Pius XI przeprowadza reorganizację Instytutu Wschodniego
P. Couturier pod wpływem przeżyć w Amay postanawia wpro
wadzić Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Nowość w modlitwie - nie za innych chrześcijan, lecz z nimi.
1933
XIV Zgromadzenie Generalne Światowego Aliansu Reformo
wanego . Fan8 /Dania/.
Posiedzenie Komitetu Kontynuacji Pracy, gdzie doszło do najbardziej ostrego konfliktu między przedstawicielami oficjalnego Niemieckiego Kościoła Ewangelickiego i K o ścioła Wyznającego /Bekennende Kirche/.
Założenie przez benedyktynów czasopisma "The Eastern Churches Q u a r t e r l y " . Redaktor tego czasopisma B. Win- slow z opactwa św. Augustyna w Ramsgate jest pionierem katolickiego ruchu ekumenicznego w Wielkiej Brytanii.
Bukareszt.
Konferencja teologów anglikańskich i prawosławnych.
X Paryż.
III Zgromadzenie Ogólne Światowego Konwentu Luterańskie-
g o . «
Ateny.
Pierwszy Panprawosławny Kongres Teologów. Przygotowanie II Światowej Konferencji Rady Ekumenicznej do Spraw Praktycznego Chrześcijaństwa w Oxfordzie /1937/• Z ini
cjatywy sofijskiego profesora St. Zdankowa poprzedziły Kongres trzy spotkania teologów prawosławnych - Buka
reszt 1933, Herceg Novi 1935 i Novi Sad 1936. Były re
prezentowane fakultety teologiczne z Bukaresztu, Kise- nau. Sofii, Belgradu, Warszawy, Paryża i Aten.
Uznanie ważności święceń anglikańskich przez Patriar
chat Rumunii.
Yves Congar wydaje "Chretiens Delsunis Principes d ’un oecumenisme catholiąue" - jedna z pierwszych katolic
kich książek nosząca w tytule słowo ekumenizm.
Założenie międzywyznaniowej grupy w Dombes.
VI Montreal.
XV Zgromadzenie Generalne Światowego Aliansu Reformo
wanego . . VII O x f o r d .
II Światowa Konferencja Rady Ekumenicznej do Spraw
92
-Praktycznego Chrześcijaństwa. Wśród 425 delegatów ze 120 Kościołów znajdowało się 24 przedstawicieli Kościo
łów prawosławnych. Tematyka: Kościół^ Naród i Państwo.
3-18 VIII Edynburg / S z k ocja/.
II Światowa Konferencja do Spraw Wiary i Ustroju Koś
cioła. Wśród 504 uczestników ze 123 Kościołów znajdowa
ło się 27 delegatów z Kościołów prawosławnych /także i z Polski/. Przewodniczący delegacji prawosławnej /metr.
Germanos z Thyateiry/ złożył oświadczenie, że obok zgod
ności co do znaczenia łaski, istnieją poważne różnice w ujęciu prawosławnym i ujęciu innych Kościołów w kwes
tiach dotyczących samego Kościoła, jego struktury hie
rarchicznej i jego sakramentów.
1938 M.J. Metzger zakłada bractwo "Una Sancta", które przek
ształciło się w ruch "Una Sancta" kontynuowany przez M. Larosa i T. Sartory.
9-12 V Utrecht /Holandia/.
W wyniku obu Światowych .Konferencji z Oxford:u i Edynbur
ga rodzi się plan połączenia ruchów Praktycznego Chrze-.
ścijaństwa /Life and Work/ oraz Wiary i Ustroju Kościo*- ła /Faith and Order/ w pewnego rodzaju "Światową Radę Kościołów". Specjalna konferencja w Utrechcie powołuje Komitet Tymczasowy do utworzenia Ekumenicznej Rady Koś
ciołów /konstytuowany 13 V/. W. Tempie został jego prze
wodniczącym. W jesieni zaproszono Kościoły do wstępowa
nia do Rady. Realizacji planów przeszkodziła II wojna ś wiatowa.
13 V Oxford.
Konstytuowanie Tymczasowego Komitetu do utworzenia Eku
menicznej Rady Kościołów /Komitet ten powołano na spe
cjalnej konferencji w Utrechcie w dn. 9-12 V/.
12-30 XII Tambaram k. Madrasu.
III Światowa Konferencja Misyjna. Uczestniczyło 500 de
legatów z 70 krajów. Omawiano problem wzrastającej se
kularyzacji i posłannictwa chrześcijańskiego w świecie niechrześcijańskim.
1939 Amsterdam.
I Światowa Konferencja Młodzieży Chrześcijańskiej.
1940
1943
29 VI
1944 9 IV
1945
18-19 X
1946
II
TX
1947
Ro g e r Schutz, student teologii w Lozannie, zakłada w Ta- ize pierwszą od czasów reformacji wspólnotę zakonną.
