze publikacje zamieszczone w sekcji „Ostatnio dodane”),

kryterium popularności (publikacje z największą liczbą wyświetleń zamieszczone w sekcji „Najczęściej czytane publikacje”),

doboru dokonanego przez twórców serwisu – obiekty ocenione jako szczególnie wartościowe wyeksponowano w formie wystaw i pokazu w sekcji „Polecane”. Duża architektura informacji w serwisie jest konsekwentna, choć zanotowano dwa rozwiązania nietypowe z punktu widzenia organizacji treści i nawigacji, tj.:

umiejscowienie łącza „Format DJVu” w dziale „Media” (dział ten zawiera odnośniki do informacji medialnych o MBC),

umiejscowienie łącza „Najczęściej zadawane pytania” w dziale „Opis projektu” (dział zawiera najważniejsze informacje o projekcie i jego założeniach).

Mała architektura:

Dokumenty udostępniane są w formatach: DjVu, PDF, JPEG, HTML, MPEG. Funkcjonalności w zakresie prezentacji dokumentu cyfrowego zależne są od wykorzystywanego przez użytkownika oprogramowania (rodzaj programu do odtworzenia pliku oraz jego wersja). Interesującym rozwiązaniem jest zastosowanie prezentacji obiektów kartograficznych (map Małopolski) w technologii Zoomify

136

(rysunek 5). W niektórych przypadkach istnieje więcej niż jeden format zapisu obiektu, np. część map użytkownik może przeglądać jako pliki JPEG lub DjVu. Opcja ta sygnalizowana jest odpowiednim komunikatem:

Polecamy powyższe mapy w pełnych rozmiarach [DjVu]

Wartość wskaźnika: 1 Komentarz:

Duża architektura informacji w MBC nie budzi poważniejszych zastrzeżeń. Sposób organizacji treści w obrębie serwisu jest spójny i czytelny. Zastosowano tylko jedno menu główne (menu boczne – brak menu górnego), lecz jest ono tak skonstruowane, że zapewnia dostęp do najważniejszych opcji (przeglądanie kolekcji, wyszukiwanie obiektów, informacje o projekcie). Uzupełnieniem menu są narzędzia zamieszczone w panelu centralnym i prawym bocznym.

Wątpliwości budzi jedynie umiejscowienie dwóch odnośników: „Format DJVu” (niejasne jest dlaczego został zamieszczony w sekcji „Media”) oraz „Najczęściej zadawane pytania” (sekcje typu „FAQ” najczęściej zamieszczane są albo osobno, albo w ramach sekcji „Pomoc”). Usterki te nie są poważne i nie wpływają znacząco na proces nawigacji, choć przydatne dla użytkowników informacje zawarte w dziale „Najczęściej zadawane pytania” mogą nigdy nie zostać przez nich znalezione.

Mała architektura uzależniona jest od oprogramowania użytego do odczytu plików. Wydaje się, że formaty plików zostały trafnie dobrane do typu publikacji. Na podkreślenie zasługuje zastosowanie dodatkowego oprogramowania do prezentacji map o wysokiej rozdzielczości (Zoomify EZ), mające na celu zapewnienie użytkownikowi jak najwyższego komfortu odbioru dokumentu.

Rekomendacje:

Należy rozważyć usunięcie odnośnika „Format DJVu” z sekcji „Media” oraz przenieść sekcję „Najczęściej zadawane pytania” w bardziej eksponowane i intuicyjne miejsce (np. do sekcji „Pomoc”).

2.3. Badana cecha: Nawigacja

Charakterystyka:

Serwis wspiera dwie podstawowe strategie wyszukiwawcze: wyszukiwanie i przeglądanie.

Wyszukiwanie odbywa się za pomocą okna wyszukiwawczego umieszczonego w centralnym panelu strony głównej, natomiast przeglądanie – za pomocą dwóch sekcji menu bocznego: „Kolekcje” i „Przeglądanie indeksów”. Przeglądanie wspierają dodatkowo opcje takie jak: wertowanie obiektów najnowszych („Ostatnio dodane”) i najpopularniejszych („Najczęściej czytane publikacje”) oraz wystawy tematyczne. Dostępna jest tzw. szybka ścieżka do realizacji najważniejszych zadań: wyszukiwania (wyeksponowane okno wyszukiwawcze), przeglądania (menu boczne i panel centralny strony), logowania i zakładania konta użytkownika i zmiany języka interfejsu. Szybka ścieżka dostępna jest też w obrębie kolekcji – w panelu bocznym znajduje się zakładka „Operacje”, oferująca szybki dostęp do opcji: „Wyszukaj”, „Przeglądaj” i „Publikacje planowane”. Operacje te można przeprowadzić dla jednej, wybranej kolekcji.

