Wstęp
Wprowadzania nowej polityki – takiej jak zarządzanie umiejętnościami rozwoju zawodowego (CMS) – nie-sie ze sobą wyzwania dotyczące realizacji. Dzieje się tak dlatego, ponieważ, jak zauważa Ball20, zmiana często powoduje procesy, które są skomplikowane.
Grupa zadaniowa z WP1 miała za zadanie zbadanie charakteru tych dynamicznych zmian, a konkretnie czynników, które ułatwiają wdrożenie polityki CMS w różnych środowiskach, w tym w edukacji, kształ-ceniu zawodowym, szkolnictwie wyższym, edukacji dorosłych, zatrudnieniu, oraz w grupach zagrożo-nych. W tym celu przygotowano kwestionariusz, na który odpowiedziało jedenaście krajów (AT, CZ, DE, DK, HU, LT, MT, PT, SE, SI, SK). Odpowiedzi różniły się pod względem jakości i poziomu szczegółowości.
Bardziej kompleksowa analiza wyników tego badania tematycznego, obejmująca również przykłady krajów, jest dostępna na stronie internetowej ELGPN.
Odpowiedzi na pytania zawarte w kwestionariuszu były analizowane za pomocą ram stworzonych przez Honiga21 i rozwiniętych przez Sultana22, który zwraca uwagę na cztery kluczowe aspekty wpływające na proces wdrażania polityki:
(1) Wdrażaną politykę.
(2) Osoby zaangażowane w realizację.
(3) Miejsce realizacji.
(4) Tempo realizacji.
20 Ball, S. (1998). Big policies/small world: an introduction to internatio-nal perspectives in education policy. Comparative Education, 34(2), 119–130.
21 Honig, M.I. (ed.) (2006). New Directions in Education Policy Implemen-tation: Confronting Complexity. Albany, NY: SUNY Press.
22 Sultana, R.G. (2008). The Challenge of Policy Implementation: A Com-parative Analysis of Vocational School Reforms in Albania, Kosovo and Turkey: Peer Learning 2007, s. 15. European Training Foundation.
Luksemburg: Biuro publikacji Unii Europejskiej
Analiza doprowadziła do identyfikacji sześciu czyn-ników, które są ważne dla rozwoju i wdrażania poli-tyki CMS. Czynniki te zostały krótko opisane poniżej.
Zostały one zaproponowane do refleksji i dyskusji, a nie jako wyniki rygorystycznych badań. Są zatem niepewne, i w żaden sposób nie starają się ogólnie opowiadać o złożonym procesie wdrażania polityki.
1. Istnienie przepisów CMS włączonych do ustawodawstwa z zakresu kształcenia i pracy
Kraje realizujące politykę CMS głównie odnoszą się do sektora edukacji (np. obowiązek szkolny, VET i kształcenie wyższe), ale nawet tutaj, widoczne są różnice w obecności polityki CMS między różny-mi poziomaróżny-mi. Kraje o wysokim pozioróżny-mie zaanga-żowania w opracowanie i realizację polityki CMS wykazały to zaangażowanie poprzez publikowanie odpowiednich przepisów. Kraje nie mające takich przepisów zgłosiły szereg dobrych praktyk, ale w wie-lu przypadkach nie są one zintegrowane z metodami systemowymi i mogą nie mieć trwałego charakteru.
2. Trwałe fi nansowanie działań CMS
Alokacja zasobów następuje zazwyczaj po ogłoszeniu przepisów prawnych dotyczących sposobu realizacji polityki. Badanie przeprowadzone przez grupę za-daniową WP1 potwierdziło, że na ogół istnieje ścisły związek pomiędzy alokacją budżetową i sektorowym wdrażaniem CMS. Respondenci badania odnieśli sie do znaczenia kwestii budżetowych; niestabilne finansowanie uznali za szkodliwe dla realizacji dzia-łań CMS.