Sofia.
Pertraktacje teologów anglikańskich i bułgarsko-prawosła- w n y c h .
Podjęcie oficjalnych stosunków pomiędzy Kościołem angli
kańskim a rosyjsko-prawosławnym rozpoczyna nową epokę wzajemnych wizyt i bardziej zdecydowanego zbliżenia.
Encyklika "Mystici corporis Christi" m. in. zaprasza in
ne wyznania do powrotu do jedności katolickiej.
Pius XII wydaje' encyklikę "Orientalis Ecclesiae1’ /AAS, 36 /1944/.
Założenie ruehu "Unitas", któremu początkowo przewodni
czył Oh. Boyer.
Stuttgart.
Delegacja Ekumenicznej Rady Kościołów /in statu fieri/
składa wizytę Radzie Ewangelickiego Kościoła Niemiec.
Tzw. "Stuttgarckie wyznanie winy" /"Stuttgarter Schuld- bekenntnis"/.
Powstaje Instytut im. J.A. MBhlera w Paderborn zajmujący się studiami nad ekumenizmem i protestantyzmem.
Utworzenie Komisji Kościołów do Spraw Międzynarodowych /CCIA/ /konstytuowana 1 I 1947 r./.
Pierwsze od zakończenia II Wojny Światowej Posiedzenie Ogólne Komitetu Tymczasowego Ekumenicznej Rady Kościołów /in statu fieri/.
Otwarcie Instytutu Ekumenicznego w Chateau de Bossey k.
Genewy.
Delegacja "Światowej Rady Kościołów" /in statu fieri/
odwiedza prawosławne Kościoły Grecji, Konstantynopola, Cypru, Antiochii, Aleksandrii i Kairu, zapraszając je do wzięcia udziału w pierwszym Zgromadzeniu Ogólnym Światowej Rady Kościołów w Amsterdamie w 1948 r.
Zurych.
1 Konferencja Światowa Pentekostalna.
- 94
Przekształcenie Światowego Konwentu Luterańskiego w Światową Federację ŁuterańBką.
Whitby /Kanada/.
IV Światowa Konferencja Misyjna. Wydała oświadczenie pt. "Świadectwo Kościoła w rewolucyjnym świecie".
O s l o .
II Światowa Konferencja Młodzieży Chrześcijańskiej.
Moskiewski Patriarchat podejmuje na nowo kontakty z Ko-, ściołero starokatolickim.
Nijmegen.
Katolicki Instytut Studiów Bizantyńskich zaczyna wyda
wać czasopismo "Het Christelijk Oosten en Hereniging"
poświęcone prawosławiu i ruchowi ekumenicznemu w świecie.
Święte Officjum opublikowało Monitutn "Cum compertum" po
wołujące się na kanon 1325. zabraniający "mieszanych zgromadzeń" bez uprzedniej zgody Stolicy Apostolskiej oraz kanony 1258 i 731 z&kazujące "communio in sacris".
Utworzenie Wspólnoty Roboczej Ewangelickich Kościołów N i e m i e c .
M o s k w a .
Zgromadzenie Doradcze Przedstawicieli Kościołów Prawosła
wnych. Oprócz zajęcia stanowiska względem Kościoła rzym
sko-katolickiego, postawienia pytań związanych z uznaniem święceń anglikańskich i przyjęciem kalendarza gregoriań
skiego, omawiano kwestię współdziałania Kościołów prawo
sławnych w ruchu ekumenicznym. Surowej ocenie poddano ruch ekumeniczny ze względu na zajmowanie eię w nim pro
blemami socjalnymi i politycznymi a nie jednością wiary.
Pomimo nie przyjęcia zaproszenia do Amsterdamu, stwier
dzono żywe zainteresowanie ruchem ekumenicznym.
G e n e w a .
XVI Zgromadzenie Generalne Światowego Aliansu Reformowa
nego.
Amsterdam.
I Zgromadzenie Ogólne Ekumenicznej Rady Kościołów. Wzię
ło w nim udział 351 delegatów z 147 Kościołów. Temat główny: Nieporządek świata i Boży plan zbawienia.
1949
17-24 VI
3-11 XII
20 XII
20 XII
1950 23.VIII
1951
28 VIII- 7 IX
Sekcje: I. Kościół w Bożym planie zbawienia.
II. Kościół poświadcza Boży plan zbawienia.
III. Kościół a rozwiązanie porządku społecznego.
IV. Kościół a brak porządku międzynarodowego Amsterdam.
Oficjalne ukonstytuowanie Ekumenicznej Rady Kościołów.
Sekretarzem Generalnym został obrany W.A. V i s s e r ’t Hooft.