W serwisie stosowana jest większość konwencji sieciowych, np. wyróżnienie graficzne hipertekstu, typowy wygląd ikon i przycisków (np. ikona zmiany języka, przycisk inicjujący wyszukiwanie itp.).

Nietypowym rozwiązaniem jest umieszczenie na banerze głównym logotypu portalu Wrota Małopolski (zamiast logotypu MBC). Logotyp ten kieruje nie do strony głównej serwisu MBC, lecz do strony głównej portalu Wrota Małopolski.

137

W trakcie pracy z serwisem dostępna jest ścieżka nawigacyjna, ale pokazuje ona jedynie dwa poziomy w hierarchii witryny i niezależnie od aktualnego położenia użytkownika w witrynie ma następującą postać:

WM Małopolska Biblioteka Cyfrowa

Obok tak skonstruowanej ścieżki nawigacji funkcjonują jednak inne narzędzia pozwalające użytkownikowi określić aktualne położenie w serwisie i możliwości dalszych działań (rozwijające się drzewo kategorii w menu bocznym, odpowiednio zredagowane nagłówki, etykiety, instrukcje i polecenia). W trakcie pracy użytkownik ma możliwość skorzystania z kilku dodatkowych narzędzi nawigacyjnych takich jak np.:

 alfabetyczne menu w indeksach (wybór konkretnej litery alfabetu kieruje użytkownika do odpowiedniej części indeksu),

wyświetlenie struktury publikacji w przypadku publikacji wieloczęściowej (rys. 7),

szybkie przejście do zmiany treści zapytania w wynikach wyszukiwania („Zmień treść zapytania”),

opcja „Zobacz również:” w sekcji „Informacje o projekcie”.

Zanotowano kilka błędnie działających lub niedziałających hiperłączy, np.:

1) W dziale „Media” nie działają odnośniki do stron ISIS PAP, UMWM oraz TVP3. Niewłaściwie działają odnośniki do stron: Wrota Małopolski i SS PAP (zamiast kierować do konkretnej relacji, kierują do strony głównej).

2) W dziale „Uczestnicy projektu” nie działa łącze do strony Biblioteki Książąt Czartoryskich oraz Miejskiej Biblioteki Publicznej im. J. Słowackiego w Tarnowie. Odnośnik do strony Wydawnictwa Jagiellonia SA kieruje natomiast do witryny www.dziennikpolski24.pl.

W obrębie witryny przyjęto zasadę, że jej podstrony otwierają się domyślnie w tym samym oknie przeglądarki (wyjątkiem jest zakładka „Kontakt” w menu bocznym oraz okna podglądu obiektu), natomiast łącza prowadzące do stron zewnętrznych otwierają je w nowych oknach. Reguła ta została złamana w zakładce „Media”, gdzie niektóre strony zewnętrzne otwierają się w nowym oknie, a niektóre – w tym samym oknie przeglądarki.

Wartość wskaźnika: 2 Komentarz:

Architekturę nawigacji w MBC można określić generalnie jako poprawną. Wspiera ona dwie podstawowe strategie wyszukiwawcze: wyszukiwanie i przeglądanie oraz oferuje zadowalającą liczbę narzędzi nawigacyjnych (szybka ścieżka do najczęściej realizowanych zadań, opcja „Zobacz również:”, wyświetlanie struktury publikacji wieloczęściowych itp.). Przestrzegane są też podstawowe konwencje sieciowe.

Struktura witryny pozwala na uporządkowaną nawigację – większość akcji odbywa się domyślnie w tym samym oknie przeglądarki, jedynie zewnętrzne strony otwierają się w nowym oknie. Wyjątkiem jest sekcja „Media”, gdzie zasada ta – z niewiadomych przyczyn – została złamana.

Ścieżka nawigacyjna jest mało funkcjonalna – nie wskazuje aktualnego położenia użytkownika w serwisie.

Nietypowym i potencjalnie kłopotliwym dla użytkownika rozwiązaniem jest umieszczenie w eksponowanej części baneru głównego logotypu portalu Wrota Małopolski. Tradycyjnie na banerze umieszcza się logotyp serwisu, który pozwala użytkownikowi szybko powrócić do strony startowej. W MBC logotyp ten przenosi internautę na stronę zewnętrzną (Wrota Małopolski). Negatywnie ocenić należy także niedziałające lub niepoprawnie działające hiperłącza.

138

Rekomendacje:

Najistotniejszymi zmianami, jakich należy dokonać w zakresie nawigacji, są: naprawienie wadliwie działających hiperłączy, uporządkowanie sekcji „Media” (otwieranie stron zewnętrznych w nowych oknach) oraz opracowanie mechanizmu poprawnego działania ścieżki nawigacyjnej (tak, by odzwierciedlała bieżące położenie użytkownika w serwisie). Warto także rozważyć usunięcie lub przeniesienie logotypu portalu Wrota Małopolski z baneru głównego.