55 Raport A4 polski DRUK.indd 88
55 Raport A4 polski DRUK.indd 88 2013-10-08 09:34:092013-10-08 09:34:09
89
Załączniki
3. Obecność wpływowej platf ormy komunikacyjnej skoncentrowanej na formułowaniu i wdrażaniu polityki CMS
Skuteczna realizacja polityki CMS jest mało prawdo-podobna, jeżeli środki wspierające politykę nie będą dobrze realizowane w terenie i monitorowane w za-kresie ich zgodności. Odpowiedzi uzyskane podczas badania dla sektora edukacji wskazują, że formuło-wanie polityki CMS i jej wdrażanie jest łatwiejsze, gdy konsultacje przeprowadzane są w osi pionowej i poziomej. Odpowiedzi uzyskane podczas badania sugerują również, że gdy brakuje komunikacji po-między sektorem edukacji i sektorem zatrudnienia, jest mało prawdopodobne aby polityka CMS była z powodzeniem realizowana. Jednak formalne usta-nowienie platformy komunikacji pomiędzy różnymi sektorami, chociaż konieczne, nie jest samo w sobie wystarczające, aby zapewnić sukces wdrożenia polity-ki CMS. Dlatego ważne jest zidentyfikowanie kluczo-wych graczy, ponieważ starania o przeprowadzenie reform mogą mieć wpływ na sposób realizacji, jeśli w ogóle mają na to wpływ. Główni gracze to decy-denci, praktycy, eksperci i naukowcy; ich wpływ różni się w zależności od profilu (np. urzędnicy niskie-go/średniego/wyższego stopnia, praktycy), sektora w jakim działają i tego czy ich wkład w platformę komunikacyjną jest mniej lub bardziej zorientowany na działanie.
4. Projektowanie polityki CMS i jej wdrażanie jako zaplanowany i stopniowy proces krótko i długoterminowy
Tempo realizacji jest kolejnym ważnym problemem, który należy omówić przy rozważaniach na temat pomyślnego wdrażania polityki CMS. Większość re-spondentów wyraziła poparcie dla stopniowej i przy-rostowej realizacji polityki CMS. Proces ten musi jednak być ciągły i trwały. Osoby kierujące procesem wdrażania muszą podejmować ważne decyzje kiedy przyspieszyć lub spowolnić tempo realizacji. Muszą
one również mieć na uwadze zarówno krótko jak i długoterminowe plany realizacji – kolejny aspekt tempa realizacji.
5. Wdrażanie polityki jest poparte solidnymi podstawami merytorycznymi, profesjonalnym świadczeniem usług oraz dobrze wyszkolonym personelem
Przeprowadzenie badania pomyślnego rozwoju poli-tyki jest ostatecznie jej udanym wdrożeniem. W od-niesieniu do CMS, należy starannie rozważyć co najmniej trzy aspekty: kwestie merytoryczne CMS, świadczenie usług, i personel. Należy zaznaczyć, że sposoby świadczenia CMS są różne w zależności od kontekstu i sektora. Zawartość merytoryczna CMS w środowisku edukacyjnym, na przykład, może być nauczana w ramach całego programu nauczania lub jako osobny przedmiot, może być nauczana przez zewnętrznych doradców, pedagogów szkolnych lub przez nauczycieli. Niezależnie od trybu świadczenia, ważne jest, by doradcy mieli solidną wiedzę na ten temat, i zostali odpowiednio przeszkoleni. Ważne jest również, by programy CMS były opracowywane na podstawie szczegółowych badań. Kraje, które informowały o skutecznej realizacji polityki CMS potwierdziły, że taki sukces zależny jest od wszyst-kich trzech podstawowych elementów: zawartości merytorycznej, profesjonalnego świadczenia usług, i dobrze wyszkolonego personelu.
6. Monitorowanie procesu wdrażania polityki CMS
Praktycznie wszyscy respondenci sondażu podkre-ślali fakt, że powodzenie wdrożenia polityki CMS opiera się na odpowiedniej ocenie i monitorowa-niu każdego etapu procesu. Ciągła ocena jest zatem sednem realizacji polityki, biorąc pod uwagę liczbę wyzwań, które powstają w procesie przekształcania pomysłów w działanie.
55 Raport A4 polski DRUK.indd 89
55 Raport A4 polski DRUK.indd 89 2013-10-08 09:34:092013-10-08 09:34:09
90
Załączniki
7. Wnioski
Badanie to sugeruje, że powodzenie w realizacji po-lityki CMS zależy od wielu połączonych czynników.
Jednak sposób wdrażania polityk CMS i dostarcza-nie ich obywatelom zależy od konkretnego kraju, kontekstu kulturowego i społecznego oraz tradycji.
Warto zatem powtórzyć stwierdzenie przytoczo-ne na początku, a mianowicie, że sześć czynników, zidentyfikowanych w niniejszym eksploracyjnym badaniu tematycznym służyć ma jako orientacyjne źródło spostrzeżeń dla refleksji w opracowywaniu i wdrażaniu polityki CMS.
55 Raport A4 polski DRUK.indd 90
55 Raport A4 polski DRUK.indd 90 2013-10-08 09:34:092013-10-08 09:34:09
91
Załączniki