Święte Officjum opublikowało instrukcję "Ecclesia catho- lica" - pierwszy dokument zezwalający, choć z pewnymi ograniczeniami, na wspólne modlitwy katolików i chrześ
cijan innych wyznań.
Wellesley /USA/.
VI Zgromadzenie Międzynarodowej Rady Kongregacjonalistów /ICC/. Radę tę /ICC/ przekształcono wówczas w organiza
cję stałą.
Bangkok /Tajlandia/.
Wschodnioazjatycka Konferencja Chrześcijańska.
Watykan.
Kongregacja Świętego Oficjum wydaje instrukcję "De raotio- ne oeeumenica" /"O ruchu ekumenicznym"/.
Święte Officjum wydaje instrukcję "Ecclesia Catholica"
AAS 42 /1950/.
Toronto /Kanada/.
Posiedzenie Komitetu Centralnego Ekumenicznej Rady Koś
ciołów. Opublikowano deklarację: "Kościół, Kościoły i Ekumeniczna Rada Kościołów". Stwierdzono w niej, że członkostwo ERK nie zobowiązuje do uznania współdziałają
cych wspólnot jako Kościołów.
Papież Pius XII wydaje encyklikę "Humani generis" oraz ogłasza encyklikę o Wniebowzięciu NMP.
Amsterdam.
Ponowne utworzenie Międzynarodowego Związku do Spraw We
wnętrznych Misji i Diakonii.
O x f o s d .
VIII Konferencja Ekumeniczna Metodystów. Założenie Świa
towej Rady Metodystów.
\
96Orędzie Patriarchy Ekumenicznego Athenagoraaa I o stano
wisku Kościoła prawosławnego względem Ekumenicznej Rady Kościołów. Gotowość do współpracy, której owocem powin
no być "/•••/ wzmocnienie świadomości ekumenicznej mię
dzy członkami wszystkich Kościołów, /.../ poparcie dzie
ła rozszerzania Ewangelii świętej W orędziu były trzy ograniczenia:
1. Zakaz uczestnictwa Kościołów prawosławnych w dysku
sjach i pracach Komisji Wiara i Ustrój Kościoła;
2. Wspólne wystąpienie wszystkich przedstawicieli pra
wosławnych, co zakłada uprzednie głosowanie;
3. Rezerwa podczas wspólnych nabożeństw.
Założenie Katolickiej Konferencji do Spraw Ekumenizmu przez J. Willebrandsa i P. Thijsena, której celem ma być gromadzenie katolickich ekumenistów na regularne dyskusje Utworzenie Światowego Aliansu Ewangelickiego /"Weltweite Evangelische Allianz"/.
Willingen /RFN/.
Światowa Konferencja Misyjna poświęcona m. in. pilnej konieczności stworzenia "teologii misji".
Hanower.
II Zgromadzenie Ogólne Światowej Federacji Luterańskiej.
Ł u n d .
III Światowa Konferencja do Spraw Wiary i Ustroju Koś
cioła. Udział wzięło 225 delegatów ze 114 krajów. Poru
szono tematy: "Chrystus a Kościół", "Tradycja a tradycje"
"Kult" i "Instytucjonalizm".
Kottayam /Indie/.
III Światowa Konferencja Młodzieży Chrześcijańskiej.
Pierwsze bezpośrednie spotkanie przedstawicieli Katoli
ckiej Konferencji do Spraw Ekumenizmu z przedstawiciela
mi Ekumenicznej Rady Kościołów.
Utworzenie Referatu do Spraw Kościoła i Społeczeństwa Ekumenicznej Rady Kościołów.
Princeton / U S A / .
XVII Zgi’omadzenie Generalne Światowego Aliansu Reformo
wanego .
^ 15-31 VIII Evanston /USA/.
;s(, II Zgromadzenie Ogólne Ekumenicznej Rady Kościołów.
ilt Wzięło w nim udział 502 delegatów ze 138 Kościołów lit, członkowskich. Temat główny: Chrystus - nadzieja świata.
Ii[( Sekcje: I. Nasza jedność w Chrystusie i nasz brak
ijj jedności jako Kościołów.
TT. Zobowiązanie Kościoła względem tych, któ-
ij, rzy stoją z daleka od niego.
III. Odpowiedzialne społeczeństwo ze światowe-
,,, go punktu widzenia.
IV, Chrześcijanie w zmaganiu się o porządek świata.
V. Kościół pośrodku napięć rasowych i naro-
l; dowych.
v, VI. Chrześcijanie w swoim zawodzie.
.(i| • 19.55 Anglia.
Pierwsze rokowania unijne pomiędzy anglikanami i meto
dystami .
1956 GalyatetB /Węgry/.
Komitet Naczelny Ekumenicznej Rady Kościołów zbiera się po raz pierwszy w kraju socjalistycznym.
11-21 III Wizyta głównych osobistości "National Council of the Churches of Christ in the USA" w Rosyjskim Kościele Pra
wosławnym, Rewizyta prawosławnych hierarchów Związku R a dzieckiego w OSA nastąpiła w d n . 2 - 1 3 VI tego samego ro-
"■ ku.
VI M o s k w a .
Konferencja teologiczna przedstawicieli Kościoła angli
kańskiego i rosyjsko-prawosławnego.
1957 Genewa.
I Konferencja przedstawicieli światowych rodzin wyzna
niowych.
Prawosławny Kościół Grecji podejmuje decyzję ogranicze
nia swojej współpracy z Ekumeniczną Radą Kościołów. W przyszłości w posiedzeniach gremium Rady mogą brać udział tylko profesorowie teologii ze stanu świeckiego.
17-26 III Prapat /Indonezja/.
Powstanie Wschodnioazjatyckiej Konferencji
Chrześcijan-27-31 V nosi nazwę - Chrześcijańska Konferencja Azji /Christian Conference of Asia - CCA/.
Liselund /Dania/.
Przygotowawcze spotkanie do I Zgromadzenia Konferencji Kościołów Europy /KKE/ nt. "Jedna Ewangelia w podzielo
nej Europie".
Minneapolis.
III Zgromadzenie Ogólne Światowej Federacji luterańskiej.
Springfield /Ohio/.
I Światowa Konferencja Łuterańska.
New Haven /USA/.
Posiedzenie Komitetu Centralnego Ekumenicznej Rady Koś
ciołów, na którym omawiano plan włączenia Międzynarodo
wej Rady Misyjnej w Ekumeniczną Radę Kościołów. Plan spotyka się z gwałtowną krytyką ze strony Prawosławia.
Encyklika Patriarchatu Ekumenicznego zdecydowanie ten plan odrzuca. <
Oberlin /Ohio/.
Pierwsza Północnoamerykańska Konferencja Regionalna do Spraw Wiary i Ustroju Kościoła. Przedstawiciele prawo
sławni składają na niej "Prawosławną deklarację odnoś
nie jedności Kościoła".
Oud Poelgeest k. Łejdy.
Konferencja Tymczasowego Zarządu Europejskiego Rady Ko
ściołów.
Achimota /Ghana/.
VI Światowa Konferencja Misyjna.
Podróż przedstawicieli Ekumenicznej Rady Kościołów z Sekretarzem Generalnym dr V i s s e r ’t H o o f t ’em do Związku R a d z ieckiego.
Ibadan / N i g e r i a / .
Ogólnoafrykańska Konferencja Kościołów.
P r a g a .
I Chrześcijańska Konferencja Pokoju.
U t r e c h t .
Pierwszy oficjalny kontakt przedstawicieli Ekumenicznej - 98
li
R a d y Kościołów i Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.
R z y m .
Kardynał Roncalli zostaje wybrany na papieża. Przyjmuje imię! Jan XXIII.
Orędzie świąteczne papieża Jana XXIII o jedności i poko
ju.
Orędzie Patriarchy Ekumenicznego Athenagorasa I z okazji Nowego Roku 1959 jako odpowiedź na apel o jedność papie
ża Jana XXIII.
Nyhorg.
T Zgromadzenie Ogólne Konferencji Kościołów Europejskich /Nyborg I/.
Papież Jan XXIII ogłasza zwołanie Soboru Powszechnego.
Kuala' Lumpur /Malajzja/.
Zgromadzenie i utworzenie Wschodnioazjatyckiej Konferen
cji Chrześcijańskiej /« CC A/.
» P r a g a .
II Chrześcijańska Konferencja Pokojowa.
Jan XXIII wydaje swoją pierwszą encyklikę "Ad Petri Cathe- dram", gdzie wiele miejsca poświęcił sprawie jedności K o ścioła i ustosunkował się do ruchu ekumenicznego,
Sao P a u l o .
XVIII Zgromadzenie Generalne Światowego Aliansu R eformo
wanego .a Temat: Jezus sługą - m y Jego sługami. Polski K o ś c i ó ł Ewangelicko-Reformowany jest reprezentowany po raz
pierwszy na Kongresie Aliansu.
Niemiecki biskup starokatolicki J.J. Demmel składa wizytę w Związku Radzieckim na zaproszenie patriarchy moskiew
skiego Aleksego.
Wyspa Rodos.
Posiedzenie Komitetu Centralnego Ekumenicznej Rady K oś
ciołów, na którym podkreślono także zasługi Patriarchatu Ekumenicznego /przede wszystkim: encyklika z 1920 r./ na drodze do jedności. Po raz pierwszy Patriarchat Moskwy wysyła obserwatorów na posiedzenie Rady.